• No results found

In doctrinam de precatione observationes. Dissertio academica. Quam venia max. ven. facult. theol. Ups. præside ... Er. Abrah. Almquist ... pro candidatura theologica p. p. ... Nicolaus Fröding, philos. cand. a sacr. ordin. Westrogothus. In audit. Gustavi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "In doctrinam de precatione observationes. Dissertio academica. Quam venia max. ven. facult. theol. Ups. præside ... Er. Abrah. Almquist ... pro candidatura theologica p. p. ... Nicolaus Fröding, philos. cand. a sacr. ordin. Westrogothus. In audit. Gustavi"

Copied!
14
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

i . D . D .

IN DOCTRINAM DE PRECATIONE

O B S E R V A T I O N E S .

DISSERTATIO ACADEMICA. Q U A M V E N I A M A X . V E N . F A C U L T . T H E O L . U P S . P R Æ S I D E

m a g

.

E R .

A B R A H .

s . t h eOl. l i c e n t , a t q u e PROF. r e g . e t e. o . TAC. THEOL. ASSESSORE E T ADJUNCTO ORDINÄR.

P R O C A N D I D A T U R A T H E O L O G I C A P . P .

N I C O L A U S

P H I L O S . C A N D . A S A C R . O R D 1 N . W E S T K O G O T H U S . I N A U D I T . G U S T A V I A N O D I E V I I D E C . M D C C C V I I I H . A. M . S . U P S A L I Æ T E P I S E D J M A N I A N I S .

(2)

I N

SACRAM REG IAM MAJESTATEM MAGNÆ F ID E I VIRO

DIOECESEOS SCARENSIS EPISCOPO

1 E G I I ORDINIS DE STELLA POLARI COMMENDATORI REVERENDISSIMO DOMINO DOCTORI

T H U R . W

E I D M A N

M Æ C E N A T I M A X I M O

S A C R U M

v o l u i t d e b u it

(3)

I N D O C T R I N A M D E P R E C A T I O N E O B S E R V A T I O N E S .

§. I.

D o f t r i n a m falutis etfi in t e m p o r e (ore qXBe re nXtjfoopoo r a %çwa) p e r f p ic u e d e n u n t i a t a m d o c u it S a n & isf. S a l v a t o r , t a m e n p r æ ta r d ita te in t e llig e n d i v e r u m in r e b u s d iv in is, p r æ h e b e t u d in e ad fenfuin b o ni e t a p p e t i t i o n e p ravi, q u æ p l u s m i n u s d e g e n e r i n u m q u a m n o n a d h æ r e n t h o m i n i , R o m . V I I : 2 4 . J oh . III: 6, p e r p e r a m haud raro d e illa e x i f t i m a r u n t n o n d ica m h o l i e s , fed ipfius haud pauca t u m p r i m i t i v æ e c c l e f i æ m e m b r a , t u m f e q u e n t i s o m n i s æ v i Chriftiani. E x e m p l a a d fe r r e e o m i n u s a t t i n e t , q u o fin t n o t i o r a , q u o q u e p la n iu s c o n f l e t t a n t u m t e m p o r i s , q u a n t u m fu b in d e p r o f l u x e r i t , fpirituali Chrifti a p p r im e c o g n o f c e n d æ inftitu tioni p a r c i u s fu ffe c is fe ; fic l u m e n m e n t i p r a e f e r e n d u m , fe c u s a c l u x p h y f i c a , haud o m n i ­ b u s j u x t a v e l o c i s f i m u m a d fu lg e t. H a n c docflrinam e x q u a p e n d e t falus n o f t r a , q u a m q u a m v e l rots \v\7ttots ente* KctXvtpSvivoti, L u c . X : 2 1 , c u r a v i t b e n ig n is flm u m N u m e n , fc ie n t ia r u m n ihilo t a m e n m i n u s c o m m u n e fa tu m e x p e r t a ef t i q u i d ? q u o d hic addas m a j o r e m n o n n u m q u a m in­ a n is g l o r i æ c u p i d i t a t e m , m e t u m , d om in an d i ft n d i u m , im ­ p a tie n tia m e t o p in i o n e m p r a e o c c u p a t a m , i n t e lle & u m d e ­ b ilita n te s e t o c c o e c a n t e s , e r r o r e s q u e f r e q u e n t e r o b ­ v i o s , alio s v i x ac n e v i x q u i d e m e v i t a b i l e s , a lio s for­ t u i t o s j u d ic a v e r is . Q u i d e n i q u e e r r o r e s p r o e o a t q u e artic u lis ir r e p f e r in t, q u i fu m m a m fidei c o n f t i t u u n t , prae­ cip u a m d e p r e c ib u s d o & r in a m a d fic iu n t, e a m q u e m ir u m

(4)

i n m o d u m p e r v e r t u n t Q u o in a r g u m e n t o p o tis fim u m o b f e r v a n d o , p r æ m isfa p e r b r e v i p r e c a tio n is hiftoria, no* ftra n u n c v er fa b itur op era. C u ju s confilii B . L . b e n i­ g n u s ad fis c e n f o r , patrocinia v e n i a e , fi tirocinio lapfum j u d i c a v e r i s , e x m o d e f to e t p io v e r it a tis ftudio q uæ fitu ro .

$. i i.

C u l t u s divini præ cipua p a rs p r e c e s habendae fu n t, q u o ­ q u e fanior r e lig io , e o a rd en tio r fe m p e r e t in ten tio r precandi p ie ta s . P i e c u m id e o cr eb ra m an d ata c o n t i n e n t - S . Biblia. E x p r e c ib u s fiducia in D e u m a litu r , a m o r in p r o x i m u m a c c e n d i t u r e t v in c u lu m c o e l u m in ter te r r a m q u e a r d a - t u r a). A p o f t o l i xuSctçct oc rev Åoyov cv KehuÂvjxe ctvroiç

tY \ca s, Joh. X V : 3 . , c u m p rim is C hriftianis foleb an t 7rçca-

xccçreçstv cpicBvpctSov rtj iïw vei, Ad:. I: 14.

P r e c i b u s etia m p r o x i m e p o f t f e q u e n t e s C h rifiian æ e c c le fiæ turn C i v e s turn D o d o r e s n o n m in ori fedulitate invigila­ r u n t , fe c u n d u m a u d o r e s c o æ v o s b j , n e q u e tan tu m p u ­ b licis fa b b a th is, fed e t d ie s M e r c u r ii e t V e n e r i s f e f t o s fu p p lica tio n is a g ita ru n t cj. T a n t a p iæ m e n t is v e n e r a t i o ­

n e .

û) ‘H tv%}{ ©«oj avvotrerti nui etxtioi, oyiXix ris tvÿtos scrx xxi ervvtttrtx

tetgx ru Ttuvruv nxXXins xxi Ti/uiwrxrx. PhOTIU S E p i fi. I. p. 23* A

G r e g o r . N a z i a n z e n o O r a t. X X X I I I . dicimur it tvx«s nÿts mv © f ov txbt/usiv. ■ E x O r a t . X X I . B a s i i . i i S e l e u c i e n s i s dignisfimum eft quod exfcribator: y ttgirivxi) *x ix/uxgruiXois yey 01Ç10iiov y imxicis at yuX- Xov xvxgyorov, xXX* txxrrgais ruyyxart ßgvsi rx ngosifogu.

b) T e r t ü l l . A p o lo g e t. Cap. X X X I X . C oimus in coetu m e t co n g reg a tio n em , ut ad D tu m quafi manu fafta precationibus ambia­ mus orantes. H æ c vis D e o gr at a eft. Cfr. C y p r i a n . S e m i . V I , de Orat. D o m .

c ) Q u oties preces fundendæ fin t, olim agitata eft quæftio. S e x ie t

(5)

p-n e , quafi p r i v i l e g i u m , j u s fuutp-n ip-n ter p r e c a p-n d u m ap-ni­ m u m ad D e u m e l e v a n d i t e n e b a n t , ut p rofan u m h a b e r e ­ t u r a d m i t t e r e C a t e c h u m e n o r u m cla sfem II., audientium, ad h o c n e g o t i u m d j. N u l l u s nifi ecclefise m e m b r u m , e t qui v e r u s C h riftia n u s r e f p i c e r e t u r , O ra t. D o m . p r e ­ c a r e t u r , q u æ id e o o r a t io c r e d e n t i u m p ro p rie diéta eft. P o f t o r t o s e r r o r e s A r i i , h u ju s fe & a to r e s c o n g r e s f i p r e ­ c e s in p la t e is altiori v o c e f u n d e b a n t, fit u t ardenti p i e ­ t a t is ftudio fp e& a n tib u s b o n o e x e m p l o e s f e n t , v e l u t e o m a g n a m p ie t a t i s fam am a c q u ir e r e n t e). H i n c quae ja m d u d u m v i g u i t P h a r i f æ o r u m eSeÀc§çy\<tv.sim et precatio* n is a b u f u s , c r e fc e n tib u s in d ie s c e r e m o n i i s , ad Chriftia- n o s in u n iv e r fu m p e r v a f i t , m a le fana c o n f v e t u d i n e etiam ab ipfis D o é t o r i b u s e t E c c l e f i æ p rim is P r æ fe d tis fenfim a m p l e x a t a f ) . Q u id ? Q u o d in t e r j e ft o t e m p o r e a d eo

A z u s

-1 0 3 4 . Ch r y s o s t o m u s idem tidem S e x ie s , H om il. in P f, C X I X tam en aliis nonumquam adduttis rationibus. Cum Ba s i l i o M. S e r - n i) de In ß . M onach, T o m . Il, p. 3 9 4 . alii S e p tie s orandum dicu n t, qui ex v o c e yfni; Pf. C X I X . v. 164. in hac funt fententia.

d ) Th e o d o r e t u s in E p it . D iv in , D é c r e t. Cap. X X V I I I . T o m . I V . p. 3 1 6 . H o c et exinde patet quod poft acceptum demum baptis­ mum eam d if c e b a n t, et quod /A rticu lu s O r a t. I Ê . de S . Coena com - munisfime explicabatnr.

e) So c r a t e s Lib. V I. Cap. V III. Cfr. Bi n g h a m O r ig in , E cclejiaß. Lib. XI I I .

f ) Sine oration e tv h x b irv nihM valere irçoÇxtgiy.w optim e m o n e t

Ch r y s o s t. H om il. X l X in M a th . Externa tamen quaedam precum adjuntta non prorfus fpernenda funt. In prim. eccl. viguit praeter ge- ruum f l e x i o n e m, converfio oris ad f o l e m , (quia D e u s (pus dicitur) ex mbre pagan oru m ; c l a m o r , videfis E x o d . ViIT : 12. X I V : 10. 15. Math X X V J I ; 4 6 . 5 0 ; ad finem precationis exfu ltatio, quæ plaufum dantium geflu s erat. Hunc m orem obfervat Cl e m e n s Al e x a n d r.

S tr o m . V i l . p. 722. et a Judæis derivatum e s f e docet J o h H. U r ­

(6)

u s q u e d e fin e p r e c a t i o n i s p o f t r e m o e r r a r u n t , u t f a n é t o s fie d i& o s adorare c o e p e r i n t p r i m o G r æ c a , m o x L a t i n a ec clefîa g ) . A d fin em S e c . X I I . c e r t a s p reca nd i f o r m u ­ la s fæ p iu s r e p e t i i s f e , e t c o r o n a m ro fa c e a m p e r c u r r i s l e , m a x i m i m o m e n t i h e m ftiip ide! ce n feb a tu r. D e i n c e p s fub fe q u e n ti t e m p o r e p a p iftic a ru m te n e b r a r u m q u o ru - i s l e t p e r v e r f i t a s , e x L ita n ia h ) a p p a r e t , qua fan c i t a , p lu r e s L X X fa n & os adorari e t fas e r a t e t o p o r te b a t . P o r t r e f o r m a t i o n e m , r e f o r m a t o r i b u s i n v i t i s , p lu r e s ta ­ m e n v e l in patria m ir æ e t in fo litæ p r e c u m formulae u fu i n v a l u e r u n t i). S e d paru m j u v a t in praeterita d u d u m t e m p o r a o c u lis l y n c e i s a n i m a d v e r t e r e , n o lt r i s n o n r e c e n - jfitis. H ic tim id o p r o c e d e n d u m p e d e , mfi f o r t e p r æ in­ curia r e l i g i o n i s , noftra aetas i n c u f a t i o n e m c u j u s q u e v e l g r a v i s fimi e r r o r i s , c e u rei flo cc i e t l e v i s f i m i m o m e n t i , aequabili a n im o in l e v i t a t e fua fe r r e t. M a lle m in d ig n a ­ t i o n e m , q u a m a d fe f ta ta m t a l e m b e n i g n i t a t e m , ftup idio- ris an im i haud d u b iu m t e f t e m .

§. iir.

g ) Moris nefarii, quem annuente Gr e g o r. M. eccl. R o m . t e n e t y

a u f t o r Pe t r u s Fu l l o, fa n tto s in publicis e ccl. Orient, precationibus circa A. C D L X X . inferebat. He t n s i u s E . T o m . I, p. 948*

Ch e m n i t i i E x a m . CanciU T rid e n t, p. 649»

h) Quae tota quanta exferipta eft in D o f t , Bæ l t e r H i ß . A nm * «m K y r k o • Cerem . Andra U p U f. 3 2 8 . feqv.

i) Inter quas particulam tantum un iu s, quæ ab A. M D C L X X . ad A . M D C L X X V i r . publico mandato e x fuggeftis praelegebatur, contra m a g i a m , quæ in Bohufia et non nullis Dalecarliæ paro eciis ex erceri perhibebatur, exferibere juvat. - - f u r i a t J y n d e rn a och f t r a f f a dock m ed d i t t e g it f a d e r li^ a r i s , och lå t den lede och g r y m m e J ja ta - m ö r d a re n d jefvu leu icke f å g r å je lig e n f å r a j a , d i t t nam n Jörjm adcs •ch fm å o jk y ld ig a b a rn f ö r f ö r å ld r a r n a s f y n d e r fk u ll, jå m e r lig e n h an dler A — K o n g L B r e f ti l C onfiß. d. 19 D e c . 1 6 6 9 , d. 7 A p r . 1 6 7 7 .

(7)

$.

h l

S u n t d e p r e c ib u s p e r c e p t i o n e s g e n i o C h riftia n ism i d is f e n t a n e æ e t p r e c a tu r is haud i n d e m n e s , a q u ib u s e t h o d i e r n u s in u n i v e r f u m e t qui fuit C h riftia n u s o r b is v i d e ­ t u r æ q u e p a r u m im m u n is . V i t i u m q u o d c a v e a s n e in p r æ f e n t e m r e lig io n is fo r in a in t o t u m c o n t u l e r i s , n e q u e in feculi g e n i u m , quin p o t i u s eju s ca u fa m p r i m a r i a m , in u lt r o n e a illa ign o ra n tia rcuv fxvïqçioùv ty\s ßctartheiots r u v tç c tv o c v , q u æ e x c o n fu O o n e J u d a ism i c u m C h r i f t ia n i s m o , in d e q u e o r t is h y p o t h e f i b u s , q u ib u s fu p e r ftr u u n tu r d o g ­ m a t a , q u æ n o n agnofcir r e l i g i o n is C hrifti v i s , d e r iv a n ­ da e f t , l a t e n t e m retfte q u æ ftv e r is . $. IV . V i s V . e t N . T . , q u æ e t esfen tfa d ic i t u r , f u m m a t i m u n i v e r f i m q u e c o n f i d e r a t o iu r n r e o d e m u s q u e f p t & a t e t t e n d i t ; fin isq u e c e r t i s f i m e u n i q u e c o m m u n i s falus h o m i ­ n u m fuit e r it q u e in æ t e r n u n u D i f f e r u n t v e r o u t u m ­ bra a c o r p o r e ; eft qn d em e x t e r n a fo r m a d i v e r fis firn a , ita u t in V. T ta n tu m fub im a g in u m uir.bTs d e d te f c a n t N . T. v e r i t a t e s . E j u s m o d i te n e b r a r u m noefte cil <fto p o ­ pulo J u d a ic o , fu m m â r e lig io n is c e r e m o n i i s e t facrificiis L e v i t i c i s i n v o l u t a , tr a n s itu s G e n tiliu m ad fiia facra e t r e g e n e r a t i o id e m v u lg o v a le b a t; fervili a n im o l e g i , q u æ t a m e n ira m o p e r a t u r , e t n o n nifi fenfui m e r e litterali ta m - etfi m o r tifica t kJ, q u iq u e c o n tr a e r r o r e s e t delitfta i g n o ­ r a n tis c u j u s q u e et a f f (ftibus co n cita tr, æ q u e a tq u e a tr o - ciora c o n tr a infefti an im i e t aftuti c r im i n a , p o e n a s p ro - n u n c i a t , adftri^ti e r a n t E b r . V I I I : 7. P r in c ip iu m e t fo n s hujus r e l i g i o n i s c o g n o l'c e n d æ V - T . e r a t , q u o d c u m

n o

(8)

n o b is E v a n g e l ii lu c e c o llu ftra tis aliud f i t , e t a n o b is ali­ t e r æ ftim ari d e b e a t e t p le n iu s d i f p i c i , q u a m q u od J u d æ is v u l g o fu er it e t ab illis æ ftim ari difpicique p o t u e r i t , p a ­ t e t J u d a ism u m I) a d o ftr in a V . T . , p er C h riftum n o v a l u c e a ff u lfa , u ia g n o p e r e differre. J u d æ i , u t ita d ic a m , n u b e m m o r a b a n tu r , D e a n e g l e & a ; a n o b is , n u b e fc isfa , ipfa D e a c o n tu e n d a eft. D i v i n o Jefu E v a n g e l i o igitur d e b e m u s , q u o d j a m n u m , fub N . F o e d e r e d e g e n t e s , fi­ m u s p o t e s V . T . v e f t e o b fo leta e x u e r e , e x fy m b o lic is d i & i o n i b u s , l e v i b u s q u e r e ru m a d u m b r a tio n ib u s v e r it a t e s f u b l i m e s , fp ir itu a le s , c o e le f t e s e r u e r e e t e x in d e ip f a s r e s , roc 7iço tyfx o cT U , r o acofxoc t u e a , qua par eft an im i v e n e r a t i o n e , fufpicere. Col. II: 17. H ebr. X : 1.. Q u ib u s­ c u m q u e v e r o a d h o d ie r n u m u sq u e d iem i d ip fu m v e la m e n (Kcchv/jtfjioc) in ledtione V . T . m a n e t non r e v e l a t u m, h is v e l Ju ­ d æ i v e l C urifliani a p p e lle n t u r , p erin d e e f t , c e r tis fim e p e r p rop riam cu lpa m e t p ræ ig n a v ia e7sa>(>oo$t\ tcc vorjfxocToc otvTM v, inftar e o r u m , q u o s oliin A p o f t o l u s co n q u e r itu r .

f i b i u lt r o c o n tr a h e re et o b firm a r e ß n p i d i t a t i s m en tem , a. C o r . Ill: 14. 15. 16. — Q ui v e r o e x o b v iis V. T . lo c is fublitniori- b u s , a n im u m ad D e u m u t p a tre m elevand® i d o n e i s , id ,

p r o f e e t a b sq u e refp eS fu a d E u a n g e lic a m d o E ir in a m, q u æ v e ­ r u m L e g i s M o f a ic æ e t R e li g i o n is J u d a icæ fenfum mani- feftat e t p erfic it, in N . T . faftigium e x t o l l e r e g e f t iu n t , a v a r o s imitari v i d e n t u r , q u i , q u o d a m ife rin t p e c u n i æ , apud e o s e s f e fu fp ic a n tu r , ubi æ r is particula tin nit tnj.

Q u i d ?

I) Q uotie scum que de Judaismo hic formo injiciatur, fenrp:r quem ante Jefum et te m pore ejus viguit cenfemus. N on p o s ù r n u s non hic m e m o r a r e , quod Ch r y s o sr. O r a t, I. co n tra gfudceos T o m . I. do-frisfime oftendit, quam fit hom ine Chrifiiano in d ig n u m , a d ia b o lo , vel m a g i s , vel etiam £?udceis fumere medicinam e t non potius c o r ­ poris jafturam fucere.

(9)

fiqui-Q u i d ? fiqui-Q u o d i n g e n u e p r o f i t e a m u r , C h riftian o v u l g o d e v e r æ v it i s vitali fu cco n o n n u m q u a m d e r ip e r e J u d a is- m u m , n e c tam r e f o r m a t io n e m i l li u s , q ua m a b o lit io n e m C h r i f t ia n i s m u m haberi d e b ere n).

E m i n e n t in ter p r e c u m fo r m u la s V . T . Pfalm i D avi* d is o) e x i m i i , q u ib us m a jefta tem D e i e x t o l l i t , gratiam c e le b r a t p iu s v a t e s , n ih ilo ta m e n m i n u s p r u d e n t io r q u i s q u e d o l e t , p lu r e s e o r u m , a C hriftianis fenfui e o r u m litter a li u n ic e a d h a e r e n tib u s, ita le g i a tq u e re le g i p ) q u a fi litterce m ortua v is C h riftian ism i i n e s f e t ; i n e s fe t p r e ­ c a t io n i b u s a n x ii s , q uibus D e u m u t N a t. Jud. N u m e n T u ­ t e l a r e , qui g e n t e s vicin a s o d it , o b t e f t a t u r , u t fui n o m i­ n i s c a u f a , quia D e u s Ifraëiis v o c a t u r , n e fcil. f p e r n a t u r , ca u fa m populi lui c e t e r o s p e r d e n d o p era g at, e. gr. P f . L X X I X ; vel q u ib u s , o p p r e s l u s ca la m ita tibu s r e g n i e t fam iliae, q u a s vitiis n o n n u m q u a m fibi fuis a c c e l e r a v e r a t ,

e x ­

te rn quæ a fe invicem diftant fpatio multorum feculor. vetuftisfima a novisfimis.

n ) V erum inde bibliis V . T . , divina auctoritate pollentibus, par­ ticulam fummi fui pretii nequaquam derogatum iv e r im u s; fine illis quis N. T . do&rinatn rite eruere c o nfid eret? fine illis hifteriæ vitar Chrifti et A p oftoloru m , luci ilii verit atis, tenebras obduxisftt te m p u s ; quin infantiae generis noftri nobis perfvafimus eorum difciplinarr quam o p ti m e accom odat am et p o ly th c ism i abrogationi; fed ipfius J u d a is m i, haud aliter ac omnis difciplina puerilis adultae aetati, oe c o n o m ia prae gratia E vangelica

evanefcat-o ) Variis fignificatievanefcat-onibus vevanefcat-o x prerum ufurpevanefcat-otur, vel de h ab itu a it m e n tis v e r fu s D eum d ir e ftio t i f , vel a f f itali con ver/ation e cum D e a q u a v i s , v e l e x p rtitio n e bonorum a D e o . Ba u m g a r t e n i i Th. TheoL

p ) In L ib r. S ym b o l. p. 2 3 0 - edit. Lipf. comm em oratu r papifta

(10)

s

---e x p ---e t i t v o t i s p o ---e n it ---e n tia lib u s q ) ---e r ---e p t i o n ---e m ab inim icis e t e o r u m in te r itu m , e. g. P f. VI. e t VII. r j .

f . V .

H i n c ad aliud m o m e n t u m f e ftin a n t e s p ro g re d ia m u r. S o l e n t fe m p e r h o m i n e s e x l u o g e n i o , n o n m i n u s de a l i o r u m , q ua m e tia m D e i m e n t e j u d ic a r e ; h aud aliter t e r r ig e n a e , hirtoria d u c e , folliciti f u e r u n t , u t gratiam D e i , d o n i s , facrificiis e t in g e n e r e c u l t u e x t e r n o , p o e - n a s q u e v o l u n t a r i a s fu fc ip ie n d o , fibi r e c o n c i l ia r e n t , quia ipfi n o n aliter c u m fuis a d v erfa riis in g ra tia m r e d ire fo- l e a n t. S a c r ific iis , in d e a p rim a J u d a is m i p erio d o A b ra- h a m o d e m a n d a t i s , a M o f e v e r o o rd in a tis e t m u ltip lic a t is , G e n s Judaica n o n t a n t u m in o b fe r v a n t ia m l e g u m r e t i n e ­ b a t u r , fed p a lm a riu s ille a r tic u lu s d e U n o S o l o D e o h a s c e l e g e s f e r e n t e etia m c o n fe r v a b a tu r ; quid i m o a n i­ m i fenfim praeparabantur D o f t r i n æ E v a n g e l i c æ , cui to ta q u a n ta t y p i c a fuit V . T . o e c o n o m i a , e o q u o d l e n f u s h u ­ manae im p e r f e & io n is i d e m tid e m e t haud o b fcu re a d u m ­ b r a tu s fu it fr e q u e n t i facrificiorum e t lu ftra tio n u m ufurpa-

ti-q ) Aliud eft fub repromisfionis conditio ne aliti-quid a D e o e x p e te , r e , aliud ad exem plum Z a c h æ i poeniten tis Luc. X I X : 8- vota facere.

r ) Cfr. G. Fr. S e i l e r Th. D o g m . P olem . Cap. II. T b . X X V » obf. 2. e t D o e d e r l e j n i i I n fiit. Tit. C h rift. P. I. § . 4 2 . Inibi cita­ tum L u t h e r i lo cum e x S erm o n e in E x o d u m , quatenus M ofes a C h r iß ia n is accipi d e b e a t, ob argumenti analogiam c u m ii s , quæ fupra ci r ca Pfalmos Davidis ob fe r v a v im u s, heic repetere l i c e a t : N i l , inquit Lutherus , a d nos M ofes p e r tin e t. — T r ia in M ofe fp e ffa n d a fu n t et

ob ea M ofen re tin e o , nec abjectum a u t contem tum volo. P r im u m a d praecepta a t t i n e t , ea nos m isfa f a c i m u s , nifi qu aten u s u ltro ea a ccip i­ m u s — A lte r u m e x M ofe p etim u s p ro m isfto n es D e i de Chrifto —

(11)

?

t i o n e f j . S e d m o r t e fua t ), q u o d d o g m a ï æ t i s f i m u m o m n i b u s o m n i t e m p o r e e s f e d e b e t , J e f u s C h r i f t u s , n o n t a n t u m J u d æ o s , led e x t o t o g e n e r e h u m a n o q u o s c u n q u e in e u m c r e d u n t , (lim m a in fpiritualibus c a l a m i t a t e , e x id ea to r q u e n ti D e i irafcentis o r i u n d a , in p e r p e t u u m lib e­ r a v i t e t re d e m it. O m n e s ita q u e i f t æ , c r a s fio r e m J u d a is - m u m r e d o l e n t e s , r e c o n c ilia t io n is v i æ , v a n æ non m i n u s q u a m fu p e r flu æ fign ificatæ e t d e c la r a tæ fu n t. D e u s qui u n i g e n i t o filio fuo n on p e p e r c i t , fed ev.&aixe, e x liberri­ m o a m o r e p ro o m n i b u s tr a d id it, etia m c u m e o n o b is o m n i a d a tu r u s e f t , n u lla m q u e bonorum e x prceconcepta vel j fudæ onm vel Pontificiorum opinione necerfariorum operum fti- p e m r e q u i r e t , ta n tu m ut b en e fic io a c c e p t o , læ to a n im o fr u a m u r e t d ig n e u t a m u r , poftulat. ‘O 0«*- rev p y yvcvroc ccpctÇTiccv, v n e ç i',pa>v cipceçTixv 3 (o w n ) eiroiYiae. a C o r. V: 21.

E m i n e t o m n i n o f u m m u m r e v e l a t i o n i s b e n e f i c i u m , q u o h o m i n e s d ed u c a n tu r ad n o b ilis fim u m fa c r ific iu m , in l o c u m o m n iu m v iftim a r u m p ro p e c c a tis f u r r o g a t u m , u n d e oria tu r v iv id io r r e m i s f i o n i s p e c c a t o r u m 1'enfus, a t q u e p e r fidem in e x p ia to r ia Chrifti m o r t e c o l l o c a t a m , anim i tranquillitas reftitu a tu r. C u m v e r o o p u s C h rifti

B

fa-s ) M o f e s , f e c u n d u m J. D. Mi c h a ë l e m, d e facrificiis mu l t i s fta--,

t u i t , ut t r a n s g r e s f i o n e m l e g i s di f f i cult at e i nf i gni pr e s f a m mi n u e r e t ,

t) J. F . S c h l e u s n e r L e x . in N . T ad voc. « V * : H i c v e r o

fi l e nt i o præt eri ri nul l o m o d o p o t e f t , f o r m u l a m a d m o d u m fo lem n em in N . T . libris ro ttjcns x.?‘rx m o rtem C h rifli cru e n ta m in c r u c e ,

n o n f e mp e r f t ri f t e a c c i p i , fed parti m latiori f enfu f umt a m omnia o m n i­ no c o m p l e f t i , quœ C h riß u s in u tilita te m hum anam f e c i t et f u / c e p i t , adeoqne ea om nia c o n tin e re , qu ibu s felicita tem fc U a to r u m fu o r u tn a d ­

huc p r o m o v e re fi n d e t et f e m p e r fiu d e b it, parti m in f pe c i e d o f t r i n a m illa m e t relig io n em p r æf i a n tis fin ia m in d ica re , quam a fe ip fo et p e r /Ip o fio lo s olim tr a d ita m m o r te fu a f i a b i l i v i t e t confirm avit. , ,

(12)

f l u t a r e n o n fit ro en pegm . fed o m n i b u s n u m e r is ablb- l.u tu m , p e r fe & u in e t in fideli q u o q u e p e r f ic ie n d u m , c u m C h r i f t u s h. e. D e u s in C h rifto e t p e r C h riftuni m anife- f t a t u s , n o u ta n tu m fit fa é tu s n o b is &7rcXvTÇ'j)<riç, v e r u m e t ia m ccÇïioc, iïtnotioovvti e t dyiuofxcs i . C o r . I: 30., abfit ut C h r if t o quafi d iv ifo u j, u t u n ic o Chrifti b e n e fic io , re liq u is n e g l e é t i s , u n ic e a d q u ie f c a m u s , c e t e r a incuriofi. Q uid i m o , ipfum illud Chrifti E v a n g e l i u m , q u o d t e fte P a u lo R o m . I : 16. eft e r it q u e dvra/xi? n s ®eu eis aoor^iccv icctvri rca TriçevMTi) n o n a d e o e s f e t ineßcax v e l apud e o s , qui lib i a liis q u e p e r f u a d e r e fata g u n t u t h ab ean tu r fid eles Chriftiani e t p e r q u a m o r t h o d o x i C h riftian i; nifi C h riftu m en fjLeças ta n tu m fide a m p le c t e r e n t u r * nifi fide folum expia­ torium Cbrifti b en eficiu m a d p r e h e n d e r e v e l l e n t , u n ic e in illud in ten ti u t a reatu e t poena deliCtorum lib e r a r e n t u r , p a r u m folliciti u t fim ul a dominio p e c c a ti im m u n e s fiant e t rocv a c tÇ K M U V F7r&VfXUWy CCITIVSC Ç Ç C tT êV O V T O tl KC6T06 'T1\S \J / V

-X W i. P e t r . 2 : 11. C o e le ftis d o  r i n æ aiiCtor C h riftu s u t i q u e c o n fir m a t: n e m in e m Ipfo e s f e d ig n u m v j , d ig n u m q u i a C h rifto b e e t u r , q uin fib im et r e n u n t ie t h .e . p r a v is o- m n i b u s r e r u m m u n d a n a r u m len o c in iis a b ftin ea t, v e l , q u o h i s c e a b ftin ere v e r e p o tis f i t , C h r i f t u m ip fiu sq u e divinam V ir tu te m fide g e n u in a a d p r eh en d a t. C u ic u m q u e igitur n o n c e r d i e f t : u t , d iv in a Chrifti v i r t u t e fiduciali a n im o adpre- h e n f a , a d o m in io inhabitantis peccati lib e r e t u r , huic non r a r o irrita fit illa c e t e r o q u in falutifera expiatorii Chrifti m eriti a d p r e h e n f i o , lib e r a tio n e m a p e c c a ti p o e n a e t fatis- fa é tio n is doCtrinam d e reliq u o m i n u s m a j u s q u e cr a s fe prae fe ferat. H o c t a m e n fa n & isfim u m r e lig io n is noftrae

m y

-u ) H æ c di& io q-uamvis, alio fenf-u -uf-urpata occ-urrit 1. Cor. 1: 13.

*0 Math. X : 3 8 ; X V I : 2 4 ; Marci V I I I : 3 4 ; X î a n ; Lucae I X t » 5 5 X IY : 2 7 - 3 5 . Cfr. Galat. V : 2 4 - 2 6 .

(13)

m y f t e r i u m , non nifi e x unica p a rte penfitare e t e x g enio J u d æ o r u m , disciplinas iacrificioruni a ten er is im b u to r u m , p e n itu s explicare et dilatare, haud paucis adhuc m o ris eft. G ra v io ris utique offenfionis perplurim as precum form ulas e x ho c errore orig in em d u x is ie liquet x ).

§ . V I .

In precandi Judæ orum eBekcSçqw.eiocv pluries animad- v e i t i s f e Chriftum l e g i m u s , quippe qui putabant nunc precibus asfîduis e t affeéfcatis, quibus gloriam fuorum J e h o v æ o fte n ta r e n t, nunc iterum precibus hum ilibus, la m en ta b ilib u s, m o r e hum ano D e u m m otum iri, ig n o ­ ra n tes v el tacita animi fufpiria, propitio per Chriftum ma- nifeftato N u m in i c o n fid e n tis, u t liberatori a peccati e t dom inio e t p o e n a , num quam irrita fore y ) . E x im ie

di-x ) Citandæ fint, quas ut edi-xem pla attulit C ei. Sp a l ö i n g, G edan ­ ken ü b er d en IV e rth d e r G efühle in dem C h rißen th . p. 124. E dit, Lipf. 1 7 6 4 .

O u i , m on D ieu

T o n intérêt s ’oppofe à ma f é l i c i t é ;

E t ta cletnence m ê m e attend que j e perisfe» C o n t e n t e - t o n defir puisqu’il t’eft g lo r ie u x ;

T o n n e , fr a p p e, ii eft t e m s , rens moi g u e r r e pour g u e r r e : J’adore en perisfant la raifon qui t ’aig ri t:

Mais desfus quel endroit tombera ton t o n n e r r e . Q u i ne foit to u t couvert du fang de J e f u s - C h r i f t ? ek h æ c

N im m fe in m ild v e r g o fsn e s B l u t , U n d die M en g e fe in e r IV u n d en ; U n d m it je n e m w afche m ic h , U n d in diefen kühle dich .

y ) V erum tam en non p o s f u m quin fe r e d i x e r i m , St e i n b a r t h i ï

(14)

dicifc J o h a n n e s Cap. I: 18. n u llu m ( n e q n e M > f e n , n e q n e P r o p h e t a s ) D e u m urnquam pltme a g n o v i s f e , folum v e r o u n i g e n i t u m ipfum m a n ife f la s le : D i f c ip u l o s ipfos Chrifti m ih i v i d e o r v i d e r e a d eo a tt o n ito s n o v a l u c e , qua ip fo s e o r u m Rabbi collu A r a v era t, ut fo r m u lis p r e c u m e x p e ­ titis ed o c e r i fibi o p u s e s f e fe n tir en t. Q u o fafto C hri- ft u s O rat. D otn , z ) fim p licem et f u b li m e m , cui u tin a m o m n e s fo r m u læ p r e c u m C h riftia n o ru m c o n f o r m e s f i n t , p r æ fc r ib e b a t ; t o t o c o e lo d if fe r e n te m a p r e c u m p rec a n - d iq u e fo r m u la r u m i n d o l e , q u æ J u d a is m u m l a p i u n t , quae­ q u e e x t e r n i s facrificio um riti.bus fu e r in t fuperftru<5t æ ; q u a s ta m e n u t p o t e Angularium h o m i n u m v e l ru d io ri g e n i o , v e l e d u c a t i o n i , v e l aliis r e b u s c ir c u m fla n tib u s n o n ­ n u m q u a m c o n v e n i e n t i s f i m a s , p r o r f u s r e j i c e r e , religio eft.

L u c . X V I I I . arguentis et c o n te n d e n t is , quod precatio ejus non aliter a Chrifto rata haberetur, quam ut oppofita Pharifaei illius, quodque it id em esfet dolor Publicani >? m xotrux Xvnti Srxvxrov r.*.-toy«.£oy.tvti.

z ) B o g o m ilt omnibus aliis precibus rej-:6tis folam recipiebant tj/k

evxyv hcnoTixtiV' P e la g ia n i Articulos Orat. V. et VI. pervertebant v.

Concil. M tleyit. E p . X C1I. P r e s b y ttr ia n i et Q uackeri eam non tam formulam p recandi, quam argumenta precum continere, v o lu n t , inde neque Gr o t i u s alienus vifus eft. A n n o t. a d Luc. X I . A Cabbala Judaica defumtam alii voluerunt cum Al e x. Mo r o, quorum veftigia recentiores etiam quidam presferunt. V a le n t contra falfam h a n c , cri­ m in a tio n e m , quas fubjecit p o ten tes rationes W e r n s d o r f i u s. Vide- fis ulterius de hac controverfia Cei. D o t t . Al m q u i s t Comment, in

References

Related documents

Utifrån erfarenheterna från Markaryd (och även andra vägobjekt) bör riktlinjer och indata till dimensionering för återvinning av krossad asfalt till bär- och förstärknings-

Projektets primära syfte är att bedöma vilken miljöpåverkan tjärhaltiga material kan ge och om kall eller halvvarm återvinning är lämpliga metoder för återvinning av

Under arbetet har NextJet kommit med önskemål på EFB-hårdvaran som skall användas i flygplanen. Bolaget är främst intresserad av en monterbar display som

Deras reaktion till tjänsten är ganska positiv (Se Figur 4.10), men det är Inte så troligt till Inte alls troligt att de kommer att söka information om tjänsten.. 7 av dem ser

Landstinget Västmanland och Mälardalens högskola arbetar med detta idag och det är viktigt att arbetssättet bibehålls i framtiden för att fortsätta hitta nya lösningar och

Draghållfastheten (figur 25a och 25b) ligger mellan 300 och 450 kPa och är något högre för borrkämoma från hjulspåren jämfört med de som togs mellan spåren.. I

Det är även viktigt att föräldrarna får information dels om sitt barn specifikt, dels om till exempel verksamheten och dess mål så att föräldrarna har en möjlighet till

Du har blivit erbjuden att delta i en kvalitativ studie som ska genomföras under magisterutbildningen i arbetslivsvetenskap genom Mälardalens högskola. Denna studie har som syfte