• No results found

Disputatio civilis de virtutibus homileticis in genere et in specie de comitate, quam ... præside ... Daniele J. Bhem [sic] ... liberalis exercitij gratia publice discutiendam proponit Johannes Arvidi Tiderus Smolandus. In aud. Gust. ad d. 18 maij horis a

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Disputatio civilis de virtutibus homileticis in genere et in specie de comitate, quam ... præside ... Daniele J. Bhem [sic] ... liberalis exercitij gratia publice discutiendam proponit Johannes Arvidi Tiderus Smolandus. In aud. Gust. ad d. 18 maij horis a"

Copied!
16
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Difputatio Civilis

D o

V I R T U T I B U S H O M

I-L.

E T I

C 1 s

in Generej»

Et in S p e c io

DE

COMITATE.

JQudffUt

D eo immortali D u co>

Io Regia» quæ ad Salam Suecorum e it, Academia » cum confenlu& approbatione ampliflimæ ibidem

Facultatis Philolophicst»

P R Æ S I D E

Clari/limo Viro >

D A N I E L E J. B H E M ,

Inpraedlfta Academia Eloquentiae Prof. Regio

Sc ordmario> Praeceptore & Fautore plu*«

rimum honorando,

1

ibcralis exerciti/ gratia publici difeutien« dum proponit

J O H A N N E S A R V I D I

T i d e r u *

Smolandur*.

In Jud. Cufl. ad d, 12. M*tj horis à/. matutinis,

(2)

Admodum Revere »du (g Praclarijfimù F.rù,

D n .M . N I C O L A O K R O K I O W E X I O

n e n s i ü m E p i f c c p o d i g m ï l î m o ,

Dn. M. N I C O L A O Æ S C H I L L I CaJma^

rinfiumfuperintendenti & Paftori Celeberrimo.

Patribus» Patronis, ac Mæecnatibus»omni honore U obfcryantiâ aeternum proiequendis ;

U T E T

Reverendùt C l a r i j ß m i s Humantjfimù Virü s

M. Nicolao B rin g io , Prap ,M. L au rentio Laurino, Senio• Paß.in $T fo n t fît)/avuncu

it meo colendijßmo.

M. Ifraéli Bmgio, Phil. Civilù in Acad. Patna Profejf. Pub. avunculo mco femper honor. Z a ch a ris P. Lundbergio, in Gymn IP* x ion* S.S.Theo I. I eclon.

M. Nicolao J u rin g io , Paß. in ggbprliKn W. 2?enedi&oP. Komftadio, Paß. in / offini prurtmum colendo.

Dn.

Andrcæ Jonæ

9

D?

4

rt>$/

r i,Prap. g Paß. in

Çaromar*

M. L au ren tio V a llerîo > /V ^ ig Paß . in

M. A rvido T id ero . Pmp. Paß. in fjßecfdfartflfj/ patri met ommßltalt honor.e femper venerando.

M. Danieli Lundbergio» in Gymnafio flexion. Ma t hefeo a Leftori.

Dn. Magno N. Bringio, Paß. /«îOîÔrlunta avunculo ho­ norando.

Scclefia Dei qua in £)fccnfîo Dn. Ebbero P etri,/» eßycomminißrofidehßimo. j commmijiro.

(3)

Admodum Reverendi Clariff. & Humanifl: Viri

Patres & Promotores colendiffimi:

C

Um mihi in mentem ven iret, vefter erga me

favor & benevolentia, quâ me à primis annis

hucufq; eftis amplexi : quid, aut quale debitæ gra-

titudinisfîgnüergaV:ra* R:tu,Cl:tes & Hum.tcs offen­

derem , quo veftrum benignum favorem agnofee-

rem, ignorabam. Cum enim perpenderem omnia

illa beneficia, quæ

à

vobis in me collata funt, tan­

tum illorum cumulum efle deprehendi, ut nec me

illi parem eflfc, nec ad eundem rependendum me

fufficere ulcro confiteri coactus fim.

Nihil igitur

confuldus fore arbitrabar, quàm, (fiquidem gra­

tiam referre non potui) ut haberem quantam ani­

mi vires atq; dotes permitterent, ne penitus bene­

ficiorum immemoradeoq; ingratus viderer; Quâ

re impulfus hocce tirocinium Academicum veffris

nominibus inferibereaufus fum.* N on quod tale

fit munus, ut veflra benefa&a exæquet ; Sed ut ma­

gis hoc îpfo gratum erga vos animum conteilarer,

fol tumq; favorem in vobis non minuerem, fed ma­

gis potius, magisq; accenderem. Vos igitur quâ par

cft anfmi fubmiflione oro,utm unufculum h occe,

veffris manibus dum obtulero, æquo animo, bo-

Hdmqiin partem fufeipere haud dedignemini; E

(4)

nîm veroabhoc non exfpettabitis ingenij acumen,

fedhoneft e voluntatis fpecim cn & experimentum;

fi tamen D t us immortalis faverit bonis conatibus,

non intcrmittam,fuo tem pore, maturius quid & ex-

a&ius vc&ris Rc:"‘ Cl:bus &Hum:tibus offerre. Intc-

ftà unicè in id incumba,ut bona exiftim atio, qua dc

me Parentes & Propinqui haétenus foverunt, quan­

tum in me eft, ipfis non fruftretur> fed magis fi fieri

p oterit, roagisq; in illis augeatur ; tum ut & ea, per

quas d em e bene meriti fadii funt, gratae, memoriq;

m en ti, femperubiq; habeam refervata. Vos inte­

rim Patres & Patroni honorandi D eo ter opt: Maxi­

m o commendati v a lete, illumq; favorem quo me

ante hac eftis profccuti in pofterum fovete. Da­

bam llpfalia:

r

. N on . Maij An. falutis reparatae I$42*

VefirasR;**«* CD« & Hum.'«

Reverenter Ofßctofi tolens

Jo h a n n e s A. T f o e r u s

A . & Rvfpoiidens.

(5)

D eo Immortali Duce,

d i s p u t a t i o c i v i l i s

D o

Virtutibus Homileticis in gene­

re, in fpecie de Comitate

T hefis° I.

Nter Morales virtutes

h a u d im ­ m erito recenfentur& illae, quae com­ m uni hominum converfationi gignen­ dae & tuendae operam praedant ; quip­ pe quarum ufus in Republica depre­ henditur quam maximus: Cum enim Rcipubiica hum anu quoddam corpus repraefentetp ita , u t quemadmodum hujus membra ita conform ata & inter (c colligata cfle oportet > ut fingula fibi invicem confenttiant.&indiflolubili quodam nexuco. haereant; Sic& illius ( puta Rcipb.) facies debet ita con­ flit uta e lle, ut omnes cjufdem partes congruentiam in Cc habeant, fibiq; invicem fingul* lubfcryiant, & ad totius

confervationem concurrano. I L

Sunt autem hæ virtutes non faciles determinatu, quia

(6)

vitia faepc virtutibus fuot vicina : Hinc apud Romanos

o-lim & Cacfari & Catoni datus eft permagnus h o n o s , etfi u- terq; moribus prope contrariis fuerit dclcffatus. Deindè gratia& bona fama,quse virtutum iftarum,vel comites,vel effeftus efle confvevcrunt, multo quidem ftudio & labore acquiruntur,fed facile viciflim am ittuntur. Ubi autem quis r e d è ufus fuerit hifcc virtutibus, dici vix p o te f t, quam po­ tentia fint inftrum éta ad animos reconciliandos quos fru- ftra vi tentavejisfubigerej at benè decenti converfàtione.

I I I .

Illa autem anim orum conjun&io prom ovetur ner virtutes quae d icu n tu r Homilcticæ Græcis vero o / xi- ^ T i n c t i . Ut autem in harum cognitionem facilius perve­

niamus > definitione opus e f t I V .

D icuntur bac v i r t u t e s ^ w ô f x i h i o c ç f eu converfàtione

quod verfétur t Ao y * ç ^ T r ç U fc e ti m i cv t o u s b f x i \ i t u f y a t 7 S n f y j v id cfl, circa fermontrs, & actiones quæ in hom inil

convictu,& vitae quotidianae confvetudine f o k n t adhiberi. V,

* Sunt autem Virtutes Homileticar, Habitus inciyili converfàtione congrueptiam cum re&arationefervantes, ne alteri moleftia creetur f fed om nia lvavitate abundent

& integritate.

V I.

D o ce n t ergo ha? virtutes obfervare in converfàtione civili decorum perfonarumdoci» temporis, & rei ipfius.nc quis tem ere offendatur, honeltas violetur,aut nimis aliis blandiamur ; fed in omnibus bene co m p o fiti,& inflituti m o rib u s , vitâ, fermone deniq; ipfo vivamus.

V U .

(7)

q u * d e to tq uefeanirm im foîent à nobilifedevirtutis, u t (u n t : i r a » b o n o r i i lucriq; cupiditas, am or,dolor,fpc?&au-

dacia>&c. Hi cnira afïe&us nili à re&a ratione velut quada Imperatrice, magnâ vigilantia gubernentur, continuô in converlationcm error irrepet, & concentus ac harmonia, quam non in republica tantum , fed &. lingulis, homini­ bus Plato in fuis de Rcpub. libris requirit, difolvctur ac

p crib iu.

V 1 1 Î*

Quamvis ergo feria maxime commendent fapicn^ te m ,ta m e n & jocis non femper ac ubiq; abftinendu,quem» a d m o d u m enim corpus noftrum : Ita quoq, animus eget n o n n u n q u a recreatione quadam,ac oblc&atione cum au­ te m res exigit» ut vel enarremus noftras aßiones, vel con« filiu alii demus,aut illud ab alio peramus,tum convenit uti eo candore, ut videatur quafi ex fronte noAra eminer« m entis imago, fimilis illi,quam nofter format fermo, utq; c o n fe n tian t anim us, lingua, &a£tioipfa. Deinde quia fic candor animi foras translucebit, ut pariter bona fama ac hom inum gratia fe rv e tu r, fic & in propriis laudibus $5 in alienis, ac praeterea in tota converfatione verfabimur, u t n e c adimamus nobis libertatem oration*** qu» rc?*!- m a m ater natura inftruxit ,nec abhorreamus a civili ele­ gantia , quâ à feris & brutis fecernimuc-.

I X .

Hinc itaq; nafcuntur tres virtutesHomileticat,Comi­ tas, fcihcet, Veracitas& Vrbanitasr*.

X.

N os autem pro ratione inftituti duaspofterioreso- m itte n te s, Com itatem brevious pertra&arc conabimur. •jUsq; i, Detin tionem z Objedlum Officium 4. I xtrem a^cj.tanacm atributa obiter declarare Audebimus,

(8)

xr.

Com itatis appellatio genuina & propria apud Arifto- telem nulla d atu r, quoties autem de Comitate agit 0 ipfam improprie n om inat ut lib. 2. Eth. cap.7 ôc lib- 4.0ap, 6. & id duabus de caulis, vel enim quia amicitiae per quam fimiliseß, vel quia amicitiam facilimè conciliat : Difficile enim di&u effi inquit Cicero quantopere conciliet hom i­ nes Comitas affabilitasq, Termonis lib. 2 offic. Et in lælio: Amicitia ad om nem Com itatem facilitatemq; debet effe proclivior. Differt tam en ab amicitia comitas tu m f o r ­

m a,tum etiam materia.

X I I .

Forma quidem : quia vera amicitia conjunfla eß cum affe&u amoris. Affabilitas autem line illo affe&u effc poteß, naro p o teß aliquis erga alterum effe humanus,affa­ bilis, facilis,etiamfi non gerat erga illum lingularem quen« dam amoris afFedunu.

xiii.

Materia autem, quia amicitia eß tantum in te r n o to s quife m u tu o am ant, Comitas vero æque erga notos ac ignotos, a?quc etia erga eos quorum familiaritate u tim u r, atq;eTgaeos q uorum familiaritate non utim ur exerceri fcleo. Neq; diftingvit Comitas perfonas, quod facit t - m i c itia .n o n enim ccnvcnit eandem rationem h a b e re a - liorum, atq; eorum qui nobis familiaritate cor junfli funt» Dicitur itaq; com itas ab A n ß o te le ^A w tnoncx deledu* led neceflitatc r ê c p t / i ab amico,

X i V.

Virtus hare duplicem potiffimum habet p o te ß a te m 1. Significat naturalem q u an d am , adea quar obiiciuutur lcr.itèr accipienda, inclinationem & p ro m titu d in em r« iplùm habitum circa fermonis com m unicationem

(9)

é e n te f occupatum; Qua fignificatione hic potïflîmum

tradatur.

X V

-Synonyma autem funt i. Affabilitas fermonis Cic.x. off. X. Comitas. 3. Familiaritas: quæ vox q u o d am m o d o eft ftrid io r,u n d è dicitur: omnibus affabili.', paucis verô fa m i­ liaris; nimia enim familiaritas c o n tem p tu m parere vifa cft, 4. Humanitas. 5- In primatibus virtus hæe dici poteft p o -

p ularitas, Cic. catil. 4. & alibi paflim.

X V I .

Eft i t a q ; C o m itas virtus fervans r e d a m ratio n em i a ▼ita quotidiana» ne quis tem ere à nobis offendatur, fed po»

fius m o d e ra te obledetUL..

X V I I .

O b je d u m intern u m conftituunt illi a f fe d u s , in qui­ bus m oderandis occupatur, quales : ira, am or, odium, do­ lor,gaudium, fpes, audacia, &c. L ic e t enim aliae virtutes etiam circa eofdem verfentur, eft ta m e n C o m ita ti, c e r to jrefpedu »eorum q u o q ;re d io commilfa.

X V I I I .

Externum cft ipfe fermo,five co m m u n icatio ferm o- öis in quotidianis congreffibus,vel potius àzrX&ç loquendo ipfa humana con v criatio , de qua ctiatn ücim itiu hic po-

eilTimum cft follicita^.

X I X .

Oflficjum hujus virtutis generale e f l , perficere n a t u ­ ralem illam aptitudinera, qua omnes nati fumus ad c o n - vcrfationem & c o n vid u m civilem,pro cujus acquifitione q u a tu o r rccenferi iolent regulat, quarum prim a eft : q u o d vir comis operam dabit, ut quantum per honeftatem & u- tilitatem fferi poteft, neminem offendat, nec moleftusfit fed potius cum fermonis, tum etiam geftus jucunditate &

(10)

Secunda eft : u t fie cum aliis-? Cönveftetuf» H om nia il­ lorum d i å a & fa ä a ap p ro b arentm p o t e n t > ut eos amice & modeftè adm oneat.ipforum q; fada improbet, neq; hae in parte ta n ti « ü im e t eorum fuper hGCofFenfionem,quan* t i id quoddeçorurn& honeftum eiT; nè ex noflro placendi ftudio» fequaturaltemus damnum-» a u t turpitudo»

Tertia : u t ’dei e d u m habeat perfonarum quibus cum vivit & converfatur,cujus fmt ilatus & conditionis,utfm gu lis poûlt quod decet tribuereiPrællantionbus enim aufcul« tare & debitum honorem tribuere» nec non modeflè & re­ verenter cum iliis converfaris cum aequalibus aniicè & li­ bere agere,cum inferioribus henigoè &gra?iter ver/ari de« cet i ita tamen, ut fuper omnia vitetur levitas, & h a b e a tu r f atio decori It honelii*

X X I f .

Qyarta : ut habeat refpc&um loci & temporis enim aliquod vitium in altero quis d e p r e h e n d e r it, non ftat.im illud publice reprehendet, i ta u t de eius bona fama & exi« fiimatiooe aliquid d e r o g e t u r fed ten etur illum privatim

i i cum modefiif,(jficcrc admonere» qu o iplo fuarn m ods rationem & proprium decorum n o n minus quam hums« » k atem declarao. X X I I L

Habitu f irtuofo jam expo lito, de vitiofis difpiciemui? quorum unus in exeflu labitür, alter io d t f e ä u peccau«

% X X I V ,

I t qui contra hanc vi tu te m io excella peccantvduo* fum generum efie (latuimus ; Aut en im in omnibus placc- rc,feqj accomodate aliis (ludent : live enim bene five m a li ag a n t, omnibus tamen qnæ dicuntur & fiunt,applaudunt» jut ßihiliuds exipedem lu e n vei coxaxaodidi w d ô jucu-s*

(11)

di videri pofïïnt k aîijsgfati dTe j k dicuntirt pfoprie «^#r» xoi lèu aflentatores, talis fertur fuiiTe Niceüas, qui videns mufcas Alexandri fronte pungere,exclamavit: Oquantu a« îijs fontfdiciores mufca^quib9 gratia fada eftRegü tuî fan« gvinisguffimdi. Ündè vocatur etia hoc vitium «férx«« A£ fentatio, quam Cica in L a lio his verbis depingit,rN.ulla( in® quiens ) in amicitijs major pcftiseß quam ailentatio, quae eft vitiorum adiutrix: Q uidam etiam proprij cornodi caul® fefe alijs accomodant,&fuis blandimentis,alijs,in omnibus €onfentiunt » ut inde lucrifaciant, & appellantur

Adulatores: quales videntor illhqui ceremoniis,& afFetfa® t å oratione, m ercantur aliorum am ote & benevolentiam«.

I l f .

I n defeéhihuie virtuti adverfimtur illi,qui tam afperi fo n t ac difficiles, ut nullum humanum consortium admît* tantjideoqi Jumobot lunt appellati,ideft morofi » hi tali font

ingemo præ diti, ut nemini, nè in lioneffis quidem rebus oblequanturffi. d cun&is contradicant, adeoq; Temper tor- vuro&perverfum afpethmn præfe ferant. Tali* fuille perhi» beturTinhon Athenienfis,qui onrmiu hom inum congrelibi vi ta b a t, p rar ter unius adelefcentis Alcibiadis,de hoc a. ia® te r ro g atu s, quia fcio ( inquit) illum quandoq; m ultorum malorumAtheaienfibus c au jfa futurum; quarepimvfywnfå}* haud im m erito elt appellatus, quafi humani generis o lb f k infernus holtis.* v dè ipfum vitium (eu morofi» tas appellatur hoc vitio fæpè laborant in officijsconffitu« d ,d u m putant ea« !e,velut in aliam fpeciem transformafle, ita verentur ne Com itate perdant luam authontatem , u t fecit quidam Venetorum officiarius,qui caufam nullam au« dire,aut ad c. sn refpondere voluitmifi in tribunali lederet, exifiimans dignitatem quam iuffi&ebac, nem terre illam familia*itat e n u .

(12)

U tfam q; hoc vitium m agnum eft & malum; alterum quia noxium, alterum quia moleftum eft,& parum idone­ um ad converfationem civium : D eterior tamen eft aflen« tatio, <k tanto magis fugienda, quanto laedit occultius no« ccntiusq;.

xxvn.

I f t itaq; comitas talis virtus,quæ ftc red ^m rationem fervat, & homines ita inform at,ut lua fanaconfilia cum a«* liis co m m u n ic en t, citra tam en moroficatem ; tu m & alio­ rum re d e fadis applaudant,citra tam en aflentationem; & fie non fine jucunditate Sdvavitate quadam convcrfentuif*

cujus etiam virtutis a ttrib u ta duo efle videntur« X X V I I I .

Primum eft facilitas ; quâ nos faciles erga om nes prae­ bemus,& fundatur in cp^cuöoazriet : diciturq; proprie & in fpeeie humaoitas; com m endat haec quam m axim e princi­ pem, ejusqj perfonam condecorat, nec parum ipfiusautho» ritati addit,cum fc erga fubditos facilem praeftat & huma­ nitatem in colloquiis oftcndit: virtutis hujus elegans & præclarum exemplar habemus in Celfiflimo & Potentifli- tt)0 illo Heroe bcatiftimar memoriae G U ST AVO ADOL» P H Ö Secundo & Magno, Svccorum quondam Rege gloriofiftimo; quare ipiius etiam n o m e n per t o t u m terra« t um orbem manet im m o rtafo *

X X I X .

Alterum eft (va vitas: quæ c o n ju n d a m (æpehabet

quitatemibeneficentiam, & manfvetudinem, quâ vere co­

ir is ab om ni inordinata ira fibi temperat,cxcitatamq, rite lc cum ratione refrænao.

X X X .

Ut autem bæc tutus eô faeilius mentem noft

rim ex*

(13)

eolat,

bonatum af

tîu do^rin*

«nimu« nofUf eft

Imfor

mani

dus, qu* feritatem & barbariem ingeniorum c o rrig it,& animum fovet, omniq; hum anitate & cornuate expolit; fidemus enim eos qui in bonis literis non funt à pueritia educati,infcitiamfua torvitate ôc infolentiâ quadam pro« dere,quare haud abs re de illis d»citur:Quo quis indoftior, c ö im p u d e n tio r; contra autem dodos & eruduos ad o - m n e m humanitatem efle procliviores, ita ut verè de ijs fit diCtum : Q uö quis eft do£tior»eo etiam elt modeftior, hu- inanior, & hum ilior: Elegantiffirae ergo Ovid. hunc ia - m o d u m ccciniu.

Adde quod ingenuos didictjfe fidetiter artet Emollit mores % nec finit efe feros.

frsrter do&rinara adhibenda quoq; eft fedula ebfêf* ▼atio hominum moratorum, & ad eorum exempla, uti c« tiam boneftatis praecepta,diligenter a&iones adfvcfacien- d«,fic enim fiet,ut inclinatio illa civilis quae nobis ineft à n*

tura,ad luam perfectionem perveniat • &

nobili»

om nino ac prtclara evadau«

Tfinuni D eo Gloria^

*s(o)s*

(14)

Corollaria.

i .

An filius in publica dignitate & Authoritate

conftitutus, patri tanquam privato praef eren­

dus ? Affi Dift.

2* A n isin converfatione intendat ferium legiti­

mo modo qui inter pocula difputat? N cg.

3.

An Stoici voluerint exfeindi debere affedus,

& an reapfe errarinc circa eorum moderatio­

nem? N eg.

4. A n Adulterium Lucretiæ illatum fuerit vera

caufa feditionis, qua Roma e je d i Reges

l

Nes- .

.

.

Quis melius affignavit orbem imperiorum na­

turalem, Polyb.

6

. Hift. an Plato de Rep. 8?

Refp. Plato.

<>. An in prima, fecunda & tertiaCiceronis Catili­

naria, fit deliberatio ? Affi N egat Ant. M u-

retus in praefatione cat. 2d«, quæ eft Tom. r.

lib.2. Ep.iy. & alia multa affert, non r td è la­

tis à fe in telle d a .

(15)

Jri O N O R i

Inge warum lit erarum ßudijs Ornatijf. Juvent,

D. IO H A N N I A. Tidero,

amico fuo fincerè dileflo«,

F

Rugibus alma Ceres capitis * * dulcedine mettii Sedula apis; feffos p lacit amica qutes. Laurea Phoebicolis grata e ft, curisq; levamen

Nefiat opimae fpes divitis unica opes.- Dulcior eft frudus virtutis fed m ag è , quàtn ipfa

Fruges, meli** qum , laurea, neùtar, opes,

Ergô J o h a n n i s huic praeclarae praemia laudis^ Militiae gratans quae Dea Mufa d a b i o ? Illius armipotens an pradès culta Minerva »

S v a d x f y perpoliens o r a o ^ T f a a l i a f o n o t * i

M iru m p e n è , lubens. T i d i k i. applaudat h o n o r iu ti

Mufa, Minerva n o v o Svada, Thaï ta, tuo.

$ x hac optf.fjvKy wfyvjeret delite L» M

.*|

feßinanter ita vehficalaltsr

» J o n a s c . a

(16)

References

Related documents

[r]

Deniqj funt iojufti» quia plus fibi tribuunt quam par ©ft&gt; aliis derogant quodillis debetur; mnneribus fe in- geruut quiSüsgerendisfuntimjpares;

Ad aggrediendum requititur Covfidentia, qua anirnin bonaruro remm expeüatione fe erigit* Vir enim fortis animo prspfeuti &amp; iraperterrito (non tarnen ut truncus. aut bruturn

funt, vel ipfis falttm videntur, ξβ fenttant ξβ inter f fi^nificare.. queunt: Sermone vero qui jwgulart prarogativa kernet

eo quod partes aeeipiant nomen totius, facLquod in partes fpecie differentes dividi nequeant&gt;funt enim corpora fini- plicia, &amp; partibus diverfae efientiae non compofita

This extra performance may seem like a small reward for all that extra work conducted, but the interest- ing implications are as stated in Section 1.2 that even a

Byggindustrin kan idag sägas befinna sig i den övre vänstra kvadranten i figur 7.7. Det finns en stor mängd data att tillgå och metoden att använda sig av enhetstider är

We find that a five-phase (substrate, mixed native oxide and roughness interface layer, metal oxide thin film layer, surface ligand layer, ambient) model with two-dynamic (metal