Dissertatio philologica, parallelismum inter linguam Hebræam et Sviogothicam sistens, cujus continuationem, consensu incluti ordinis philosophici in regia acad. Upsal. publicæ censuræ committunt ... Daniel Annerstedt ... et respondens, alumnus regius, Joh

(1)

? D, A. D IS S E R T A B O PHILOLOGICAL

PARALLELISMÜM

I N T E R '

LINGUAM HEBRÆAM

SVIOGOTHICAM

SISTENS

• CU JUS, ■ CO NTINUATIONEM .

CO NSENSU INCLUTI ORDINIS PHILOSOPHICI IN REGIA ACAD. UPSAL.

PUBLICÆ CENSURÆ COMMITTUNT

M

ag

. D A N I E L

A N N E R S T E D T .

_{S. S.} T h e o l. ADJ. PAST, e t PRÆP. _{i n}_B_{ô r j e}_. V i c. Co n t r. Ul l e r å k e r. PRÆPOS. ET R E SPO N DEN S, V AlUMNUS REGIU5-,

JOHANNES JOH. ÅBERG,

. ' • _{s m o l a n d u s}_.

I N - A U D IT . CAROL. MAJ. DIE XIV MAJI. ANNr MDCCLXVIII.

HORIS A N T E M

U P S A L I

(2)

'KO NG L. M A JtT S T R O M A N OCH B E R G S-R JD , SAMT

R

i d d a r e

a f

K

o n g l

. M

a j

:

t s

S

v e r d s

- O

r d e n

,

v

a l b o r n e h e r r e n

,

H

err

N I L S

W E S T F E L D T ,

N Å D I G E H E R R E .

0 771 ja g har njutet hr o à och Ihn, j j a , mer ut a f E r N åd fa t fmaka;

Sa hhr ja g vifa nagot ron, A f tackfamhet och plickt tillbaka.

JVar nådig ! Tag f hrdenfkuü an D et lilla, ja g har vifa kan.

Når villig hjertans fkyldighet

1

ofhrmhgenheten dignar ;

Så lönar G ud: Och ß ja g v e t , A t t Han min fhrhhn visft valßgnar.

L ef'fa ll, Herr Bergs - R å d , många å r ! IV al mig den ftund, ja g beta får

w A l b o r n e h e r r

och

RIDDARE

AM raôdtnjukâfte tiånare

(3)

VÏRO

Admodum Reverendo atque Praclarißimo *

D : N O

M

a g ,

A N D R E Æ

ROGBERG

P A S T O R I & PR Æ PO SITO in À SH tD A Vigilantiflïmo, o m n i animi veneratione ad cineres usque colendo,

VIRO

**Admodum Reverendo Ö* PraclariJJimo,**

D

n

o

M

a g .

J O H A N N I

ROGBERG

Graeae Linguæ L ECTORI in Reg. Gymn. Vex. meritiffimo, nullo non honore & reverentia prolequendo.

VIRO

Perquam Reverendo atque Doiïiffimo,

D - n o

C A R O L O

AGERTH1N

Ecclefiæ, q uæ in ASHEl_{DA D eo colligitur, C O M M INISTRO}

Laudatiffimo

H

asce p a g e llas, in fum m æ obfervantiæ gratifîîmique anim i tefTeram, ob p lu rim a in fe collata benefa&a offert

Adm odum Reverendorum Perquam Reverendi

N O M IN U M VESTRORUM

Humillimus Af _{okfirvantijjintus cultor}

(4)

&

) 14 C

&

ftantisque in explorandis ac de- clarandis rebus incond antiæ , cujus plura in Occidentalibus Dialeftis indicia circa voc. roa* ïa jam m ox dabuntur,

inn

i n n a rad. Aram. f. Chald.

nnn

ftupuit, informis, vaflus fuit.

Hoc, ut & comes ejus 1H3, fub- flantivum e d , cfr. SIM. Arc*

Form. pag. 363. id qu e, prarter

analogiam forma?, vel ex eo colligitur, quod ante ipfamet hcec vocabula (latus fubdan- tivorum condruftus e f l , e. g. i n r r v n p Ef. 24: 10. cfr. EÏ. 34: i i . Q uam obrem neutrum hoc vocabulum de T e r r a , ut epitheton i. prædicatum, ob tineat, fed ut res plan.' diver- f a ; terra namque nondum ri te producta. Ceterum ab A - rab, <yÿ neglexit, deferuit pr.

domum, vocem hanc derivat

HO TTING. in Srnegm. Orient,

pag. 7/. (enfu per omnia æqu3-

oiîi ad defîgnandam rem im maniter indigeflam. Hinc Gr.

Sijvaios, inanis. Horn. O l : c. 1

Zù /uev BrjvTiov c dcv eASrjs i. c* inane iter confeceris, q. navi ter fruftaberi.sfimiliter,frèf, fru lira. Apud SU ID A M ires,

tsuç-tçyœs. trooatov, to (autcciov

tafum cernitur. Sed ejje La t. u n d e nodriferm o nis 2.perf. præf ind. dft. Gr. eae&cei, Pers. (yA«v} be~

ßen, exidere , G erm . Jeyn c u ra

fuis ubique Dialectorum d e ri vatis & flexionibus ex H e b . 1P\ a rad. o b f HtfV Arab.

exiftit, vid.SlM O N IS^rr. Form ,

pag. 387, efformatum efle, d e prehenderit quivis harum literarum vel perfunctorie peritus. Sic Oriens pariterque O ccidens in verbis, quæ apud G ra m m a ticos fubdantiva a u d iu n t, fibi tam parum c o n d a t, ut c o n d e t, homine incondantius ede nihil.

ÔDc

£)£>e, adjectiv z , vacuus, defo*

latus, fubdantive, eremus> fo - h t udo, vaß it as. Quædam dia

l e d agnofcunt adje&ivum, q u æ  dam fubdantivum tantum , nos utrumque. MocfoG. aut bida efl defertum. Goth, eidibus, defo- lata domus. VKREL, Ind. Scy-

tbo Scand.pag. f j quicum Arab.

mox allatum, egregie con- fpirare vide tar. N ecm m is pro cax v id e b o r, fi aufim dicere,

ipfum in n literaliter ac virtua- liter cum ÔDC ifthuo coincide- ie. Interim ufc in originatio nem hujus vocis dom i inqui ramus , fententiam STIERN- H IE L M II, Literatur» Scandi

(5)

a)

r a i

1H31_{vacuitas, inanitas, ab A-} ra b . 'c* vacuus Sc inanis fuir, prarf d o m u s , vid. H O T T IN G . L$x

Harm* in voce, adeo lit inn Pu-

p r a allatum Sc hoc 1H3 ucrin* q u e defignet in mole aedificio r u m condendorum defectum

&c ruditatem ubique generalem,

u t ait GUSSET, in Comment. pag. 117. in n namque tollit ex m ateriei aggregato rectitudi n e m perpendicularem, & eft vi tiu m altitudinem afficiens ; fed 1H3 rectitudinem collateralem adimit, ita ut fpectet iuperficiem quæ plana elle deberet, rem que eo pertinente perfectione privatam & dçftitutam fignifi- cet. Cfr. JER. 4. 23. Hinc Gr. apud S U ID A M , ßxtos, r ß a t o v ,

' l' ' ' n ' J'

T o d i x (T ju iK ^crrjT X /O x itiv juyj e % o v ,

q « ß a lov Tt cv. undeH O M . Ii- ß. € 7 0 ! T X l a d Y jßuiC V

ne tantillum qui Jem, b )

T^rp

*]irn tenebra , inetaphorice ,

mifiria. à rad. *|£'n objcurus fu it

<bt ene brat us i t e rn que ig nobi lis iu it, prout Latine obfcuri ho

mines, pro ignobilibus, a b i-

pfo Cicerone pronuntiantur. Ab idea te neb rar urn traducta vox

eft

ca* quondam magni incremen t i, afferre lu b et; ita enim ille.* quem adm odum a veterum Go- rhortim a pofitivo, apud a?quos arbitros nafcitur c t, at, od, liib- ftantia, quidditas Sc quicquid eft, vel effe aut fieri poteft; ita a privativo a, Gr. x çeçn-

Tixct) , Gothis etiam familiari,

generatur fenfus contrarius

ot vel Oi/, i.e. nullit as, vacuitas.

Cfr. W A C H T , pag. 11(32. Sed haec, utcunque fubtilia Sc per- Ipulcra,liberaliorem pofcunt v e niam , quam nuper allatum

1fln,

st ii- V erum tam enquum éCc præ-

terea plures apud nos fortiatur fignihcatus, potiores indicabo* i/o quidem od, öd, facilis eft, unde hodienum ôDfdtih, facilis c ognitu, notatus. Mceiog.aze, & hinc a%eti%o, facilius. MARC. 2: 9. AnglS. catb. Franc, edi. Angi.

eafe. Gall aijc, facilitas, commo

ditas. _{2:0 Od (igoificat præ-} flans. Celt, od, excellens, vid. BOXHORN, in Lex. Ant. Brit. Hinc nomina propria bene mul ta ab Od. e. g. Otho, Odulph, 1_{. Atbaulpb, nobis Adolph: Ed}

ward, Edmund, Ed-ve 1 Ethelred

Odoacer, Edgar, See. 3:0 O r b o 

na notat, potleffiones, unde£j>-

fala ôDc, Poffeffio Regum Upla-

lenfium. Iff, aud, idem. Hinc f (cn* OD/

(6)

eff ad fignificatum mortis: C V ■pH. cfr. Hiob, i y. 22. Joel. 2« <*,

O biter notavero Poetarum olim pariter ac Philolophorum cœcum atque im m enium Cba-

os a "]©rr per apocopen potius

formari pofie, quam a nelcio qu o nnD ad fignificatum cali

ginis & ob [curationis d id jf to ,

ut R IT T E R O H U S IO placet ci tante VOSS. Etym. p. 129.

/JT N o m e n eft altitudinem E-

minentiam & quidquid excel fi ac abundantis defignans, deinde vi cinitatem a parte (u per i o r i , im  minentiam notat, ab nEy Arab.

)Jc eminuit, [ibiimis f u i t , a fren

dit , tf/fr/j- jaSlus efl. Sed fre- quentiffime in particulam abit

varias accipiens fîgnifîcatio nes, haud aliter ac Gr. v-xfy Lat.

[uper^fupra, fenfu, ad ampli

ationem , potiftimum fuperne adtemperato, [ p e r , prope, r/r 07, 1/7//7 , ver fu s, a d ,

per propter See,

A n'ry afeendo orta videntur

Lat. o/co, crefco, & o/ro, o d o rem emitto , quorum po- fierius in hac ipla notatione utique frequentatur , prius autem in derivatis & com*

po

ol)/ Germ, ffeinob, pofleflio pre- tiofa. A tque fie 4:to a n o ta tione facultatum, polleftionum- que tandem de Fortuna, forte,

fato y dici coept i v o x eft. U n 

de ‘etjam num , £)et rcar fd

fic erat in fatis. Cfr, fi placet Dif]'. meas de Lib. Hymn. Suec,

Upf. hab. M D C C L IL

a)

Ddj tetn.

£ o n i , adjeftivum fimul eft & Subftantivum, vacuus, va cuitas, Fennice ti>!)jd, id. Hinc fecundario tont, otium n o ta t, q. vacuitatem a curis & labo- ; ribus: i œmu tom i, in otio fuf- ; fici enti. E r ban befr tom t i l , cum ipfi vacabit. Vid, V E RE L. tn d ScytboS. pag. 2 5 7 , unde hodienum apud Smolan- dos obtinet locutio r lag f)at intot tom, non vacat. Tom a u  tem noftras, quum nullibi fi- mi'e lui vocabulum in Diale- ftis propinquis habeat, ac fi- gnificatu fere arquipolleat ipfi n n , vaftitatem & vacuitatem denotanti, facile ad rad. n n n , imrr.o, fi placet, ad a n n cum Illuftri quondam RUDBECKIO retideris,uf reticeam quæ THO* M A77J N U S congédie in Glos-

Jario pagr 1032 bene multa

(7)

pofitis _{involutum fervatur,} illud enim afcenfum habet, in crem ento enim res fit altior , o d o r fwfium emittitur. Mine no m en nbty bokcaufium Seiet h eT) à f- effer a ^dftün, tollere elevare.

Plura de Voce fubminiflrat G U SSET in Comment, pag, 600

feqq. ^

Alias innumera ex hoc by fi n ^y in occidentalia noflra ldi- omata invefla vocabula, fine multis Literarum notionumque crucibus fifleremus , fi vacaret chart^que modulus caperet,

0 0

five a n;3 vertit, ohver-

t i t , live ab inuf. n.s'Ö apud A

rabas autem _{f i d it, diffidit,} alternantibus _{atque J7, ut in} verbis heemnnticis fit, nfi or, a fifpura, OVÖ vultus a verten

do f. volvendo, utrinque faciem, fuperficiem, extremitatem indu

cit Etymologia ifthæc, fenfu invicem haud abfimili , pro natura adjuncti eruendo, adeo ut 03_{S? 0 /, vultum-, fpeciem ,}

fuperficiem, angulos, fiffuras £f quicejuid circumquaque Jurfum, deorjum, forat, introrfum proten

ditur particulatim concernat. Hinc nö q. d. in loco præ- cifo & determinato , hoc lo

co , illic, huc. _Et(

nonnulla vero fatis inania,

/7) _£)

Cet) SUcrcftr \tar. p r e f e r , tenebræ, ?.b dyetv-

a eoo, oblcuro, per aphærefin de

ducit W A C H T . (7_{A;#: pag. 451.} quæ quidem literæ a ablatio in ipfa Græcia legitur apud HESIOD, in E^y.

Peiec re /wèv Qeo)

Sed potius e Sclaveno-Roflica Dialecto* Scythitæ fcaiuriginis infigni rivo, deduxeris b o rd era

Mrak) tenebræ, unde Mrakoivi-

<//;«* , tenebricofus. _META- jPH RASTES hujus loci Biblio- rum Sclavonicorum uritur v o ce Tntà, nebula. 7W autem nihil aliud efl, quam noftrum ©imma, id.

certe nihil aliud efl, quam Gr. imi, jccicT' uÇcctçeaiv, unde Germanor. auf per anaflrophen, idem e f l , utrumque vero a- pud Anglos in upon fupereflè videtur. _{Huic autem quum} làris cognatum fit ofvoer , quod infra mox eruendum erit, con- fulat B. L eclor, quæ ibidem! addufta leguntur.

c)

SDjttpet.

£);up & profundum & pro-

C

fun-■ _{f l ) o d ) v i d . p a g . 1 2 ..}

f>) tu a r v i d .

(8)

Et quid enim eft ptb aliud, quam fa c in facies,

n

nempe a- pud occidentales gentes in cras- fiorem afpirationem c. 1. k. imo

q. & g. abeunte, ut literarum

afpiratarum metamorphofes pene innumeras, exemplorum farragine facile comprobandas,

reticeam,

a)

onn

Dnn

sfbyfjus aquarum ftitpen dee profunditatis, a rad. Arab. f& ßupuit, admiratus c/?, ad co

que haud longe diftans vox àb ipfo vocabulo

in n

, fenfu quippe ad fluperem confideran- tis utrinque accedente, quod vide; Interim o n n non eft ter- ræ cavitas, quæ aquis te g itu r, easqve, vafis inftar,capit ac con tinere videtur, contra Aben Ezram Pfal. 104.quin L ocorum Biblicorum inipeftio adftruit elle ipfam, decumenæ magni tudinis & diluviei, aquatn; ISleni-

pe y quod ait GUSSET. C o m 

ment. pag. 895* contrarium u-

fu i f fcripturce e(l, ponere praeter maria aliud quoddam CHH quod in terree vifceribus exiflat.

A Dnn procul dubio Gr. eft

©ufjLoiy apud Hefycb. alyjjum n o 

tans.

In-funditatem notat , adjettiva nam que nobis vox eft& fim u l eadem lubftanriva. Sunt, qui per anaftropben vocabulum Djup ad Gr. ßvScs, prof undum , ima pars y relatum volunt, vid. JUN. GloJJ Gotb. pag. 142. Hoc SKINNERUS violentum v o cat,fed fuis tamen com m odum eft. N am hinc mtelligimus, cur idem nom en in omnibus D ialeftisnon folum profundum y fed etiam altum & longum de- ftgner, atque fic quidem ap prime confentaneum immani tati molis chaotieæ, in allato loco n o f t r o , per DHO ad um brata. Cfr. Germ. T ief AngIS.

deop. Franc, tiuf & d m f Angi. deap. Belg. diep. Pers. ^ & lJ T * dibi. Sclav. dno} abyftus.

a) b)

£>d) ^)€i*wn8

vf)crrc quatenus heic loci ex primitur in textu authentico voce adeat B. Le^ftor Traftationis noftræ fuperioris pagin. 5, (5. & 7.

«£)evte autem quum in Bibli- is Sacris paftim ufurpatur pro ©uD , vox eft non folum p er idonea, fed quæ multum et jam luminis feneratur abiplaA rab.

ra

a j cfr. riN H 5c P 3 H aPud T ho-I ccf). vid. pag. J2. b) term,

mazzin. >» ™ «• *• t. vid. pag.

(9)

5-) ip (æ Infiiper ab Arab, admi

rntus eft. Gr. 0 « u /^ miraculam

e f to rm a tu m , videbit quisquis anim um ad originationes vo cum vel tantillum adjecerit.

Na? rf* ftupuit originem præ- bet nofirati Cum, ftiipidus, id quod ex fè gignit, præfixo fi- bilo, gum q. fDum, obftupefaHus,

attonitus, mutus. ci\

m u

fit") fpiritus &c. Noflra- rum licet partium heic non fit, in examen vocare Fxege- tarum Socinianorum aliorum- que luper hanc vocem fenfen- tias, ut loqui amant, reales, eas- que fimul erroneas & explo dendas, quibus primo n n vi

vificam Dei virtutem effica cem operationem, eam que motri- cem, interpretantur SOCINUS

in Def. animadvert! p ! 10. & WIDEBURG. Mathef. Bill. Spec.

I qu. j Deinde pro jfuffu Turn

mi Opificis fu mun t Judaei, no minarim SALOM. ISACID* ad EC IL 4. quo Äoycv TfÇoCPoçMCV fubinnuit iile. T u m COMEN. Phyf. Ref. pag. 19, 20. opina tu r, voce DTiVtf n n fpiritwn

mundi vitalem indicari. Cfr. C R O L L . inprcej. ad Bal. Chem

P a S - i

r a d i c e t ' f r \ j tim u it, ne ni mis audacter dicam, illam efie om nino eandem. Legimus e- nim L U T H E R U M Tom. Jeu.

Germ, p* 207. ita di (Terentem: Das wort TERRIBILIS beiße ich auf Teat[cb HF.HR. i. e.

Vocabulum terribilis ego ger- manice reddo Hebr. Unae Pfal, CXI: 9. in Verf. Lutb. exftac

Heilig und HEHR iß fein name :

(anctum & terribile eft (uum nomen. U trum aurem fènfus heic terroris timorisve prior fit, an celfitudinis ac excellent i ce , quo vox Hebr quoque gaudet, Goth. Ha 1_{. bar, celfus, altus:} an etiam H er, quod fimul fan•

Bum notat, haud ego magno

ponam in discrimine; apparet tamen, Her ifthuc natales de- diflè voci $erre, dum Domi-

nam n o tat, Principem, Regem,

XVTCY.Ç01TCÇCC.

In tranfcurfu obfervavero, vocabulum HaftlaA.Her, quem adm odum non nifi leviter dis crepat ab Arab, j ♦ (de quo vid. T raft. noft.Iup. pag.6,7.)item- que prope accedit,ad " ’Hac nH , unde fanftiffimum Tetragram- maton rprv delcendit; ita Ha^

Her, una indidem tuto derivari,

adeo u t, pofl: Entis Supremi

C 2 _no*

(10)

pag. 19. Adbæc alii conjedu- ra v o cem p H accipiunt pro

Sole Vid. J. ALB. HISP. &

HACKSP. Syllog. Difp. pag. 499. T a n d e m q u e de Angelis vocabulum quæftionis explicat T H . D E VIO ad hune locum. T a m e n ut Etymologice vocis

iTVfxojç fiat fatis, monebimus

.PH generatim notare quam- cunque fp irati012em , f r a n fi t i v am five i rtranfitivam, à

n n

med

quiefe. ut Arab. Spiravit. Cfr. SIM. arc. formul. pag. 344 Hinc P ' l p in Hiph. odorem [pi-

rare f e c i t , olfecit, unde per Sy

necdochen jenßt, fenfti percepit. Jud. 16. 9. Q uam obrem a notione Spirationis nomen

nH

tradu&um eft ad fignificandum ipfum a€ra & v e n tu m , ac me- tony mice, plagam coeli unde ventus fpirat, præcipuæ occi dentalem , quo ipfo Vejperam interdum defrgnat, pariter ac Arab. tempus pomeridia -num , veiperam notat Cfr. PH

Dl'P Gen. 3. 8- Ergo quemad m o d u m aer, tenuiffimum quod lenlibus occurrat, repræfèntans & eft tamquam res incorporea; ita vox haec metaphorice ufur- pari fuevit. 1:0 de Subflantia

J p in tu a li, poti (Limum heic loci

de T e rtia Perfona S. Trinitatis

Spiritu SanSlo, idque vel

ab-

folu-notationem , fecundario indu at fenfum -Sanftita tis, Celßtu -

ilinis tandem que timoris ac ter- roris, Dei O. M. totidem ovy-

KoiTYiyoçYi[xctTa>v. F.t quid quæfo

ell: prior fy I laba be in helig a-

liud, quam jam nunc allatum Ha Ergo # e m n idem eft, q uo d utru rrq u e @uD. A d de q u x i n Tradt. (up. de C'îTHt & ©UD- paucis difputavimus.

5(nDe

2Iut>t cum n i l in fenfu fpi-

randi mirifice confpirat; 5(nOC

namque per Syncopen N u n n a - cionis idem eft, quod Germ.

Æ e m , odem, vox o m n iu m ar

bitrio originis Græcæ, ua> enim

<x(Tco, accote, ccYiyu elt fpiro hali tum efflo. U nde clr/dic, ocr^oc, vapor, aura, halitus. cfr. Lat. a- vima. Moefog. ahma Joh. 6. 63.

Cun£ta vero ab utipcc, ut o- ptime olim judicavit magnus LOESCHERUS in Literat Celt, p. 67. In Cippis Runicis legi tur vox haec promilcue an t,

hont, a n t, a t, ot &c. Vid.

DIJKM. Traa. de Ci pp. Run. paffim. Ab SlnDc, fenfu ad m e n tem tra d u â o , provenit a tia, animo præfèntiie, dum dici mus: t>et onac mifl, mens mihi

prcefagit quid. 2(ntligf pradagi«

urn, om en. Summa tandem imaque vocis origo in ipfa n a

(11)

tu-folute, utPfal. IJ9. 7. vel ad ditis charafterifticis epithetis, ejus eiïèntiam, munus & ope rationes defignantibus; vel met- onymice de ejus effectionibus & donis, ut Ef. i t . 4 Pial. j i . 12. &c. _{2:0 de Angelis bo} nis m alisve, de anima hominis ut & de Animahus Brutorum, tandem que j : o , habita ratio ne tenuitatis & levitatis Jpira-

menti aut halitus, de re qua

cunque vana & nihili H o f 12. 2. vox hæc legitur adhibita.

A n H efl r m odor, meta phorice fama , Synecdochice

perceptio y Hinc procul dubio

noftrum tôf, fum us, a fimili- tudine venti. _{autem, pro odo}

re yperccptioney fam a, rumore at-

que re vana & nihili, quotidiano frequentamus in vernacula ad- hucdum ulu. _{A rôf rumore,} præfixa lit. f. ut fit in lingua rum tem perie, toto coelo di- verla, oritur frdv\D, fama, exi

(limatio. _{Similiter Graecorum} ft er to , f c y x os » rhoncus, à

n n ,

_{glilcente nunnatione, de}

riv atur, q. a valida fpiratione, unde præfixo /3_{, ut jam mox} de lit. f. monuimus ,

Jujpiro, g<r//zo.

ö'D'TN. Vid. Traft, noft. lup* Pag- 5» 7> 8.

tura foni fita efle videtur. Cfr. Lat. H io , Hifcoy dum de foni- tu îoquelæ adhibetur, ut in VIRG. Æ n.W l. vj.14.

raris turbatus vocibus hifco.

Hio autem dum apertura de-

fcribitur, convenit voci Heb. HNÖ fidit y divifity nec ingratiis

h namque & / permutari in

ter fe, notum efi:.

®rodfroat)C.

0 _{mdfma , innere Uhr ari. IS ID.} HISP. in fragment, cont. Jud. Cap. IV. 4. noftrum hunc lo cum graphice ita reddit: Gotes

Gheifi fuueihoda oha uuazjferun,

fpiritus Dei ferebatur fuper a- quas. Videtur vox hæc formata, præfixo fibilo, a Celtico voca bulo, a Cambris hodieque ufita-

tOycbwa, Perf. V-^hwa, aura yfla tus , ventus y quia (emper dici

tur cum relatione aa aërem. Cfr. quæ de t\m per n n & HD conjectavimus. Nos autem quoniam deftituimur forma Orientali Pihelica , in expri menda vi vocis n h m o ; haud om nem ubique vocis hebrææ emphafm affequi valemus. So labimur vero, fignificatum mo-

titationisy in hoc loco, plane

peculiaris, ab adjuncta caufia benefica, fpiritu D ei, fatis elu ce Icere.

(12)

h . *>

?y n&mo

Hujus verbi vera, ut om ni ho

noris & reverentiae praefamine j nitar Auboritate Sumine Rev.

D n. Prof. C H R IS T . CLEYV-

BERG, Litteraturae Orientalis Coryphaei, in Difïert. de n n Upf. hab. MDCCLXVII.

tn prima Conjugatione ßgnificatio tß, mollefcere, Arabibus non tan~ tum uju re'epta t o cum de

butyro molli Zf diffluente, tum de tnaffa molliori atque etiam de a- qua ufurpantibus ; fed Zf y er.

XX ff f. y-

obvia in verbis

lfim,

w o v y Sa omnia offa mea mal-

lefiunt. Hinc in Piel efl mol- lefcere fecit, in primis ova, unde Deut

. xxx/f.

h

**. i:p vy* -wjd**

6\rr.’ *. /Wtf aquila

nidum futtm {b. e. pullos in nido ) excitat ( b. e commovet l. ?no veri fa c it, excludit ; Z f pullos fuos incubando fo v e t, & quæ

fequuntur in cit DilL pag. 4, 5. luculenta vocis fenora.

Interim cum motitationis prae cipue ac fpirationis heic ioci a- gitur idea, fuccurrit Traditio quondam Æ gyptiorum fabu* lofa, qua D e u m , quem Cnepb vocabant, ovum in ore fiio

te-

nen-Interim Grammaticis proli xius difpiciendum relinqui m u s, annon v e r b a : frodfrcfl, fmifroci, frodnfla, froimta, idqga, lt<p

ç\a &c orientem aliquo m o

do redoleant. £>fn>et

£)ft\)fct nihil aliud eft, quam Gr. Cnèç, Lat. praef. Sibilo, /«-

per, Hebr. *13 y , P e rf ^ her,

^ eber s j ) einer, idem Mce-

IbG. u fa r, Angf. of er Fr. & Alam, ubar 1. upar Angi* over Germ, uber Cfr. quae circa voc. ‘jM fupra annotavimus.

p a r tn e r .

<2Öatfn, Sclav, wodà, M a - foG. mate, Luc. VII. 44. AngS.

wœter. Fr. & Al am. w a zza r,

Germ, icaffer. Angl. water. O - mnia fecundum m entem P L a - T ONIS in Cratylo pag. 281 • a vet. Phrygio deducenda. U nde Graeci fuuni Uuç habent, in bar-

baris, ut air m o d o laudatus gra-

viflimus P L A T O , ponendum. Hinc quoque Larinorum»</oyo- riginem fuam trahere videtur.

Qui hifee delebantur fludiis obfervaverint fortean mecum, roattn , w a te r , introfpeb a pe nitius v o c e , prae le ferre lpe-c»_

« ) vid. fupre pag. 16.

b) U û vid. pag. 17.

(13)

n e n te m , illudque velut volven

tem & afflantem fingebant, eo

nim irum confiiio hieroglyphi c o , ut m undum fpiritu oris\Dei facium efie, fignificarent. Vid D ICKINS. Phyl. Vet. & nova pag. m. 307. _{Proinde fufpi-} cari licet voc. e duabus olim conflatam elle, videlicet a m*) & HÖ, extritis, in coa- litione utriusque vocis, literis n & 1 per fyncopcn & apoco pen, folenni fuo more in hee- m a n tic is, potuit exoriri Bjm ifthuc, quali dicas, oris blando

fotu t f Jpiratione excitavit, mo- titavit.

r ' D n

Vocabulum O ’D qua formam vid. Celeb. JOH. DAV. MI CHAELIS Hebrœifch Grammat• pag. 260. & SIMONIS Arc.

ciem Crafeos binarum radicum quæ, ni fallor, antiquitus vigue runt, wa & dor, ac fi dixifient Phrygii v-Skp_{nempe v iliud} nihil aliud eli,quam Perf. hj*

hrca ; aura, aer : autem

vetuftiflimum Scychicum

dor, dur ) aqua efl, fine dubio a

fimilitudinefluidi utrinquetfërei & aquofiy qua in re noflras <253_{attn mirifice confert ad de-} lignandam Maliam chaoticam, exprimendamque mentem au ctoris Sacri, & ad exhaurien dam omnem vocis 0*0 1. vim & ctKfißemv, Adeo ut vel fic quidem confiet pofirem o, Metaphrafien _{Suethicum o-} m ne, quod ajunt, tulifiè pun- d u m , fenfurrque allati S. Bi- bliorum nofiri loci feliciter fublecutum elle.

form. pag. 341. ab Arab. I—♦ aqua Jcaturivit, aquam propina v it ; led quoniam fignificatio haec verbalis lane lequic r eft

ipfi nom inali, afïèrre lubet fententiam Præcl. D. M. BJÔRN- SrLÅHL. in Dill". Upl. hab. MDCCLXII. de Decalogo Hebr. pag 29. ubi fe perfuafiffïmum, ait, ßbi babcre D'û 1. "D aquam

primitivum effle cvc/xuTonsTronifxevcv ; cui quidem opinioni vix

inficiabitur is, qui meminerit* ouvctÇeiotv Textus præfentis exi gere alium plane conceptum, quam quo. Elementarem difere- tam a q u am , poll ordinationem operis creabundi, capimus. Ex traditione fine dubio aquæ chaoticæ, forte gereri Ncachidarum humano coæva, opthne tandem a MOSE deferipta , haufifle vi detur olim THALES MILESIUS, perfunctorie licet, ut nova tores nonnulli noftri feculi, edodus, fuam opinionem, de qua legimus cantum:

(14)

Oceanum D e o ru m genefin & matrem Tethyn; A D’D 1* ’O a<d nos manavit ^IDla, pratum aquofum^

locus uliginofus & paludofus. Adde Lat. madeo, rnejo\ *de hoc

namque notum e ft, apud Latinos aquam honeite interdhm capi pro urina, qua de re vid. VOSS, in Etymol. pag. 31G. Ad do ipfum ; nam literas occidentalium liquidas & hee- manticas Orientalium paria manere fata, deprehenderunt du- dum linguarum utrinque acutiores interpretes.

Sic dilputatis pro modulo facultatum ac te m p o ris , vo c a bulorum hujus loci natalibus & mutuis fignificatibus, tria re flant notatu, fi placet, digna momenta: Videlicet 1:0 Kilipfis voc. DV1 in textu originario inter & DIPH \3fc , quae in me- taphrafi Vernacula plene effertur per roar, erat; 11:0 deefie videtur

n

de m o n ftra tiv u m , voci D1H0 præmittendum , id quod in Suethico idiomate fignatum videtur fub terminatio ne ftatus definiti Djupr*. IIl.-o

n n

redditur ^)(2rrané an« Dc, quum tamen ©hD3 2lnDe, potius preftiusque adhiberetur, inprimus ubi ratio vertendi Textus ita fervanda e fle t, ut in

Î

iræfatione'ad Biblia Sacra Editionis Ca r o l i XII. Anni 1705

egitur relatum: 3 fpnnerijet dr n>tD Denna Editionen ttl nuir« fanDeS, at tlje rndfl i ®uDë £>rD bnftaDe namn nn*' 0 $ ' j r w , fcroilfa bdgcje af Den 0 n>en(!a Uttolfareit blifnoa gifne meD orDcc

warDa Q tnm 0 ?rifarten få atfFiibe, at Det förtißa ut* mdtcfeä meD tre flora Söoffldfroer, £ ) £3Ue; od) Det feDnare meD trodnne, *£)£rce; til at fålunDa roifa jïilnaDen af orDen, fom fin« naô i Orginal tepten. Quæ fi ita fint, vox con-ftanter redderetur Sed ut ulla nusquam lingua

fxera-<Pço

6

<&e

7

<T

06

i numeratis totidemque vocibus alteri, fine crucibus &

aliqua ab alterutra parte violentia, æquiparari, nedum efferri poteft; ita nolimus in rebus Sacris nimis acute v id e re ; quin fucclamenaus cum DAVIDE,

!

PS AL. CXIX. J7, 33-

i w i n s - n a k m m t o o w "o y n

:

k int