• No results found

Phyceae capenses, quarum particulam secundam, ... praeside Joh. Erh. Areschoug ... pro gradu philosophico p. p. Carolus Albertus Holmgren Ostrogothus. Stip. Wred. ... die X Maj MDCCCLI. ...

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Phyceae capenses, quarum particulam secundam, ... praeside Joh. Erh. Areschoug ... pro gradu philosophico p. p. Carolus Albertus Holmgren Ostrogothus. Stip. Wred. ... die X Maj MDCCCLI. ..."

Copied!
10
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

■ • ' Z . ' • :

PHICËAGCAPEAS

ë

S

/ '

Q U A R U M

PARTICULAM SECUNDAM,

VENIA AMPLISS. PHILOS.' FACULT. UPSALIENS.,

/ v *

P R A E S I D E

JOII. ERn. ARESCHOUG

P H IL . d:r e, o e c o n. p r a c t. a d j u n c t o,

PRO GRADU PHILOSOPHICO

P . P . i

C A R O L U S A L B E R T U S H O L M G R E N

-O STR-OG-OTH ÜS. S T IP . W R E D .

IN AUDITORIO GUSTA VIANO DIE X MAJ MDCCCLL

* /

H . A . M. S .

U P S A L I A E

EXCUDEBAT REG. ACAD. TYPOGRAPHUS.

(2)

Plinii ord: ”Nàturæ rerum vis atque majestas in omnibus mo­ mentis fide caret, si quis modo partes ejus ac non totam com­ plectatur animo”, uttala en åsigt, hvars sanning hvarje naturfor­ skare måste erkänna.

2

.

Den method, han har att följa vid sina forskningar, inne­ hades i Baco’s satts: ”Duæ vise sunt atque esse possunt ad in­ quirendam et inveniendam veritatem. Altera a sensu et particu­ laribus advolat ad axiomata maxime generalia, atque ex iis prin­ cipiis eorumque immota veritate judicat et invenit axiomata media; atque hæc via in usu est. - Altera a sensu et particularibus e x ­ citat axiomata, ascendendo continenter et gradatim, ut ultimo loco perveniatur ad maxime generalia 5 quæ via vera est”.

3 .

För att enligt denna method (”via vera”) få en fast Bota­ nisk byggnad inåste man i hvarje gren af Botaniken studera ut­ vecklingshistorien.

' t ' . . .

4 .

På svårigheten att följa de lägre Algernas utvecklingshistoria beror till stor del den osäkerhet, som är rådande i kännedomen

(3)

U Quamquam nomine C onfervae clavatae A g. ab ipso

U a r v e g signatam accepim us hanc speciem , plantam tamen

/ig a r d h ii inventam in Inilia occidentali, quae paucas cum

C apite bonae spei com munes gignit Phycearum species, longe aliam esse fas credere videtur. — . N equ e Conf.

cla va ta A g. a Cei. «/. A g a rd h inter L ychaetcs species 1. c.

enum eratur, unde opinari licet, eam dubiam esse speciem ne- que insignem illam capensem plantam , a nobis nunc novo no­

mine propositam. '

5 . L y c h a e t e v i r g a t a f ^ g )

In sinu T a b u lari, secundum specimina a Cel. H inder ben evole communicata.

Quoniam liaec a Cel. J. d g a rd h (V e t. Altad. Ilandlijig. 1 8 4 8 p. 1 2) a sequente distincta habetur sp ecies, uirnmque

eandem plantam nomine C onfervae virgatae A g. proponere non audemus. Sed inter utramque nullam plane a nobis ob­ servatam esse differentiam essentialem, dicere par est.

4 . L y c h a e t e f i . a g e l l i f o r m i s ' (v. Snhr.JC o n ferva fla

-gelliform is v. Subr in Flora 1 8 1 0 , l:ster Band p,

2 9 4 — D rège Docum. p. 107 et 1 1 1.

Ad oram Capitis bonae spei tum occidentalem, tum me­ ridionalem, ab ostio fluvii Oliiantrivier usque ad sinum Algoa. In sinu Tabulari omnium fere frequenlissim a, in sinu vero A lgoa rarior indeque orientem versus, ut videtur, prorsus desinens.

Planta usque 6—8-p ollicaris, coloris, quam sequens,

intensius viridis. Fila selacea, ramosissima. Filum prima­ rium undique em ittens ramos, quo superiores eo etiam lon­ giores, saepe fasciculatim congestos, simplices 1. iterum ramo­ sos. Rami rainulique patentes, praesertim superiores valde elo n g a t!, apicem versus sensim incrassati -ibidemque fere semper hyalini et dissoluti. Cellulae diametro plerumque 2plo

1. 4plo longiores, inferiores exsiccatione parum mutabiles,

(4)

to

pcriorcs vero corrugati. — Cfr. Ktttz. S p ec. A lgar. p. 3 8 0

(C lado ph o ra fla g elli form is) et A rcsch . P h y cea s E xlracuro-

paeas exsiccat, n. 3 0 . — Sequenti sine dubio affinis est sp e­ cies, ut utriusque formae ju ven iles 1. parum evolutae ab in ­ cauto facile confundi p ossin t; at m axim e evoluta hujus sp e­ ciei specimina dignoscuntur facillim e non solum colore in ­ tensiori verum etiam ramis elongatis apicem versus incrassa­ tis atque cellulis supremis exsiccatione corru g atis, ut de vera utriusque differentia specifica nulla omnino esse possit du­ bitatio.

i>. L y c u a e t e E c k l o n i i ( I i u d . J Linnaca 1 8 5 1 p. 180.

C o n ferva ru p e stris T hunb. F lor. Cap. cd. Schult,

p. 7 5 1 . — C o n ferva E ck lo n ii Hud. Suhr. A lg. Ecl;l. p. 1 9. — D rège Docum. p. l t l .

In sinu T abulari ncc non sinubus confinibus frequenter. D iffert a priori colorc laetius virid i, habitu lon ge alio,

C o n ferva e ru p estris non absim ili, statura multo majori, cae­

spite denso, longitudine usque bipedali salisq u e robusto, ramis ram ulisquc brevibus subadpressis apicem versus attenuatis c e l- lulisque exsiccatione parum mutatis. H aec omnia in formis maxime ev olu tis; in junioribus, 2 — 5 p ollices lo n g is , e callo radical! num erosissim a egrediuntur fila, nunc omnino sim pli­ cia, nunc ramo uno, altero 1. pluribus elongatis instructa. H ae, quas ad priorem speciem facile referre vult incautus quispiam, differunt ab omni C o n ferva e fla g elli fo rm is for­ ma filis attenuatis, cellulis su bcylindraeeis coloreque laetius vividi — A p ices ramorum et ram ulorum , ut in om nibus hu­ ju s generis spcciebus, denique d isso lv i, vix est, quod moneam. Sed ante hanc apicum dissolutionem sunt fila sursum sem per attenuata, et nunquam, ut in priori sp e c ie , cui tamen est, quam vulgo cred itur, longe allinior, ibidem incrassata. Inter L y -

chaeten ß ag ellifo rm em et L yc h a e ten h o sp ita m , neque prope

Conf. ru pestrem ejusque congeneres, ubi eam posuit Itü lzin g ,

(5)

v.? X

G. L y c h a e t e h o s p i t a (M e r t.) C onf. hospita Mert.

Dreg. Docum. p. 107 et i i l . — Krauss. Beitrüge

p. 210.

Ad oram Capitis bonae spei tum occidentalem tum me­ ridionalem , ab ostio Olifantrivier et sinu Tabulari, ubi fre­ q uentissim e, usque ad ostium Knysnac et sinum Algoa, vix vero longius orientem versus progrediens, ut ad Porlum sive sinum Natalensem omnino desiderari videatur.

Elegantissim a beneque nota. Specimina, quae vidimus, maxima longitudine sesquipedalia, nonnunquam fere bipeda­ lia. Form ae juniores, cellulis brevioribus (ilisque superne attenuatis insignes, ne alia habeantur species, cavendum est.

VII. C o n f e r v a J . A y .

1 . Co n f e r v a a f r a I iiitz Spec. p. A i i . (C la d o ph ora).

A d ostium fluvii K nysnac legit Krauss. — Specimen sin e nomine misit Cei. von M artens.

S p ecies nobis dubia, quam, specimine unico et manco solum m odo viso, fusius describere non possumus. Cfr. H iit-

zinfj l. c.

2. Co n f e r v a c a t e n i f e r a I iiitz. Spec. p. 5 0 0 . (C ladophora).

A d oras Capitis bonae sp ei, secundum specimen ab

Ila rv e ijo nomine C onfervae petlu cidae com m unicatum , sed

locu s specialis — qui est sine dubitatione sinus Tabularis — nobis incertus.

P ecu liaris certe sp ecies, inter Lychaeten hospitam et

C o n ferva m pellucidam fere intermedia. Ab illa , cujus forma

junior apicibus integris a nobis antea habita fuit, diflTert ra­ mulis oppositis, ab bac statura multo majori, 7— 0 pollicari, (ilis primariis a basi usque ramosis. Kami ramulique quam in C o n ferva pelln cida minus attenuati, sed cellularum lon­ gitu do in utraque planta fere eadem. Cui cx illis speciebus s it affinior, dictu est difficillimum.

(6)

3 . Co n f e r v a p r o l i f é r a R o th .

In sinu N atalensi, non infrequenter; I ir aus s aliique. Form a capensis ab europaea specifice quidem non di­ versa, sed paulisper tamen recedens. C allus radicalis sat m agnus, ex quo exsu rgu n t num erosissim i ”caules” ( fila prim a- ria) unciales, longe supra basin et u squ e in primos ramos unica tantum cellula maxime elongata et, quam in europaca planta, saltim exsiccata annulatim constricta, superne ram osi; rami in fasciculum subcapituliform e con gesti. Cum haec sp e­ cies secus totam oram A fricae occidentalem distributa v id e­ atur, forma natalensis specifice segregari vix debet.

S p ecies nobis du biae:

4 . Co n f e r v a g l o m e r a t a L . ß m arina. — Iirauss. B ei­

träge p 2 1 0 .

In sinu N atalen si: Iira u ss. 1 c.

Non vidimus. V ix ad littora A fricae meridionalia cre­ scit vera C on ferva glom erata L , cujns formae marinae quae nominantur, sunt saepissim e C o n ferva e sericeae formae variae. Quae sit igitur planta H ra u si i , ut nos ed oceant qui specim en ab inventore habeant, valde optamus.

3 . Co n f e r v a a c u l e a t a von S u b r. A lg. Eekl. p. 1 9 .

In sinu A lgoa, sec. v. S u h r 1. c.

B revis ejus ab auctore data descriptio haec est: ”6 —-12 Linien hoch, die B asis ist eine ausgebreitetc dicke lia n t mit einigen klauenartigen Fibern, der Stam 4 l),s I Linie hoch, theilet sich quirlartig a u f einer S telle in 6 — 7 und mehrere gleich hohe A este, w elche in unregelmässigen A bständen ent­ weder die kleinern A este asussenden oder sich »uch ' viderum

2 —3 mal theilen”. ' V )

”A lle A este sin d mit ganz kleinen, stachelartigen, 1 — 4 G lieder langen Seitenzw eigen besetzt, die bald im spitzen, bald Tm stum pfen W in k e l stenen oder rückwärts geb ogen sind, und nicht w ie gew öhnlich aus den A bsätzen, sorfdern fast mitten aus den Gliedern hervorkom m en”.

(7)

”Unten ira Stamm ist keine Gliederung: wo diese zuerst sich tb ar w ird, sind selbige hellgesäumt und 4 — Gmal so lang als b reit, nach oben abnehmend, und dort nur noch

4 —2mal so lang als breit. F arbe faldgrün; Substanz ziem lich starr, klebt jedoch noch an Papier oder Glas”. —

v . S u h v 1. c. *

6, C o n f e r v a r a d i o s a v. S u h r 1. c. p. 19.

In sinu A lgoa ad ostium fluvii Zwudtkap, sec. v. Suhr,

1. c.

”D icker B usch, 2— 3 Zoll hoch, dessen B asis sich in

einen W u ls t durch einander gewirrter W urzelfibern verläuft; die Fäden 1 0 — lGmal g eth c ilt, doch so , dass nicht alle gleich e H öhe erreichen; unten sind die Glieder 1 2— lGmal, oben 2mal so lang als breit, in der Mitte aufgeblasen, und

treten b ey der T heilung mit abgerundeter Basis in den Stamm oder A st, wie in eine Scheide. G enicula undurch­ sich tige S u b stan z, kupfergrün, starr und klebt fast gar nicht an P ap ier oder G las”. — v. Suh r 1 c.

7 . Co n f e r v a t r i c i i o t o m a A g. — D rège Docum. p. 137.

Ad oram Natalcnsem inter Omsainculo et Omcomas;

D r e y e .

N ob is omnino ignota, vix vera Conf. trichotoma A g ., ad o- ram Gallicam inventa, esse videtur Num C on ferva C atcn i- ' fe ra (U ütz) supra allata?

, , 8. Co n f e r v a c a p e n s i s A g- S yst. p .,1 1 8 .

A d Caput bonae sp ei: A y - 1. e.

Q uae sit planta, e brevi charactere vix augurari possu­

m u s . — Num L yc h a e te E ch io n ii?

V I I I .. M i c r o ® »c t v o n Dccaisn., ^

4. ’MiCRODfcrvoN agardhiancm D ecaisji r-r- M icrodiciyan > 1 Erlleyannm K rauss. B eiträge ;p.s--210.

(8)

IX. C l I A M A E D O R I S M on t.

Hoc genus et affinia P e n ic illu s , JSeom eris alinque po­ tius C onferveis, quarum videntur forrnae m orphologie« m axi­ me evolutae, quam Siphoneis in system ate appropinquanda sunt. Form a, quam supra attulim us, C o n ferva e p r o li fe r a e ,

C ham acdorcm in mentem non male revocat.

1 . C l I A M A E D O R I S A N N U L E T A M oilt.

In sinu N atalensi, non infrequens. — In sinu Tabulari et ad totam oram Capitis bonae spei, tum occidentalem tum meridionalem prorsus desiderari videtur sp ecies, ad oras B ra - siliae non rara.

Planta N atalcnsis et B rasiliensis in omnibus congruunt, quamquam illa plerumque minor, haec robustior est.

Farn. YI. Ul v e a e.

X . E n t e r o m o b p h a L in k .

'1. E n t e r o m o r p i i a c l a t i i r a t a (Iio th .J — S o lcn ia cla th ra ta

D rège Docum . p. 107 .

Ad ostium fluvii O lifantrivier orae occidentalis Capitis bonae sp ei: D reg e 1. c.

2 . En t e r o m o r p i i a c o m p r e s s a ( L . ) K rauss B eiträge p .

2 1 1. S o len ia in testin a lis var. com pressa B ud. in

Linnaea 18 3 1 p. 1 7 9 . — von Suhr A lg. E ckl. p. 13.

/ A d ostium fluvii K nysnae orae m eridionalis: K ra u ss

1

c-Synonym on R u d o lp h ii, cujus plantae ad munimentum A m sterdam in sinu Tabulari lectae descriptio hec est: ”S o -

len iae in testin a lis varietas fronde com pressa ramosa, ramis

basi attenuatis”, nobis valde est dubium.

5. E n t e r o m o r p i i a a f r i c a n a K iitz Spec. A lg. p. 4 8 1 .

Ad oram Capitis bonae spei : K iitz 1. c* — N obis om­ nino ignota.

(9)

li> 4. E n t e r o m o r p i i a i n t e s t i n a l i s ( L .) — XJlva L in za Thunb.

Flor. Cap. ed. Schult, p. 731. — Solenia intesti­

n alis D rège Docum. p. i l l . ejusque wir. p. 2 2 2.

In sinu Tabulari: D reye 1. c.

5 . E n t e r o m o r p i i a b u l b o s a (v. SuhrJ S olenia bulbosa

v. Suhr in Flora 1 8 39, i:stcr Band p. 72 tab. IV f. 6. — D rège Docum. p. i l l .

In sinu Tabulari: D reye 1. c.

P lan ta nobis ignota et capensis, cum Cei. auctor sua ex Peru solummodo habuerit specimina, valde dubia. De ce­ tero capenses Enteromorphae fere omnes, paucissimis exami­ natis, parum nobis notae.

O bs. V iv a filosa Thunb. Fl. Cap. ed. Schult, p. 730, est, ni valde fallimur, E nterom orpiia intestinalis aquae dulcis.

X I. U l v a L .

1 . Ul v a c a p e n s i s A rcsch .

T h allo intense viridi e duobus cellularum strato forma­ to *“• 1. 0,IOm*

crasso primitus umhilicatim adnato undique expanso lobato varieque fisso, denique elongato li- neari-stipitato elliptico integro 1. lobato margine undulato la­

cero basi in stipitem linearem attenuato, cellulis verticaliter linearibus densissimis.

U lv a L actu ca Thunb. Fl. Cap. cd. Schult, p. 731. U lv a riyiila Ag. Spec. Alg. p 410 (sec. locum Cap. b. sp.) V iv a L actuca var. um bilicalis et var. simplex Rudolphi

in Linnaea 1831. p. 179.

U lv a uncialis v. Suhr. — D rège Docum. p. 1 1 1.

V iv a latissim a Drèg. I. c. p. 1 1 1.

U lv a L actu ca ß latissim a Krauss. Beiträge p. 2 1 1.

P b y c o se ris lobata ß aj ricana Ktitz. Spec. Alg. p. 471.

A sinu Tabulari, in quo frcquenlissima, per tolam oram meridionalem saltim usque in sinum Algoa Si synonym on

K r a u sii ad hanc vere pertineat, in sinu Natalensi etiam oc­

(10)

T hallu s junior circiter uncialis^ umbilicatira rupibus adnatus et undique expansus, lobatus et vario modo fissu s; liaec forma est, saltim pro parte. U lva u ncialis v. S u h r , di­ versarum de cetero speeierum juniores form as c o m p le c te n s, m agnitudine potius quam alia quadam nota, distincta. E x p li­ catus vero thallus elliptico-oblongus, sim plex 1. lobatus, m ar­ gine undulatus ibidem que nunc integer, nunc cilia to -laceratu s, pedalis 1. usque 2pedalis et 6 — 8 pollices latus, intense v iri­ d is , basi in stipitem linearem planum plus minus attenuatus, inferne crassior, superne 'tenuior, rigidus firm usque, duobus cellularum stratis con stru ctu s, indeque ad genus P by c o s o -

r id is Kiifz. pertinet planta. Cellulis in sectione transversali

verticaliter linearibus et ab U lva latissim a et U lv a s tip ita ta facillim e dignoscitur.

Synonym a "non sine dubitatione quadam atque in c ertitu - dine a nobis allata fuisse, fas est dicere. Nullam U lvam / « - tis sim a m aut U lvam sordidam (cfr. Enum. P liyc. S can d.), tam multis e Capite bonae spei accep tis Phycearum c o l­ lectionibus, ibidem inveniri, nobis est. persuasum. U lv a

rig id a Ag. est europaea sp ecies, secundum specim ina, quae

nobis dedit J. A g a r d l i , a nostra capensi sp ecie omnino d i­ versa. — Forma ß a fricana U lva e tobatac Kütjs Spec 1. c. nostra certe est sp ecies, sed forma primaria siv e U lva lo b a ta , in oris Chilensibus inventa, secundum descriptionem huc vix potest pertinere, quam ab caussam novum dare nomen n ece s­ sarium duximus. — N om ine U lva e uncialis v. Suhr m ulta­ rum, in valde fallimur, distribuuntur speeierum form ae ju n i­ ores. Quae c Capite bonae spei ab ipso auctore accepim us specim ina ad nostram pertinent speciem .

Obs. U lva latissim a Thtinb. Fl. Cap. ed. Sch ultes p. 7i>l est. secundum descriptionem , nostra Ulv a capensis. q u a m - quam Irid a e a orbitosa v Suhr sub h oc nomine in herbario T hunbergii asservatae. Ad sp ecies in Flora capensi descri­ ptas cognoscendas non sem per valet ejus herbarium.

References

Related documents

in silva p rope Hösät er meridiem versus... Anom odon lonqifolius

condendo, aliud respexisse, nisi banc iplam, in Christo et per Eum ttianifestatam, religionis ideam. De quo plura in sequen- tibus».. 7 stlana, quatenus in nobis, nihil aliud esse,

Locis graminosis, praecipue silvaticis et pinetis frequens, at praecedentibus parcius obvius. Priori valde allinis, at numquam nigrescit ceterumque pileo convexo

latus, laevis, glaber, parum viscidus, jove pluvio siccus et opacus.. Caro alba,

feire potius, quam credere iaborat O Quod ß admitteretur, alterum omnino ßatuendum esfet, aut esfe Rationem humanam ,. quam Summi donum Dei vitssque ducem

Anno I428., poft quinque annorum conjugium, a Magno Drache Praefecto Arcis Stegeb.orgeufis feparabaturLincopiæ fub figillo Epifcopi Canuti e t Capituli Brigitta

Er quod San&isfimus Dominus nofter ad- hunc effeclum fcriberet Serenisfimo Domino noftro regi , non obftante quod fua majefbs ad hoc deditisfima fir, ut

Præcipuus autem perfe- cutionum contra pietiltas fax & tuba fuit fupra laudatus D o ft... in ejus