• No results found

Dissertatio academica de Proteo Aegyptio, quam, consentiente ampliss. ord. philos. in reg. academ. Upsal. præside ... Carolo Aurivillio ... in audit. Gustaviano die XVI. Julii MDCCLX. h.a.m.s. æquæ bonorum censuræ subjicit Carolus Johannes Brag, Bahusia-G

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dissertatio academica de Proteo Aegyptio, quam, consentiente ampliss. ord. philos. in reg. academ. Upsal. præside ... Carolo Aurivillio ... in audit. Gustaviano die XVI. Julii MDCCLX. h.a.m.s. æquæ bonorum censuræ subjicit Carolus Johannes Brag, Bahusia-G"

Copied!
26
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

D.

D.

DISSERTATIO ACADEMICA

DE

PROTEO

A E G YP T I O,

Q U A M ,

C O N S E N T IE N T E AMPLISS. ORD. PHILOS.

I N R.EG. A C A D E M . U P S A L ,

PRÆSIDE

M

ag

. C A R O L O

A U HI V I L L I O

Po e s.

PROFESSORE

Re g. e t

Okd.

S. R. S.

M.

IN A U D IT . G U ST AV IAN O DIE XVI. JULII

M D C C L X

H.

A .

M . S .

Æ Q U Æ S O N O R U M C E N S U R Æ S U B ^ T C ÎT

CAROLUS JOHANNES BRAG,

B A H U S I A - G O T H O B U R G E N S I S .

(2)

K o n g l . M a j e f t e t s

TroMan och öfverfte-Lieutenant

S a m t

Riddare af Kongl. SvårdsOrden

Hôgvâlborne Gr e f ve

H

err

C A R L

GEORG

S P E R L I N G ,

Nådige Herre,

A

lltid utkomma vid Academierna Difpu-

tationcr» och måft alla med tilllkrif-

terj men de åro f å , fom å g a , af från-

Ikyldta vålgcrningsm ån, cn enda att öf-

verlåmna dem åt, med mera fog, än då,

ä t N ådig Herr Grcfven, jagunderftår m ig

(3)

aller-allerödmjukafl framräcka denna*

Nådig

Herr Grefvens enda Son år nu på fjerdc

året min enfaldiga handledning anförtrodd*

Jag har haft, och har dageligen, under

detta mitt arbete, mina båfla dagar.

A f

Herr Grefvens N åd har jag åtnjutit ej

;allcnatt de vålgerningar , om hvilka jag

vågat mig allerödmjukalt göra mig hopp;

utan derutöfver aldelcs ovanliga påkoft-

nader och ömhet, få i h å lfo , fom fjuk-

domsdagar ,

utom

hvilket

min

lefi

nads tid, under en bråcklig h å l f a t i l l

å-

ventyrs långefedan gådt til ånda*

D en

milde

Guden bekröne deremot N ådig

Herr Grefven på Sin annalkande ålder­

d o m , famt jemte H o n o m , alla Defs hö­

ga Anhöriga med rik vålfignelfe, önfkar

under djupaftc vördnad

Högvålborne Herr Grefvens, Öf-

verfte - Lieutenantens och

Riddarens,

Nådige Herrens

n V trh ltn iu k a ß e tjen/tre

(4)

Dn. Mag.

J O N Æ

B R A G ,

Ecclefiarum in Twååker & Spannarp PASTORI

m eritiflim o, Diftri&uum H im b’e & Faurås

PRÆ POSiTO Accuratifiimo,

Prae. Ceteris. Quibusvis. Omnibus.

Ob. Tenerrimum. Amoris. Affectum.

Et.

Conftanter. Prudentiflimeque. Delata,

Paterna. Beneficia.

Hanc. Opellain.

Cum. Omnigenæ. Felicitatis. Voto.

Humillime.

D. D.

PA REN TI OPTiM O.

, Dignifiîmo.

Cui.

f i l m ole dient i [fimus

(5)

D:no WILHELMO BRAG,

PA ST O R I Ecclefiar. Rommelcdenfmm tideliffi-

m o & Parcis Archipraepofituræ Gochob. Se-

ptemtrionalis PRÆPOSITO Accuratiffimo,

V hir im um Reverendo Sf Chrifjimo VIRO

D:no CAROLO BRAG,

P A ST O R I in Wåhra & Stråvalla vigilantiffimo,

PA TR U IS fumma pietate colendis ;

.. ^

Plurim um Reverendo f f Clariflimo VIRO

D:no Mag. JONÆ LIEDBERG,

PA STO R I Arcis Carlften, prope Marftrandiant>

Meritiffimo,

A D FIN I fuo Dile&iffimo >

€T\iffertationem hanc&ratißimi animi fu tu r am tejje-

r a m

,

ob multa in fe fa vo ris amorisque do eu-

Tuent a y debita obfervantia confecrat

Admod. Plur, Rcv. Praeclar.

Nominum

Veftrorum

tuitor humillimus

(6)

i.

N. ;

§• i.

Ide v id e a n tu r m i r a , n ecefle e f t , quæ de Proteo narrat H om erus« M o n ftr u m finxit adeo m ultiple x & v a r i u m , u t quam fere c u m q u e li­ b u e rit fo rm a m cogitare , i n d u e r i t fibi ac fpedlandam dederit. N e m ­ p e , ut paucis c o m p l e d la m u r , q u æ longa ferie apud Poëtam l e g u n t u r , i n p a tria m r e d i t u r u s M e n e l a u s , ubi truferant v e n ti in Æ - g y p t u m , P h a ro infulæ adhæret. H eic longiori v e x a t u m m o r a , I d o th e a , qusefe P ro te i v o c a t filiam, patris a d e u n ­ di m odum d o c e t, & a r t i f i c i u m , q u o c o g e re tu r cauflatn rem orae, & m e d e l a m , & c e t e r a , quæ f d r e fas efiet M e ­ n e l a o , explicare. N o v u s ig itu r advena ftatuto eft prae­ i t o lo co atque tem p o re ; videt e m ari furgentem f e n e m , m ediam foNe t e n e n r e cœli p a r t e m , & Iplrante z e p h y r o j c o n te m p la tu r obtedtum n ig ra fuperficle , & u n a p r o d e u n ­ tes e m ari P h o c a s , quas quinquepartitas lu ftra re t d o m i­ n us. Q u u m q u e confilium fecutus Idotheæ M en ela u s i n - fcium aggreflus e f i e t , P ro te u s m o x fvetis implicari a r t i ­ b u s , obludtari incipit & v e lle elabi« In leo n e m p r im u m v e r

(7)

-v e r r i t u r > dein draco e f t , tum p a n t h e r a , hinc fus , n e c aquæ i n t e r m i t t i t fpeciem, fuccedente de nique g randis fpe- «ftaculo arboris. Q u i n & in ignem m utari » dixerat Ido- t h e a , & in o m n ia , five t e r r a , five a q u i s , c o n ti n e a n t u r , reptilia. A t Menelaus, uti erat m n t s, prem it eo f o rti­ u s , n e c p a titu r eripi , donec in priftinam redux form am c o llo q u i v e te r a t o r pofTet & ro g an ti refpondere. Q ua p ru ­ d e n ti a o b tin e t e tiam h o f p e s , ut noffe quidquid v o l u i f t e t , edici fibi a u d ire t ab e o , cujus fcientiam gravi adeo c o m ­ m e n d a tio n e filia e x tu le ra t a).

$. II.

P a te r fabulæ H o m e ru s . Itaque a rb iter fit cauflae e t ­ i a m , ubi d ifc e p ta tu r, quid fabula voluerit intelligendum . N a m fi ju n io r e s G r æ c i & L a t i n i , n o n Poëtæ m odo , fed & H i f t o r i c i , Phllofophi,

7

' h e o l o g i , Homericae imagini plurim a i n j u n x e r i n t , f u o p te ex ingenio , diverfosque in fenfus fle x e rin t, u t ju cu n d io ri oble& arent dicendi g e n e re ; n o n colligi ftatim inde p o te rit , ad H o m e ric u m quoque P r o te a fingula ifta effe re fe re n d a . Æ gypti fecit r e g e m Euripides, u x o r e m dedit Pfamathen, unam virginum in N i­ li aquis de g e n tiu m , filium T h e o c l y m e n u m , filiam T h e o - n o e n ; q u in & H e le n a m illi commmifit cuftodiendam , dum m en d a c i in te rea n u b e tedium fimulacrum Paris T r o ­ jam a b d u c e re t b ) . E q u o d a m fpecu Pallenes T hraciae, fub m are , d e d u x it ficcum , in Æ g y p tu m , L y c o p h r o n , q uum filiorum amplius ferre fævitiam n o n potuis- fet c). Virgilius in C a r p a th io locat g u rg ite , ju x ta infu­ l a m , quam Scarpa,jitbo re c e n tio r e s v o c a n t I ta l i; Patriam m em o ra t P a lle n e n , Macedoniae p o r t u m , & blpedum e - q u o ru m ju n é to c u r r u m e tie n te m aequor oftendit; in c e te ­ r is H o m e r i c o ab exem plari adeo n o n r e c e d i t , u t fatis dep r e

-a ) Odyjf. I V . u. ad. p i . b ) H elen. fla t, a b in itio » c) A le x a n d r. v . i i j , ad 124*

(8)

p r e h e n d a tu r fabulam e G r æ c o transtulifle, infuper ha bito r e c o n d itio re fenfu, que m illi fubje& um Grsecus v o lu erit^ ). D e u c a lio n e o diluvio n u n c im m ifc et H o r a ti u s , n u n c i n vafris de bitoribus vulgique in conflantja r e p e r it e). O v i ­ dius t o t aliis im penfe ludens fo rm is , M e ta m o rp h o fe o n in o p e r e , P r o t e u m , adeo licet fecundum m ira cu lo ru m , b re - viflim is, vixque aliter ac fi m etu iflet praeftlgias , a t t i n ­ g i t ; v id et tam e n in e o , u l tr a illa, quæ v id e r a t H o m e ru s , j u v e n e m , taurum , l a p i d e m / ) . C a p r e a r u m ad infulam , Italiæ v i c i n a m , a b ru p to in a n tr o , im m anis a p p a ru it Si­ lio g ) , seque, o p in a m u r, lucide, ac va tic ina ntem fpefta- v it audiitque mater A pollonii apud Philofiratum b ). Ser­ v iu s C a r p a th o praefecit R e g e m / ) . H e r o d o to A) fi fides fit h a b e n d a, & D i o d o r o / ) , Æ g y p ti te n u it im p e riu m , eo­ dem t e m p o r e , quo captum I li u m , m o re m q u e fecutus, u t r e f e rt D i o d o r u s , Æ gypriis regibus follem nem , quibus in c a p it e , d u m p ro d ib a n t, n u n c leonis e ra t infigne , n u n c t a u ri, n u n c draconis, n u n c alius cujusdam figurae, o c c a- fionem Poétae fubminiftravit m agnæ illius fingendas vicis« fitudinis- Platoni fophilta e f t , om nis generis fallacia a u ­ dientes e lu d e n s, m o x difiimiles in opiniones tr a n s v o la n ­ tis p ro b ru m hom inis in). Prim igeniam unlverfi o rig in e m e xponi a u é to r eft H eraclides P o n tic u s , ita quidem , u t in­ fo rm e m diffufæ m ateriæ fegnitiem I d o t h e a , id eit D iv i­ na providentia, ubi difpofuifTet, q u a ttu o r p rim u m elem en­ t a , & ex his dein form æ re liq u æ , quas fubiit P r o te u s , e x ftite rin t n ) . L ucianeis in joci* faltator excellit tam fle­

ri; G rorç I V . 387. ft7. e ) Od. L . /. 2. 7 . S a t. I L 3 . 71. Epift. /. i. ÿo . f ) M eta m . V I I L v. 731. ad 738. gr) P uni cor. V IL 47p. Jq , b) V it. Apollon. L

4

.

i

)

in V ir (r. L u k ) E uterp. p . #30. ed. F r a m e f . tô o f, l) B i- llio th . I. p. f t.e d . Hanov. 1604. m )E u tb yd em .p .2 8 8 .lo n .p i s 41,cd- H ,Stepb.)nA üeg. H om er -p-fVS\inO puJe.M yt b. ï b. Qu le.

(9)

# ) 9 C

xili in d u ltria ,u t nullius n o n fimili tudine m form as Videatur af« D qul ö).Omni fe cupiditatum dedecore quisquis c o n ta m in a v e ­ r i t , P ro te u s dicitu r C lem enti A le x a n d rin o p ). V e n t a ti s , ait A u g u f t i n u s , P roteus in carm inibus oß en ta t Juftinet que per-

fo n a m , quam obtinere nemo pote f t , f i fa lfis im aginibus de* reptus, comprehenfionis nodos vel la x a v e r it vel d tm tje r it q ).

C o n t r a , in h æ r e tic o ru m aftutia, o m n em fe in partem de- f k & e r.te , u t v e rita tis vim effu g iat, P ro te a vidit H ie ro ­ n y m u s r ) . E uftathtus a u te m , poftquam ex jam diétis n o n n u l l a s , & alias etiam r e t u l e r a t, P r o t e o , quae datae f ir t, facies, tcov dotviwrvnciav nom in a t, id eff a rte m h o m in u m , qui varia prodigia, haud patentibus v ulgo caus- l i s , p u t a b a n t u r c o n c ita re , h o ru m q u e innum erabiles in m odos v e rti folitam induftriam a Poéta defcribi o p i n a t u r / ) ,

$. III.

Scilicet n o n tam e g e ru n t h i , quos d ix im u s , u t H o ­ m ericis e latebris veritatem e l i c e r e n t , quam u t applica­ r e n t , quidquid naraffet Poé'ta, ad fignificandas res quasli­ bet a l i a s , vel tantilla ex parte fimiles. Q u o c irc a i n t e ­ gram a d h u c fupereffe libi a n q u ire n d i p o t e f t a t e m , n u p e ri Inre rpre tes vetuftaefapientiæ , haud i n j u r i a , arbitrati fu n t. H uetium audiamus. M ole n ille baculum que, Divina v i r tu te im m u ta tu m v a r i e , coram P haraone Æ g y p ti r e g e , a d u m ­ brari e x iftim at t ) . Si quaeratur r a t i o , hanc d a b it: ad M ole n p e r t i n e r e fabulas ta n tu m n o n om nes v e t e r u m g e n ­ tilium . N e m p e quia femel ipfe fic f ta t u e r a t, ad firman­ dum ffatutum n o n fle<ffi dein , fed torqueri o p o rte b a t quæcum que tradita antiquiflimis e x lie n t m onum entis. A

t-B que

o )D e S a it .p.y<,‘$.ed.Grœv* t SS 7. p ) P œ daç.lII. p .^ z .e d . Sylbw'g. q)C ontra A c a d .I Il p iS ç . Tom .I.ed P a r is .iô fi. ^ a d ­ vert J o v m ia n .IL p 371. Tom, II.ed. P a ris. 164.3. s ) in I.e.Horn.

(10)

que H u e tio B a n le ru s «), ubi c o n t r a m onef, P ro te a , q u e m regnaffe in Æ g y p t o putat > t e m p o r e expugnatae T r o j æ » ducentis & quadraginta annis efie M ofe pofteriorem , p e n itu s licet n o n obfit, q u u m p o tu erit, vel longiori inter je& o te m ­ p o ris f p a t i o # P o é ta n ih ilo m in u s , u n i eidemqtie p e r f o n æ , in tabula, a d îc r ib e r e , quae duabus f e j u n d i s , re ipfa , acci- d e r l n t , uti a liorum P o e ta r u m , exem pla docent quam p lu ­ rim a; e rit tam en a P r o te o M ofes diverfiffirrus, tu m qu o d oftendi n o n p o flit, H o m e r o M ofen fuifle cognitum , tu m quod praeter u n ic u m illud, in form æ obvium in conftantia, c e te ra , quae fuo H om e rus P r o te o in ju n g it, ad M ofaici v a ­ r ie ta te m baculi haudquaquam c ongrua nt. M u lto p r o b a ­ bilior conjectura D acieriae, Euftathianæ affinis , qua d o ­ c e t, Æ gyptiæ ge ntis in magicarum artium ftudia , n o n l a n - éiio re m inus e c o d ic e , quam a lo m d e , videndam p r o c li­ v i t a t e m , verfipellis defignari h o m i n i s , quem a d o rn a v it H o m e r u s , c e le rr im e v a ria to co rp o re . Q u u m e n im P ro te i, ut illa quidem a u tum at, haud ob fcu ru m n o ­ m e n fuerit Æ g y p tii R e g is , ufum hoc Poétam ait, ad f o r ­ tio re m & illuftriorem faciendam fabulam, qua in c re d ib i­ lem adeo vim præftigiarum in Æ gyptiis c o m m e m o r a r e t * ) . V e r u m , quo m i n i s o m n e fera t pun& um fpeciofa h a r i o ­ latio , im p e d iu n t oppido m ulta , in H o m e r i c a tabula , q u o r u m explicari r a t i o n e s , magicarum ifta a rtiu m pofita o p i n io n e , nullo m odo p o te r u n t. C u r in Æ g y p t o potis- fimum P r o t e a , id elt magicas a r t e s , locavit H o m e r u s , quum per orb em fere t o t u m , illo t e m p o r e , eadem r e g n a ­ v e r i t fuperftitionis im pietas ? Idem ne fignificandum e ra t in P r o t e o , q u o d in C ir c e m o x d ice retu r Infra? In le o ­ n e m putius & c e te ra s ab H o m e r o nom inatas fpec ies,qua m

in u) Les Fabi, e x p liq . p a r / ’ Hiß» l o w I V . p. j f 2 .

ed P a r i/, 12. x ) not. in l. c. H om er, ve rf.

(11)

) «« (

£

In slias u t v e r t e r e t u r P r o t e u s , q u a c o é g lt neeefiitas ? Q u i d magicis ; r tib u s c o m m u n e c u m m a r i , c u m m erid ie , c um z e p h y r o & c e t e r i s , quæ H om e ric is in Iufibus o b v e - r i u n t ? I m m o rta lis n e , ve ra x » N e p t u n o m a x im e fubje&us» fingendus fuifiet P r o t e u s , fi nil no taflet aliud * quam m a ­ gicae fpecim ina agilitatis? S u n t hæc haud d u b i e , quæ Ba- n ie r u m m o v e r i n t , u t alium c o m m in ifc e re tu r explicandi m o d u m . Secutus legem , quam ipfe t u l e r a t , ex H i f to r ia c o n a tu r p r o fe r re , quæ ©ccafionem d e d e rin t Homericae fa­ bulae y ). R e g n a v it, illi fi cre d id erim u s, in Æ g y p to P r o ­ t e u s , P rinc e ps ( a p ie n s , dife rtu s, prudentiflim us, h o c e f t , p o e tic o f tilo , futuri præfcius vates. Idem diffimulandi peritiflim us faftofusque» n o n patebat cuilibet ; h in c li­ gandus c ogendusque apud Poétam , ut cum aliis fenfa a- n im i c o m m u n ic a re t. N o n nili m eridie p r o d ire foiebat publice c o n fp ic ie n d u s, ad litus m a r i s , feptem trionali refi- ciente a u ra , quo e tia m te m p o r e ,p r in c ip ib u s circumdatu* v iris, lultrare e x e rc itu m haud r a r o c e rnebatur. N e m p e apud Poetam p a rite r , m edium cœ lu m o c c u p an te foie & fpirante z e p h y r o , e m ari furgit P r o t e u s , p h o c a ru m c in - &us a g m i n e , haud n e g lig e n te r percenfendo. E t quem ­ admodum Æ g y p tiu s P r in c e p s i l l e , quem putat Banierus, n u n c exarferit c o n c it a t i o r e i r a , n u n c fedatus ite ru m le- n iorque fe perm ilerit accedentibus, fic illius daturus im a­ ginem P o é t a , n unc in i g n e m , n u n c in a q u a m , n u n c in figuras alias fecit m u ta ri. Dicamus» o p o r t e t , ex o m n i­ bus, qui conciliare P r o te u m v e ritati f tu d u e r u n t , a c cu ra ti­ us Baniero n e m in e m inftitifie Homericae origini. Sed tacrcn & i* p ræ term ifit haud pauca, quæ in h a c r e p e r ic n - da im peranti Regi n o n c o n c o rd a n t. Q u o rfu m filia , Pa- tr ni p ro d en s p r im o c u ilib e t

advenit

? Q u o r f u m phocae d o n r i e n t e s & t e t e r r lm u m fpirantes m aris o d o re m ? N i

-B i hil

(12)

£

) is (

$

hil Illud ad R e g ii c o n fe r e t augendam live g lo ria m , l iv e p r u d e n t i a m ; h o c aulicum prodeuntis c o m ita tu m g r a v i t e r deturpabit. E rit I n d e c o r u m , variantes in P rincipe v i r o c o m m o tio n e s anim i tam foedis monftris aflim ilare. T u m vellem us fcire , q u e m a ff e d u m denotare pofiit a r b o r , aut rep tiliu m c o h o r s , In quam m igrare etiam juflit H o ­ m erus; a ut q u o tefte liquear, m eridie p o tiflim u m f e p te m - trio n a le m in Æ g y p t o flare v e n tu m . Illud a u t e m , q u o d m axim e u r g e t B a n le ru s , ubi l ’opinion, a i t , la p lu t v r a i ­

semblable q u i e(f commune p a rm i les anciens , au nom* bre de/quels fo n t H o m e re , H erodote, D iodore de S ic ile , Clement d A le xa n d rie^ Lycophron, Ifaacius & plufieurs a u ­ tr e s eß , que Protée a é té un ancien R o i d 'E ç y p t e , t o ­

t u m rulnofum eft. N am quod ad H o m e ru m a t t i n e t , n e m in im u m quldem is praebet indicium r e g iæ in P r o te o di­ gnitatis* D e H e r o d o to & D io d o ro infra difputabimus. C le m e n s A le x a n d rin u s n e P ro te i quidem m e m in i t , e x tr a illum lo c u m , q u e m c ita v im u s , & in qu o D æ m o n a m a r i ­ n u m appellat. Fabulofus L y c o p h r o n , fed n e q u e re g e m tainen finxit# Ifaaclum v e r o fæculi port R , O . duodeci­ mi f e r i p to r e m , ubi antiquitatis audiendae v o c e s , rigidio­ res C ritici v ix admiferint* C e te ro s , qui v o c a n tu r p lu ri­ mi , quia n o n n o m i n a n t u r , liceat pro nullis habere. A c (ibi quamvis diffidens veluti Banierus ad D io d o ri m o x illam , quam dixim us, fententiam in c l in e t , duplici ta m e n & hæc p a rite r obnoxia haerebit difficultati. P rim a , quod c e r t io ­ re auétore alio Æ g y p tiæ Hiftorlæ h aud n i t a t u r ; a lte ra , quod form æ folius in P ro te o m utabilitatem e x p li c e t , in cete ris n odum fo lv a t o m n i n o nullum . Fefellit f o rte in - genlofiflim um v i r u m fui fyflematis haud m o d e r a tio r fi­ d u c ia , quam quae H u e tiu m rapue ra t d u d u m , & a q u a n e c fatis cavifle fibi a r b i t r e m u r Pluchium . H i c ubi in figu­ ris antiquitus r e c e p ti s , quibus publice fignificatas c re d it res varias c o m m u n i o p e civium p e r a g e n d a s , m u ltaru m

(13)

fabu-fabularum n ’tales , veris fim illim os, i n v e n e r a t , ex unico m o x fonte irto reliquas manafie o m n e s cœ pit affeverare. Itaque P ro te u m etiam fic in te rp re ta tu s e f t , ac fi nihil eo c o n tin e a tu r aliud , quam varietas publice pofitorum in d i­ c io ru m , q iib u s ju x ta Pharum infulam vulgo annuntiata; f u e r i n t recens adve&æ merces. Selon la v é rité , ait, P ro ­ tee e io it tannonce de l’ échangé des f r u i t s de I’ E gypte con­ t r e des efclaves , des tro u p e a u x , des m é ta u x , du vin (4 a u tre s m archandifes, que les va ijje a u x Phéniciens appor­ ta ien t dans f il e de P h a re , Punique port ( f E g y p te , q u i ju t alors bien acceffible, & paucis i n t e r j e c t s : on peut c ro ire , que cette fa h le eut jon fondem ent dans la figure ta n tô t d 'u n e- fc lave, ta n tô t (tun cheval,d u n tonneau,ou de telle autre .q u i é ta n t tnife dans les affemblée s E gyptiennes annonroit ce que la flo tte apportoit de confiderable z ) . N obis hæc H o m erico ty p o a d e e n o n v i d e n t u r c o n fe n tire , ut inimicifîima potius appa­ r e a n t . In P h a r o infula, n o n h o m in u m frequentiam , n o n c o m m e r c io ru m æ ftum , fed tantam in v en it folitudinem M e ­ n e la u s , qui Protea tam en in vicinia m ox p r e h e n d it, u t nifi ham is pifees e mari eduxiflent n a u tæ , fuifient fame p e ritu ri a ) . Im m o v e r o antiquioris arguit Æ g ypti Hifto- ria , poll abolitum veri cultum N u m in is , a m ari , quod & ipfe larg itu r Pluchius, abhorruifle Æ gyptios, & feptem- trio n a le prcefertim litu s , G r æ c o r u m infertum latrociniis, m e r c a to r ia m n a v e m nullam admififle a n te Pfammeti- c h u m , T r o j a n o excidio ju n io re m multis faeculis b ) ,

§ . IV.

H aC en u s Banieri m o d o illud firmavimus : Protei vel- uti afflatos c o n ta g io n e , dlfcolores cerni, quicum que

afpe-B 3 xirte

z ) H ifloire du Ciel lorn. I. p 274. zytf. ed it. P a-rif.1 7 4 % . a) Horn. I. c. v. 363.367.36% . b ) C o n f.H ifi.

(14)

xliïe c e rtîu s o p t a v e r a n t

e).

N o ftris autem c o n a t i b u s , quam vis ip e ra n d u m n o n f i t , fore, u t ultra p r o m o v e a m u r , t a m e n , quæ le o b t u l i t , L fp lc io n e m n o n celabim us. Pu* tam us, Æ g y p tl celebratiflimum fluvium N ilu m , H o m e r i ­ c o p ræ fen te m fuifTe i n g e n io , ubi P ro te a e ffin g ere t.Q u a t­

tu o r in u n iv e r lu m præ firuem us hujus veluti m unim ina n o ­

vitatis. P rim u m fit : Æ g y p to fuifie p ro p riu m , quidquid

H o m e r u s fpeélavit in Proteo, ipfe illud PoCta i n n u i t , & c o n f e n t lu n t fere > qui rem ferio tra& arunt« N e c m inus f a t e b u n tu r , quae Nilo accidunt q u o tan n is , alia in parte orbis ulla haud aeque exfifiere. A lte ru m : o p o r te r e H o ­ m e r o perfpeétam fuifie r e m , quæ fignificari illius P r o te o p erhibeatur. Etiam h o c facile la rg ien tu r om nes , q u a m ­ vis n o n te n u e r in t finguli» quum in P ro te o l a b o r a r u n t .N i ­ li a utem mirabilia H o m e ru m n o n igroraffie, pofiquam c o n ­ tra E ra to fth e n e m p e rv ic it Strabo r i\ nobis jam p r o e x p lo ­ r a to fuerit. C e rte in Æ g y p to five verfatus f i t , five n o n f i t , adeo tam en prope a b e r a t , u t nofie p o t u e r i t , quin & cognoviffie re ipfa» aliis ex lo c is , illius in c a r ­ m inibus, palam confiat, l e n i u m : tam infolira, tam q u e

g r a n d i a , P ro te o trib u ta e fie , p rim o ab auétore , u t n o n noffit n o n res valde n o b ilis , dlgnaque , tam d iv ite quae c o n lp ic e r e tu r in t h e a t r o , cogitari. Eft hoc , qu o d n o n cogitaffe plerique v id e n tu r , qui pro p io re m in c o n fp e A u m a d d u c e re late nte m ingrefli funt. N obiscum v e r o ad N i­ lum fimulac e a t u r , obvia ftatim e rit f e c u n d ira s , p r o d i­ gae m ax im a ru m v i r i u m , n a t u r æ , tam que efficaci o p e r a n ­ tis a rtific io , u t in nu llo rec e d e re altius ordinaria a b e o n - f v e tu d in e p u te tu r,

'O v y c t ç r t ç 7TcTccy.xv h u X l y v i o s s 7 r \e r o

O u t’ IAw ß c c K ie iv , 8t s ’x ß o v o s o h ß c v c c t^ eiv ,

Non c ) /. c .p .3 4 1 . d ) L ib , L p. f 2. Jq. edit. Almeloueen.

(15)

N on v e h itu r N ilo fluvius pr<e/lautior a lte r , P in q v ia non altus cum ulat to t m u nera te r r is e}* Quem admodum y ait S tra b o , q u i ad JE g yp tw n appellunt, m b il p riu s in regione ea confit 1er a u t , quam N i l i n a tu ra m , quod /E q y p tii neque quidquam m agis in a u d itu m peregrinis> tieque jllu ß r iu s fu a ru m aliquid reru m habent , nam q u i N i l i n a tu ra m v r /lig a r it , ei to tiu s regionis q u a lita s fit v ia n ifp fla \ ita e tia m , q u i procul inde rem o ti a u diunt de /E g y p to , prim o omnium de N ilo ina u d iu n t f ). Ec fa&um

projjierea quoque existim averim us r e c e n ti o r e i n auétore A r a b e , J o fe p h o A Jatabeki, qui Æ g y p t i , poit H e g ira m , c om pofuit hi ft o riam , ac m anufcriptus fervatur in Bibliothe­ ca Academiæ noftræ p u b lic a , u t ad fingulos a n n o s , t a m ­ quam re m maximi m o m e n t i , ftudiofe a n n o ta rit, quot c u ­ bitis a u t e ditior c re v e r it Nilus a u t depreflior. Q u a rtu m

nobis praefidium o r i e t u r , fi ex H o m e ro didicerim us, fol- k m n e illi efle, l o c o r u m , fluviorum que praefertim . fitus & naturales qualitates , variarum fub habitu p e rfo n a ru m o fte n d e re . N am que nobis quidem quoad o b ferv a re lic u ­ it, nem ini e o ru m ho m in u m , quorum percenfetfatfta T r o ja n i belli cempeftate. aliam dat fpeciem, quam q u a e re ipfa exfi- ft re potuiflet intelligenris judicio letftorisj ad cauffas v e ­ r o e v e n t u u m , live m o r a l iu m , five phyficorum , vel n a ­ t u ra l, s , vel fu b lim io re s, aflignandas ubi c o n f c e n d i t , fa­ bulas iere m o li tu r , in te g r?m denique in c o h o r t e m fidta- r u m perfonarum delin e n te s. U nde p ro n u m ad fidem e- r i t , infolente etiam P r o te o n a îu ræ aliquod facinus potius i n v o lv i , quam vetufti pom pam regis , a u t celebris e o te m p o r e vim artis a lic u ju s , aut e v e n tu s c u ju s d e m u m cum que hiftorici v e rita te m

§. V.

J a m H o m e r o duce N ilum in P r o te o luftrem us. J u x ­ ta

(16)

ta P h a r u m ’Aiyvzrrcu 7rçc7r<xçctQe û n te Æ gyptum d e t i n e t e r M enelaus, u b i de P r o te o idotheam audit na rra item h u n c in m o d u m :

n ^ A e h d t rtsèevço, h o c eft, u t explicat P h a v o rin u s g } :

cvveyßis IttI rev ccvtov tottcv 7rocfayivereu i'ontvive beic v e r fa -

t u r t adefl, f e r t u r . Nil c e rtiu s. P e r o ft;u m C u i o p i c u m , Iliacis d u d u m tem poribus c e le b re , haud procul a P h a r o infula p e rp e tu o c u riu Nilus labitur.

Teçoov fetiex^ quippe ad primam usque m u n ii setatem

o rtu m fluvius retulerit. Ratio eadem , quam fecuti, aliis pariter in fluviis m ajo rib u s , S culptores & P i d o r e s , fenes fere p o n u n t , ubi illorum dabunt im agines.

Ahtoi' m arinus , com m odiflim um e p ith eto n f lu v i i ,

e mari o rie n tis eeque ac fe illuc d e v e h en tis ite r u m ,

Viv[xeçriis v e ra x , fi quis aliu s, N ilu s, cujus e v aria

altitudine certiflima quotannis futurae meftis praafagia c a ­ p iunt a c c o ’æ,

* KSdvctroç im m ort ali s , five phyfice fumatur p r o p m v r*

n i , tion definente, live N u m in is ad concitan d am o p i n i o ­

nem v e r t a t u r , in N ilum æquo j u r e quad ra b it, nusquam exhaufto pe rge ntem a l v e o , & divinis honoribus p e r ve­ terem Æ g y p tu m o m n e m cum ulatiftim um .

*AtyvTcncç Æ q y p tiu s koct d i c a t u r , qui Æ g y ­

ptum u n iv erfam transfluit.

ùocAocaayjç 7rccarj£ ßevQeot q u i m a rts to ti us pro­ fu n d ita te s n o v it; poética & perpulcra imago f lu v ii, qui

to t per fæcula fe in m are d e v o l v e r a t , illiusque adeo in­ tim os occultiftim osque in receflus videri poterat penetrafTe. n oaetiïâuvoç ihTcèf^àç Neptuno Jubditus i ita poftulabat fabularis v e te r u m P h y fje o ru m T h e o l o g i a , quæ N e p tu n u m aquis fluviisque om nibus dom inum praefecerat.

TcvJe r èfxov (poKTtv

7

tct\l(> ’épixevoct tjde rexéS a t, bunc ajunt g ) in Lvxico ad voç. Ttutefrctu

(17)

a iu n t meum eße patrem a t que me genuiß e ; ipfi olim crede­

bant Æ g y p ti i , tellurem , quam i n c o le b a n t, e iim o o r ta m , finguiis a n n i s , poft fubfidentes Nili aquas , aggefto. U n ­ de H e ro d o tu m fecutus S tra b o , üoogov r i 73:crxfj.i rijv ”Atyv-

7TTCV, dotium N ili d iti am /E g yp t um vulgo ab incolis, m e­

m o r a t , & f lu v iu m , cui n o m en olim fu erit /E g y p tu s, t o ti dein idem illud regioni indidiffe b ). Neque aliud v o l e b a n t S y e n e n fe s , u b i, n a rrante H e lio d o ro , Nilum ap­ pellab an t rJjff KciToo ’Aiyv7r% 7Tcclt'fcc rafi hfjtmgyov in fe rio ris

J E q yp ti p a trem opificem i)* C e r te p o tu it n o n in e ­ p te Poè'ta Æ g y p tu m E M éf/v v o c a r e , id eft fo rm a tricem

d eo ru m , aut deorum Jc i e n tem , aut deae confpicnam fo r m a ,

aut deam [cien tifjim a m , quum polythelsm i veluti patriam fuiiTe ipfi v eteres dudum teftati fin t; m u lto v ero ad ar.ti- quiflim am famam c o n g ru e n tiu s , fecundi eam dem & be- neficentiffim i filiam fluvii conftituit. N im iru m hæc haud dubie fu e r it feries fi&æ a Poeta r e i : venit M enelaus Pha­ ru m ; lo n g iu s ibi c o a å u s m o ra ri, n e c inveniens quo fe fuosque a le re t, cepit confilium oppofitam petendi conti­ n e n t e m ; heic aut vidit i p fe , aut n a rra ri fibi in te r prim a audivit ab incolis Niliaca prodigia.

^ Hpes à' rièXtos fxhov igocvor dfxtpißsßyiKti, rrifxos ctg

oc-A c? 'em , quum fo l m ed ium cœlum confcendcrit, turn e ma­

re em erg it ; m eridiem fere vo lu n t in te rp re te s , fed & de­

n o t ar i folftitium p o t e r i t , ubi ad T ro p ic u m C an cri, quem v o c a n t A f tro n o m i, v e & u s i o l , Æ g y p tiis, qui T r o p ic o h a b itan t p ro x im i, medius d ifta re , in cœlo, a feptem trio- nali auflralique h o r i z o n t e , vi deat ur. U t r u m q u e fenfum, nsfi nos fallunt o m n ia , j unxit P o ë t a, alt erum fpetftandum in fabul a, alterum in re, per fabulam fignificanda. E te­ nim folftitiales circa d i e s , q j o v i s anno crefcere ita N

i-C lus

— —--- — — — - 1 - — —• <»

b) L ' c. p. 6/. & lib. X V * V* i o /j. 1) /Ethiopie. L IX* p. 4 )d . edit* Comme h ii. 1611,

(18)

l’us i n c i p i t , ut alvei f vet os limites t r a n s g r e d i a t u r ; c u j u s rei cauffam , dum e mari Prorea fuum educit P c e r a , n o n Ignoram illi penitus fuiiTe. t el le tur hoc, quod f eq u i t u r ,

IIvciv] u77c £eÇvçoio, f la t u fub ze p h yri, E feptemtriorve & occafu piaciditfîme fpiranr e te f iæ , per to tu m tempus i ll ud , quo abundantius a u g e tu r Nilus, a XVlI. die J u n i i , a d f i n t m « s q u e Se p tem b ris; ne c p a r u m , unice licet in cauffa n o n f i n t , ad in c r e m e n tu m fluvii c o n f e r u n t , d u m i n c u m b e n ­ te s p r o h ib e n t , n e in m are m o x diffundatur. Z e p h y r i a u te m appellatione borealem quoque c o m p r e h e n d i poflfe v e n t u m , vel e x e o c onficiatur, quod e T hracia o r i u n d u m o tru m q u e Poéta docuerit k ) . N e q u e unius heic z e p h y ­ r i p o tiu s , quam borealis quoque feciffe m e n t io n e m p u t e ­ t u r confilio a li o , quam u t e te f ia r u m , in Æ g y p t o o m n ia t e m p e r a n t iu m , lenitatem & blanditiam t a n to i n d ic a r e t I u » culentius.

M eXccivYi Ççtxl kccåiiÇÔeïç 9 niqra obteclus fiip ev fic ie , i n a ntiqua n o m in a f lu v i i , ceque ac colorem aquæ illius n a ­ tu ra le m apprim e c o n v e n it. "J1ITO H ebræ is, M*-Accs Grse- cis, M elo antiquis Latinis d iétu s,hodiernis adhuc Æ thiopi* bus G avon dicitur„ob nigricantes aquas, l) vel n ig ra m p o ­ tius arenam y qua fecu n d a ri Æ g y p tu m ait V lrg iliu s , iri) quæque fecit, u t in te r plura nobilium a m n iu m , c a n d id o e m a r m o r e , fig n a , in tem p lo A rc a d ic o vifa Paufaniæ ,.u n i ­

us Nili fimulacrum nigro e lapide fculptum f te te r it n ). £k fAÔùJv KOifjic&Tcci V7F0 c7i:tc(Ti yÀaÇivçQtciv, cgrefjus ve­

rö d e cum bit fu b cavis /pecubus ; ubi crefcere definit N ilus,

& incipit fubfidere, d e c u m b e n tis fim ilitudinem h o m in is seque pulcre t u e b i t u r , atque cavas fpecus d icitur occupas- f e , quum ad m o n ti u m usque radices e x c r e v i t , ’ ab o r i ­

e n te

k ) Ui ad. I X . s I) V off. de orig. IdololoL L. I I • 74. p. 3 4 6 . Simon. O nom aßic. V .

7

. p . 272, 27J. m) Georg. I V . 2$i, n) A rca d ie, p. 6 47. ed. K u b n ii i6y6.

(19)

£ ) i 9 (■ #

? ' ' ‘ f-T

e n te pariter atque occidente Æ g y p tu m continuis jugis t e r ­ m in an tiu m .

’Ap<p) & /Jiiv (pMKc&i circa eum phocae & c. H ip p o p o tam o s

intelligair.us, Nili in d ig e n as, qui c eti etiam m ox appel­ l a n t u r , c) q u o ru m q u e a g m e n , dum augetur fluvius, la­ tius latiusque vagari o p o r te a t, e u m q u e proinde veluti comitari* E t quamvis ita lo cu tus fit P o e ta , ut quae dö o rig in e P h o c a ru m e m a r i , de f o m n o , de acerbo od o re r e t u l e r i t , pluribus aliis c o n v e n ire p o f li n t, in aquts d e­ g e n t i b u s , belluis; nobis ta m e n n u n c fufFecerit, h ip p o ­ p o tam o ru m indoli fingula ilta neque repu g n are. N u m e ­ rari v e ro & obiri fin guntur a P r o te o , quod Nili in aquis fere v e r f e n t u r , illiusque adeo follicitiori tamquam curse fu b fin tj tum quod ipfe i:i altum fublatus credi poflit eo c o m m o d iu s certiusque Iuftrare gregem , q u o cingi ait Poëta, in liar pafloris, fua i n te r pecora pj* A c fi verbo 7re/x7Fcc<r-

c tT u iq ) quinarium fubderé n u m eru m cum nonnullis in ter­

pretib u s jufierit quispiam, de quo nobis ta m e n n o n fatis li­ quere fatem urj e x p le b u n t illum vel Nili o ftia , quae n o n nifi q u i n q u e , naturali ipfius vi aquæ effetfla, polt H e r o ­ d o t u m flatuit E u fta th iu s , r ) vel quinque a n n i m e n fe s , q u o r u m per in te rv allu m ,partim crefcunt Nili aquæ, partim Æ g y p tu m fere obtegunt. Q u o d autem de coriis p h o ca­ r u m ait H o m e ru s ,ab Idothea injedla fuifle M enelao illius­ que tribus fociis, u t fuo quisque fub c o rio d e lite fc eren t, infidias f lr u d u r i m arin o f e n i , capienda n o n incom m ode fu erin t de g en e re cujusdam, aut navigii, aut veluti u tris, quo vetfli hom ines p e r fluvium i v e r i n t, aut contra ex­ undantis v im aquæ fe defenderint. Etfi enim vetuftatis h a u d ullo teftim onio nos quidem n u n c probare p o f l i m u s , hippopotam orum corio ufos olim Æ gyptios eo

C 2 m odo

--- ' ,... ... - . . . — — . I »

o) v. 4J2. p ) v. 413. q ) v. 412, r ) in

(20)

m odo* fuerit Illud ta m e n , quippe d u r lf li n * u m ,i n t e r g o m a - x im e , & ad clipeos etiam fabricandos a d h ib itu m v e te rib u s , haud m inus Ido n eu m conficiendae r a ti, aut m oli objiciendæ f lu v i o , quam funt hodiernis Æ g y p tiis vafa teftac e a , q u i ­ bus cavis, o b tu ra tis jun&isque, fe c re d it v u lg u s ad tra n s- n a ta n d u m fluvium s i N im ir u m ubi decubuiffet P ro te u s,

T or £7tsiT vuutv, ait p o r ro I d o t h e a , ueXéroo kocptos

o , ¥ /I y )/ ’ ~ ' » / / f« rZ re ßirj re * avQi o t%eiv /xe/uxMrx r&j ecavpevov 7rsç x \ v £ x i , tu m deinde c u ra [it vobis robur v is q u e , illic vero tenete cb lu B a n tem t f niten tem licet elabi. Id a g itu r Æ g y p t i i s , lin g u lis a n n is , u t varios p e r canales* i n quibus o m ni Æ g y p t o m ultiplicandis fervandisque v e tu ftiflim o ru m olim r e g u m praecipua verfabatur p r u d e n t i a , Niliacae aquæ ad irrig a n d a m univerfam regionem d e ducantur. Q u o d quo­ q u e m o re fuo Pofita e xpinxit > ubi de I d o th e a a it: et,vxs <T èv y[x(jixôoKri h x y X x y p x r x\ m<w ' H <co fxevacx, cubilia in a ren a quum exculpftffet m a r in a , [edebat ex/peB ans t) .

I m p l e n t u r canales illi crefcente flu v io , fubfidente a u te m , o p p o f ita m o le c la u d u n tu r ita , u t d e tin e ri in iliis poflit aqua quam diutiflim e; quod c e rte n a v ig io ru m fine ope qu a liu m c u m q u e , initio quidem n o n confedtum f u e rit. Haec vis ifta , qua ligandus P r o t e u s , ubi n i ta tu r e la b i, Id eft ubi Nili ite ru m de flu x e rin t a quæ , u t p riftinum r e m i g r e n t in a lv e u m .

U x v rx ytyvofJLivoc Tretçfverxi, omnia te n t abit u t fia t t?c-

NuIJLum in fabula prodigiolum magis ludibrium j fed & ingeni­ o u s nihil a Poeta effidtum ad Æ gyptiæ telluris,quoad Nilo v a ­ r i a t u r o / te n d e n d a m naturalem faciem. C am pi locaque Nilia­ cis teefla aquis,ubi hce fenfim r e c e f le rin t,to t nov o s p ræ b e n t v u l tu s ,u t fluvius ubi fuerat vifus m o d o , leones jam gradian­ t u r > u t h inc C rocodili fubfideant, h in c incedant p anthe­ r a , inde te r r a m fues f o d i a n t « ) ; u t vaftum n u p e r veluti pela-/ ) N orden, Vojag. ( f E g ip t. i f de N ub.

7

. /. p. $ß.

(21)

# ) l l ( #

pelàgus In m inutos rivulos ftagnantesque lacus definat ; q u in & h o r t o r u m lucorum que præ beat fpeciem, quos Pal­ mae, M u f æ , S y c o m o r i , id eft arbores editiores p u lch e r- r im æ q u e e x o rn a v e rin t. T u m in limo , poft r e t r o lapfas a q u a s, innum erabiles p ro g ig n u n tu r t a . » ê ^ e r œ v , quæ di­

x it H o m e r u s , id e f t , fe r p e n tu m , l a c e r t a r u m , infedto- r u m , e x e r c it u s , finiente denique to tu m fpedlaculum calo­ re adeo v i o le n to , u t Qe<ntt$cth nvç im m ane-ardentem i -

finem n o n in ju ria Poéta n o m in a v e rit. Hæ mirabiles ili« & diverfiflimæ m etam orphofes P r o te i ; quarum ta m e n r a ­ t io n e s etiam , fi v e tu fto in m o r e hieroglyphicis Icriben- di im aginibus, apud Æ gyptios, v o l u e r i t quispiam veftiga- r e , nobis n o n refragabitur. C e r tu m enim eft, tu m le o ­ nis figura , tui ^ * ' ' tum ignis a u t folis g ly p h ic o r u m quidquid fuerit fig n o ru m , e naturali p le ru m ­ que habitu & fpecie r e r u m , quæ efient fignificandæ, fu - m e r e t u r , in q u e his adeo ilia fundum ha buerint; res p o ­ tius ip fa s, quam figna, refpexifie Poétam arbitremur. Po- f t r e m o , ubi talis ite r u m apparuifiet P r o te u s , qualis fu ­ e ra t d e c u m b e n s ,

l ore ïïrj a^èScci r / ßlv\s, Kvaocl re yéçcvroc tum defifle

o v i fenem que jolve, id e f t , r e d e u n te ite ru m Itato t e m p o ­ re q u o c r e v e r i t Nilus, aperiendi canales & rivuli, f o lv c n - daque adeo vis , quæ P rotea conftrinxerat. A tq u e tu m p rim u m fi v a ticinantem finxerit Poéta , factum p ro p te rea c r e d a tu r , q u o d obfervafie annuum illum totum c ir c u lu m , p e r quem fibi diflimilis ta n to p e re N ilus mutabatur, neces- fe fuerit vetuftiflimis Æ g y p ti i s , antequam regulas licuis- fet c o n f t i t u e r e , quibus præfagia n i te r e n t u r y).

________________________C j _____________ S. V f.

x ) Horapoll. Hieroglyph. I. 21. Pluch. Hifloir. du C iel Jo m .

1

. p. i6 ç , y') Q uæ de Nilo v a r ia a ttu lim u s , m u ltis etiam a lu s tra d ita ancioribus, leguntur apud P r o f per. A l ­

pinum

in H itto ria N a tu r a li Æ g yp t i. Lugd. B « l j t f . 4 .

(22)

-■ ) « #

§ . C e te ru m n o ftra parum r e f e rt» u t r u m M enelaus re î- pfa in Æ g y p to f u e r i t, an fecus» Exiftim am us Poëtam il­ lud vo lu m e u n i c e , quod diximus , n e m p e celebratifli- mi om ni ævo m ira cu lu m fluvii carm ini i n ju n g e r e . Q u o d ut dextre e x f e q u e r e t u r , p o tu it o m n in o p r o ea, quæ Poë- tis reéle c o n c e d itu r , poteftate, & M e n ela u m in Æ g y p tu rn a b le g a re , & I d o th e æ P r o te o q u e fe rm o n e s trib u e re M e ­ nelai potiflim um in rebus v e rf a n te s , & c e te r a e xftruere atque c c m e r e , p r o u t aptiffima judicarat t o ti u s ad feriem poématis. E r u n t tam en forte , qui r o g a r i n t , c a d ere n e in Nilum poflit ampliflîmæ præfertim illius divlnæ que laus feientiæ , quam in P ro te o Poëta praedicat. R e fpondem us, experim enta plurima, quibus didicerant /E g y p ti i, p ro v a ­ rietate aquarum in flu v io , variafle q u o q u e exfpetflandum e tellure p r o v e n t u m , occafionem haud d ubie primam de- difTe, u t vim fluvio t r i b u e r e n t , ad patefacienda , quæ ali­ as ig n o ra re n tu r j cui opinioni ubi accefferat fuperflitiofa v e neratio j in p ro x im a m cauflam eam o m n is , p e ru n i v e r * fam reg io n e m , fe rtilita tis, totiusque adeo p ublic* falutis, e rupit denique f t u l ti ti a , quæ D ivini N u m in is p o ten tifli- rni fcientiflimique & n o m e n & cultum N i l o d ecrevit. D i- cata,pafP.m pe rÆ g y ptum,illius in h o n o re m ,te m p la ,c o n ftitu - ti facerdotes , celebrati fefti dies,pofitæ i m a g i n e s , f a d æ fupplicationes, & habita r e v e r e n t i a , qua m p ræ ter tefti- m o n i i a Jablonfkio z ) a lla ta , oftendit etiam H y m n u s , i n ­ ter O rp h ico s qui vo c a n tu r :

VlçûJTïa KMÅYir/M, 7ÏCVTH Khvj'ßoCS

UpMToyeiyj, 7rotctjs (ßvereus ctç%ccs es eCßyjvev»

r,TA*iv oiKXciaaoov ïeçyjv îiïéous noÅv/jioftpcts, n dvTtfjioSf 7rcAvßiskcs, tTTt^ocfJievcs rccrs ovrots

c Qccoc re 7f(>o<&ev e»jv, occtr et ceroti vseçov ocvtis îlccrrot yccç èv ïlçœreï 7tçuTY\ (ßvcis eyxacrefyy.gv.

P n -z ) P ant h. Æ ç y p t. P a rt. IL p. i6g. J q .

(23)

P r o te a , <7«/ cÄ/w/ ponti fibi fe r v a t, a d o r o , U ltim a prim igeniis' docuit qui femina re ru m , M a t e r i e l l e faeree to t form as indere n o vit, D ignus bonore o m n i, feilers , tenet omnia m e n te ,

fin t , quot f u erin t, ventura trahantur',

Omnia namque in eo princeps natura reclufit a).

I n N ilu m hæc , u ti quidem v eteris fanciverat Æ gy- p t i fu p erftitio atque a rr o g a n tia , omni ex parte con- f p i r a n t; nulli a u tem fav e n t imagini ex ceteris, quas P ro ­ t e o r e c e n ti o r induftria appofuit. Effecerint q u o q u e , ut n o m e n ipfum P rotei f o rm a tu m ab H o m ero putem us eo­ d em in g e n io , quo Æ g y p tu m

1

dot beam vocavit. Proteus

Illi di&us Nilus, quia prim us o r ig in e , tellu re ipfa

Æ g y p tia antiquior ; p r im u s potenti u b e r t a t e , quippe Æ- g y p t u m u nice fe c u n d a n s ; p rim u s h o n o re , quum ita c o ­ l e r e t u r , u t nonnifi p r o p t e r eum , illlusque ultimo habita r a t i o n e , c e te ra N u m in a fua fingula, etiam f u t r m a , Æ- g y p t i i o b fe rv a v e rin t b) f E tenim Æ ?y p tiu m non majori j u r e n o m e n ju d icetu r, quam efle poflit 7rç><»rà, apud Hefio- d u m , u n i datum e Nereidibus c). A tq u e Coptis fiquidem

to rren s d ica tu r prothejon & ipie Nilus P iantes d ) , v ideba­

m u r nobis initio h a u d leve inveniffe a rg u m en tu m , quo e v i n c e r e t u r , antlquiflimis e Nili nominibus fuifie illud P ro­

te i i fed m o x repreffit m etus, n e cum Græcifmo, q u iC o -

pticam linguam in v afit, adve&æ potius in Æ g y p tu m v o ­ ces iitæ » quam ufurpata; antiquitus cenfeantur. N eque m agis p ro d e rit F o u rm o n tia n a derivatio a P b r e , P h r a o ,

P bro a u t P ro e) , q u a voce antiqui Æ gyptii appellare fo-

Icbant f o le m ,& quidquid h u ju s ad præftantiam aliquo m o ­ do

a ) p. 122* ed. Efcbenbacb. 1689. 12. b) ffablonfki l. c. p. 141. c) Ibeogon. v. 243. d) A tb a n .K ir c b e r .L in g .Æ - g y p t. R e flit. p. 2 /4 . Rom. 1644. 4 . e) Reflexions f u r les

(24)

do v i d e r e tu r accedere. N a m q u e p ro b an d u m antea fuiflet, idoneis a r g u m e n t i s , P ro te i n o m e n n o n efle G rsecum , feci Æ g y p tiu m i quod quidem , u t n o s a u g u r a m u r , fiet n u m - quam.V erifimiliima torte,fi quidem ex orie n te repeti pofiet, r a tio n o m in is eadem i/ta f o r e t , qua r n £ V r a tb diélus fuit Afiæ fluvius E u p h r a te s , quippe q uum N ilu m æque a tq u e h u n c e Paradifo d e riv e n t A ra b e sjO e o d e m q u e m e r ito appellari a fe c u n d ita te p o tu e r it Æ g y p tiu s n o f le r , a tque alter ille A fiaticus. Plucbius a u te m q ) l n r n fc p o ra t, quod legitur G enef. XLIX: 12. originem n o n r e p e r l f l e t , nifi p e lk x ifle t fpecies, c ujus n u p e r fumus Infida le n o c i ­ nia p ræ terv e éti.

$. VII.

Reflat illud, quod u n u m , fi verum effet, follicitaret fane quidquid de H o m e ric o P r o te o v id ea m u r nobis haud te m e re c o nje& afie. Regem fuifTe, Iliacis tem p o rib u s , Æ - g y p t i , & H e ro d o tu s h) teflatur & D io d o ru s / j , H if lo r i- ci tantæ fidei, u t noluifle falfa dicere o m n in o ju d ic e n tu r. Sed v e r o audentiae potius a rg u a m u r nimiae, quam c r e d u ­ litatis. A Graeco utroque Æ gyptia in H ifto ria q u i d e x f p e - d a r e l i c e a t , quum ea m odo fcripferint, quae relata ab aliis ipfi peregrini a c c e p ifle n t, exempla vel e o r u m d o c e a n t t qui noftra in Patria aliquanto verfati te m p o re , ad fuos r e ­ duces , d e p re h e n d u n tu r m ulta feriptis c o n fig n a re ,a u t n o n re<fle c o g n ita , aut veritati plane contraria 5 q u u m tam e n n o f lr o aevo m u lto fit m a jo r cognofcendi o p p o r t u n i t a s , quam efle potuifiet G r æ c i s , in g ente, p e re g rin o ru m c o n - t e m t r i c e , & fuæ o pinione vetuflatis ultra o m n e m m o ­ du m tumida. AccidHTe u triq u e H i f t o r i c o r u m , quum in Æ g y p tu m v e n e r a n t , o p in a m u r , ut indigenæ, qui ro g a n ­ tibus re fp o n d e re n t, nefeivifle o m n in o nihil v o lu erin t videri. Lege-/ ) Afjoiouthus & Tbn A h ardi MSC* g) L*c. Tom. L p. 175. b) /. c. / ) /, c.

(25)

# ) t? c #

L e g e r a n t G ræ ei, Tuo in H o m e ro , apud Ægyptios locatum P ro re a ; itaque hujusne (upereffet fam a, ipfa in Æ g y p to , p r o c liv e erat quæ rere. Æ gyptii tum , quafi nihil non au» d iv ifle n t etiam peregrinarum r e r u m , H om ericum Protea m o x dicebant iuifTe hunc vel illum regem i n Æ g ypto olim c e l e b r e m , quin & H elenam , Parin» M enelaum hofpltio ab Æ g y p tiis exceptos, & a&a cetera, quee ad Æ g y p tiz ve- tu fla tis nutriendam exlflimationem Graecorum in animis potlffim um fperatfent valitura , quorum que multa m em o ­ r a t H e ro d o tu s narrata fib l, Protei in caufia, a facerdoti- bus. E n im v e ro nulla re magis fidem vetuftae originis v i d e n t u r potuifle facere advenis Graecis jad a to res illi, qui fe primos exftitifTe mortalium gloriabantur, quam fi illis e tiam rebus, quas antiquiflimas habebant Graeci, q u t- Iesque erant T ro ja n a e, n o n fuis m odo in faftis certa tem ­ pora afiRgnarent, fed & ante haec, longa ferie enum era­ r e n t patrios reges. Q u i d ? qûod, facros in Æ g y p to , qui v e n d ita b a n tu r annales, & e quibus, five præ leda fibi , fi­ v e narrata, plurima Herodotus & Diodorus p e r h i b e n t , c o rr u p to s jam tum fuifie fabulisque immixtos, in eonfeffo eft. N am u t in reliquis, fic in Proteo præfertirn illud li­ q u e t ex eo,quod,qua: uterque Hiftoricorum attulit,fibi m u ­ t u o re p u g n e n t. A c c e d it , quod in ceteris, quæ fuperfint h o d ie Æ g y p tiæ H ifto riæ m onim entis, Protei nec vola nec vefiigium a p p tre at. D e n iq u e , u t rem conficiam us, ne d ic u n t quidem Graeci illi H iftorici, narratum fe accepifle, q uod in Æ g y p to usquam Proteus reg n averit, fed hoc tan­ tu m : regnaffe olim rçg e m iisdem temporibus, quibus P ro ­ tea collocabant Graeci. P h e ro n i* inquit H e r o d o tu s , in

regno juccefftße a jfb a n t virum Memphiten , r

5

x x t x rtfv

E W r i v w y a u ctretv w o p » [lfo*récc F tvoa, illius que nomen e fle ,

lingua G raea* Protea. E x ß itifto M ende%habet D iodorus, r e x (lefignatus f u i t ov x/yv7rT/ct fxev ovo/jcoc^üo'i Kértiv, 7Tocçcc h rets *EÀÀt]<r(y e/vxi öckü , quem Ceten Æ g y p tii

(26)

$ ) 8 6 ( J(c

cent, Jed qui Gr&cmim ejje Proteus videtur, tui us que se*

;

tûf in belli Iroiani tempeflatem incidit.

Aliud e x his e x - fculpi n ih il p o t e r i t , nifi quod n a r r a v e r i n t Æ g y p t l i , h u n c v e l illum re g e m In patria H if to r ia o b v i u m , v id eri e o d e m exftitiffe t e m p o r e , qu o putabant G r æ d H o m e r i c u m v i- xiffe Protea. A c fi tem p lu m , P r o t e o in Æ g y p to f a c r u m , o - fte n f u m fuit H e ro d o to » fi P r o te a laudari ab Æ gyptiis a u ­ d iv it D io d o ru s, o b variarum p e r i t ia m r e r u m , Infelligl fe alite r ifla & illuc p ertinentia reliqua n o n p a t i u n t u r , q u a m u t de reg e locuti c re d a n tu r Æ g y p tli,quem coeperant a Grae­ cis in d u cti c u m H o m e r ie o P r o t e o c o n fu n d e r e .Ita q u e n u lla m pofthac c re e t difficultatem in c a ta lo g o v e tu f tlo r u m Æ g y - p ti re g u m t e x e n d o , perfonatus P r o t e u s ; vera r e d d a t u r facies ; fterllis gloria o b fc u rl, ipfos in te r eos, quibus p r o ­

fic itu r, regis, grandi« quoad orbis f t e t e r i t , fa- rnæ cedat abundan^ffim l fecundtifim ique

References

Related documents

ligendain et retinendam, quam ipsam plantulam solo natali adjungendam, instructae nobis videntur. Hoc ve¬ ro, tam ex eorum, quam ex ipsa Lichenum natura con.. cludimus. In

e JY.'' 2β. Quse quidem pise atque fobrke viri fa- gaciiTimi meditationes longe diveriam &amp; fortium &amp; reli- qucruru rituum originem atque indolem exhibent, ab il¬. la, quam

hic tarnen in eo erravit, quod ofiicia erga Deum aliis determinenda efle rationibus, quam ea, quae nobis ipfis,. &amp; quae aliis debemus hominibus,

fl mavis, menti humana?, attribuantur. Concendunt nem- pe, animam humanam iernper eile aåuoiam, atque vel inde fé certo cercius poflTe concludere credunt, quod. animas non

Table C-1: All values, except the percentages, are presented in the unit W/m². The receiver setups are; a) aluminum plate with coating covering top of receiver, b) aluminum plate

The problem addressed in this thesis is the detection, localisation and tracking of human workers from mobile industrial machinery using a customised vision system developed at

Det är ytterligare en anledning till att jag finner det angeläget att undersöka hur lärare förhåller sig till elevers stavning, då jag anser att det är viktigt att elever

(1997) fann liknande resultat hos barn med prelingual dövhet där operation efter 5 års ålder visade sig ge mindre funktionell nytta samtidigt som dessa barn hade