D I S S E R T A T I O ; D E
CATARRHO
e&t
Q U A M , V E N I A E X P E R . O R D . M E D . U P S A L . P R J E S I D EJOH. G VST. ACREL,
M. D. M E D . T H E O R E T . E T . P R A C T I C E S . PROF. RE(2. E TORD. R E Ü . ACAD . S C I E N T . HOLM. A T Q U E SOC. S C I E N T . U P S . M E M B R O , CET.
P R O G R A D U D O C T O R IS
P U B L I C ^ D E F E R T C E N S C R Æ
O L A V U S N O R Ê U S
H E X . S I K G U S ,
IN AUDIT. GUST. MAJ. DIE XXIV MAJI A. MDCCXCV«,
H . A . K T P. M. S.
U P S A L I Æ ,
DE CATARRHO.
« i
. ^ L ë r i s in c o r p o r a humana effe&um, p r o diverfa ejus varietate ac indole, feci edones c o r p o r is ita m u ta re , augere, m inuere aut fu p p rim e re posfe, ut varii inde m orbi o r ig i nem d e d u c a n t, neminem fugere arbitror. In fubitis v e r o caloris frigorisque vicisfitudinibus in primis cernitur vis illa nociva aëris, tam in regionibus borealibus, quam auftralibus, n u n c p l u r i b u s , nunc paucioribus comitata iignis febrilibus, p r o u t vel diutius vel brevius causfæ in corpora funt agentes. Sic plurimi m o rb i E p i d e m i c i , aut biliofæ, vel nervofae, vel putridæ naturæ C h o l e r a , D y s fe n te riæ , F e bres C atarrh ales, Inflammatoriae, R heum atism i AcHti, & plures alii, tum ab hisce mutationibus, tum etjam fæpius a materia quadam in A th m o sp h æ ra latitante, Miasmatis
a
) n o m in e infignira, ortum fuum derivant.I n t e r evacuationes, quas Naturae maximi interefl num- quam interuptas fervare, perfpiratio cutanea cerre eft re ferenda, qua non folum ex fuperficie externa corporis,verum etiam in te rn a ru m partium ac Cavitatum, ut N ariuip, O r is , F aucium, B ronchiorum , Pulmonum p e rp e tu o exhalatur; quae que, p r o diverfa aëris t e m p e r a t u r a , augeatur vel m in u a tu r , necesfe e ft:
Calor
fcilicet, vi fua ftimulante, masfam fan- gvineam verfus fuperficie« utrasque, tam e x t e r n a m , quam internam impellit, & e x c re tio n e m materiae perfpirabilisA ad
i- . ■ .
* ) M a g n u s ille N o f o l o g u s C u i l e n ipfe in eo e r r a v i t , alio sq a e dein
»n i r r o r e m d e d u x i t d u m d i f t i n Q i o n e m n o n fecit infer M ia s m * , q u o d per A f r e m c i r c u m f e r t u r , & Contagionem, q u * m o r b o s c o n t a f t u p r o p a g a t : h o c in prim is a p p a r e t in Definitione C a t a r r h i , q u e m P y re x ia m f t p t contagiofam
vocat, qunfi m o r h u s a b u n o h o m i n e in a l t e r u m posfet t r a n s f e r r i , q u o d n o bis q u i d e m vix cred ib ile videtur.
fudorem usque a u g et:
Frigus e contrario a£lionem vafo-
r u m m in im o ru m adeoque etjam evacuationem cutaneam ca» lore audiam, i m m in u i t , eo q u o d , vafis exhalantibus con- ftri&is materia perfpirabilis jam re te n ta , aut majori copia ad partes internas determ inetur, aut in ipfa fuperficie, donec fenfim fuerit abforpra, d e tin e a tu r, auftus v e r o affluxus, fi v e p er Metaflafin alio translatus, five locis, ubi fecretio- n em mucofi humoris natura esfe voluit, u t in n a rib u s , faucibus, T ra c h e a , pulmonibus, quid? quod in ipfo Canali Inteftinali d e te n tu s , irritationem fem per & localem inflam m ationem excitat, quae folito majorem muci evacuatio nem & transfudationem Lymphae efficit. O b f e r v a n d u m etjam, materiam hanc uberius affluentem a muco naturali, qui in flatu fano blandioris femper eft indolis, in eo m axim e d iflerre , quod acrimoniam q u a m d a m , ftimulum in loco inflammato exacerbantem, concipiat.N e v e ro in plurimis recentiorum, de caloris frigoris- que in c o rp o r a h u m an a e freftu ,T h e o riis discutiendis diu tius haeream, imprimis num vires eorum in N e r v o s diretfle, vel tan tu m m o d o per Sym p ath iam partium fe exerar, ce tera,
b
j quae tamen om nes in Speciolis hypothefibus conûftunt ; fupra a nobis allatam explicationem m ax im e perfp icu am & plerisque in praxi obviis cafibus c o m p r o batam exiftimaverim. Et Legibus Academicis A r g u m e n tum Pra£ticum qualicunque fpecimine perrra£tare jubenti bus, veniam Benevoli Le&oris facile me esfe im p e tra tu ru m ( p e r o , fi, temporis atque facultatum habita r a tio n e , omisfä prolixiori T h e o r i a r u m recenfione, ea folum quae
ad
b) Hbc de re r r a ô û t i u T h c o r e t i c o s le urre c upiens, q u i t s m e n n e mi* n i m u m q u i d e m ad m e lio re m , q u a m h e d e n u s u f u r c c e p r a m , c u r a n d i m e t h o
d u m a d d u c u n t , c o n f u l a t G » R d i m k i , O h ftr v m o n s on th e n n im a l O econom y’’ E d i n b o u k g 1 784- G ä o r g e F o i d y c b , D i/c r ta tio n on ß m p lc F tx v tr. L o n d *
b
ad p r a x i n propius fpeCtant, meæ esfe disquifitionis ju dicaverim .
Catarrbus eft au&a fecretio humorum mucoforum
,Narium
,Faucium
,Laryngis
,Bronchiorum
,Pulmonum
,lippitu
dine vel fiernutattone vel tus/i
£7*febre pblogiflica.
F e b r i s initium fæpisfime indicant l a n g v o r , lasfirudo c o r p o r i s , mentis heb etud o, h o rro re s q u e leviores vel g ra v i o r e s , quos fequitur p y re x ia , cum dolore capitis, pulfu d u r o , l i t i , nec non reliquis lignis febrilibus. Febris ve- f p e r t i n o te m p o re e x a c e r b a t u r , & fomnus, titillatione fau
cium moleftaque -tusli in m u i t a m usque noCtem prarpedi-
tur. Duracio flatus febri lis vel inftar Synochi intra q u in
que vel nonas dies abfolvenda, vel etjam ultra definirum tem p u s protrahitur.
Symptnmatei reliqua
plura vel pauciora adfunt, p ro u t g r a v i o r vel levior Catarrhus eft: lie fæpeLippitudo lacry-
m a r u m fecretionem uberiorem fequitur:Coryza cum infar&u
n a riu m aeris transitum im p e d ie n te ; e x iisque, ab initio h u m o ris tenuioris p e rp e tu u m ftillicidium cum fternutarione,poflea crasfioris , fubflavi p e r emunCtionem evacuatione. N o n ra r o Angina cum degluriendi difficultate junCta vel voce rauca, molefta tusfi, m o x licca, dein h u m i d a , L a r y n - g e m , B r o n c h i a s , imo ipfam pulmonis fubftanriam , ex oppresfione T horacis & dolore maxime fub ( t e r n o , m o r b o c o rre p ta m obfervamus.
Grifts hujus febris, ut plurimum fit fudore univerfali,
urina fedimenrum albido mucofum p o n e n r e : in terdu m e t iam puftulac f u p p u r a n t e s circa labia oris vel 3d n a f u m ,flatum febrilem mitigari indicant. Protractum vel fæpe i n v i d entem C a t a r r h u m , fuepe ipfam Phthifin pulmonalem i n d u cere notum eft; ut p l u r i m u m v e ro in f e n i b u s , obefis, p h leg
maticis, laute viventibus, fpuria fic didta Pneum onia: in junioribus S y n a n c h e , Pneumonia vera , Hæmopryfi finitur.
Ad
Causfas
C a ta rrh icccafionales
merito referimus re frigerationem , coi p e re extrffuante & peculiarem nondum fufficienter expofitam aeris conditionem Fpiderr.icam con- flituentem. C u m q ue hæ causfæ & in fe, & refpedfu ef- fe&uum differant, m orbus hie in duas abit Species.i:a
Spec. Catarrhus a refrigeratione.
Frigoris appli catio C o rp o re tura morbidos effe&us monfhar, dum calo re m corporis frigus fubito diminuat, & fic diminuendo* p e r aliquod tempus continuat; vel longiori afflatu & in certa quadam parte diutius agat, reliquo corporis ambitu, in calore naturali, vel erjam au£to, manente. Sic fpora» dice C atarrhus o r i t u r , fi quis ex atmosphæra frigidiori c a m eram calidam claufamque fubito intrans, magna deincopia aëris calidi infpiratione hauffa , iterum in atmofphæ- r a m frigidam feflinaverit : fi quis , pedibus frigendi maden- dique infvetus incommodis hisce aliquando fuerit expofitus: fi quis, in conclavi frigido , mollibus calidisque ftragulis in cumbens, fom num ceperit: fi quis corporis exercitiis, fjpiri« tuofis, aut aliis causfis excalefa£fus in loco ventis p trv io c o nftiterit, potiones frigidas hauferic, rei: In cotifvetu- d ine vero fubitas caloris frigorisque vicisfitudines tole r a n d i , peculiarique corporis conffirutione, praecipue quae
r e n d a eft causfa, cur uni homini non noceat, quod alte r u m etjam in minori gradu facile afficiat
i : a
Spec. Catarrhus Epidemicus.
Catarrhi Epidemici in reg ionibus Septentrionalibus maxime fæviunt, ubi fre- quentiores obfervantur caloris frigorisque fubiræ inter fe vices. Has autem temperaturae atmofphaeræ perm utatio nes non unicam E p id em i« causfam conftiruere, anfa c re dendi esfe videtur perpendentibus, morbos catarrhales m axim um fæpe O rb is terrarum fpatium occupare & M i asma ab uno in alterum locum ventis esfe transferendum. In ter notisfmas hujus generis Epidemias m em orari m e r e t u r Catarrhus ille Febrilis, qui ad finem vergente anno 1732, & ineunte 1733, roram E u ro p a m & partem Septen t r i o n a le m Americas r ) eft pervagatus, & cui inflammatio nes parotidum erant conjunftæ. P ro x im a huic nominanda eft Epidemia anni 1775, percelebris illa & a F o t h k r g i l l , P r i nglEj H eb erden, Baker, aliisque defcripta
d
) At inter recentisfimas numeranda eft Epidemia Catarrhalis quae la- tisfime diffufa, anno 1782 fæviebat.e')
l n omni quidem C atarrho fequentes præcipue partes, M e m b r a n a N ariu m , Tonfillæ, G la n d u læ Muciferac L a r y n g i s , & M em b ran a interna B ro n c h io r u m , fuperficiali qua dam inflammatione afficiuntur, qua, fecretio muci uberior, eaque magis ichorofa ac ftimulans; unde dein muci c o n tinuus affluxus, & fequentes partium affe£tiones, obfer- v a n tu r fcilicet:
Oculi irritati,
lacrimantes:Gravedo capitis
ac doloris in finu frontali tnolefta fenfatio:intuviefcentia mem
brana pituitaria
, adeo ut difficile fpiritum p e r N a r e s trahatA 3 seger,
c ) M e d itr J , E sfa y t V o l . XT.
d ) M ed ica l O b ferva tien s and E n q u iries V o l . V I .
c ) E d v a k d G r a y in M edica! C o m m u n i c a t i o n s . V o l. I . S e c u n d u m O b f e r v a t i o n e s Celeb. P a i l a s ratio sdesfe v i d e t u r c r e d e n d i , illam e Sinenfi
R e g n o <St T a r t a r i « M a Ç n a , fo rtas fe e tia m M a r i Pacifico o r t u m d u x i s f e , liq u id e n t «xeunte a n n o 1 7 81 » i u x t a m a g n u m Siberia? le cum B a ic a l, n o t a ja m erat, & ex I n d i a Orientali re la t u m eft, fimilem ibi febrem m e n f ib u s O f l o b . & N o v . n o m in a ti A n n i fuisfe , D e i n m a g i s s c c u r o ta s m i g r a t i o n u m ejus habe« m u s obfervationes ; unm M ufcaviee erat verfos finem a n n i 1 7 8 I . Petropoli in m e d io F e b r . anni 1 7 8 2 S veci* ac V p fali* ad finem A p ril: & initium M aji. H a fn ia in M a j i . L o n d in i A n g j o r u m vergenre M aj. In Gr.llin, e x e u n t e j u n i o & ineunte J u l i o . I n Italia m e n fib u s J u lii & A u g u f t i . I n H i/pania ac P c n u g a llia A u g u f t . & S e p r e m b r ; & n a r r a t i o n t s m i n u s certîe , h u n c erjam m o r b u m , a d finem exa&i onn» in f e p t a n t r i o n a l c m A m e r i c a p a r t e m ftevisfe , f e ru n t. His i n v e n i m u s , n o n A n n i t e m p o r a , riec variam te m p e r ie m Coeli, fed pro* p r i u m q u o d d a m Miasma m o r b u m h u n c «ffecisfe , q u i p p e qui « q u o f u r o r e g m f a b a t u r , A in m a x i m o R o s f i « f r i g o r e , & in I t a l i « , H i f p a n i « e t q u e
aeger, fimulque Temper febrem quatuor vel Tex dierum Tpa- tio, qum Tæpe ultra, fuftinear, una cum appetitu proftrato, co rp o ris lasfitudine, horripilatione & febricula vefpertina:
Tusfis
, quæ ex morbida muci fecretione laryngis., pri m u mSicca,
ex au£la fenfibilitate Tub inflammatione m e m branee B r o n c h io r u m ,Titillatoria evadit, una cum voce
ra u c a, & aucta expectoratione m u c i , & per interval la invadente. Si vero h<rc deficiat, h u m o res ferofi in pul monibus accumulantur, opresfione pe&oris feu Dyfpnoea liberum aëris introitum impediepte. Sic per vices evacu antur iterumque colligunrur h u m o r e s , longiori vel bre viori tem poris fpatio, prout Catarrhus vel g ra v io r fuerit vel levior. Si vero æ g ro tu s , f e b r i , tusfi & doloris fenfatione vacans, frigoris iterum calorisque vicisfi- tudinibus incautus fefe e x p o f u e r i t , novi tum iterum in g ru u n t infultus febriles r e p e t i t i , longioris durationis, qui in Phthilin tandem pulmonalem facile abeunt. U t vero Taepius iterari m o rb o r u m impetus, in quasdam internas im primis, co rp o ris partes, non folum fun&iones earum d e b i litans, verum etiam majorem in loco irritabilitatis g radum efficiunt, ita quoque C atarrh i negligenter vel perverfe tra&ati, præcipue ii eorum conTvetydo jam fa£ta e f t , e- tiam ii per intervalla cesfantes, rtimulis aliis in locis a g en tibus fympatice posiint denuo mala excitare plurima. / ) H in c pater, cur in dies fiat frigoris im patientior ægrotus, & vel levisfimo cafu in Chararrhos facile recidat : cur vitia diaetetica tusfim fedatam cito excitent, quæ P hthi- fm Pituirofam inferunt: cur cujuscumque generis evacua tiones fupresfæ, ad peftus infirmum, & tum facile irrita b ile , Temper d e r i v e n tu r : cur Levcorrhcea cum phrhifi Tæpe vices alternet, & non nifi maxima cautione fananda f ) G a k d i h x r On nnimal Oeconomy p, 2 5 7 .
g
da fit: cur Molimina H asm orrhoidalia, Catarrhis farpe af- flittum atque debilitatum p e & u s , a tt in g a n t, & ad H æ m o - tyiin usque, nec raro f e q u e n te m Phthifin* inferre posfinc,
iic p o rr o .
Rationes o m n in o c r e d e n d i a d f u n t , ejusmodi ad in flammationem g e n eran d a m p r o n i t a t e m in om ni C a t a r r h o praefentem, vefligia in p u lm o n ib u s relinquere obftru£tio- n u m , quæ antequam refolutione perfe&a deleri p o s f u n t , longius tem poris fpatium r e q u i r u n t ; atque feme! in ipfa P u lm o n u m fubflantia rubercula f o r m a t a , ejus fæpc esfe po funt levitatis, ut æ g ro ti, nulla illis adhibita atrenrio- ne in vitae fuse ratione p e rf e v e re n t, & , frigore p r æ f e r tim ,
tusfim ficcam fere continuam retineant; quo fit, ut tubercula
a d e o non evanefcanr, u r p o r i u s augeantur & p o f t r e m o inflam
m e n t u r , & in fuppurationem v e rg a n t, unde perfe&a Phthifis
T u b e r c u l o f a non nifi interitu segroti terminanda, oritur.
Cura.
O m n i s C a t a r r h u s , live fporadicus fit, five Epidemi-
ce f æ v i a t , u n a m e a m d e m q u e m edendi m erhodum fibi
e x p o f l u l a r e ’ ^ y i d e t ù r , h a b it a tam en r a t i o n e differentiae, q u a m & a-ras .aegroti, & l e v i o r vel g r a v i o r febris v e h e
m e n t i a & E p i d e m i æ flatus n e c e s f a r i a m ju b en t . Illae c o n
d i t i o n e s ad foiitas i n d i c a t i o n e s f e b r i u m c u r a t o r i a s in g e n e r e
funt applicandae; h a e c , u t in o m n i b u s aliis m o r b i s p o p u
laribus, ab o b f e r v a t i o n i b u s Öl, e x p e r i e n t i a efl c o ll i g e n d a .
S e q u e n t e s tres i n d i c a t i o n e s , q u a r u m in c u r a t i o n e h a
b e n d a fit ra ti o , j u r e a g n o f e i m u s .
i:am Diminuere Diathefin Phlogifticam.
2:am D i m o v e r e e locis affeftis flafin Catar- rhalem.
g:am Obviam ire Symptornatibus maxime urgentibus.
i : a I n d i c a t i o . A d m in in u e n d a m phlogofln vense-
fe £ io n e m esfe inftituendam p er fe patet. C a ta rrh u m enim
cnim Temper ejusmodi Diathefi esfe c o m i t a t u m , ex fym* ptomatibus apparet, idque figna evidentiora inflammatio
nis in partibus mucum fecernentibus, urpote in n a i i b i ^ faucibus, T r a c h e a & Pulmonibus Tatis evincunt; & q u a im vis levior hujus morbi accesfus natura fæpe ipfa p e r Di&’tam folum fuperetur, numquam tam en om ittendum eft, quantitatem Tangvineam jufta p ro p o rtio n e minuendo, flimu- lum febrilem, fympromatibus urgentibus, infringere. Hoc in junioribus, plethoricis inprimis & bene viventibus judi candum, ex vehem entia fe b r is & te n fio n e pulfuum debilitan tem hancce curandi m ethodum Tvadente. H in c neque excipi endi aerate prove&iores, pingves & Phlegmatici, minantibus illis graviori
Angina
, aut C atarrho P u lm o n u m inflamma- torio. Quam heic facere d eb em u s, unica exceptio in E- pidemiis quibusdam valet, ubi Febris S y m p to m atib u s, quider» Catarrhalibus etiam inflammatoriis incipit, fed circa diem feptimum vel nonum genium mutans in N e r v o f a m naturam propius propiusque transfugit; ut tem p o re hib erno & vernali apud nos obfervare c o n tingit, quum frig o ri fubito acuto tempeftas hu m id a diuturnior fuccedir. In ejusmodi C a t a r r h o Epidemico viribus aegroti p a r c e n d o , quin potius fuftentando, quam celeri jawura fangvinis im m in u e n d o , curam inftituerc; vel faltem, fi necesfe f u e r it, illam debita prudentia in-ftituere, ut Tat roboris natura ad fequentes periodos fuftinendos re tin e a t, confultius esfe judicamus.
Diathefi inflmmatoriae etiam occurritur potubus tepi dis majori copia, fed feniim fum tis, C rem oribus, Infufis Theiform ibus variis, Sero L aftis, H y d ro g a la , reliquis, quibus fibrarum tonus nimius infringitur, habita fimul ra tione ad Diætam tenuiorem , quamdiu morbus durat, fine oarn« cibisque ex eo con fe& is, fpirituofis, aromatibus, ceteris: ut etiam modicum calorem per totum corpus
fervando. Ideoque, ut ia m odico caloris tem peramento
d o r a i fe teneant, fvadet Cel. G e o r g e B a k e r ;
g
) quoniammagis, inquit, periclitabantur inprimis ex iis, quibus quo tidiani^ labores fub dio erant p e r a g e n d i , & multi m ortui
erfi levior ,fuerit haec E p i d e m i a , & cutem c u ra n tibus vix deleteria.
Laxantia
len iora, antiphlogiftica d i & a , in illo m o r b o plus quam alia quaecumque auxilia profuisfe, p r a xis quotidiana doc-uit.2 l a I n d i c a t i o
Dimovere
elocis affeSlis ft afin
Cat ar-rbaUm :
quod præcipueDiapnoicis efficitur
: Haec medica m e n ta varii funt g e n e ris, ut V inu m & potus fpirituofi, A r o m a t a , C a m p h o r a , Calida p o tu le n ta , reliquab')
quae quantae fint utilitatis in fubira refrig eratione ad perfpiratio- n e m r e f t i t u e n d a m , tantae etiam esfe posfunt noxae, i m p r u d e n t e r adhibita. N i h i l fere ufu vulgari magis eft r e c e p tiu s , quam in r e f r i g e r a t i o n e , m o x fpiritus frumenti potiuncula u t i, aut inrer melioris fortis h o m i n e s , p o tu mPounfcb
di£tum calidum b i b e n d o , fudorem protinus elicere, aut granis aliquot C a m p h o r æ , aut M ixtura D i a t r i o n ,L i q u o r e C o r : C e r v i , fumtis m a g n a m potus cujusdam calidi copiam haurire. H a n c curandi m e th o d u m fæpe
u fu i, im m o, n o n tantum in Catarrhali affe£lione, v e r u m etiam in ipfa Peftis e r u p t i o n e , m axim i m o m e n ti e s f e , e x p e rien tia c o m p ro b av it;
P)
nec tamen o m i t t e n d u m , o-ß m n la
g ) D e C atnrrbo & D e D j/fc u te ria L o n d in tn fi u tr is q n e E p id e m ie n A n n o 1 7 6 2 .
h ) C a l i d i s p o t u l e n t i s & q u i e t e i n l e f l u l o a d f o d o r e s p r o l i c i e n d o s f i d u c i a m h a b u i t l l u f t . M o r g a g n i , q u a m m e t h o d u m d e f e r i b i e D e fed ib tM
& Causfis morborum T. I. Epilt, X II I. p. 178.
») Vide O riu b i D e ftr ip tio P e f t i s . quet A n n o IJTO i» Y tsfist & 1771
m n ia fadorifera, præfertim ex Spirituoforum genere» fti- m ulantis esfe n a ru ræ , quippe quæ irritatione fua circula t io n e m fangvinis accelerando, materiam perfpirabilem a d fuperfîciem corpo ris fortiter expellant. Ideoque t e m p e r H i v e , & , antequam fpasmi cutanei ipfam febris inva- fio n e m in c e p e rin t, a d h i b i t a , in hominibus im p rim is ro- buftioribus, duriorique vitæ generi asfvetis, m o r b u m q u a li in herba evellisfe, teftis eft e x p e rie n tia : ferius autem , & p o ftqu am ja m fpasmi liberiori fangvinis ad fuperfîciem decurfui rem oras objecerint, a£tio cordis & (yftematis arteriofi, in tr o rf u m propulfo fangvine , fatis adeo ftimu- k t u r , ut quisvis alius ftimulus accesforius, febris v e h e m e n tia m jam exacerbare, & fie leviorem febrim , per fe, licet ad indolem inflammatoriam p r o n a m , in perfe&anv
cito phlogifticam p e rm u ta re posfe, per fe patet. Feliciori fuccesfu fefe c o m m e n d a n t:
Emetica^
quae,ftatim poft f a £ a m evacuationem, fpasm os cutaneos evid en ter minuunt, perfpirationem dein leniter pel- l u n t , & faciliorem bene cofti puris ev ac u atio n e m , ex o m n i bus locis, inflammationi o b n o x i i s , p ro m o v e n t. Haec fi re m e d i a , m ox incipiente C a t a r r h o , a d h ib e a n tu r , limulque e o r u m , quae ad Diaetam exa&am p e r t i n e n t , o b fe r v a n tio r u m fuerit aegrotus, nullum eft d u b iu m , quin fy m p to m a ta c o m itantia aut prorfus cesfent, aut, qua m axim am p a r t e m , infring antu r. In febri Catarrhali perrinatiori utilisfimum eft, femel iterumque evacuarione Emeticis f a & a , eadem in form a dilutiori, ad levem tantum naufeam excitandam p r o p i n a r e : qua a£tione D iaphorefin certisfime fuftenta- mus. H i n c ufum T a r t a r i Antimonialis8
c
Kerm es M i- n e ra lis , caute8
c
diverfa dofi a d h ih i to r u m , agnofeimus,in plerisque E pidem iis catarrhali bus, praeparata ejus m odi
m o d i amim-ormlia m ax im am fibi io curatione laudem ju r e m eritoque vindicarunt.
Balnea, Semicupin
vel etiam Iprlones pedum calida?m u l t u m in incipience C a t a r r h o , c o n fe ru n t levaminis per-
f p i r a t i o n e m fcilicet p r o m o v e n d o in extremitatibus infe
r i o r i b u s } quae corporis partes frigori & fupresfioni p e r -
fpirationis m axim e funt obnoxiae. l q refrigerationibus gravioribus Balnea infignem praeftant u fu m , fed quum in- 1'olitos requirant a p p a r a tu s , noftris prarfertim tem poribus, quibus ufus baln eo ru m calidorum p ro r fu s exoluir, jam in defvetudincm a b i e r e , ira ut ea vix ac ne vix quidem fine præ fcribenda: hæ v e r o , ut apparatu faciliores, in p r a x i magis ufui funt accommodatae. Q u o v e ro m a j o r pars fU- perficiei extrem itatum inferiorum aqua calida emolliri & flimulari po teft, eo majoris funt utilitatis in fa n g v in e , a partibus fuperioribus, im prim is p e x i o r e , d e te rm in a n d o . H i n c fequitur, ut pediluvia in vafe p r o f u n d o , tolerabili calore inftitui d e b e a n t, f e p i u s , m a n e faltem & v e f p e r i , i te r a r i , pedesque interea tep o re m o d ic o fo v e re neces» fum eft.
Veficatwia
in om ni Catarrhali affe&u in te r præftan** tisfima re m ed ia jure adnum erantur. Iritatio, quam innervis eutaneis e x c ita n t, præfertim fi, quam posfunr, p r o xime ad locum afie&um a p p lic e n tu r, o m n e m a ô i o n e m prærernaturalem in locis inflammatis mucofis, ut naribus, faucibus, bronchiis & pulmonibus celerrime minuit & tol lit, ftimulumque fedando naturae te m p u s confedit fecre- t u m , fæpe acrem ejiciendi m u c u m , in fine C a t a r r h i fub forma fe m p e r puris evacuandum. In C o r y z a d i u t u r n i o r ^
angina in c jp ie m e , & tusfi C atarrh a li p e rtin a c io ri, p h t h i - fin ipcipienrem m in a n te , veficatoria repetita efficacisfima iunt ad irritationem m in u e n d a m remedia. I n ufu illorum
-o b f e r v a n d u m , m ax im -o cum em-olument-o in p-ofteri-ori p a r t e cervicis & inter fcapulas applicare, nec n o n , lo cum faepe mutandum, denuoque 'excitanda, im p r im is , quo fe leviores dolores Rheumatici transferunt. Infigrnem qu o q u e ufum praeftant Emplaftra adhaefiva, ut Empl. Sa- p o n a t u m , a u t , fvadente B u « h a n , Emplaftrum Piceum, c o rio illita, & inter Scapulas, vel in anterioribus pe&o- ris applicata: ufu Emplaftrorum glutinantium diutius con- tin u e to , vafa fubjacentia re lax a n tu r, hum ores eo im pel
lu n tu r, & fic ftimulus d iuturnior ibi refeivatur.
k')
3*,a In d i c a t : Obviam ire Symptomatjbus maxime urgen
tibus. In te r, fym ptom ata C a ta r rh u m comitantia nume
ra n tu r :
/
1 : 0 ) Tenacitas muci difficultas
illum
vel fereat
u vel expeStoratione evacuandi. H i c tinis initio quidem morbiv ix attingi poteft, nec antea quam, interje&is diebus, m u cus (ecretus in materiam p u rifo rm em m u tatu s, & fepara- tiöni aptior faftus fuerit. T u m v e ro prim um ftimulan- tibus, parrim in faucibus, partim etiam in nervos Oe(o- p h a g i & ventriculi, irritantium inftar, confenfualiter a-
gentibus timui cum lubricantibus conjun&is opus fuerir. H u c referimus diutino ufu receptam Rad. Iridis Florent, cura M e lie , Saccharo vel fucco G l y c y r r h iz æ aut etiam R a d : Z ing iberis cum S a c c h a r o , Melie vel Syrupo; quæ ob fa p o rem g ratiorem quotidiano fefe ufui commendant. C u m tiimulantia fortiora r e q u i r u n t u r , in
Scilla
, m agna p o n e n d a eft fiducia, raro tamen in fubftanti-a, fed fubfor
k)
B u c b a nDomeflic Medicine,
F j b i - i t xBtebachtungtn in
R j c h t e bf o r m a O x y m ellis Scillirici d i& u m , cum infufts herbarum am aricantium adhibendum. Efficacisfime tamen agit Gum
mi Ammoniacum
in aqua q u a d a m deftilhta folutum ,tanquam e g regium E x p e& orans in plerisque tuslibus C atarrh alibus, & ex hoc r e m e d io , medicamentum illud p a r a t u r , q u o d , nom ine
LaÏÏis Ammoniac
/ , in officinis n o f b i s p h a rm a c e v tic is , quotidiano ufu obvenit, Carar- r h o cum tarda expeftoratione pertinacius perfiftente, E x tra & u m Nicotianae, aliquot g ran o rum d o f i , cum Ex* t ra & o G l y c y r r h i z æ in formam pillularum fuba&um, haud f p e r n e n d u m eft remedium.2:0) Tus fis ftcca titillator ia3 quae, tem pore plerumque
vefp ertin o aegrotum invadens, eo usque vehementiae pro c e d it, ut non folum cibus in coena fumptus vomitu ejicia tu r , fed etiam fornnus aegroti in multam nodem interpel latur, O piatis leniri convenit, quo cafu Elixirio Papaveris aut ejusm odi opiatis, quibus dulcia funt admixta (quibus
que Tusfis com pefci vel leniri posfit) potilimum utemur. R aucedini atque excoriari oni faucium mucilaginofis & o leo fis, faepe cum fuccesfu obviam itur lubricando, fcilicet Fauces, L arygem & O efophagum : huic fini ia* ferviunt, varia dulcia mucilaginofis m ixta, ut Pafta A ltheæ , G ly cy rrh izæ , Succus G ly cy rrh izæ , una cum potubus te pidis, ex infufis Seminum Lini, R ad. Altheæ,additisCaricibus, M elie, Saccharo. O leofa pura, ut Oleum Lini, A m ygda
larum, vel, quae in Medicina Domefttca magnam fibi famam acquifiverunt, interdum quidem ufui esfe posfunr, atta m en faepe Stomacho ita gravia fu n t, ut ob molcftam uaufeam n o a diucurao ufui une fuftinendt,
Q uo ad vitæ rationem attinet, nobis quidem m axim e tongruum , aegrotos in aëre tem perato, porius fubfrigido, licutiquam autem c a lid o , esfe ten en d os\ licet enim calor, in initiis m o rb i, tefte exp erien tia, ad maturationem Ca- tarrhi prom ovendam m axim e necesfarium fit 3 progresfu tam en tem poris adeo debilitatem infert, ur, fuperato m a lo ,
aegrotus per pravam con fvetudinem , a minim o frigore
adm isfo inpriftinum morbum frequenter incidar. Catar-
rho inflammato cum febri male a d fe fto , om nem cibi potusque incitantis ufum interdicere, æ grosque, tanquam in aliis morbis febre fliparis, caute tra&are convenit.
