• No results found

DISSERTATiO PHILOSOPHICA,

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "DISSERTATiO PHILOSOPHICA,"

Copied!
18
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

D, £>.

DISSERTATiO PHILOSOPHICA,

DE

Quam,

ADPROBANTE AMPLISS. SENAT, PHILOS.

IN REGIA AC ADEMI A UPSAUENSI,

Sub PRiESIDIO

viR[ AMPL1SS1MI ΕΊ CELEBER RI ΜΙ,

MAG. LAURENTII

DAHLMAN,

MORAL. ET POLIT. PROFESS. REG. ET ORD.

PRO GRADU,

PUB LEO EXAMWiMODESTE

Stipendiartus Regius,

PETRUS FLOD MAR CK i

SUDE RM ANN US.

IN AÜDIT. CAROL. MAJORI D. V. MARTH,

ΆΝΝΙ MDCCLV, -

Η.A. M. C.

Ό Ρ 'S A L I 2Έ

Excud, LAUR, MAGNUS HÖJER, Reg, Acad. Typogr,

V

(2)

S. S. Theologix DOCTORI

Et

Ad Heg. Acad, Upfal. PROFESSOR!,

NEC non

Utriusque Confiftorii ADSESSORI,

Maxime Reverendo atque Celbberrimo V iRO,

D:no LAÜRENTIO

/

RATRONQ ΜΑΧΙΜΟ..

DJv Tam ηκνρηπη m D.V VDS- ITO? T3*Tt

«jhk D*nVsn wa-imy ns -n^ *)m na^an ηΐΠ' Ό' 3WV- TöJD V?3 TOtV ^3 WfVI

·»*&> in -im tü nnyoV a^pnVi innan npap nrai;

mb» Vy ainav DJi W3VR vy jnig wpVv pD^V ron

"3« 3nba nai \jk -άηκ nav "©v* na- nnyi *>aV

ny- ftteyV· nvnn nm ηοηπ ano \ttcöp· djök··

irrar» T^ in wsa dk par mn orn ny ilay,·

-nay- n-0. rwepn nsin wd ηκ. np ^idv nr>V κΐ \nn τ**η ortn bfr *ranV sm·^,

hwkv ^aV bx ronk 1-301 pp nn» raa^n «3 V**t

njä Vä }vVy .V« 17· «ΐΌΐη jnicr D©twi v** *nVan

;lyv bVmV v pm Vd? -gsm mnar yam

Maxime: Reverend! atque Celeberrimi

jtfÖMim IUI

Cultor äewtijjunus y

$£TRUS FLQDMARCK.

(3)

DijJertaüonis

A U C TORI

CLARISSIMO.

Dodrina Sunt. Et. Vir tus.

Gemmse. PretionflimiS.

Qu£. Una. CoIIocatie

4

€)mnium. Permulceni, Oculqs,- Ceiebritatem, Conciliat. Dodrina.

Amorem. Virtus.

Dotes. Sirnul. PoiTeffe.

Et. Rare; Et. Carte.

Γη, Te.

Ambo. Conjunda. Videmus»

Qute. Disjunda. Haud. Ingioria. Sunt·

Er.uditorum. Et. Laudem. Et. Amorem. Tibi. Concilias Erudite. De. Divortio. Cum. DiiTeris.

Certe..

Tecum;

Divortium, Non: Facient.

Dodrina. Et. Vlrtus.

N e c;

Ihter. Apollinem. Et, Minervai%.

Divortium. Erit. Sententiaruro;

Cum. Ille.·

Laureum, Sertum»

Häc. Socia.

Eronti# Tute. Adaptare? Paret

eeicus gustav. adwerberq;

(4)

Monßeur,

Π"out le monåe eß d^aecord de Votre erudition Jolid*,

·*■ <5 voici une nouvelle preuve, que Vous en donnez

par Votre favante Dißertation, qui va tellement étre

approuzéd d1 un ~cbåcun, qit il nya queßion que des

MCclamations puhliques t qu' on Vous doit faire , fur

xet ouvrage excellent: C eß pour tette raifön , que je my

y perdvois, von lan t dignement parier des noeuds, que

Vous avtz rejolus au fujet du Divorce. Cela etant, le devoir, que je Vous re nås , tire jon prix uniquement de

Pion zele pour Vos interets, qui ne peut etre depeint

par de femples paroles\ Il Jufflt donc

,

de Vous ajfurer,

Ρ excés de ma joye ne fe peut egaler, qiC a la paffion idvec Ja quelle je fuis λoujours ferai toute

ma vie

ä Stockholm le 14 Fevrier 17;/.

Votre tres humble £$ tres

obeiffant ferviteur,

JEAN ANDRE MALMGREN.

(5)

ι Ν. J.

5 I»

JUatrimonium debet ejje perpetmm.

luftra certe animalia rationepra*«

dita Omnipotens condidiiTel cfrea-

tor & in divprfos eadem diftin- xiflet fexus, horumque alteri in al¬

terum fingularem Illam & mtram

fruftra ingeneraiTet propenfienem,

nifi genus ipforum juxta propaga-

tum voluiiTet idem fapieniifhmus

rerum Guberaator. Tantum vero sbeft

,

ut ferarurn

more, promjfcua confvetudine folutoque & vago co»-

cubitu genus humanum augeri atque perperuari debeat

& pofTit, ut non nifi turb® & confufisnes ind.e fubna- fcerentur maxim®, ipft prnpagationi in pedimentum ac

toti humano generi cerfam tandem ruinam adfatur®.

Nihii igltup legi DEI & natur® convenientius eft* quam

ut mas & jemina de ejusmodi tohabitatione paeifcantur ·

qu£ ad fobolis procreatiénem & educattmiem fatiat, i, e.

fnatrinionium ineanf. Hoc autem paélum irritum , vel eodem innixa focietas föret nullajcerte a confvetudine

A vaga

(6)

) 2 (

vaga aut parum aut nihil omnino differret, fi, quae Tho

maiii fuit opinio, una vel altera fobole in lucem eclita, conjugibus null a de caulTa divertere ab invicem inte¬

grum foret aliudque matrimonium inire (#). Efto enim y quod flnis matrimonii proximus hoc modo obtentus

videatur , ut Thomafius in favorem Cuas cauihe dlfltrit, quod neque Urgimur; cum tarnen fols procrestlone ge¬

nus humanuni propagari nequeåf, liberorum genkorum

fimul cura agatur oportet, fciiicet ut educentur, feu apti redantur, qui ßbmetipßs de iis pro/picere po/fint, quibus ad fui eonjewationem indiqent: quod quidem absque fociata utriusque conjagis opera fieri haud com- mode poterit. Naturam profedto ipfam blnos illos ma- trimonii fines

,

generationen) nempe & educationem

ar&iilime jundtos voluiiTe vel inde colligimus, quod cui*

übet animali ςοξ<γην quandam in di tam, feu propenfiffimum

in prolem fuam amoris adfcétum experiamur. Quis enim

aliam ob cauiTam pectori mortalium impreiTum hunc dixe-

rif, quam ut obiigaticnis iuse ipfos commonefaceret,curam

eorum agendi, quorum vitse ipfi funt au&ores ? adeo

ut naturam iuano, i. e, humanam plane exuiiTe merito cenfendi fint, quicunque fines hofce ipfo opere dis- junétum iverint. Hinc ergo föderalem hane conjugalem

certe tam diu fartam teétamque eiTe debere adferimus,

tlum fpes ulla adlulget fore ut liberi generari poffint,

St qul generali, juxté quoque educati fijerinf. Qno fa-

<ko, ceiTante utroque focietatis primario finc, nec ma- trimomurn proprie dictum obtinere diutius fatemur 5;

quin tarnen eadem focietas qua talis, feu generafim fpe- Äata, nihdominus perdurarc i η teg va deBeat, nulii du- bitamus adfcruere. Quid enim «quitati naturaü «nagis

congruum, quam ut iili, quorum per vegetam ffitatém

communis fuit in liberis procreandis & educandis ope- m, jucundifiimaque confvetudo> adventante jam debili

Sc tri*

(7)

) i ( &m

Sc tri/li fene&ute, faltem mutui adjutorii Sc eonfolatfo

nis ergo , ad finem usque vitse cohabitent individui!

nec hoc in pnndto liber natura; Revelato concraria docet ? quin potius, φιχ iile demonftrat, hic calculo fuo ad- broba* lueemque eis adfundit uberrimam. Eundem

enim evolventl RaCim ab ^initio obvia fit divinitus faéla focietatis conjugalis inftifutio, iis quidem emphaticis defcripta verbis , qua; indiflhlubilkatem ejus clariffime oflendunt, ubi de omnium primo Marito:

"Ml*? ΓΡΗ b). Ex quibus verbum P31 i cui In N. T· c) refpondet ro 7Τςσβ·κο^.ού<Βχι, frrmiiiimarn &

quaii glutine adfirhfUm cohsefionem fubinnuic d). H&c

ipfa explicaturus Matth. Polus: Quee non duo funt, in- quit, (ed unus, ideoque kabent partium rationem, e/% g je invicem divellere nefas φ pr&ter natur am Par¬

tium enim ea ed ratio, ut ex earum unione dependeat

totius ja lut. Atque maritus & uxor unum faciunt ejusmodi, funtquc partes, au<cunam carncm conftituunt,

t*e. arBi/fimo inter fe vincuto Kontinent ur e). Cum quo eonfentit Edvard. Leigh in Critica facra ad hoc; voca- bulurn pm > dum ira loquitur : Non de carnis libidine explenda, baec adb/ejio inte Iiigt debet, [ed de amore potius eonjugali, quo mar i tus uxorem, tanquam os £f carnem

fuam compleäi» favere & mitrire debet. Verum enim

vero

3

quod indiilolubile & perpetuum jubet e/Te ma-

trimonium lex Natura; Sc prima Divina ejosdem inftitu- tio, hoc ut temporarium & folubile non nimquam fit*

efficit Naturalis

,

proh dolor! hominum Lfirmitas nee non malitia eorum voluntaria. Hsec vero matvimonii, quod ad obligationem, dijfolutio vocatur Divor t htm: in

quo explicando & ad dudum principioruirs juris Natura¬

lis examinando exlgua mea , V. D. verb bi-tur. opera.

Argumentum fåne perarduum tmdtisque tricte invölutUm eft, in primis, cum in hoc articulo, queniadmodufii &

A % im

(8)

W» ) 4( €*$

in tota fcre da Conjugio doélrini, plurimse occurrant cir-

cumfiantise, quse fi ad iiateram rationis ponderarentur,

cum verbo DÉL reveiato vix. conciiiari poiTe videntur.

Unde nec defunt, qui divortium inter mvileria moralia

& Ieges DEI pofitivas univerfales referunt. Dum igitur tenuiJIirrias meas vires in hac tamdifficili materia perielU

tarl animus eil·, mifiorem Tuarn, B«L. cenfuram enixe expeto, modeiiamque, in quibus hallucinatus fuero,

correéiionem.

a) Ihomafii Jurispn Div. Libr. III\ cap. 2. jf· //<?. b) GeneJ.2: 2d> e) Matth*ig: f- Marti 10 : 7. Eph- f.-fi. dj Matth. Poll Synopfis Gritic.Vol. IV.p'Tn.4.j2> e) ibid.

ρ· 47/, cfr.Synopß Btbhoth. Excg,.Cbriβopb* Starke in N*.

Ί, & Matth, 19.: S > 6-

Jtdatrimomumi f. U fohi ßoteß.

Qyum matrimoniurn fit p'sftum ($.1) & quidem?

Bilaterale, ejusmodi autem paitorum ea fit ratio, ut fub bac condicione percutiantur,, fi nempe alter ρrieftl-

tent, ego me prsefiiturum promkto

,

fin vero ille inter- miferit, nec ego ad pradtandumquod promi/Tum erat

,

obligor. f) y confequitur., ubi alter conjugum aut p r vitiura naturale non potdl, aut per malitiam non vulf

praftare qu« adr fines mafrimonii primarios, fobolis fci-

licet procreationem & educationern obtinendos perd-

nent, quaeqye hyroihefeos vicem heic fuftinent, fme

qua initum non fiuffet, neque promifib fuo teneri al¬

terum: adeoque ipfum matrimonium: derimi puffe & "fol-

vi. Hlnc tarnen concludere noliimus, divortium, ut rem

in fe bc narp, coniiderariduin e/Te ipfaque proinde lege

na turad pr«ceptrm, quim potius tanquam rem ex dua-

bus minus ma lam, ideoque lege quadam quafi neceffka-

tis psrndiTam., Videiicet "yi ii homines im eo,; quo ab

Öpti-

(9)

) 5 c <g*?r

Optlmo DEO creati erant, felici ftatu , conftantes per»

manfifTent

,

quemadqiodum nihil ium rnali timendum *

ita nec divortiura iocum habiturum fuiifet ullum p jam

vero, eheu! rnutati fcena, res ipfa alium habitum in-

duit. Hinc in Difnutatione cum Pharifeis fuper hos negorio Matth. 19. dum fanétiffimus Sal vätor Verf. d per

Q-

sv c Θεοε συνεζευ£εν, άνΒξωποε μη χωξίζετω, non qui·

dem, quatenus ίη hoc ftatu confiderantur, marem & fe¬

rn! η am indliToJuhili prorfus nexu corvjundlos vult, fed refpicit, ut textus συνάφεια, docet, ad τψ «V άξχηε in- tegritatem: Verfu autern g

,

ubi dlvortia a Mofe permiffa concedit, ad conditionem hominum corruptam oculos in- tendit, in qua inferprete Grotio,, DEus ad depravata

hominis ingema leges fuas adcoinrnodat & locum habet/

Mores leges perrfuxerunt in poteßatem htarn g). Quid ? quod hoc minus Chrlftus divorfia abfolute prohibet^quo

certius verf. ρ ob caufiain adulterii eadem permictit.

Nec pro vineuli conjWgaiis abfoiuta perpetuitate valet Papicokrum fvave delirium r quod'nempe matrimoniun*

lit facramenium

r

qvum perveria Kcec opinio a Theolo¬

gis Orthodoxis dudum fit refatata; Hinc n'on tantum*

Graecis atque Romanis aliisque rooratioribus gentihus in diu divortia fuifie conftat h)y fed etiam Ghrifiianle prirnsevee Eceleftae ebneefla ab iplis Impemoribus legun-

tur: quorum quidern primus Conftantinui Magnus divor-

tla ob liomicidium, lenoeihium 8zc. permifiiliTe memo- rstur; quod fane eo magis notandum, cum hoc tempore

Patres Concihi Nicsem tanium non ornnes vixerint rna«

gnique ah ipfo habiti fint. Tempore autem Theodofii- Magni floruerunt Cyrillus ,,Auguftinu$ r Ambrohas , qui certe legibus ejuemodi iefe oppoiuiftent, fi Srge Si#

adverfari easdem perfvafum habuifient, qvum & herum

ultihnus tant# in Impcratorum aüdacise eflet, ut eum "

exeommunicire haud verUus fit i)r Quicquid vero

(10)

•a» ; * ( cm

eft, de hac divortiorum venia gloriantur Judsei, ac ii

mero privilegio ipfis indulta effet k) 5 immo, funfi ex:

Ulis, qui iicentiafu ab uxoribus divertendi iibi rnanda-

*

tam efle crepant /), provocantes ad Deut. 24: t. Ex quo

tarnen di&o, nifi omnia fallunt, prosceptum aliquot de

divortio vlx exfeulpere poterunt, qvum Mofes tantui»

hoc ipfo preecipiat, ut uxori repudiatse, in documen-

tum innocentias f· Hbellum repudil tra-

iat maritus m). ' Neque favorabillus fententiai fuae pafrocimum inveniunt Malach» %: 16. *3 (juae verba, ut fuie ferviant cauflfe

»

ila explieant : Si

odio babees, dimitte i ^usfi vero DEus divoriia impera-

ret 5 qvum tarnen vel ipie aecentus

,

qui in JW eft con-

jun&ivus huic Interpretation! reiragetur, & potius

hunc fenfum diditet: Quia odit DEus i Hud dimittere n). Et licet fatendum in τ&τ LXX ac ipfum Noftrum Lutherum priorem diam, quod ad verba adnoififTe ex-

plicationem^ fenfum tarnen a Judeeis & iilos & hunc fovifle

äiverfum exiftimamus.

f) Weißt Jus Nat* Tom. III, f. 82J. q) Grotius in Matth· ig

.

4, h) Seldeni Vxor Flebr. L. cap.21. i) Theodore t. Hiß· Ecclef. Lyt 30. Fujebii CroncU L 2. c. /£,

ett ante Henrno de Cocceij m Not. ad Grotium. L 1. c.2t

$, 8- Danzii uxor Repud. ad Marc. 10: 12, k) Job. Light- foot in hör is Rebrnias ef T alm. in Matth, cap. V: 31. /) Eifert, Mag. Caroli Mahnberg, de permijjicne divortii Mojäica. fi.y, m) Gezelii Förklaring bfver nya Tefi.

η) Ρ fei ff er i Dub. vexat. p.m. $77. efr. Tar novit comment·

in Propb. min. p> 1633.

§. Iii.

Divortwm ob caujjas quasltbet Uvijß-

mas non licUnm*

Qucmaclmodum pa&um conjügale id cum aliis com¬

mune

(11)

©es? ) 7 ί «w

snune habet, ut, ubi ab altero pacifcentium pr^ftttum

non fuerlt id, guod ipfarn conditioaem 5 iub qua ini-

tum eft, ieu

,

quod htic idem eil, ipfa effentialia con- eernit, irritum reddatur (§, Ii. j $ ifa cuir» padtis reliqtiis

In eo quoque eonvenit, ut, ύ ab altera parte admifium

vel omiiTum quid fuerit, quod ad ipiam effentiam non

fpedlet,. fed per modum accidentls adefle (biet vel abeffe,

vaiidum maneat ac integrum. Proiis autem proereatio

& educatio, ut vidimus, fines Tunt Matrimonii Prima¬

rii, qui ikniil, ut effentialia illius confiderantur: quicqühi

ergo hos non tollit vel (altem impedlt, pro jufla divor-

tii caußj haben non debet. Alia ut jam taceamus, ßv.·

gr.verum Illud eil, quod fane verifibnum ? fimiUtudi-

nem nempe mörum amicitias conciliare, eoneiliafasque confervare; Γι juxta quoque verum eft, quod nec ullum

negaturum crediderim, niß qui fenfum communem &

quotidianam in dubium vocaverit experientiam ex tot hominum myriadibus vix ullurn reperiri, qui in Omni¬

bus idem cum altero fentiat atque idem velit: fi igitur

aker conjugurn efficere non poffif, ut ßbimetipfi re- nunci't alter atque ad mores illms iefe toturn adcom-

ir.odet j nihil fequeretur aliud

,

conceffa fcllicet ob le-

viflimam culpam divei rendi licentia, quam ut tot inde prodirent divortia, quot matrimonia inlta fuerint. Quo*

atUniffo, nequitisc hominum iatiffima aperiretur portar genusque humanuni totum brevi peffum ireiy Ex hifce

igitur breviter diipuiatiSj, facile eil intelledlü, quid de·

Hillclianis apud Judffios fit tenendum 5 qui pro fua im

uxores acerbitate in tantum divortiis faverunt, ut ob quaslibet , etiam minimas fepiusque ridiculas cauffas

eadem ßbi conceffa fingeren* 5 didlo abufi Deuter. 24: r.

ubi verba de quaqunque re, quae vlro dis- plieere poßit, inteliexere. Recenfentur hse cauffse a·

Talmudicis in Gemara, quarum fequentes,. exempli loco*

(12)

ssw ; δ -(

adduxiffe fufficiat : Γι iémina nudato oapite mcefTerit;.

ß in platea neverit; fi nuda brachia oftenderit ^ fi cum viris in eodern balneo fe laverit; fi cum juvaaibus iufe- ritj imrrto, fi viro fuo difplicuerlt, aliaque mulier, ob

formam & mores oculis ejus, fe magis probaverit o).

Suo more, i. e. eleganter his etiam caufias enumorat

b. m. Praepofit» O. Kolmodin in opere fuo Qyinno-Spegeln,

tibi feminam Judaeam uxoremque Manoah hunc in modum loqueniem inducit.

Mår grät t emellan man ocb buftrun Ihr rar

Ία kgar kärlek fig pä 'cägen till at rymmas Och kommer han fin kos

,

Jä brifter bandet af>

Och ägt a fängen blir et fänghus och en gr af.

Hälft Åt när fijedde thet hos ofs , t her fädan (ed var bruklig,

jom mannens ha g til huftrun bli fvi t ßukligy

Sä tyckte han /ig ftraxt, fin hußru kafva fog

Å.t drif-ca bort och thet for ringa ordfak neg.

Om huftrun rakat gä ur hufet utan/loja,

Vid unga Karlars fpel om hon har rakat drbja,

Om hon pä gaton {pann, om Jopptin vedbrand blefy

Strax t kunde hon väl fä et (nbppligt af/kieds bref.

fa ock om mannen mer en annan huftru täcktes cSc.

Quis vero non videt quam futiies & null® hse fimf- lesque fint vinculi conjugalis abrumnendi rationes, quinpe quarum nulla fini matrimonii offieit. Quod au-

tem ad diäium citatum adtinet,verum quid em e/Te faremur, jufto ftri&ius accipi voces *>31 nny, fi cum Tertulliä-

no easdersi rr, r.ogvhu, feu adulterio proprie fic di&o sequipoliere dixerimus fuoque fimul fignificatu malitio- fam rfefertionem certius patet neutrum comprehendere horum ; per idque voces eo magis memoratas , quo

irueiligi poiTej non illud, qvum uxor adulterii oonvifta

-

mor-

(13)

) ip c

mortis pcena„ .adeoque non divortio a viro Téjimgere-

tur, ad "rigörceu leg« iDivmae., Deut. 22.v22. .Neque hec,

quia de uxore ultro .a viro digreila dici nen potefb, quod ubi eidem difpJicere ecepit, dato libello repudii,

dimittatur q). Quominus tarnen adeo late fumantur.»

ut cum Hiilélianis easdem curn ττχση dtrlx pari paiTti

am bula re adfirmemus

,

prohibet naturalis cequitas & ea-, quse fuperius hane in rem diéh a nobis Tunt. Media

igitur tutiores ibimus, contendentes, verba ntt#

denotare eulpas adulterio quidem leviores

,

illis ramen

graviores, quas judaii Hilleliani pro cauffis divorfii habebant r).

o) Melch. Leidether de repubL Hebr. L 6. cat. X pjp'2.

p) Pr obfl. Koinwdins Qrdiwo-Spegel, förra deL ρ. ιηι " q) Dißert. Mag. Carol. Malmberg de Permijjiene Divortii Mof.tf. V] II c jr jo. Franc. Ruddéi Jnflit. Iheol.Mor. rep.

III. feil. VI- $>X.p> f$6· r) Di/p. Μ Malmberg citat.§, IX.

t IV.

Aiulterwm efl caujja Divorfiifed non fila*

Rem non nifi obiter confideranti videri quidem potcrit fini focietatis matrimonialis nihil adverfi agere ,

ideoque cauiTam eidem dirimendae minime fuppeditare eonjux , -qui rum alia per/ona cen/ve/cit, cui matri·

monis junclus non έβ, i. e. adulterium cemmittit, qvum

nihilominus fuo in propriam eonjugem officio fatis fa-

cere poiTe videatur; quonism vero padum conjugale

inituri tacite fibi invicem promiftunt, ut την εφειλομε-

νψ Ιυνοιχν Tibi folis refervent > aliisque non concedant, idque ita, ut mas in feminam, hsec in illum jus in corpus fuum perfedum transferat, adeo ut η ywn τ χ

tåts σωματός bz ϊ£8σιάζη, cl Α ο ανήξ, tu ο χνής τδ ili8

Β σωμχ~

(14)

$£& ) is (

■sc^arcs <k pjfesöiäfy, η -yvvr,, ut loquifur Apoilofas

j). Altero conjugum adulterium committente, jus perfeclum Iceditur alterius, quam Isfionem tanti silima-

re conjugibus quafi naturale eil, ut graviorem fere nul- lam ducant t\ Hinc debitns & muiuus eonjuges inter

amor paullanm frigeicit , tandemque plane exilingyi-

fur. Cum ergo hoc modo

,

nee paélo conjugali, nec ßnl matfimonii rite facis fiit, quin tali ca(u divortio

iit locus, nullum eil dubium. Qvumque plures dentör

cafus fini matrimonii adveriantes, quod §. § fequentibus

oilendeire conabimur adulterium non unica eil caufia divortii. Hmc autem noilrae adfertioni diffieuitatem

quam maximam pariunt diöa Matth, j: $.2, cap ip:g.quip-

pe quibus Chriflus- divortium ob iolain adulterii cauiTarn permittere vi de tur. Profeélo, yarrii circa horum loco-

rum explicationem & cum lege Naturs coneiliatio-

nem in dlverfas fententias abkrunf, quorurn aiii latio-

renr voci ποξ\είας fignificatum tribuenfes , illam quam- libet turpem cauffam denotare exiüimarunt, quod ex.

obfervato ejusdem ufu & notione , tarn apud auélores*

profanos, quam in aliis Novi Te/lamenti locis, evin-

cere fe poffe credunt. Älii ex vocablis ττοοςεκτοε λόγ&·

<τίϋξνεΙαε\ Marth. 5:ι1. concIuduncSalvatorem non-tantunl·

adulterhmi ilriéle (ic didlum heic inteliigere, ftd &r

omne id, quod cum adulterio parem rationem habet.

Quiquid vero eil, Servatorem fanftiflimum omne , prster cauilam adulterii, divortium abfolute & finaplieiter pro- hibitum voluifie, nwiime arbitrarrur. Fatemur quidem

Ghdilum pravas ejusmodi divortiorum hoc ipib dete^e-

re iequelas, dum dicit: vtoiii άυτην μοιχαί&χ,Γ·, Mcc. Ät

vero nec eo nos procedimus temerit-ttis

,

ut ckvorti·

um tanquam; bonum quid. ftatuamus, quin potius ($ II.)

malum eflb conceilimus; juxta tarnen verc vid emu r

§>οίΓα conteodere, fi divortium non nifi ob adulterii;

·■.

' caufr-

(15)

eauiTam Jure Divmo concederetur, matrimonia n«a nunquarn fore fummse iniquitatis vincula* confequen-

fias habitirra rv μαχείοΰ ionge pejores. In fan&iffiniorn fg.itur Sa'vatörem injurii effe videremur, iT iolum ob

ruulterium Eum cfivörtiä permiiiffe urgeremus. Porro,

©bfervate licet , viguifTe tempore Chrifti binas apud

Judteos feéhs, alte ram Hillehanam, q ute, ut fupra vidi-

mus, ob quamlibet levern cauiTam f alteram Scham-

meec «am, qua? tan tum ob rem turpem divor tio locum

Gonceffir. De hac controverfta quid fentiret Servatpiy

aucire Pharifseis volupe erat 5. Qd HiUelianorum diver-

tendi ii cent hm κατά τΐάσαν dir!αν, omnirio jun im»

probat fuaquc refp'onfione damnaf. Pro ful ilrata igitur

måterla int-erd'&io hatc ChriAl non intelligentia vide-

tur, nifi de cauffis illis jeviflimis Judeorum , minime

vero de gravioribus

,

quas "lex natune ut juflas agno-

icH. Prseterea, Γι extra adulttrium nuiias alias, dtvortii

cauilas voluißet, Paulus fkne ob malitioiam rfeferrionfcm

idem ccncedere aufus pon fi/iflbt.. Quid? quod memi- niiTe oportet , Chriilum novum legisiatorem minime egiile, fed vir tu tis Doctorern , qui ornnia ad ila tum psrfedlionis primsevum revocare voluerit , quod ex antecedentibus apud Matth, cap. cit. V:to colligi fache, poterit υ)*

s) 1 Cor*· 7: t) Schub er t i Philoj\ fra&ic: f.

496. (f. u) Senzkenii Juri sfr Juris D:ni Po fit,

ζ

*

ρ VII membr* IV. §.β. v) Cocceii Ab Γ in Gror. Li hr*.

IL c. V. J. 9*

f v:

. .

j

Adahtiofa deßrtio jnfla eß nutrimonii diri-

mendi ratio-.

-Einis matrimonii eil fobc.Hs procreafio & edbfca--

B 2.

(16)

) i* C

'tio (§ I.) ad quem obtinendum requiritur maris &

;

femins mutua coliabitatio.; aitero autem co.njugurn al-

terum deferente, tolLitur hoec, adeoaue & ipfé finis

matrimonii. Qvumque prsetarea aitero pacifcentiurn, de

quo conventum fuit, non praeftante, paélo nec obiige-

tur alter, malitiofa defertio legitima eft matrimonii folvendi cauiTa. Hinc quoqne Paulus malitlofam de- fertionem pro jufta divortii cauffa habet. i. Cor. 7:

Obfervandum autem eil per malrtiofam defertio-

nem iliam intelligi, quse ea fit mente, ut qui alterum deferit, nihil rei cum illo habere amplius velit. Alia

certe obtinet ratio, fi tarrtum ad ternpus faéla fuerit feparatio cc quidem .animo redeundi.

§. TI.

Impotentia Gf flerilitas naturalis nexum con- jugalem jußc fofait*

Quoniam vinculum matrimonii rumpi jure potefl,

cum alter conjugum pafto non fatis fecerit, perinde

autem eil, utrum per malitiam nolit, vei per impo-

tentiam naturalem nequeat idem implere ; impoteiitiam

& fterilitatem naturalem veram caüftam divortii eile, patet. Hinc tarnen nemo concludat, divertendi potefta-

tem ante eile licitam, quam ex conjugibus alterum, ii-

ve abfolute, five tantum refpe&ive, ad generandum prorfus efie ineptum , certo conftiterit; ü enim gene- randi impotentia non nift temporaria fuerit & vincibi-

x

Iis, divortiurn 'Keitum efie haud dixerim. Accidere

etiam poterit, ut conjugum uterque abfoluta & pari la-

borent generandi impotentia, quo cafu nulla certe ii-

los

(17)

es» ) π (

los dFfTbciandi adeffe ratio videtur ? qvum neufrf, du*

fante ha c focietate, hat injuria ; Ted potius cchabitent

mutui a^ijutorii cauffa j quam tamen eohabitationemi

Patrimonium proprie di&um non eile fatemur. Du«»

rum quidem videri noö negaverim has ob rationes di-

vortium permitti, qvum caufla defe&us naturalis penes fiominem non fit, at vero neo ab altera parte ratio

eil ulla, cur

,

quem ipfa natura fecundum deftina-

vit generis (ui faiorem , hunc infolübile ej^smodl viaculumi redderet inutilem atque ineptnm.

§. VIT;

Cl odi, um implacabile inimmtiam irr?*

wnciliahilem, dtßoeiari conjuges yoßunt.

Praeterquam, quod non fit proBabile, fatente Pu^

fendoffio w) ,■ quempiam optare ex ea prolem tollere,,

quam odit 5 nemo ignor3t, quantum educatio impedia-

tur , animis & voluntatibus conjugum per odium &

inimicitias in diverfa di/lra&is ; quse fi iuperari neque- anf, cum per eas unioni vitseque confvetudini fvavifli-·

inse obex ponatur haud removendus quin ob ilias ma«- trimonium juile diiTolvatur,. null! dubitamus«·

Hc£C fünf pauca mea & impolita de 0] vor tio me-·

letemata, quoe publica* jam luci commitcere aufus fail.

Plura non permittit res angufta' domi y non cultiora1

tenues ingenii vires. Quod ad cauiTas divortit· adtinet,,

hiice a me enumeratis alios plures r pauciores abos nu«.-

mcraii?

(18)

«*» ) 14 ( <ssa>

merare^ haud ignoro. Plures dari eoncedo. Leges

quoque Civiles & Eceleciafticas ab iis, quce tradidi-

mas, interdum abire nemo mirabitur, qui noverit,

quidnam difcriminis fit inter focietatem illarn urdver- ialem, torum genus humanusn comple&entem,

& rempublicam, inter jus Natura? &

Civitatis.

tv) $ur. Nät. Gent. Libr» 6. cap. Τ. ρ.

SOLI DEO GLORIA.

References

Related documents

tione facile inteliigicur, &amp; quod unus vero fimile judicat, ab akero ut falfum vel fiftum kepe

Handelsmannen, Herr JOHAN BETULIN, Åldermannen, Herr OLOF STRÖM,.. Åldermannen, Herr JOHAN BRUUN, Åldermannen, Herr

bitamtis; Etquidem, quod Impcrans, cx obligationc fe- Ücitatis civilis procuraudat, jus habeat ca exigendi circa negotia civitatis. Cum vero ad felicitatem hane obtincn- dani

Unde quoque novimus nullam fere gentem, per omnium eemporum intervalla, omnis cultus Divini prorfus fuifle expertem, licet quam. plurimas ab ilIo,quem lumen rationis

va , qua? a terra abeft 36000 min. circa iilam movetur tempore 27d. attamen in longiori itinere co- mitatur. Neque adeo efi parva, ut nobis videtur, ete*. nim diameter ejus excedit

\prehendimus quoque, hane fcientiar cupiditaterarprae- cipue ducere homines ad rerum naturalium inveftiga- tionernj cujus dulcedine adeo plures funt abrepti, ut miffis

obtinemus. QbjeÄum igitur experientia externas funt corpora quasvis in mundo hocmateriali nobis. obvia, quorum cum quodvis fuas

cut etiam traditur, quod tempore Regis. Manaffis in Juda,