D E O R I G I N E M Y R R H Æ C O N T R O V E R S A S P E C I M E N Q U I N T U M Q U O D V E N I A E X P . F A C . M E D . U PS. P R Æ S I D E
ADAMO AFZEL10
P H I L . E T M E D . D O C T . , M A T . M E D . E T D I Æ T . P R O F . R . E T E . O. , R E G . A C A D . S C I E X T . S T O C K H . , RE G . S O C . S C I E N T . U P S . , C Æ S A R . A C A D . N A T . C U R I O S . E R L A N G . , RE G . S O C . L O N D . , R E G . S O C . L I N N . L O N D , , E T R E G . S O C . H O R TI C U L T . L O N D , M E M B R O , A T Q U E S O C . M E D — E O T . L O N D . M E MB R O H O N O R . E T C O R R E S P . P. P. A N D R E A S H O L M B L A D S T I P . S T J E R N E C R E U T Z . V K S T R O G O T H U S . I N A U D I T O R . M E D . D I E X I I J O N . M D C C C X X I X . U P S A L I Æ E X C U D E B A N T R E G I Æ A C A D E M I . E T Y P O G R A P H YAie) y.yjxeaaa, S v o is Otto Xctçov coooèev H Q u ö , ri S/uvçvtjïj r\ ’évolua K«A«/mo;c, H kcÙ Seanealoid 7se7iotivcpév8 • A tß c lv a o , H K cmivis» - - - - * - -
-O ; :\ï' J . «. • . ;•. J.V i'î■ !•1 v ,'?-.3ßwi v\
Continue spirans odores, suaviter redolet
V el Thyam vel M y r r h a m vel fragrantem Calamum V el etiam divinum maturum Olibanum
V el Casiam. - - - - -
-vi .. \ y. ‘t i \ ,T a ï\ïï i '' • • '1<1 'h
Hæ c singula narrat A u c to r de terra A rab um ditis sima > cujus s i t u m , v entos, limites et populos in antece dentibus breviter describit, cuique, p ræ te r alia m em o randa in sequentibus relata, id etiam obtigisse dicit ma gnum atque m irand um , quod sem per sit odorifera, ut- pote variis abundans stirpitibus, quæ materiam præ bent fragrantem vel ad suffimenta u tile m , quaeque sunt T h y a ,
M yrrha, C alam us, Casia e t quando ad maturitatem p è r- venit, divina Olibanifera arbor. Nobis saltim hic vide tu r esse verus hujus loci s e n s u s , h).
Arabiae F elicis orientalis media vocatur R egio T h u rife ra et ad o c c i dentem spectans R e g io M y r r h ife r a .
h ) Etenim vocabulum Qvov, heic bis occurrens, quatenus ex con textu verborum conjicere liceat, duplicem habet sensu m , ita quidem , ut primo lo c o , ubi pluraliter adhibetur, odoramenta significet in g e nere quæcumque, sed altero, ubi singularis est num eri, certam stir pem odoram vel tali materia stillantem , quæ tum etiam Qîiu, vel 0tïW nominatur, et aliqua cogitetur Thujce vel generis cujusdam cognati s p e c ie s, qualem e s se novimus T hnjatn a rtic u la ta m , ex qua obtineri nostris temporibus creditur R esin a S a n d a r a c a , quæ prunis imposita gratum spargit od orem , ideoque ad suffimenta crebro adhibetur. — 2>vj>vfi, ut ex h o c opusculo sæpe elu c et, et arborem denotat et suc cum ejus proprium. — h o fa o s indicat, nisi omnino fallimur,
P r æ s t a n s ille G eographus St r a b o pluribus in lo-
cis de Myrrha loqaifcnr i ) , videlicet
P r i m o : Qèçet ds Aißeemrov fxev r\ KccTocßocvloc, 'Z/uuçvav Je 1j X ctT Ç C tJU û üT tT lS * K«î TCCVTOC (Je KOfii TOC CCÅÅ<% CCÇWfJtCCTCC perußcchhcvroci rois ff*7rcçcts. Catabania Olibanum gignit; Cha- tramotitis vero M y r r h a m . Tum hœe tum alia aromata per mutatione dantur mercatoribus, ” qui ad eos ex Elanis in Mei« ”næ am veniunt an diebus septuaginta”, k).
S e c u n d o : ” P o s t Diram deinceps e s t regio aromati« ” fera et prima ejus r\ rrjv Xpvçvocv (péçsaoc, qua M y r r h a m ^fecty cujus incolae pisces commedunt atque carnes, et ’bpne Perseam quoque producit et Sycomorum Æ g y - •îpttaEuar, l).
«olam odorariam partem seu radicem tS , qui nobis videtur e s se X in n w ü i A to m s Calamus Sed cum lA lfiu w tum K<**1* sin e dubio jotroque sensu sumitur,, quarum tamen vocum illa , ut supra (Spec. 4. p. 26. not. q) m onuim us, proprie arborem, et hac fortassis vulgo cor ticem significet.
•) ’Rerum 'GeograpHicarum Libri X V II. Gr. et Lat. cum N otis
C a s a u b o n i et aliorum , cet. F:o p. 1 0 70. Liber D eci, mus Sextus,, in quo Assyria,, — jiy tis , — _ct .Arabia — omnesque ha- rum .regionum .partes — describuntur.
'k) ‘Loc. et L ib r. cit. p . 11T3. W ia n te m .fieic observavimus le ctionem . Scilicet in editione Geographias S t r a b o n i s , quam procura, -vit G ü i w h l m u s X y l a m o e r , B a sil 1571. F:o. p. 887*inter vocabula: et inserta sunt<haec: S/uvgy** i i rj K urxßxu»^ quse -vero io -editione desunt supra citata cum Notis C a s a u b o n i . Sed in ver. iSioqe ihujus Latina post verbum: g ig n it, nihilominus additum inveni. Itor: *7e t Myrrham?' —- Utrumque b ocee vocabulum: iet
.S fW ftet, heic aine -dubio ipsum -arboris succum significat, vid. supra rp*l3i«ta6. Gfr praeterea J. S c a p u læ Lexicon Graeco-Latinuen, Baéil. m6qq. iFso jp. $ 6 6 l it 1 0 77, .atque Ba s. Fa b r. So r a n i Thesaurus ^Eru
ditionis Scholasticae, cet. locupl. a J.fM.tGRSNERO, "Lips. 1726. Fto. i f . «$05. M y r r h a id f Tom , 2 p. pop. Thus.
I) L L . cc. >p. 111Ç. Ad-arboreo: 'U tprxtx et "Zvxx/MtMis 'htyvwnos, quod attin et, h ac certe est Ficus Sycom orus, L in n ., quatenus ipse
T e r t i o : ’Ev J e r y p ec rc y u lu n o t up l » rrjs "laiiïoc Key o-
« * 1 __ 0
fxkvif * v.oci aKKvi ris Nfihcs * “ApÇiy nui Atßccvov nui Spvçvuv n u - f uneÇlvKotu exa0061’ mediterraneo (est) regio fluviatilit, qua Itidis disitur, et alia quadam Nilus. A m b œ et Olibanvm et
Myrrham
juxta eres sentes habent,m).
A p o l l i n i s v o c a tu r , p r te te r O lib a n u m p r o f e r t e t M y r r h a m tet C in n a m o m u m , ’’quod plurimum circa loca depressa po tius flo ret”, »).
S t r a b o deinde L ib . X V I I . p. / / f £ . addit: ”Hvxmyum — fructum fert ’'dictum avxofitofov, nam ficui persimilis e s t, gustatu tamen ignobili’?; quae om nia in hanc Speciem bene quadrant. — Illiu s vero significatio aliquantam dubia v id e tw ; nam Tltfffia quidem , quae loco mox ck a to dicitur ” arbor magna fractu dulci et grandi”, sit L i n n ä i vel A m y g d a lu s P ersica vel L a u rtu s P e rs e a , utraque fructum habens magnum e t gratissim um , et quarumi hanc in Guinea crescentem inveniebat Celeb. P r æ s e s ; quaeque vox etiam scribitur lita rim et llegvivt, ut perhibet Sc a p u l a l. c. p. /555* — Sed nullibi praeterea lïifoûi«» offendimus, quae
igitur consideretur vel ut arbor aliqua affinis adhuc ign ota, vel potius ut eadem ac I l i f c f « , differenti solum dialectu designata, quemadmo* dum saepe apud Graecos accidisse novim us.
m) L L . e t. et p . c. Vocabula: ftiaoyxla et «ror«^««, tametsi revera su n t adjectiva, heic tamen ut substantiva feminini generis adbibentur, •cujus rei exempla in auctoribus Graecis exstant plurima; et quorum illu d mediterraneum vel regio mediterranea verti debet et hoc regio irrigua vel aquis fluentibus abundans, cui nomen erat Isis. V o ci b u s: tilfionos et 2/uvfvx, hic sine dubio ipsae intelfiguntur arbores, q u* in istis regionibus, Iside oem pe et N ilo, dense crescebant.
•») L L . xc. p , r i s o . Heic saltem Kivm/xu/uw, cum io c a , ubi cre s c it, indicantur, non nisi arborem significare p o test. Cfr etiam S c a p u l a , 4. c. p . 7 9 4 .
rea AilUocvu n u i Zuvpvccv v.cci K iw c c u u u o v , K e g io flu v ia tilis , nuet
Q u i n t o: IT af’ cis n u i Z p v ç v u n u i A Ißccvcs n u i K tn c c p a -
pu» ' iv Je r y n u ç u K lo e n u ) BccXaupov n u i ccKKrj n s n e u c Ç t*
Jg« iuûjJg», A pud hos (scii. Sabæos) et M y r r h a et Oliba num et Cinnamomum (nascitur), sed in ora maritima tum Bal
samum tum alia quaedam stirps valde odorata, ”cujus tamen o
” dor cito perit. S u n t etiam ibi Phoenices odoratæ et ”Calamus.” --- E t infra in eadem pagina: ”Plebis ”pars agros colit, pars aromata mercatur et indigena et "Æ thîopica; navigantes propter ea per angustias navigiis ”ex corio confectis. Tanta vero est (apud eos aromatunr) jTcopia, ut pro sarmentis et materie, quæ uri potest, ” Cinnamomo, Cassia aliisque utantur. Nascitur etiam ” apud Sabæos Acéçtfjivov, suffimentum odoratissimum.” o).
' SfcXTO d e n i q u é : Trjv ptv 'cvv ccçoojxccTôÇicr^ov iïitcçovcriv hs teTTctçctç peridots, oocnreç hçrjxctpev* t w v ccçccfjuxrcw d e A
ißot-o) L L . cc, p. s i a 4. In ter novem îlta, quæ fioc loco mrmorantnr, aromata atque odoramenta» sunt tria: lio« ivû hs, ^otuxes h iS u s et Aof-
çip.vwt de quibus, præter sola nomina, nihil omnino ad praesens co
gnitum habemus. — D e .tr ib u s : M y r r h a , Olibano et Cinnamomo, supra in hocce opusculo sæpe locuti sumus. — Restant igitur tria, de quibus nunc aliquid dicamus. — BctXcx/xov scilicet est proprie ipsa ar bor, vid. S c a p u l a l. c. p . 253. et S o r a n u s /. c. p . 2Ç0, sq ., q u æ o- •ptimum veteribus notum producebat Balsamum, Syriacum nempe et
Æ gyptiacunt, quaeque est A m y r is G ileadensis vel O pobalsamum, Linn, ,
vel potius utraque, quum hæ ejus species vix nisi varietates conside rari possint, et ab illo genere dimovendae, cum aliis similibus novum constituere d eb ent, quod a Domino S t a c k h o u s e vocatur B a lsa m u s, e t cujus prima species est B alsam us T heophrasti, cui vera debetur o rigo Balsami Antiquorum præ stantissim i, vid. S t a c k h . O pusc. su p ra c ita ta, Spec. 2 , p ■ 11. sq. not. y ) et Spec. 3. p. 21. not. z), atque
eis a d n exa Tab. I I I . a .b . c. d. , et prætere3 W o o D \y . M ed. Bot. V oL I I I . Lond. 1793. 4 %.o. Tab. 1Ç2. — KdXxjuos sine ep ith eto: ivil/u,os pro-
baliter erifc totus adhuc crescens A corus Calamus ß . verus sive asia-
ticus, L i n n . Spec. P la n t, vid. E d it. W i l l d . , C e l l a r i u s I .e . p . 7 2 7 ,
S o r a n u s l. c. p . 3 6 g . et heic p. 33. not. h) — Kueatu tandem note
t u r s o lu m , utpote sine dubio idem significans ac supra ailatæ Ketch,
p . 8 . b is , atque K xcU , p. h . bis. cfr S c a p u l a /, c. p. 75+. et
S o r a n u s l. c* p. 4 4 0 . — Videtur e tia m , quoquo modo scribatur, esse
L a u r u s C a ssia , L i n n . , et pro re nata turn ipsa arbor tuto ejus cor
- — - 5j jm pev y.x) Zjxvçvxv Ik Ùèviïçoùv ylyvecrSoci (fictaI * Kctaalccv èe
h c c< h À//uvû>v. Aromatiferam vero regionem in partes qua
tuor\ ut diximus, dividunt. De arornatibus Olibanum quidem et
M y r r h a m ex arboribus provenire dicunt sed Cassiani quoque ex testuariis. ”Quidam v ero majorem ejus partem e x Indiis ”adferri (narrant) et Olibanum optimum esse illud prope ”Persiam. Alii totam Arabiam Felicem in quinque par t i u n t u r re g n a , quorum — — — aliud M y r r h a m pro« ”ducit et aliud Olibanum. Hæcce præ terea et Cassiam ”e t Cinnamomum et N ardum ferunt.3’ p ).
A d T o c a heic supra nominata, in quibus JVIyrrha, O- libanum, Cinnamomum et cetera A rom ata provenire di c u n tu r, rite determinanda magnopere conferunt ea, quæ i n antecedentibus adfert ipse St r a b o, G eographiam V e te ru m illustrantia, quæ que s u n t: ”Ultimam quidem re- ”gionem (Arabiam), de qua ante dixim us, qu atu o r maxi- ”111 se nationes inhabitant, nempe Meinæi in parte ad R u brum M are s ita , et quorum civitas maxima e st Carna (sive C arana). H os sequu ntur Sabaei, quorum m etro polis est Mariaba. Tertii sun t C atabanes, qui ad angu stias et Arabici sinus transitum p e rtin e n t, et quorum regia dicicur Tam na. M axim e ad orientem su n t Cha-tra m o titæ , urbem Cabatanum possidentes.” q). — ---Infra: ”Eiana urbs est in altero recessu Arabici sin us,
'qui apud G azam Elanites v o c atu r, quemadmodum jam •”diximus, r ) . --- E t tandem : ’’Æ thiopiam v e rsu s ”angustias facit prom o nto rium , Dira vocatum , et ejusdem ”nominis (habet) oppidum, quod inhabitant Ichthyophagi” /).
In t e r quatuor has nationesr quas A r a b ia m F elicem
quondam incoluisse dicit St r a b o, su n t tre s nem pe Sa
-p ) L L . cc. -p. i i 2 ç . N on dubitam us, Guin N«j><îo*, a Veteribus inter aromata numeratus, sit A n d ro p o g o n N a r d u s , L i n n . , gramen perenne et valde odoriferum in India et C eylona sponte nascetis.
fori, Catabanet (vel Catabanenses et Catabani) et Cha• traniotitœ, (apud alios C hatram otæ, Chatrimmitæ, cet.) illorumque metropolis atque horum regiones Cata-foim'a (vel Catabæna) et Chatramotitis (alibi Chatramitis et Chatram otkica), de quibus omnibus antea locuti sumus, t). R e s ta t igitur, ut nunc de ceteris beic nominatis locis eorum que situ nonnulla etiam addamus. Sed praeter ea de illis e St r a b o n e e x cerpta, pauca admodum, quæ
ad rem ulterius dilucidandam conferant, nobis huc usque innotuerunt.
R b g to videlicet Meinua ejusque incolae Meinui apud alios A uctores vocantur hi Minnui vel Minui atque illa Minua. — Sic enim scribit D i o d o r u s Si c u l u s: ’Oliba-
"num aliasque merces odoriferas convehunt, ut fertur, “e x Arabia superiori G errhæ i et M m nut\ «); — P l i n i u s:
”A tram itis in mediterraneo junguntur Minui", v), — "Minui "a rege C retæ M inoë, ut existimant, originem trahen* " t e i ' f X j , — ”Minuis fertiles (esse) agros palmetis arbutis- ”que, in pecore divitias*’, y ), — et tandem : "Minui ”primi commercium thuris fecere maximeque exercent, a ”quibus et Minuum dictum est. Nec praeterea Arabum ”alii th u ris arborem vident ac ne horum quidem omnes”, 2);
— St e p h a n u s, no) et B r u z e n l a M a r t i n i e r e, bl*)9 u-t) VM. Spec. a. p. 13. sq. et Spec. 3. p. 18. sq.
u ) Biblioth. H ist Libri, cet. (vid. Spec. 4. p . 2 8 . not. t) , Lib> I I I . Cap. 4 3 . p . 209.
v ) Natur. Histor. cet. Vol. 1I:d u m , — e x recensione, cet. Jo h. G ä o r g . F 'r id . F r a n z i i , L ip s. i??8> 8-o Lib. V I. p . 725.
x ) L L . cc. p . ? a 8 . — y ) L L . cc. p . 732.
r ) L . tc. Vol. I V itu m . L ips. 17S/. Lib. X I I . p . 5 7 7 .
u a ) Diet. H ist., G eogr., P oët., suctam per N ie . L lo y d iu m , O xo n . r f f t . Fio. p , 330. — ed. Lond. 1636. F.*o. Pars d t. Diet. Geo graph.
Bau-te rq u e : "Minnœï'i ■— Cl u v e r i u s, ec) et N i t s c h , . ^ ) , u-
te rq u e : M inai; — et tandem Ce l l a r i u s: ”Regio (eorura)
"Minœa dicta, in meridiem longe re c e d e n s ’, et).
” M a x i m a, inquit Ce l l a r i u s, M inæorum urbs — —
*‘e st Carna sive Corana, quae videtur P l i n i i Camus in .Sa-
*’b æ is , quod Minat continui Sabaeis s u n t. Carna autem
" Pt o l e m æ i in boream recedit ad flumen Battumß quod
“ H a r d u i n o videtur alterum oppidum Pl i n i i, Carnon no-
"mine, in Charmais, gente M inæ orum vicina”, ff). R e gia Catabanensium Tamna Gebanitis a P l i n i o primum
adsignari v id e tu r, g g )\ deinde vero Thomna hujus gentis caput e x p re sse vocatur, hh). — Urbem C batram otitarum Cab at anum in nullo praeterea auctore nisi in illis, qui e
St r a b o n e e x sc rip se ru n t, hactenus invenire potuimus.
Sed de metropoli Sabaeorum Mariaba meminit P l i
n i u s u t regia ia genere omnium et speciatim Calingio.
ru m aliorum que* unde ju r e concludi possit, illam com m unem fuisse plurium civitatum in hac regione appella tionem , ii). In St r a b o n e etiam rep e ritu r Meriaba, i n
Z E K L A M a r t i n i E r e , &c. & c . A la Hage, Amtier d, et B o iM . F:o. Tom. ß . 1735. Part. 2. p. 432.
cc) Introductionis in universam Geographiam tam V eterem quam N ovam Libri V I — E d . recognita et auçta p. A u ç . Br u z e n l a Ma r t i n i e r e, A m stel. 1729. 4:0 C ib. V . Cap.. 2 4 . p .6 s $ . not. v*.
dd) E n tw u rf jder alten Géographie, cgt. ( v y . Spep. a. p . 3 0 sa.
not. y) S. 258. P
e t) N ot. Orb. Aut. (vid. Spec. 2 . -p. *$. nqt. rf). 14 b. N i . .Cap.
XIP.. p . 704. sq. '
ff) LL.cc. p. 705. — g g ) LL. cc. (vid. supra not. v. x.y.) p.723. Uh) i [4. cc- (vid.,«<?L z ) p. 5 8 $ . ,ü ) C- .c P<f[. I I . p.
72g. not. f ) et 7 3 0 rSg. — C f r ,0i i y ^ E N L £ M a j i t u n i e r ^ , Ô ( r t ( è » .
4 o
monte sita arboribus pleno, kk), inque aliis auctoribus Ma. riama et Maraba, cet. II). Supra ostendimus, Sabaeorum metropolim fuisse Sabam, unde sequitur, huncce popu lum vel duo habuisse capita vel ejus unicum duo no mina. Quidquid vero sit, mirum sane v idetur, St r a
b o n e m , quum heic de Sabæis agit, nullam omnino fa
cere mentionem Sabæ, quæ tamen aliis est metropolis e t genti dedisse nomen p erhibetur, mm).
Ur b s, quæ heiß Elana dicitur, sed alias ab auctori
bus: Æ lan a , Ailana, A ila, Eilana, Æilana ec quoque E vila, scribitur, sita erat in Arabiæ olim P e træ æ occi dentali p arte, et provincia nunc Hegias appellata juxta septemtrionalem sinus Arabici, in Scriptura Sacra maris R u b ri, recessum , qui inde Elanicus, Ælaniticus, Elani- ticus, E la n ite s , Alainites et Ailanites vocabatur, sub montis «ujüsdam radicibus bono portu atque castello prædita. — Aila antiquius sine dubio est nomen quam Elana seu Æ la n a , sed antiquissimum certe Hebraeorum E la th sive Ailath et E lo th , nn). — Gaza, nunc G azera, ju x ta m are M editerraneum urbs Palestinæ quondam Philistæ orum insignis, valde dives et munitissima, Seri- p tu ræ Sacræ lectoribus ceterum bene cognita, oo).
k t ) L L . cc. p . 1124. — II) Vid. S t e p h a n u s , t. c, ed. Lond.
i6g6. vocab* M a r ia b a ; —- C e l l a r i u s , II. cc. p . 704.; e t C l u v e - r i u s, II. cc, p . 615. — m m ) Vid. C e l l a r i u s , II. cc. p f o j .
nn) Vid. St e p h a n u s t. c. ed. 1671. p .3 6 0 . et e d .iô g ô ; — Ce l- Xa r i u s H. cc. p . 6g 6 sq. et Tabb. G eograph, a d p. 6?o. atque Lib.
I V . a d p . 3 . et a d p . 18; — B r u z e n x a M a r t i n i e r e , /. c. Tom. i . 1 726' p . 163 sq. et Tom . III. 1726. p . 234.; — atque N i t s c h /. c. S . 2 5 5 et 25z*
00) V i d , St e p h a n u s t. c. ed. i6 g 6 \ Ce l l a r i u s lt. cc. Lib. I I I . Cap. X I I I . p .,5 9 à et 602 s q .; — Is e l i n t. c. (,cfr Spec. 4 . p .