De paschate ejusque constitutione disputatio. Qvam ... Præside ... Johanne Bilberg ... Publico examini modeste subjicit Olaus A. Hernodius Angerm. In auditorio veteri majori ad diem [3.] Martii anni MDCLXXXIII

0. _{ρ. α} DB

3

_f.

föl Α

ji«

fe

C

Ά

PASCHATE

Ejusque

CONSTITUTIONE

DISPOTATIO.

Oyam

Suffragtö

Amplißim* Facultatis

fhik*

f*pbn*in

_Rjegia

_{AtademiafyjaUmfi}

PRIS I DB

%)iro

_tAmplißimo

Dh.

_JOHANNE

Mathcf: _{Profeif, ord,}

Adexpcriendasingsuii

vires^ fubli($ 9X6mini_{meigflt fubjidt}

OLAUS A. _HIRNODIÜI

Angerm.

I«_{ÅuditorioVeteriMajori.addiem}

7 _Maral

Anni M.DC _LXXX£L

Magnifik

Academia Vpfalmfrs Dthl^eBori,

Dn.ANDKEiE

NORCOPENSI

Eloqvent Profet.

Reg.

&

ordin»

K«cηοιι

Amplißimo

C«leb$rrimoqu$

Domino

Ehe,

CLAUDIO

ARRHENIQ

Hill. Profet, ord.ut&_{Hiitoriog.Reg.}

Ut lc

Ampüjftmo

atque

Celtbtrrtmo Domino

Dn,

GUSTAVO

peringerq

Ling. orienr.

Profef. Ordin,

ut \ b,t.

Λ*

Mmmälthm

%

Pr<eceptoribu$

αφ fro^

motorihui _{fuis omni}

_{bonorü tülta}

aternum_prο

_ferenda

^ln

promptiifimi

obiequii,

gratifli-niaeque

mcntis τι»^ιβν,

cum

o-mnis

_{profpcritatis}

_voto,

_hoc

qua-lccunquctenelli

ingenii

iui

fpe-citrjen

_offerc,&

_Fe

_{fuamque fpem}

humilimécoiiittieiidac

Vefter

Addiftißimusdient O. Hernodiuic

dko _D;fca\

CAP I.

DB

Tafchate in

genen

$. t.

Ariaveferum ram Lafino*

rum_quamGr^cornm hujuj

vocis_{fcriptione, apud Ca*}

iauboiuim Exercit. té- n. ål. ad Annales Baro* nij aliosque fufé expofica (unde peti poiiit) (ilentio

omiCfai _oper*pretium

fa&uros

nos

exiftima-mas, (iPafchatistra&ationem

aggrefluri,

ali-quid de Nomine

ipfo

in

ant&ceiium

brevicer

adhibuerimns: utquidper

boc vocabulum

m-telle&umvebmus, cuivisfacileconitareqncar,

&_originarione

_{fic leviter}

excufli,

_in

feUcioren»

iequenrium Cognitionen)

deicendere poiiimm.

$.11.· Quod ad hujus vocis

Erymologiam

attinet, cumillafe primum

in

Nominis

exami#

ne _offerat; tenendum elt _i

nonnullos

inpotc

Tertiflianum

lib. contra |udros , frenstim

lib _{4.cap. 2).Natianzenum}

_oratione

_iecunda

de Pafchare aliosunebeoe multos

conrendere

hanevocemåiniii apatiendo,

deduci,

faliitarem Salvatori»innepaiiianem

detignaris

quam

equidem

fenténliam,

cum

5

pofleriori

nonprioridemonflrérurjUt

abfurdam

nondaa*

mnamus, inrerimtarnen miffamfacimus,&cum

aliishaud inhmifubieljiivifis > veritaci conve#

nientinseflearbitfemut, harte vocemorigmem

fuam debereHebrans _derivarique a

vocabulo

HÖD quodexrationepandorum, qti»ia

ori*

gmåli textu illi adplnguntnr,

fonat PesaCH

notat'qiiranßtü, qnodiciiicet ängelns

donnos

J-fraelitarum _{iangvmerllitas, primogenjta}

ptiorumcrucidans, rranfiverit; ficutex

hiito·

rta15ft>licafatisapparet JExod: i2.ubi

appella-tnr tranfitus Domini, ut Ofiander ioco citato

vertit. Germanishocfeftum £)(fariSabAfta*

rehoced Venere vocafur, cujus facraolimco

annt_{tempore quonunc}celebritatem Pafch® «*

gimtts magna

cumfeihvitate

recolebanr,

do-cente B. M.CelfioinComput: Eccl.de

Feftis

cäp.f. /

ξ,ΙΙί. Ab origitfarioneadvaria

vocula:

hu*

jus figmficara accedimus » quorum

ponffirna»

qoahtumquidern mihi

videre

licuic,

h®c

funt.

Åccfpirnr

hocvocabulVun Piacha ι.

&KoiT Ι^ω^ν _nofartraniitum illumAngeli

pri·

mögelita

^gypriorum

percntientis s

domos*.

quelfraelitarumintadasrebnqvenris4

quoien·

fu _{legi poreit Ex'o.l 12. v. 27. 2. Xqoiiwe qua}

ranenedenotatannfveriariamfeftivrtatern Pa·

fehaletn.proutpatftmmfacris

Bibliis

occurrit,

vtpoTclev.25, v.y.

Ndim.

</.ν·

z-Paral.

35. vi.

1

i

! v* t.Mattfy. 26.v. 2. Joh, <£. v. 4.

&

alibi.

^3. vfg&ivtui nqjatque

vel

agnum

ma&ancfrm

ad

euimPal.cbalem, velipfufn

CHriitum

agm

Pa„

, fibalis äiititypum, Ut

etlExod:

12. v. 11. 1.

*

i Cor:5.V. 7. & apud Daraäkenem

in

Hymro

fuper Dorrinicam

Paicbatis*

appellatur

Dö*

rrunus _poft

rqiiirrectionem

Paicha

nöfissim,

Si Paicnl_{ge^erhum. 4}

_vel

(ätfamen-fsliter δίno;arornnes rin.s Eng lasque

a$»o-nes circarbmmettior.emagdi Päfchalis

obter-,

j

vandas,

a

DEI

defcriptas

Fxod:

1

i."v.

i.2. _{3. feq Ex}

qnibm

Paftha

_pro ut ?n

ie-cunda acteptione iuroitur

noftri

et*

fnibituti

QuantumEeri po'eft, excurere;

qrod

tarnen

juxtafcriptoresd»

pheifer

cönj7deranir:vei

late,

> _{quatenus!torarrs}iolennitatefn

fefti

Päkham

Sc

i

_'Åzymorum

perfeptem

dies in Vet.

Tett.

cele-bratam _{comprehendit 2.}

_Parak

_v.

_S.

_Jöh.

8.v. _{39. idem etiacn}

afferente

Setho

CaHifiö

in

Jfag. Cronol.Cap. 38 pog.m.

146»

Vtruiiiqut

ait_{fwwlplerumque P*jch4ttt Appellatioré}

_venit

_,

quamvif per fe dtftinflum

mit

a

diibiis

/-fytäorum.

Velftriö_{é proioio}

_feüo

_Pafchätis

_{die decimi»«·}

, quartanienfisΝ »fartå

fudiseis

ib

merbbrismii,

befationis, pera&otitib

fäcrisfat fuperque

le-gitur. Nosiiaque

Pafchaconüderattirifeftiim

ülud_{Azymor'jmabeotejunginuis.}

ί IV· PaucisadhncinroiTiinis expofiHone

de iis nobis_agendu

_{eil cÖif}

_ad

_Synonomift

_ipe»

itänt, fjcut varie variis exprimiuiri

dicitiir

cnim

_{HebtäeisePefa«h,}

_{Grxeis Sc Lariois}

_Pa«.

)lr<

icha, nobisCPafffl'Germanis ucfupra > mi

monuimus, ÄquaEiuntreliquaapudicriptores

|

_«ei tam facros_quam profanos frequentiflime

Οί-eurrentia, formalitametfiratione diveria.

lo

jj.V. Hifcepropteriequentium meliorem |

vi

intelle&urnica _{breviteryrielibatis} > ad realem 4

hujns Tbematis

definitionen» pedem

ut nunc

in

promovetmuf

inßituti

ratio

iubet

# quas

tafi*

w

«xftrui_{poreft. PAfehA}

_eßfeftnm

tnaximum

in

ve- v<

ttreoltmTeßAtnento ÅDeoinrecorddtionemÜbtri* g]

tionüe(evitutev&lJpUAca_: in_Novovero

Λ

Chri■

_re

jttAtminmemorum

gloriofä

refurreßionü

Federn*

p<

ptorüinßitutum.

Generi«

vicem in

hac

defini-

ji

tioneobtinetfeftum , cuidifieremixcaufaad'

J

ρ ditumeft maximumi namnotumeft ex Com- i

pntoEcclef B.

Celfii

cap. 5.

de feitis.

fefta

di-

u

vidi inminore, majora Sc maxima» hociraqii« u intermaxima_{pumerarut, quia pompa&}

fefti-

_c

virate iumroa _{concurfuqne hominum} Sc

fre-

b

quentia maxima

celebrabatiir,

nam omnc

ma·

u

iculinum tribusviribusfingulis aunisin

conip^

β

#u Dci _appareret1 inter qtias (olennitas

Pa-

^

fchalisunanumeratur» ucmandat r Deuc 16·· c

v. i4f. Exod. v if.

i.VI- Differentiaa caufi«eificientibus peti· ϊ

urr, _quaruminVet.

Teft.ip'lfum

Deum

prigi'i

t

ntsagnofcit_autorem ,tamaitper

Mofen

Exod.;

ι%. v 14. £rit diet ißt vobis in wommentum

tffj

*

celcbretU_{ipfarft dient[eßMttt lebov*t per}

ItAfes'rt

_»

jlrv ftdjuto perpetuo ctlebräic ipfain. Ut etiam

multis aliis_{J^locisloquitur InNov.}

Teit.au-tem å Cbriftianis incitatis exbeneficiisper

re-iiirreåionem Domini collatis , receptum eft

locoPakbamVeterisTeftamtnti, quod

No-vi T ert, _{praefiguravit.}

VII. Finisduplexindefinitiene

conftuu-itur, aliusPafchaus Vererisalins Νονι

Tefta-mentiett; Vereriserarutiibiin rremorjarn

re-vocarenfmirificam liberanonem férvltUtss Hit

gyptiacar i Noviaurem

Pafchatis finfs

ert

rcfur#

reöionis_{Redemptorismemoria&}

_recordatio,

per qua; nihil aliud intelleét "m

velimus

quam jiiilum honorem Deotribuendum, quod du·

plici modo perficitur, (er

fr

& cultuj

fenfu

lcilicet ut reäe de Deo (emiamus, quod (it

unuSj _{aBternus.optimuSimaximufrerumomni#}

um tamvifibilium quaminvifibilium conditor»

confervator arque gubernator , & qu* flint

hu_{jusgeuerisalia. Cultusautem mvolvitalia»}

utpoté gratiarum pro

beneficiis

prapftitis a&io#

nem, _{deli^torumpcenarumquepromeritarum}

deprecarionem , imo diétorum & fadoruta

Omniun»(audimoniam,_aliaqueproutiavert»o

tuo_{revelatöqbti (eju/fit9 quaomnia ulterius*}

n«in _{alienacaftra tranfirevidemiiur, aliisexcun}

tienda rel _nquimus.

VIII. Nominali & reali definitione fic

breviterenod«ta' _teliqvumeft ut in prxfeoti

roelioris_{ttadatiQflisgratiiY propter}

_duplicera

jjyyn^

.EccleGs

datum»

dupliccm

PafchntM

in

Cpgfi&^ationeinfaciamusj itaut primo

Paicha!

J

ni

tub_{itaturp veteris}

_Tedameoti,

_deifide

_{B. C, fit}

p.

ijlovijTeu

quodidem

eil Judaeorum

<5c

Cfari#

£

fl^miorum exponamus«

f»

Cap. Ii. De C? fil ' P«

Vafcbate

lu,

d

i. i.

I

AichaJud«orumneminem fan» roentis

in

fa

X _/Egvpto

_inftitutum

_{eiTe» infician}

exiftima·

_j t#n*j η^ιη

lacra

pagina

hoc

aper

te

aditruit·'

|

(j

qyip

Dens

populum

itium

Ifraeliticum

ab vEgf

η

ffjjjßdiu

$ί|

boc

vexatiim

ipfum

per

ex

dEgypto

figna,

piodigia

educeret,

arcjue

aggrei»1

mi-racuTa

j quonsm

iil'imum,

qtiod

in

ltuerficieti·

dis_primogenJtis

_confiftebat,

_currs

_ederet,

jufw

ψ quiliber

Pattfrfamilias

_agnmrs

anmculumÄ

uj$!etpmaiculumdegrege(timeretj

caecicatej

,cjandicatione aliovecorporisvltio

mini·

d

laboranrem, euai magaret, crporemq»e^ ].

ijptnadati

exciperet& mox

Hyioppi aiper*

q

gjiTo

poibbus janii«

Sc

iiiperUmixiari

aipergeref;

a qiiacerimöniä

ängeTuS

,

everfor

&

jnterfe£ior

f,

Mofebebatur.,

^e.Iiraelirarum

bpfpida faguinc,

f,

iatrarelt, pllumve inquiltnft'inferrel fi

I

, r _ _ ^

I

It» ireti exquo tranfitu

hoc

feftum

fuamdetaofai^

ha;' narionemhabet> inquememoriarti

hfrétiutönis

C, _{finguiis annis}

_celebrandum

_,

_{inititufimp '£ft,}

tri» tquåmvis non nego

aliquando

mtermHTtihm

fuiffe_{] de cujus folennitate}

_qui

phira

tfdVrCTé

cupjtlegatintegrum

fere

captit

Eitöd.

11.

dt»m

fingula ea exponere

inftitütuta

riöftrirta

hdo

'

permittit,

$ II. _Quoniam

_aptid

_Tud.sos

prseciptta

_erat

c!avis, arque index totius

annni

dtfpohendi

Paichatis feftum _[hocenimrjte

_collocarb

relr

?|ua

atis

fuos

idoneos,

confequenrer

neceflum

tu

erat

habferent locos

) ideo de

rhertte

fefta

;a' Jodrorum Pafchali primo

dilquifitio

inflitnén#

I

daeftj "bi iciendum

elt

Judseos

ufos

fuiffe

I

menfibuslunaribus

alrernis

pienis»

ahernis

ca·

vis, ad fefta determinanda. Menfis in

qft*

Paf^ha celebrandum efTet, dicitur eispmäu»

Éxod. i z. _quieorum lingva

Nilan

äppeHartir,

cttjuspleniluniiim

vel

in

xqirno&inm

vefirum

caderet, vel proxime

illud

fequeretur,

par¬

timnoftro Martio_partimAprili

_reipondens,

&

dicitur Paichalis, fuurnque ab

iliumrnätiöfic

1'Jnariniciumhabet; nam Judati

ab

Exödö

f»{·

9"ead AlexandriMagni tempora

Calendärfum

adeoexaifcumnonhabuerunt, urad horarh^c

fcrupula Neomeniam definfre poöfent,

qdÖd

ratiomotuslunarisnondumperfpe&a

feifec

luf-fi" _gant

i Ifag. Chronol.

Seth

Calvif.

cap. i». ^aproptct étiamipli

alürmant antiquittis

äpöfd

i

Kraehtascertoshomines_{pretiodeftinatos}

fuif-le, q ι

obfervationi

Noviluniorumoperamda'^

rent, & lunam qvandopoit

conjun&ionemldec

foled_{grefl* efler 5fe viiam proclamarent Neo-(jS}j

meniasqvejndicerenr, sor

jf. III. Verum acciders aliqvando

_potnifiCa^

»it trenfiS_Nifan in qvo Pafcha celebrandum ,

eifet, vernum srqvino&uim _anriciparet ex eo^ qvod folarisannusiunaremiuperar i qvodqvo· je, modo fiar\ exemplo clarius evadat, E. G fiacjj

•onuseffet communis, ideildefineretvigefima^ •élava Februar«, k Neomensa Adar menfiste| pleniiitiusannielier

trigefima dielanuarii/unc

JsTéoRienia Niiau i _{quentisanniföret in}

_Martii

_«p4

primo,adeoqjd*esN dan in

qvoPafcha

celebran.

w?4 du effet _{seq ino^iurnvernu}

_prsecedereu

_btijui

ergoerroris

virandi

, &

fefti Paicbatis

rifccele·

fe

fcrldi_{graria, inventusefiaiitismenfis}

infcrduoa

cavusinterdiinnplenus, qvidecimo

tertioioco

m}

circa anni6»cm adticiebatnr, di&usqve

eil

^

Veadar izuAdar[aund-Mtefte Scldeno in

diflerr,

^

deannocivilidtCatend. Vet,

Eccl.féuReipub.

^

Judaitatcap, $

ub> idem

noftram

nunc

allaraft»

fentennamex

ÉliahBen

Μofeh judaeo

Karraita

confirmatj cujuiverbaLatino idiomate

verb

^

Ec ionant. Qiiofnamannia (»Urit excedit lunt*

nmitelw 10, &)w it preterminutiat altqyei, yj(

φοfubtndeoportetantmmfatere

tnenftum

tredectffl,

g(

mtndebubeutur Abibfeutemptu vernummenfe

pri'

^

u'*j'cm AhihBiut

lé.V.l.)

·t

ftilitH

ilé fttit

aåtv

^pientftr

wvicém

uuni

foUret

&lunaret. Hicque

11 _{decimttsterrinsfen Adar fecundus snnis} iingu-e0"_{Iis inrercalatusnorteit,qvotiesautem, necadeo}

fionftat ut teftatur Seth. Calvif»liag. Crcnol*

,f'cap.

ri.pag. 80.

üm

$.IV. Decaufisincercalarionii

menfis hujw

e0_{deciraitértii}

nonomnesincerfe conveiunt;Sel*

*®'

dentis iri diiT. deanno civ« Jud.cap. f. varias

*

adhibet» qnartim υ na niin

prscedenti

thefi

non*

nihil _{attigimus > ne}

_Icilicet

_anniverfaria

_feit«

™s

tempusdeitinatumanticiparer; nam

aitex

Kt-in^briis. Nif menfisMe

Adar

fecundus ad}

u eretur9 rtn

Taft4 ( quod in verno tempere

tnftituto

Numinis

an'

ma&andumdiesquefeflusif.&tenjequentes altquet

>tl$ ctlebrandi) nunc_hyber_nonunc

aft

_{tve tempore}

aui*

^c' _ieret.

Prasterea verotresalias addticit;

pri-um

ma ferotina frugnm, agnoruro fc

bsEdoruoi

3Cj?

maturiraS; nam

ftattim

vernantis temporis

fic

eonfiderabant, qvoniam

ad hu

jus

fefti iolennii

tr!' _{eelebrationem,} agnns anniculus

maÄandu·,

u

frugesnedeeflet

meflis

r.nde primitiarum

ma«

hipulus Dominoventilandus

decerperetur,

lev.

i),v. 10.hsrdique ad

initquentia

feita, reqtli·

'ri

rebancur. _QuareinEpiitola

intercalari

addi·

,WJ'

tor_{quodagmiunt teneri}

pulliquegraciles,

_ut ft'

videre ett_cap.q.apud

_prenominatum

_autorem.

tm[

Secundaitifterum

ad

urbem

ducentinra

inconv

inoda, nam _juttamandatum

divinum

omnef

fl

_'* tonc coram Dominoprocedcrent,

λ

forte

ΰ

to

adeo maturé efietcelebrandum, ex

pontibu*

r aquarum

iaundatiorie

difFra&is, viis

tunctenv poris nimiura

cxnoiis, impediri

poflfent. Ten

tia roiniméidoneusfornacum _Hierofolymis ar

gnis

Pafchalibus

affandis flatus.

Si

jam'htv

rumrubannicxitumaliquod

requifitorumobef

fe _{prxvideretur, quo minus divioo}

_mandato»

farisfieri _{poffet hic menfis Intercalabatiu*.}

V* In menfe Pafchali _defignando

_dum

occupamur, hoc quoqucmonnifle handparum intereft, Pakhalemmenfemå Deo ordinatum

fuiiTeNifan»ut_{fuperius monftravimus;}

Vert»·

tameninterdumneceffitatiscauia evenire

potu-ifle, utproprermotusbellicos aliasque

cauias

Pafcha inrnenfemfequentemrejicerecur, it»

tamen ne i motulunarirecederenr, fed

illud

quoqucutreliqua

Judaeoriimfeftain

plenilunio

eelebrarent, _{cujufmodi illuftre nobis}

_prsbet

exemplum Jofep. de bei. Jud.lib. %.cap. Ubi _{Scenopegia (quod feftum 177.}

_diesåPa*

fchatediftabat,) celebreraiuntdie 13.

Hypef-beretaci fiveOöobrisanno xraeChriftianae 66>

propterea quod

Pafcha

in

fecundum

menfem

reje&um fit. Quare etiamBuxtorf.in

fuo

Le''

xieoTalmud._{pag 1765. Pefachfive}

_Pafcha

_du·

plexfacitnp. Pefatbprtmutnverum

fciK

Sc

(olem

ne, Pefacb feiundum Sc _pArvum

quod

dt

in(ecundum meniem_{rejiciebatur, quod iuiuni|}

tantumdicm duravir, propollutis Sc

peregri«

nis remotioribus, qui tempeftive ad pripaurt

If

f.VI. Hiice jam

pefitis

»

qv*ftio moveri

'

poteft, quid

cenfcndum fit

de

Pafchate

ίιφ

RegeEzechia

menfe

fecundo

celebrato

de

quo

exftatχ,Paral.^o.v._2.inqua

quseftidne

deci#

denda _difcr^pantes

_invenio

fententias

apufl

Seldenum indiff.faepiusnominaracap. 9. quas hicadponere

nongravabor

»

funt

quidano

qui

7 tribuuntRegi Ezecbne

intercalaris

rationis ini¬

tia, (cilicec, quod is

fnic

primus

qui

menfesn

decimum tertium adjecitatque

fic

nuroeratur

Adarfecundtis proprimo,

Nifan

pro

fecun¬

do. Alii volunt legitimum

Pafchatis

tempus

pr^terivifiej quia m

templi Sacrot

umque

in#

ftaurstione perfedecim

dies

oceupati

fueranc

ut notum eftexcap.19.v. 17<

Ideo

ne non

omninoeoannoceiebrarerur* ann11m

fic

adje-öomenfeinterealatum, ut menfis

hic

fecun-dusdiduefueritairerNifan,

priori

veluc

pro

Adarefecundobabito» aiuntj quas

fentenrias

idemautoribidemimprobar,

dicendo

cas

T

al#

tnudicis_aeceptasnon

_fuifle

_{j nec}

rite

_tunc

in«

tercalabatur menfis fecundusqui ante

finitum

primum adjiciendus erat.

Talmudici

vero

hac de re _loquenres

dicunt

Regem

Ezechiaro

intercalafie NiianinNifan, id eft

Nifae

alte.»

rumfecifle. dt inmenfis(ecundumlocum

pro-trufifle, addcntes tarnenhanc rem

pofteritati

improbatam. Verum

quiquid

fic,

ftandnm

eft

iententia_{Scriptur«S. A}

fatendum

Paftha

pri-<pum multo _jamtemporeproprer

impiam

Re

It

gumfuperlonim i«euri*m intermiffutn, ut «it * tt

Joicph.

antiq.

Jnd.

lib.

p.cap. i}. prorogatuta Cs

«fle, admenfem fecundum, uteriansteiiatur

H»ft Eccll-Goth. lib. i.cap. t. Se&* %. quod

i

f

famen_primomenfe fieri debuerat; _{aec dicen-}

|

_v;

dumeft, «um hie_{loquide Pafchate fecundoί}

i

_tt

Sed anbacinredivioo mandato fatitfecerint» „ q<

«Iiisdijudicandum _relinquimui. b §.VII. A menfe Pafchali difceiTum nunc d

facimuead diemiftiusmenfis_{in quoPafcha ce* Iii} Jtbrandumeilet, quiex S. Scriptura nob/s fic te

proponitur, Bxod.ii.v«Ä. Sitqueapudvosin ti

suftcdia, usqutad decimumquartumdim hujtumen* ti

fit: quo jugulabunttam tottu tcetiu congiegatmit Ä

JftaélUintetduttvefptras, Qu* verbareperiun- , C<

turetiamlev.t_{ρ v./.& Deut. 16}

-v.6. adfo> I ti

Iis_{occafumj qua»locaplerique omues ita}

acci-j

ji

piunt, ut in vefpera definentis dici decitui- or quarti menfft Nifan matbretur de _pararetur,

_oi

«dereturvero_{poftesa&am decimam -quartam tii}

inctpiente decimaqulnta ( nam _{Jndsei diero} f p<

fuum iegititnum 5 veipera incipiebantj

quod

I«

«titro _{loieph. debei.Jöd« lib.7. cap. 17.accu-}

_d

ratius_{expfimit, dicens. lUiautemmmdjesfe· > V} ßttt adejfetquiPafchavocatwquandod mnaquidetn (t

botamquead Undteimamhoßiat ccdunt, Quo ita* V

que temporePafchaåJudseisfitcelebratumcui*

visotinc_{apparee: interimtarnennonnegamul te} «os in _{hujus feftl· determinatione, aberraife, ca} quodfacileevenire_{potuit; imo quatriduo}

_»be-

_$j

«I

lie i rerare _{potuifTe nötet Calvif. in Ifag. Cbrofl}

in _{cap. ii.}

tr _{§. VIII. Hie eriena}

_prxtereundum

_non

_eft

d

_I

_{quod Judaei nepleftainftittitwne divlne, pri#}

i* vata_{κνηξκιπΛaliquando}

_{folebant Pafcha}

_rejice·

!ί 1 rein_{ptfoxirramdiern Sabbatbi» ideodixit}

quo-'» „ q"e Ghriftus, fdtU quodρop biduum

Ptfib* ßt

Matth i6.videlicetfecundumtradinonem

?u-ιβ _daeorum,

dequibusnoxplura. verum

fingu»

e* _{lisanniihocfacerenonconlveverunt, fedial*,} ic tem _{qitandoaccidebat«tdies}

_PaicH®

_Sc

u^ra-!» _tumSabbathifmline_{medio, ideft, (inevllnii}

alterjusdjciIntervent«invitem coniequer^ur»

ii* &fe_{muruoexoperent, ira}

_{»itneceffe eilet d}

_Ol

ι-} Continuo»feitoiagere} tuncmonsfuit

tranila*

t' I _tioferiarum» «t duo feftidies in imum coo»

i· _j

_jungerentur;

_Nen

_ftitmut

ai«nt

T^bini

Juåt*

i- orutn, duo continud _{Sabbatha propter wertuos φ}

r, dera, nam nonfuitlicitutn dieSabbat ho »Of¬

in tus_{fepelire» Sc inregionibu« calidioribu» nott}

u l _{potuerunt mortuon m cadavera ultrabiduum}

d _{lervari, dequjbus Calixt. Γoncor. Evang·}

vi-i- dearur. _{Eiftat quoque}

Canon

Jttdaieus

:

ftÖB

e* ' _^*1^

riinquatn Paftha intidittnfe¬

rn _(und/m. _quartam&fextdtnfirütn_{3 qu*}

Uteri!

t* _{uD figniöcantiir.} " _{$.IX. Ultimobaoe}

veterem Sc magm« cön-is _{teodentiumlhidus ventilaramquajftionemHuié}

'■» _{capiri(ecundofubne&ere, bsudalieotimabin*}

e· Aituto_noitroeft

ι AnCbrtfimttdtm die fiv* ***

demtempore ultimum

fuum

Pafchd

eelelrarit

atque

juåai

f

Quam

qusftionem

etiam

tra&at

Ca·

iäub. ad Annales BaroniiEuer. 16.n. 11.

ubi

©bfervatGraecosPatres

eamfoviiTe fententiam,

Cbriftumlegitimumtempus

celebrandi

Pafcha·

tisfeftum anticipafle, &

iuum

Pafcha

praeter

inftitutum divinumiunadecimatertia

celebraf-(e.

_Judsos

_autem

_{decimaquarta»}

ubiquoq»e

varios Grsecorum Patres ea iententia

itantes

enumerat; praeter quosinvenimusquoque

in#

fignemTheologum

Brochmannum

Tom'

ι.

p·

m· 1098* quinontantum

proÄsÄTenfentia

mihtat/verumetiamargumenta

contraria

foivej

reconatuseft. Sedutcunquefuerit,neq»

noÜr«

fittantascompoaerelites,tamen

probabilm»

vi-deturChriftum_{legitimumtempus}

_{5 Deo}

_prar

fcriptumoblervaife.

fuumque

Pafcha

ex

infti·

tutione Dtvinaegiffe i nam Marc. 14· ν· M*

Luc. 11« v.xo.legicurChriitum

«blegaflTcd'fci-pulos fuos in

urbem

qoondam

tit

para^nt

Pa~

icha, quo parato

Chriftus

cum

fuis

difcipulis

«omedit, _quoderat

diejovis,

fub

vefperam

ejusdem

diei

capitur,

dt

cruciafiigitur

fequen»

ti die; _quoditaquetunc 5

|udscis

eomeltum

^ nonfuifter, vel indeprobaripoffit: nam

fi boe

egerinc, non

Iicuiffet

tam

folenni

diehominera

capere,necipfi inanimum

hoc

iufcipere

indu*

xiflent; ficutetiamJohannescum

Chriftus

da#

innaretur exprefie ait, cap if.

v«x8.

Jtiiet

»0»introjeruntprdtortwn, Iva»

μύ

μι&νΒ-νην,

ei^

*5

W _{φοίγνητοτγχ%<* i.e. fl#}

_poüurenrur.

_fei

_ut

ederempaftba.Rchncpmiir

ergoChriftum cG

fuis

difcipulisPaicha legitimotempore

»id

eft, lun«

dftcima _quarra,

_{celebrafle, Jud*os}

_autem

quoniam primus dies Azymorum> qui me

gna felhvirate juxta

divinum

prscfcriptum

peragererur , proximum

praccederet Sab*

batumj ideoneduorumfeftorum

folennitatcrn

proxime ie

elbientium

agerent, propria au»

toritatetraftuleruntPafchain_{fequcntem diera,} & _{primum. diemAzymorum in}

_Sabbathum

_: quareetiam diciturjoh. 19. v. 31» magntudiet Sabbathi _{Argumentacontraria}

_{hic expende#}

re noitri non eit inttituti$ _{Arque hacc} de _Pa·

Schate

_{Judxornuidida}

_fufficiant.

Cap. III.

De

Vafcbate

N.

T.

feu

-flianorunL

l· i.

TΝ_{generedePafchate, Sc in(pecie deVet*}

■ITeft. feu _{Judzorura obiterScrudi Minerva}

ha&enasa&um eftj pauciifimis nonnulla jam

de Nov. Teit.feuChriftianorum Pafchate _pro

moduloingenii difqvirereconvenit; quod ne¬

gotiumutfeliciter nobis _{cedat, primum ope""} ram_{quoad fien}

_poteft

intexenda

hiftoria

adhi«

bebimus,

_quomodofcilicetinprimitiva

wa Pafcha celeferafint, _{& quemodo} deifiegpfe

de hoc feilocontroverterunt» _{qo» tandem fcv}

pitai deindepoftqtiam_fationescur nonfitfixü»

oittnderimust raodisqmbusdam hoc noftrum

SPaUba invenieiidi difiertatienes» ccnclude·"

tnus,

β.ΙΪ. Qua®celebrehocfeftcim Pafcba fuit

«binitiaWovi Teftamensi_proprer

refurre&io-jjis Doroinicae memoriam , tefigtur Bohetniuft

infiia Hift. Eccl Ν._{T pag. cumdidt}

ia-«ram _{Synaxin die Ülo majori Solrnnitare pr*}

reliquis remporibuscelebratamfiufife $ Verum

de diein _{quo perageretpr nonira folicin eraotj}

iedlibercobiervabamr, fivedecimaquarf«

lu-na, fiveaiiasiiqua dieid facere placuerit» _ut

idemanlococitaw. _{Quandra autem hoc f··}

flum (le celebrarumfuerit, ex Sroidi© in fuis adcap. 12.. Apocalnotiscolligi poteft

Pafcbå,

•it>a_{temporetndeApoßolorumultratrecentosannts} AdrattonemmiußumfudaicoTum Imarium, Jtiiuti iedmaqUArtaHifitnt (ed tempore ioncilii

Niidtii.

Jtnno _{)i|. cui baßemst influeratdetrufs» ut neu} smplius deüwA quarta tunaprimimenfis, fed

die

Dominica celebtarem» ut _poitmodum pltnitit

innotefcat.

φ. III* Notumeft _{poft ablegitionem}

_Apo»

ftolorum in univerium orbera» divifano «tf*

Ecclefiam in orientalen» & occidentaien» l

Quod ad orientalen» attinet, certum efteaffl

Fiicha cur»_{Judvisinquimcunque}

feuern

de·

ή !'

1

h *1 It >. 1 * _i b * il *. \' it b is Π

Cimaquarra

dies

«tatis

hm«

incideret,

cele-brafle,teftibusCalvih Chronol.p.3 Bohem,

in fua Hitt. Fcclet. Ν. Τ·p. 749. qoare ait,

Seldemusin diiT. de An.civ.V· Jud· cap. 11.

poftquamevaiiueratreliqua legaliura

obferva»

tio, haec detemporibus dirigendis diu itaman·

fit_{apud Chriftiauos Afiaticos,} utPafchaiuum.

quodinfcftis fuis primariumhabuere, nonall.

teriervari_velint^quam

_{JudaicusmenGum}

_Com»

putusoblervandumdeßgnarec> id eil, eodem

cum _{Judaeis dieinquemcunqtie}

_{diem bebdo·}

madis _{decimaquartalunaincideriti ex quo et«} iam di&i iuutn<rc&(>λh*.*vimtieuquartodecima«

adecima quarta_luna

, qua

Paicba

celebran-dum _{purabantt dicentes fe}

_bac

_{in re}

_veftigia

Johan. _{Evangeliftas fecutos}

_fuifle,

_ut

_habet

Bohem. p. 748. Occidentalis vero Pafcha

idemin _{plenilunio proxiroe}

_poft

_xquino&ium

Vernum , non tarnen quaviS die» ied

falrem

die Dominica, celebrabat, ut teilaiur Calvif» cap.16,If.Ch. Sc Op. Chr.p.m.3f9.arque in

fin rutelam_{pr«feferebat panter antiqimatem} &_{traditionem Apoftolicam}

, &

quidem

Pau®

b» Quod_innuitCbriitophorusClavius Hats«

berg.

inCalendarij Romaniexplicatione Tom.

f·cap. i.dicenshocnoneffe uovum

Pontificfi

Conciliorumque

decrctnm,

fed

ab

exordio

na·

fcenrisEcclefiaemorem hunc perpetuoviguifle

Rom*, Sc _{apud plerasque alias}

_Ecclehas

_ut

Qoncum_{Jtidseisluaadecimaquarta}

fed die

_Do»

It

minset»,

cefebretur,

atque adeo ab Apoftolis

traditum cffeί _{Qnam vete autem tam orienta»}

lium_{qnamoccidentaliumterminusPafchacelr}

brandi,_{Apoftolis tribiitus fuit docet Boh.} p<

751. Apofioletutn, inquir,inflitutum tninine futt,

ut_{lccltfiaftittScriptorestefiantur,dediebutfefitsaut} fimilibutceremomu _{leges ferre.}

$. IV. Ex hac difcrepanria qu* inter

®-tientalem A occidentalem .Ecclefiamfeit5

magtias orrar funt contentionet.

Oriefl-talis volnit _{juxta raorem receptum decir} maquartaluna, occidentalisautem dieDomi*

nica, feftum Pafchatos celebrare> _quare

ait

fepiusnominatus Boh.p. m.7 51.rantam

fuiile

Schiimatis_{htiju»atrocitatem,i>tleptem Syno#}

du.qu* propterea diverfisinlocis Atemperi'

brisconvenerant,vixeffefttimfueritutin unam iententiamcoalefceret. _Quisnamautem pri"

musfuit_quiliterniuperhac_removerit, de _eo nonomnesconveniuntBoh. p. 7$ o volt earo3 Melitone Sardenfi_{Epifcopo AnnoCbnfti}

_166.

Iibro de _{PafchateconicriptoinLaodicea} .

eitaramefte. Alii_{titpoté Claviuscap.i. p.ff·.}

A Calvii _{cap 16.p, hujus litis inirium}

_Pio

Pap® Romanocircaanno-Chrifti 1^7, vel tribuunti» _quaredicit _PujsinEpiftola fua

De*

crerali. _{Nofie nosvolumus, quvdPafcba Dotnint}

dieD&miriåannuü_{temporibtu[it celebrandum.} f. V. Quonsamhoc negotium Ρίοfeliciter

nonceJüt, ad has contentiones fedandas

■9

■ cilium indicerenectffum babuit, cujus reicaufa

PolycarpuscumaliisRomarn

conrendit,

liber-tatem Ecclefiasdefendit, &netali jugograva·.

, retur,deprecatus eft. idque faäuno

eft

jnxu

Calvif. AnnoChrifti 168, qnare Pii Pontificif

mandatum irritum faÖum, & quilibet in fua

ienrentia manflr. Qciodtarnen ejus fucceilor

1 Vi&orrenovavir, & Afiaticac Ecclefiasdiver#

fum morem_iequentescondemnavir

unde

vari*

Synod»coa8tx fnnt, uthocdiHidmm compo#

nereturi nihilominns tan en Afiatiti

perman-ferunr in iua fententiatsique dum confilitim

Nicxnumindidum fuiilet, _quandoex

trecen-t'c_{ododecimEpifcopis}

fub

_Papa

Sylveftro

te-fte_{ClavioTorr.5·p.55.corrimuniomniimcon»}

I ferifu & folenni ritu decretutn,

confirmatum

& renovatumeft; _quarein Fpiftola

ab

eadem

SynodoadEcclefiam AlexandrinamjEgyptum,

Eybiam& Pentapolinincolentes, fic

fcribitur,

%referunt Soctatesbb. i.Hift· Eccl.cap.

6.Sc

Tfcodoretushb. i. Hift· Eccl.cap. 9. Quodad omnium_{lonfenfum defatrutißimo}

_{feßo fafibatu}

ct-lebrando_{attmet, fcitote quodveßruprecibtu}

tontro-f

Verfia

bat dere

fufctpta, prudenter

&

tommode

(e*

data_{eft, itaut omnesfratresqutovientem}

_ttioolunt,

quiqueludaotumtonfvetudinemantem eo

fejlo ob„

fotvandoimitari_{Jolebatit, jam Romanosnot,}

_ύ'

_o*

tnnes tos,_{quieundemmoremquemnosiniBo}

_recqlen*

dodprimittemporibw tenuiftufwt

(onjentiVis^ani»

nw_fedulo[t

tutun. Iroo in

Concili©

♦·

noiub_pcena anatbematis ftabilitum neminem _qu Paicha alio die _{quamdieDominico celebrare ho}

debere^ not*anteClaviop« die

φ, VI. Ceterum tres regulas

obfervandas

eil

circa celebrationem Paich® voluerunc» qu® di< abomnibusobfervarenturi Quarumprimafuit _pr; utccqiiino&ii_ratiohabeatnr, _neilludanticipa- _ge

ret, arqueitaneerroraliqnisin sequinoäii

die

'

fec

oriretnr, conftituerunt illudin zi. Martiiilu* lel

na_{ergodecimaauarta, qn® hunc}

pr®cedebar>

Μ

non eratPaicbalie fed _{pertinebatad ultimum un}

menfem. exquibus perlpicuum eil omniaNo· cu

viluniaacfola_qu« ab_{oÖava Martii ad quinram q»}

Apnlis contingunt,. incltffive elfe

Paicbalia,

da

Deindequoqvieobierventurlunae decimiquar- 3-4

t«qu®inciderent velin«quino&n diem»

vel

tio

proxime

poit aquinoÖium

j

ad

quam

determi'

nandam_{variiCycltexcogitati iunr,quibus Pa-}

_cel

fchata in ordinem ad motum lunae dirigere G

conatifunt; Se primoinventuseil

Cydnsfede*

fix

cimannorumtefteCalvif._{cap. 16. p· 98·}

qui»

let

quia Vitium

fecit

reje&us eft 5 deinde

Cydus

ro

decemnovenalis, quiitadjfpofittts fuit in Ca- tei

lendaricMit_quilibetnumerusdiei cujus vismem

ali

fis_{pr®figerettir, in quoNovilunium eo anno qu} accidebat. _{Denique obfervandaquoque}

_dies

_B<

Dominica cuiusvis _{anni; de quå ut}

_omnibus

conftaret _{excogitatus eft Cyclus folis,}

_qui

_<

cujuslibet annilireram Dominicalemmonftra-" tu\ »et._{quacognita,Paicba}

_proxitnapoft

_decimatn

_.get

il

m _{quarramlunam, Dominicacelebranduro efferj} re hoctarnenobiervato, fi1« na decimaquarra m

diem Dominicam caderet non celeDrandura

as eiTet ea die, ied tranfeund m ad iequrntrm

® diemDominicam_{quoddiiplicidecautafecere:}

iit _{primö,neinlunadecimalernajeiuiimmquadra*}

a- _{gefimaleiolverenr,aut ((itunc no*1}iolveretur»

ie 'fed in_{qnarradecirraluna, ut Patresantiquivo·}

r lebanr) _{ne die Dominica cum H^reticis} δζ,

ti Manichgeis _{jejunare cogerenmrj} deinde _ne

tri _{unquam cutnJudaeisPaicha cdebrarent, aut} o· cum _{quarrodecimanis Hsrreticts 10"grucenf} m _{qnilegemMofaicamcum Evan^ebo}

obfervan·»

*, dam eile_{docebant, ut ttadit C lavins}T. _{f p.}

ir- _{J4.& 5y.irem V·Bedalib. detemporum ra»}

el _{tione, cap. 57.}

»i' VII Ex bisnunc_{liquet quse}

fueril

ratie

u Celebrandi Paicha _{in/tio narcentis} Eccleii«; re Caufaauremcurhocfelinrn nonfit ftatumarq;

ϊ* fixum ut aliafefta»ied vagum, eft, cum qnod

i» _{iemperdie Dominicocelebrati debeat» &}

ve-US _{to,cumimaeademque btcra}

nonfemperdeno%

a- tet diem Dominicum , non poteft Pafcha ue

Q' , aliafefta in (^alendariofixum habere

locumj

quareaitCeolfridus Abbas hb. f.cap.1».apnd

es _Bedam,

fi fieripojfet utfemper tti diem

decima»

us

quintamprimimenfts , fen lilnanidecimamqnintam

|ui Dominica dies imurreret, uno eodemque tempore

(um

antiquo Deipopulo, quamquamSacramentorum

m

ι £werc

difcreto/ficut

_una eademque fide celebrare

® _C

τι

pojjemui,

quiaverodies

(eptmana

non

aqualicunt

lun*_{tramite procurrtt, decretumeß} ut

adveniente

j0(

pttmomenfein

veß>era

diei

decim^quartA

c-xjpettetur

no

dies Dominica. Tum_{quod plenjlunia}fintvaga, p0 linde dicit _{]oh. de (acroBuftoin}

_{fuo Comp,}

_pjj Eccl. defeftis, quidCbrißuspajfuseft in

plenilunio,

ftr, lunuttones _{quandoqut fint pritu qunndoque}

_poße-

_n,{·

ritu , non potuitPafcbaierto locoaßtgnari;

Et S«

rer

Auguft. lib.i.adinquiütiones

Januarn

cap. i. pcl

Non_{funt audiendt quiexißtmant}

Ealeßam

_J,,,

debere_{folennitatem T^afchaperagcrefiato tempore}» cej fetnper die inflar altarum celebrit^tum qua tüt

fixanuncupanturatque

immobiles,

nuUa

babita

ra» rjt

tione luna_{primimenfif. hocpottßtmum duftt} argu-

fefl

tneniOyutEccleftufedcontroverßis &

dificultatibtu,

mj,

qua inNovilunii» Tafcbaltbus ortrtfolint,

hberet

V(?] »tnntno _{atque expediat♦}

§. VIII. Coaftitutistribusiftis de

Paithate

celebrandoreguüsexSynodo_Nicaena ,

fuper-

Q,

eftut_paucisultimoloco

oftendamus

_,

quomo·

_qU;

doPaichanoftrum , ß quis Faftis carerct, in jnf

veniri_{pollitι quod priusquam}

_perieqni

_{licet, dje}

tenenduro eft . primo _terminos nltimos inter

Pr;

qsosPaicha

quserendum

eft,

obfervandos

eiTe,

^3

de_quibns

veriusapudCompuultasoccurrentci»

_j>le,

obiervandi funt: 6*J

Pafcbanecundenas AprilisanteCalendds. tur Νecpiß feplenas Λ/ajivalet

e([e Calendas.

j

Ö';>

ideil, Paicha Martiiχι. anteverterennnqu^w Ex«

poteft, ficutij*

Aprilis

nec

tranfcendere.

tnen

m _{IX. Deinde Terminurii}

ipfum « qui ia

te _locusi

decimseq'Jart«liinse hicceiirtj ubitamea

tr _notandumeft

plenilunium Paichale noftrotetn-l» _{jpore, exiedislun« mutation®, qtiatriduo}

ara·

%

pliusterminnmanticipare> ita ut Pafcha no"» 9> itrurncado_{parumconvenientercelebrecurj fed} ?*

^uhilominus malirmus antiquuEcclefise rooretn 5« _rerinerc

. cum innoiiranonfitpoteftate illum

1·

permutare; dieautcmterminus perfenon cit

m _{dies Pafchs, fed}

tantum_{vult, qwod Pafchg} r» _{celebrerur Dominica}

proximaqu$illum fequi.

[&

tur; hocet/aro_pramotato, fi_{terminusincide·}

0e _{rit in difim Dominicam}

, non debere eo die

feftiim celebrari, fed exlpe&andara eflie

Do-miniiam _{proximam , ut iupra diximus, juxt#}

et _verius:

*«-Terminal_{&Pajcbanunqudm telebriinturibidem,}

re _{Luxteneat Domini,}

pofimetarn ftroxtmafeftum.

r" _{Qvamvis monltrari}

poihc tam ex prarcepns

5"

tpiam_{exempiis, fi terminusPafchalisiocideric}

10 _inferiarn

leptimam, Pafchanonfiatimfequenct

"» _{die celebracumfuiffe,feddilatumin λΐ. hmam.} pr

_Praiceptum

_{exitarapud Vidtorumin prologo} c> _{f iuae}

periodi , tale, fl autem die Sabbathi

jdeniluniurn (terminus Pafthalu) ejfe conttgertt,

&_{fequenttdie Domwtiade.tniuquinta lundreperi'}

tur, eadem hebdom ide tranfmtffa inditerum diem

'D'>mntcum,tdefi,

lund n.tranferrtdeberePaftba· f

Exemplum

habemusapud Gregorium T iro^

'^eniem, A»noChriitifS8:Cyclo Solis

Λ4

ne _rp lirera

Dominlcali C.

Termino

Paicfeall

efie17.Aprilj quo anno

Pafcha

non

eft cele-.

'

bracumdie 18.Aprilis,

ieddilatumfuitad2

4 '

Aprilis; qualcetiam

invenitur

apud

Anafta-fium lib. »1. fed bos, hoc in negotio

erraffe«

_^

nemininontntüifeftum eil·

§ X. Denique,quoniam

Cycluslun«.iitt*

i1'1

iaDom&nicalisΛ_{Epaibe hujus fefti}

inveftiga*

^

tioni _{magnoperé inferviunt»}

_quomodo

_inve-

^

niuntur, adpofuiffe jnvat.

Cyclus Inn«

alias

1

diftus decemnovenalis reperitur,

fiannuså

'

nato Chrifto datus (3 condito enim

mundo

Ρ

tlM

aliomodofit,quem

monftrat Calvif.

cap·

16

p»

98.) unitateaudus,dividaturper 19-

reßdiiu^

fi_{quisfit,darCyclum}

_{hin® anni}

_poftulati»

_fi

_ve-

Ρ

ronihilfada vifionefupereffe contigeric, anntis

agicur

ultimuf.Cytli

icilicetå^.LitecaDomini-

J

calis_{perCyclumSolarem}

indigitatur,boc

modo

Ρ

defcribantur_{CycliSolarisordine}

_naturali

abu>

nitareadduodetricenarium',qaieorumuhimus

«rit;his leptemill« liter*

Dominicales ita

fun*

^

tpplicand*, ut numero

primobin«,

tribus

fe-

ina

qnentibus

lingul«,

quarto

rurftis

bin*,rribtian-tur, &ficconfequenter, ut ex

tabella

hacap*

ks.

parebir*

J·

ι.ζ.;·4·f-é.7

8.9.10.11.u.iJ.T4.if.iÄ«l7«

fj. G.E.DCB.G.F.E.DB.A.G. F. D.

C.

Β

Α.

A·

F· a* c. ε,

a,o.

18.19·"1·

all e» t4 ta-ie, te* ρ* re-ias A sa do Ρ* IIS, }(t-|t)S ni-do u* )US int fe¬ in· ip-17. A. C* 19. */ ι«. _{19.xo,ii.2i»23· 14. 2-f, 26.17. 28.} F. fi. D. C. A- G. F. Ε C. Β. A. ß. D.

Qvibusconftitutis, annf datiCyclus folarij

eil_{inveftigandus, qiiod6c qnando}

annus

Chri-fli,novemadditis.dividiinrper 18.refiduus dat

tyvlumfol'S, fi nihilreliqvnm fueriteil

abio-Imtis. Literanumero_Cycb infra refpondens,

cilanni_cujus

quasns » l.teraDominicaliSi hoc

ffiam _{obierva^Oj fi gendnas habeat lireräs,}

polterioradfeiii Pafcharis inqiiifirjonero

capi-enda eil. _{Epaci» denique fic reperiuntui»} dtWäo_{Cyclolunari inΕpadam communemi 1.} produßnm» quories6eriporeütrkeaario ab^.

jefro,_{Epaftasanmpollulatidefinier.}

5-XI. Hifce jam _prarnotaris vanis rnodis

poieft Terminus Paichalis inveniri [ nam eo

inventofacili_{negotioPaf(ha invenitnr, m}

o-Renfumeil_{]&quidemprimopertabs lasrales,}

ijDaryfr)prioraureosmrtrerosbeutin

Calenda-Πο_diipoilti

fnnr> exhibet.* altera eosdem fesrie

"aturaliannoiatos: Α·Ν. _L.D.Marc, C. D. E. F. G. A. B. c. D. E. F. 2 Ϊ. 2 2. *3· 2_4·. 2Ö.| 17. 28. 29. 30. 3«.

A.N. L._April L, Apr.

4. A· 2. F. _14. B. _3. 11. G. _15.. 12. C, 4. A. _16. 1. D. 5. 19* B. 17. E. 6. &. C. ,g. 9' F' 7. ö. 19. G. 8. B·. _20, 1.7. A. 9. F. 2». 6. B. 10. G. zx. C. 11. A. _xj. 14. D. 12. B. 24.

*é

Α Ν. Die. T.H. ίο Β. 17. Mart* ' i. D. _S' Apr. χι. G. if. Apr.

ζ* G* Mart. «2 C. 4. Apr.

j. B. M· Apr. ij. F. 24. Mart.

4· A. 2* Apr. 14. O. 11. _Apr.

S. D. 11. Mart· i/. G. χ. Αρπ

6. B. I©· Apr. 16. C. 21. Mart. *

7. E. JO. Mart· 17- A. 9. Apr.

8. C. i$. _Apr. 18. D. 29. Mart.

9. F. 7· Apr. 19- B. 17 April·

Inträ hofce nunc terminosdatos, nempe n·

Marti)& if>Aprilisquatfcanni

poftulari

[ho«

eft quofcire

defideras diem Pafchatis ] aureuö

flumerum, quidateodie, _qui £ regione re· fpondetTerminum Pafchalem , five in

Aprdi,

fiveMartio; deindeinqvirendaeft

litera

Do-minicaiis coanno» quainventa> proxima

die

Dominica_{quaeTerminum fequiturcit}

dies

Ρ»'

Ichas E.G. Anni prsfcntis 168;. Aur.

Ν

um·

eftι»,_{quem qvarre}intabulaSc

habebis

_c

regio'

n eTerminum Pafcbalem; deindeinquire

lifv

ram Dominicalem» _quae hoc _anno

eft

G·

&

babebis diem Paichs8 _Aprilis·

§. XII. Si autem tabulz hx

pr«cedentel*

admanus noneilent.aliaviapermetrieos

hofte

terminos, TermmumPafchalem

invenies

ubi

novendecimhabesdi&iones> quarum

fingul#'j

EogulisannisCycli lunaris

reipondenc:

i. s. _{;· 4*} 6«

Grovern Üobü Hello KarnemIiavedtnus

Μ

ι f. S. 9· ίο. in ι*· Μ·

Helium_SapeGerensItenim PM9

Deficit

1Ujfom*

14. if. 16. 17. 18. 19.

.

j

Mox

AnimλLuerum

Inyeniens Cum

Kelijr'toßt

Quslibec didboannumCyclilunaris

refpicit

,

de _{quando Aur. Numerus}

_icu

_Cyclus

_Innaris

1 anni _{poftulaci notis}

_eil,

qu*renda

eil

di&o

qu«in ordineiilinumero

refpondet,

hoc

eil,

fi Aur. Num.eil feptem, ieptimatn appent dj&ionera, fi eil_{quatuor, qvartae}

_di&ioni

_re#

ii. _{(pondet. Qu«cuminventa}

fueric,

fi

deftnic

ιοί in M. monilrat2fineMart;), ideil, 31 retro·

un numerandoseiTetotdies, quota eil in

Alpha·

re» _betoliterailliusdjäionis_{prima; diesille}qveto

rilii do^et_{primadiäionis lirera eil Terminus}

Pa->0* fthabs, de_{dies proxime(eqvens cui congruic} die btera Dominicaiisanni _{poilulati eritipfiim}

fe-?»' dum Paich«. Si vero di&ro aureo Numero

itn· _{refpondensnondefintt inΜ fedin}aliam

lite-)0> ram , tum noraturnumajrationem å prineipio

tv _{Aprilis ordine reöo efle inilituendam. N"·}

Å mereotur_{ergo tot dies}ordine ab_initioAprilic

reito, qvotlireraprimadittionisinventaemon·

teP ftrat, ubiiterumoftenditur terrainusPafchaliSg,

fee _{poftqvem lireraDominicahs proxime invenr*}

ubi fedurn Pafhatis_{defignat. £. G. Aenoeurentie} 1h, 1683» Aur djum. 11. cuiapplicanda eil bteta

duodeeima _{Dejicit. qv« cum non defimt an} M.notatnrroteiTe diesabinitio _{Aprilis ordine}

direilomimeraados» qvotaelt litera primain

»s

AlphabetoιD.ergoIn Dejicifeil literaqvarta, ldteo TerminusPafchalis_{eil quartaAprilis>}

_Sc

₄ literaDominicalisqvaeproxime ieqvicur

qvar#|jfe

tam_{Aprilis, eftfeitum Pafch*.}

XIII. -Ultimo qvoqveaddendumeft,

Hoc jT!

feftum _{perEpadtespofleitiqviri,Sc qvidero}

_{hoc Ή}

modo» inventis_{Epa&is anni dati,}

_iubrraban»

tf

turill®de _{47.finonfuperaveriatij. inclufive,}

_§c,,

reliqvusmonftrabit Terminum Pafchaletn, vel

M||j'

in Martio velin _{Aprili, iratarnenmnumerario «M'·;·}

inilituaüira Calendis Martii,Sc fireliqvusdies _&

menlis Martii_{fuperaverit, fubducanturtili»}

_&

habebis rermiaumin _{Aprili; Si vero Fpaä:»γ·}

fuerintι?,vel _{19,ί btrahendae funt ex 77. Sc »}

_|

habebisΤerminum utdixi.E.G, hocAnnoi6S5

Epa&as habeo 1» qvseiubtra&sc de 47. rebn»..

qvunt jj.qv«oftenduntTerminumPafchalem

f

die4.

Äprilis.eoqveollenioi

_proiirha

Domi·

|

aicaeft feftum.

■I

iJ.XlV. Daitturctiamplures modihoc feftum

inqui-rendj, fcilicetperDom.feptuageiimae inventioiiem,qvi

Videri _{poteft apud 3. Ge!f. Comp, Ecclefp. 2.08 &}

aliomodo _{perEpaftas varie dilpoiitasapud löhanncin} defacro Bußo de f^Ais mobi'ibus&aüos; Verumhibi*

tarerum mearumScinftituti,ratione, foriusduxi uiur«3

Alanum_{imponere,ScjuvenilemhurteIabörem Ben.}Le&.

jmodefte commendare: DEum fuppSieibus votis

vene-jrans, ucBaichain hi/cemundanismiferiis iic celebrare

&rccolerenosdocear, utiis exanrlatis, Patehalllud»·

ternum cum omnibusfanftis, in nuRquar» rerminando_{gaudro, agereliceat#}

ft' mzté-V>

u

Ii

r

LAUS TRI ΝVNI4

m