Historia academiæ Upsaliensis, cujus partem secundam, consent. ampliss. ibidem senatu phil. publice ventilandam sistunt præses, Petrus L. Arrhenius ... et respondens stipendiarius Ekendahlianus Christian. Arnhold. Cadovius Gestricius. In aud. Carol. maj.

D. ' t i .

H IS T O R IA

U P S A L I E N S I S ,

P R Æ S E S

P E T R U S L. ARRHENIUS

CHRISTIAN. ARNOLD. CADOFIUS

G E S T R I C I U S .

J N AUD, CAROL. M AJ. DIE IX . W MDCCLIII* A. M. s .

HOLMÎÆy Typis LOR, LUDW. GREF1NGII.

S :æ 'R je

S U M M Æ FI- REVERENDISSIMO s. S

REGNI SVIO GOTHICI A R C H I-EPISCOPO e t

D.NO H E N R I C O

D:no.

D : n . OL AVO CELSIOR S. T h . D oéï, & Prof. Prim. ArchiPræp. & Paft. Eccl. Upfal.

D : n . e n g e l b e r t o l . h a l e n i o , S. T h . Do£t. & Prof, R, & O. D e f Epifc, Scarenfiii, D : n DANIELL SOL ANDER, j . u.d. Jur. Patr. & Rom. Prof. Reg. & Ord.

D i n . JOHANNI ER,. FICK ,. J. U . D.. &JurisprucL Praö. Prof. Reg„

D : N . CAROLO LINNÆO , M . D , S. R. M. Archiat. Mcd. & Bot. Prof. R, & O, de Stella B or.E m w , D I N . SAMUELI KLINGENSTIERNA, Phyfic.. Prof. Reg. & Ord..

D : N . JOHANNI IHRE, Eloqv. & P o l. Prof. Reg. & Skytt.

D l N . P E TRO JU LIN , Regior. Ædific. Præfe&o & ad hanc Acad. Quaeftori. D I N . NICOLAO WALLERIO,. S. T h e o l. DoéL L og. & Metaph. Prof. Reg. & 0 * D l N . JOHANNI J. AMNELL,. Grxc. L it. Prof. Reg. & Ord.

D i n . SAMUELI AURIVILLIO, M . D . S. R. m . Medico O rd. & Acad. B ib lio th c c a r iu o . D i n , JONÆ MELDERCREUTZ,, Capitaneo & Geometriae ProL Reg*. & Ord.

M&cejiattlnus Quibus. Fulget. i/A-

M Æ C E-a-

In. M um ie-

1 Q uot. Sunt Liitte^

T o t, Vcnerabiuncddæ. EVo-Reverendiffimorum NTobmlis Nommumn • \ CuHtorrees F lT K U S i LaU K . A rRH E-NJI1US.

iV IlT I S DEI V I R O , T H EO L O G IÆ DOCTORI a c a d e m i æ u p s a l i e n s i s pR O -C AN

B E N Z E LIO.

B E N Z E L S T I E R N A .

D N - M A T T H IÆ 2Ifp, S. T h e o l. D o a . & Prof. Reg. & Ord.

D : n GABRIELI M ATHESIO, S. T h e o l. D o a . & Prof. Reg. & Ord. D :n ANDREÆ BERCH, , j. U . D . Jur. Occon. * Coram. Prof. Reg. & Ord. D : n . NICOLAO ROSEN, M . D . S. R . M. A rch u tro , Med. & Anat. Prot. R. & O, D.N.. ANDREÆ BOBERG, Lingv. Orient. Prof. Reg. & Ord,

Di n. P ET R O EKERMAN, , Eloqv. Prof.Reg. de Ord.

D :n . LA U REN TIO HYDREN, S. T h e o l. D o a . Poëf. Prof. Reg. <fc Ord. D .M .. M A R TIN O STRÔMER, Aftronom. ProfctT. Reg. & Ordin.

D i n . OLA V Ö O. CELSIO , S. T h . D o a . Hirt. P rof R. & O. defign. Part, ad Kongsholrtten, D lN .. LA U REN TIO D A H LM A N, Moral. & Polit. Prof. Reg. & Ord.

D n . JO H . G OTSCH. W ALLER IO, M. ü . C hem ix, Metall.de Pharm ac. Prof. R. * Q» D : n .„ CA RO LO KLINGENBERG, ad hanc Academiam Secretario.

M aiximts c a d e m i a . N o f t r a . N A T I B U S. r e . I N o f t r o . r a r i u i m . M o m e n t a . M eintis. Indicia, nunnt. f i m t o r u m C e l e b e r r i m o r u m q u e V eßrorum H u m m llitm C h j r h s t i a n . A r n o l d , C a d o v i u s . jf u n .

Sfae R :æ M :t i s

* M a g n æ F i d e i V i r o >

REVERENDISS. S# S. THEOL. DOCTORI,

D :no

MARTINO KAMMECKER

ECCLESIARUM p e r G OTHLAND IAM SUPERINTENDENTI

E M I N E N T I S S I M O ,

V E NER ANDI ibid. CONSISTORII PRÆSIDI GRAVISSTMO, G YMNASII SCHOLAR U M & E P HORO ADC URATISSIMO,

MÆCENATI OPTIMO.

f jyeneficia Tua infignia & Pietas Noflra fingularis femper qui- JLJ dem venerabundis cordibus alte manent infixa: verum occafio eßendendi, quod ilintfa ibidem nullam non creent folicitudinem, datur nunquam apta, exigua raro. Oblata igitur vehementer Utamur, qua ut er que nqftmm, alter Te Avunculi loco femper veneratus, alter pro­ p itii Tui in fe animi pie recordatus, quam una defenfuri erimus, ' Tibi tradimus Upfalienfis Académie Htftoriam; Sed cum fubfit ra­ tio adcnratius perpendendi , quod ferimus munus, nec Tuo favori, nec nofiro rejpondere defiderio: f a c , Reverendiffime V ir, Tua fas* f it confidere gratia ; nobisque perfvade , quem interpret an conamur adfechtm Tibi placere, f i nec interpretatio , nec munus placere poteß^

REVERENDISSIMI NOMINIS TUI

cultores h u m illim i

Stads-Fål tjfkiåren i Gefîe.

Å d e l och H ö g a g t a d

Herr CHRISTIAN ARN. CADOVIUS.

Min Högcårade kårafte Fader.

A l t fedan jag förflätt, hvad barnens pligt bör Mot öm Föräldrars värd , har jag förgåfves fökt, H ur tackfamhet emot Er godhet måtte Ivara,

T y I, min hulde F a r, har Ikulden altid ö k t Er lefnad har nu nått til en vålfignad m ognad,

O ch åldrens hvita här I långe burit har; Den borde vara då Er ålders ftöd och hugnad,

För hvilkens vål I haft mång trötta lefnads dar. Men fi, min kåre F a r, dä börjar jag förft gifva

En liten fru g t, utaf den koftnad och den flit^ Som I för mig ei Ipart; och ber, at den får blifva

Et tackfamt te k n , af min vördnad och mitt nit. Jag gifvcr några blad och Ikånker ftampadt linne:

Hvad år det m ot alt godt ? Men låt den vördnads glöd Hår litet bryta u t , lom eldar upp mitt finne,

Med hvilken vördnad jag ock lefver til min död.

Min Mögtårade kårafte Faders

lydigfte Son

T H E S E S .

1. IUuftrium ex em p lo ru m n u m ero & p o n d ere e- m inet quidem vetus G ræ ca & Rom ana Hifto- ria , ita tam en, u t in ejus gloriæ focietatem ali­ q u a m , adm ittenda p a rite r fit, quam vis parcius celebrata, aliarum an tiq u i orbis g e n tiu m Hi- ftoria.

2. E xpulfio Regum a p u d Romanos , u t æ quitati h a u t om nim ode co n g ru a ; ita nec reipublicæ falutifera fuit.

3. Regum feries inde a feculis diluvio proxim is repetitae, quas p le ro ru m q u e p o p u lo ru m am ­ bitio oftentavit, m erito fufpefbe funt.

4 . In g en tiu m in o rb e politico m u ta tio n u m , o- m ni te m p o re , eaedem fere caulfie, fed occafio- nes diverfæ & fiepe adm o d u m exiguæ fu e ru n t. 5. H ifpania fub Carolo V . ad fu m m u m p o ten tiæ

faftigium eve&a , illuftre dein d o cu m en tu m fa&a e f t, quam difficilis in fum m o fit m ora. 6. D ecem trib u s Ifraël. in captivitatem A fîyria-

cam a b d u f ta s , ad fuam rediilfe t e r r a m , ju re contendi poteft*

7. Q u o d in F l. J o J e f h i A n t . J u d . L ib r. ig. Cap. IV . leg itu r de C hrifto infigne teflim oni-; u m , ab aliena m anu , aliqua certe fui p arte,

infertum aut m utatum fuiffe, gravis fufpk io eft % A n te Seculum XII. E ru d iti v i r i , praecipue

v e ro , qui Scholis & A cadem iis p ra e e ra n t, d i­ cebantur Scholaftici, im m o & Scholafticiifim i.

CAPUT SECUNDUM.

§. i.

Infula

Studente

pfaliam interfluit

Flu-vius, fpatio d ecu rren tiu m aq u a­ ru m , nec non aliis in H iftoria Patriæ m em orabilibus circum - ftantiis fat celebris. In hoc fi- ta eft Infula variis p o rro n o m i­ nibus olim inclu ta: F y r is-v z 1 Fyringsholmen illam dixere alii , ( a ) alii Holmen,

G

cw

(a ) Ita adpellatam v u lt R u d b i t c k i u s in Atlant. T o m . I. p. 1 8 1 .1 8 2 . a portu P latonis Fyriiigshatnn. Amnem vero h u n c , vel c er tefilliu s oftium vocatum fiiiile F y r i, extra dubium eft , & patet etiam i x K d d a M ytho/. 6 4 , unde quoque adhuc Fore vocatur maxima ejus pars. Cfr. SCHEFFERUS de Situ & Vocab. Upfaliac p. 4 5 . H in c Pl-RINGSCHIÔLDIUS ; T h e t à ( h a Avos ( U p f a la ) v a r egente/igen Fy res åns åm ynne, dar Qnarncn nu år bygd i U p fa la v id Fyrcsbol- men ocl> Fyreshamn. M onum . U lle r . p. 5. Item p. 9 . Ty Fydis- valds ar b ack a r v a r c g a ite liv fn v id Fy res åns åmynne Aros m itt c- m ot F yresham n, dår Q u in te n b lifv lt bygd å r ia g i.

5° I N S U L A

(b ) Studenteholmen denique alii (c). H as licet tam diver- ïàs adpellationes forti ta , eadem tam en hæc eft, quæ adhuc qua partem co n fp icitur, & in qua ex- ftru& am cernim us m olam farinariam Acaderaiæ U pfalienfis, quæ denique ideo hodie vocatur Quarn-

holmetu _{De induftria d ic im u s, hanc Infulam qua}

partem tantum jam confpici : nam h aut credi pot- e f t, tan tu lu m , q u an tum jam eft ejus fpatium , potuiffe continere tot æ d es, q u o t ftrnul ibidem ex- ftru& æ paiïim m em o rantur (d). Poftquam itaque au& oritate Cei. R udbeckii & aliorum dixim us, Upfaliæ quondam p o rtu m fuiffe Fyringskamn, quem ab una parte claudebat hæc Infula Fyresholmen\ ft p o rro confulam us antiquam urb is ichnographiam , exprelfam in T a b u lis A tlantices öperi adjectis, T a b . 38) F ig. 139. 140 (e) collatam cum T a b . 34 , Fig. 128 ejusdem operis et ichnographia a N o b . P E R i N G - SK ioL D io ad h ib ita, ( f ) _{recentiorem u rb isftften tibus} faciem : (g) p ateb it, Infulam h an co lim m u lto fuiffe am pliorem . C onftabit n im iru m , torrentem am bi­ tu (b ) ScH E FFER i C hron. A rchiEpifc. p. 1 2 g ,

(c ) O lm Pe t r i Chron. Mif. Sc h e f f e r i _{Upf. Ant. C. 14. p. 26g.}

L it. Regis Caroli IX ad Acad. dat. d. 26 Aug. 1593 ; item Privilegia Ejusdem Regis data Academi* d. i j Mart. 159Ç. Och fk a l fa r n m a '€om m iinitets i o ß hål/en vard a på Studenteholmen neder v i d ß v örn- men & c. _{N ecab s re erat, illam ita v o ca ri, nam ibi olim ex infti-} tiito M . A n drea Prxp. U p f alebantur Chorales S. S ch olares, li- teris Rudentes, vid. Caput I. §. 2 .

(d ) Sc h e f f e r i_{Upfalia Antiqua p. 2 9 0 . Ejusd. Chron. ArchiEp.p,]i26,}

( e ) Portus infignitur ibi literis j \ P. Infula vero lit. A. Ä* ( f ) Monumen. Ullerak. p. 10.

S T U D E N T E H O L M E N .

tu lu o tunc circum dediffe n o n n u llam continentis p a r t e m , ubi jam p riv a to ru m o p era , fundam enta fu n t jafta p lu riu m æ dihciorum ; ideoque fefe ex- tendilfe u sq u e ad viam p u b lic a m , Stora GatanC St. Ericks Gata, & F o ru m B oarium , Oxetorget (h). I- dem vero alveus m ajorem hanc Infulam am biens, fucceffti tem poris & Oftio m eridionali M eleri lacus a Rege St. Olao S to c k h o lm ^ ap erto , partim fub- fidentibus fenfim aquis a rftio r fa&us ; p artim data opera eft om nino o p p le tu s , a tq u e infula v icin a r i­ pae commiffa. Q uæ ig itu r poftea aliorum ex aliis ce­ dens pofleffioni , tandem püblicæ fa& afuit ditionis. Sic EcclefiaeUpfalienfi illam comparavitM^w/j-i?<?£m, (Boofoii) A rchiE pifcopus Upfalienfis circiter an n u m 1280 (i). A n te annum 1316 illam poffedit M agift. Andreas P rsep o f U p f. q u ip p e q u i eandem denique focietati S cholarium U pfalienfium inhabitandam d o ­ navit , liberam ejus difpofitionem C apitulo Upfali- en(i concedens (k). E t q u o d fc ia m u s, a p u d

tem-G 2 p iu m

(h ) S c H E F F E R i Upfal. Ant. C. 1 4 . p. 2 6 8 . Ideam fitus melius ta­ men , quam a nobis infimiari p otefi, fiftent citatx tabulae collator cum Stadfens Planta i . e. adeurata delineatione fingulom m hujus urbis quartçriorum , ( infulas Latini dixere) quae fervatijr in Archi­ vo Confill. Acad. Rei memoriam fine dubio fervant praeterea v o ­ ces: Höhnen , G n ß a f A d o lp h H olm en, Holm gra n d en , quae his locis apud nos hodieque manent.

( i ) S c h e F f e r u s Chron. ArchiEp. p. 43. 58. Ejusd. Upfal. Aut. p. 3 8 4 . Me sS E T VI U S Scond. Uluftr. T o m . II. p. 6 l. Magnus U p-

falienfium Antiftes officio privatur. In te r iv i, inquit ille , po/iticis intentus Eccleßce fuce negotiis in fu la m huic atnoenißitnam Arnoc voca­ ta m a q u iß v tt, urlrisque torrentem U pfalienßs, in qua non pauca fu n d a v i t molendi a.

inftru-plum cathédrale ab illo tem pore perm anfit hujus infulæ poffeftio, donec de inftituendaA éadem iaU p- falienfi infecuta eft Bulla Papalis (1). T u n c enim ab A rchi- Epifcopo Jacobo digna eft ju d ic a ta , in qua prim a jacerentur Fundam enta ædificii publici, juven­ tuti inform andæ infervituri (m ).

/

§. II.

Academia in Infula exflrutta.

C ognito jam fitu novi hujus L ycei 9 ordo po- fcit, u t in ædificia ejus & form am porro inquiram us. F atem u r vero , exiguam nobis fupereffe horum o- m nium m em oriam . Interim nobis fatisfaciet brevis illa defcriptio , quam in Sveopentaprotopoli conferva- vit Cei. M e s s e n iu s: Sequenti, in q u it, Anno (1477.) Jacobus Arcbiepijcopus incunabula Ac ademi æ moliri ad- grejfus , ipfis Academiae aedificiis eo loco (plendide conftru- ftis cfi rapido torrentis ambitu , moenibus pjt ponte ver- f at ili portisque firmijjimis undequaque communitis , ubi hodie Jecus molendinum ferra Regiae Maj eft at is aquatica kS facellum a Pientijftmo Rege Johanne conftrutta

repe-

riun-menti âdfert, qux haec funt : Infulam meam U pfalia cum adificiis

omnibus tj f Officinis ibidem & in ampne prope pofitis Capitulo Up- fa tie n fi reliqui, ita tam en % _{quod ip ß bona eadem d fp o n a n t a d ufus} C im o liu m Jape d itia Ecc/ejia in p r a fa ta infula communiter vivere volentium , prout A n im a mea f a lut i & torum co u vitlu i noverunt e x ­ pedire.

(1) Anno 1 4 7 6. Cfr. Part I. Cap. j . §. I. p. 3.

(ni) M e s s e n i u s Scond. 111. T . 4

.

fn m m u s ( Jacobus Ulphonis) elcgantijjitnis U pfatia fu n d a tis ac con~ fu m m a tis hactenus Aero a t eriis j u x t a de cur f um flu m in is & c.

SULA E X ST R U C T A ₅₃

riuntur f a ) . H in c quafi in com pendio cognofcere

licet A u& orem , fitum am oeniffim um aliaque, quae in novis his æ dibus videnda erant m om enta.

H is vero fi ex m ox dicendis addere velis, A- cadem iam hanc ex lateribus fuifTe ftru fta m , habe­ bis om n ia, quæ de eadem ex m onum entis hodie fu- p erftitib u s hauriri p o tu e ru n t. Sed in gentia, & T e m ­ p lo C athedrali, nec non toti u rb i funeftiffima incen­ dia ( b ) , a confiderando an tiquo fplendore nos avo­

cant. _{H o ru m enim praecipua, annis 1522,1542,}

1572 o r t a , atq u e A cadem icas tu n c aedes q u o q u e confum entia non nifi folum vix aequabile, ru p to s penitus m uros , difjecfa huc illuc faxa, fparfosque & fra& os lateres fiftunt (c). Quae a fatis tam m ale h ab ita, a G U S T A V O Kege in ufum aedificandae n o ­ vae arcis ( d ) adhibita FuifTe , contra Vaftovium & Mejfinium (e) credere malim , quam eundem G l. mem. P rincipem data opera haec aedificia dirui jus- fiffe. _{F as tam en efl credere, noftram Infulam h a u t}

G 3 p lan e

(a) Cap, I X p . ç i . 52.

(b j E e n b e r g . R e /k rifilin g om U pfala p. 6. P e r i n g s k i ô l d , M o-nutn. Ullerak. p. 24. Lo c c e n i u s Hift. Sveog. p. 135». 388» ( c ) Sc u e f f e r. U p falia Antiqua p. 3 9 3 . 394, ,

(d) Anno 1548.

( e ) M e p ro fiio in r elig io n em Lutheranam o d i o , in d ed ica tio n eV itrs A q u ilo n ix ad Sigism unduni Reg. p. 2 , ita : U p fa lia T em p lu m d iv a v i r g i n i s , B. P e t r i , Z f m o n a ß e r m m ordinis m in o r u m , A ca d e m ia ite ru m a n tiq u a in arcem converfa. H ic ejusdem anim i & , ut v i ­ detur, a b illo deceptus, in S veop entap rotop oleosC ap. IX. p. 51. h x c hab et; I p fa A c a d e m ia a d i fe i a y arcis U pfalienßs A . i 5 4 8 j a filis f u n ­ d a m en tis c cffertiu t in co m p lem entum , C fr, S gh eF F E R U S U p k l* Ant. p. 2 5 8 .

plane turn defolatam fuiffe , cu m ce rtu m fît, iU- dem aliquot poll: incendium a n n is, ædes fubditife ( f ) ita quidem Academiae infervientes , u t in ilis d iu poft Concilium U pfalienfe, fre q u e n s fuerit m<n- fa S tudioforum com m unis (g ).

f . III.

Academia Carolina V etus £? Nova,

Sed ru en te tem p o re c o rru it etjam antiqua co­ rnus , inque ejus locum & ufu m fucceffit altera in confinio T e m p li C athedralis m eridionali (ita (c). H an c autem p rim u m ab A rc h i-E p ifc o p o , Johame Haquini, ideuque inter annos 1420 & 1431 ere& an

efe ( f ) Eandem fententiam confirmatam v o lu it Sc h e f f e r u s Upf. mt*

p, 254. 2 6 9 , qui certum habuit, ibidem luifle LeSiorium ilud publicum ab ArchiEpifcopo Laurentio Gotho in edi&o vel litris Aiis ad ftudiofos 3111101575 vel 1576 mem oratum.

(g ) i . e. poft annum 1593, nam eodem anno d. 2 6 Aug. datae fun li­ ter* Regiae in $. 1» not. c. citatae; confer, privilegia RegisCAIO- LI IX , data Academiae d, I f Martii 1 5 9 5 .

(a) Haut diffitendum eft, difficillimum om nino efle , perantiqua iaec de quibus jam agitu r, aedificia ia fuis ruderibus internofcerc. E- tenim quidquid de Domo capitulari, A c a d e tu iis, Æ dibus A r tb iip i- fcopalibns (Stora och lilla Bifkopsgarden) aliis , harumque 01111111111 o rig in e, aufVoribus, fatis, inftauratoribus, atqueufibus adfirm.tur ab h is , id negatur ab aliis. Quare etiam couftituim us, aliqiali hujus argumenti cognitione acquicfcere, vel quod deletis & fium mutantibus aedibus, pro genio antiqui temporis finnil earum jer- ierit memoria : vel etiam quod haut multum interfit minutiflm is inhxrere,

efie (b ), præ aunte N o b . Pe r i n g s k i ô l d io (c) , p u ta ­ m us. In qua itaque jam perfe& a convrenire licebat C apitularibus U pfalienfibus , u n d e quoque dom us C apitularis ( Doincaptels - bufer) vulgo audiebat

(d). _{Poftquam v ero gl. m em. Rex CA RO LU S IX}

inftaurandæ A cadem iæ anim um adjecifiet (e ), fat i- doneum vifum efi: hoc ædificium , in quo.M ufarum facra celeb rarentur (f). Servant ædes rei m em oriam ,

hodie-(b ) Inter quos fcilicet Annos viguit h ic ArchiEpifcopus. Vid. Sc h e F-F Ek. Chronie, ArchiEpifcop. p, 9 3 . Sp e g e l s R ifkops K rönika

p. 108. Me s s e n. _{Chron. Epifc. An præcife exftru&am efie anno}

1430 inde ftatuendum f i t , quod illam cum domo nrajori Epifcopa- li confuderit Pe r i n g s k i ö l d i u s _{M011. U lltr . p. 311, quain hoc}

anno ereclam putat, non dixero.

(c ) Monum. U llerak. p. J 9 3 , Diflentiunt v e r o , S c h e f f e r u s in Chron. ArchiEp. p. 9 4 , & S p e g e l . loc. cit. & a lii, exiftim antes, domum illam a Johanne Haquini aedificatam, efie Lilia Bifkopsçâr-

den. _{Sed praeterquam quod haec longe antea, ut infra videbimus,}

ab ArchiEpifeopo Folcbone fuit exftruâa, unde etiam in inventa­ rio librorum Archiepifcopalium an. 1 3 6 9 , apud P e r i n G S K I ô l -

DIUM 1_{. c. p. 3 1 2 , tanquam ex antiquo ad ArchiEpifcopura per­}

tinens nominaturi conflat etiam noftram domum lapideam novam , u ti vocatur a veteri auélore apud S c h e f f E r u M 1. c. , nullam ali- ain efie, quam domum Capitularem, quae ideo circa hoc tempus vocatur nova. _{T e ftis eft Petrus Tidechini Notarius Publicus in} literis 1 4 3 4. _{d. 21 Maji datis in nova Domo Capitulari ante valvas}

Eccleßa Vpfulienßs ß t a , apud H a D O R F H I U M in aciis ad Chroni- con Rythinicum pag. 6 f . Cfr. P e r i n g s k i ô i d i u s loc. c it ., & in aliis 1432 d. 18. N ovem h. datis in nova domo Capitulari M ajoris

Eccleßce llpfalienßs. Quod vero ad aedet ArchiEpifcopales adtinef, & Majores & Minores alios plane habuifle a u û orcs, infra §. 5* memorabitfius.

Cd) Pe r i n g s k i ô l d. M onum en. U ller a k . p . 293.

(e) Cfr. Cap. !. §. V I. p. 22. ftqq.

( 0 _{V i Donationis Caroli I X , inquit N ob. P a lm sk iô lD IU S in}

Acade-hodieque Academia Carolina vocatæ. N o n tamen to­ tu m ftatim ædificium ufibus A cadem icis ce:[it, fed capacior tantum ejus co n tig n atio , u t ait M essenius, (g ) id eft, Majus Auditorium. N am u sq u e ad tem ­ p o ra perfe& æ & adaptatæ N ovæ Academiae Gufta- v ia n æ , non nifi un icu m hic fu it literis colendis a- p ertu m au d ito riu m (h). Illud v ero , q u o d Minus jam au d it habendis Confiftorii A cadem ici conciliis fu it reli& um ufque ad annum 1640 , q u o prim um in novo C onfiftorioG uftaviano con v en eru n tP ro fes- fores (i). Sequenti vero anno idem illud conclave in

audi-m ia Upfalienps A uditoriuaudi-m v e tu s , e tja audi-m ß f t u d u s Teaudi-mpli erat Ca- thedralis , jie n t & reliqua in cam iterio ejus pofita aedificia, C ir . P riv ile g ia A cad.U p f. d. 15. M artii 1595. U n d e v ero hauferit fti- am op in ion em Pe r i n g s k i ô l d i u s loco nuper c ita to , A Ee n b e r-

GIUS 1, c. p. 5 2 , exiftim an tes, Academiam hanc jam dudum fu ifle tem pore Ja co b i Ulpbonis A rchiE pifcopi, n e fe im u s, cum nullum q u i­ dem hujus rei certum docum entum u llib i in v en erim u s. Prim um v e r o , quod fcia m u s, id 1 6 3 2 pod idit D a n iel J o n a K yl ander in ligata commendatione M ajoris A cadem ia Upfalienps.

( g ) Sveopentaprotop C. 8. p. 4 9 Cfr. Sc h e f f e r u s Upf. Ant. p.

( h ) C onfr, SCHEFFER, loc. cit. N o n abs re v ifu m eft addere, qu od ex c o lle c t s plu rim is m onum entis ob fervavim u s : Fui(Tc n im iru m bina n ih ilo m in u s hoc tem p ore a u d ito ria , lic e t Schejjero ig n o ta . Prxterquam enim q u o d , tcfte M atricula v e te r i Cap. I. §. 6 . p. 23 adlegata, anno 1595 fe x a g in ta quatuor Juvenes cornua in A uditorio m inori depofnerunt, quod utiqu e refpexit M ajus quoddam A u d ito ­ rium , cujus m entionem quoque in jicit PA U L IN U S in fa tte g y r i philofophica Anno 1 6 0 0 : D iflertation es etjam inter anh. 1610 & 1616 partim in M a jo ri, partim in M in ori A u d itorio p u b lice h a­ b ita s, obfervare licu it. Si v ero conjicere p o tiu s, quam certi q u id ftatuere lic e r e t, ub i fu er it alterum illo r u m ; haut alienum v id e tu r cred e re , in Infula Studenteholmen quasdam h oc tem p ore an tiq u x ib id em A cadem ix fuperfuifle reliq u ias.

au d ito riu m converfum ; d eq u e ejus idonea ftru& u- ra confultatum & decretum fu ifle , ex Protocollis Academ icis ed o cem u r (k), C e te ru m , nec eandem olim æ dium h a ru m fuiffe internam ftru& uram vel diviflonem , v e rb o obfervare licet. N a m , u t anti­ q u io ra te m p o ra taceam , etjam poftquam A u dito­ rium M ajus ere& um e r a t , praeter C onfiftorium , q u o d m axim an occupabat p a r te m , confpiciebatur q u o q u e C onclave a liu d , poftm odum dilatando A u ­ ditorio M ajori inferviens ( 1). T o tu m vero hoc ae­ dificium incuriofius deinde habitum u sq u e adeo vi­ tium fecit, u t , qui ibi ftudiis o p e ra re n tu r , adver- fus injuriam caeli non p o tu e rin t tegi (m ). Q uam ob rem fæpiiïîme de ejusdem reparatione a Patribus d elib eratu m legim us ( n ) . A ccedit dem um anno 1702. d. 16. M aji univerfae fere u rb i fceviffimum in­ cendium ( o ), q u o noftra etiam dom us adeo confla­ gravit , u t line ingentibus impenfis hau t p o tu erit re d itu i (p). Itaq u e recidiva q u id e m , fed quafi nova jam nobis co n fid eran d a, fplendide exftru& a fuit ad lo n g itu d in em 220 p ed u m Sveticorum . A

fe-H

pten-(k ) Aéla Confiftorii Academici 1 6 4 1 d. I Decemb, §. f,

(I) Afta C onf. Acad. 1 6 40. d. 15 Apr.

(m ) A6\a Conf, Acad. 1 6 7 0 . d, 9. Mart. §. 12*

(n ) A&a C on f. Acad. 1626. d. 26. Maji. 1633 d. 11. Apr. 1639. d. 4 .

âc 8 Januar. & 19. Jun. 1A53 d. 2 3 . Mart. 1656 d. 21 Maji & 2 9 0€t. 1661 d. 6 Mart. 1670 d, 13. Jun. Alibi.

( o ) E e n b ^ R G S B efkrifning otn Upfala och Relation orti brandenI7 0 2 , ( p ) O bfervari tam en m eretu r, antiquam ejus adhucfervari fa ciem ,m u ­

ris ipfis v io le n tia m ignis haut p erp eflis, ut hodie in trofp icien ti fa­ cile p atet.

ptentrionali plaga & e regione tem pli C athedralis cer­ n itu r in tro itu s, lapidea S. Erici im agine (q) & hie- roglvphicis figuris aliis (r) fuperne p o fitis , con- fpicuus. Ipfe vero paries præ ter d uas ab u traq u e oftii parte infertas tabulas nigras , q u ib u s A cade­ mica negotia , hinc p u b lic a, inde p riv a ta , ftudiofæ ju v en tu ti fignificanda a d p o n u n tu r , nihil h a b e t, q u o d noftros oculos m orari poflet; (i hau t difceffè- rim us a m onum ento illo lapideo q u o d anno 1611 m u ro adfigendum curavit Regni q u o n d am A ntiqua­ r iu s , Johannes ThonneBureus, Agrivillenfis (s ), in m e­ m oriam tam totius Bureæ gentis , q u am praecipue P atris fui, T h o m æ M atthiæ, Paftoris Äkerbyenfium. L iteratu s hic lapis , fua non tan tu m m agnitudine, fed etjam notabili in fc rip tio n e, praeter G othlandiæ

infi-( q ) Qua vero occafîone qu ove tem p ore caput ejdem fit abfcifRim, n on

patet. Iconoclaftaru m , heie quondam verfantium , manu faéliiin eredim us. Supercfi: adhuc fiib pedibus haec in fe r ip tio : S. ER 1C U S, quae fup erim ponitur faciei humanae, folutis am plisque com is & L ite ­ ra L. fcuto in fix a , n o ta tx Supra im aginem ipfam alia quoque facies com p aret, cujus ab una parte S o l, ab altera v ero L u n a cer­ n itu r. Quae om nia an cultum S o lis , Lunae & c ., fecundum Ru d-

beCKIUM Atlant, T . II. p. 3 2 8 . f c q q - p r x fe fe r a n t, noftrum non eft dicere.

(r ) Hae fu n t: tres fa c ie s, liber a p ertu s, rana & infigne quoddam no­ bilitatis , cum duobus cornibus, quorum utrum que quatuor ornatur Roßs feu B yza n tin is, adjeéla in m ed itu llio liter a b . , quo infigtii p lu rim os N o b ilio r u m in terS v ec o s u f o s f u if le , recordatur PeRi n g- s k i ô l d i u s. H x c vero om nia depiéla videbis apud Ru d b eCKIu m Atlantic. T . II. p. 3 0 1 . de Pe r i n g s k i ô l d i u m M o n u m . U ller a k .

p. 295.

( s ) V id . D iarium Ejus MIT. in A rch ivo A n tiquit, H o lm ix adhuc fervatum .

in fig n e , arietem , B ureorum brachium arm atum & concifam gentis hujus hiftoriam , fub non nullis v e rb o ru m chara& erum que involucris tra d e n te , efl: confpicuus (t). O ftendit p ræ ter ea hic m u ru s tri­ g in ta novem loculam enta ( u ) , qualia Itatuis fan&o- r u m replere confveverat adfidua M ajorum fuperfti- t i o , quaeque in fuprem o ædis pofita nobis ideo funt obfervanda , u t ad p areat, fub Papatu ficut ince­ p tu m , ita q u o q u e perfe& um fuifte hoc aedificium ; licet ex diverfa, quam idem paries prae fe fert, A r- chite&urae ratione p a te a t, fim ul eidem non fuifle in jeftam prim am & ultim am m anum . A lteram & q u æ m eridiem fp e & a t, noftri Athenaei partem in- fpicientes, illam m ultis latisque feneftris folem ac­ cipere obfervam us, in oppofitum continuum p arie­ tem radios im m ittentem . S u b tu s vero F orn ix efl: anti­ q u u s , p e r quem olim in dom um hanc C apitula­ riu m p a tu it aditus* J u x ta fu n t cellulae aliae, cui olim ufui, nefcimus* M ufeum vero hoc intran tib u s a triu m fefe offert fat fp atio fu m , u nde via p a n d itu r in g em in u m ab u tro q u e latere auditorium * H o ­ ru m q u o d lib et duplici C athedra ( x ) , Superiori & H /m '(9r/,variisque p ro p te r pofitis fubfelliis

inftru-H 2 d u m ;

(t ) D ilineatiim v id e, fis, hunc lapidem apud Pe r i n g s k i ô l d i u m

M o n u m. U ller. p- 2 7 0 A Jo s e p h. Th u n i n v i t a P alm fkiàU ii p. 114. 115. Exp^c*ti°nem vero ulteriorem dabit Reverend. Epifc. Lincop, A nd- 0/. libyztlius in fua Exegcfi Familiæ Bureae.

(11) T a lia que.que u n d .cim obfervantur a plaga orien ta li hujui Academiae.

( x ) T r ip lic e m tamen o lim f u if le , oftendunt A&a C o n lifto rii Acade­ m ici 1643. d. i i Apr, $ 3.

£hum ; M ajus vero in penitiori fui p arte am plum a- p e rtu m q u e fovet fp atiu m , in q u o habitis hic p ro ­ m o tio n ib u s M agifterii, ere&o p eg m ate b ra b e a recipi­ u n t Philofophiæ Candidati* S u p ra in trô itu m denique f tr u d u m eft p o d iu m , q u o d læto M ufices concentu, feftis A cadem icorum diebus perfonat*

§. IV.

Academia Guß avi ana«,

Ja m ordo & veftigia nos d u c u n t ad contem ­ plandam fplendidam A cadem iam alteram , quæ ab A uguftiftim o fuo fu ndatore G u s t a v i a n a adpella- tu r. Sed antequam eo anim um a p p e lla m u s , nos m o ra b itu r aliquantum , quæ h u ic im m inet fedes o- lim A rchi-E pifcopalis, Bifkopsgarden Upfala g å rd , S. Erics gård, di fla , divifaque tu n c in Stora och Lilla Bißiops -gården. Illa A rc h i-E p ifc o p u m Hemmingum circiter m edium feculi X IV au flo re m agnofcit (a).

H æ c

( a ) Hanc noftram opinionem contra F. RICUM O l a i , J o h a n n e m M a g n u m , M e s s e n i u m , P e r i n g s k i ô l d i u m , S C h e f f e r u m . S p e g e l i u m , Ar alios, indicare voluimus. Scilicet adfirmant h i, ArchiEpifcopum Johannem H aquini hanc domum primum exaedifi- calfc. Qvibus tamen omnibus antiquitate præftans veteris chro­ nici \ui\or, apud Sc h eF F E R U M Chron. ArchiEp. p. 80. 8r. veritatem prodidit. Ita enim ille, in vita Hemmingi : Q tii (H em - m ingus) U pfalia in m anneriis A rch iE p i ß opi f u n d a v i t & ex tot*

conpummavit Jovium lapideam fu p e r cellarium. Cui teftim onio tu­ to fidimus , ex eodem itidem obfervantes, quoddam aedificium vel certe ejus analogum antea hic fuifie exftru6tum, C ellarium nempe & M anneria, i.e . manfionem vel dom icilium ArchiEpifcopi, de quibus mox plura. Quod vero ad Johannem H aquini ad tin et, ejusque novam domum lapideam, 3, N o t, (c) oftendim us, illam

H æ c A rch i-E p ifco p o F u lco n i circa annum 1274(113 d e b e t initia (b), qui tunc prim am fo rtu n aru m fuarum federn elegit Upfaliæ. E andem dom um deinde te ­ n u e ru n t ejus fucceffores, donec m itra A rchi-Epifco- pali e x o rn a re tu r H em m in g u s , q ui eam h abitan­ dam tra d id it O econom is & P roviforibus B onorum A rchi-E pifcopalium (Fogtar och Embitsimn på Upjala g ä rd ) u sq u e ad annum 1522 , q u o vel a G u s ta v o I Kege , vel a G uß a vo Troile, A rch i - Epifcopo ,

H 3

im-n oim-n fu ifle a lia m , quam q u x o lim D om us C apituli U pfalieim-nßs a im-n te v a lv a s E cc le fia , pofteaque A ca d e m ia C arolina fu it nuncupata. N a m fi in ufuin À rchiE pifcopi illam c o n d id ifle t, nt volun t citati A udlo- r e s , utique id totid em v e r b is , pro m ore fuo indieaflet C h ro n ic i hujus audior. Sic enim p. 7 4 & 7 9 diferte nom inat exftrudlas d o ­ m os lapideas in T h u n u m & A r n o e , q u x notifiimae fuere c u r ix A rchi- F.pifcopales,

( b ) Sequim ur PERrN G SK loLD iU M in M om ini. U lle r . p. 3 I I • r a tio ­ nibus n o n contem nendis n ix i. Etenim co n fiâ t, translationem fedis A rch iE pifcop alis de veteri in N o v a m U pfaliam con tigifle cir cite r an. 1 2 7 5 . fub F u lc o n e , quod pluribus exp on it SCHEFFERUS in C hron. p. 3 0 . V ero itaque fim ile e ft, Tulcanetn tunc elegiflc d o ­ m um quandam vel curiam A rch iE pifcop alem , cum eadem ind igeret ip f e , ea qu ippe non antea exfiiuidta. Patet etiam ex allato in §. 5. n ot. (c ) inventario Bibliothecae ArchiE pifcopalis anno 1369, jam tunc antiquam fuifTc hanc dom um ad A rchiE pifcopum p ertin en tem , ita ­ que etiam ante h xc tempora ftrudlam , id eoq u e non ab A rchiE pifco- p o J o h a n n e H a q u i n i, ut volu n t a lii. Si p orro quxratur, M ajoris n e an M in oris Dom us A rch iep ifcopalis audior fu erit hic F u lcho, i!- fins audlorem inodo ev icim u s H e m m m g n m , ergo hujus fu it F u lc o ; J9 uib us ad d im u s, hanc m in o r i artificio fuifle ftrudlam , quam fu it a lte r a , u n d e , quia in itia rerum funt fim p lic io ra , antiquitas ejus fefe offert. N ec nob is obflat a u d lo rita sR u D B E c K il, P e r i n g s k i ô l . D ii âc E e n b e r G I T , d icen tiu m , huic lo co fuperftrudlam fuifle Cu* v ia m C iv ita tis U p falienßs, nain h x c fu it an tiqu ior & incendio an- te h x c tempora d e le ta , afque deinde ad forum antiquifixmum a b o - reali urbis plaga (vici Svartbåcks Tullen ) fitu m , translata.

immiflb incendio eft deleta (c). Afl: Gloriollflirrur memorise Rex G U S T A V U S A D O L P H U S ex pa rietinis hujus m inoris C uriæ E pifcopalis, m agno fum tu Turgere ju d it M agnificum hoc M ufarum pa­ latium (d). H o c vero contem platuris (e) prim um fefe offert fpatiofiffim aarea ( f ) , m uris & ferreis dua­ bus portis u n d iq u e claufa, & non tan tu m arboribus ordine pofitis diftin& a; fed etjam viridibus areolis & clivo has am biente, atq u e ad u tru m q u e introitum verfus ædes fenfim fe dep rim en te , exornata (g).

A d ( c ) P e r i n g s k i ô l d M onum . U l l . p. 315. 3 1 6 . S c h e f f r i U pfal.

Ant. p. 3 9 3 .

(d ) Incidit hoc in annum 1 6 2 2 & perfe<5tum ftatim fuit Auditorium m in u s , M ajus v e to dcnumi 1 6 2 6 . Et fupcrfunt in occidentali pa­ riete v e ftig ia , unde adparet, alteram aedificii partem verfus m eri­ diem pofl primam fu n d ation em efle additam,

( e ) Primam A eadcm ix hujus a G U S T A V O A D O L P H O ereéix faciem depictam exh ib u it E e n b e R G i u s Benttifn. o m U p fa l. p. 50 dcR u D - B E C K i u s in tabulis citatis F ig 1 4 4 . Paulo deinde mutatam ante a li­ quot annos jn n ftim ftiterunt T b. Fuchs ad hanc Academiam Faber inftrum enterum m athem aticorum , <& J . S i/fver ling Sculptor & Auri- faber. Q v o n ia m v er o nuperrim am & ne quidem ad finem adhuc per­ ductam m utationem fu ierunt lix xdes ; hodiernam earum faciem tradere parum ju v a t, quam o b rem ta le s, quales proxim e antehac fu e r u n t, paucis tantum deferibem u*.

( f ) I11 hac olim ex ftru ftx fuerunt x d e s , in quibus T yp ograp h i Aca- d e m ix , & Curfores etiam hia habuere d o m ic ilia : ncc non career, in quo detinebantur ftu d io fi, com m in o g raviori crim in e. V id. Ad\. C onf. A cad, d. 1. Dec. 1641. i î Apr. 1643. 3 . Febr. 1651. ( g ) Ad 3111111111 1729 in itia hujus a rex r eferim u s, adeo u t recenti

nie-m oria adhuc te iie .i poflit. H uc pertinent L ite r x fcquentes* 1 7 2 6 J. 20 D ec. K ongl M ij'.ts Resolution om Académie Gården, a t den f a r in taga de begårta tom terne emiÜan Guflavianfka A c a ­ dem i en och Exercitie I n f et.

A d ipfiim L y c e u m ad itu m antehac p andit jam di­ ru tu m p r o p y la u m , cujus frontifpicium literas

G . A. R. S . G u s t a v i n im iru m A d o l p h i R e g is S v e c iæ præ fe fe re b a t; atq u e q u o d aliquot g ra d i­ bus ad in terio ra dom us duxit. T r ib u s autem con­ tignationibus H a c Academ ia in altum te n d it, q u a ­ ru m infim a, quæ feptentrionem fpe& at, publicis fubhaftationibus lib ro ru m fuit d eftin ata, (h) quæ ve­ ro auftro obverfa eft, a ra riu m A cadem icum conti­ nuit. In m edia d u o fu ere A u d itoria am plitudine diverfa, id eo q u e illud Majus (i), hoc Minus ( k) ad- pellatum . Q u o d inter hæc duo interjacuit fpatium , intergerino p ariete fuit diftinchim , & altera fui parte A rc h iv u m eltorm avit ( 1) adfervandis Biblio­

th e c a f r an g a m la S lo ttet i U pfala t i l Académie plattfens kringbyggt ande. 1731 d. 5. Jul R Rådets G r e f Cbronbiehns b r e f a t Herr H af- Intcndenten H a r la nans fo r /la g angående byggnaden k rin g Acade- tnieplatfén approber a s , f a m t beviljas d e rtil en f t m m a a f î o o o o D a l Koppimt.

(h ) H ic o lim p er ta n tillu m tem p oris fpatium ab An. 1 6 6 1 habeba­ tur convillortutn (h td io fo rn m& T ab ern a Bibliopolae L ibraria. E e n -

BERGS B efkrifn. otn Upfala p. 5 4 & A da Conf, Acad, d. 15- Jan.

i6 5 2 §. 2 0 .

( i ) N e c hic praetereundum putamus illu d , ut hon orem Academiae n o- ftræ haut parvum c o n c ilia n s, quod in a d is C o n f ad d 1 8 Aug 1 6 7 5 adnotatum leg im u s: Circa fefh m i nim irum C oronationis Re g i s CA-

R O L l X I ., au d itoriu m hoc C on ven tib us o rd in is EqiK ftris ; & C on­

clave eidem adjacens, C a n cellarix Regiae fuiffe relidu-m .

(k ) U sque ad annum 1 6 6 2 atrium C om m unis Menfae ( C o m m n n itett

5 a /e» )h eic fiiilT e, con flat; tunc vero decrevit Academiae C an cella­

rius , in A u d itoriu m efle m utandum , quod m ox fa d u m tfle, probant A d a Conf. Acad. d. I f Jan. & 17 Sept. 1 6 6 2 .

dcfti-theca? publicae codicibus m anufcriptis & fchedis quotidiano ufui fubdu£tis , ad aptatum ; altera vero veftibulum conftituit. In fuprem a fu it & adhuc efh Bibliotheca Academica, ad boream Pkilofofhica , ad m eridiem Theologica, interje& o atrio & conclavi Bi* bliothécarii inter fe feparatæ ( m ) , q u arum quoque

u tra­ natus, haut liquet. Certum interea eft ex A&is Conf. Acad.ad d. 1 2 Jan. 1 6 4 0 , tunc prim um , (ub 'nomine C onfitlorii, habendi« Profeirorum deliberationibus fuifle reliéh im , usque in annum 1687, quo ftrui ctcperunt Novae Bibliothecae aedes

(111) U triq u e A u ditorio o lim varia fuperim pofita erant con cla v ia , in quibus tem pore G U ST A V I A D O L P H I, Adjun&i ad hanc Academi­ am publice praelegerunt, & R egii Stipendiarii fua habuerunt M ufeola. Upjaliam fuam confignante S c h e f f e r o , num ero haec eadem fex fu e r e , quatuor fp atioiiora, quorum qu odlibet un i Facultatum pa­ t u i t , ut ibidem Ctmfilia fua in ir e n t, a&aque Facultatis fervarent P rofeflb res; quintum B iblioth eca ftudioforum o c c u p a v it, d: u lti­ m um habendte D ep cfition i fu it adhibitum . Paulo p o ft, jufiii Can­ c e lla r ii, Adfeffores C o lleg ii Antiquitatis federn ib i elegerunt. C fr. A & . Conf. Acad. d. 2 0 . Maji 1 6 6 8 - V idebatur v e ro Senatui Aca­ dem ico n im is aréla & vetufiare d eb ilis dom us illa , in qua eo tem ­ p o re fervabatur B ibliotheca Academica ; fzpitis ergo congregatus de­ c r e v it, aliam eiTe condendam , locum que e i adfignandum fuper Au­ d itoria Gnftaviana. Q uo co n filio Regiae Majeftati per C ancellari­ um patefa& o, non defuit confenfus. C onclavia ig itu r haec ann. 16 8 7 . d iru ta , opus Bibliothecae novae inceptum ; & 1 6 9 2 perfe- â u m e f t , haut parum juvante m unificentia Regia. Quae fingula patent* i ; o Ex literis R e g iis! 1 6 8 7 d. II Jun. Kong/. M a j:t fo r a r e r 2 0 0 0

D a h Sil f o n t a f Poßmtdlen t i l N ya ßib/iothequets byggnad à fv a n på A nditorierne. i <588 d. 19 D ec. Kong/. Refolution pà Academ iem ârender §. 6 Skiànkes ànnu d e rtil 2 0 0 0 Da/, a f Pojhncdlen. /6 9 0 d. 2 8 . Maji Kong/. M aj:ts àtfkilJige fôrjlcig til fy /n a d a f otn ko f i­ ni ngavne dervid. 1691 d. 14 D ec. Donation på 1600 D a /. SU f u i t p f 1692 och 1693 års P a jh n ed d ti l ful/bor dan a f byggnaden*

ACADEMIA C U ST A V IA N Ä .

u tra q u c adeo copiofam ofténdit om nis eruditionis fup élle& ilem , & Regum ac P rin cip u m donationibus ita au fta m , u t paucas in v e n ia s, quæ cum ea com ­ parari q u ean t ; led de his ex inftituto agem us §. i. C ap. IV. (n). A nno deinde 1736 & fequentibus, in C onh ftorio A cadem ico d ecretu m eft, atq u e ab llluftriffim ts illius tem poris Cancellariis confirm a­ tu m , u t novam m utationem fu b iret H æ c A cade­ mia :(o), tota prim a contignatione ærario A cadem i­ co re litla , A u d ito rio M inori Bibliothecæ adjudica­ to , M ajori vero aliam plane ac antea , accipiente

form am . Q uibus tam en om nibus nec adhuc p e r­

fectis , nec ufui intento a d a p ta tis , fuperfedere licet. S upra teCtum in m edia ædificii p arte fu rg it Theatrum

Anatomicum (p) , cujus form a m ultangula in

rotun-Ï dum

Ä O L iter is C a n c e lla r ii, B e n e d i c t i O x e n s t i e r n a 1 6 8 7 . 4 *

F cb r. 1 6 9 1 . d. 2 2 , D ec, <fcc,

3:0 AdVis Confift. Acadcm.d. 14. Feb. i t f f i . d. 2S Jim. 1 6 5 3 ^ .4 J11I. 1661 d. i f Jan. & 9 Apr. ^ 7 3 d. 10 D tc. 1 6 7 9 . d. ja Febr. & 7. Maji & e.

4:0 Or. . R u d b E C K i i O r a t i o n e MfT. h a b . 1 6 7 0 d. 4 Ju l. in C

onffto-r i o A c a d e m i c o . Cfonffto-r. S C H E F F E R l & E e n B E R G I d e f e r i p t i o n e s L ’pf aIia;.

( n ) V id . interea S. S. T h c o l, DodL <k ftrof. O l , O l . C e l s i i Hiftoria B ib lio th ecæ LJpfalieniis.

( o ) Coi»f. Aci. CoiïC Acad. d. 2 9 M artii 1 7 4 Ï.

( p ) D iu & m u l t u m h o c opus m editatos fui fle P ro feffb rcs, oftcndunt A cia C onfift Acad d. n M aji 163T. d. 17 Mart. 1 6 3 4 April. 1 5 3 7 . d. 4 & 5 Apr. 1 6 3 8 . d. 9 <5c 2 0 N o v . 16 3 p . d. rtf dt s a

66 Ac a d e m i a g u s t a v i a n a;

d u m faftigium coit* a t q u e fu p rem a coni fui parte, globum- fatis am plum fciaterici vicem præ ftarrs, ffrfti- net. In tu s hoc T h e atru m , f o r o s , alios fu p eri alios artificiofe e d u fto s oftend'it * & infra in. m edio men- f a m , cui im p o n itu r varia fupellex anatom ico la­ bori in fe rv ie n s(q ), lucem d enique in idem un d iq u e d em ittu n t in fuperiori ardis parte pofttæ num ero- fiiïim x feneftræ. T o tu m praeter ea te ffu m aer ex & fe rre x la r n d lx o rn a n t, a tq u e contra coeli incen­ di ique injuriam defendunt.

like funt Giiftavi Collegia Regis Alolphi, Qu£ deciu Auctori in Jecula longa feren t (r),

V .

Jbtr. 29. Febr. i&> N o v . Ar i Dfcc; 164© d. 1 7 Attg. 1 64z; d. 4 Jül. 1653. ^ Varias igitur de illo perficiendo,, literas ad Regem Cancellariosqtic fuos mifit Senatus Academicus, Verum felicia de­ mum T heatri hujus aufpicia contigerunt Anno i 6 6 u Re&ore Olao

Haidbeckio S e n io r e , ipfo Architedhirx rationem tradente & liovum

opus dirigente. Ejus itaque Summa cura, A Academiae impenfis haut exim iis (plendidum, hoc aedificium erechim eft , cum toti per­ ficiendo fnffecerint 6893 t^ * cnPr* V idi O rationem R u d b e c k i i nuper citatam. Hinc quoque infigne au&oris- hanc ob rem enco­ mium adfiert Esbergius hi Laudatione Funebri p. 2 2 . G uß a v i a- n a m y in q u it, ad em videm us cavea anatom ica taque m agnifica fiip erb a , cujus parem Europa v i x habet y infeffamy. quam h u ju s A r - chiteHi in d n firia fu b lim a v it. N ec vero hic omittenda ducim us,, quae contulit ad reparationem hujus T heatri g lo r. mem. Rex CA­ ROLUS X ll.S ervan tu r enim Ejus literae dat. AltRanftad. d 2 7 N ov;

1 7 0 6 , ubi haec occurrunt. Kong!» M a j:t fo r a r e r 9 0 0 0 D al. S lm t a f TulIConfifcations medien, t i l Anatom ie Sai)lens och E xercitiehnfets reparation i U pfala■ & c.

(q ) Qiiae fingula patent ex tabulis RuDUEGKii Atlanticae adjeclis»

jr. v .

Ædificia Academice Älta.

P r a te r ea, qtræ in his §. §. jam mem oravim us* N o ftræ A cadem iæ ædificia, ad eandem olim, q u em ­ a d m o d u m & nunc , p e rtin u e ru n t q u o q u e alia (a}*. H æ c q u o n d am fu ere fingulae fere dom us in cæmi- terio circa tem p lu m C athédrale pofitæ , q u æ q u e e- jus ditioni fu b m e re * u sq u e ad tem pus reformatas in patria Religionis , quo* ficuti alia bona Ecclefia- ftica ( u t v o c a b a n tu r) Coronae reflitu eb an tu r r & d ein d e vi; donationis Regis C A R O L I I X , p a rtim ProfefT oribus, p a n im Studiofis inhabitandae conce­ d e b a n tu r (b). Q uam diu illas poftea ten u erint C i­ ves A c a d e m ic i, non æ qu e liquet ; Scimus tamen* in q u ib u sd am h a ru m deinde fervatam furfle Biblio^ thecam p u blicam y habitaque Confiftoria A cadem i­ ca. E t hae furrt illa :, quae: jam incepto & brevi perficiendo fplendido N o vi Confiftorii Academici: adificio fn n t adjudicatae. Reiiquæ vero Scholæ T r i- viali & C onfiftorio Ecclefiaftico,nec nonaJiis ufibus f u n t reli&æ. T e m p lo etjam vicina ed dom us St-

Barbara , ( S. Barbros Hus och Capell ) quam fer­

vat ad h u c A cadem ia N o ftra , & quae idonea faQsa

I 2. efi,

fa ) D e his aedificiis multa habet Cei. Sg h e f f eRu s in U pfalia A ntiqva„ quem confiile.

-pr^pofîtum Noftræ Academiæ maximum fpkndo- rem conciliaturum > ceffante ipfo Clementitfimæ

Reginæ imperio, (uccefTu caruifTe, ferio adhuc .doleat Cives Academici.