• No results found

Genera plantarum Guineensium revisa et aucta, quorum partem primam consensu exp. Fac. Med. Ups. proponunt Adamus Afzelius, ... et Nicol. Wilhelmus Elgenstierna, ... Sudermannus. in auditorio Gust. maj. die 9 Junii 1804.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Genera plantarum Guineensium revisa et aucta, quorum partem primam consensu exp. Fac. Med. Ups. proponunt Adamus Afzelius, ... et Nicol. Wilhelmus Elgenstierna, ... Sudermannus. in auditorio Gust. maj. die 9 Junii 1804."

Copied!
32
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

^ ex*

G ENERA

PLANTARUM GUINEENSIUM

REVISA e t A U C T A , Q U O R U M P A R T E M P R IM A M CONSENSU EXP. FAC. MED. UPS.

PROPONUNT . .

A D A M US AFZEL1US

,

P H I L . E T M R D . D O C T . B O T A N . D E M O N S T R A T O R , R E G . A C A D , > S C I K N T . S T O C K H . , C Æ S A R . A C A D . N A T . C U R I O S . E R L A N G . » R E G . S O C . L O N D . , E T R E G . S O C . L I N N . L O N D . M E M B R U M , E T

NICOL. W ILHELM US E L G E N S T IE R N A >

S T I P E N D - H E L M F E L D T I A N U S , N O B I L I S , S U D E R M A N N U S . ' I N A U D I T O R I O G U S T . M A J . DI E 9 J U N I I 1 8 0 4 .

C. odaw u/n aaiJiß’/ti a Fy. 4.

c /jfe r t a v o lu b ilis

(2)

N o n minor eß v irtu s, quam queer ere ; fa r t a tueri.

(3)

P R Æ F A T I O.

E a ferme videtur hodierna Botanices conditio , ut inter numerofos

quos habet, cultores, neglefto nucleo, in fola fuperficie ludant plurimi, in formis præcipue morentur esfentiæ incuriofi. Novitatis etiam an te omnia avidi, in dudum cognita, an cum natura bene cohæreant > inquirere minus gloriofum judicant , quam nova, vel vacillante fanda» «nento, condere. Sic vel in ipfo limine haerent iidem, vel campum longe lateque fpinis obfitum levisfimo faltu transvolant, & minime, ut fieri oportet, a defcriptione fida per qualitates ad ufum lente feftinan- d o enituntur.

H æ veritates nobis fponte fefe obtulerunt, quoties in plantis plantarmmque defcriptionibus, quas in tropica atque occidentali Àfricæ parte «a, quæ Guinea vocatur, collegimus & confignavimus, poft re­ ditum in patriam digerendis ac diligentius examinandis fuimus occupati. E tenim defcriptiones cum generum tum fpecierum» quas condidit ipfe olim noftras v o n LiNNe, ut Botanicorum Principem decebat, accura­ ta s quidem deprehendimus tantum non omnes ; fed quæ ftirpes exhi­ b e n t in ifta regione poftea deteftos, fatis multæ oos iv TTocçciïoû & ni­ m is ofcitanter confeftæ videntur» adeo ut ad rigidiorem disquifitionem v o c a tæ , fibi conftare nequeant.

Has igitur defcriptiones , ne in detrimentum fcientiae e libro iti

librum transferantur errores, per viam fortasfis aufti, & fic demum inextricabifes, prout patitur tempus, omnes recognofcere nobiscum con- ftituimus; quo labore arduo apud omnes juftes rerum seftimatores gra­ tiam nos inituros (peramus teque magnam, ac fi quædam omnino nova depromfisfemus, fed eo certiorem, quod plantas in folo natali tam lon­ ginquo Botanicisque tam parum cognito crefcentes videndi vivasque faepius examinandi copia, quæ admodum rara putetur, nobis ipfis fuit p e r plures annos opportuna. Atque adeo dicenda, fi litteris configna- ta interdum minus terfa appareant, ubique tamen naturae confentanea fore, certo polliceri posfumus, de fimilitudine rerum potius quam verbo­ ru m folliciti.

Pl a n t a s autem non omnino omnes

m a l e intelle&as, fed f o l u m g e n e r a & unice e a , quæ cum fuis fpeciebus caftigatbne maxime egent,

h o c opere percenfere cogitamus, fpecies e o r u m generum, quae vel

nu 'am vel exiguam requirunt emendationem„ in aliud tempus referva- tari. Prima, quæ nunc illnftranda fufcipiemus genera, erunt Ujhria & fic appellatum Dialium', & fi hæc Botanicis accepta intellexerimus » alsa prout eodem modo fuerint elaborata , publici juris faciendi moram interponemus nullam.

In his generibus tra&andis multi quidem fuimus; fed magnus no­

bis dicendi campus patuit. Perfe&am , quantum fieri potuit, cojusque generis hiftoriam dare voluimus , ut quæ de eo haftenus cognita ha­ bem us, omnia in futurum ufum uno loco eollefta exftarent. Mendas & correCbones juxta fe collocatas & bene expofitas oportuit, quo me­ liu s inde conflaret veritas. Et deftriptio tandem plenior eo magis r,e

(4)

quarum plerasque ad exemplaria ficcata folum tiofcimus, quod ad par** tes fru&ificationis interdum adeo Angulares funt & intricatae , ut v e li vivae & in folo natali difficillime posfint explicari.

Pr æ t e r e a innumerae ferme recentiori aevo deteftae ffirpes n o - vae, & .libri eximii, Gcertnerianus de Fru&ibus & Seminibus a t q u e i

Qjfusßeuanus de Generibus Plantarum, haud ita pridem publicati *) pri--'

ftinam Scientiae Botanicae faciem valde immutantes effecerunt, ut olimt ufitata methodus ftirpibus defcribendis nunc non fufficiat. Satis enim noni eft Syftema, quod ajunt, artificiale tantummodo nofcere, fed etiam Ordines. Naturales, quos quidem maximi faciens, attigit ipfe v o m Li n n c , fed! aliis negotiis obrutus, rite enodandi tempus non habuit.

Pr i m j e XVIII Clasfes in editione Specierum Plantarum Willde* nowiana, quas haftenus folas vidimus, 1397 genera & 12124 fpecies continent, fcientiæ incrementum nobis eo in fig n iu sq u o d eaedem Clas­ fes in editione Linneana prima, duobus tantum annis poft Philofophiami Botanicam edita,, non nifi 796 genera & 3952 fpecies comprehendunt. Plantis irifuper Willdenowianis fi addatur larga ifia illi ignota rnesfis novarum ftirpium, quae vel recens funt defcriptae vel nondum publici' juris fadtae, merito contendere posfumus, ne tertiam quidem partem

nunc cognitam plantarum noftrati v o n Li n n c inrotuisfe , quum ante

quinquaginta annos ftirpium verbis definiendarum pisrfcripta dnret. Hi n c conficitur, compendiariam iftam viam , qua etiamnum utun­ tur multi, plantis paücis licet optimam & perito valde facilem, noftrii temporibus tamen non esfe fufficientem. Sed multo longiorem rruito- que difficiliorem ingrediamur, necesfe eff , fi metam, attingere, diftin* guenda non confundere, jungenda, non feparare, affinitates detegere, Syftema naturale perficere , atque ut breviter dicam , ad ip'a natura penetralia pervenire, velimus. Hoc igitur ævo qui breves esfe labo­ rant, obfcuri fiunt, & notæ quas adponunt, brevitate concifa expresfæ, ad plures interdum fpecies aeque accommodari posfunt.

La b o r i o s a h a c o m n i a f u f i u s e x p o n e n d i r a t i o n e a f f u d i o f e r i b e n - d i p u b l i c a n d i q u e m u l t o s f i n e d u b i o d e t e r r i t o s i r i p r a e v i d e m u s ; f e d n e fic q u i d e m r e i h e r b a i i æ a d e o m a l e c o n f u l e r e t u r , q u u m c o p i a , q u a m h a b e ­ m u s , f e r i p t o r u m m i n o r i s m o m e n t i f i n e d a m n o c a r e r e t . Hoc e t i a m p a - élo p r a s c a v e r i p o s f e t , n e f e l e n t i a t a m o p i m i s o r i e n t i s o c c i d e n t i s q u e f p o l i i s t a n t i s q u e n o v i s d i v i t i i s , f i n e o r d i n e l æ p e c u m u l a t i s , q u o t i d i e a u f t a , r u d i i fia a t q u e i n d i g e f t a m o l e n i m i u m t a n d e m l a b o r e t r u a t q u e .

D e n i q u e fignificatum volumus , qureeumque de ffirpium noffro- rum qualitatibus, viribus atque ufu vel ipfi con perimus, vel ab aliis pro certo refeivimus, fedulo nos collegisfe fuisque locis fideliter in- ieruisfe. Ifia quidem in prsefenti pauca funt » fed uberiora fortasfis in

pofierum depromendi ftfe offerat occafio. Interea quæ nunc attulimus,

pracfiatitiam methodi, qua ufi fumus, plenioris abunde tefhrtur , quo­ niam illius ope Ußerice cum Cinchona & Codarii \rum Tatnarindo de­ teximus affinitatem , uf de fimiies etiam qualitates fimilesque ufus cogi­ tare licuit, id quod egregie confirmavit ipfa experientia.

*) Scilicet ille Stutgard. 1788- 1791 4^o & hic Par. 178P* 8-°*» ty m pis iterum expresfus, Tur. Helv. 1791.

(5)

I.

U S T E RI A.

I n memoriàrïi Pa u l i U s t e r i , Legislstoris Botamchfue Helvetici,

p lan tam novi g e n e ris , e Guinea a C o lledore Is e r t allatain ^

U ßeriatn dixit Ca r o l u s I .u d o v i c u s W i l l d e n o w, ProfesforBc-

ro lin e n fis . I n o p e re : M a g a zin f i i r die Botanik a ) , fine nomine

c h a ra d e re folum csfentiali a p p o f i t o, eam quidem indicavit; fed in A d is titulor Schriften der Gefellfchaft tiaturforfchender F reun­

de z u B erlin b ) , d e l i n e a t a m fu fe q u e d e f e rip ta m p rim um exhi­ buit, & tandem in editionem fuam Specieruin Plantarum c) cha­ r a d e r e generis esfentiali nonnihil mutato brevique fubjeda de-fcriptione, illam inferuit.* 7

An t e q u a m vero hujus editionis T o m u s primus typis erat e x fe rip tu s, Jo. C h r i s t . Da n. Sc h r e b e r, C o n f Aul. Arch. & P ro f. Erlangenfis d ) y atque J o h . F r i d . G m e l i n , Conf. Aul. &

P rof. Goettingenfis , c h a ra d e re m generis, ex A d is ifiis

Bero-A

line*-*) Herausgeb. von D. Jo h. Ja g. R öm er und D. Pa u l. U s t e r i *

g:tes Stück, Z ü r . 1790. g:o Seit. 151. — b) io:ter Band , Bert, 1792 8:0 S 51 - 56. Taf. a. Hie eft primus Titulus. Alter ita

audit: Beobachtungen und Entdeckungen aus der Naturkunde

von der Gefellfchaft nahurforfehender Freunde zu Berlin , 4:ter B a n d , Berl. 1792 £;o. Poft praefationem, Societatis Statuta,

illius Membra & fumma Voluminis capita , duo iterum adfunt T i­ tuli, prioribus fimiles præter ultima verba, quae haec funt: to:ten

und 4:ten Bandes jiftes S tiick, B trl. 1790. Hunc annum me* moria tenere necesfe ell, ut intelligatur, quomodo ad Profesfo- res S c h r e b k r & G m e l i n notitia pervenire potufcsfet plantae illis nondum cognitae, quatenus primus Titulus Vol. io:m i A8E,

Soc. Berol. annum indicat pofterlorem e o , quo edita funt illorum

opera. — c) Ed. qita Tom. 7. Berol. 1797» 810 p> 18. d ) Linn» Genera P lantarum , ed. 8>va, Vol. ii:d u m , Francof. ad Moeu> 1791. Sto p. 782. — e) L in n . S y fim a N etur ce t ed. 1$:*, Tom* in d u s , Lipf. 179t. 8:0 p. 10.

(6)

2

linenfibus d e p ro m p tu m , ille natu ra lem , terminis tamen n o n nul­ lis in accuratiores permutatis aliisque fupervacnneis exp u n c tis, &

hic esfentialem ad verbum transfiydptum, in fuum uterque opus

introduxerant. Sed nefeio quo novandi fu ro re raptus Syftcinatis

.Lûmeanae e d i t o r , pro nomiye a p t o , U fle r ia , prorfus i n e p t u m ,

M ono dyn a m in , fubflituir.

t '

K e c fiiRt Omnia, qute de hac U fle riaf ) in feriptis Audio- re m invenire potuim us; & fine dubio fufficerent, fi m o d o natu­

ra: csfent cOnlentanea. Sed nimium ab illa r e c e d e r e , n o n eft

quod iqfitiemur , poflquam inter deferiptionem noßram , in folo natali c o n f e d a m , & poll reditum in E u ro p a m ad exemplaria numerofa ficcata probatam atque audiam , & IPM denowianam eique adnexas figuras, diferepantiam deteximus adeo g r a v e m , ut alterutra h arum deferiptionum cum veritate conflare o m n in o ne­

queat. En igitur in dicfti fidem fiiigula hujus differentia; mo-

n u n ta , juxta ie fideliter pofita ! -jtj

P la n

-7

f ) E x propofito dicimus: hac, quoniam duæ aliæ nobis cognitae fiint

IJfteriae, nemne Ufleria hyacinthi flo ra , M e d . AU. Acad. Palat. vid,' Röm. u. Us t, M agaz. io:les Stück. S . 114. fqq*, & Ufleria Jcandens, C a v a n . ffcon. & Defer. Piant. Hifp. Pol, ir .d u m ,

M atr. J793. F:o p. /5. * t. 116. Quarum vero illa ut nimis in­

certa & fortasfis non nifi Hyacinthus cernuus, L i n n . merito ex- clqdi debet, & heee, utpote poft Ufteriam Willdenowianam publici juris fafta, idem nomen retinere non potuit, fed aliud dudum ob­ tinuit, in memoriam C a t h a r i n æ P a n c r a t i æ M a u r a n d y , feminae Hifpanicæ Botanices peritae, prirnum vocata Maurandya

ßm perflorens, O r t eg. Plant. Hort. R eg. Bot. M atr. cum mom».

Icon. Dec. 2:da , M atr. 1797. 4:0 p. 21., C u r t . Bot. Mag. Pvt.

X I I I , Lond. 17pp. 8:0 p. & t. 460. * ;'f e d deinde, jitcera5/ in mol­

liorem i mutata Maurandia femperflor ens, J a c q u . Hort. Schoenbr.

Vok 3".um, Pienn. i ? 9 — F:o p. 20. t. 288» » W illd * . Spec, Plani. Tom, I I I : tesf Berol. j8oo. 8:0 p , 389.*

(7)

P lanta Ur iHdenowianas % ' ' /■,'

Folia fubfesfiiia , oppofifa , fu-

per g ) infigniter venofa, fub- orbiculata, apice rotundata.

In flo r cfcentia confufe trichoto-

ma parva mifera.

BraSteæ paucæ irreguläres. Calycis lacinias tres minutae ob­

tusae , maxima oblonga tubo corollas vix brevior.

Corolla infundibuliform is. Litu- bus crenato-ferratus : crenis ae­

qualibus, connivens, fauce in- iiata praeditus, torus figura ovali atque obtufa. "Und es w iir d e , dicitur, keine Begat­ tung gefchehen können, wenn nicht die vier Einfchnitte der Bluihenkroae fich nach In­ nen beugten.”

Filanicntum fauci coro litt in­

fertum, una cum Anthera in- clufum.

Stylus longitudine fere laciniae

maximae calycis. Stigma bi­ fidum.

Capfula unilocularis difperma. Semina magna lineafit-oblonga ,

P lanta ttofir«t.

Folia longius petiulata,brachiata,

fuper fubavenia, oblonga, o - valia , cet. , acumine obtufo praedita.

Inflorefcentia diffindle trichoto -

ma magna elegans.

Brdcfeœ plurimae regulares. Calycis laciniae tres minutae acu­

tae , maxima fubcuneilormis 9

tubo corollae dimidio brevior.

Cotolla hypo erat er i f or mis. L im ­ bus partitus: laciniis inaequa­

libus , p l a n u s , fauce inflata defiitutus , nondum explica­ tus figura p y ra m id a li, futu­ ris laciniarum tetragona, acu­ ta , bafique ob lacinias duas inferiores inaequali. Et licet hae omnes h o rizo ntales, ta­ men fecundatio perficitur.

Filar,tentum angulo inter laci­

nias corollas majores affixum, totum exfertum.

Stylus lacinia calycis maxima

duplo longior. Stigm a fim-

plicisfimum.

Capfula bilocularis polyfperma. Semina parva fubovalia depres-

2 f a ,

g ) Quum adverbia: fuper & /noter conta&uin , fed fupra & infra locorum intervallum figniikent, illa potius quam htfc, ubi poftw- !at ratio, adhibenda esfe credidimus.

(8)

Jfdt-s-A ... J H t , . tA. VSfFf '

hinc convexa inde concava ; arillo tenui membranaceo dia- phano involuta.

Com paratur cum Qualea Ä qui­

bus ab ea differt, fufe offen­ ditur. Praeterea etiam dicitur: ’ M an w ird feiten PHanzen- gattungen finden, die mit kei­ ner von allen bis dahin ent­ deckten Aehnlichheit h a b e n , u n d doch trift diefer fo fel- tene Fall bey unfer Pflanze ' ein.15

fa , arillo late cireiimcirca

extenfo m a r g in a ta .'

Stamen unicum <5c germ en fu-

p e ru m fi e x c ep eris, nihil o- m n in o cum Qualea illi eft c o m m u n e , fed m u ltu m cum Rubiaceis. E tenim cum eis

calycis corollœque ftrudiura, fta- niinis in fe rtio n e , fly lo unico, corculi figura, p erifp erm i fub-

ftantia & fo liis denique ad ba- fin vagina j u n d i s , in genere congruit, fed in fpecie & ap­ prim e cum Musftenda calyce

6c cum Cinchona f r u f f u .

N o n equidem diffitemur, h a ra m differentiarum non nu-Ilas

esfe minoris m o m e n t i, & alias * d f e d u b o n o ru m recentiumque

exemplarium, vel ex incuria p id o r i s fculptorisve, cc t., oriri po-

tuisf«. Sed quae funt capful* atque f e m i n u m , quom odo um-

quarn rite explicari queant, non vid em u s, nifi plantam W iilde-

nowiaBam & noftram diverforum esfe generum ftatuere volueri-

mus. Quod vero quominus l in t, impedit totius illarum habitus,

ceterarum frudificationis partium & ipfius capful* columellasque, quantum a d figuram, egregia congruentia, cet.

En i m v e r o fi ejosdem funt g e n e ris, revera non c a p im u s ,

quom odo fieri p o tu e rit, ut columella feminum vefligiis impresfa

& hilo, corculo atque perifpermo deftituta p r o ipfo femine um-

quam fum eretur; & valde i n i r a m u r , cur vagina inter foliorum

baflu extenfa ac fupra axillam eorum enati ramuli ad cogifa-

d u m de Rubiaceis non potius decerent, atque cur ftru du ra ipfius

«apfulas C i a c h o n a m , iisdem & capfula & fporophoro & feminibus p i x

(9)

-p r x d î t a m , in memorîam non vocaret. H os autem nodos aliis jfoivendos relinquimus, & interea tie flirpo noflra, quam e volu­ tu ra m o rum volubilem appellam us, nom ina trivialia e regioni­ bus petita im pro b an tes, dicer« a d g re d ia m u r, quidquid tie illa com pertum habemus, fufius expolituri.

E s t fui generis unica nobis hucusque cognita , & F ru tex magnus atque ra m o fu s , quem ab incolis Nigris e gente T im -

menenfi M akboi vel M akbot- T ’bot h) vocatum , in occidentali

Africa eaque Guinea* parte , qure montes peninfulas Sierra Leo~

ne atque infulas Bananas & Plantains didas includit , l o ­

cis ficcis & petrofis crefcentem, a S«ptembri ad Decembrem flo­ rentem , & .^ F e b ru a rio ad M aju m fru d u s maturos ferentem., magna a d m o d u m copia invenimus.

T runci raraique longi g raciles nodofi. R am uli e lo n g a ti,

h u c illuc fc volvendo aliisque nitendo fcandentcs, debiles virgati teretes brachiati, bafi patentes fed de cetero interdum reflexi inter­ dum adfcendentes, oblcuri & (juafi pulvere glaufefeente te<fli, fu-

prem i compresfi utrimque canaliculati. E piderm is parum rimofa

giabra p ro aetate badia caflanea glaudicolor cet. Cortex tenuis Jutefcenti-fufcefcens, maflicatus initio dulcis dein amaricans. L ig ­

num porulofum album. M edulla ferruginea flccior evanida pras'-

fertim in ramulis. Incolae ad febres tollendas infufione foliorum ram ulorum que disfeftorum aliquando utuntur.

Fo l i a petielata brachiata , 2 - 4 pollices l o n g a , dimidiam partem lata, oblonga ovalia elliptica, acumine parvo obtulo prae­ dita, utrimque in petiolo decurrentia, crasfa fubcoriicea integer­ r i m a , viva pauilum concava ideoque flccata verftis margines un­ dulata, utrimque glabra, fu-per ferme avenia obfcura <k faturatius viridia, fubter aliquantum nitida paullo dilutiora nervis

exftanti-A I bus

U) Horum nomînum fyllaba ultima cum accehtu efferatur, oporfcat *

& eorum littera o pronuntietur, ut in Svecorum blott, Anglorutta

(10)

l)us pallidioribus, praefertim medio, alioque totum m a rg in e m cin-

gente, inftrutfla; ra m ulorum media majora latioraque , cetcris &

deoiTum & furfum decrefcentibus, inferiora patentia fjcpe etiam

recurva , fuperiora ereifh’ora , fuprema ra m u lo ru m florefcentium

relicfuis comparate angufliora, & fterilium latiora, licet alias m i ­ nora. fo r n ic a r iis duabus parvis atris fæpe infeftantur , q u aru m

una paginae fuperioris numerofa minutislima convexa o b f cu r a ,

altera inferioris rara major plana nitida.

Pe t i o l i breves 2 - 4 lineas longi glabri badii o b fc u ri, f u -

per canaliculati fubter convexi, bafi paullo crasfiores & ficcati

traniverfim ru g o f i, ideoque planta viva fine dubio mobiles & for-

tasfis no&u p e n d u li, quod tamen videre non licuit, bafi etiam

vagina laterali truncata perfiilente, figno Plantarum R u biacearum

c e r t o , utrimque c o nne xi, unde foliis delapiis fami tandem eva­

dunt nodofi.

In f l o r e s c e n t i a axillo-terminalis, ramulofa racemofq-panU

culata. Panicula tandem maxima , flricla, ovato-rotundata, fupra-

d e c o m p o lita , 4 -5 partita, brachiata, repetito-trichotoma. P e d u n -

culus communis inferne teratiufculus fere glaber, fuperne i) u trim ­

que canaliculatus pubefeens, fi terminalis ad bafin fultus foliis

duobus, fin vero axillaris folum unico. Pedunculi partiales, pa r -

ticnlarcs & proprii fenfim breviores magisque pubefeentes , cete­

ru m compresfi patentes & ad bafin bibra«lcati, illi femper fuper

canaliculati, ifii raro & hi numquam.

Fl o r e s terminales plerumque tres: medio fubfesfili, latera­

libus pediceliatis, interdum d u o : uno lo n g io r e , qui medius tan­

dem ev a d it, & altero breviore, qui oppofitain habet bracfUolam

p ro

i ) Hoc vocabulum eodem fenfu ufurpamus, quo Ho r a t i u s in a r t e Poetica olim ufus, dicendo : mulier formofa fuperne, & ejus rela­ tivum: inferne, contraria adhibemus fignificatione. Voces:Juperior & inferior, alia&que ejusmodi fimili etiam notione fumimus.

(11)

_

— w * ü p r ■ ^ s - S i p r

5>ro flore tertio , ideoque num erus ternarius utique naturalis cfl;

«X verus. Corollis deiapfis, ob Angularem calycis Arucluram jflores fpeciem foliorum juniorum præ fe ferunt. — BraSieœ p a r v æ femiovatæ acutisfimæ, convexo - compresfw, horizontales •apice declinatae, pubefcentes, vagina laterali connexx, ita ut jun- «ftione lunulam form ent ; fupremæ feu florale* laciniis calycis m in u tis om n in o fimiles.

C a l y x in feru * m o n o p h y l l u s q u a d r if id u s c o ria c e u s p e rf lfle n s

p u b e f c e n s v ir id is i n t e r d u m p u r p u r a tiiuflus. L a cin ia tres i n ­

t e r i o r e s k ) m inutae c r e n i f o r n i e s a d p r e s f x a c u t x , q u a r ta e x t e r i o r m a x i m a , d u a s p l e r u m q u e lin e as l o n g a , t u b o co rolla: c i r c ite r d i m i ­ d i o b r e v i o r , l i n e a r i - l a n c e o l a t a o b tu f a & f e r m e tru n c a ta p l a n a h o -

'rizontalis p e t a l i f o r m i s a l b i d a ; o m n e s f r u d u m a t u r o p l u s m in u s * v c reflexae.

Co r o l l a m onopetala hypocrateriformis quadripa rtita, vir

p r i m u m plane aperta ball folvitur & decidit. Tubus cylindricusr

b a il dilatato-globofa , anguflus longisfimus y nempe limbo plene ex p lica to lacinia calycis maxima duplo circiter l o n g i o r , extra pubefeens, intus in media parte villis niveis oppletus, inferne al­

bid u s fuperne pallide violaceus, interdum totus albus. L im bus

h o riz o n ta lis* ad bafui usque partitus, fubdimidiatus, fuper faturate fu b te r dilute violaceus, interdum utrimque lutefcenti-albidus: fauce

actamantino-purpurea. L acinia lineam circiter longa*. , Janccoia-

t x ac u tx , intus flve fuper glabræ extra five Fubter pubefcentes,, in tr o r f u m curvatae,, unde exreriores duae, quae etiam paullo majo­ r e s baflque inferiores, funt divergentes & ferme o p p o fitx , ;,c fî quinta fupra laciniam calycis petalifouncm deesfetj in te rio r« d u x m inores angufliores contigua:.

F i LÄ*

A) Verbis: interior & exterior, introrfum & extrorfum , cet.» ubl>-

cnmque in hoc opere occurrunt , non firgnlas partes fed totasx plantam refpici, e re efl, ut heic indicemus,

(12)

F i l a m e n t u m u n i c u m la ciuiis c o r o ü a e p a u l l o b re v iu s , e m a r ­ g i n e h u j u s tu b i in te r la cin ia s d uas m a j o r e s divergent« s e n a t u m , ï n t r o r f u t n f i y l u i n veiTus o b l i q u u m , f i l i f o r m i -a t t e n a a t u m a d a m a n ­ t i n u m p u r p u r a faepe ti n d l u m . A nthera f iig itta ta & q u n fi d i d y - m a : l o c u l a m e n t i s fcilicet a p i c e f e l u m c o h a e r en t i b u s , c e t e r u m l i ­ b e ris d i v e r g e n t i b u s o b l o n g i s , fu p er g i b b i s a l ut a c c i s l o n g i t u d i n a l e te r d e h i f e e n t i b u s , fu b te r p la n is l ir v ib u s , f i i g ma t i o b l i q u e i n c u m ­ bens, e x f e rta , verfatilis, f t ra m i n e a , i n t e r d u m a da n i a n t i n o - p u r p u r e a . Ge r m e n f u p e r u m o v a t u m vel o v a t o - c o n i c u m g l a b r u m fatu * r a t e v ir id e . Stylur t u b o c o r o i l * a l i q u a n t o l o n g i o r , f iiif o r ra is , api-* ce a d a n t h e r a m p r o c l i n a t u s , u n d e t o t u s f æ p en u m e r o o c c u l t a t u r , a d a m a n t i n u s , b afi p e r f i d e n s . Stigma f i m p l i c i s f i m u m : a p i c e r u g o - f i u f c u l o c o l o r i s f a t u r a t i o r i s , i n t e r l o c u l a m e n t a a n t h e r æ d i v e r g e n t i a fæ p c r e c o n d i t u m .

C a p s u l a p o l l i c e p l e r u m q u e l o n g i o r & i n t e r du m fesq u ip o l* l i c a r i s , tre s vel q u a t u o r lin eas l a t a , o v a t o - o bl o n g a o b t u f a , b all f i y l i c o r o n a t a , g l a b r a , la te rib u s fu lc a ta c o m pr e s f a q u e , b i l o c o l a - ris f u b q u a d r i v a l v i s , p e r m e d i a m f l y l i b a f in a t q u e fu lc o s l a t e r a ­ les a b a p i c e d e o r f u m d e h i f c e n s , d u p l i c i c o n fla n s f u b f i a n t i a , ex-

teriore m a t e r i a c a r n o f a o liv a c e o -f u f c a , q u æ t o t a m c a p fu l a m æ q u a - l i t e r v e f i i t , & d u m haec a p e r i t u r , fic c a ta l o ng i t u d i n a l i t e r r u m p i - *ur, a t q u e interiore p e r g a m e n a f i r a m i n e a i n t u s n iti d is f im a , in d u a s d i v i i a V a lv a e , . “«nulatas t a n d e m q u e b i f i d a s , m a r g i n i b u s u t r i m­

que involutis & in fulcr c o l u m e l l æ l o n g i t u d i n a l ! c o n c u r r e n t i b u s

duo f o r m a n t e s Loculamenta d im i d i a t o - o v a t a & D isfepim entum p a ­

r a l l e l u m e x duabus compofitusn p e r g a m e n i s , fi c a p f u l a tr a n s v e r - f i m f e c a t u r , v a l 1 na-oifeftis, p ise fe rtim i n c e n t r o , u b i eis difee« d e n t i b u s f p a t i u m o r i t u r r h o m b o i d a l e v a c u u m .

Sp o r o pHORA feu Columella; duae, (Semina, W i l l d.) inagna%

capfula p a r u m breviores, ovato-lanceolatae, apice plano-compresfae,

glabrae, r u g o f æ , e fubfiantia fufea confiantes & membranüla te­

(13)

feminife-9

r x foveolisque, quibus mediis adhsrrent femina, notafæ , ventre

p l a n a , lineis utraque duabus infttuâæ longitudinalibus ac fulca intermedio , cui infixi funt utrimque heic concurrentes valvula- r u m margines, qui feminibus maturis inde ib lu ti, in rimam dihi- feunt longitudinalem mediam & apice praesertim adeo dilatatam, u t per eam fine impedimento excidere poslit fporopherum to­ tu m , initio receptaculo adnatum, fed nunc liberum Jt feminibus adhuc onuftum ; quam oh causfam valvulx etiam per carinulnm “t r a d u n t tandem bifidae, & capfula jure dici queat fubquadrivalvis.

Se m i n a in utroque loculamento pîura, 7 - 1 1 , c o lu m d i * foveolis ope fibrillæ. centralis affixa, & ejus dorfum atque latera duplici ferie imbticatim tegentij>, unde primum quum e capfu- ia exciderunt, altero latere deprehenduntur inflexa , quo fiatim fciat gnarus, uttius feriei, dextirame an finifhæ, fuerint. Sunt praeterea duabus praedita membranulis, exteriore, quae ariflus-dici posfir, tenuisfimâ reticulata pellucida, quod ad dorfum auro cu- p ro q u e varia nitida, quod ad ventrem fufcefcente obfcurâ, u m ­

bilico externo five hilo tubulofo furfum diredlo centrali perfora­

ta, quod ad difeum utrimque femini tenacisfime adhærente, quod ad radiuin circumcirca in marginem latum excurrente, ade» ut fe­ m e n , quod rçvera minutum, evadat 4 - 6 lineas longum & duas vet tres la tu m , oblongum, bafipaullo obtufius, apice fiepe emargiaatum

<5c margine inxquale repandum vel undulatum ; interiore, nempe

mem branula , glabra picea , tegumento veri Seminis , quod ma­ gnitudine & forma feminis Lini ufitarisfimi, fed multo depresfius, lineam longum dimidiam latum, ovato lineare obtufisfimum, api­ ce aliquanto angufiius , umbilico intM'no centrali depresfo orbicu- lari extra notata, & continente Embvyonem feu corculum lineam fe rm e longum , ligoniforme , fordide lutefeens , cujus Plumnla ovata obtufa compresfa laevis, atque Radicula paullo lo n g io r, transverfim rugofiufcula, teres, obtufa, ad latus aliquantum flexa apiceque reflexa; Cotyledones duas oblongas pallide luteas; & de­ n iq u e Perifperm um corneum glaucefcens, Em bryonem obvolvens.

B Hæc

(14)

*“ '~W ^ ~^Fyr' ~~

Hæc efl plena hujus fiirpis defcriptio, q u * famcn in c o m ­

pendium facile potefl re d ig i, atque fic ad leges artis eonfignari

Character generis cum naturalis tum esfentialis, nempe

C haraäer N a tu r a lis .

Ca l. P erianthium m on o p h y llu m quadrifidum perfistens : îaaimis

tribus interioribus minimis appresfis acuti», quarta exteriore

maxima petaliformi horizontali lineari-lanceolata obtufisfima.

C o r . monopetala hypocrateriformis quadripartita caduca. T ubus

N anguflus cylindricus lacinia calycis m axim a duplo longior.

L im bus ad bafin partitus fubdimidiatus. Laciniet inaequales

lanceolaf* aeutx.

S ta m . Fdam entum unicum "breve ffiiformi-attenuatum, e margine

tubi corollae inter lacinias d u a s majores enatum. A nthera

fagittata exferta bilocularis verfatilis loculamentis oblongis

divergentibus.

Fi s t. Germen f u p e r u i n o v a t o - c o n i c t m . S tylu s fiiiformis tubo co­

rollae l o n g i o r . Stigm a f i m p l i c i s f i m u i n fubrugofum.

P e r . Capfula ovato-oblonga compresfa bifulcata bilocularis fub-

quadrivaivis biparti bilis polyfperm a. F a îvu îœ carinulatae bi­

fidas, marginibus involutis conflituentes D isfcpimentum per

mediam longitudinem dehifccns.

Se m. plura parva depresfa ovato-linearia obtufisfima , arilîo te- “

nuisfimo reticulato, in marginem latum cingentem dilatato, ,

veflita, columella magnas deciduas dorfo convexo imbricatim

düplicique ferie affixa.

I n ^ l . Panicula racemofa axillo-terminalij flridla fupradccompofita

brachiatim repetito-trichotoma. Flores terminales terni : la­

teralibus pedicellatis. Pedunculi pedicelliquc bibratflcati. B rn -

clece parvse femiovatas vagina laterali connexac.

(15)

Charaficr EsfcntiaJi:.

C.ALXX q u a d r i f i d u s : l a c in i a ex t e rio re m a x i m a petaliformi. Corolla

h y p o c r a t e r i f o r m i s q u a d r i p a r t i t a . C apful« polyfperma in val-

▼ulas duas intus d e h i fc e n te s partibilis. Semina late margina­

ta columella: a ß i x a .

Ad l o c u m , quem occupare debet hoc Genus, quod attinet, ft Syfiema Artificiale refpexeris, non aptior quidem inveniri p o t- eft quain in M onandria M o n o g y n ia inter Phylidrujn , Cuculla- riam <3c Q u a le a fn , fed ft a men unicum f r u d u m q u e fup«rum 11

exceperis, ab eis omni ratione differt. Sin vero de Syfiemair

N a tu ra li cogitaveris, ad Plantas Rubia-ceas fine ullo dubio re­

ferri debet, o b fimilitudinem calycis capfulæque in vicinitate Mus- fsendas & Cinchona; lo c a n d u m , fed propter ftamen unicum <5r. quod magis ftngalare, calycem inferum in feparata fe d io n e , cui

inferiptio : F ruH us monocarpus bilocularis polyfpem ius. Stamen

unicum. C alyx inferus. Folia brachiata. Caulis friiticofns,

II. C O D A R I U M .

A N rc . La u r. B u r m a n n o misfam acceperat noftras olim

v o n LiNNe' p lantam , quam D ialium induni vocavit, & in Man- tisffl prima ut novum genus defcripfit l). Infequenti anno etiam B u r m a n n u s hanc ipfam plantam in F loram fuam Indicam r a ) nom ine D ia lii Iavanici inferuit, deferiptionis Linneanæ , quantum

videmus , infeius. U t varietatem appofuit Corticem Papetarium

Ru m p h i i n j , quem ab, illo mutuatum deinde etiam addidit b. v o n LiNNe'o ), fed qui fo liis foliolisque oppofitis ferratis, fp icis pluribus plerumque terminalibus confertis ftmplicibus eredis ,

B 2 ' f t a?

I) Mant, Plant. Gen. ed. P h tœ & Spec. ed. II:dae, Holm. I7^7* 8:0 p. 3 & 24..* — m) Lugd. Bat. ifö g - 4:0 p. 12.*t — n) Herb. Amb. P ars 3. Am ß. 1743. F:o p. 212 * Tab 137- — °) Want. ■ Plant, altera Gen. ed. VÎ'.tœ & Spec, ed, II:dee Holm, 1 8 ',o p .y n ,

(16)

ßam inibitr plurimis, & f r u i ïu denique m in im o ovato dicocco di-

fperm o: nucleo la n u g in o fo , adeo differt, ut ejusdem generis esfe nequeat, fed utrum Weinmanniæ fit c o n g e n e r , ut vult Profesfor L a m a r k / ? ) , .non dixerimus.

N e q u e melius fe habet fpecies > D ia liu m Corcmandelicum •

quam addere voluit Batavus Ho u t t u y n q j . Etenim quam exhi­

bet , illius f ig u r a , e collectione Plantarum Coromandelicarum Burmanniana deprom pta , nullam om nino huic generi habitus

fimilitudinem præbet. Inflorefcentia etiam fimpliciter fpicata ;

bpicœ lo n g * fimplices- terminales & laterales : braffieis? magnis

obovatis deciduis interftindbei Stamina q uatuor. Itaque tametfi

folia fuat alterna & im paripinnata, ad hoc genus referri nequit. fal-

tim quam diu fr u d u s manet ignotus. H abitum ' A m y rid is potius

prx fe ferre nobis videtur.

N u p e r a denique fpecie hoc genus augere voluit Profesfor

W i l l d e n o w , quam una cum Ußeria ab eodem Is e r t e Guinea

allatam D ialium guinienfe n uncupavit, & in o pere: A rc h iv f ü r

die B o ta n ik , hifioria generis breviter expofita , fufe defciipfit dc

depingi curavit r ). Quam deferiptionem in editionem fu am Spe-

cierum Plantarum deinde ad verbum tranfiulir s j. Nobis etiam

efi planta in Guinea r e p e r t a , Dialio <3c Linne.no & apprime WilldenoxK'iano adeo fimilis , ut eam cum utroque accuratius

comparare operas pretium duxerimus. Scilicet benevole nobis

permifit amicus optimus Doctor J. E. S m i t h , ipfum Linnennum exemplar D ia lii indi follicife ex..mlnafe, & plure« inde decer­ ptos fiores attente disficare, unde quæ fequuntur * differentias di­ dicimus :

Pla?i-p ) Ju*s. G e n Pi a n t , e d . U f l e r . Turici H r f o t t . j? ç i. 8:o p. 464.

q ) N a t . Hifl . 2: d e D e r i s a :d e S t u k, A m f t 1 7 7 4 - 8 : 0 P 39- * t . 5 . f 2 . , & V e r f i o ‘e j u s G e r m a n i c a , t i t u l o : R i t t : s C . v o n L i N i r é c e t. P ß o n x c n j y f l e m c e t . r . ß e r T h e i l v o n den B a u m e n , N i i r n b . 17 7 78 : 0 S . s o S > t . 5. f . 2 . — r ) H e r a u s ç e p e b e n von D. J o h a n n J a c o b R 6 m e r , h f i t n B A ’ s I : ß e s S t ü c k , L e i p z , 1 7 9 6 ' 4 1 0 S . 3 0 —32, t. 6. —- s) Tom. 1. p . 5p. fq. *.

(17)

> î

-P la n ta Linneana. P la n ta tioflra.

C a ly x p e n t a p h y l l u s , u t v i d e tu r C alyx m o n o p h y i l u s 5lacinia*

d e c i d u u s . t u s : tu b o p e r i l d e n t e , laciniis

deciduis.

Corolla omnino nulla. Corolla monopetala caduca. F ilam enta c receptaculo plano Filam enta e margine tubi caly-

villofo intra germen enata. cis ab utroque petali latere

e n a ta .

G erm en fesfiLe eidem cum Fila- Germen pedicellatmn, Pedicellur

mentis loco piano inledens. lateri tubi calycis adnatus.

Stigm a obtufum. ' Stigm a acutuui.

P a c e u u o d f id iu m fit funi ini P r x c e p to r is , quas ille c o ro l­ l a m dixit, paires nos calycem vocavimus. Q u u m h a r u m a l t e r u ­ t r a d e e d , i x p e quidem d i f f i c i l e efi d i c t u , quatnam d e n o m i n a t i o , c a ly x n e au co ro lla , iiii qua; a d e l t , reift rus derur. Sed an alo g ia m

& fim ilitud n e m , quae inter ex tern am d o j i s ' partem ft i rp is noflrse atq u e Linneanae intercedit, fu tn m am heic fecuti fumus. E t qui* c u m q u e occafioneln habuerit m ra m q u e com parandi , atque infu-

p e r , quse ia clim ate to rrid o p r o v e n iu n t, plantas plures L e g u m i­ n o u s & i« prim is Lom cntaceas examinandi , non dub itam us, q u in nobis confentiat.

Ut c u m q u e vero f e ida h a b e n t, qua: attulimus, fatis evin­ c u n t , te ip f tanjrum differre flirpes Linneanam & n o f lra m , ut conlultius duxerimus , cas in duo genera potius feparare quam in unum conjungere , prarfertim qu.«m diu illius fruidus ignoratur , qui fi vel pro Legumine fiimeretur, qualem revera tu m esfe cre­ dimus, nihilominus quod ad iftfernam firutflurain totus latet. Sed qudliscumque die efi, diverfa tamen calyci* conformatio atque filanicntorumaffixio Kunde indicant, ad divifionem inter Lomcntaceas aliam, qiu.ni cui cd inferenda uoflra, pertinere plantam Linneanam.

D e in li o rt fc e n r ia hujus plantat v arie loquumur. Vo n Li n n c

his utitur verbis: F io n s paniculati nutantes, K ü rm a n n u s : Flores

(18)

rub ent et pcinicidatl, î^ o d o r î - î o u t t u y n : .. v Bloemen ß a a ii Pînirns-

wif?e cian knikkends R iß e n , tjus In terpic s Germanicus: Seine B lum en bilden-üb erhängende R ifp e n , & Unique Pro fes for W i l l *

d e n o w : p annula ßm plici nutante , qua ß .v i, ut differentia fpecifi- ca", eam a Diaiio fuo diflingvi voluit. ^ o c e s : panicula n u ta n t, e fenrentia b . v o n L i n n £ male inrellada ortte quidem p u te n tu r, fed unde t o ß m p le x profed um fit, fane n e f c im u s , quia in alio

a u d o r e neque invenitur neque facile inveniri potefi , utpote a

veritate longe abhorrens. EA eni*n unica ilia , quæ exemplari

Linneano adhaeret,

" P a n i c u l a m a x i m a l a x a d e c o m p o f i t a ex a x i l l o f o l i i e n a t a .

Pedunculus communis l o n g e p e d u n r u L t u s , t o t u s a n g u l a t u s & p u - b e f i e n s . P ed u n m li partiales p l u r e « b r e v i t e r p e d u n c u l a t i a l t e r ­ ni f u b a n g u l a t i p a t u l i p u b e f e e n t e s m u r i n i f i m p l i c e f t : i n f i m o b i ­ p a r t i t o . Pedanculi proprii b r e v e s a l t e r n i c e t n p r e s f i d i v e r g e n t e s t r i ­ t i o r i . F lorer b r c r i t c L p e d i c e l l a t i c o m p r e s f i c e r n u i . B radîtœ a d u n a m q u a m q u e d i v i f i o n e m f o l i t a r i æ p a r v a e f e s f i l e s f em i o v a t æ a p i c e r o t u n d a t * p u b e f e e n t e s c a d u c * . '*

Hæc efi infiorefeentise diferiptio ad v e rb u m e a , q u a m men- fe N o v e m b r i anni 1 7 9 8 N ord v ici c o m p o fu im u s , & unde c o l l i g i t u r , illam esfe pan icu lam neque fim p lic e m neque magis n u ta n te m q u a m plantae W illd e n o w ia n a e , fed fo lu m flores cum p e d u n cu lis esfe e xtrorfum d e o rfu m q u e flexos , five ut illu d ex­ p r im it b. v o n LiNNe' nutantes. Apice aperti ex a n th e ra ru m r u ­ b o re a p p aren t etiam rubentes , & h * c fortasfis efi causfa , c u r illos ita appellaverit Bu r m a n n u s ; aliam certe invenire nequim us.

LFt eo melius cu m planta L in n e a n a c o m p a r a r i posfit & n o ftra & W illdenoN viana, de illa e plena eju s, q u a m h a b e m u s , deferiptione adjiciamus , q u * f e q u u n t u r : Calyx bafi inarqualis : fo lio lo gibbo , floribus initio e r e d is , exteriore , fed illis deinde pendulis , * interiore. Filamenta a p p ro x im a te , receptaculo intra m argines contiguos fo lio lo r u m calycis d u o r u m , illi, q uod bafi efi; g i b b u m , o p p o f i t o r u m , aflixa, ideoqne floribus a d h u c crefccntibus

(19)

tc rio ra , fed eis adultis exteriora, & quemadmodum vere dicit

v o n LiNNe: ßta ad 'receptaculi latus fuperiur. Germen ovato-

obionguna ia gremio foboii c..iycis ad bofin gibbi inclufum.

P crica rp ium fine' ullo dubio tft Legumen , ut redde conjecit fc>.

v o n L i n n s, fed qualis interna ejus ftruclura, e folo germine

colligi non potefi.

Hæc de planta Linneana fufficiant, jam ad W illdeiiowianam

pro g red iam u r confiderandam. Sed eam vidmdi opportunitate

destitu ri, n o n nifi e deferiptione eique fubnexis figuris de ilia

judicare posfuinus. Hur vero adminiculis adjuti , cum nofira

eam attente comparavimus, & inde differentiam, quas inter utram­ que intercedit, liaufimus fequentem:

Planta JVllldenowiana C a lyx, qur.Iis Dialii indi, Li n n.

fed bufi » q ualis: foliolo fu- premo (fortasfis interiore^ uni­ co iatiore emarginato.

C o ro lla , ut in Dialio indo L .,

omnino nulla.

Filamenta receptaculo affixa ,

ÔL in gremio loüoli calycis

fupremj (^interioris?) ambo locata.

Germen fesfile receptaculo in­

fertum et in divortio folio-' iorum calycis inferiorum li­ tum.

Periearpium quamnam ob caus-

fam Capfula v o c a tu m , ne- fcitur.

P lanta noßra.

C a ly x , qualem antea defcripfi-

m u s , ball extrorfum gibbus: laciniis omnibus fubacquålibus

apice in teg ris, interioribus

duabus.

Corolla, ut fupra diximus, m o ­

no petala.

Filatnenta (ubo calycis affixa,

& in gremiis laciniarum ejus in te rio ru m , utrunique f u o , locata.

Germen quod ad pedunculum

tubo calycis àdnatum & in * ipfo gicmio laciniae ejus ex­

terioris litum.

P tricarpw in ob ejus fen\inisquc

externam faciem & internam firudturam Legum en.

(20)

tan-l6

E tanta discrepantia quis non co n c lu d e re t, diverforum esfc

generum Airpem noftram atque W illd e n o w ia n a m ? Sed quis noti

contra genere esfc-eodem er.s diceret, qui iè m e n , pericarpiuni mutato licet nomine; flores, infiorefcentia, f o l i a , rami, immo to­ tus earuin habitus, quam belle inter fe c o n g r u u n t, rite confide» raverit? Quaenam- vero majoris lint m o m e n t i, illae difFereutije an

hse fimiiitudines, aliis decidendum relinquimus. Neque dijudica­

re conemur, quanti fit sefiimanda diffimilitudo plantae W illdeno- wianas a Linneana quod ad conformationem calycis, affixionem filamentorum germinitque & naturam pericarpii.

Id vero ab re non erit fignineare, florem fiirpis Willde-

nowianae esfe quafi inverfum atque contrarium illi, quem habet planta & noftra & Linneana, & praeterea nos inter plures cente­ n o s , quo« in ipfa patria examinavim us, liores ne unicum inve-

nisfe ulla calycis lacinia bifida inflru^lum. Ideoque li conjedlu-

ra m adferre liceretx diceremus, petalum in planta W iild e n o w ia - n a , adfpetflui fubjeclia, revera sdfuisfe, fed ut in ficcatis exem- plaribns fatpenumero accidit, ad unam calycis laciniam adeo ad-

plutlnatum , ut difiincflum vix cogitaretur. H i n c , fi illud verum,

explicari posfet & calycis fisflira & judicata floiis inveifio.

Sed q u o q u o m odo fe illud h a b e t, fu p ra allata fatis fuperque

oflen u u n t, plantam Linneanam esfe Arunte m u lto propiorem & a

noflra adeo differre, ut eas feparare potius quam jungere in pra>

fenti expediat.' Idcirco de alio nomine generico cogitare ne-

cesfe fu it; & de eo follicitis nobis fefc qb ru lit in manuferiptis

Bankfianis perquwn appofitum illud Codarium, Kooiïcèçtcv, e velle­

re pericarpfi heteromallo - ita appellatum, quod fitirpi nofiræ , ha- tfenus t r a d a t * 6c inter Smeathmannianas deprehenfae, utpote n o ­ vi generis, im pofuerat olim D octor D a n . C. S g l a n d e r . Aliam præterea habemus fpeciem, <k utrique funt com m unia quae fequuntur.

Ar b o r e s parvae: ligno A u r o , c o l o r e a l b o , faepe in b r a f i l i a n u m m i g r a n t e , cortice v e r r u c o f o c i n e r a s c e n t e , rùtnis r a m u l i s q u e a l t e r

(21)

-u ls b r e v i b -u s firm is teretib-us e r e d is a p p r o x im a tis , rim u lis j u n i o ­ r i b u s m i n u s v e rru c o fis pubefceutibus m u rin is vel glandicoloribus. Fo l i a a l t e r n a , interdum e r e d a in te r d u m p a t u ja ,jim p a rip in n a -

ta . P etioli badii vel nigrescentes, f u p t r p la n iu s c u li fu b ter c o n ­

v e x i , bafi incrasfati c a r n o f i , ficcatione tra n s v e rfim r u g o f i : co lo re f a t u r i o r c , ju n io re s pu b efcentes & cjuali p u lv e ru len ti.

Fo l i o l a p l e r u m q u e f e p te m vel q u in q u e : lateralibus alternis,

r a r i u s t r i a : infim is o p p o f i t i s , integerrim a cr.asfa co ria ce a, fuper g l a b r a lasvia fu b av e n ia v irid ia n itid a, fubter quali farinofa obfcura, n e r v i s m e d i o m a x i m o g la b e r rim o fu bcarneo > m arginali e x ig u o , p r a s d i t a , p r o æ tate f e r ru g in e a inurina g k u c e f c e n tia , obfoflete re- t i c u l a t o - v e n o f a : venis p a p u lo fis cum ep id erm id e cellulas fuccum a c i d u m c o n t in e n t e s f o rm a n tib u s . O p e l e n t i s , quas res m u l t u m a u g e t , in p a g i n a e t ia m f u p e r io r e pap u læ ap p a ren t minutisfimæ.

Pe t i o l i f o l i o r u m b r e v e s , e p e tio lo c o m m u n i oblique ad -

i c e n d e n t e s , f u b c y l i n d r ic i, a d u lti glabri n igrefeentes, toti ficcatio-

n e tr a n s v e r fim ru g o fi. P etiolus fo lio li term inalis plu s q u n n d u ­

p l o l o n g i o r , a p ic e t a n tu m & eadèm atque in ceteris foliolis lo n ­

g i t u d i n e rugofus eSc in c ra sfatus.

In f l o r e s c e n t i a a x i jlo ^ f e r m in a lis , ram u lo fa r a c e m o f o - p a n i-

c u l a t a . Panicula p l e r u m q u e m a g n a laxa c o m p o fita inferne fari-

n o f a f u f e a , fu p e r n e p u b elce n s p ro re nata m u rin a ochracea ifa-

b e l l i n a fu lv a. Pcdunculus communis teres. Pedunculi partiales

a l t e r n i r e m o ti patentes reflexi recurvati. Pedunculi p ro p rii breves

a l t e r n i p a tu li p lu riflo ri. Si in florefeentia m e d io cris p ed u n c u li par- *

t ia le s o m n e s funt f im p lic e s ; fin vero p a r v a , q u o d tam en caro ac­ c i d i t , f o l u m a d f u n t p e d u n c u li p ro p rii.

Fl o r e s e x t r a p u b efc ente s fu lv o -ifa b ellin i, initio tre s: m ed io

p e d i c e l l a t o p r æ c ô e i o r e , lateralibus fesfilibus, fed d e in d e, pedun- c u l i s p r o p r i i s n u m e r o a u d i s , plures, q u o r u m tam en m u lti abori­

u n t u r . Pedicelli t a n d e m e lo n g a ti com p rcsfiusculi, obfolete

(22)

ati, aliquantum incraslàti prsefertftn. fub f r u f l u , pubefcentc» ir.u-

l i n i , ochracei vel forclide ifabcllini. BrciSfeœ fub quovis ilore

iolitariac parvae, femiovato-obiongx obtufas concavae in c u rv a t* , intus fubglabr* fuscefceates, extra pubefceutes niurinQ-ifabellinx*

valde caducae,

C a l y x femiinferus m onophyllus quinquelaciniatus coriaceuf

extra pubefcens, imus pilis minutis raris hirtus. T ubus brevrs,

latere exteriore duplo ferme longior quam interiore, ideoque ori­ ficio obliquo eyathiformis, extra luscefccnti-murinus, intus tandem ater, perfistens etiam fub fru&u maturo, & tum ligneus dilatatus ; margine deflexo vefligiisque fiiamentorum delapforum impresfi*

evidenter notato. Lacinice fubæquales, tubo circiter duplo lou*

giores, ad figuram fe mi ova tam pius minusvc accedentes, trilinea- tse, Integerrimas, extra inurino-ifabellinx, i n t u s lutefcentes, initio

fubconvexx m a r g i n e utrimque involuto acutae, dein plan* potius

obtufae horizontales, & tandem llorefcentia perr.tfhi pendulae deci­ duae apice ferme rotundata; & lato-femilanceolatae ; interiores duae plerumque .paullo latiores, fed interdum licet rarius exterior la­ tis fima*

Co r o l l a monopetala. Petalum laciniis calycis paulfo bre­ vius, e margine tubi ejus inter lacinias interiores atque filamen- ta enatum , illis quidem in earuin divortio ball approximaturrr, fed ab his re m o tu m , obtufum fubreflexum leviter repandum tenue glabrum rubens caducum coftaturo: cofia coloris faruratioris pi- lisque paucis introrfiim in firu # h , interdum fpathulato-lanceolatum^ interdum flipitatum: fiipite brevisfimo e r e d o t e r e t i l a m i n a ali­ quantum recurvata convexiuscula.

Fi l a m ï î t t a d u o , c u m antheris lo n g i f u d h i e laciniarum caly­ cis, crasfa lineari-fubulata„ compresfiuscula glabra faturate rubra,

e margine tubi calycis in gremiis laciniarum ejus interiorum ena­

t a , a petalo, r e m o t a>. bafi a n t h « r s x u m m e d ix . «fKxa, initio verfus,

(23)

fly tam arcuatti, dein eredba & tandem divergentia. A nther

ce

cor­ dato ovales compresse verius ftigma obliquas incarnat« e duabus

qu aû coalit« : loculamentis fcilicet, quæ rima intramargina-

li longitudinalifer dehiscunt, columellae mediæ depresfæ, verius floris interiora fulcum pubefeentem referenti, fed verfus exterior* latae cordatae convexiuscu!« glaufefeenti, quod ad latera adnatis ,

quod ad bafin apicetnque liberis. Pollen album adamantinum. Geu m en m agnum fuperum, initio fubovatum eredlum ,' de­

inde d o labriforine, «quali tamen crasfitie, & divergens, com- p re sfu m , petalo exa<fte oppofitum & in gremio laciniae calycis exterioris reconditum villofisfimum ferrugineo-nigrefeens pedicei-

latum . Pedicetlus compresfus pubefeens fuscefccnte-murinus, la­

teri tubi calycis exteriori a fundo adnatus. Stylus' antheris paul- l o a ltio r, initio usquie ad «sirum margines incurvatus, e medio germinis apice p rodiens, fed tandem margini ejus exteriori pro­ p io r & tum etiam eo longior, fabulatus, glabriusculus, fubcar-

n e u s , quod a d bafin perfiflens. Stigm a fimplex parvum jbemi-

fphæricam papulofuin incarnntum, inter apices antlicrarum initio delitefcens.

Le g u m e n erefeens fuborbiculare compresfisfimum, fed m a­ tu ru m om nino perniform e, fex vel leptem lineas longum , ple­ ru m q u e q uatuor latum <3c tres circiter crasfum, unilooulare mo- n o sp erm u m deciduum , duplice cortice, materia pulpofo-terrea in-

terftin<flo , tedium. Cortex exterior cruflaceus crasfus junior co­

riaceus adultus fragilis , bafi fiyii coronatus, extra in margine interiore convexiore, non vero in oppofito, fed intus in utroque, fibrilla fiiturali ab apice ad bafin longitudinaliter dudla, infiruclus, ideoque ut in Connaro & Cnefii revera univalvis, villis obfitus brevibus denfisfimis filiformibus firidlis rigidis velutinis atris, pau­ cis rubris pluribusquc murinis intermixtis, delapfo legumine per putredinem in margine convexiore irregulariter dehifcens. Cortex

interior membranaceus tcuuisfimus pcliuciius diUate topaz inus,

(24)

-2 0 -iT—^ r r —

e x tra o b f iq u e f u r f u m lin e a tu s o b f e u r u s , in fu s fubtiM sfim e /Iriatus n i t i d u s , b iv a lv is: v a l v u l i s o b l o n g i s cifcru m citca c o n n a t i s in futu*' r a m , cujus o p e fibrillse in te rio ri fu p ra rio m in a ta t c o r ti c is e x t e r i o ­ r i s , u n a c u m p u l p a <5c fe m in e , a d h æ r e n t , ôc q u æ , t u m a c o r ti c e e x t e r i o r e t u m a f a m i n e t a n d e m l i b e r a , in m a r g i n e i n t e r i o r e n o » p r o c u l a b ap iee p r o r f u s jfu p ra h i l u n v , p r i m u m a p e r i t u r . P ulpa inter cor tie alis crasfa te rre a f e r ru g i n e a e d u l i s d u l c a c i d a in itis, figu­ r a ç o rti c is e x t e r i o i i s , q u e m im p l e t t o t u m , fe m e n f u p e tv e fi ie n s i n t e g r u m fed n o n a t q u a li fe r, in laterib u s n e m p e t e n u io r , & in a p i ­ c e b afiq u e c r a s f i o r , in m a r g i n e c o n v e x i o r e i n f r a a p i c e m r i m a de­ h is c it t a n t a , u t f e m e n vel f altiin c o r c u l u m p e r e a m e x i re p o sfit.

S e m e n u n i c u m c o m p r e s f u m i r r e g u l ä r e , i n t e r d u m f u b r h o m - b e u m a n g u lis r o t u n d a t i s , i n t e r d u m o b t u f e o bfibleteque tr i a n g u l a ­ r e , v e n t re r o t u n d a t u m , d o r f o l a te r ib u s q u e i m p r e s l u m , tres ci rc ite r lin e as l o n g u m , d u a s l u t u m <5c u n a in c r a s l u m , f i c c a t u m d u r i s f i m u m <5t q u a fi o s f e u m , fed a q u a m a c e r a t u m v a ld e m u c i l a g i o o f u m , d u o b u s

t e g u m e n t i s v e / lifu m , q u o r u m exterius m e m b r a n a renu+sfnna las vis

g la b r a n iti d a m a t u r o fe m i n e badia, vafis n u t r i e n t i b u s in feries o b ­ liq u a s u t r i m q u e d is p o f in s p e r f o r a t a ; interius c r u fla a d m o d u m cras­ fa in d u a s p a r t i b i l i s , q u a r u m e x t e rn a ein er, sfce n s i n te r n a f e r r u g i ­

n e a . Funiculus umbilicalis plus q u a m d i m i d i u m fem in is m a r g i ­

n e m o c c u p a n s , fcilicc t ab hujus> d o r f o , u b i p u l p a p r o g n a t u s in­ c i p i t , p e r v e n t re m e x ' e n f u s , ta n d e m o m n i r .o f o l u t u s filifo rm is dc f i f l u l o s u s , p a u l l u m in f ra fem in is a p i c e m d efin it, ib tq u e / i t u m a m - p l e d l i t u r Umbilicum externum /eu, h i l u m , c o n f l a n t e m e t u b e r c u l o dc ei c o n t i g u a fosft|!a f t m i o r b î c u l a r i m a r g i n a t a , quæ v e f ii g iu in v i d e t u r irn p re s fu m / l y l i , ab a p i c e p c r i c a r p i i f u t u r a m eju* fe -

c u t i de h e ic i» f e m e n in tra n tis . Umbilicus internus fub e x t e r n o

i n m e d i a fo sfu la f e m i o r b i c u l a r i /itus, & i m p r e s f i o n e p o fiiea o b - - l o n g a m a r g i n a t a , / l y l i v e flig io , n o ta b ilis . Perisperm um c r a s f u m , & l u b / l a n t i a & c o l o r e c o r n e u m , c o t y l e d o n e s a t q s e e m b r y o n e m c o n t i n e n s , in fra u m b i l i c o s lo n g i t u d i n a l i t e r a p e r t u m : a p e r t u r a li m ­

bo c o t y l e d o n u m t u m i d o c l a u f a , f u p r a c o r c u l u m i n q u e d o r f o

(25)

-m inis impres/b perforatum : foramine ilîo o rbiculato, h o e o b lo n ­

g o , utroque m e m b r a n a tenuit fima hyalina tccfio; e x t r a d u i n ap­

p a r e t conchiform e, n e m p e in duos iobos fubovales pofiice cohae­ ren t es divifum. Cotyledones duæ magnae elliptic« tenues albidse* a ventre feminis ad e j u s dorsum inverfo-obliquar : bafi n e m p 'i t r u n ­ cata utrimque tumida ad umbilicos, & apice r o tu n d a to u tr im ­ q u e applanato ad inferiora dorfi lbminis f p e d a n t e , a liquantum in­

fra um bilicos per rimam ibi in perisperm o longitudinalem p rim u m e ru m p e n tes. Corculum five E m b ry o in bi.fi truncata c o t y le d o ­ n u m m e dia ficus albus. Radicula non nifi tuberculum o b fo le tu m fu b tu s p l a n u m , e x a d e fub umbilicis collocatum. Plutnula in ter c o ty le d o n e s extenfa etiam m in u ta lin g u lata, acie utrimque & api­ c e acutisfima.

E x his, quae nunc fufius expofita fiint, facile erui poslünt at- q u e in c o m p e n d iu m redigi hujus Generis c h a ra d e rts , fciiicet

Charaâer N aturalis

.

* C a l . P erianthhtm m onophyllum qninquelaciniatum coriaceum.

T ubus brevis cyathiformis obliquus perfifiens. L acinia fub-

aequales deciduae, initio fubov«tse acutae, tandem laio-lan- ceolatas obtui«.

C o r . m o n o p etala. P etalum caly ce brevius margini tubi ejus in­

ter lacinias interiores <Sc filamenta affixum, planiusculum li­ neari - la n c e o la tu m obtufum cofiatam caducum.

St a m. Filamenta d u o calyce breviora crasfa Im eari-fubulata, c m a rg in e tubi calycis in gremiis 'laciniarum ejus interiorum enata. Antlurce c o rd ato -o vdlts quafi didymae: lo c u la m e n tis

f o lu m mediis connatis. Pollen album.

Pi s t. Germen fuperum f u b o v a tu m , petalo exadle oppofitum ip-

qu* g re m io la c in ia calycis exterioris re c o n d itu m , tan d e m

(26)

di-di vergens pedi-di cell at um* P t dic dius iateri tubi calycis exte­

riori a fundo adnatus. S tylu s germine longior Tubulatus in­

curvatus. Stigma fimplex hunisphaericum.

Pe r. Legumen p e r n i f o r m e m o n o s p e r m u m d e c i d u u m , c o r t i c e ve- f l i t u m d u p l i c i , exteriore c r a s f o c r u f l a c e o f ra g ili h e t e r o m a l - l o u n i v a l v i , interiore te n u is f im o m e m b r a n a c e o p e l l u c i d o bi- v a l v i , pulpa in te rm e d ia t e r r e a g r a n u l o f a . Se m. u n i c u m f u b o r b i c u l a t o - t r i a n g u l a r e c o m p r e s f u m c e n t r o q u e de- p r e s f u m d u r i s f i n m m g l a b r u m b a d i u m n i t i d u m , P trisperm um

m a g n u m c o n c h i f o r m e . Cotyledones ellipticse. C orculum :

r a d i c u l a h e m is p h a e r ic a , p l u m u l a l i n g u l a t a ac u ta .

In f l. Panicula ax illo -te rm i n a lls l a x a d e c o m p o f i t a : peduneulis p a r ­ tia lib u s p r o p r i i s q u e a l t e r n i s r e m o t i s p a t e n t i b u s p l u r i i l o r i s .

Flores te rm in a le s fafc ic u la ti. Bradtece folitariae f e m i o v a t o - oblongae o b t u l æ caducsc.

Character Esfcntialis,

Ca l y x 5 l a c in i a tu s : t u b o pe rfiste n te . Corolla m o n o p e t a l a p la - n iu s c u la . Legumen m o n o f p e r m u m , e x t e r i u s u n i v a l v e , i n ­ te ri u s b i v a l v e , pulpa t e r r e a i n t e r c o r t i c a l i . Semen f u b o r b i c u - l a t u m c o m p r e s f u m .

L o c u s hujus generis, ut ex h a d e n u s didlis facile colligi poteft, in Syftemate A rtificiali erit ju x ta Dialium & A r u n a m , fed in N aturali inter Plantas Leguminofas, & pixeipue Lom en- taceae eas, quibus tubus calycis eft perfiflens ejusque lateri adna­ tus germinis pedicellus, quales funt Jonefia, T a m a rin d u s , Afze-

Jia , Cyclas, S ch o tia, Brownea , cet. Sed ab eis differt eo, quod

ad bafm tubi calyeini nullæ adfunt bradese, calyccm exteriorem menti entes. Ideoque ad diftkidlam potius fedtionem “cuin multis

(27)

»Jiis referendum putetur. E n im v ero c o n f o r m a t i o n e fru d h is c u m

T a m m i n d o o m n i u m o p t im e c ongruit.

Qua s h a b e m u s , fpecies duæ n o t i s , quae f e q s u u t u r , facile

p o s f u n t diflrngvi, fcilice t

I. CodArium acutifolium , foliolis inaequalibus acuminatis.

? Dialium guineenfe, panicula fupradecompoflta ereéla, W illd .'

R åm . E u t. A rch. I . i. S . j a - j z ^ . t. 6., Spec. P lant. I . p. 49 ß l *

Ttm m ennißbur M abànip, BullomenßBus P iin p ie, Ä ,hglis

nigris-tpieaccoHs V e l v e t - T a m a i i n d s .

I n G u m e s infulis Bananas, Plantains cet., inque oris, quæ fluviis Sierra L eo n e, Malga, Camarancas, Shcrbio, cet. fun t con­ terminae, ad fylvartun margines, folo duro atque • flcco, nobi* o c c u rrit haud infrequens a Septembri ad Decembrem florens, âc * Januario ad M artium frudlui proferens maturos.

A r b o r 1 6 - 2 0 pedes afta, in f r u t i c e m fæpe d e g e n e ran s, c o ­

m a den fa fubfafligidta. Truncus a l ti tu d i n e 6 - 8 p e d u m Si craf-

f l t i * circiter f e m o r i s L ig n u m te x tu . ae fabrilis Si d e n f is f im x e le g a n ­

t e r fe poliri p a t i t u r , Si n e q u e re m p e fb .tu m vic isfitudinibus neq u e

injuriae in lc tflo ru m o b n o x iu m q u am diutisfime p e r d u r a t . C ortex trun­

ci r a m o r u m q u e crasfus r im o lu s c a n tf c e u s , ra m u lo ru m tenuis ver-

r u c o f u s fx p e g l a n d ic o l o r Si i n te r d u m m u r i n u s : verrucis c r e b e r r i­

m i s , initio o b l o n g is convexis Si l u lc o lo n g itu d in ali n o ta tis , ta n ­

d e m f u b o ib ic u la tis d e p re sfis, materiae" fungofaè in f r u f tu la lu p -

t x p le nis. A liq u a flne d u b io Opegraphæ fp ec ies.

Pe t i o l i f o l i o r u m adu lti glabri infra foliola circiter unciales.

JFbliola inaequalia, m a x u n a fupva q u a tu o r pollices lo n g a Si p lu s-

q u a m d u o s lata 5 in feriora m in o ra p le ru m q u e ovata rarius ovalia v e l

(28)

vel ovali-oblonga, inedia ê t fuperiora majora ut plurim um ob* longa rarius lato-lanceolata * fuptemum feu terminale m axim um lanceolato-oblongum ; ap p ro x im a te , apice brevi obtufo praedita’; viva fuper longitudinaliter concava & reflexa, unde ficcata m argi­

ne undulata; juniora omnia lato-lanceolata, longe acuminata, valde tenera pendentia co lo ra ta, fcilicet fuper rubentia vel fer­ ruginea ferme g lab ra , fubter pro re nata albida lutefeentia m u r i­ na rufa vel fulva & pubefeentia; adulta rigida ficca fr u d u q u e m aturo decidua, fed non omnia flm ul; frequenter infeflata f v b t t r tribus fortasfis V errucarris, quarum una numerofa minuta fparfa orbiculata depresfa planiscuia atra, altera paullo major rarior gre­ garia convexiuscula irregulariter confluens fufea, tertia m ulto m a­ jor multoque rarior fubrotunda hirta ferruginea vel flavida, nu­ cleo ut videtur atque umbilico centrali infignita, & fu p e r duobus Infectorum nidis, quorum unus certisflme galla ifiajuscula fphte- rica fcrobiculata xeram pclina, & alter fine dubio etiam g a lla , plerumque juxta marginem in longam feriem difpofita oblonga

viridula, Larvam pilofam albam continens. Petioli foliolorum

fesquilineares, planta viva laeves carnofi, unde foliola mobilia in flatu juniori fem per, fed in adultiori folum fub tempeflate n o d u - que pendent, retate vero inultum provecta rigida permanent im­ mobilia ; juniores pubefeentes murini.

Pa n i c u l a plerumque fupradecompcfita laxa inferne verruco-

£a. Peduncuii partiales fuperiores fubangulati fimplices, inferio­

res teretes ram uiofi, unde PcduncuH particulares, qui itidem al­

terni remoti patentisfimi fpiraliter fubangulati gilvo-muririi. P c-

dunculi proprie compresfi quafi biflriati, brachiatim dichotomi, tan­

dem multiflori. Flores plurimi ab o rta n te s, ad-co ut non nifi

© do vel novem fimul invenire licear. BraEteoe majusculæ oblon-

gïe acuminato obtufæ* intus fordide extra laete ifdbeliinat. Calycis

tubus interius femilineam , exterius fere lineam altus, laciniae ple­ rumque bilineares elliptic*. P etalum circiter fesquilineam lo n g u m ,

vel flipitatum vel Jineari-lanceolatum. Filament a plusculum quam

Figure

Fig.  5 . Sporophorum capfula folutum,  dorfb  infpetflum, apice nudom^

References

Related documents

The cropping system during the previous 50 years had been primarily dryland wheat- fallow with some inclusion of grain sorghum at Walsh and corn at Sterling.. At the original sites

[r]

“The Colorado Agricultural Experiment Station funding has allowed us to move some of our research projects from a small scale, 20 by 30 feet in size, to fi elds as large as an

The Spring Cereal publication is a collection of all variety performance trials conducted by Colorado State University researchers working on spring wheat, spring barley, and

FINDINGS EDUCATIONAL IMPLICATIONS • Increased opportunities for collaboration, a highly desired 21 st century skill (Collins &amp; Halverson, 2009) • New Media Composition and

The authors would also like to thank August Demann from Physics department at Colorado State University for assistance in metal evaporations during the electrode

FEDERAL AID AND STATE HIGHWAYS IN SIX COUNTIES OF THE STATE OF COLORADO, TABULATED BY ROAD #s AND TYPES OF ROAD SURFACE, TOGETHER WITH LOGGED MILEAGE OF ALL TYPES OF ROADS IN THE

gritet garanteras. Denna konstruktion innebär inte att nätet inrättas som ett monopol. Den som vill bygga andra eller kompletterande nätdelar skall kunna göra så och fritt förfoga