L N. D. M.
spec1men academicum
DB
FEC1ALIBUS
ROMANIS,
Quoö,
Snffraganté AmpUff. Facult. PhiL
m Celebri UpjakenßLyceo,
Sob MODERAMlNE
AinplisfiniiatfyQelebtrrimi l^IRß Dn. LAÜRENTIi
arrhen1i,
EHn*. Profe(T Reg. <5c Ordin.
Adpublicum eruäitorumexamendefert
Johannes Ihlström
ROSLAG US.
tn Audit. Guft. Majori ad diém 3 i Jan*
A, MDCCXXXllU
Hoiis ante meiidieni confueris,
UPSAL,IM j Literis WTrjSjSrjån?^
S:& Rit: Mitts
MAGNT FIDEI V1RO,
Cancellariae Regime
CONS1LlARiO
&
Aulas Intendenti,
Perillußri ac Generofisßmo COMlTlac DOMINO,
Dn.
CAR01.0
GUSTAVO TES
SIN,
MECENAT! MAGNO.
IM gaht multumquemecumdelihe
Im IM ravi'> an teve b°c Aroci-
w/»wTibi, Perilluft. Dn.
Comes, conjecrareanderem, cum mi¬
nus
PrriUttßri Gf Generoßsßmo
COMlTIac DOMINO,
Dn.
axelio
nv redeSPAR
RE,
COM1TI de (Öflaita & DOMINO
de &c. &c. &c.
JBj Elix Mafuit hora, la-
årl tmque nuntim, quo au-
dvvt, Te, Perilluft. &
GenerofifT. Dn. Comes, m /V reducem5 adhucfeUcior
illa, 'vulturn T.uumjucundis-
fimumfuavisfimumque videremi-
* bi
mispolitum videatur> quam ut digmm f Jit tuisJubjiciocuiis. Et miraberisfor- fanaudactam meam. Verum emmve-
ro, fulgentijjhmis iUe favör, quo me
pvoxima tfftaie awpledi dignatus es,
me compellit, ut, cum alia ratione non qtteaw, rudibus hifce pageüts. pietatem ammumque fubmijjam venerabtmdus
tefter, ^yiccipe ergo Perilluft, Dn.
Comesféremfronte munufculum, quocl
ad Tuospedes depono, &1 fumma, qua
esgrättet, concede, ut Tuum Peri'*~
luttre Nomen mdefejja opfervantia
adCineres colam. Deus T. O. AI.Te, Periliuftriff Dn. Cornes, ana cumW- luftrzfåima Tua Familia , foffitem ? quamdiutiftmeconfervetfaincolumem*
Periliuftriff & Generpftft, Nominis Tift
Johanmes Ihlströnc*
bi contigit. Acl exprimendam il-
lam anirni mei latitiam, occaßo3
^*#2 hac, iwc wä vtfafmt
commocitor> partim- apartePatrk
mei, »o?/ modo, pofl obi-
tum Beatisfima memoria Illuftr.
Excellentiffimique Comitis ac
Domini FABIAN! WREDE,
m gratiam fuam benigne fufcipev
re, atqueprofimima cIua liberalt-
täte multoties beare dignaim es$ Partim apartemea, Perbo: *lot funtSummifavöriscIminmedocu-
menta, ^ ^pradtcandiameim-
parem efje ingenue confitear. Qua
omnia, mji gratisfima mentereco-
lerem, indignm ejfem, qui hujm
lucia fruerer ufura. §hiumautem
pro tot beneficiis, acfavöretanto,
PerilIu(t.Dn.Comes,?Kw?w/m^-
hoc chartaceum quod ojferam
habeam, vultu benigno ac fereno boc,
hoc, quod Eibi infignum gratisfi¬
lmanimiexhibetur,accipias,oro ro- goß, hmnilhme; Etfiqmdem exte-
ros adhuc adireanimm eff,felicem
Eibl adprecor abitum reditumque, ConferuetcIe Deus,tanquampupil-
htm ocuh,falvumcfi acincolmnem
ducat acreducat. Quod rehquum eB,pro perenni Euafalutecahdis• fimaJuJcipere uota quo ad njixero
non mtermittam*
Perilluft. & Generofiffimi Nominis Tui
Gliens humiUimm
Johannes Ihlström.
Plur, Rever,at<foPr<eciari(fimoDOMINOy
mag. erico drissel,
EccJefiar.quae in JlWfn) 0cl)cDerO colhg.
Paft- vicintquediftrid. Pra?p.adcuratilf.
Evergetce plurimum obférvancfo.
Plur.Rever. nec nonPr<eciari[fimoVIRO, "
d.m. olavo törnboum,
Pafh in (£D & Sollentuna, ac adjac.
Ecclef! Pra?p. laudatiffimo, Pro¬
motori fufpiciendo.
Prudenitjflwo & Spetlatiffimo VIRO,
Dn. jacobo stenklyft,
Officin. Ferr. ad Wijra' Diredl. mäxime
induftno, Prcmotori certidimo.
Plur, Rever. atfo Docliflimif VIRIS,
Dn. LAUR.i©3tÖ9l©\g?i©/
Paft. in0{t'nbla meritiffi.Fautori non
(impiici nomine colendo.
DN. JOH. MOLSTADIO,
Pad.in^JiDbödignid.Fautori optimo.
Tenuehoc Academic«: lucubrationisfpecicncn in
grati animi fignurn D.D» D.
Plar»Rev 'Pr<eclar.SpeB
Nom, Vefl.
obfervantiflimuscultor
joh. Ihlström.
^ffl Infpccforetne
J0UK NILS IHLSTRöMj
SÖiin haregaber.
Jp)crr OLOF IHLSTRÖM.
ffliin Hare garbrober»
©amtt^enOtrebbvnc oc^5?6n|iarfar«eSö?dffarcn/
J^crt ERIC IHLSTRÖM»
30?in fiäre garbrober*
i
klrti forna ©reiferfm/
feinteRömers ffålta mannet
o©l'n legater jdnbt dflfl/
(gå hlotrdufom filmannet/ St tbat faf jaanuframtet/ Dä) forcber lägger iter.
Sagen öeha giinfhgi:an/
gå ftal jag ej nänfiti gl&mma/
21t fymab jag fbrmär ocf) fart
(£ber gobljef ftebé bevbmmri/ Dä) f6rittl;anannat ntebr 3fdnvjtdl öerfor ptifa
<£b.ra namn/ forgobbefall/ 0fal jag i miu (jievea fliifma "L |
1 éåfni ej jjirrt'bbbenlall
ffo.l ttjem bätfrttt rifnm/ Mmav ben fom jtcbfeav
jtybig@onmin §2l£€9Jftat/
©amt
97iiiic fidve $<nbroDerö
forbunbneSiéhafe^
Johannes Ihlström.
<<?s^ <*£>,<«£>. ^-r>i ^>-<<Z>.v^v^v-äv^»»
V£?vo<0-.<0-vi^. o-, o», o-. <<>«,<<>-, v^>> y^>i<<i>i
z a". j. £ t.
Caput Prius.
De Fecialibus in genere.
§. 7. Gr#corum feciales exhibet.
$. 7/. Gallorum continet
§, III. Anglorum confiderat.
§. T/. Germanorum groponit.
§. V. Derivationem vocis, <& nume•
n/7» Fecialiuwfiftii apud Ramanos.
§. T7. Origmem, a/?» refutatione illo■
rum, qui eos Confules, fenato-
res fuijfe dicunt, indicat.
§. T77. Officiumharumtraditgenerale.
A §. L
t 0
§. t
Nter maxima illa-»
beneficia a Summo
rerum Gubernato-
re generi nu man o
collata, hoc nonmi¬
nimum fibi vindicet locum,quod,ad
bonum ordinem in ReP, conférvan- dum , eciam Reges crearir, qui
fumma prudentia tot Myriades ho-
minum regant, gubernent, prote- ganr. Ad quorum fub tam gravi
onere fublevandam operaro,partim
in dandis confiliis, partim volun-
tatem Principis exlequendo, viros prudentes , confiliique plenos et
flarn fupremum conceffit Numen,
Inter hos apud Romanos fuerc Fe-
ciales h. e. Prarcones publici, de qui- busa&urus, parum abeft, ut ve- rear; ne rerum magnitudo meob-
ruat, cum fingula non recipiathic Icriptura? modus. Itaque miffis am-
bagibus,de Feciahbusin genereagere
~ conftitui: Non enim Romani folum, fed & reJiqui, tam antiqui, quam recentiores, faltem moratiores, po-
puli, fuos habuerunt. Ante Roma¬
nos Grands meoxsg fuerunt, de_»
quibus fufficiat audifTe Bifleum a)t
Tunto, inquit, eosin honore Heroicis iemporibus fuijjelegimusapudHomerum,
utilsPrincipesGr<ecorum ajjurrexerint%
& ut ipßRegioplane more fceptrage- flarmt. Quod non mirum debet v't-
deri, cum Ulis temporibus )ollers in iis eligendis curaflirpishaberetur, ita ut
adißam dignitatem svehi nemo pofjet, cujus genus & viftus officio non feffonderent. Ec poft pauca, jacro Janäum.&Divinum genusVrcecomim, inquit Homeri fcholiaßes vetus ; Mer-
curius enim ex filia Cecropis , Pamiro-
fo)fihumgenuit nomine wjgvxa , unde
pr&conum origo i ut refert Ptolémeus,
Hi tamJacri & inviolabiles erant,ut quamvisingratiffima nuntia deferentés,
nunquam nfft humaniter habtti difcef-
A 2 (erwK
4 o
ferint. oAudi enim , benigneA«
cbdies , wnatura immitis, &ferox^
ut teftatur Hörnerns, oAgamemnon«
pr£cortes duos, novem emm circum je habmJfe refert Plutarchus, quos ad au•
ferendam Brifeida vemjje intellexerat, appellat.
KdigsjsMjgvxsgAiCf äyysÅctyjds x%i
avfyuv.
Unaqu&que civitas Gr£corum hiquit:
Libanms, Demoßbems orationem con«•
Zr# Timocratem expltcans, binos ha-
buit Pruecones, quibus ab omriutm or- dmum hominibushonor deferebatur.
Juper alios cives, mmunttatibus gau-
clebant s publicis (hpendiis viäitantes,
Varia fuere xqgtixuv cfficia, qua?
pallim tam Poétce, quam alii fcri- ptores Gra?ci commemorant, Scih populum convocabant ad concio-
nerr. fc, filencium indicebant, vei
iit loqui amat Plautus, audien-
tiam Faciebant c). Caduceatores a*
gebant </). A principibus viris mit-
tebantur nuntii ^), eosdem quoque comirabancur in icinere, /*) facri-
ficiis
4$"? o S
ficiis prasterea aliquando miniftri aderant^). Epulum apparabanc b)
Prseconum tandem munere funge-
bantur i).. Vult quidem Surdas,ut
& fcholiaftes Thucydidis xijgvxa
dici in bello, in pace vero itgseßeig Utramque tarnen confundit vel
«fcßt potius conjungit Demofthenes
£)Plura in hane rem adduci poftent,
nifi omnia attingere vetaret pro-
pofita* opell^ forma , ideirco iis
omiflis ad alia pergo,
a) Bifleusp. zg. b) Horn. II. Q. c) II, lj/. ö' ß d) il jf. Xenoph. Hell. 4, e) Odyf.
ß, & f) Odyf k g) 11. y. Athen*-
Hb, 10. & /4. h) 11.er. Odyf. g i) Xenoph•
Hellenic. 2. k) Orat.pro Corona.
§. II.
Inter recentiores primum feof-
ferunt Galli,apud quos integrum
eft collegium Fecialium, cujusma¬
gna eft au&oritas, Qui primuseft,
Rex armorum vocatur,caeterisno-
A 3 mina
ä -fclHa o
minadantur a Provinciis. Dum mu-
nere fuo fungunrur, induunc tuni-
cas armorum ex holoferico cocci-
neo violaceo, quse a fronte & tergo habent terna liliaaurea, pariter-
que in quavis manica , cum adpo-
ßto nomine Provincia? , unde fin- guli nominantur. Id tarnen difcci-
minis eft inter Regem armoruriL,, ceterosque, quod ilie luis liliis fu-
per inpofitam geftet coronam; Ici*
pionem pra^tera manu tenentcum tribus liliis aureis. Habent quoque fuos adjun<ftos, quos projecutores
armorum vocant. Eodem hi ac Fe- ciales incedunt habitu, excepto fcipione, quia nullum ipfis eft im¬
perium. De officio illorum ira >
Befogne a). Mimeris eorum eft; ut civitatibus deditionem imperent, bellum mdicant, pacem promulgent, [olemni-
bus juramentis, comitiis, quoties facis articuli confirmantur, vel fcede-
rarenovantur, affiftant, nec minus
Regum inaugurauom, ubi miffilia ex
aur&
^ O 7
auro & argento Jpargunt, Regemdie viaugiiration'ts ad offerendum acceden-
tem, antecedunt. ^yijjißimt nuptiali-
bus facris Regum, & Regmarum, fokmmbns Equitum Sp, 5. ut & adi-
bus Bapttsmalibus filiorum regiorum ,
ubiJimiliter donaria nummorum aure- om/? ^7° argenteorumJpargunt: Rege exftmdo, nodu <£r interdiu bini fe¬
ciales ledo emortuali Jolenni affißuni
Qui plura defiderat, adeat fcripto-
res Heraldicos. Id tanrum addo, Regis armorum apud Gallos Tum«
mam efle eminentiam & au&orita-
tem , fummisque ipfum gaude-
re 'privilegiis. Nam tefte Spene-
nero ex BifTeo b) exemtus eß ab o-
rnnibus tributis , ubicimquefuerit,vel
quocunque iverit, etjam absque Jalvi
condudus literis, in&extra regnum,
cum titulus & habitus fecuriiati pree- ßand<eJufficiant. Caujfie ejus Civiles&- criminelles ad Regem ér ejus conphum
remittuntut: Nobiles ob demerita,ar- mis privare poteß. Renes ipfum eß jusconferendornmarmorum&1 aliorum
A 4 bom-
8 o
honoris inßgnium, qu<ß Rex decrevit conferre. Quin & multum auget
prasrogativam Fécialium , quod
CuriaParifienfis decreto fa&orerni- ferit ad horum confilium cauffas
concernentes infignia.
j) Befogne V Edat de La Franee Tom.
I. p. 12$, Haping. de juré inßg. cap. If.
N, ié b) Op. Her. Part. Speciali p. S•
$. in.
In Anglia fecialesfunt Curia?Mi¬
liaris miniftri, magnis donafi pri- vilegiis , habentque fuum collegi-
um (ub jurisdi&ione Conneftabi-
lis & Marefchalli. Sed quod no-
tandum, tres ibi funt Reges ar¬
morum. Primus infervit folemni- tatibus ordinis GartericefPerifceli- dis, atque hinc vocatur Garterius, fecundus, Clarencius, eft 2?ex ar¬
morum in Anglia auftrali, tercius Norroyus, in boreali. Sub fe ha- bent fex alios inferiores, quosHe-
raldos
O £<§*- p
raldos vocant, Horum ommmn in- quir, Duckius, prascipua munera
funt, éVjfe nuntios belli a), pacisve, jervaregraåus, genealogias & arma
fannharum, disponiere Jolennia coro- nationum Regum noftrorum, ducere
fimera mbilium , generojorum , funerum folennia adhibentur,prae¬
ter alm, officio ükrumincumbunt.
a) Duckius dejur. aut,juris. Civil
L. z, cap. <?./>, cap. 20. />. £f jpj
$. IV/
Apud Germanos Ionge minor
eft fecialium dignifas. Neque e- nim iillum habent collegium , ne¬
que Reges armorum, itaque infpe-
<ftio in arma nobilitatis ad eos non
fpe&at, neque cura infignium^.
Nam non aliud fere eft ipforam
munus, quam quod folennitatibus
aulicis' adfint, unde etiam auise Prasfe&o (ubfunt, Prseterea con-
A 5 tra
i o o
tra quod fit in Gallia & Ang!ia__»,
etiam ignobilibns hoc toncreditur
munus. Quinque funt numero,
imperit cum aquila bicipiti, Regni
Romani, Ungariae, Bohemia?, 6c
Auftrise. An major ipforum digni-
tas olim fuerit, ignorare le fatetur Spenerus. a) Torneamentis vero, feii ludis equeftribus interfuis«
fe, arma luftrafte, 6c ludorum le-
ges recitafie docec Limnaeus b).
Heic non pra?tereundum eft, non lolum Reges , fed 6c ordinis eque-
firis, imiTiO Duces 6c viros Prin- cipes, Comites 6c Barones fuos
olim habuiffe Reges armorum 6c feciales, cujus rei exempla habe-
mus plura apud Cl. Fauchet, 6c
Le Labour.
*)pag.p.
$. V.
Ad feciales Romanos pergo, ubi primum vocis hvpiov venit expen- dendum;
dendum: a foedére faciendo di&os feciales comrnunior eft opfoiio a) vel quod fidei public<s apud populos prtffuertnt, vel eriam quod foedus, antiquitus , ut Ennii teftimonio probatur, per eos fuerit fa&um.
Mulfa ramen apud fcriptores funt
fententiarum divortia, qua? videri poßunt b) partim apud Plutar- chum, Dionyfiuro & Gothofre-
dum in notis ad Feftum; partim apud Voffium , & Varroneiru.
Néc quomodo fit fcribendum con-
veniunt. Nonius fcecmles fcribit,
Livius ficiafes, Rofmus fetiales c), Optime autem cum e firrplici, 6c c leribi crediderim. Nihil enim ob- ftat, quod Gra? ci (psnaXsigi (cribant,
cum ipie Plutarchus d) å%o lyg 7rpct- fcsug, nomen iplos accepiße tefte-
tur. Ne vero quis credat, homi-
nes fimplices, nulliusque au&ori
tatis fuifte; Dionyfius Halicarnas.
magn# exiftimationis fuiffe, no-
bilique genere natos aCTerit é) fe-
tim*
i! o
tima inqujt facrarum legum pars dica-
ta erat collegio fecialium, quos Grceci
£ipY))/oc)LZCiQ dicerent: bi Junt feleeli ex
prieftdntijfimis famdiis virt, jimgun-
turque per omnemvitam eo facerdo-
tio. De numero quoque fecialium
diflentiunt hiftoricL Duos innue^
re videtur Livius f) & Cicero g) Joeäerum, pacis, belli, induciarum, 0-
ratores , feciales judices duo funto, bellaque disceptantoi Viginti fuifTe
au&or eft Varro &)Ji cujus legati
violati ejjent, ^/i fec/ffent,
w nobiles ejjent, dederentur civita-
ti (latueruni, Fecialesque viginti,
ßfe bis rebus cogmfcerent, judicarent,
(latuerent, conftituerunt. Hinc Cl. Joh. Dujatius conjicit men-
dum efte in Cicerone & pro Duo legendum efle viginti.
4) Cru(er. jn not. ad Plut.p.g. Ros^p*
22^. b) Plut. in not. p g. Ros. p 222. Dio¬
nys.p.95- c)Ros. p. 22^. d) in Numap.
6 g. *>) Dion.p.9f. /). Liv.lib.9. cap. j.
Ros.9*214. g) de leg* 1,2, h) Varro.dc
vit.pop. Rom. lib,IIU
0 å^"
5. VI.
Sequitur ut originem fecialium exhibeam, Circa quam rnult<e
funt (ententice diverfe. Volunt_.
nonnulli Livium au&orem fecia¬
lium ftatuereAticumMartinen cum-
ita loquitur a) jus ab antiqua gen¬
te sEqu'tcolis, quod nunc feciales ha- beut, dejcripfit, quo res repetuntut ;
fed idem tarnen Livius horum fa¬
cit mentionem fub Tulb Hoftüio ,
qui inter Romanos & Albanos foe-
dus permifit feciali ferire b). Alii denique inftitutionem horum Ro-
mulo adfcripfere, dicendo, in re¬
bus ejus mentionem tecialium^
fa&am effe. Sed fateri neceflum habeo, me hoc ipfum in Livio
,non Iegiffe, nifi volueris legatos,
quos circurn circa mifit Romuius
ad vicinas gentes, petitum uxores, pro tecialibus habere. Sertorem
Rhefium, iEquicolarum Regem_, primüm
44 o
primum jusfeciale excogitaffe äü- dor eftAurelius Vidor e), Roma¬
nis primus conftituit Numa Pom- pilius, utrum autem ab /Equico-
Iis mutuatus fit, an ab Ardeati- bus, nihil certi ftatuere audet Di¬
onys. Halic. hoc tarnen affirmat*
ance Numam collegium fecialium
non fuifiTe Roma?, id enim illum
inftituifle , cum indidurus eflet
bellum Fidenatibus, ob latrocinia_>
& excurfiones in agros Romano¬
rum fadas cl), jareque prins veltet
utrumJecumJme hello con venire veh
lent. Eandem rem probat Plutar-
chus in vita Numas e) multorum
quoque, inquit, Isluma aliorum facerdo*
tlum fwt audor. Eorum duo comwe-
moraho, ex quihus elucet imprimis ih
lius religio , /aliorum, & fecialium,
Hinc facile illorum refutatur fen*
tentia , qui tradunt eos fuifle crea-
ros populi fuffragiis, vel a Ponti-
ficibus ficut Flamines, quod ta-
ixien nusquam invenituf) poft pri-
mant
Ö %&- lf mam illorum a Numa creationem*
Nam habebant feciales religionis
partem a reliquis facerdotibul; fé- paratam, cujus reiteftis eft Cice¬
ro, cujus verba in fuperiori thefi
adduxi. Nec eos fuiffe confules probat Livius /) Conjul inde M.
Aciltus ex S. C. ad collegium Fecialmm
retulit, ipfine utique Regt Antiocho
indiceretur bellum. Nec ullum ve-
ftigium habemus, quod fuerint
Senatores, ut volunt nonnulli, fic
- enim verba apud Livium jacent
g) Confult, apatribus commißum eß,
ut quem videretur ex its, qui extra fenatum ejjent, legatum mitteret, ad
bellum Regi indicendum.
a) l>.b. I. XXXII. b) lib./. cap.XXIV.
i)devirüilluflribuscap- y.N 4. d) Dion*
p.pf.Ros. 2Zj. e) p*6g. f)Mb.$6.p.ifi.
i)Liv.pag<8„
5. Vir.
- Munera fecialium multa fuere,
quae paflim apud icriptores Roma¬
nos
I<* o
nos reperire licet. Pnecipua vero fic recenfet Dionyfius Halic.^Då¬
re operam, ne Romani ulli fcederatee
civitatiinjußumbellumiwjerant. Quod fi quee prior contra foederis conditio-
nesaliqnidcommijerit,legatosagere&
verbis primo jutim jus repetere, quod fi dedignetur facere poftulata, tum ve¬
ro bellum indicere. Itidem (1 qui illa-
tam fibi contra fcedus querantur in• juriam, caufjameorum cognofcere, &
comperto crimine Sontes comprehenjos Ulis dedere. Judicare item de lega-
torum injuriis , ér dare operam ut Jerventur conditiones foederum, pacem
etjam conßcere aut fiparum legiti¬
me faäa videatur irritam readere.
Praterea, [1 quid Imperatores contra jus jurandum peccaverint cognofcere
atque expiare.
a) p. ps- & 96. confer Rofp. 213.Pan- vin, de lud. Circenf. II. 2. Gyrald fyn- tag Deorum XII. p. 480. Struv. antiq.
Rom. cap.\ 12. p. öjy. Hotom de formul.
Tbef Aiitiq. Romt Grav. Tom. II.p. toto.
Cap,
O 17
Caput Posterius.
Fecialium fpecialem habet defcriptionem.
§. I Qiiomoclo bellum boßibus indixc-
r'int oßendit.
II Crcaornatum lUorumoccupatur.
§. ///. Haßam [ivgv'meam monßrat.
§. IC Ritum quem obfervarwt ,fcedus ferientescumaliquopopulo, explicat.
§. K Preeßdem collegü jeu Patrem-
patratum ad\ungit*
§. F7. Claujulam addit.
I.
HA&enus
re,jam dein Fecialibusfpecie agendumefttin gene-ubi primum occurit exponendum,
qua ratione bellum hoftibus indi-
xerint. Quum bellum juftum &
pium judicaffent, unus fecialium,
B ad
18 o
ad illos, qui l^ferint, proficifcitur.
Poftea juratus, 5c execrationes ma¬
ximas fibi ipfi ac populo Romano imprecatus, fi mentiatur, inrra fi-
nes pergic, & primum obvium
teftatus , five civis fuerit, fiveru- fticus,easdemque imprecarionesad- hibens, ad urbem pergic, hane an- tequam intret, janirorem ipfurrL,,
five alium quemcunque, eodem_,
modo teftatus , in forum progredi-
tur, iliicque adftans ; qua de cau- fa venerit, cum primoribus difie-
rit, jusjurandum utprins, 6c im- precationes repetens. Si ill! tem- pus ad confultandum petunt, de-
cem eis dierum concedit, iterum- que redit, 6c usque ad terriam pe- titionem expe&at. Elapfis triginta diebus, tot enim folemnes erantd?)
fijufta civitas non exhibeat, Diis
coeleftibus invocatis abir. Verba,
quibus ufus eft formalia, tefieLi-
vio, hecc funt b). Audi Jupiter,
& tuJuno , Quirine> Diiqiie omnes coele-
0$ o P» r Ip
cceleftes vosque terreftres , vosque in¬
fertil audite : Ego vosteftor, populum
illum wjuftum eße , neque jus per- folvere , Jecl de tftis rebus, in patria majores natuconfulemus, quopadlojus noftrum aäipifcamur. Redux dein-
de pronuntiat in fenatu , reiiquis
comitatus Fecialibus, pera&um ef-
fe ab ipiis, quantum fuerit ex legi¬
bus facris pium , & fi decernere_*
bellum velint, non arnplius religio-
ne prohiberi. Hoc tarnen obfer-
vari meretur c) quod belli indicen-
di facultas, non unieuique ex Fe¬
cialibus erat concefla, led foli Pa*
tri-patrato, quem Feetalis verbena Ca¬
put, & front em eingens , indieendi
belli aut percutiendi foederis principem faciebat• Atque etjam Imperatores, nonnunquam fihi legaffe in eque- Fri ordine adhuc conilitutos cer-
tum eft, feribit enira Cornelius Nepos; Atticum, equitem Romauum
ne quidem cum Cicerone volwße trein yFjwfjjcumapudeumlegatilocumobti-
B 2 nere
L
10 o £-<&-
nere föffif. Ad au&oritatem horurd quod addnet in rebus bellicis tan-
ta erat, ut tefte Plutarcho d) ne'
mini pr<eter bos , ne Regi quidem, fas ejfet decernere bellum.
a) Roßn. p. 224. Dion. of. b)Liv, Ith.
1. cap. 33. c» Liv. V. III. d) Plut. in Vit.
§ 11
Porro venit confiderandum , quo
prsecipue ornatu ufi fuerint, quum luo munere fungerentur. Sic vero dicit Livius a): Legatus ubi ad fi-
nes illorum venit, unde res repetun-
tur , capite velato, filum lan# ve¬
lamen eft b) Leena feu ut aln volunt
lana tefteDemßero eft veflimentummi¬
litäre, quod Jupra omnia veftimenta Jumitur, duarum [togarum wftar, ut
antiquijjtmum mulierum richiium. Un*
de Poéta
VeLati lana - - -
• - - & verbena tempora vMi.
Sic
r
o H*- ti
n Sie porro fcribit Plinius c)unusex
- " Ulis , qui mijfi erant, & munere le¬
gatifungebautur, verbenarins vocaba-
, /»r, Verbena quid fit ; fic definit
Servius ad Virgilium proprie e(l
herbafacra, dejumta deloco facro capi-
^ /o/ii, qua coronabantur Feciales&1 Pa¬
ter patratus, fcedera fafturi <& bella
indiduri d). Verbenam hane infe-
curicatatem fui proeul dubio gef-
fere, ne violarencur, ut olim Gras-
o corum legati ramos oleae praefere-
Ti bant. Mos prasterea veteribuserat
o receptus verbenas flores arts impone-
re velitt Coronas e) inde aras fron¬
ts dentes vocat Valerius Flaccus 7).
e- Werbofas aras Ovidius. Virides aras vit Martialis^) (cilicetpropter herbas,
7- quas infternebant aris, nec aliter
ta Propert.
ut Indecoronatasubi Thure piaverisaras.
i- Populi etjam verbenam vocabant frurices, frondes, virgas* ramos- que pingues arborum confecrata-
?i. rum , e. g. palmae, quercus, oleae,
te B 3 pinus,
i
22 O
pinus , lauri, myrti, vitis h) Cur-
tius de Ariftandro i). llle, inquit:
in Candida vefle, verhenas wannpre¬
ferens, capite velato, preibat preces Regis. Velare iterum caput, lex
fere erat communis apud Roma¬
nos, dum facra eflent peragenda,
quam fme dubio ab Ebr#is petive-
re k), quem pr#terea ritum circa«,
diverfas occafiones obfervabant ; docet egregie Kippingius /). Hoc
unicum addam, quod verben# h#
prote&uris aliquo Fecialibus, a rege vel pro temporum diverfitate
a Pr#tore dabantur. Ita namque«.
inftitutum erac,ut praetor his,quod
Faciendum erat imperaret, illi pre-
toremfagmina pojcerent m).
4) Hb. I. XXXIII. b) ad Rof. p. 22j. c)
plin. XXII. 2• d) ad ancid. 12. c) Kipp,
f. *57. f) Kai. FUc. lib. 3. g)Martial.
gib. III.Epig. 24-. h) Ben. Symphor. lib.
V. bort, i) Curt. lib. IV* cdp. 30, k) Lev.
X. t. 1) Kipp* P* 2rf» dift* 8. & p* 54).
K) Lh'tr /. lf.
