• No results found

Dissertatio theologica de fructu arboris vetitæ lege, non consilio, prohibito ... quam venia max. ven. fac. theol. Ups. præside ... Eric. J. Almquist ... pro candidatura theologica, p. p. mag. Johannes Lundström, v. d. m. Uplandus. In audit. Gust. maj. d.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dissertatio theologica de fructu arboris vetitæ lege, non consilio, prohibito ... quam venia max. ven. fac. theol. Ups. præside ... Eric. J. Almquist ... pro candidatura theologica, p. p. mag. Johannes Lundström, v. d. m. Uplandus. In audit. Gust. maj. d."

Copied!
12
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

H

.

D.

D.

D I S S E R T A T I O T H E O L O G I C A

D E

F R U C T U ARBORIS VETITÆ

L E G E , NON CONSILIO, PROHIBITO,

GEN. II. 17.

■aggg j a . i' . = «■» Q U A M ,

V E N I A

M A X .

V E N .

P R Æ S I D E

D

o c t

.

E

R

IC

.J. ALMQUIST,

T H E O L , P R O F E S S O R E R E G . E T O R D . N E C N O N R E G . O R D . D E S T E L L A P O L A R I M E M B R O ,

P R O C A N D I D A T U R A T H E O L O G IC A

P. P.

M a g .

JO H A N N E S LUNDSTRÖM

,

V . D. M . U P L A N D U S ,

IN A U D IT . G U S T . MAJ. D. X II JUN. MDCCXCIII.

H . A . M . C,

U P S A L I Æ ,

(2)
(3)

D E

FR U C T U ARBORIS VETITÆ

L E G E , NON CONSILIO, PROHIBITO.

GEN. IL 17.

pfus Adnrrr.tici, qusm Mojes trad it, hiftom m 0-

m nis arm is T h eologorum m axim e vcxa&fe inge*

n ia om nibus notum cft. N e c mirum ; maximis enim hoc

d o g m a involutum eft difficultatibus, fi m odo D ivinis per-

fe£tionibus c o n v e n ien ti, uti d ecet, explicandum fit. U t

taceam fen tentiam , non novam quidem illam , at reten­

t io n æ vo a celeberrim is d o lo rib u s reco& am , totam

h anc M ofaicæ hiftoriæ particulam allegorice om nino es«

Te intelligendam a ), cui ne accedamus variae jubent ra~

a)

Antiquiores de lapfu allegorias haec non capit charta. Siletv

tio etiam praetereamus fpurca commenta Jo h . B ap t. H e l> io s tii ,

I s a a c i \V o s s n atque A db, B e v e r la b d i, cum quibus aliquam fi.

militudinem habent fanatica deliria A n to * . Boukignow -s atque Poi-

RETi. Tribus autem verbis funt commemoranda nonnulla recentiora

figmenta; Sic B a c h s tk o m iïts in Democrito Redivivo, non folum

biftoriam Japfos, fed totius Status integritatis, in ineras convenit al­

legorias. Scilicet Par adi fus (f i) totelam fignificaret Divinam; Eden

( p p ) voluptatem; fitus horti ab oriente (cnpo) denotaret illum ab ini­

tio plantatum ; nomen Adami esfet adpellativom , fignificans quemli­

bet a Deo in felici ftatu collocatum; arbor vitee innueret obfequium

in Deum; arbor Jcientiœ boni et medi inobe ciendam ; mors quamlibet

inde fluentem infelicitatem. Canz. Theol. Pur. pag, 378. M idletojm v*

per Adamum et Evam intellexit animæ facultates inteJieétum et vo­

luntatem, per Serpentem inordinatas concupifceodas. Alitand Bibi.

...

i »■

(4)

ti one sj res disfenfionis p l e n a e f t , u t r u m p

r o lege D i v i ­

n a , vel confilio f olum fal ut ari, h a b e n d u m

fit p r æ c e p i u m

G e n . II. 17. vos Saxn

kS

m aw

njnn ypo.

Scilicet p r i o r e m

fen-Theol. S eft. V II. p. 6 1 . — B a h r d t i u s in prologo præmisfo Traftatni

Eden inlbripto, totarn lapfus Hiftoriam M ythologice explicuit, ln ipfo

vero libello intelligitur per P aradiju m felicitas, cujus homo ubique locorum particeps esfe posfi-t: Per S erpentem denotatur fan gu in is, cupiditate peccandi exæftuantis , per venas tortuofa permeatio : hic autem per Draconem rufum fignificatur. A poe. XfT : 3. Cherubini vero gladios flammantes vibrantes emblemata imposfibilitatis priftinæ recuperandae felicitatis fuere. O rient. Bibi. P. 111. p. 134. A nonym us A uftor Scripti UrgefchiUe d ifti, Serpentem feduEforem , merum qui­ dem naturalem ferpentem cum Judaeis, in fpeeie A b a r b a n e l e atque quibusdam recentioribus, ut S c h m i d i o W e r t h h e i m e n s i et D o e - d e r l e i n i o ftatuit, fed fruftum arboris vetitae ipfi efcatn fuisfe natu­ ralem eft opinatus: per colloquium ab illo cum E v a inftitutum figni- flcari voluit tentationes atque dubia in m ente ejus orta , cum videret ferpentem illæfum edere : apertionem oculorum explicuit de excitato , efu fruftus prohibiti, inordinato fexus am ore: per vocem D ei intellexit tonitru atque fulm en, qua in hypothefi ipfi facem praetulere A l t i n - g t u s atque D e y l i n g i u s : excitatas autem inde in mentibus Proto- plafiorum , culpae confciis, anxias co g ita tio nes, animadverfione Divina innui finxit: metu fulminis perculfos, fponte fua e Ptiradifo feftinasfe dixit: moleftias autem , quae illos deinde manebant hyperbolice tnale- diftiones vocari autum at, quæ , licet ipfis etiam fuisfent naturales in

P a r a d if o , gravius tamen illos premerent deftitutos felicitatis prsefi-

d iis, quibus ibi gaudebant, cfr. R ep erto riu m Bibi, und M orgenlœ nd.

L itte r a tu r , IV . T h. Lipfiæ 1779. — Quod ad m alediftiones attinet

ipfi etiarr o/uo^ïjÇ)o^ videtur L e s s i u s . Chrißliche R eligions Theorie p. 276. — U t noltra ætate H e z e l i u s , über die qvellen d e r Mof. U r-

gefchichte, et R o s ï n m ü l l e r u s in Abhandlung von S yndefall, integra

capita II et III Gen. ex Æ gyp tiacis Monumentis H ieroglyphicis deri­ vant, ita Hiftoriam de lapfu primorum hominum inde etiam deducunt. TJtriusque h ypothefis, fi non probabilis, nedum v er a , faltem eo re- fpeftu tolerabilis, quod M ofes adfumatur, tamqoam hujus Monumenti Interpres, Numine adflatus. — Nuperius autem Danus quidam , A n d r . G a m b o r g in N yfa five Filofofiß - H iß or i ß U nderfœgelje om Cap. II

(5)

fia-f e n t e n r L m , ne afia-ffia-firment, ve re nrur multi, maculam D iv in *

b o n i t a t i et juftitiæ in de adfperfum iri autumantes; pofte-

r i o r e m c u m S. Scripturae effatis etiam convenire putan­

tes. — L o n g e q u id em abeft, ut dubia in hac re ab erudi-

tisfimis v i ris excitata obfervarionibus noftris tolli posfe

c r e d a m u s ; juvabit t a m e n cum jam in eo fimus, ut Spe­

c i m e n q u o d d a m T h e o l o g i c u m edamus, pauca, p ro virium

t e n u i t a t e , et m a x i m a , qua circumfcripti fumus temporis

a n g u d i a , a d du c er e a r g u m e n t a , quibus in hoc praecepto

D i v i n o n o n tant um utile confilium

fed v e r a m l e g em

c o n t i n e r i e vin ce re c o n a b im u r r).

Quae e Phi lofophiae pe n u contra fententiam noftram

d e p r o m i f o lent a r g u m e n t a , n on multum quidem nos m o ­

r a b u n t u r

E t e n i m in hoc vel illo fpeciali cafu dicere

quid De u s facere posfit et quid perfectionibus ejus c o n ­

v en i at vel n o n , extr a humanae intelligentiæ ambitum p o ­

l i t u m esfe vi d et u r d). Si igitur hom ines nuper et

mina horum c.c. quærat in fragmento quodam Hieroglyphico ; ab utro­ que vero discrepans fingit, illius interpretem fuisie non M ofen, fed

Idiotam qnendam Sacerdotem aut çfudceum infanum: ipfemet vero in-

faniens fingit, hocce fragmentum repræfentasfe Ofirin, Iftn, Horum, fer-

pentem et v a r ia s a rb o res, nnde occafio defumta eft, haec explicandi de

ffehovah C rea tore, Adam o et E va creatis atque Serpente j

'eductore:

C itis autem fit arhor fcientiœ boni et m ali, cum ejus fruftus

cor re­

cludat. Sufpicari quis p osfet, quod ille, in A uttore talia fcribente,

cerebrum occluferit aut perturbaverit.

b) In verbis allatis non legem , fed utile confilium, tradi exifti-

marunt H e j l m a n n t t s , L e s s i u s aliique recentiores Theologi*

c)

Mo s h e i m i u s d icit, praeter legem naturalem, duplicem Pro-

toplaftis datam legem Pofitivam ; alteram

negativam

, ne vefcerentur fru&u arboris fcientiæ boni et mali ; alteram

adfirmativam

, ut

hor­

tum colerent et cuftodirent.

Theol. Dogrn. p. 416.

<0

Jure itaque dixit L u t h e r u s : Refponfio ad hac una esfe

de-§. i i .

(6)

- f c , ) 6 ( J P

f e fte creatos in ftatu p eira ftico p o n e r e D e o placuerit le*

gem q tie fe r r e , ad cujus norm am fi vita m com p o n eren t»

praemiis ornarentur er con tra; in d e tam en D eum crude*

litatis et injuftiriæ arguere im pium judicam us e).

O m nia

e n im , quæ d e eju sm odi leg is poslibilitare et e x id en tia

v e l adftruenda v e l neganda adferre p o tcft rario, a rg u ­

m enta in probabiles conje& urss abeunt.

C ardo igitur

rei in e o m axim e v e r titu r, an S. Scripturae c o n v e n ie n ­

tius per leg em aut confilium h o c m andatum e x p lic e tu r ,

quod jam e x p e n d e r e licebir.

§. r a

A d leg e m req u iritu r, ut fit Sup erior qui f e r a t , ut

parte praeceptiva e t retributiva c o n d e t.

C onfilium v e r o

etiam ab in feriori fu g g eri p o t e ft , n e c e jure alterius ali-

rer faciendi d e r o g a t, qui con fid it. — D e o com p etere jus

leg e s hom in ibu s p ræ fcrib en d i, d em o n d ra tio n e n o n e g e t;

m o x ig itu r , an Suprem us ille Ho/MOm? jure fu o ufus lu e ­

r i t , difpiciam us.

Cum S. Scriptura G e n . II. 16. d e re

noftra agit v erb o rm u titu r, quod etia m D eut. IV . j . d e

legib u s et S ta tu tis, quæ D eu s Ifraëlitis p er M ojen prae-

fcr ip fer a t, occurrit.

Q u od v o ca b u lu m , cum fim ul p r o ­

hibitionem v e l praeceptum n eg a tiv u m

1

R e g . II. 4 3 . Jef.

bet, quod Domino fic placuit, ut periclitaretur Aiam et exerceret

vires fuas.

e) Ab allatis ad $ praecasd. t b. recentioribus illis Theologis dis­

tendens E r h e i t i dicit: In propofita a Deo lege pofitiva, de abfti-

nentia, a fruftu arboris religiofee, nihil fnisfe quod cum fapientia Dei

aut bonitate pugnaret, cum et liberum Deo fit, leges tales fe r r e , tum

vero etiam necesfarium esjet in illa vita, in quo magna paucitas erat

rerum, in quibus obediendi Deo esfet occafio. Tkefi TkeoL Dogm. P. IL

p. 30. — (Jam hoc la d t S s i l e r o s , quasdam bojas legis caasfas

adferens, fed controverfias circa ejusmodi opiniones inutiles judicans.

(7)

V . 6 . e x p rim â t, nullum dubium e il, quin etiam eodem

fc n fu h e ic adhiberi posfit, Quod attinet ad vocem Sam,

quæ in form a Futuri occurrit, eam non rem (impliciter

futuram innuere triftis docet even tu s, quem non potuit

n o n praevidere om nifciens D eus. Senfum vero impera­

tiv u m o m n in o fubesfe e g en io linguæ et collatis aliis lo­

c is dem oiiftratur. N otisfim um enim e il, Haebreos loco

Im p era tiv i cum particulis Sit, »S, cet. fem per adhibere

F uturum / ) .

Sic etiam £ x o d . X X om nia D ecalogi prae­

cep ta n eg a tiv a traduntur. Haec vero esfe praecepta, non

folu m confiliarii «dium disfuadentis, fed legislatoris jus

a g e n d i n e g a n tis, extra dubitationis aleam poutum eil g ).

H o c ig itu r d i ä o partem le g is , ut ajunt, praeceptivam

c o n tin e r i perfuafum nobis e il > praefertim fi reliqua,quae

le g is id ea com p rehendi fo le n t, demonftrari posfunr.

§. IV .

A d efi v e r o in h oc m andato etiam pars rerributiva,

q u a m , tamquam fan& ione poenali, his verbis f m ora 'a

mon mo udo G en .

11

, 17. in esfe non dubitamus^). Scilicet

m ors

/ ) R . E lia s L evita in libr. Habaehur.

g ) Vide G l a s s i i Phil. S . L .

111

. TraSt. I I I . can. 6.

h

) Cum inficias iri non posfit fan&ionem poenalem continuisfe

hæc verba poft lapfum, Exod. X X I: 12, 15, 16, 17. XXX I: 17, et

plurimis aliis locis; absque ratione fontica negari nonpoteft, hane

etiam ante lapfum, illis tribuendam explicationem, quæ heic

tamen

non datur, Fruftra urgetur, fcnptum non esfe yPO*, et quod Pf.

. XX X IV : 22, legatur njn p ri riron. Hæc enim fi aliquid probare

viderentur, nimium, adeoque nihil probarent: nam ob eande n ratio,

nem , neque poft lapfum, hæc formula loquendi de fanftione poenali

esfet explicanda. — S ym m achus reddit verba allata: Ovtjrof terti,

quem fequifur Syrus, ut ex A m bbosio et H iksokym o refert Gko-

Tins, »Sed licet hæc explicatio fenfum non exhauriat, fanftionem

tamen pccnalem non excludit.

(8)

m o r s n o n foîum c es fati onetn vitæ na t

ur ali s, fed et i n

g e n e r e q u s m v i s hujus vi tæ infelicitarem

et m i f e r i a m , a-

p u d S. S cr ipt or es fignificar. E x o d . X. 17

. II Re g. I V. 4 0 .

— M o r s fpiritualis t a n t o cert ius heic

i n di ca tu r / ), q u o

v e r i u s G r e g o r i u s N a z . a d f i r m a r : S i in a

nim a mortuus non

e ft, quod d id ntfas e ft , fu lftim f t nt enttar

n de illo p ro tu lit

D e u s , qui d i x i t , quia quo die comederi

s morte m orieris.

M ors autem corporalis, non in illum quo

peccatum eft in ­

cid it diem k).

Q u o d haec t a m e n ut pcena t a n d e m fit f u

b -

fec ut a e x G e n . i l l . 19. colligitur /).

M o r t e autem aeter­

n a

i) Te l l e r u s ec S a c h a r i æ non folum negant mortem fpiritua-

lem h eic indicari, fed inficiantur quoque hanc notionem mortis in S. S. fundatam. Sed in d itto Eph. IÏ : 1. 5, cui parai, eft Coll. II: i 3 , v i r b a

ovve£a>o7Tcitjee 700 XU1**00 ®Runt de vita fpirituali, ergo præced. rev.qoi

Tots 7ruçot7lTCopot(7i, vi oppofirionis de morte fpirituali explicari d e­ bent. E m . N . Theot. Bibi. T. V . p . 130. Ncueße T. B. T. IJ. p. 616. Mortem fpiritualem, ut pœnam heic indigitari negat etiam W i t t e-

r u s, Com. in b. 1. Cum vero mors fpiritualis confiftat in averfione a D eo per occcecationem in telleftus atque corruptionem voluntatis Eph. IV . 1 8 , et S. S. et triftis experientia ed oc e t, tam A d a m u tn , quam ipfius pofteros per lapfum eidem fattos obnoxios.

k) Alii aliam ingrediuntur viam , verba Divina: quo die com ederis, m ortem m o r ie r is , cum ipfo eventu conciliaturi. Plerique Antiquiores

«dfumunt Verfionem S y m m a c h i allatam lit. h). Alii autem explicant

0V3 cum latitudine quadam, ut non præcife unum certum diem de-

f i g n e t . Huic interpretationi robur accedere videtur ex præc. vers. 4 hujus capitis : Har Junt gen eration es Cœli et terree — quo die fecit

tfeh ovah & c . 0V3 heic reddit Caftellio : Quum - - - nam creatio non uno d i e eft p e r a f t a ; r e t t e itaque G r o t i u s : D ies hic tem pus fignifi-

cat. Num . V III. 1 7 , inprimis autem 1 Reg. II. 37 h u c fp e tta t; cfr.

D a n . H u c h : D e Adam o ipfo Ictpjus die non m orituro. Serveftæ

1759. Huic tamen explicationi facem praetulere quidam antiquiores, in f p e c i e L u t h e r u s . T . IV . Altenb. p. a r .

0 Mortem temporalem folam utramque paginam facere in pcena, quam D eus protoplaftis eft m initatus, ftatuerunt W i t t f.r u s 1. c.

Ho b b b s i u s, L eviath. Cap. 3 8 , atque anonymus A uftor Trattatus; The reafonab'enes o f C h r ijlia n ity , p. 3. fequ. Contra autem Pelagia-

(9)

-n a fuisfe h o m i -n e s o b h o c peccatum r-nul£ta-ndos, -nifi iU

ios e faucibus p e rn i ci ei eripuerit S a l v a t o r , Paulus docet

R o m . V. 181 c um i n t e r efFeftum peccati Adamitici et

o b e d i e n t i æ a C h r i f t o pr æf tiiæ c o m p a r a t i o n e m inftituit; ut

fcilicet C h r i f t u s fua juftiti* vitam r e p a r a v it æ t e rn a m j fic

vi oppof it ioni s, A d a m u s fuo peccato m o r t e m inv exi t ae­

t e r n a m w ) .

D e r a t i o n e a u t e m , qu a h o c p r i m o r u m p a r e n t u m pec­

c a t u m letalia a de o vul n er a h u m a n o ge neri infligere p o ­

t u e r i t , i nt er T h e o l o g o s n o n convenit.

M u l t i et h os i n ­

t e r r ec e nt io re s viri c e le b errimi na turalem et ve n e n o fa m

B

quafi

CELI.ÆUS, nebant mortem naturalem fuisfe pcenam et confequen- tiam lapfus. S cilic e t, ut de primis dixit A u g u s t i n u s , ftatuunt:

A d a m , f i non peccasfet, fu isfe c o r p o i e M o r i t u r u m , neque mortuum m erito culpce, fe d conditione natures. Ab his non diafentire quosdam

noftræ partis T h e o lo g o s , affirmat W e i s m a n n ü s , qui dubia illorum adducit et refellit, Th. E x e g . p. 327. fequ. Diftinguendum heic omni­ no eft inter posfibilitatem moriendi remotam et proxim am ; propter illam potuerunt non m o ri, propter hanc et potuerunt m o r i, et revera mortui funt.

in) Qui mortem temporalem ftatuunt folam fuisfe pcenam a Deo

protoplaftis irrogandam, (i peccarent, fupra addutti lit. /), non posfunt non negare interdittum Divinum morl.em aeternam quoque comprchen- disfe. Inprimis W i t t e r u s 1. c. dicit: D e m orte fp iritu a li Mofem

non disferere et quee illam confequitur gehennee cztrrnce, apertisfim e

confiat. Palmarium argumentum defumit ex Gen. 11 1. 19 , qui locus

exeeutionem ftin&ionis poenalis confirmans, non nifi de morte corpo­ ris naturali explicari poteft. Sed unius pofitionem alterius negatio­ nem non inferre heic tanto magis valet, quanto minus anima, quae eft fubje&um peccati primarium et causfa ejus principalis, ab omni poena dici posfit liberanda.

C a l o v i u s

contra folam mortem aeter­ nam heic intelligendam exiftimavit, cum , fi Chriftus in mundum non venisfet, peccantes haud dubie, fine ulla morte temporali, in gehen­ nam fuisfent detrudendi. Com. in Gen. p. 265. Sed ut Deus ab æter: no præfcivit lapfum ita etiam ab aeterno decrevit mittendum Chriftum ad falvandos hipfos, fi in illum crede rent. Hoc igitur temperamento gratiae et juftitiæ hujus exercitium fufpendebatur, donec meritum Chri- fii hominibus offerretur : tandem vero illud amplexantibus mors fola tem poralis, repudiantibus autem et temporalis et aeterna, esfet fub- eunda.

(10)

quafi f r u £ u i v e ti t o infuisfe e xif timan t v i m , n a t u r a m h o ­

m i n i s t a m p h y l i c a m q u a m m o r a l e m d ef tr u en d i.

Hu ic

v e r o h y p o t h e f i a lb um a d d e r e calculum alii d u b i t a n t , ne

p r i m a r i a pe cca ti or igi nali s fedes er p r o p a g a t i o c o r p o r i

t r i bu a tu r .

Sed illa pol it a res r ame n in falvo eft. A n i m æ

e n i m p r i m o r u m p a r e n t u m antea peccati labe e r a n t infe-

&ae, q u a m c o r p o r e f ru£l um p r o h ib i t u m a t t r e & a s f e n t ;

n a m illos n o n c r e d e n t e s D e o , qui abfolute et fub m o r ­

t is pcena h u n c f ru £ t u m illis i n t e r d i x e r a t , fed maj or ent

f i de m h abe nt es d i a b o l o , 7

tutçi tu

a it

qui

h u n c e f u m n o n folum nullos malos eff e&us, fed e c o n ­

t r a r i o f u m m a m f el ici tat em allaturum esfe c o m e d e n t i b u s

a s f e v e r a b a t , jam jam in vitio fuisfe, t a n t o cert ius e f t ,

q u o verius

stt

S

v

^

iuv

encti d/uocgnccv S. litterae c o n fi r m a n t .

D e i n d e v e r o c o n c u p i f c e n t i a , p of tq ua m c o n c e p i t , e x t e r ­

n u m p e p e r i t p e c c a t u m ; pe cca tum a u t e m , q u a n d o c on -

f u m m a t u m e f t , parruriir m o r t e m , Jac. I. i j .

Pofita e r ­

g o m o r t e ut pcena p e c c a t i , p o n e n d a etiam eft lex p e cca ­

t o violata,

§. V .

I n pr æcipui s v e r o a r g u m e n t i s thefin n o f tr a m adfir-

m a n t i b u s effata quaedam Apof toli P au l i , de lapfu Adami»

t ic o d i sf e re n ti s, c o n n u m e r a m u s .

Ille e n im fie d e mal o

e p ri mi s p a r e nt ib u s p a tr a to l o q u i t u r , ut i n d e eos l e g e m

D i v i n a m v i o la s f e , nec a m e r o conlilio difcesfisfe , p l e n o

quali alv eo fluat.

V o c a t Icilicet ho c R o m . V. 1 2, 1 4 ,

X J , I 7 , l 8 , 2 1 & I T i m . II. 1 4 , d f A O t Ç T H X V , 7rCCÇ0C7IT0C>lJlCt,

•nciçoi@o

6

(Ttv. — Q u o d attinet ad v o c em

e a m h ei c

o r d i n a r i o et in S. S cr ipt ur a confuer o fenfu a d h i b e r i , ita

u t p e c c a t u m feu a b e r r a t i o n e m a l ege D i v i n a f i g ni fi c et ,

v e l i n d e p a t e t , q u o d Ap of tolus com. 13

v c/a c v

et

c c p u ç r i o t v

tam quam correlat a adferat.

Uct^x

7

trccfjio

6

a u t e m , u t p o t e

a v e r b o

7

rctçoc

7

ri

7

rreiv, q u o d p r æ t e r p r o p r i a m i m p i n g e n d i

n o t i o n e m , o f f e n d e r e , peccare ( ignificat, d e r i v a t u m , i d e m

eft ac dfjictçTM. Sic E p h . I. 7. n o s p e r C h r i f t u m r w

M(Le<rtv r w 7icteoi7iTvuotTQov h a b e r e d i c i m u r , et D e u s h o m i ­

(11)

)

r i

(

fiibus

Travros rot

7

roeçs:

7

rrtoiuo

6

Tct

Col l. II.

13.

— Ylotqoißocais, quod ad litteram tra nslatum , transgresfio

e ft , p a r t i m cum expresfo fubftantivo vc/^, ut Rom. II.

2 3 , o c c u r rit, partim nude ut

1

. c. er H e b r . II. 2 , fine

ulla l e g i s, quæ tum f ubinre lligitur, adje&a mentione. —

Si ngulas has m a l « a&ionis Adamiticæ denominationes

rralaticias esfe, cc/juxçticcv e. g. aberrationem a fcopo vel via,

u t n«un, pr op rie fignificare, n em o objiciar; nam ut fu-

p r a di £lum efl:,

a/wa^r;«,

7

ictçct&ccGts, r ef p e ftu ad legem

h a b i t o , ita vocantur.

N e c clarius fere m e n t e m fuam

e x p l i c a r e potuerit S. S c r i p t o r , cui necesfum fuit nom i­

n i b u s p h y f ica rum r e r u m affe£lionibus im pofitis, ut in

o m n i b u s l inguis fieri folet, conceptus morales exprimere.

P o r r o

7

rot(>otMY\ co m.

1 9 ,

n o n m e r a m ino bedien tiam con-

l ilii, fed v e ru m innuere deli&um , inde pater, quod pro

c e r t o p o n a t A po ft olu s, p e r unius, fcil. Adami peccatum,

m u l t o s , h. e. om nes reos faflos fuisfe ( cc/uocçtooàci kutoc-

çotôïi<rctv) , quod no n nifi pofita lege fieri potuerit. —

T a n d e m com. 16 nçifxce et kmtcchç*//a, judicium vel fen-

t ent ia judicis er c o n d e m n a ti o locum habere nequit, nifi

l ex q u æ d a m v i o l a t a , judex et peccator fimul cogitentur.

§. V I.

H i s jam b revi ter difputatis, praeceptum illud Divi­

n u m , p ri mis hominibus t rad itu m , legis nomen o m nino

m e r e r i , elucere a rbitramur. Celeberrimi autem viri huic

p r oh ib it io ni ipfum titulum denegantes , illam ut pater­

n a m a d m o ni tio ne m ct amantis quafi confilium potius re-

f piciendam e s f e , urg ent. Sed hac ratione omnia m an ­

d a t a , h o minibus a D e o d a t a , confiliorum num ero habe­

r e n t u r , cun£ta enim f u m m a m fpirant (piXa\fya>7nccv\ quin

i m m o fingula Decalogi praecepta totidem amoris et gra­

tiae Divinae ex ilant d o c u m en ta #). N o s certe n o n illi

B 2

fu

-n) Hæc demonftravit

M. R. et Cel. D. et Archipræp. Kn£s in

Jnß.

Theol,

Praiï,

p, 535 et fequ. per fingula etiam eundo decalogi,

(12)

A , ) 12 ( J f r

f u m u s , qui D e u m t a m q u a m c r u d e l e m e

t i m p o t e n t e m t y ­

r a n n u m , c re at ur is rat i on al ibus officia

p r o m e r o lubitu

i n j u n g e n t e m , i m a g i n e m u r : fed n e q u e t a

m e n juftitiam ejus

e m u n d i r e g i m i n e e l i m i n a n d a m esfe

judicamus. Q u o d

fi h o c a t t r i b u t u m D i v i n u m ab esfentia

ejus feparari n o n

p o t e f t ; fi d i s c r i m e n b on i et mali h o m i

n i b u s inn ore fcc re

v o l u i t , i dq ue a nn ex is b o n o c o m m o d i s ,

mal o i n c o m m o ­

d i s , f a n x i t ; ut f u p r e m u s legi slat or fine

dubi o eft fufpi-

ciendus.

N e c eft ut fingulas pa rt es ceconomiæ

D i v i n æ

i n ve f t i ga r e l a b or e t h u m a n a c ur ioGt as ;

pe ri culum e n i m

e f t , n e , o m n i a T h e o l o g i æ d o g m a t a ad

nof tr æ intelligen-

tiae c a pt um nimis a c c o m m o d a n d o , p r i m

a r i a fan£tisfimæ

r el igioni s Ch ri ft ia næ f u n d a m e n t a fenlim

cuniculis N a t u -

ralifticis f u b ru a nt u r; cujus rei mult a

et triff ia Hi f to ri a

Eccleliaftica j am ja m e x h i b e t e x e m p l a

o).

In do£trinis

igitur difficilioribus p r o p o n e n d i s , fimplic

irati S. Scripturte

a d h æ r e r e , q u a m luxuri anti s i ng en i i i n d

ul g e r e h y p p o t h e -

f i b u s , fatius eft.

o) Annales etiam Ecclefiæ Lutheranæ recentiores h o c latis c o m ­ probant, Sic B a h r d t i u s dicit: Chrijlttm difpofitione D iv in a , 'v;o nomine S p ii 'itus S . ipfi ven it, fu isfe m isfu m , a t esjet D o ïïo r refiau-

randce religion is n atur a .is : per S p iritu m S. Apoftolis promisfum tan­

tum intelligi p e r fe r io r e m , f e d fu b ita n ea m, lucetn tntelleffius naturaietn

N o t. a d Neuefte Offenb. Ed.

III.

— E odem modo Ja c. R. Ek e u-

w a n n u s , Theol. B e y tr. S t.

11. im pr. 1792,

neg at vocationem Apo-

ftolorum fu isfe Jup e m a tu r alem : in fpecie fingit Paulum fulm ine terre fadfu m , fu isfe perm otum a d annunciandam veritatem D iv in a m , cujus

unicum eft c r ité r iu m , quod f i t bona et falu ta ris. Theol. B eytra g e II.

S t. K ilow 1792. V erbo: in Germania etiam Lutherana, argumentum

Scriptoribus, qui fupra vulgus fapere videri v o lu n t , maxim e fere in deliciis eft, quod et Theologia et R eligio tantum debeat esfe N a tu ra ­

lis. A uttor libelli cujusdam, Lubecæ edit, i f f 2 , rotundo ore profite­

tur, Chriftum m erum fuisfe N a tu ra liftam , id quod nuperius repeti­ tum eft in Ephem . BrunsvJic. cfr. D eu tfch - Bibi. 1791. p* 2 8 • 2

9'

References

Related documents

Utifrån erfarenheterna från Markaryd (och även andra vägobjekt) bör riktlinjer och indata till dimensionering för återvinning av krossad asfalt till bär- och förstärknings-

Projektets primära syfte är att bedöma vilken miljöpåverkan tjärhaltiga material kan ge och om kall eller halvvarm återvinning är lämpliga metoder för återvinning av

Under arbetet har NextJet kommit med önskemål på EFB-hårdvaran som skall användas i flygplanen. Bolaget är främst intresserad av en monterbar display som

Deras reaktion till tjänsten är ganska positiv (Se Figur 4.10), men det är Inte så troligt till Inte alls troligt att de kommer att söka information om tjänsten.. 7 av dem ser

Landstinget Västmanland och Mälardalens högskola arbetar med detta idag och det är viktigt att arbetssättet bibehålls i framtiden för att fortsätta hitta nya lösningar och

Draghållfastheten (figur 25a och 25b) ligger mellan 300 och 450 kPa och är något högre för borrkämoma från hjulspåren jämfört med de som togs mellan spåren.. I

Det är även viktigt att föräldrarna får information dels om sitt barn specifikt, dels om till exempel verksamheten och dess mål så att föräldrarna har en möjlighet till

Du har blivit erbjuden att delta i en kvalitativ studie som ska genomföras under magisterutbildningen i arbetslivsvetenskap genom Mälardalens högskola. Denna studie har som syfte