B V 3
D. n.
VARIA, PER PARTICULAS
CONSTRUCTIO VERBI um,
Qiiaim,
Coti f. Ampi. Fac. Phi lof.
SUB PRÆSIDIO
mæ
. CAROLS A URI VILLI I
Lingu. Or. P r o f . Reg. & Ordin, S. R. S . M .
p r o p o n i t
Samuel H jelm erus,
S ti p en d iarius Regius Smolmdus.
In Aud. Guft. Maj. die 18 Decemb. 1779« U P S A L I Æ ,
A D M O D U M R E V E R E N D O e t P R Æ C L A R I S S Î M O
M
ac
.
JONÆ
H J
ECCLESIARUM IN URSHULT ET ALMUNDSRYD
PASTORI
e tPRÆ POSITO
v i g i l a n t i s s i m o>P A T R I I N D U L G E N T1S S IM O ,
S A C R U M
V O L U I T
A D M O D U M R E F E R E N D O Zf P R Æ C LAR 1SS1M 0
M A G
. D A V I D I
ECCLESIARUM LIN'NERYDENSIS ET SANDSIOENSIS
PA STO R I
VIG1LANTISSIMO A V U N C U L O C A R IS SIM O e t H O N O R A T I S S I M Ourn n n c a m d v j n o i arc
"jmNfln n n sn a niannnV n pna
*
i
: :
j h
ai
w h
mai 'a x ' w "c*
c a a o io n i tcrann -p on rnVnn m*o ^>33
■>jMi :run nn m irjo fini; na n^trr n?»
{'NI n3T3 TO {'N n^Nn DOTH feo 'TJ^p
rnnr '33 nana a'tm> 'arca nNna omano
'ja1? nnai npi nmn anpn1? m m an 'ab
d'h'tn u?'n 'anpa th e n nt on :-piaa np'
Var*
ab
VNnp
b
n
b
N
xaji puni nsra uir Nirr
irvmx
fybx
W 3 iisaro' n^i 'nruaa «pNnn1?
nj np nnn man annai dyn djdn «\n
p r b 7J31? n'prm n> rutra ntm
uaa
»a f ln tfn n n i j ^ n w n r m n \m b
'ä d n w a
: w û j hnVd "jnNTi -ro n w u
j -jnjiDn
*fD' -p-wi t w 12 m a n w
m m ' j n w
>03 71 d d m n n o i r p m V “
jitmiV p n
i t o j 1? m rfcw n n a ia n a r a i p i
NOMINIS
fuhmtßßttnus tuhor, SAMUEL BJELMERUS»an* jmrç jrF F » *tf fsnt FF FF #r* FF
F F F F F F F F F F F F F F F F F F F F§. F.
A
ppofitc om nino ad indolem cognofcendam Hebræ i ferm onis, Joh. Buxtorfius in Thefauro Gramm a ti co Lingu. H ebr. pag. 445, 446. ed. quint. funt, in q u it,omnia verba fimp licia, ac idcirco præpofitionem , quam Greeci
£7* Latini cum verbo componunt, Hebræi inter verbum
£T nomen
difponunt t unde multi peculiares, £7* Hcbrxis proprii, loquendi
modi oriuntur, diverfœque unius thematis fignificationes [cepe diflinguuntur. Sic HD eß accedere & difcedere, />ro diverfa conßruSlione :
ad ferre & auferre, fimilia alia plurima. E tenim patet hæc ratio adeo late, ut, nifi teneatur fol* licitius, nec figi in verbis propriæ fignificationes, nec derivatae, quas crebrior ufus intulit, notiones conciliari, nec locutionum queat genuina poteflas, congruenter va rietati r e ru m , in propolito quolibet loco Biblici codicis, definiri. Ac tametli in hac parte laudabilis induftria G ra m m aticorum & Lexicographorum haud fane d e f u it, ne- fcio ta m e n , an his ubique fatisfecerint, quibus jucun dum foret, in lingulis, rite atque ordine p e rf p ic e re , quid quantumque hujus vel illius particulae pofitus ad vim lignificandi limitandam olim fle£fendamue cenfeatur con- tulilfe.
Obflat quidem non raro , fub e a , quam ante multa dudum fæcula paffa eft Hebræa Lingua, c l a d e ,' exem plorum penuria, fiquidem verba fint quam plurima, non nifi parcius in Biblico Hebraismo obvia, & in ce reris frequentioribus licet, magnopere etiam ju uarem ur, fi. uberior e vetufto aevo Hebraicorum Scriptorum
pia fupereflet. Sed ta m e n , quoad fieri po flît, non i n te rm itte n d u m , operam inten d ere; fuasitque adeo
mihi difquifitionis u tilita s , ut qualicumque fpecim ine A
c a dem ico e x p e r i r e r , quousque particularum h a b itu s ,
qui- buscum verbum Sacris in Scriptoribus Hebraeis con- ftru itu r, exponi fefe & declarari pateretur. Qua in r e , quod laetiori fpe mihi expetam ac modefte pollicea r
, u- num hoc h a b e o , fore, ut Benevoli L e d o r i s patientia
mi* tiorique cenfura n o n deftituar.
§. II.
Q u o d in Codice Biblico WVT l e g i t u r , A rabes Jo£la-n i d æ , eadem que adeo cum Hebraeis p ro g n a ti f t i
r p e , jam olim quoque ufurparunt. His denotabat terere, de
terere, exterere. N e m p e d etritu m , abolitum f u i t fignitm, veftigium in via • ^ d e tr iv it, delevit
illud ventus, 'skocp e x tn u it tritic u m , hoc eft tri-turnvit. O v ° valde fcabiofus fu it Camelus, utpote
qui tum foleat frequenter fe atterere. Vefiis U v i g at a o f
trita dicitur ^nc^e Per M e ta p h o ra m ,
eadem voce di£lus mente captus , quafi extritus , cui m ens veluti ab o lita, & cA^’-é k 3!' tr iu it, ftu-diofe l e g it, librum , locus que in (juo legitur ,
Q uin & Participium C o n ju g II. notat multa experientia
edoSlum v iru m , quafi tritum ufu fubactumque & ***^0
di
ligentem exercitationem ipfamque Moralem Pbilofopb iam,
uti haec, pluraque his fimilia alia, au£lor Camufi du dum expofuit. N e c procul ab his d ifta n t, quæ fiio fub A *)) u fu rp an t Syri ; quippe & his aeque verbum illud de n o tat terere, triturare, di [putare, inquirere , ß u dere, exer
cere,
tefte etiam Verfione Syra N o v . Teft. in qua A ')m) Graecis
pive7<&cci, crv&reTv , hoexetre\ly%eS$cci, yvfAMÇviv, refpond
et. F u e rit igitur v ero fim illimum , e Phyfica notione illa te
rendi fubnatas pariter, quae in Biblico codice o c c u r r
u n t ,
frequentius trabiandi, curandi, perquirendi , inveniendi,
qui-bus fioT ificationiqui-bus, non omnino iisdem , at affiniqui-bus tamen conftru&io varia, per particulas pn, V, ty , 3» ?D, “in.S', 1JD, &c. fubferuit.
§.
in.
A nte autem quam exempla harum afferantur, alie n um a propofito non judicetur, loca evolvere, in qui bus abfolutc & One addiro, per cafum obliquum, nomi ne aliquo, w n noftrum invenitur politum» Significare tum deprehenditur I:o Animum advertere , dignum exi- ftimare quidpiam , quod re&e cognofcatur. In Efechie- le P r o p h e ta , cap. X X X IV : 6. deplorationi de difperfo , line p allo re, grege populi, innerfirur W in pKt nemo efl,
qui animum a d v e rtit, aut fuum effe putat, tam grave fce-
lus procurare. Pf. X : 4. impius alto fupercilio CHY ^3
nihil curat, nihil penfi habet. II:o T rib u tum D eo , eft curare i t a , ut vindicetur fcelus ac puniatur. Pf. X: 13. effe
rus contem tor N um inis non veretur apud animum co gitare & im pudenti effutire ore ISmn K*? «°« curas, non ulcifceris. Confr. Gen. X LII: 22. 2 Chr. X X IV : 22. T u m in partem alteram, vindicare ab injuria, compleSli a-
liquem tutela. Ef. LX II: 12. H W m N lp' T? appellaberis vindicata, perpetim a N umine tuenda. III;o Res i-
pfa e d o cet, Deut. X III: 15. quum praecipitur: PW T 3D'n fVWlPI m p n i inquires î f perveßigabis interroga
bis Jummo fludio, intelligi accuratam & exa<ftiftimam per-
quifitionem , a judicibus inftituendam, u tfeiretur, a n ,& quale, & a quibus commiffum crim en, quod publica fa ma indicauerat. irccaets eft in LXX ; Syrus & Chaldaeus fuo t?V3 utuntur. Arabs Erpen. cum cura fcifcita-b e r e , in Polyglottis *=*3 o ^ J 1 palpando î f
contre-Piando exquire, donec manu veluti teneatur veritas. Con
gruunt penitus Deut. X V II: 4. XIX: 18. Jud. V I: 29. IV :o N o ta t qu&rere, confulere, velle Jcire alterius fenten-
tiam. Eam vim exferit Deut. X V II: 9. ubi jubetur
pulus Ifraeliticu s, in caudis ambiguis grav io rib u s. Sacer« dotes Levitas adire & Judicem in futura fede publici cultus N um inis, fubjun&is verbis: n'JTii rogabis
[entent i am £? illi tibi lucide exponent. Eodem p e r ti n e n t
E fe .h . X IV : io. i Chr. X : 13. V:o Valet inquirere ad cognofcendum n u m e r u m , percenfere. Ira videtur accipi endum i, C hr. X X V I : 3 1 , ad C heb ro n itas qui erant r e fe re n d i, I t H l J præfentes je ft it eru nt, percenfiti fu n t, ur eft in vulgata. v e rte ru n t L X X , Chaldæus a
Beckio editus
$■ IV.
F requentidim a eft conftru&io p er particulam HW, quæ cafum denotat a V e rb o r e £ lum , hoc eft rem aut p e r fo n a m , cui dicata cura & ftudium , per c m folitum e x primi. N e q u e adeo m i r u m , p r o vaiierate hujusm odi o b je d i, lignificationem ipfius V e rb i , non unum in m o
dum deprehendi flexam. I.o e n i m , quod de R ege Jofia- phato 2 C h r. X X II: 9 m e m o r a tu r , 03*7 P H ' HK ttPYl
quæfiuit Jebovam toto cor do fu o , haud aliud co g itandum
offert, quam in Deum pietatem totius a n i m i, & in g e n u u m , quo Ille unice re&eque c o la tu r , ftudium. S enti tur hoc fimilirer H of. X : 12. A moft V : 6. Pf. X I V : 2. L III : 3. 2 Chr. X I V : 3. 6. X V : 12. X X V I : j . Q u o d ft addatur negativum fctV, fatis patet, contra nota ri negle&um ftudium Divini cultus, intermiflamque huic im p endendam curana. A dditum autem legitur Ef. I X : 12. X X X I : i. Jer. X : 21. 2 C hr . X I I : 14. X V I : 12. N e c fenfus alius, ubi ad idola t o
cm
re f e rtu r, phraftaffirm ativa, quod fit 2 C h r. X X V : i f . 20. Q uin &
hy-f
iocritis trib u itu r, qui externa m od o fpecie D eum co u n t, dum publice præfcriptos rirus feruant, deftiruti n i hilom inus integritate & fide ea an i m i , quæ una v erum D ei cuftum comple&itur. Q ueritur ergo p e r Efaiam Cap. L V I I I ; 2, de Judaeis N um en: î i r vr OP DP 'DI« mc quo *tidiettåie colunt, opinantur fcilicet Sc videri volunt coleret
II:o ïn re qua demum cumque ufurpatur, quæ animum
Sc cupiditatem alliciar, aut diligens ftudium, nunc fa
v e n d u s , nunc feverius, concitaverit. Jer. XXIX .*7. W H V y n OV?W PR fiudete Juluti urbis, in hac paranda augen- daque operam collocate. Cap. V II: io. Efra fefe affirmat ftaruiffe apud animum Pirv PHD PR CHlS, ut curam o-
mnetn fludiumque Legi Jebovœ addiceret. Deut. XI: iö;
D eus dicitur jHKP PR WVT fauere telluri, quae Ifraelita- ru m olim foret p ro p ria , Sc peculiari eam providentia beare. Efech. XX : 40. K-YNDHP PR W1"HR clementer ac
cipiam oblationes vejlras, mihi debitae apud me gratiam in
venient. Eodem refpicitur, admixta infuper lignificatio- n e colligendi. Efech. X X X IV : u . quorfum Sc lenfu ne g a tiv o fpeclat, quod praecedit v. 8- tum quod legirur j e r . X X X : 14. III:o deiignat velle [cire, invenire, roga
re alte* ins fententiam ap emite, ipfius praeferri m Numinis,
G e n . X X V : 22. 1 Reg. X X II: 5. 2 Reg. XXII: 18. E- fcch. X X : i. 3. 2 Chr. X V III: 4. quibus adjiciatur Da- vidicum illud Pf. X X X IV : 5. m rp PIK W H d o m inante in illo notione precandi, uti ex infequenti \3Jyi
refpondtt m ihi, manifelhim eft. IV:o ponitur fimplici-
ter p ro velle invenire, atque adeo perquirere, Lev. X. 16. Deut. X X II: 2.
Sed nec defunt loca, in quibus particula P R , ante n o m e n a verbo re£tum, vifa minus neceffiaria, eamque ob caulfam cernitur exclufa. Abeft in lignificatu I:o E f L V : 6. P f X XXIV: 11. LXIX: 33. CV ; 4. . Chr. XVI: u . 2 Chr. X IX : 3. X X V I: ç. XXX: 19. Sc præmiflo negativo ‘r R , ubi de idolo a g itu r, Am. V : 5. ln figni-
f k a tu II:o E f I : 17. X VI: 5. Am, V : 14. Pf. IX: 13. X : 15. X X X V III: 13. CXIX : 45. Prov. XI: 27. i. Chr. X X V III: 8. 9. Sc phrafi negativa Deut. XXIII: 7. P f C X I X ; 155. Efr, IX : 12. In fignificatu lll.o Ex. XVIII:
-1?. Efr. X : 16. 2 C h r o n . X X XII: 31. & fenfu im plo randae opis Pf. L X X V I I : 3. i C hron. X X I : 30. N u do etiam accufativo ju n g itu r V e rb u m noftrum Prov. XXXI. ubi Salomo probam laudaturus m atrem familias r w n ait v. 13. O'PÜD' "IDV traSlat alfidua diligentia la
vavi linum. H a u d dubium veftigium fignificatio-
nis forlitan primigeniae, quam in terendo litam feruarunt A rabes p a rite r ac Syri. N im is igitur l e v e , quod h o c loco habet V ulgata: qu&fivit; quod idem eft in S y ro Sc Chaldaeo. Propius aliquanto ad rem LXX : fxtiçvofxêvn
glomerans , in fila deducens : & Arabs: c_9j«all o*3 extendit manum fuam ad lanam. Ac fi nom en r e i , in qua
verfabitur a£tio , p er t£/Y7 in d ic a n d a , exprim ere feries orationis julferit p e r p ro n o m e n affixum , nulla haud r a ro intercedit particula, fed v e rb o ipli affixum illud a d jungitur , ita ut æquivaleat tamen conftru&ioni per t o fi«. Q uare & ea huc exem pla liceat congerere. In ligni- ficatu I:o occurrunt Deut. I V: 29. Ef. L X V : 10. Jer. X X I X : 13. Am. V : 4. Pf. I X ; 11. X X II: 27. X X l V : 6. L X X V III : 34. C X IX : 2. 10. T h r e n . III : 2*. 1 C h r . X X V I I I : 9. 2 Chr. X V : 2. & fenfu negativo Zeph. I : 6 . i C hr. X V : 13. tum in cultu idolatrico Jer. V I I I : 2. I n fignificatu II:o 1 C hr. X III : 3. In fignificatu III:o Jer.
X X X V I I: 7. & fignificatu IV :o 2 C h r. I : 5. §. V.
Q uia particula infeparabilis apud H eb ræ o s perfæ- p e refp o n d et Dativo rei aut p e rfo n æ , qui Latinis in p r o m t u eft, congruens quoque, ut V erb u m W H eadem illa P articula, plusculis in locis, c o m ite tu r, ubi fignifi- canda attentio & cura a n i m i , five in re m a liq u a m , five p erfonam impenfa. H abem us 2 C h r. X V II: 4. itidem de R ege Jofaphato ttfYl Deo Patris fui omne
fludiunt confecrabat, tum contra v. 3. 0 ^ 3 ^ WYT /• dolis fe nequaquam perm ittebat, indigna penitus J u d ic a b a t,
quibus ulla ex parte animi adhæreret. Ple£tendum mor t e , fancitur, eodem libro, Cap. X V : 13. £3 n in '^ t2HT quicumque Jebov£ delitum cultum toto peSlorc
non prœfîaret. Conf. 1 C hron. X X II: 19. 2 Chr. X X :
3. X X X I: 21. X X X IV : 3. Efr. V I: 21. Etli autem in lo cis hifce lingulis idem fere videtur intelligendum exhi beri , quod fignificatu præfertim I:o, in præcedente §. diximus fre q uentari, ubi verbum noftrum t o fjtf habue
r i t , haud tamen credendum , Hebræis olim , qui vivo ufu linguæ, interiorem illius habitum didicerant & fe- q u e b a n ru r, eamdem plane vim fuilfe utriusque particulae TU & aut promifcue ab illis ufurpatas.] Quod fi con- je £ h n d o liceret difcrimen inter utramque velle attingere, prim a forte mentis inclinatio ad rem curandam , & ap plicatio ad acuendum ftudium, putaretur indicari conftru- £Iione per ^ , continuata & permanens , ubi to TN lo cum in v e n it; vel etiam a&ivam vim Verbi fe exferere magis in conftru<ftione per f)t<, neutralem & recipro cam poftulalfe, ut poneretur N a m & Deos idolola- r r a r u m , quum penitus fugere jubentur Ifraëlitæ Deut. X I I : 30. injungitur poft cetera, CH*în JÖ ne cu
piditate ulla fciendi perquiras, quos, qualique modo illi Deos coluerint, & P f C X LII: 5. queftus David ab humana fe ope om ni deflituvum , ut querelae tamquam cumulum fu peradderet |'K ait UHH > qu* niei vel tantilla mo
veatur cura, nemo ju vi usquam fuperefl. Huic perlimile, quod pofuit Jeremias cap. XXX: 17. Samaritani quo que fociam o p eram , in templo Hierofolymirano inftau« ra n d o , oblaturi reduci e Babylonia genti Judaeorum Efr. I V : 7. hac utuntur ratione, fimulata haud dubie: DDD’D I T I J nam, uti vos facitis, volumus nos quoque
ja m eidem vobiscum Namini lacra facere. Felicillimus non ita pridem Jobus Divinæque certilîimus tutelæ, at mox immillis undique cladibus obrutus , Deum interrogat, cap.
cap. X : 6. A n & t u , uti eft præ cedente v e rfu , quod ad - verfus inimicos vulgus folet hom inum , I ß n i n
àtiitnum ad peccata mea advertes eaque , ut p u n ia n tu r, p e
r quires. D enique 2 Sam. X I: 3. de D avide legitur c n T) fW K^, videlicet, ut p rim u m feminam co n fp ex e ra t, cuju
s n o m e n & conditionem ign orab a t, mififfe, qui anquirerenty quæ qualisque effet. E n i m v e r o , quoties e C o n jugatio ne N ip h a l du£læ re p e riu n tu r f o r m æ , non abfolute p o litae, ubique ro ^ fubfequitur. A tque tum q u id e m , fi præcefferit EH"!, fignificatu rogandi fen ten tia vi, aut aliun
de p a te a t, ;adfuifTe qui r og a r i n t , haud fane rejiciendus v id e a tu r , tam quam plane alienus, refpondendi fenfus. E
- fech. X I V : 1. venifle m e morantur ad P rophetam fenio
- res Ifraëlis, & coram illo c o n fe d ifte , n im iru m , u t , de cretum quod erat N u m in i, refcirent. H o s ille Dei n o mine com pellat v. 3. interrogativa lo c u tio n e , quæ for tius n e g a t, OH1? EHIMH, ccqitum ne erit , u t illis re.
fpandeaw? U n d e & LXX explicuerunt : ii diToviqivopevos d . 71 cKçtSu ccvtoÎs', confentiente Chaldaeo & Latino. F o rm u la
jurisjurandi legitur Cap. XX : 3. 03^ Cfc* Y l,
quam certum eft, me vivere, tam certum quoque, me non refponjurum v)bis , quem etiam in m odum fum ferunt an
tiquorum interpretum finguli. R ecurrit eadem form ula v. 31. bis infuper repetita voce WViK. Sed tam en in his locis vix poterit fimplex & nuda refponlio inrelligi,
q u o n i a m , etii futurum omnino n e g a tu r, u t ‘Deus DH}, P ropheta n ih ilo m in u s, Dei n o m in e , ubique refp on - fum e x h ib e t, foretque adeo aperta c o n tra d i& io , li ro
nil ferret fecum prceter vulgarem refpondendi n o tionem . Itaque negari tantum m odo putemus refponfio- n em ejusm odi, qua fe faventem & propitium Deus o- ftenderet. C onferatur heic Deut. X I : 12. Siquidem r e
ciprocam vim perfæpe exferit Conjugatio N ip h a l, figni - ficabunt haud dubie form æ illæ apud E fechielem , nomen
me patiar a vobis inveniri clementem, veßrive , quales nunc e ß is , amantem. H uc ducit ts m « Efech. XXXVI: 37,
cui certe nudæ refponfionis fignificatio minime compe t i t , quodque adeo a nemine veterum interpretum eam in partem verfum eft. Integri commatis hæc patet fe ries : lie dicit Dominus Jehova n ’3 ? 10T1K Otff T y
adbuc me patiar tali modo inveniri domui Ifraelis propenjum benignum, ut multiplicem apud eos, magni inßur gre gis homines. Accedit EI. LX V : 1.
N?1? ViEHU in
ventus [um bis , benevolum me præ bui, mei cognitio
nem fummaque benncficia his tribui, qui me olim non
petierant. N am que & ita vertit Apoftolus Rom. X: 20. IvçéSyjv rois i/uè [xrj &T8JIV. Si verteris: rejpondi, non cong ru e t fequenti :
non rogantibus. Quis enim p ro
p rie dicatur re[pondere> fi, qui ante putetur rogafte, ne m o adfuerit? Ceterum ubi interferitur Accufadvus rei, ^ exhibebit Dativum perfonæ. Mordechai Efih. X: 3. laudatur tamquam
3163 ICH! omni cura animi ftudens,
ut falus conflaret fuo ipfiiis populo. At Jer, XXXVIII; 4,
gem inatur ita , ut alterum, Dativum rei, alterum perfo n æ , repræfenter. Accufatur a malevolis obtrectatoribus P r o p h e ta , ac fi oy> WVI non fluderet fa lu ti,
quae paravi deberet populo, utriusque fcilicet incuriofus &
p ro p e hoftis. Quin & Pf. CXI : 2. in DiTyön O’l p n i palîivæ fignificationi opportunum V eft, ubi dicere vo- iebat Pfaltes, Dei magnifica opera inveniri £f agnojei ab omnibus, qui iisdem deleftantur.
§. V I,
Particula $ 8 , A rab u m , proprie primaque in o- rigine, quoad judicari nunc poterit, defignavit, motum in
locum aliquem, tum morali dein fenfu, acceßionem & con- junftionevn latiftima poteftate. Hinc Deut XII ; ubi ju
b entur Ifraëlitæ , ifto unice in loco, quem ipfe D eu s,
> l n ( sffc
J \ C'a?
effet c o n ftitu tu ru s , facra face re, dicitur inter c e te r a : DpOn illum ad locum unicum ItCHin accedetis, liqui
dem placere D eo v o lu e ritis , Illiusque voluntatem co g n o - feere. Deut. X V I I I : n . t r n o n 'rtf C’Vl recte v e r ta tu r
necromanta, qui ad mortuos acceflerir, ut hos p r o v o c e t ,
& ab his notitiam r e i, quam fcire v o lu e rit, exquirat. Ef. V III: 19. increpantur idololatrae, quibus f o lle m n e d i- cere : fiOU*n ^ vi/11 &c. accedite ad Pythones, hosqtie
conjulite , ut fciaris, quid faciendum fit ; contra affevera-
tur : c m * ITlVtf PK Oy , populumne oportebit ad Deum
Juutti, unice verum accedere illiusque [entent i am expetere ?
Cap. X I : io. praedicit Efaias , fo re , ut pofl: ad v e n tu m Mediae CTU ad illum fe gentes converterent, de v e ra ab illo falutis via edocendae. Idem quoque P r o p h e ta c. X I X : 3. exprobraturus Æ g y p tiis , quod ma- nifefia irru en te vindicta N u m in is , pervicaci n ih ilo m i nus ftultitia ad idola a c c e d e r e n t, medelam exquirentes publicae calamitatis, W Y l, ait, L o n g e aliter Eliphazus Job. V : 8. 0« , in q u i t , ttfVlK ego uni•
ce ad Deum me confero, fiducia ac p recibus, ubi de m i
rabili in terris conflictu h um anarum r e r u m , quid flatu- e n d u m fit, inter nos difputatur. Ex quibus haud ob- fcure co n ficitur, fignificatum confidendi, rogandi fenten-
tiam alterius, praecipue i n f e r r i , Verbi noftri p e r con-
ftru&ione* Sed & viciniam ita denotat particula ? y , ut d e b e a t , p ro diverfa indole rei, de qua a g a tu r , v e rti
fuper, a d , j u x t a , contra. Q uum igitu r 2 C h r. X X I V :
6. R ex Joas J e h o ja d a m , fumm um Pontificem , a rg u e ret haud fatis acceleratae o p e r æ , quae inftaurando tem plo erat trib u en d a, dixiffe illi R egem legimus: n u m K1? y n o D'lPn Py quare non advertißi curam ad L e v ita s, cur in- term ifilti tua au£loritate u r g e re , ut citius p erageretur in ceptum opus ; in quem proinde fenfum expofuerunt e t
C h r. X XXI : 9. quorum alterum ad perfonam , alte ru m ad rem pertmet. Hifkias
CODDD ✓ÿ CHT
IV D“iyn (inimum advertit tum , ad facer dot es
Le• vitas , tum ad acervos , videlicet fabarum oblatio
n u m , ita q u id em , ut quoniam mox infequatur ex p li c ita , verbis Afariæ Sacerdotis, ratio totius negotii, r o ga (Te quoque, ut exponeretur ea libi, Hifldam judice mus. Semel ref HIN junctum WVI curam quoque & cu piditatem p r o d it, qua invenire, attingere quidpiam li beat. Eft O n a g e r, de quo Job. XXXIX: 8. refertur tBMYT pIT ^3 omne viride, in montibus, perquirit, ut rep eriat eoque pafcatur. Succurrit Virgilianum de ca pella: Florentem Cytifum [equitur. Conftru&io autem per« iimilis rS , vim particulae "ini*, additae tw PV Ij quan tum fatis, llluftraverit.
§• VII.
P o rro ubi V erbo noftro nomen jungitur, cui prae fixum 3 , valde eft probabile, fiduciae intermifeeri affe- £ t u m , in ea re politae, cujus nomen collocatur. 2 Chr. X X X IV : 26. Joliam Judæ Regem ait Hulda mififle DITS
ut fumma in Jehovam fiducia refponfum expeteret. De Saule 1 Chr. X: 14. |> T3 ©11 N? Jebo-
v £ non fid it, quemadmodum Illius voluntatem nec cu
raverat nec anquifiverat, ita in eadem adquiefcere tran^ quilla mente non potuit. Haec certe ratio ea, cur Deus, quod illico fequitur, infVD' violenta illum morte fuflulit. N egle& o N u m in e, Afa DNÖ12. 13 tPYl '3 2 Chr. X V I:
M edicorum ope plus julto & intempeftive confifus exfpirat. Mandafle aegrotantem Ahaziam his, quos e- miferat : 3131 !?J?33 W H confulite Baalzebubum, m e m ora tu r 2 Reg. I : 2. récurrente dein v. 3, 6, 16, eadem ph rafi, in qua oppido quidem patet, voluifle im pium hom inem fi&itii ope Numinis refeifeere, utrum conua- le fceret, an fecus. At exputare fi libuerit, B 2 cur ro
a
)
12
(
if l
h e i c , in conftruendo V e r b o , praetulerit Sacer
S c rip to r Particulæ cuidam alii, ex his, quas ufurpari
dudum v i d im u s, in fignificatu ro g an d i fententiam ; vi
x fe ap tio r infinuabit r a ti o , quam quod arguere una fcriptori fta- tutum erat v e f a n a m , qua abripiebatur A h a z ias , in alieno N u m in e fiduciam. Itaque Elias P ro p h e ta caftigaturus v.
16. in q u it, n m n P V t? ^ OW '3
pK numne
erat necejfe ad Baalzebubum mitrere, ac fi in IJra'éle non ad- f i t verus Deus y cujus verbo, re f p o n f o , auxilio, pot
uiftes
tutiffimus te permittere. C onfonat in ore derel
i&i a fti- p re m o N u m in e Saillis, ubi m i f e r a t , qui exqui
rerent fa tidicam m ulierem 1 Sam. X X V I I I : 7.
HDbN H3 ut ad illam abeam rejponfum accipiam y quo niti h a u d
dubio pofiim animo.
§. V III.
Supereft particula p , quacum conftruclum
o c
currit M ich. V I : 8. 'ON O ’]DD V i l HirV HD
quid a te Jebova perquirit pofiulat aliud, quam ut &c. In eo autem ,
q uod Pf. C IX : 10 legitur o n y V ^ n D 1©YU Ef perquirant
e vaßatis habitationibus fu is , filii nem pe D av idis, cui h o c
im precan tu r h o f t ç s , videri quidem pofler p cohaerere conftru&ione cum praecedenti Sed v e ro abfolute h o c politum cred a tu r r e & iu s , vel etiam fub
intelligen- dum accufativum eumdem , qui refpicitur an tecedente i'?**!?, emendicent panemy vitae alendae neceflaria
fubfidia,
undique perquirant. Q u a p ro p te r in com m entario maluit
G eierus v e r te r e : ob vaßitates fu a s , direptis &
difperditis eorum poftellionibus omnibus. Q uorfum praeiv
it jam an te Chaldaeus , cujus eft p i r H2f n n i D
perquirant ,
nem p e panem , poflquam peraSla fuerat defolatio
eorum.
L X X d ederunt : ixßhri&rio-wvTctt ix tqcv eMo7teoa>v
ccvtoov , fe-
cuti fo rte l e f t i o n e m , quam quae nunc eft in
Hebraeo t e x t u , aliam , quam que & tenuit Latinus. Veriilime IU.
'M5 ) 1 3 V Cg«?
Michaelis , qui toti huic Pfalmo genuinos fenfus primus reftituit: und, aus zerfiôrten baufern vertrieben, brodt fu.
eben. C ertior locus Efech. X XXIII: 6. HfiVn *V0 1
D“T tCHlfct fanguinem pereuntis , * eju s, vigilem ac monitorem conftitueram in populo meo, exquiram, in-
term iflæ hic diligentiae ac fidei poenam dabit, culpam luet illius, qui perierit non ante monitus. Conf. Gen. I X : ç. P oterunt quoque ad hanc cladem amandari par ticulae ab initio rZ D auftae, Verboque noftro infervi- e n te s, quarum PKQ petatur e i Reg. XXII: 7. & 2 Chr. X V I I I : 6. oyo habetur Deut. X X III: 22. ubi de voto n o n perfoluto ftatuitur: *]DVD UtfTT ÜY7 omnino a te
perquiret Deus iftu d, quod voveris, non patietur, ut a-
pud te im pune detineas quidquid fuerit, quod vovifti. Parallelum exfiat Deut. X V III: 19. nifi quod explicite politus Accufativus non adfit. 1 Reg. X IV : 5. Achiæ Deus praenuntiat , venturam uxorem Jeroboami tHHb *pyD 131 ut cognofcat quid npud te habeas a me tibi pate-
fa& um , de exitu m orbi in quem inciderat filius, ^yo efl
Ef. X X X I V : 16. mrp “IÖD ïy o V0YT inquirite e libro Je-
bovee, ex illis quae fuper e o , in eo feripta funt, recogno-
feite. Job. I I I : 4. ^yoo fuperiorem veluri locum fpe&an- dum fiftit, e quo ut non perquifivifjet
Deus infelicem d ie m , optat jo b u s, nec feciflet, ut in
v e n iri dies ifte potuifiet aut exiftere. §. IX.
D enique luftretur confiruflio per duas diverfas ac diferetas Particulas. 2 Reg. V III: 8- mittitur a Benhada- do Hafaël ad Eiifam Prophetam , cum mandato: PW"Hi
roga ab eo, f a c , ut cognofcas decretum JebiViC., Conf. 1 Reg. X X II: 8. 2 Reg. III: 11. 2 Chr;
X V I I I : 7. A d pallores Ifraelis, fui fecuros gregis Efech. X X X IV : to. vindex tanti criminis edicit:'Jtfy PR ’PVTT DTO exquiram gregem meum e manu eorum, ubi
di & puniendi m anifefta vis em icat, confpicua fimiliter
G en. I X : 5. quo in verfu Dtf & 7 fociantur quo q u e, fenfu n o n difpari. 3 & ^ fimul politae inve niuntur E- fech. X IV : 7. de hypo critis quos ad P ro p h etam acce d ere N u m e n queritur ’3 b u t ab eo queer a n t , f i
-vmlata in me fide, quid fim refpofurus. 3 & una ad-
funt Eccl. I : 13. dicente A u£tore: intendi animum f c m 1? n w - i t o ^3 'iv n o u m "UH/' ut inquirerem & explora
rem in. papientia, fida illa ufus d u c e , quæ jub coelo fiu n t, omnia. In fignificatu rogandi Jententiam vel etiam p r e
candi tu flM n o n n u m q u a m apponitur 1 ^ 3 , quod tum de-
fignar rem illa m , de qua ro g a n d a alterius le n ten tia, aut p r o qua fundendæ apud alterum preces. Te rritu s Rex Jo- lias, auditis divinis co m m in a tio n ib u s , quas repertus nu p e r in te m p lo liber Legis c o m p le & e b a tur, 2 Reg. X X II:
13. Sacerdotes com pellat: '"tjD HUV f)K W l rogate J e -
hovamy precamini pro me, quod idem totidem verbis
re p e titu r 2 C hr. X X X IV : 21. N e c dillimile m a n d atu m Z ed e ch k e Jer. XXI : 2. HUT AR 0 1J73 J C H I , nifi q uod haud aeque appare at, fundendas p r o fe Puisque a- pud Jehovam preces voluifle P rincipem , m ente animo- que a pietate Jofiæ longe remotiffimum. Poft *jy3 cer nitur quoque pofitum Ef. V III : 19. ubi de ro g a n d a in alicujus gratiam apud alterum fententia agitur.
§. X.
Ex
locis igitur Biblicis, in quibusttfYl
noftrum oc c u r rit, quaeque heic fingula, nifi forte in colligendo ad hibenda induffria alicubi fe fe lle rit, jun£la fiftuntur , pa tuerit haud dubie, quod initio erat pofitum , fubefle V e r b o illi vim eam , quae in anim o c e rnitu r, re m ali quam diligenter perq u ire n te & c u r a n te , ita quidem ut fle&i varios in m odos fignificationem o po rte a t, ob r e conti-g i r , divcrfum habitum, e quo etiam pendeat , necefle e f t , Particularum collocatio & diftributio multiplex. Ac fi in his, ad liquidum ut cun&a perducerentur, mi hi quidem dari non p o tu it, illud tamen confecutus fal- tim v id e a r, ut exem plo rä W"n fentiatur, non pos- (e ubique & conftanter, in verfione aliqua, una eadem- que v o ce, com m ode & vere reddi eam, quæ in o r i gine , qHolibet loco invenitur eadem. N on durum m o d o foret fed & prope iniquum , hanc talem regu lam ulli interpreti injungere, qui quidem fui nominis
m enfuram im p le b it, hoc elt, eosdem, qui pri m igenio textu concitantur, fenfus
T O T H E A U T H O R .
h o n o u r e d s i r
,
d e a r e s t b r o t h e r.
■>
I
afliire Y o u , m y Friend,"tha
re agreeable to m e , than
t nothing could be m o
the N otification, Y ou
was pleafed to give m e, o
f Y our going to put w i
thin a few days into the ligt
Your firft publick Proof
o f Your extreme D iligen c
y, w hich, hitherto un
known but very few , now
shall be eftimed by the
whole learned C om m on-W
ealth, j beeng fure that
they are accepting Your D
ifTertation as a very well-
com e Prefent.
For the Reft is m y prayer
and wish,
that Heaven may grant Y ou
an accomplished Health;
that Y ou without any Hind
erance might attain fuch
a Progrefs as Y ou do aim
a t , and blefs Y ou with
a Fortune proportionable t
o Y our great Merits. J
am as lon gas j am living wi
th the utmoft Friendship,
f \ u o pergas fludio doSlas cohtiffe Sorores,
^ Cordaque quam eximio fin t Tibi fiEla. In to ,
Qui nefcit, leSio fiet Meletemate doElus, lb it & in laudes, protinus tile Tuas, d f t ego, Pierii properantem ad culmina montis
Aequis qui vellem paffîbus ipje / equi.
Te tar ut potero ; neque enim pudet effe fecundum ;
In hafte
Thorrftorp the 20 Nov* tlje Year 1779.
H umble and tnofl affectionate Servant
Sv e n In g e m a r Lj u n g h.
A M IC O O P T IM O .
rec dare me plaufits dedecuijfe potefl.
