L U M IN A S Y R IA C A ,
AD ILLUSTRANDUM HEBRAISMUM
C O L L E C T A ,
Q U O R U M P A R T E M I I ,
CONS. AMPL. FAC.
E X H I B E N T
M a g .
CAROLUS M. AGRELL
,
L L i H U B R . E T A R A M . D O C E N S ,ET
J O H A N N E S S T A L I N ,
W E S T R O G O T H U S . ’IN AUDIT. GUST. MAJ. D. XXVI MAJI MDCCXCIL
H* A , M. S.
V /
jr.
U P S A L I Æ ,
%
§. 5* Tropica; poteßates Specierum Pikhel
(§. ü.) & Hiphhil (§. 4.)
H a r u m effeSiiva vis varie p e r tropos mutari potefl : I:o Si prim a Species ( §. i.) tropice fignificet baberi
i d , quod esfi p r o p r ie dicit a ) y Pihhel & H ip h h il vale bunt facere baberi aliquem, feu facere ut aliquis habeatur, h. e. cenfeve vel declarare aliquem id, quod radix indicar,
e . c. y W I improbum esje, & improbum baberi, J o b . 9 : 2 9 .
unde H ip h improbum, fontem declarare, c o n d e m n are, Deut. 2 5 : i. Prov. 17: iç. Sic tfOfà (P ih .) immundum declarare, r O « n firm um y certum reputare, credere, (cfr. S t o r r ' Anal, p. 195. A u r i v . de N u m . Conj. p. 8 fq.) E o d em m odo
apud S yro s: ( P a h e l ) polluit y contaminavit y etiam immundum cenfuit vel declaravit Aci. 10: 15. c. 11: 9. c Ü l ] ju ftu s fu it y P a h e l , ju ß u m declaravit, Matth. 12 : 37. Û Q w
reus a ) Verba enim y qua e s f e vel f i e r i proprie notant y in
terdum Metonymice pro e x i f t i m a r i , a g n o f c i , d e c l a r a r i, po nuntur y e. c. j u f t u m e s f e pro a g n o f c i vel d e c l a r a r i Pfi ç i :
6 . (Cfr. S t o r r Anal. p. 14. G l a s s . Pbilol. S. Lib. HI. JraSl.
H I. Can. 1 7 , 18). Nee disfimili modo S y ri, v. c. E p i f c o - p u s e x a & a m a d h i b e b i t d i l i g e n t i a m , n e u l l a t e n u s
] ? Q ^ C T i O C n ^ O ? o c n p a r v u s fiat
(exiflim etur) i n o c u l i s e j u s , q u i p e c c a t a f ua c o n f i t e t u r , b. e. ne Epifcopus vilipendât confitentem, Asf. B.
0
. T. H. p.1 72 . adde Cbreft. p. 87- H . Sie f-^-® p u l c h e r , p r a e c l a r u s f u i t , ( unde fiepe pro b o n o , u t M attb. 7 : 17. coli,
ver/. 18.) etiam p u l c h e r vel bonus v i f u s ’ f u i t b. e. p l a c u i t , A sf.
T. II. p. 2 2 3 . lin. 13. T. III. P .
1
. p. 116. coi. i. lin. 10. five de re bona y AsJ. T . IU . P . /. p. 59 g. Un. 16. five mala y ibid.reus f u i t y Pahel reum f e c i t , e. g. videtisne flirpem banc ma lam , quam ab ip fa infantia f 'eduxit Cbrißus,
ream faceret eam? Chreft. p. 38. e tia m , m / w declaravit f. pronuntiavit b. e. dam navit, condemnavit, fæpisfime in N . T . Syriaco, ( P a b , ) ßabilire, corroborare, Coi. 2 : 7. Jac. 5: Q. etiam confirmare eo fenfu , ut fit firm u m , verum declarare y ratum habere b)> v. c. L d o Z .O CTil^.
~ •
f ^ O /•) CTfO^A confenferunt ei (orthodoxae fidei)
confirmarunt etiatn 495 epifcopi, &c. Chreft. p. 11. adde p. 12. lin. 4, 8. (Pahel) fa lfu m declaravit vel oflendit d),
C 2 v. g.
£) Conjunguntur boc fen fu Pabel A p b b el, ^ j/1 i?.
0
.7
. //7
. P. 1. p. 568. coi. 2. Un. 8» a j î » . itaque cum g a u dio eos ( canones) fufcepimus, _2 ^ ^ ] O
a # OCTî^Üaûq\ eorum que d iv in am confcriptio-
n e m ra ta m firmamque habuimus.
c ) j-£ O ( f f c.) efi fcribendt compendium pro
cetera, quod boc fenfu perfe&e fcriptum confpicitur in A s f B .
0
.71
III. P . I. p. 450. coi. 2. lin. 4 , 8 - a fine. Sed com pendiaria fcriptio O fæpisfime apud A s [em anum o ccu rrit,e; / • A 46. Un. 6. p . 47. lin. 12. 48. //'». 11. fcr* /0 Lbreft. p. 117,
d ) Hoc verbum defideratur in C a s t e l l i L ex. Syr. Ra
d ix eft vel , quæ, coll. Arab, c j notat i m
p ro b u s & fequior fuit num m us, accifa fu it moneta, quo fe n
f u occurrit particip. Pabel n u m m u s a d
u lterinus, A s f
7
. //. p. 233. <?<?/. 2. //». «/f. / / / » r genera-tim ad fraudem translatum f u i t , «»d? derivatum fraus, fallacia, do^us, C a s t . L. S. p. 250. Cbald. quoque adul te ra re , c o r r u m p e r e , falfare, fignificat,v. g. H ic prolixe fer ibens «-.Sa] I j * * * S ù .'J £ '°C T ^
S 9
bxrefin Mesfulianorum f a l fa m declaravit vel attendit , AsC T.
II. p. 366. col. 2. v ilu it, Aph. vilipendit. fA j (Aph.)
confirmare, ßeßaiBv, Marc. 16:20. Rom. i ç : 8 - etiam, fir m u m , verum reputare h. e. credere, e. g. Dicebam eis, w/ir t e fa lla cem , 11 eque nos ad te eg res fu r os ,
w r -*«/> f i de ni bubentes Chreft. p. 33. Adde Rom. 4: 21. H e b r. 1 1 : 1 1 .
IÏ:o Q uum non m odo is, qui vere a g it, fed etiam qui ju b et aut cu ra t, agere dicatur <>), e. c°2 Sam. 12: 9. (c fr. S t o r r Anal. p. 23. Glass. Philol. S. Lib. IIT. Tr. III. C an. 2 2 .); quumque facere interdum valeat m causja esfe
1e r .
m/
e) Syris quoque hoc ufitatisfimum e(i: A nno 21. imperii
fui j Anaftafius .
3
? jusfit, ut aperirent arcamE u p h em iæ m a rty ris, & volum en, quod Synodus Chaice- donenfis ibi re p o fuisfet, deprom tum cremarent ; at ignis, in d e e r u m p e n s , facies eorum invafit, qui conabantur
d e p ro m e re illud, quare *.£X>Q.^\u>
13
}^ C n O ^ O Q ^ O CH.Q.
2
J ? deftitir Ana-ftafiws inde d e p ro m ere & cremare illud. Chreft. p. 65. N o biles ex ftru x erunt fibi ædificia h. e. exftruenda curaruntp. 51. liti. 7. N o n n u s Epifcopus aedificavit monafteria,
t u r r e s : fecit p o ntes: exaequavit vias p. 62. lin. 8> 9. Rex
J u d a u s o ccid i, in q u it, 280 lacerdores, p. 24. lin. 7. Jdem\
e x trax i osfa ( mortui Epifcopi') & cremavi ea p. 2%. lin. 2.
(boc c rem andi verbum proprie de igne, Cbreft. p. 7 1 . lin .6).
A d d u c e r e aliquem Cbreft. p. 93. lin. 4. etiam mittenti tri
buitur ibid. lin. r. V id. alia exempla in Cbreft. p. 4 7 . lin. 2.
p. 52. lin. ?. p. 53. lin. 4, penult, p. 54. lin. 1. p. 56. lin. 3, j. A s f. B.
0
. T.11
. p. 211. coi 2. lin. penult, p. 284. coi. 1. lin. 5. p . 346. coi 2 e x tr ..§ .
5
-*7
] e r . 2 : i 7 - Ca ^
*80
c-4
: 18 ; f it, ut P i h h e î & praecipueH i p h h i l i d , quod facere p r o p r ie d ic a n t, jubere vel quo vis m o d o curare interdum fignenr,, e. c. N 'o n n pcccare f e cit h. e. in causfia fuit ur p eccaret, curavit ut p e c c a re t,
i Ueg. 14: 16. ubi lim uljusfio innui v i d e t u r , coli. 1 Reg. 12: 28. ' S n p apud Syr. congregavit, unde bTtpn congrega ri ju sfit i Reg. 8 : 1 . ( P i h . ) purere fe c it y h. e. curavit
ut p a r e r e t , obftetricia a r t e , Exod. 1: 16. Pariter Syri : A n
cilla elavem fu r n p u it, &r abiens je
nem evadere fe c it h. e. aperto carcere evadendi copiam d e d it , Asf. T . II. p. 318. coi. 2. /e d it, Aph. collo cavit, etiam federe ju s fit fi ro g a vit, e. g. Iu m fa fto rm ju s conventu, Patriarcham Epifcopmit arces fiver u n t, C l I j Z . O (O
cT federe ju sferu n t Patriarcham , &c. ibid. p. 3 56. coi. i. ft~£LL
)-3
ju g u la v it, occidit, Pah. jugulari j u s f i t ,C a s t . Lex. Syr. p. 551. abnegavit, Chreft. p. 2 5 , 2 8 ,
30 &c. A p h . abnegare f e c i t , e. g. Sapores fiævam in Chri-Pianos inftituit perfiecutionem,
V\.CO ut ipfos faceret (h. e. p e r d u c e r e t , c o g e r e t , coli. Chreft. p. 25. lin. 4.) abnegare Deum univerfi conditorem.
Asfi T. I. p- 16. coi. 2.
III:o H a u d r a r o fignificant permittere ut fiat, quod f a cere p r o p r i e dicunt, e. g. nTJ v i x i t , u n d e P i h h e l, vivere f e c i t , h. e. reftituit 1 Sam. 2: 6. & vivere f i v i t , jofi
9: 15. Exod. 1: 1 7 , 22. "lay tr a v fiit, H i p h . tranfire fiv it Deut, 2: 30. ( S t c r r . Anal p. 2 5 , 194. G l a s s . Philol. Lib.
III. T r . III. Can. 28.) Pari m o d o apud S y r o s : e x iit Chreft. p. 22. lin. antep. A p h h e l exire f e c i t , h. e. e d u x it, e x tr a x it, Chreft. p. 65. lin. 11, 12. ejecit, e x p u lit, p. 67. lin. 4 , 8 , 10. etiam exire f i v i t , e. g . C h a l i p h a Bagdadenlis j ß j u Z C'Z qZ«. exire fiv it Catho licum e carcere, Asfi T . III. P. I. p. 112. coi. 2. lin. 18,
18
ortus e ft, A p h . oriri fiv it M arth. $: 4?. v i x i t , Aph. vivificavit Asf. T . II. p. 228. lin. 8. Joh. 5:.21. & vivere /ivit Jof. 2: 13. emit y Pahel vendidit & e m it, A p h. vendidit y num p r o p r . emere fiv it ?
§. 6. Hithpahhel, HpSnn
/• « p 0
H a n c Speciem p r o p r i e esfe p a sfiv am , a P ih h e l (§. 2.) d u & a m , (cujus quoque chara£terem mediam radical, da- gefchatam h a b e t ) varia perfuadere v id e n tu r: i :m o Vici n aru m diale&orum analog ia, quum A rabum Spec. V : t a / ) ,
quæ Hebraeorum H i th p a h h e l r e f p o n d e t , c o m m u n ite r Iit pasfiva U:dæ, <Sc S y ro ru m Ethpahal pasfiva t y\s Pahel (§. 2.).
2:do H i t h p a h h e l haud raro pasliva vi gaudet, ut i m a o n be nedicentur G en. 2 2 : 18. c. 2 6 : 4. (coll. G en. 12: 3. c. 28: 14. ubi eft N i p h h a l ) irDnW' oblivioni traduntur Eccl. 8 : 10, ip-lfinn rupti fu n t Ezech. 19: 12. &c. 3:0 N e q u e reciproca poteftas formis ab H itb incipientibus p ro p r ia e f t , fed in om n ib us paslivis g ) p e r generis fyn ecdochen o b tin e re p o t e f t , ut n o n m o d o in H i t h p a h h e l , fed etiam in N i p h h a l , notat cuftodire f e , cavere fibi. N e m p e in u tra que no tat cuftodiri M ich. 6: 16. Pf. 37: 28. indeque p r o p r i e cuftodiri feil, a fe , cuftodire fe , P f 18: 24. Jud. 13: 13. Deut. 23: 10. Sic valet abfeondi a f e , abjeondeve f e , Jer. 3 6 : 19. b). ( S t o r r . Anal, p. 226.) Etiam P y h h a l Ef. 8 :
9
. / ) Haec quoque reciproce interdum adhiberi p o teft, u tm agnus f u i t , Sp.
11
. m a g n u m effecit; m a g n u m dixit & praedicavit. V . Semet extulit & fuperbivir.1
ï f II. laudavit. V. laudavit fe ipfum , gloriatus eft, rei.g ) Latinos etiam fu is interdum pasfivis reciproce u t i , neminem horum linguae peritum fu g it.
inter-9. i) & H o p h h a l Jer. 4 9 : 8- b) reciproce ponuntur. — Eft v e ro Hebraeis atque Aramæis c o m m u n e , ut ab u n a quaque fere a£tiva Specie, praepofito Tbau l) cum prae
via
dum reciprocam vim habet, quamvis communiter pasf. f i t lhdœ^ e .g . p e r i i t , Sp. II. p e r d i d i t , ad perniciem d e d u x i t ,
P l i . femet in exitium conjecit. Nipbba/ , quoad Jcio > Syris ignota efi.
i) Cbald. reddit n s n n t f fociate vos. Vulg. c o n g r e g a m i n i .
k) Etiam praeterito Hopb. orUWIH E f. 5 : 8- reciprocam vim fubesfe, orationis feries indicat.
I) Primae vad icah , fi fibiluns fu e r it, boc T h a u p oft poni tur , atque A ) retinetur poß «-Q. £?J &.& , u t ,
fcis-f u s eft, Mare. 1: 10. i n t e l l e x i t , C breß.p. 114. lin.
i . j.2<C\ûP{ c l a u f u s e f t, Rom. 3: 19. rel. relictus,
r e m i s f u s e f t , Cbreß. p. 51. lin. r i . | p r o je £ tu s e f t,
/>. 35. tin, antep. p o titu s e f t , p . 73, lin. 6°
v
5
,^L>L.\a ) a u d i t u s e f t , p. 39. //>?. 3. V'CÛL’, *.DfûP,f r ô , , j.OQQ, &rV. J/V apud Hebr. e. g. ^DPDTÎ « ^ D , /?) Poß
1
m utatur in ? *. g.invitatus e f t , Cbreß. p* 117. lin. 4. <2 fin.
vi£fus eft, />. 115. //«„ 7. y ö l ^ j c u f t o d i v i t, p. 38- lin, 12.
j e f f u f u s e f t , p. 84. lin. 4. a fin. U l ? ï | v i l u i t, p .
87. lin. i i . ^0^*1 S r e p r e h e n f u s eft p . 115. lin. 5. afin, cet* a , - ^
1
, , IC I) î fc . Sic Cbald. J1
PJDHH parati eftis,Dan. 2: 9. fecundum K r i , a föf. O Eoß ^ vm tatur in ^
g. v o l u i t , Cbreß. p. 87. //»• 8* c r u cifixus eft f A s f T. 1. p. 519. coi, i . lin. 2 , 5 , 1 3 , 15, i8>
via alia fervili littera, Hebræis vulgo f l , Aramaeis & m)> pasfiva form are p o sfin t, quae Hebraei ad vim reciprocam e x p r i m e n d a m frequentant. Sic a Pobel (§. 3.) flt Hitbpo* bel) a Piblel (§. 7.) H it bp able l , a Pilpel (§. 11.) Hitbpal- p e l » ), quae figillatim recenfere haud v a ca t, quum ex iis, quae de H ith p a h h e l dicantur, quid de his fta tu e n d u m , fa
cile pateat. — Jam v e r o , omnia fere S y ro ru m pasfiva re c ip ro ca m posfe vim i n d u e r e , oftendemus.
A ) E t h p e h e l e . g .
Si
quis metuerit gladium B 3 Cbri«flum abnegaverit, feparet fe a no
bis! Chreft. p. 34. convertit f t
ad regem Chreft. p. 37. & p. 34. lin. 8. preme
bant fe invicem , de ftipata h o m inum tu rb a , Chreft, p, 36. lin. 2 1 , 31. fcisfus eft, A s f T. l.p , 40. lin. 22.
inclinatus eft, T.
11
. p. 73. lin, 16. vacuus fuir,ep. 222. lin. 7. /7 jfo. ^-3
^ ) dolofe e g i t , & p ro b ris affe&us eft, p. 343. rei. a ,1
? ^ , î fc . SicHebr. p t ^ y n a p i y Gen. 44: 16. T ü ï n « T ï V J ° f 9 : 1 2 . V f ty n *
3
*«/. 9 : 4. iSif Cbald. yacav’ t in g e tu r , a yay> Dan. 4 : 12, 20.w ) Hebraos tamen potuisfe Aram.to etiam charaflere utif docent exempla nanOM (pro Ï D n n n ) 2 Cbron. 20: 35.
(/5ro iWlfWfl) P f 76: 6. £>/ intimam dialeSlorum cognationem! n ) E tiam ab Hipbbil (§. 4) pnsfivnm , Arameeorum mo re, form are potuisfe Hebraeos, cenfent A l t i n g i u s , S c h u l t e n - s i u s ( lnftitt, p . 482.) & S t o r r {Anal. p. 214). E t nonne
i p ö n n J u d . 20: 1 j , 17. ejusmodi pasfivum rvjc Kal (§. 1.) reclisfime fa tu a tu r , /ta ut cum Syrorum Etbpebel conveniat?
lin. 7. cruciabat eos, (TiZ»Q..DZ.Q.a!^. u t fu b -m itterent fe co-m-munioni ejus p. 79. adde p. 87. lin. antep. . C T W i ] incurvavit fe Joh. 8: 6 , 8. erexit fe Joh. 8:
7
-B) E t h p a h a l , e. g. incolæ civitatum , timore co rrep ti,
j pararunt fe ad fugiendum , Asf. T . I.
p. 2 i. E t fugerunt monachi ab eo abdiderunt
fe in cavernis illius montis, T . III. P. I.p. 392. coi, 1. lin. antep.
& Chreft. p. 80. lin. 8- abfcondit fe A s f T . II. p. 319. coi. i. exrr. | elongavit fe ,r e c e s ß t, abfiinuit fe , i T im . 6 : 6. A£t. 1 5 : 29.
C ) E t h t a u h a l , e. g. adjunxi m e, con-fenfi, //Zrj, </z/* damnabant eos A £
1
.26
: 10. & Rom. 1: 32.J i W r f K f 7 «/V /7w c » 0 1 Q . L ^ Q ß l ä & Ü D J } I O C T 1 f O Q l 6 ; ^ 0 r o -
nabatur (p ro p r. foryfr fe ) eum fanare Asf. T . III. P. II. p. 118. D ) E s c h t h a p h h a l j exem p. grat. propterea fuperbiunt
efferunt f e , Asf. T.
111
. P. I. p. 115. coi. 1.lin. 6. >Oj.Vö7 ‘p noli extollere te 0) ,
g l o r i a r i quod p r æ d a r i aliquid gesferis Chreft. p. 34. & p.
6. lin. 7. a fine, "Jjf ad e a ,
w* / w / f , wf extendo Phil. 3 : 13.
E) E t h p a l p a l , v . c. in c ip e r e t
efferre fe adverfus Catholicum Chreft. p. 92. lin. ulr.
M e m o ra n d u s eriam eft ufus , a reciproca poteftate
D p e n
-0) Pasf. sgitur œ<]uivaletm e i, quod in a&ivo 2 Cor. 10: 12. d ic itu r , ^ C C r i â ^ J J extollentes animas fu as b. e, fe ipj os.
p e n d e n s , quo H i t h p a h h e l valet g e r e r e f e pro aliquo, fim u
lare aliquem vel aliquid. M i h i inde ortus v i d e t u r , quod H e b r æ i olim facere p r o fimulare p o n e re forfan potuerint. Manifeftum certe exem plum fyriacum in Asf. B. O, T . I.
p.
50. lin. 8- r e p e r i,
ubi de JEphræmo n a r r a t u r , q u o d , ne Epifcopus c r e a r e t u r , c o m p e rto legatorum in u rb e ma d v e n t u , | l Q . ^ , å O U X CHjS ^ '■1 -<«»a feCCrit (MlVlftUl fuam infanam î f /1 olidam, h. e. fimulaverit infanum , p r o in- fano fe gesferit p ) . — Sic igitur n b n eft a g r o ta v it, Pih hel eegrotum fe c it, H ith p a h h e l aegrotus faSlus eft q) fcil. a f e ,
h. e. aegrotum fe fecit, aegrotum fim u la vit, 2 Sam. 13: 5,6. m f y n n fiw u h w it d ivitem , /? pro d iv ite , Prov. 1 3 : 7 . —
C e t e r u m haec poreftas q u o d a m m o d o cognata eft declaran d i n o tio n i, quam a£livae Speciei Pihhel faepius fubesfe, §. 5. n. i. oftendimus. vid. S t o r r Anal. p. 227. — S y r o
r u m E th p a h a l, fimulandi notione d o n a t u m , n o n d u m i n v e n im u s r).
N ot. Q u o m o d o Hebraei, m o r e A r a b u m , aliis fubftra- tis vocalibus, nova formare poslint pasfiva, vid. in S t o r r .
Anal. p. 224. §. 7.
p ) Grœc. 7ToieiaScti interdum f i m u l a r e va let, tefte H e - b e r i c o in Lex. Gr. p. 1666. ed. E r n e s t i 1767. E t L a t, f a c e r e , u t f a c e r e f e b a r d u m , v i l e m , g l o r i o f u m , f a c e t u m
ac m a g n i f i c u m v i r u m , apud P l a u t u m , vid. N o l t e n . Lex.
Antib. p. 2 1 8 5 . cd. 1 7 8 0 . Sic vernaculum g ö r a , e. c. g ö r a f i g f j u k , id genus alia.
q ) Propria vis æ grotum f i e r i babetur 2 Sam. 13: 2-
coli. verf. 4.
r ) Arabum Sp. P it a fimulandi vim interdum habet, v. c. præ fe tu lit, fimulavit m e n d a c i u m , for-'titu d in e m prae fe tulit vel fimulavit, Eui fe p ro p h e ta m
^dixit, p ro p h e tic u m munus vindicavit f i b i , p ræ fe tulit generofitarem.
§. 7-
PMel,
npfi.
S i g n i f i c a t u a n a l o g a e f t m P i h h e l ( §. 2 ) , f e d habitum
intenfiorem, j u d i c e S c h u l t e n s i o ( I n f t i t t . p. 2 8 4 ) 3 f e r e f i g n a t . Si i g i t u r n o r i o tyjs K a l (§. 1 . ) n e u t r a l i s f u e r i t , e a d e m i n b a c S p e c i e f e r v a t u r , a m p l i o r i t a m e n v i d o n a t a , u t p j H
valde patula fu it & U te vig u it a r b o r , a f j H A r a b . o c , /
laxus f u i t y late prominuit, valde tranquillus f u i t y a
S y r i s i n P a h e l tranquillavit. Dt&O $) admodum pulcher v e l
decorus fu it y a HNJ ( p r o 1NJ) C h a l d . pulcher y decorus, ele
gans fu it. N e q u e a l i e n u m e f t , p r æ e u n t i b u s m a g n i s P h i l o l o g i s SCHROEDERO, AuRIVILLIO , HeZELIO , StORRIO , f o r -m a -m DDlp v e r b o r u -m quiefc. med.y a d P i h h e l v u l g o r e l a t a m , f u b h a n c S p e c i e m r e d u c e r e , v a u i n h o m o g e n e a v o c a l i C h o l e m q u i e f c e n t e , a d e o q u e p r o n u n t i a t i o n e p e r Kö rnern y p r o K tvm em, e m o l l i t a . P i h h e l e n i m i n h i s v e r b i s r e g u l a r i t e r p o t u i s f e fle<fti a t q u e v a u g e m i n a r i , e v i n c u n t I : o e x e m p l a i n H e b r . C o d . o c c u r r e n t i a , u t fliy ivvety n y
iv v e r , iv v e l, yitp fc b iv v e a , n i y ivved. 2 : 0 D i a l e & o r u m a n a l o g i a , q u u m v . c. o i p i n S p e c . I I ; d a , a p u d A r a b e s
k a v v a m , a p u d S y r o s o r i e n t a l e s t) & C h a l d a e o s i n n o n n u l lis v e r b i s k a v v tm , i n p l u r i m i s kaijem, p r o n u n t i e t u r u). —
D 2 A r a
-1 -1-1-1 -1-1 » i in ■ ■ !!■■■—— ——— —— — —— >■' i ■■ i» ■ - ..!■ - . . i i .1 ... — — ■— ■
s ) Pro 1)^3 ultima radicali vau geminata y redetinte ta
men in fine n quiefcente. Sic tvitisfim um m n f i t f n f e p r o n u m d e j e c i t , adorandi ca u fa , efi pro wniWn a HTO, adeo«
que Hitbpablei. Cfr. S c h u l t e n s . Infl. p. 2 6 8 , 3 0 6 , 3 8 4 . A w - R i v . de N um Conj. p. 13. S c h r o e d . Infl. p. 37. S t o r r .
A nal, p, 210 — 212.
t ) Syri enim orientales gem inant litteras, vid\ J. D. M i
c h Aël i s Gramm. Syr. p. 3 4 , g9. Gotting. 1 7 8 4 .
u) V id. H e z e l . A nw eif, zum Cbald. p, 73. Lemgo 1787.
J. D . M i c H A ë u s Gr. Syr.p. 130. — Potuisfe vero Hebrceos pro
vau in Pibh ly Arom aorum more jo d uti y videntur D p Kijjam 0 D p , D P Chijjeb a D p , indicare.
*4
§■7
• A ra b u m Sp. IX:na, quae ultimam pariter radicalem dupli catam h abet, ad coloratum quid aut deforme horrendum -ve denotandum præfertim uiurpatur. Haud abfimiii ufu apud Hebraeos etiam viguisfe hanc Speciem, nomina quae d a m probare v identur, ut rubicundus, p n n j W ma
xim e horrendum, tpbfcO adulterium g ra v e , *V"OD imber vehe
m e n s , fttaJ gibbojus, rei. ( P lu r a de hac Specie videfis in A u r i v . Disf. de N u m . Conj. p. 12, fq. S c h u l t e n s . Inft. p. 2 6 7 , 2 8 4 , 305 fq., 3 8 4 . S t o r r Anal. p. 1 7 9 f q . , 1 8 6 . H e z e l . H ebr. Sprachl.' p. 2 3 2 fqq. S c h r o e d . Inft. p. 3 6 ,
1 1 8 . ) — Fuisfe hanc Speciem Syris ufitaram, videntur
o m n e s , quos confului, Philologi ignorasfe; en tamen ex empla! fa c lita v it, ab f 0 1 fecit. feparavit,
di-• s • •
( l i n x i t , unde fegregatio, J'ejunElio, a Arab,
fim p le x , feparatus f u i t , Sp. IV. Segregavit, comminuit,
u n d e mica p a n is , Syr. Philox. Mare. 7 : 28. <
3
cconfricatio, comminutio, a f r i c u i t , ro«- f r i c u i t . p ig e r f a Bus e f l, fe g n u it, Jud. 18:
9
- F e ci ef. 1 0 : 2 9 . a t orp u it, fegnuit. o b f i i t i t , r e
p u g n a v i t , ferus fa8us efi, fe ro c iv it, & nomina j ^ p j . L O a?) f e r u s , efferatus 2 Tim . 3 :3 . ac j Z . O p j . l O fe r ita s , im m a
n ita s , funt denominativa a j - ^ l O pecus , jumentum. — Ex
verbis quiefe. ult. funt: captivitatem abduxit Chreft. p. 104. lin. penult, a f i t H ebr. rfrJ ( p r o tfu)
^ Arab.
n>) T e r t ia radicis repetita intendit fignificationem,/«o
j i m tem p o re d i x i t S c h a a f i u s i n Lex. Syr. p. 7 7 .
X ) jP fo O Q , Z ^ red eunte in fin e j u d q u ie fe e n te , in
« £ y w exeunt omnes dérivâtes Species verborum q u ie f e .
A rab , j V m ig ra vit, exfulavit. v.ïQ JlZ.') navavit operavi
lirteris vel r e l i g i o n i , ab P — cofl, A rab . ßudiuni & operam impendit. — Ex verb, quiefc. vied, fnnt: , - J O C n Z . ] y} mente ufus f u i t , Cel. N orberg H e x a p l . S y r. Jerem . 2 : io.
ab ^OCn mente prœàitus f u i t , fapuit. ^ J ) Q U*Z.‘] grœcisfavit,
a i Q i Gracia. ^ C L O Z . ) admiratus e ß , obßupuit, ( C a s t e l l i L e x . Syr. p. 120.) a
7
Q . O de fe r tu s , defolatus f u i t , A r a b .v a ß a v it, u n d e ,^1-» attonitus, confufus, xwgwJ z). —
V a r i a in fu p e r flint n o m in a , quæ h a n c p r o d u n t S p e c i e m , u t
tim o r ,* tim uit. colleSliuncula, a
collegit. m antile, findon, focale^ a
abfco?ididit, occultavit. pallium , ( C h a ld . NÊûlB^D), coll. A rab .
1
= ^ indumenti genus e x lana vel ferico grosfiore.j ^ C T i Q J dilucidatioy declaratio, a }CT1J fp ltn d u it, /<mY.
canalis, lacuna, ß a g n u m , ubi aqua pluvialis c o l l i g i t u r , (Caft. Lex. S y r. p. 568. & 7 8 8 - ) a f o d i t > e x
cavavit. — Alia q u o q u e e x e m p l a , quæ e a m d e m Speciem D
3
_________________ in-7) £?.r Specie nomen "|a J J C O T Cbreß. p . 110. lin.9. videtur ortum.
z) Scilicet verba d eftru en d i & defolandi interdum a i
f t u p o r e m & i n g e n t e m a d m i r a t i o n e m transferuntur, £. H e b r.x m v Z ? 3 ^ n . — f ecui t , fidit, ad p e r d e n d u m , Et7 attonitus fu it, obftupuit. — «Sy*. a d m ir a tu s
f u i t , o b f tu p u it, /<?</ apud A r . ^ 0 eß p e r d i d i t , exitio d e d it; periit. c n O C T ^ Z . ( f t u p u it , attonitus faftus e f t, /fCXlQ.£> i n a n i t a s , vacuitas. — CW</. n n n v a f t u m , i n a n e m e sfe, ÊS* f t u p e r e , obftupefcere. *S/r GVtfr. cc(pccvi£eiv p r o r f u s a b o l e r e , e x f c i n d e r e , ponitur in pasf. Aft* 13: 41. />ro a d m i r a t i o n e p e r c u l f u m e x t r a fe r a p i & a t t o n i t u m fieri.
indicare v i d e n tu r , in v e n i; quorum ta m e a e ty m o lo g ia cum m ih i falrim non liqueat, ne claris obfcura immifce«m, hic
i l l a f u b j u n g o , e x a m i n i p e r i t i o r u m r e l i c t a : comeßa
cante corroßt osfa^') O ^ M cadaver fine capite, truncus corprris,
pugnator , & ]Z.O^GQ^ pugna> fa fe ia ,
intemperans, licentior, & licentia,
<?/-frenatio impotentis anim i, libum ex meile c f fa r in a ,
mundatio tritici^ cochlear ■> barba.
Not. N e q u e Chaldaeis Piblel in verbis quiefe. med. ra ra eft. vid, H e z e l . Anweif. zum Chald. p. 73 fq. L u d . d s
D i e u G ram m . LL. O O . p. 297 fq.
§. 8* Schijphhel vel SchapMel, Hpûtÿ.
I n Biblico H eb raifm o praeter nom en finnVtP » ) flam
m a, tribus in locis recu rrens, nihil ultra re p e ritu r, quod huc pertineat. In Chaldaicis vero Bibliorum o c c u rrit, e. c. b 'iy t) perfecit Efr. 5 : 3,9, 1 1. & Pasf. ß) cap. 4 : 13.
a (Cfr. ScNULTENS. I n f t . p. 2 6 8 , 2 7 4 , 2 8 5 , 306. A u r i v .
de N u m . Conj. p. 15. H e z e l . p. 2 3 , ) . Aramaeis t a m fre
quens eft, ut a recentioribus in num erum S p e c ie ru m , in t e g r o paradigm ate d a to , cooptata fit; atque fignificatione m a g n a m cum A p h hel (§.4.) ipfi esfe adfinitatem,
111
. J. D.M i -u ) fy r . " j f l a m m a , Apoc. i: 14. c. 2: ig. a
Stbapb. inflam m avit, in cend it, Apoc. i! 15.pasf.
incenfus fuir, Asf. T.
111
. P. I.p . 496. col. 1. lin. penult. Cbreft, p. 105. lin. pen. Rad\ 2 rb drab. c^«l arfir,flammam extulit._ v
/
3
) Forma faltem admodum congruens Arab. Sp. X:mcS. Cfr. Sc h u l t e n s. Inft. p . 307.$•
9
OJMïCHAëLis y ) , arque h u n e fecurus H e z e l i u s J) f t a t u u n r . — E x e m p l a hujus Speciei Syriaca d e d it J. D. MïCHAëLis in G r a m m . S yr. p. 9 t . G o tr. 17845 quibus a d d e : tar
-d a v it, C h r e f t . p. 19. ab f-w j in A p h . d iftu h t, tardavit. elatus f u i t , fiiperbivit, Asf. T . I. p. 186. not, toi. i . T . III. P. I. p. 1 15. coi. i. u n d e Jupevbia, often
-T .
111
. P. I. p. 115. col. 2. ra d . Ar. a ltu s, fub lirais, elatus fu it. e rra v it, peccavit Asf. T . ILp. 73. linde impul fu s, recesfusi lapfus; erratum, pec
-c atum', a » ^cre ut La t. ballucinor ab balluce.
« . i , U Q à e x te n d it, pasf. c À i O Û t ] extendit Je Phil, 3 : 13. rad. in A p h . e x te n d it, porrexit.
t V #
barpago lig n e u s, & f— filorum detraftio, evulfio, a
Arab. adfcendit, C h a ld . e x tra x it. Alia e x e m p l a , m in u s e v i d e n r i a , praetermitto > in C astelli Lex. S y r . fub
litt. quaerenda.
♦
g. 9 .
P
ek
ilh
a
î,“Ipnpfl.
G rad u rn quaii f u p e rla tiv u m f) n o t i o n i Kal (§. 1.)
inferr, ut I C n o n admodum turbulentus f u i t , fupra modum vagatus f u i t . Ex hac Specie varia fluxere n o m in e , ut "jÖDfin perverfisfimus, trfrflÖ valde t vr tun f u s , ^ r P T O
»*-y) Gramm Cbald. p .23. Gotting. 1 7 7f. Gramm. Syr. p.]^1.
d) A n we r f zum Cbald. p. 21.
f) Hebraz enwi gemmatis nominum fo rm is Superlativum
»xprim unt. vid. Storr p. 190. »o*, ro//. />. 103. Itidem
S y r i, « f f / e y w s z P e t. 1: 4 . f A
a8
=
=
=
J. 9.
♦
ger t im us, glaberrimus, jummeque lubricus, rel. (C fr. A u R i v . d e N u m . C o n j. p. t 3 fq. S t o r r Anal. p. i 7 ç, ^ 4 . ScHULTENS. Inft. p. 2 6 7 ,
285
, 305. ScHROED. Inft. p. 37, I I g . H e z e l . H e b r . Sprachl. p. 2 4 3 ,4 * 2 .) — A p u d S y ro s etiam v ig u is f e h a n c S p e c i e m , jam e x e m p l i s , fruftra alibi quaeren d i s , e v i n c a m : m u l t u m fm n ia v it, afomniavit. imaginatus eft, & cali
go, oculi lufciofi, 2 R e g . '6 : 18. fpeSfra, phantafmnta, ( f y n - v i l l o r ) Asfi T . I. p. 42. lin. 12. a fin. a A rab,
/«*vf, corufcavit, S y r . in A p h . hebetavit oculos (Sirac. 43: 4,) ( H e b r . ^ p ^ p y ) tortuojus Ef. 27:1. & j
tortuofitas, ab Pah. for//:, contorfit. £) w
-ftis efl fœpe, fplenduit, u n d e ] Z . Q . J * | O y > 4 À l Q vißbilitas, a i V » vidit.
1
3^-4. .A col u m , a ü ß illa v it, Pah. perco lavit. integer , perfeflu s, & ] A in-teg rita s, perfeSlio ,fa n ita s, a integer, perfeäus fu it,albugo o c u lo ru m >7), a nlbuit.
crifpus, & ] Z.Q.QQOQQQ.1 cr i f pit udo capilli, ab « - C L Ü u n d e convolutus, colle Aus in fpirarn, finuofus.
habens capita intra capita f. tunicas intra tunicas, p o r r i in-f t a r , a Chald. volvere, circumvolvere.
plan ities, a Arab, h*»*, aequabilis f u i t , I V . exporre-flu s, expanfus fu it. | û j . O j . A merops, a *.Q j.A in A p h . ßbi-lavit
i ) Pro 0 ) 0 \ „ L ) t plane u t ^ro fu
-^
7
* />. 24. «of. 2r). ^ ^ *»? ) Ponitur p r o Gr. Kevroofxoi in libro Tobice c. 2 : 10.
la vi t
3
) idem quod (Asf. T . II. p. 209.col. 2.) ftranguria, color ccerulev.s , a j a n t bi
nus color ; indigo. — S e q u e n t i a , quorum e ty m o lo gia q u a m
vis abftrufior, huc t a m e n m a n i f e f t e p e rtin e re v i d e n t u r :
] ny&alops, lu(c iofus i). |.jv^ ^ v Ä div i [Iones,
fepa-rationes, feSlce. a lg a , germen,
moni-§. 10.
Pihel vel Pehel
, np'fl.
V i x ullum hujus Speciei v e r b n m in C o d . H c b r . re- p e r i r i c r e d o x), multa t a m e n , quæ e a m d e m p r o d a n t , es- fe n o m i n a , ftatuunt H fzel ( H e b r . Sprachl. p. 2 4 4 , 453.)
& S c h r o e d e r ( Inft. p. 117 . ) , ut p a la tiu m , tem
plum A ) j lucifer p ) , "lit] p fu m u s ^ cer. — N e q u e S y ris ignota e i l , u r , p o r ta v it, £«//£, toleravit, Asf.
E T . I.
—» - - — -■ *— — —
3
) Ephræm Opp,71
/. 276. narrat, «wtf-r f folitudinem Ef femper clamare.t) Norme conferri posfit Arab, n o x ; t e n e b r æ ; u m b r a ?
x ) Perquam enim dubia Ju nt, /2 S c h r o e d e r o lnfi.
p. 36. ff. 15. adfcYuntur.
A) Plenius patet ex Arab. JfSra*.«, £?* iSyr.
palatium , t e m p l u m , in quibus Jod movetur ; & Spec. Pai- h«l, unde nomen ortum, adbuc Ârabibus ufitata, rt***
gnus & pro ceru s fuit.
/u) Ç/V. Z)/V/ Avavoy\rcc quaedam Jefaiana p. i8* fqq* Prœf. Reverendisf. H e s s e l g r e n , £? Disf. Epinic. proph. in occafum r e g n i Babyl. p. 1 6- Praef. Cel. C. A u r i v i l l i o . — Pari mo
do ah eadem rad. formarunt Arabes laus D e i &
veneratio.
30 = = = = = = = ÿ. i o .
T . I. p. 3 1 0 , 531. unde *)Z.Q.JfCUÛQ^O tolerantia, pa
tientia , fæ pe in N . T . Syr. a Chald. p o r ta v it, tu lit. l l f i O perperam e g it, u n d e permutatio , conturbatio, a ^ ^ ? Ar. J t > j , m u ta v it, p erm u ta vit, /7/ft?-
f/zv/f. acceleravit. , a caluit v). ^G.j* peregrinatus efl} difcesfit, a ^ \ V > Arab, .Hebr.
deflexit-t d iv e r tit, commoratus </? extra fuum locum in alie
no. baft a > l a n c e a C hreft. p. 6 4 , 73. Arab,
a bafta.
Not. I n C haldaifm o quoque inveniri hanc Speciem ,
m o n et H ezel Anweif, zum Chald. p. 22. N e q u e A rab i
bus in freq u en s, ut fid it v e n am vel a p o fte m a , a
■fidit, diffidit. pervicacem & Juperbum fe praebuit, a inobfequens, pervicax & adverfatus fuit. ^*0? fufpiravit i f lasfus f u i t , a ^ id. rei, Arabibus ipfam jam rribuit
S ç h u l t e n s in notis ad Excerpta ex Hamafa p. 3 3 7 , 592. <j. n .