• No results found

Disquisitio theologica an homini, absque suo studio conversionis contingat gratia Dei? Quam venia max. ven. fac. theol. Ups. præside ... Eric. J. Almquist ... pro candidatura theologica publicæ censuræ subjicit ... And. Wilhelm. Passén ... In audit. Gust.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Disquisitio theologica an homini, absque suo studio conversionis contingat gratia Dei? Quam venia max. ven. fac. theol. Ups. præside ... Eric. J. Almquist ... pro candidatura theologica publicæ censuræ subjicit ... And. Wilhelm. Passén ... In audit. Gust."

Copied!
22
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

D.'D.

D I S Q U I S I T I O T H E O L O G I C A

AN HOMINI, ABSQUE SUO STUDIO

CONVERSIONIS CONTINGAT

GRATIA DEI?

« . . . ■ ■ ■, .

QUAM

VE N IA M AX. VEN. FAC. THEOL. UPS.

PRÆSIDE

DOCT.

ERIC.J.ALMQUIST.

S , Th. Pr o f. Re g. e t o r d. n e c n o n Re g. o r d i n i s d e

St e l l a Po l a r i Me m b r o,

P R O C A N D I D A T U R A T H E O L O G I C A

PUBLI CÆ CENSURÆ SUBJ I CI T

M a g .

AND. WILHELM. PASSÉN,

I N F A C U L T i t h e o l o g. d o c e n s.

In Audit. Guft. Maj. d. n Dec.* 1798.

h. c.

U P S A L I Æ ,

(2)

SACRAM

R E G I A M

M A G N Æ F I D E I V I R O ,

AU GU STI SSI MÆ

R

a s a c r i s

S

E C C L E S . K U N G S H O L M .

PASTORI

e t

PRÆPOSITO,

R E G . ORD. S E R A P H I N .

HISTORIOG

R E G . A C A D . S V E C . O C T O D E C I M

VIRO,

(3)

A N H Ö M I N I , A B S Q U E S U O S T U D I O

CONVERSIONIS C O N T I N G A T

GRATIA DEI?

^ ^ u e m ita non tenent pasfivae Naturae defideria volu- p t a i a m q u e illecebrae, ut levem vel nullam m ov eri nt at­ t e n t i o n e m , quæ in rationali fua indole pofira funt fun­ d a m e n t a porioris lætiorisque fpei, fcena hujus vitae reli­ c t a , e x i g u um cujus curriculum tantum abeft, ut fags ma­ g n u m ad moralem progresfionem homini aper*iat cam­ p u m, ut p r o initio infiniti, quod nos manet, vitae fpatii h a b e n d u m fit, facile fatebitur, omrçium rerurg io quas m e n t i s humanae intenditur acies , hanc longe esfe gra- vi sf imam, de qua olim Salvatori propofita eff quadtio: r/ a,yxTcv 7tooiyj(Tci}, woc. e^co ociocviov. Matth. XIX 16. N i h i l abfuit, quin, diverto licet, fuisque notionibus con- f e n t a n e o m o d o , ad Superioris, quod vices volvit huma­ n a s , fataque fortirur, Entis gratiam alliciendam, femper adnifi fint mortales; verum hçic praefertim quaeritur, qui fic c u l t u s , quem folum Deo dignum Eique probarum judi­ care licet, & quae prima rataque conditio, fine qua per­ p e r a m fibi quisquam perfvadet, Deo (e placere ? Is mo­ ralibus ideis cum religiofis intercedit nexus, ut, illis non ­ d um evolutis, homini etiam præclufa fit via ad notio­ nem animo concipiendam liberi & moralis Dei cultus, utpote qui per fe & immediate San£lisfimo N umini pla­ cet, & quod in rudiori hoc mentis habitu Deo tribuitur officium, vanum fit & me rce nar ium , ut praepotenti re­ rum mod e ra tori feliciratisque dis pe nf at or i, Ei prræfti- tum. Vel ex hoc intelligi poteff, a moralibus

(4)

d u m esfe principiis, ut vera Dei cuîtusqiie, q u o folo E i pr ob at us esfe poteft h o m o , d e t e r m i n e t u r n o t i o ; quo p o - îi to, facile e vi ncitur : fincerum cont inu umqu e virtutis ftu- d ium necesfariam esfe c o n d i t i o n e m , fine qua n e m o D e o placere poteft. Objici quidem folet, i n t e g r a m v ir tutem f ruftra praecipi, fiquidem legem mo ra l em o m n i e x p a r t e f e r v a r e non opis eft humanae; etfi autem pro v e r o obt i­ n e t , o mni bus numeri s abfoluram moralitatem in fini tum E n s n o n c a d e r e , infitias tamen n on eft e un d u m , v i r t u ­ t e m , quæ qualis h o m o esfe de b e a t , d e f i g n a t , ad i n d o ­ l e m homi ni s qualis jam rever a eft, mi n ime posfe exi gi; fic puritas ejus & praeftantia e v an e fc er et , nullaque esfet m e t i , « d quam propius con ti ngend am o m n e s vires ftif- d ia que hominis ult imo i n t e n de re nt u r , ipfumque non m e ­ r e r e t u r n o me n virtutis. Morali lege o bf t r i n g i m u r ad fo- ’l idam virtutom f umma ope f e £ l a n d a m , & falvo Rationis d i & a m i n e , hac obli gati one ullo obrentu fe n e m o folve- r e p o t e f t , vel officia fua temere d e t r e d a r e , p r o p t e r e a q u o d ad pror fns puram moralitatem p e r v e n i r e haud p a ­ t itur limitibus circumfcripta mor al ique pr avit ate affe£la nat ura humana a). Ex mifèranda hac, quam in h o m i n e a n i m a d v e r t i m u s , morali c o r r u p t i o n e , necesfitas gratiae Divinae in negotio falutis haud dubie intell igit ur,

neminem

-* ) Ncgflfn ill o, cju-* homini a nativitate inhapret c orrup tio moralia, causfo etiam fuit negata: necesfiîatis Grati* falvificar non fo lu m n Pelagio illiusque esfeflator ibus antiqu ioribu s, fed Soeiniatiis ei>am & Socinizanti- b u s r e c en tio r ib u s, ut Stein bn rtbi , E b erb o rfia , oliisque. I m m o , H tn kiu s aperte vocat XJrarifitn Fanaticam A u gu flin i opin io n em do medela fi£to Pec­ cato O r. ad h ib e n d a , L in . Theol, p. 1 1 5 . U t ve ro C r itic * P h ilo fo p h i* > u £ l o r Gratiam admittere vi detur; F th ç . inn erh alb der G r . d er bknftn V e r n u n ft, p. 2 6 7 , 2 5 7 . ito eidem oddiéti Recentiores qu idam T h e o l o g i iiecesfitatem Gratia; n o n fülum ad m ittu n t, fed etjam p ropu gnan t. Cfr. A m m an Bibi. T heol. p. 4 6 1 . N . T h e o l . Jour, 1 7 9 5 * P* 3 8 *• Tt#/-tr n m k E in z ,3w t tk j t f u p. 1 7 1 ,

(5)

n e m q u e eo temeritatis procedere arbit ram ur , ut hanc v e n e r a b u n d o ani mo non agnofcar; polita vero & con- fesfa Gratiae Dei necesfitate, rtftat tamen quaeftio: u- t r u m hæc gratia homitii absque fuo ftudio verae convec­ tionis c o n t i n g a t , & hanc animi mutationem efficiat, an o m n i n o h o mi n i ipfi, quam maxime p o te ri t, ad m o r a ­ lem e m e n d at io n em incumbendum fit, ut nifuai ejus fub- l evet gratia D i v in a ? quam breviter attingere nobis eft confiitutum.

§ . ir.

Si re&e a ge nd o morale pretium fibi conciliaturus eft h o m o , confcientia legis moralis excitata fit, necesfe eft, fiquidem hæc lex rite fervari nequit, nifi fciens volens* que ad e a md em Te ho mo co n fo rm e t; tametfi inde non f e q ua t ur , ut legem libi in abftra£to perfe£te repræfenta- r e , diftin£taque complefti cognitione necesfum fit. O - mn e s quoque e xhortationes admonitionesque, quibus eo p er d u ci t u r h o m o , notis peccati infignis, ut follicite fe­ cum volvat q ua ntopere Jufti Re£tique leges migraverit, f uumque mor al em principalemque pofthabuerit hnem, & ad officium r edire incipiat, effe&um fuum ultimo acce­ p t u m referunt v «> qua imperat moralis l e x , fùique re­ verent iam a ni mo inftillat. A b his ver o excitationibus & admonitionibus, quæ a verbo Divino variisque cafibus & occafionibus proficifci posfunt, hominisque converfio- n.em prcccedunt, plures oriuntur motus & quafi c o m p u n ­ ctiones co r di s, quas nomine Gratiae praevenientis infig- niri posfe con ce dimus, eamque non negamus; per nega­ mus autem gratiam Dei pofitam esfe in immediata Dei operat ione, qua converfio hominis & moralis emendatio fine verbo D i v i n o & absque aCtibus Paedagogicis

(6)

que opera h u m a n a , efficitur b). Q uod fi absque ea c o n ­ d it ione, ut h o m o quantum in fe fitum fit, animi e m e n ­ dationi vitæque integritati o per am d e r , . quo ftudio fal- titti oftendat fe conari auxilio Divino dignum esfe, c o n- verfionem ejus & falutem efficiat gratia Divina, profe£to euiqus fatendum e f t , fic locum dari nefandae de Deo o- p i m o n i , quod aliorum t n i f e r e a r u r , alios vero r e ­ p r o b er & a f p e r n e t u r , c) Ejusque gratia haud esfiet

ejqsmodi bon o disfimilis, quod quotidiano f ermo ne

f or tu n am n u n c u p a m u s , quatenus id fecundum n u l ­ lam mo ra l em r egula m c on t in g er e putrtur. Et en im noftris de Deo n o t i o n i b u s , quales fecundum n o r ­ m a m , quam exhi bent purae pra&icae Rationis ideae & fi­ n e s , ani mo f o r m a n t u r , confent aneum eft, nihil praeter vitae i nt egrit atem D e o placere, Eumque gratia Sua alios dignari non posf e, quam qui ad veram animi e m e n d a ­ t ionem i n c u m b e n t e s , jufto m o d o eam q u aer un t, atque adeo virtutis ftudium fpei auxilii Divini omnisque feli­ citatis esfe f u nd ame nt um. Firmisfimum enim falutis fun­ d a m e n t u m meri t um C h r i f t i , Ratio fibi reli&a i g n o r a t , quo folo in h ar m o n i a m red ig un tur San&itas Dei & B o ­ nitas. Ejusmodi v e ro de San£lisfimo N u m i n e o p i ni o , quod Bonitas Ejus limitibus circumfcribat J uf tit iam, ut l o nge abje&isfima eft, ita praefidium ei dem ex moralibus

Ra-h) In libris noftris Sym b oli cis m a g n a feveritate & pio Zelo redar­ gue nd i dicun tor Enthnfiaftar, qui fomniant D e u m fine om n ib u s mediis, fine auditione verbi D i v i n i , fine ufu S acr a m e n to r u m , h om ine m ad Se trabere , illu m in a r e , jufhficare & falvare F orm . ConcorJ. p. 6 7 8

-c ) A b i is , qui fine con ditione nb hom in e f n v o n d a , refpeftu conver- ft o n ia a n im iq u e einenda»ionis , grsriam De i ei co ntiugere ftotuunr, n o n re­ prehendenda eft CafointAtiorum opinio de Ab folu rs Pritdeftinatione. Illi enim opin ion i ndeo propinqua eft harc, ut re*. in eo fnu tn m m odo vertatur, ut coplèftaria illiui eruantur. CfV. M o r i Hpit. T h e o l. Chrift. p. 132, 1 3 3 ,

(7)

Rat io nis principiis fruftra pefitur. N e q u e rationi facile eft inrelle£lu, quo pacto moralis emendatio & virtus, ut- p o te qua? a p roprio nollro & fpontaneo nifu proficifci d e b e t , q uand oquidem alias non imputari posier, atque a d e o nec m o r al uer melior esfet h o m o , nec pr o tali a D e o haberi posfet, nulla noftra o p e r a , fed mera gratia Di vi na acquiri potert. Vel nobis n o n monentibus n e ­ m i n e m f ugit , in hoc apparere conrradi&ionem. Secum etjam Ipfe in disfenfu & repugnantia esfe videretur Deus, fiquidem quod San&um Re£tumque fit, profe&o vu lt, & in Rationalium Entium mcvalirare finis pofitus eft ul­ t i m u s , quem fibi habet pr opofitum, fed moralitati, quae n o n nili a nobis met iplis oriri poreft, re tamen ipfa officerer Deus, fi fola grariæ Suae operatione eam dem a- m m o inftillaret humano à ). Sed licet Gratiae Dei o p e ­ rationes nullo modo Theoretice evinci posfint, adeoque ut myfteria coofiderari debent, ut revelatae tamen pra- &ico refpe£hi intelligi posfunt, e) neque posfibilitas con- verlionis negari potert, cum lex emendationem hominis portulans, illam p r af u pp on at f ) . T a n t u m itaque abeft, ur auxilium D ivinum mfum hominis fublevaturum, Ra­ tio te mer e r e f puat, ut idem reverenter agnofcat, & in fpem nos adducat, f o r e , ut imbecillitati noftrae fub ea c on d i t io n e, ut quam posfumus maxima, opera ad animi

A 5

emen«-d) Cfr- D ccderlein ii ln ftit. T le o l. C b rifl. P. 77. de Opertu. G r a ti* t 3 3 7 ' ö h f 2. Pi recedenti rnmen Obfervatione dicitur circa Salutis in- (èiroteis q u x D eo trib uuntur, non fubfiftendum in com m u ni Gubernatio­ ne Divino', m ulto enim auguflius ai quid iis formulis - f c b e if e , «juar quid­ quid ho m o bene & feliciter agit, id Dei gtatire deberi monent, clnrisfime e perpetua N . T . D o c trin a , Spiritum San&um eis m otibus & aflionibus p r a e sfe, cujus in reliquis inftitmis vim nullibi legim us laudari.

t ) Cfr K en t Ub. cit. p. 2 1 f .

(8)

e m e n da ti o ne m int egr it atemque ipfi n i t a m u r , c o n v e r t r b t gratia pr æf to Tit. Q u e m a d m o d u m v e r o in o mn i r e fupernaturali nihil valet rationis ufus, ita noftram p r o r - fus fugit c ogn it ion em , quid & q u o m o d o ad virtutis pr o - gresfionem conf er at G r a ti a D i v i n a ; £ ) fed perfvafis- m u m nobis esfe d e b e t , neque ufum libertatis voluntatis humanae auxilio ho c Divino i n t e r r u m p i , neque de Jufti- tia Divina quidquid detrahi.

§- III.

Qui jufta animi attentione p e r p e n d e r i t , D o & r i n a m Chriltianam eo f p e & a r e , ut ad veras Dei & moralis fui finis virtutisque ideas ducant ur h omi nes , eamque ob r e m m or al e m l e g e m, menti humanae infixam teftificari, Ro m. II. 14. 15. & glori am Di vi na m ut f up r em um homi nis finem in eo p o n e r e quod ad virtutem n i t a tu r , Phil. IV. 8. 9. Math. V. 48. i Petri i. .15 & quodcunque fibi utile & jucundum d u c a t , principali huic fini poft h ab ea t , M a r c i IX. 43 -• 47. h o m i n e m q u e verae virtutis fiudio felicita­ t e m , p r o vita cujusque & morali animi adfe£lione dis- p en fand am , in altera vita confecuturum esfe, fimul ad- f ir mar e, Math. V. 10. 12. 19. 1 Cor. IV. 5. Rom. II. 6 — 8- 2 Cor. V. 10. quin indoli hujus Do&rinae e on- f entaneum fit, homi ni p e r gratiam praevenientem & prae- p ar a n t e m c o n v e r f o , e me nd at o & i n t e g r o a ni mo ftuden- d u m esfe, ut gratiae Divinae operant is & cooperantis, pro- f p er um nifui fuo fuccesfum addent is, particeps evadat, h a u d dubitabit. Q u a m o b r e m ex M a th . XIX. 16 — 19. r ep er i mu s , Salvator em h anc, quam ei pro po fui t quidam, quaefiionem: n ocyocrov hohio-u, hoc £%« ^Mtjv otKwtovf n o n

(9)

ita folvi sfe, ut inde ullo mo do colligi posfir, curam fa- lutis liiae <3erernæ agenti ftudium virtutis abjiciendum cs- fe; d u m en im ex imperio peccati hom in em eripuit G r a ­ tia D i v i n a , & in eum redegit flatum, utregenitus fit, b) n o n inde fluit vitae integritas in qua nullam ipfe ponat o p e r a m ; fed contra ea, quid m o d o nobis occulto, ad n o f l r a m e m endationem & falutem conferat Deus , filentio praeterit Chriflus de iis m o n e n s , quae homini ipfi agen­ da fuot, & h oc reddit refponfum, cujus veritatem ipfa quaerentis conficientia teftificaretur: eiAeA«s- eio-eXQetv eis rtiv rots mcXots i). Facile int elligitur, praecepta pofterioris Tabulae, quae heic recitat Salvator, non unica es fe, quae fervare hominem o p o r t e t ; virtus enim ad quam h o m i n i i n c u mbendum eft, formali refpe&u fpe&ata, t o ­ ta m fcmple&itur legem m o r a l e m , quae abfolutam o m n i­ u m praeceptorum obfervationem inju ng it, nihilque re­ mittit, ut oeflderijs indulgeatur, Jac. II. io. i i . & urramquo legis T a b u l a m eamdem homini injungere obligationem, Ch rif lus etjam confirmat, dato legis perito refponfo, quae­ r e n t i : n Troinaus fayiv uiœvicv KXrjçevo^oœ. UC. X. 2 $ - - 2 8 . P oenit enti a ut effe&us gratiae co n v e r t r ic i s , D eo quidem tribuitur, A£V V. 31. XI. 18. 2 T i m . II. «5. in aliis ta­

m e n

b ) A Recentioi ibus erjnm docetur : Converfionem hominis nituro m l- li esfo Rfgtnernrionem five qu sn dam quf.fi N o vi hom wis C reationem , qui • d f n m t o principio Santtitatis, ut fuprcmo agendi principio, bonus eiiatn h o m o evadit atque c o n tin u e s in virtute facit piogresfus. Cfr K antifcb en Theorie d. rein moral. Religion p. 3 9 . fequ,

0 Chriflus hoc refponfum sd co in m a d a t propofitae quatflioni: etenim quaerenti: T t u y o c r o n c ttja u cer. refpondet: rr jç ijc c v r e t a fv r cA c w . Sic quidem in Thefi dicit; Hom inem Jegem perfefle fervantein falvari, non ve to in hypothefi arifirinat : Q uendam legem adeo perftfle f e r m e posf», ut operibus ipfius felvecur, quod inter diïw ttTC C refert Panins Rom, V I I I . 3 . Cfr. C . I l l , a o .

(10)

8 An homini^ absque fuo ftudio converfionis

m e n Scripturæ Sacras di£lis, quae ad \xerxvoixv & otvovtou- vaatv per ti nent , cura Sc exercitium illius ad homi nem d e ­ f er tur , utque condi tio ftat uit ur, fub qua fperare licet, falutem. Mat h. III. 2. Marc. I. 15. Luc. XVI II. 13. M at l v X V I I I 3. C u m hominibus pr æfcribi tur, Eph. IV. 23. 24. Avocveourdoa tm nveupocri rov v oos v/jkw, koci evovsca, Qcci rov kcci- vov ccvQçcc7roV) rov tcocôx Geov KTiaêevrx ev J)y,xio<rwvj kxi oaiortjrt rrjtr xArjrrjixs, n on quide m negarur converf ionem a G r a ­ tia D ivina e x f p e f t a n d a m , v.xivos enim xv9çx7rcs qui debet i nd ui , dicitur creatus v.x9 x ©«v, five J tx , 7 \>tio &ea. Sic. V . 22. k x t x rocs £7rt Qv/aiccS) fignificat åix rxv e7St9ufjiiwv. k).

Sic ta me n non o m n e ftudium hu ma n um e converl ione excluditur. Aixxuoswq enim y.ut oaiorrjs r/is xtyrrjixs , five caioTYis uKi]tï]S) quæ diclis citatis c o m m e n d a t u r , arque ac o mn ia præcepta qu æ animi vitæque integritatis ftudium h o mi n i inj ungunt, a lege morali, menti humanae infixa, vim fuam obligandi m u t u a n t u r , nulloque m o d o ut m o ­ ralia praecepta valereut nili penes h o m i n e m f un dame nt o esfet hæc l e x , o mn is officii obligationisque f ons; atque a d e o , nifi ut me ræ litterae exilent haec praecepta, obliga­ t i o n e m , qua ad i nt egr am vitam p ur amq ue me nt em fe­ l l a n d a m obftringirur h o m o , Rat ionem ducem f eq u en s , eadem trade ndo teftificatur atque adfirmat Do£lrina Ch r i - ftiana , eoque ipfo ad facrum confcientiae fuae hor tamen, virtutis fludium i n j u ng en s , eum at tendere jubet. Sic q u o ­ que R o m Xll. a. nobis injungitur fxerxfxo^oris evrrj xvxvcxivvsei m voos, ut expl oremus Sc p t o b e m u s , quid a nobis fieri velit San£lisftmus Deus , Sc 1 Joh. I I ' 21. 22 aperte d o ­ c e t u r , fiduciam quam in Deo Ejusque auxilio p on er e fas

eft, ea niti condi tione, ut virtutem colendo voluntati

E-jus

(11)

jus q uant um in nobis fit, fatisfaciamus F e r e innumera Tunt d i c t a , qua? animi viræque emendationem homini i n j u n g u n t , & ad ear rdem ex ho rt a n tu r , arque adeo non o m n e hominis (ludium e coi?verl.ione excludendum Ti­ mui reflantur. Co!*L li| 5. 8 9 10. Jac. 1. 25. II. 12. M a t h III. 8- Adi II 38. VIII. 22. Sincero aurem animi emendati onis virtutisque (ludio intentum gratiam Divi­

n a m , virium hominis imbecillitatem (ublevaturam ,

( uamque ad virtutem p r ogreslionem pr o mo tu ram , fpe- r a r e posfe , adfirmatur. Phil. IV. %.-<). Jac. IV. 8- Phil, fi. 12. 13. /) Dodtrinam itaque Religionis Chri(liana6 ad ipf um fenfum ver amque Tuam indolem, parum diligen- rer p e r p e n d e r u n t & interpretari Tunt, qui media ilia­ que tutisiima via non incesferunt inter Scyllam Pelagia- nismi , quo g n r i a e negotio converfionis excludi- t n r , & C h a r y b d i n M y f h c i s mi, quo omnia in con- v er ii one ex immediata gratia Divina derivantur. Hu ic opini on i v eh e m e n t e r reclamitat homini inlita confcientia legis moralis; & haud quidem erit proclive inrelledlu, q u o m o d o diviniius tradita Do dtrina, cujus probandae & ag nof cendæ princi pium ipfa Ratio c o nt in et , omnem moral ium pr inci pior um, qnorum necesfitaris libi quisque

B c o n

-/ ) Refpeftu eoru m o p in io n i« , qui ex ultim o hoc dicio colligi volutu, em en dationem hominis immediata Dei opeiatione efHci, om neqne virtuti« ( lu d iu m eadem excitari & oli, conttadi£)io quaedam du o bu s his di£lis in- esfe videtur, liquidem V. 12 h om ines jubet A p o f f o l u s luitiin« ope & curo l u e faluti infiflere, & v. 13. hujus c u r e neceslitattm n e g a t , e a mq u e a h o m in e ad D eum defert. Q u t t v e r o evocvTio(pocveioc ito tolli posfe vide­ t u r , ut hominis profe£lo f i t , veræ em en dalionis virtutisque ftiadio (ibi cqn- fulere, utque hac ratione fperare posfir, fore, ut nifiii (uo adfit grorSa D i ­ vino, eique profperc« det f u c c e s fu s , ex qua fpe folatium reportant omne«, qui de morali fua deftinatione obtinenda folhciH, falutem fuam q u * ru n t, & qua fpe homines erigi & excitari voluic A p o flo lu s . Cfr M o r i Epit. T h . Chr. p. 2 2 9 .

(12)

confcius esfe poteft , r ef peft um a de o posfer o m i t t e r e , ut quæ his esfent inimica, traderet præcepr a , & notiones, quas de Deo c o n c i p i m u s , per ver t er et . Q v o d ad Do- à r i n a m Religionis Chriftianæ a t ti n e t , ex harmoni a cum prafticse Rationis principiis, conflans ejus pretium & mo- ralitati fauftam in animos h o mi n u m efficaciam etiam haud dubie derivare licet; ab antiquisflmis v e r o te mpo ri bu s Phi lof oph ia Pyr hagorico-Platonica a ünofticis & illam in deliciis habentibus quibusdam P atr ibus, Theologiae eft im mi ft a , m) quo etiam fa&um efl ut oper a eo ru m qui i m p u r i o r i inde o r t o Myfticismo fuere dediti , depravata iit. Lutbevus Rel igionem & i m p u r a m illam T h e o l o g i a m M y f t ic a m fimul q uide m r e p u r g a r e cccpit, urpote c on t i­ n e n t e m no n folum Monachismi fed etiam Fanaticismi & Enthufiasmi femina, n ) Qu ar e etiam poftea Myfti- cismus revocatus efl a Fanaticismo addi£lis Q uackeris,

IVeigelianis, Quictiflis , aliisque. o) H æ c ver o Rel igio­

nis depravatio evitabitur q uand o firmum f n nd ame nt um illius in moralibus Rationis principiis pofitum esfe ag no - fcitur. Q u e m a d m o d u m autem pr æf tant ior em hominis cha- r a &e r e m p er f pe&um non habent M y f l i c i , ira naturales ejus vires & quidqui d ex his prohcifci p ote ft , c o n t e m ­ n u n t , & immediatas G r at iæ Divinae operationes t a n t u m ­ m o d o a g n o f c u n t , quibus conver ft onem & e m e n da ti o ­ n e m hominis a df cnbunr . Cum v e r o naturales hominis vires & facultates in quibus f undamenta Moralitatis Sc Religionis pofita f un t, flocci p e n d u n t u r , mirari co n ve - ^ n i t , qua ratione fublimiorem tamen humanitati

defigna-tam

m ) Cfr Buddet in I h e o l. V u iverf. p. 6 7 4 . « ) B u ideu s lib. cit. p. 6 ^ 7 . 69 Ç.

9) Inter recentiores erroribus myttieis <& fanaticis fefe inprtmis no- bifttarunt A n to in tttn Boun^nonn, P oiretu s, G yo n in , Cfr, fV alchii Einleit, in die Vorncm ft, Relig, Streitig, p. 6 2 2 , fequ.

(13)

u m esfe def ti nar ionem, asferitur ; fi enim res in eo tan­ t u m m o d o ver rit ur, quid valeat gratia Divina, nihil im ­ p e d i r e v i d e t u r , quominus ad digniorem deflinationem ae­ que pe r v e ni r e poslint cetera animantia. Hoc vero ortru- çxrov non Colum ag n o v e r u n t , fed rejecerunt primi Lu- t h e r a n æ Religionis CcnfesCores, dicentes: ”Quando vero de eo a g i t u r q u o m o d o Deus in homine o pe ret ur , v e ­ r u m quidem e f t , quod Deus alium agendi modum habeat in h o m i n e , utpote in creatura rationali, & alium a g e n ­ di m o d um in alia aliqua irrationali creatura, vel in lapi­ de vel trunco. N o n eo m o do fit, quafi cum ftatua e lapide for mat ur , aut figillum in ceram imprimitur.” p )

§. IV.

F i d e m quoque in confiiia Dei circa falutem homi­ n i s , falvando necesfariam proponit Scriprura Sacra, qu a­ p r o p t e r r e l a ti on e m, quae huic fidei eft ad fludium vir- t u r i s, at tingamus, necesfe eft. Chriftus Ejusque Difci- puli innumeris fere locis vanitatem oflenderunt e j u s m o di vir tutis, quæ in Cola caerimoniarum externarum dili­ g en t i o bf er van on e & legi Leviticæ conCentaneis a s i o n i ­ bus non comitant e voluntatis integritate, confiftir. D o ­ ctrinae tamen cœleffis illa ar x , quod fide in C h r if t u m , absque ullis operibus jufhficemur & Calvemur , com mu

-13 2 n i ta

p ) F orm . C on cord. p. 6 7 3 . 6 8 1. Supra allatis tamen controriart videtur, quod d é l u m eft p. 6 6 2 . ” A ntequam homo per Sp. Stincl. illuminam tu r , c o n vertitu r, cet, lu hoc porte d eterior efl trunco, quia voluntati D t v i- n a rehellit. Vera tnmen Iie'c non locu m hiber contradiflio ; neque enim lieic MCTCC To otvro adfmnorur quod h o m o & prarftintior & deterior fit trunco. Pi*ftanrior dicitur quia habet rationem & voluntatem, ut grat iam D e i convertricem recipere pnsfir; Deterior, quoniam gratiam il­ lam impedire poteft per isfillentiam malitiofam, q n * in truncum vel lo-

(14)

nita eft plurimis & firmisfimis S: S: di£\is, in primis a Paulo in Ep. ad Rom. quæ in hac d o&r i na clasfica e f t ; Ut C. III. 2 0— 2f. 28. IV. Ç. V. I . 2. I f. XI 6. HdCC

v e r o & tlia idem fonantia di&a, eludere quidem v o ­ luerunt Soc ini am & plurimi illorum veftigia p r eme n te s r ec e nr io r es , eçyoc t ö vo/uu , quæ e negot io juftificarinnis e x ­ cl uduntur, expl icando de (olis operibus legis cæremonia- l i s , invito t amen Paulo, ver bo ru m fuortim o p t i m o i n t e r ­ p r e t e : Ille enim legem intelligir, cujus o p er a gentiles (ßvvgt fufcipiuntf' Rom. 11. 14 quæ illorum cor dibus eft i nf cr ipta, v. 15. quæ a non circumcifis etiam debet fer- v a r i , v. 25, 26. & cujus r i g o r e tam Judœ i quam G e n t i ­ les funt peccatores, III. 9. ur ne unus quidem lit juftus, v. 10. fed o m n e s , ur illam violantes rei fa£ti funt pec­ c at o r u m, non legi cæremoniali v er um morali repugnan* tium. v. i i — 18- IHa deni que lex a Paulo indi gitatur , ex qua oritur agnitio paccati, v. 2 0 , & quæ fide non a b r o g a t u r , v. 31. Haec v e ro omni a minus qu ad rant in legem caeremonialem, maxi me autem in legem m o r a l e m ; e r g o opera non tantum illius, fed hujus, conclulione il­ la maxi me c o m p r e h e n d u n t u r , quam ex fupra allatis de ducit Patiitis: ^icti f£ eçyœv vofjtit ov $Mocia>$t<rviTcci 7tccctoc

voeçj* evciû7ricv ris ©fö v. 20. Quamvi s extra d ub iu m lie

pofita fit fidei hecesfitas, ma gn i tamen i nt er ef t, qu o or- dine fidem & virtutis ftudium inter fe c o n j u n g i m u s , und e facile paret utr um illi an huic primas deferamus. Fidei cum volnntate arcfisfirous intercedit nexus, nam ad fiduciam., quæ praecipuam verae fidei p a rt e m conftituit, defiderium pertineF fpeciale participandi de me r i t o Chr i- fti, c on jun&um cnm adquiefctnria in e o d e m , q uo d o- m n i n o ad volunt atem eft r eferendum. Patet q u o q u e , h o m i n e m prqmisfa Dei .& confilia circa falutem fuam fide, fi vera f i r , non folum ample&i, fed etiam inten- • o r i Audio officioium fu or um numeros i m p i a r e , virtu­

(15)

tem-t e m q u e ' c o l e r e . V e r æ eni m fidei vira non folum eft es- fe u tja lis , fita in adp rehe nf ion e meriti C hr if t i, fed etiam declarativa, quæ per bona o p e r a , ut morus fidei vitales, manifeftarur. Gal. V. 6. I ml e ta men n o n fequirur , vir- - t u t e m , quæ fidem teftarur v i v a m , illiusque eft fructus, a fide n on proficifci, & ab hac no n effici. N a m fru- «ftus a r b o r i s , quæ illam reflantur v i v a m , non tamen caus- fæ funt vitæ ipfius, fed ejusdem indices. H a c rarione ad v ir tntem piomovend-am plus poteft fides quam m o r a ­ lis l e x ; hæc enim principium elf n o r m a r i v u m , illa autem p r i n ci p i u m virtutis operari vum. Mor ali s lex quidem ab­ solute imperat quod fieri o p o r t e r , & ut nihil de i m p e ­ r i o fuo r emi t ti t, ita nemini obligationem fuam in d u ­ bium vocare permi t ti t; non ta men vires con fer r e poteft obli gati oni fatisfaciendi Rom. VIII. 3. Per fidem in pr omi sf a & confilia Divina de noftra falure, pïura for- tioraque virtuti etiam praebentur mot iva quam per l e ­ g e m ; in pasfione enim C h r i f t i , r i g o r legis & juftitiæ D i v i næ non folum c o n f p i c i r u r , fed a m o r & mi fericordi a Dei erga h o m i n e s , ur in fpeculo clarisfimo, œonfpicien- da fiftiru», u nde corda illorum a m o r e max ime fincero in Deum d eb ent infl ammari; 1 Joh. IV. 15*. & a£liones le­ gi c o nf o r me s , ab impuris mo nv is n on o r ig i ne m d u c u n t , qnæ funt a Gncero Dei a m o r e profe£tæ. Q u a n d o au­ t em ftaruitur, fupernaturalem in fide inesfe v i m , h o m i ­ nes meliores virrutisque diligentiores r eddendi y hoc n o n eft negandum quia judicio h u ma n o non posfet fubjici. Et enim illud c u o d T h e o r e t i c e demo nft rar i n e q u i t , eft tamen a d m i t t e n d u m , cum aliunde fufficienter lit revela- tnm. Sufficiar itaque nobis quod verae fidei & indoles & effe&us pe r revel ati onem Divinam innotefcanr. F i ­ des autem m a<ftu juflificationis, non p r o qualitate aut dper e q u o d a m , ob quod D e o i mm e d i a t e p r o b a n s eft h o m o , haberi pdteft, fed q u a n d o fides* Ut' cçyuvev XtpsTMcr

(16)

*ine-me ri t um Chrifti a d p r e h e n d i t , ob illud folum gr ati am D i v i n a m fperare licet. In flatu aurem juftificationis five r en o v a t i o n e , fides a£luofa esfe debet ftudio i nt e g r æ vi- tæ p u r a q u e m e n t i s , cui o m n i n o fuum ett p r e t i u m , San- £lislimoqne N u m i n i placet , fiquidem a morali lege prae- fcribitur ; . atque a d e o , g e m i n u m illud vit amus e x t r e ­ m u m , revelationi & rationi i n i m i c u m , q u o i m p er f e&a noftra opera vel causfæ meritorias falutis, vel ad falu- tem ftatuuntur per ni ci of a. ^) N o n ,hac r ati one de m o m e n ­ to & necesfirate fidei quid d e r o g a t u r , fed potius G r a t i a D iv in a inde exrollitur, quæ fidem nobis concesfit, fuam exf erent em eveçyeictv tam in juftificatione qu am r e n o v a ­ tione. Sic fand me nt a moiv.itatis ' neque p ar v i d u ­ cun tur; & veritati opti me confulirur, cum D o & r i n a de falute hominis per fidem exf pe&anda, in h a r m o n i a m cum pra&icæ Rationis principiis r e d i g i t u r , nullæque morali Religioni i nf er unt ur moræ. Do ce t e ni m Scri­ ptura S. non tantum h o m i n e m p r o pt e r fidem absque operibus falvari. Rom. Ill 24. 2 fi. IV. 5. 2 T i m . I. 9. T i t . III. y. fed eos fimul r e p r e h e n d i t , qui gr at i am Dei fuamque falutem fe confequi posfe o p i n a n t u r , n i ­ li ftudium integræ vitae, fidem reddens declarative vi­ v a m , accedar, absque qu o vana eft atque mort ua. Jac.

q ) P re fer Pelngianot <5t Pelagianiinntf-s plurim os cu m q u i b u i interce­ dit controverfia : an ineritis operum n o f h o r u m falus fit adfcribenda: D u o etjam Lutherani T h e o l o g i Sec Reformat, turbas excitarunt opp ofitis hisce l o c u t io n ib u s : Bonn opera fu ttt necesfaria ad f a lu te m : Bonte opera f u n t per- niciofa ad fa lu tem . PrTbs adfirmavit Q A f y o r , qui m e ntem qu id em non • d e o i n c o m m o d e e x p lic a v it, fed ne fcandalum m o v e r e tu r , ab hac locu- tiorte abftinend um confenfit. Pofterior f t f o v r , in fervore d isp u ta tio n is, excidit A m sdorfio. Haee vero p rop ofitio damnara in Farm. C on tord. p. 5 9 1 ; nifi hac ratione e x p lic e tu r : Bona opera esf« petniciofa ad falutem fi . A r tic u lo de juftificatione im iu if c e a n t u r , & fiducia in i l i s rep onatur, P 7© t .

(17)

Jac. II. 14 — 36. i Cor. XIII. 2. Luc. VI. 47. 48. 2 Pe­ t r i I. s — 8- Ex fupra v e r o allans 4a*er, Do&rinam Chr ift ianaro fidem virturisque ftudium eo ordine inter fe c o n j u n g er e, ut causfa praeferatur & effe£tum praece­ d ar ; Gal. V. 6. r ) neque obftat quod dicatur ocyoc7rtr

f/et&v rît* i Cor . X1N. 13. nam in altera vita

a m o r m a nebit, fed fides cesfabit; caritas in hac vita fefe etiam extendit tam ad Deum quam prox im um , fides a u t e m , de qua heic ferm©, ad Deum folum. Ar- ftisfimo nexu cum fide jun&a esfe debet virtus; nec absque ratione in Sacris Litteris fides cum qua non co nj Unf tum eft virtutis ftudium , mortua dicitur. Jac. II. 26. L o n g e tamen a Do&rina Chriftiana ab hor­

ret illa o p i n j o , nos virtutis ftudio quidquam mere­ ri. Quidquid efficimus b o n i, a morali lege nobis prae* f er ip tum eft, & tantum abeft, ut ultra quam jubet lex, morali b ono operam demus, ut ne officia quidem no- ftra præftemus. 1 Job. I. 8. Rom. Ill 23. Et fi vel ad i nt e gr am pervenisfimus virtutem , nihil tamen nili of­ ficium noltrum praeftitimus, idque igitur merito nobis d ucer e non posfemus. Luc. X V II 10. Facile quoque pater, iftam o p inionem in mora esfe morali animi adfe&ioni, qua. officia fua colere quemque oportet, cum animum ma­ gis rener fpes praemii, quam reverentia officii, cujus cau- fa re£te agendum eft. Col. 111. 23. 2 Cor. I. 12. Jufto itaque ardore vulgari de bono rum o perum merito opi­ nioni r e p u gna vk Lutberus, ftaruens: H o m in e m fola fide juftificari sj. Haec quidem dicendi & docendi ratio a

mul-r ) Vid. Rof enmül l . ad h. 1

s ) O b infertam fuat verfioni Rom. I I I . a ß . voculam Sb/<», notam fal- farii Luthero inullam voluerunt Pontificii. Sed hste additio comparait in Verfionibus Lutherono antiquioribus, ut Germanica quadam edita 1 4 7 7 »

(18)

multis eft carbone notata, cum illis vidererur moraîitati & purae religioni Chriftianæ inimica, & gravisfirr.o abu- fui o b n o x i a ; fed abufus do&rinae cujusdam ver um illius ufum non tollit: Sic impii Dei noftri gratiam t r a ns m u ­ tant in lafciviam; Jud. v. 4. fed non ea p r o p t e r n e ­ g a n da gratia D i v i n a , fundamentum religionis Chr ift ia­ n æ , quae falva virtutis praeceptorum fan£tirate,'fidem r e ­ quirit, i T i m . I. ç. i Cor . XIII. 13. per quam gratia abs­

que operibus, falvamur. Eph. II. 8- 9. §. V.

H a n d alienum esfe v i d e t u r , ideam quoque fi mu«!

e ru er e virtutis, quam homini praefcribit Difciplina C hr i- ftiana Moralis, utpote quæ a virtute nat urali, varia r a ­ tione elt diverfa. f ) Varia funt quae in Sacris Litteris

vir-Er«sutus d ixit: V o x f c h rot clamoribus lapidata hoc fecu lo in L u th er», reverenter in Pafiihwi auditur, Ipfum autem d o g m a , ut Epicureismo viam pandens, traduxere non folum Pontificii, fed »hi tam antiquiores quam rec en tio r e s, & h o s inter S v td tn h o r g w s , qui finxit fe erroris in m u n d o Sp irituu m convicisfe L u t her um, fate i c o i d u m , fe fe hu n c errorem adfumfisfe q u o tanto longius recederet-a Pontificiis, Ep. ad Ocl inge r. T a m lo cu tio auretn qtism Doftrin» ipfa fortisfimis cotvfinnatur ration bus & evidentijfi- mis S . S. .diclis, mpriin*s PauU uis\ qnare appr.fite prorfus dicitur in /ip o l. A u g . Co»/! p. 7 3 : fi displicet particula foin , tollant etjam ex Paulo illas exclufivas , g r a tis , non ex operihut , ram h » quoque funt exclufivæ. Sib i invicem quoqu e op p on u ntur e ç y c c XUi 7 R o m - III. 2 8 » fed ex lo ­ gicis con lia t: u n o opp ofitorum n e g a t o , alterum quoqu e exclufive esfe in- tell igen dum . Çtl<ri£ P aulin a: eetv hoc 7S i s t u s t Gal. II . 16. huic phrnfi : Sola fide n on tantum e x a d e refp on der, led ipfum etjam d o g m a fortisfime comprobat.

r ) Virtus Chrifliana dicitur, quia causfas habet Ch riftianas, h. e. fi­ d e m & coniilium D eo p la c e n d i, & fe Chrifto d i g n a m & fimilem prae­ bendi. Ejus igitur norm a eft lex Divina ut in fciipturo traditur, & Jefu C hrifto A p oftoli sq ue explicatur. Deinde e x e m p lu m De i & Jefu C hrifti, quod quefi elt norma viva, E m e jli T hei! Theol. D o g i n . Seftio VI» Thef. I V ,

(19)

virtuti i m po n u n t u r vocabula

y

ut cefliccspcsy H e b r .

XPt.

tpPevtipcc TÜ mevfjciTos, Rom. VIII. 6. ayiaxTvvfi, 2 Cor. VII.

T. Smuivovv*] xoil evÄctßstct, Luc. II. 2 5 * cvaeßeicc^ K 1 im. IV. 8- *f7 » Rom. II. 7. cer. nullibi v e ro plena

virtutis ex hi betur definitio, quam eo minus poftulare li­ cet , q uo d fini Salvatoris c on g r u e r e non p o t u i t , Syfte- matico & philofophrco o r d in e tr.i£Iatam M o r u m D o ­

ct ri na m tradere. Cum tamen diverfa confulimus loca,

in quibus qualis esfe debear vii rus, praefcribitur, difficile n o n er it ideam ej usdem, Do£lr inæ Chr if tianæ c o n f o r ­

m e m ani mo formatu. In univerfum , ubi de virtute ho> mi nes m o a e n r u r , ofliciaque in Sacris litteris t r a d u n t u r , ea v i g e t p r op on end i ratio, quod hæc cum voluntate D i ­

vina c o n g r u a n t , & ex eadem d e r i v e n t u r , 1. T h e s f IV. 3 — 8. V. i8- 2 Cor. VI. 4 — 6. Math. VII. 2c. Eph. V.

10. 17. i -Petr. I. îç — 17. IV. 2. Rom. XIV. 8 ex quo i n t e l l i g i t u r , praecipuum virtutis Chriftianæ c h a r a £ l e r e m , virt uti tamen naturali c o mmu ne m, in eo confidere, q uod v olunt ati Divinae obfequamur. Qu um idea morslis p er - f e £ t i o n i s , quam ex hi bet pra&ica R a t i o , fund ame nt o fit purae voluntatis Divinæ n o t i o n i , ira ut fecundum illam, haec in ani mo f or manda fit, facile patet, volunt atem Dei n o n fecus ac fandtisfimam cogitari p o s f e , nec huic v o ­ luntati vel legi morali o b t e m p e r a r e , ut diverfum quid refptci, idemque esfe ad illam quod ad ha nc fequendam obligationis fundamentum. Hi s quoque c o n v e n i e n t e r , fub n omi ne voluntatis Divinae nulla pofitiva, fed moralia p r æc ep t a q uo r u m obligandi vis fibi quisque confcius esfe poteft , intelligit D o &r in a Chr if liana, q u od vel inde per- f p ic i t u r, quo d Ch r il t us Apoftolique in eo eni xe elab«- v e r i n t , ut mofaicam Rel i gi on e m quatenus pofitiva i n ­ culcat p ræ ce pt a , füa p r iv a r e n t vi & auf tor irate, & p u ­ r am principiisque Rationis co nf ent aneam M o r u m Do£lri- n am & univerfalem R el i g i o n e m i nt roducerent * Gal. V,

(20)

Job. IV. 20 — 24. Math. V. w) & praeterea, voluntatem Dei fan&itari prorfus co nf o rm em vocet Paulus,Rom. X I I 2. monearque, ut quid bonum fit dijudicandi gratia, ratione ut amu r, & contra confcientiam jufti re&ique non aga- mus, Phil. I 9. 10. IV. g. Rom. X I V 23. et pravus e- jusmodi animi h a bi tu s , p r o quo imperata legis moralis voluptatis vel commodi ftudio p ot th ab en tu r, a Deo a- v er f us , Ejusque voluntati contrarius dicatur. Rom. VIII. 7. Secundum Ethicam Difciplinam Ch rid m nam veræ v ir t u ­ ti mi nime fufficit fola actionum cum lege morali e x t e r ­ na c onfor mi tas ; poteft enim hæc ab aliis agendi rationi­ bus atque r ever entia legis proficifci, quae fola, cum ino- tivo nobis fuit, actionibus noftris morale tribuit p re ti ­ um, eamque o b rem indicatur Luc. XXI. 1— 4. folas e x ­ t e r n a s , legi co nformes a£t ones nemini morali merito duci. Voluntatis int egritatem utpore qua nititur virtus, praecipue poftulat Do£trina Chr iltiana, noltrasque idcir­ co bonas a£Lones motivorum metitur puritate, qutr in eo confiftit, quod folam legem moralem confulamus, hu- jusque causfa re£te agamus. Math V s. VI. » — 4. XV. 19 20. XXIII. 25 — 28 G a l. V I . 15 16 Luc. VI. 32 — 35. i Cor. IV. j. 2 Cor. VIII 12. Qua propter circa offi­ cia f e r v a n d a , pasfivæ Naturae defideiia libi in coniilium minime funt a d hibenda, vel ex his agendi rationes & mot iva d e f u m e n d a , ffid in omni optimi cujusque vita, r ev er en t ia m officii voiunratisque Divirae dominari o p o r ­ tet. i Petri V. 2. Math V. 44— 48. VI. 24 Gal. V. 24. R o m . VIII. 14. 2 Cor. I. 12. N e q u e cum vera virtute congruit,, q uod dam de praeceptis legis moralis defiderio- rirnj g r a t i a , excipere ; illa quaecurnqne fint*, omnia fuam

obii-u ) Cfr J. W . S ch m ids T h e o l. Morol. p. 5. feqn. & K ants Philof. S e lig . Lehre, p. 2 3 9 - 2 4 6 .

(21)

©bligandi vim ab una eademque m u t u an t ur l e g e, qua? d e imperatis fuis nihil remittit; quam ob rem Pharifaeos r e ­ p r e h e n d i t Sal va tor , propterea quod illa det rectabant le gis praecepta , quae difficiliora er ant fervacu, Math. XXIII. 23. & aperte feftatur Jacobus^ omn ibu s legis moralis prae cept is , ne unico quidem e x c e p r o , aeque o bf eq ue ndu m esfe, fi vet a penes quem erit virtus. — C. II. 10. 11. A d e o p u r a m , nulloque phiiavtiæ influxu macularam vi r­ t ut em poftulat Ethice Chrifliana. T a n t u m abeft, ut cui­ dam mortalium contingar, in vitae fuae curriculo ad eam- dem p e r ve ni r e , ut continuas folidae virtuti moras injiciat d epl oranda, qua labo ra nt , moralis c o r r u p t i o ; ut v e ro haec haud fecus fpeCtari poreft; quam fua p r o p r i a culpa h o ­ mini c on t r a c t a , qui tamen p ro f emi n ib us , quae penes fe f u n t , moralis bo ni , virtuti nuntium prorfus r e m i r t e r e , o m n e m q u e legis mor al i s, fui r ever en ti am obedientiam- que imperanti s, refpeCtum abjicere non p o t e f t , ita n o n inagis abfonum videri poreft, h o m i n e m ex mor al i , quo affeCtus ef t, malo eme rg er e posfe, & ad bo nam f r uge m per grariam reduci , quod docet Revelatio. Posfibilita- tem autem gratiae illiusque op er at ionum in ho mi n e c o n ­ v e r t e n d o , nequit Ratio negare v). Sic licet abfolure nos jubeat moralis lex refipifcere, eo ipfo ta men hanc ani­ mi emendati onem noftrae esfe opis folius haud evincit; x ) ut ver o pe r gravia impedimenta, quae virtutis ftudio i n ­ fert animi per ver fi tas, h omi ni eluCtandum ef t, ita n on nili iincero perpet uoque nifu hanc e m e n d a t i o n e m effice­ r e , & in virtute p r o gr ed i poteft. H e br . XII. 1. 1. T i m . VI. i i . 1 2 . Sic libera fua agendi facultate rite utitur h o ­

m o ; ipfaque Do&r ina Chriftiana h o m i n e m ducit ad h an c

C 2 no

-v ) K *m s Retiy Lehre, p. 2 6 7 . 2 9 7 .

x ) K en rtfiln n Theorie der rem. moral. Religion mit liickficht a u f das reine C h u ften th . p. 4f<

(22)

not i onem jufti îibertaris fuæ ufus c o n c i p i e n d a m , urpore qui in fan£tisfimis D o & r i n æ hujus praeceptis fervandis confiftitj Joh. VIII. 3 1 — 36. r ^Petri II. 16. cum conrra e a , qui cordis fequuntur perverfiratero, libertate Tua ab­ u t un t u r , & peccati fervi dicendi funt. Gal. V. 13. Rom. V I. 12 -*-17. Necesfit atem auxiliaris Dei gratiae in n eg ­ otio falutis fimul teftarur Scriptura Sacra, quam, ut c o r ­ r u p t i homi nis ad virtutem progresfio p r o m o v e a t u r , in dubium vo ca re n o n fuftinet confiderati or quisque, quin potius folatium ex f p e , qua d u c i m u r , r e p o r t a t, f o r e , ut li ncer um no ftr um emendationis virrutisque R u dium, abs­ que ulla vi liberae homi nis voluntati i l l a ta , Deus lublevet. Laetus hoc quisque e x p e r i e t u r , qui f u m m o in id incumbit f t u d i o , ne motibus g rati æ praeveni­ entis r e l i f t a t , fed operationes gratiæ praeparantis' a d ­ mi t ta t , & lie p e r gratiam o pe r a n t e m ple ne c o n v e r t a ­ t u r , atque hoc quotidianis gratiæ c ooper an tis effe&i- bus teftetur. H a c ratione mo s g er i t u r m o n i t o Pau­

lino: /jiero6 (ßoßov kxi rçofjia rqv exvTwv o,oortjçietv KXTrçycc

References

Related documents

Utifrån erfarenheterna från Markaryd (och även andra vägobjekt) bör riktlinjer och indata till dimensionering för återvinning av krossad asfalt till bär- och förstärknings-

Projektets primära syfte är att bedöma vilken miljöpåverkan tjärhaltiga material kan ge och om kall eller halvvarm återvinning är lämpliga metoder för återvinning av

Under arbetet har NextJet kommit med önskemål på EFB-hårdvaran som skall användas i flygplanen. Bolaget är främst intresserad av en monterbar display som

Deras reaktion till tjänsten är ganska positiv (Se Figur 4.10), men det är Inte så troligt till Inte alls troligt att de kommer att söka information om tjänsten.. 7 av dem ser

Landstinget Västmanland och Mälardalens högskola arbetar med detta idag och det är viktigt att arbetssättet bibehålls i framtiden för att fortsätta hitta nya lösningar och

Draghållfastheten (figur 25a och 25b) ligger mellan 300 och 450 kPa och är något högre för borrkämoma från hjulspåren jämfört med de som togs mellan spåren.. I

Det är även viktigt att föräldrarna får information dels om sitt barn specifikt, dels om till exempel verksamheten och dess mål så att föräldrarna har en möjlighet till

Du har blivit erbjuden att delta i en kvalitativ studie som ska genomföras under magisterutbildningen i arbetslivsvetenskap genom Mälardalens högskola. Denna studie har som syfte