• No results found

Sheʾelath ʻÆlishaʻ sive de petitione Elisaei, ex II. Reg. II. dissertatio philologica. Cujus partem priorem, consent. ampliss. facult. philosoph. in regia academia Upsaliensi, sub praesidio ... Andr. Boberg ... publicae censurae modeste subjicit Johannes

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Sheʾelath ʻÆlishaʻ sive de petitione Elisaei, ex II. Reg. II. dissertatio philologica. Cujus partem priorem, consent. ampliss. facult. philosoph. in regia academia Upsaliensi, sub praesidio ... Andr. Boberg ... publicae censurae modeste subjicit Johannes"

Copied!
26
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

SIVE DE - ;

ΡΕΤΙΤΙΟΝΕ

ELiSAEi

,

£Χ II. REG. II.

DiSSERTATIO PHILOLOGICA. CUJUS

PARTEM

priorem,

CONSENT. AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH;

IN REGIA ACADEMIA UPSALIENSI,

Stab

PRAESIDIO

VIR I CELEBEIi R

D:NI

ANDR.

BOBERG,

LL. O O. PROFESS. REG. & ORD,

Η. T. DECANI MAXIME SPECTAB.

f UBLICAE CENSURAE MODESTE SUBJICIT

JOHANNES

KIHLSTRÖM»

FAIUNA DALEKARLUS,

IN AUDITORIO CAROLINO

MAJORI,

DIE VIII DECEMB. ANNI MDCCL. Ii. Α. M. S.

V Ρ S A LIA E.

(2)

SjAE R;ae Mins

MAGNAE FIDEI VIR,

River

en

disßme.

PATER

ac

DOMINE

S:. S.

Thcologise

DOCTOR

Celeberrimcjn

Dioecefeos Aroiieniis EPISCOPE Eminentiiljme

Yenerandi Confiilorii PRAESES GraviiTime,

Regii;

Gymnafii

Scholarumque

EPHORE

Accuratiffinie>?

MARCENAS,

v!

iI v: t .i /

Conticuijfé

Mittete

ferunt

quum -voces

Oemoßhenis:

jam

coram.

ora

Rege

dißrti

Phiy

_

I

Pellet,

'vereor

Idem

mihi

ne

&

Quo

magis

doch

iloquio

abfum,

Oum

übet,

ante

pedestenuem

estro?,,

(3)

JWtgtic

Paitr,

-fcetum

wgcnii:

fcd.gratia

.al

undans,

Qua

pub

ßudtis

em

operantem

meque

Erexit

trepidantem

de

di

t

animu,

■Calliope

elingui,

quamvis

illa.

tamen

.iufctpias,

precor,baec

inculti

,

Elo

fira Tibipetas

quaporrigit,

Optime

Praesui,

Vive,

Pater

Cleril

Tibi

fit

longawa

fine&m,

l&it

felix

j

fimilisque

din

annis\

.Latitu

qnod

eril

Vefimannis

Reverendiifimi

iNOMINIS TUI

cultor & cliens devotiffimus,

(4)

välborna fru ,

Fru

CHRISTINA

Ε

LIS

A

B

Ε

T

Η

BJÖRLING,

Caßorclen prydnad'år,

h

v

il ken

Välborna

Fru

Lagman-fkan

medelit

Tina

dygder

fittkön tildelar;

iför

har

ock Eder gunft,

Välborna

Fru , emot mig varit,

famt

E-dre vålgerningår fa

många,

att min

jftåpiand-e

tunga·inga¬ lunda förmår vara deras tolk;

mycket

mindre

kunna de

innom detta bladet jtifbörligen affkildras. Dock borde jag

med råtta anfes för hogft

otackfarrt

,

få frami

jag icke vid

alla tilfållen ikulle bjuda till att med vördnad dern omta¬

la. Det enda, fom ftår i min förmåga, år> att, få. långe jag

lefver, beholla åtankan af den mig beviffa

ynnei\

i ett vördnadsfollt minne. Emedlertid frambar jag nudetta mitt ringa arbete alienaft till

vedermåle af

min

vilja,

och be¬

der, det motte denna gåfva

derefter varda

maten, famt

få-„ ledes med höggunfiigt välbehag ernottagas.

Himmelens

Herre öke antalet af Välborna Fruens dagar; göre dem

i högfta måtto lyckfaliga, och

åndteligen, når

de nått

fitt flut, förbyte dem uti en

fåll evighet

f

Samme

GUD utgjute ock öiver Eder

högförnåma

Anhorighet

mycken

vålfignelfe, fom

de

fållafte åtnjuta,

ochjag

afhjertatönfkar!

jag görmig

hopp,

att

vara

innefluten

uti Välborna Fruens

ynneil,

jag

med djup

vördnad framhårdar

VÄLBORNA FRU LAGMANSKANS

0 ; I _V' t i

'

vJtnjukafle

tjänare,

(5)

KONGL

MAJ;TS

TRO MAN och

BERGSRÅD,

VÄLBORNE HERRE,

Ε

R

R

I

A C

Ια

ju

ädlare och

ftérre

noje

ymnogare

och formon

malm

tilflyter

en

grufva

honom, fom

äger

9

den efterioker och finner. Den

Heliga Skrift

lik¬

nas med" råtta vid en

grufva

af den

aldraypper-fta och rikefla malm: den henne med flit

raniä-kar,

han

blifver

ågare af det

ftorfta noje

,

form

menniikjor

i

tiden

kunna ernS. Om vålborne

Herr bergsradets ftora erfarenhet i

Bergsvåfen-det, och deraf härrörande

noje,

tillåter

ej

mitt

fö-rehafvande att

vidlofcigt

nåmna:

jag

vill

nu

endaff

anföra

det,

att alle

de,

fom

hafva den åran närmare känna Välborne Herr

Bergsrådet,

veta

ej

alle-naft atc

intyga, huru J, Välborne Herre,

efter

den makalofa

Juda

Konungens

lära, hällen

den Sto¬

ra Gudens Bibelord

dyrbarare

och kärare,

ån

guld

och

filfver,

ioken

dcruti

Eper ådleita

förnojelfe,

•ch

(6)

och det iamma fladie

befragtem;

utan

üe

urte¬

ile ock med beröm vittna om Eder ogemena

ffit

att utleta des ratta förfiånd. Till hvifken anda

J

val ikarikoden den

Heliga

Skrifts

förklaringar, (om

ock μmnioren var

Svenika med

dc måft aniedda

Eu-ropafcrika

ofverfåttningar,famt

med ofortrnten

möda

underföken och

upreknen den

mening,

fom

for den

båftaanfes.

J

åren

,

Välborne

Herre, i

anfeen-de

härtill,

en

prydnad

uti

Edert

Stånd,

och

ett

efter-dome, fom år vårdt att

följa.

Så val i

anledning

håraf,

fom

ock i

anfeentle till

den flora

frmeft

jag

tilförene

njutit,

underllår

jag

mig

att

lefva i

det

hoppet,

att

ej

oguniligt

uptages, om

jag

för

närva¬

rande

ringa

Philologiika

arbete hos

ett

för¬

nämt och

vidtfrågdadt

namn

ioker

den glänts,

fom defle bladen-af

fig

fieltve icke

aga.

Min

tro¬

gne

onikan år,

att

den

Store

Guden täckes

för¬

länga

Eder

lefnad

till den

hogfla ålder,

med till¬

delande af alt det

goda,

hvarmed

han

fina ålikare

hår och

evinnerligen plågar

fågna. Skattar mig for

ofrigt

lyckelig, då

jag, under

beftåndig djup

vörd¬

nad,

får

nåmnas

VÄLBORNE HERR

BERGSRÅDETS

A

idmjukafle

tjänare]

(7)

VIR Generofe ac .

NobHiJffine',

D.ve

CAROLEHEMl

von

HERTZ,

Ad

Legionem

S:ae

R:ae

M;tis

Dalekarlicanv.

CA-ΡΙΤΛΝΕΕ Strenuiiiime, PATRONE MAGNE. Nobiliffime Coηfu

Itifftm

eque

VIII,

D:ne

MATTHlA

BROCK,

KEGil

Collegii

Amiralitatis

FISCALIS

Dexter-rime, atque

Officinarum Ferrearum

POSSESSOR

Spe-datifliniePATRONE

Projpenfiffime;

VIR Confultiffime atque

SpfBatiffime

D:ne

70

H.HENR.

,

JUDEX

TERRITORIALIS Vicaric

Laudatiffimc,

ifcemque Officin, Ferr.

POSSESSOR

maxime. Con-fpicue»

?ATRONE

Optime.

vont.t. FA TRO NT.EXOP

Γηι. Debitae* Pietatis. Grati£tmaeqiic. Maitis, Teßeranu

Tenue Hoc*. Ingeriii.

Speciale

tu Sola. Argumenta Dignitate

Aeftimanäum.

Cum.,

Voto. Ömnigenae: Feluitatis.

Calidiffimo.

Submrße. Ac. Reverenter·

Do. Dico. Dedico.

GcncroH Nobiliflimorum atque

Confultiiliraorum

NOMINUM VESTRQRUM;

«v - "yr·-. rr ;

culfor humillimu«;

(8)

A

U C T

O R

t;

* . -·_ : J V 7? J 'e T ^ J v* ^ »* --.

THisbites

Diicipulum ju flit

quondam5

prius

coelefti

a

Numiqe plenus,

fe

poicere

quid-qnam·.,

is quam

fjammifero

yeheretnr

ad

aethera

ciirru.

Ecquidnam petit

ergo

comes?

num

blanda

vo-luptas

Ρned

pirat

trientem,

vehcmens

aut ardor honoris? Cetera num

pqfcit

caecae

ludi.bria

fortis

?

Haec

procul

a

votis:

ea riam

ftpientius

optat, Gloria

queis

fiin&i

celebretur Numlnis,

& qtix Multis optatam

poifint

adferre falutem.

Nempe

vovet

iupplex, fibi

decur

portio

dupla

Magnis

dc

doms

,

quibus

eminet

ipfe xpagifter·

Haec

quia

perfequeris

concinne,

Syavis

Amice;

Portio

dupla Tibi

cedat,

precor, usque

bonorum·

Qptatum

hoc fimplex

comitetür

dupla voluptas!

/

χl t

%

•ivppl-aufiit

(9)

ι

Ν,

J.

$.

ι.

ias in ccelum jamjam

recipiendus

fquod 2 Reg. II. legitur, atque

ad tempora Jorami, Ifraélitici Re¬

gis ,

fine

ullo dubio, refertur, uti

patet ex 2 Reg. I: 17. & cap. III: i.), Gilgale Bethelem, & dein Jerichuntem abiit; utro-bique difcipulum comitemque in

via, Elifaeum, orans, ut in

aliquo

horum locorum re·

maneret, dum, ex

mandato

Divino, ipfemet

alioten-deret. Cur comitem iibi heic habere noluerit Eli¬

faeum, varias adferunt rationes viri eruditi: nimirumj vei, ut Elifaei deiiderium, eidem obluftando, magis

in-flammaret; vel, ne nimia

ille triflitia

obrueretur,

fi

magiflri fui ex humana

confortione difceffum adfpicer

retj vel dixiiTe hoec Eliam putant ex modeftia, ne

fpe&atorem

translationis in

ccelum

expetere

videretur;

vel, ut difcipuli

fui

fidem

& conftantiam

inquireret, adeoque

exploraret,

an

ad

extremum,

fe

comitari,

(10)

t ) o (

«22?

fuique

adfcenfus teftis eiTe

vellet

a).

Elifeus·

aufemf

quamvis ab Elia ter y ut femet

tandem

aliquando

de-ferat , juberetur* fidem tarnen, arnorem gratumque"

erga magirum

fuum

, & patrem

quafi

ipiritualem *

declaraturus animum, nefieret, vehemenrer recufavit^ laterique ejus r non facile inde

divelfendus

f

adhaefit.

Quo

ipio ficfuciam fimui

teftificatur

fmgularem,

qua

de implendis promiffionibus Diviηis mrnime dubitavif7

exfpe&ans imminentern, &

fibi

a Numine

patefaélarn

ψ

Elise adfumtionem b). Neque tarnen negamus,

Elifxurrs

ea quoque de cauffa difcedere

noluiiTe

ab Elia^ ut

ex-eellentia quaedam

γα$ίςμοαα

nancifceretur

c).

Cete-rum3. ut Deus eos, qui cum Propberis vivebant,

paul-latim

afjuefaciebat pvopbetia,

nunc

hoc

r nunc

iUuå

de

tonftliis (Iiis

ip/is

aperiens, quse

funt

verba

G

rotii d)v fic jam non

Elifoo

tantum ,

fed

quibusdam

quoque ex filiis y hoc

eft dilcipulis^

Prophetarum

^

manifeftave-rat^

a)

Vid.

Poli Sympf.

Critic.ad'zKeg.ITt

z.

Sfommis

^

Clerici Comment. Philol in b, l. Conf. $ob. Meyeri An~

nouin Seder Olam fme Chronicqn Ebr<eorump. m. Syd.

b) Geric. Comment. Ρ

biloL

ad 2 Reg*

II:

4.

c) Polus in verf.2. d) in

verf.

3.

e)

Difeipuli

dicebantur

filii Prophetarum, &

Pro~

„pbette ipfi

eorum patres.

Procopiüs

qui

dem

Gaz<eusy

yfld

boc

ipfum

caput,

ait effe

Ιο'ιωμα

της ce~

μα TS

aal

ύιύς

προφητών

και

ύιχς

ά&ζώποφ

^προφήτας

καΐ

ών&όώπχς

λέγειν

idioma

Ebraiese

pa-^riterque Syrorum

Jinguse,

filios Prdphetärum &

ho-33τηίηιητι vocare

Prophetas &

hominesi

Sed

quamvrs

jjaepe filii Prophetarum fuerint Vf

ipfi

Prophet&,

atta*

yjnen

Prophet<ε

fiterunt,

qui

potuerunt

dici

non

filii

3

„jed patres

Prophetarum; quales

erant

ii

f

qui

eorum

(11)

$$£ ) O

C

3

rat, Eliam, boc

die,

in

ccelum rranslafum

iri.

Horum

igitur quinquaginta

Eliam,

cum

Elifaeo ambulantem,

profecuti funt: tum,

quod

Elice

adfcenfum fpeclandi

cupidifate arderent; tum etjam,

quia Deus voluit

cos, tanquam teftes hujus

miraculi,

adfore

f).

Conititere

autem hi proeul ex

adverfo

,

fortaffe in aliquo colle,

ut fufpicatur Clericus, quales

multosillis

in

locis

fuifle

tradit g). Elias vero cum

Elifseo

ad Jordanem

acce«

dens, complicafo in formam

oblongam

pallio^),

flu-vium in duas partes

divifit,

eumque

ficco pede

uterque

transiit. -Quo fadlo, Elias inftantem

fuam adfumtionem

non diutius occultavit, fed aperte atque ingenue

e/lpro-fefTus. Itaque difciplinoe fuae alumno dulciffimo longum

vale difturus? ultimum iimul amoris in illum

favoris-que ipecimen edere voluit,

permittendo,

ut prius

ali¬

quid a fe peteret, quam ipfe ex oculis ejus auterretur. IScilicet Elias perfuafißimum erat, Deum

fibi

non

de-negaturum , quod ab eo jam effet petiturus.

Nota-tione laudeque dignum eft, Elifseum, faéba fibi

pote-iiate eligendi, nec bonores, nec voluptates , nec ce¬

tera, quibus vani homines tantopere inhiant,

conou-pivifle; ied

dona gratiae, quasque ad

gloriam

Dei

Opti-tni Maximi eolluftrandam pertinerent 9 aiiis

antetuliile

•Omnibus/), Eliam quippe obfecrat, ut

duplam

de

fpiritu

«jus

coüfequeretur

poitionem. Atque haec

ipfa

petitio

A 2 Elifei

5,ιmortem

FMce.

Jdeoque Propheta

tsf

filius

Prophet»

pyd'ißingvuntur HamoJ,

VIT:

/4.

obfervimte

Clericoadv.

iz.

f) Fetrus Martyr apud

Polum

in

v. 7. g)

Clericus

cid

bc·

cit. v. 7.

b) Ut cenfet Menochius apud

Polum.

ad v. g.

/) Vid. Petr. Martyr apud Polum in v.ß. Jacobi Sattrin

Betrachtungen

über

die

wicht

iq

fl

en

Begebenheit

(12)

4

)

o

(

Eliiael erit argumentum illud, in quo enucleando noftra qualiscunque opera, Bono cum Deo, verfabitur. Ce-terum fateri cogimur, aditu nobis, per tempus

inftau-rationis, ad Bibliothecam

publicam,

& quidem Theo-logicam, interclufo, adminiculis ad haec pertra&anda

neceiTariis fuiiTe deiiitutos. A Tua igitur, Candide

Le&or, indulgentia hoc nobis expetimus, ut

benignum

potius Interpretern,quam rigidum

cenforem

agere

velis.

§. II.

Textus Sacer 2

Reg.II:

9.

hsec habet:

ETDV3 \"IM

np^

οηκα wy« no

bm

ywbx

Pk

ϊπ^κτ

-jnna ow

*5

to wi

*iD«n *pyo

Et

jallum eft,

cum

transiiffent,

w/

Elias

die

eret

E-liféc:

Pete,

quid

jaciam

tibi,

antequam

auferar

a te.

Dixit vero

Elifa:

Sit ergo,

qutejo

,

portio

dupla de

Spiritu tuo ad nie ; vel /uper,

vel

/)<?«?/ me, ut varie

vertunt Pfeifferus, Schmidiusj

Tremellius>

alii.

Ver-ba ultima o'W 'Ö explicat

Rabbi

David

Kimchi,

-·]πη

men

fur

am

duarum

partium

/piri~

tus Elise Λ;· Hoc ita exponit Serarius, ut

velit,

E-lil<eum

fbi

poflulaße

duas partes

Spiritus

Eliani, ft

ipß tribuerentur partes tres. Quam

fententiam haud

dubie hauiit a Vatablo, pari

modo hcec verba

in-terpretante.

Eodemque verfionem

Santis

Pagnini

tenderé vult

Pfeifferus,

in Dubiis

Vex.

cent.

III. loc»

II: ubi pariter quserit; quodnam

expofitionis iflius

ft fundamentum

?

Scilicef

vident Interpretes,

for-mulam hanc Ebr. oofe , collatis

binis

locis

paral¬

lells,

k)

Vid* Lexic. Kirneb. in vor. nfi•t <zque ac Comment.

in b. I cujus fummam exhibet Ben Melecb in Miclal

(13)

«fcöJ

)

o

(

(i3tå> 5 I

ielis, Déut. XXI. 17. & Zach. XIII. 8,

äuplicatampar*

jem aliquam denotare, fed quemnam hic

commodiifi-muni admittat fenfum , aut quonam

illa

duplicatio fit

referenda, non seque liquet, nec convenit inter

erudi-tos vel Judacorurn , vel Cbriifianorum» Hinc

difcre-pantes adeo tum explicationes, tum

verfiones

horum

, verborum offendimus apud Interpretes

Sc

veteres Sc

re-centiores; quas fingulas hic adferre non permittit

infii-tutum prsefens. Potiores veterum fuppeditat Polus in

Synopfi,

asque ac Pfeifferus in loc. cit. Miramur autem,

neutrum illorum,' nee alium> quem videre contigit

#

paraphraftis

Chaldaei verfionem aut explanationem hic

adduxiife,

a Polo alioquin, aeque ac aliis, rarius

neg-leélam * itfpote majoris inter Orientales Sc pretii Sc

utilitatii. LatuiiTe illos fenfum verborum paraphrafeos

in h.1. utut obfcuriorum, vix credere convenit. Id fal-tem patet, Latinum Interpretern in Bibliis Potyglottis

Angl, obvium> vel nulluni, vel alienum plane paraphra¬

feos fenfum exhibere, quum

Caldaica

bV

W?

\T1,

ηπ«)3ί

Γϊ|ΐ3 pin

fic

transfert:

fit,

qutfo,

fu-per iinum duorim in /piritu

pvopbcti<£

tu& mecum. Hseo

cine verfio parum apta, neccongruens menti

Paraphra-ftae, nec facile intelligenda, Polum ac reliquos

abftinue-rit a mentione Paraphraftae, haud

facile

erit diétu«

Quid vero hic intenderit Targum

Jonathse,

non fo-lum ex Syrointerprete liquet, qui eadern

fere

ad fuam

diale&um formata fiflit vocabula,

duplam

portionem

fpi-ritus defignantia , verum apertiffime ex eodern Tar¬

gum in Jerem, XVII. 18, ubi

phrafis

eadern occurrit, ejuas hic turbavit Lat. Interpretern;

ibi

vero in

pin

probe

vertit:

duplici

contritione,

ut

(14)

6 ) o ( cg«®

rus & reliqui Interpretes,

pofcente hunc fenfurn

voc.

Ebr. r»3Wö. Formulam autem hanefParaphraftae

effe fa·

miliarem, doeet Schindlerus in Lexico Pentagi.

rad.

fOT i P- *907 ,

ubi

plura

loca

videbis

adduda;

eam

ve-ro plane

pfsetermiiifTe

aecuratiflimum

alioqui

Buxtor-fium, in Lexico Chald. Talm. quantum nos vidimusi,'

jure miramur*

Cum

Jonathane confentiunt

fere

ple-rique Rabbinorurn, praeter

Abarbenelem,

cujus

expli-cationem pecuiiarem exhibet nobis Job. Meyerus in

adnotationibus fuis ad Seder Olems ubi pag. 880.

feq.

Lat. verfionem· fiftit verborum Rabbini, qui petitio·

nem Elifsei Γηζ 7Γ

αξ&φζάζει:

Sit,

qua

[o,

inquit,-

b

sec

„erga me benignitas tua, ut

iitud

os

duorum,

quodin·

,,ter nos fuit in eo, quod ego & tu

hadenus

locuti

fu·

3)mus, fit hinc & deinceps in

fpiritu

tuo

ad

mej ut

,,fpiritus tuus bonus in

fomnio

vifionis

nodurnse,

aut

,,cum evigilo, mecum loquatur,

&

nos

ambo

confa-9,bulemur , ficut ab initio. Hoc

ed,

quod

dicit

fit quafo , i· e» nunc

poftquam aflfumtus

eris,

„fit quasfo oW os duorum, i.e. duorum, qui

ha-„denus locuti fumus ore

ad

os,

hinc & deinceps

in

„Spiritu tuo penes me, ut veniat Spiritus tuus> &

lo·

„quatur mecum üepius, ficut tu hueusque locutus es;

Hucusque Abarbenel apud Meyerum. Hane autem

verborum Textus S. explicationem, a Rabbino

alio-quin

acutiilimo

atque

fagaciilimo

fuppeditatam, hic

fub-tiliorem eile* quam folidiorem, nemonon videt.

Tan-.tummodo unica

fpecie ifta

fefe

commendare

videtur

i quod

iignificationem

vocabuli

HÖ proprium

&

frequen-tiorem hic etjam fervare conetur, explicando QW

os duorum, Ceterum meminiiTe debuerat perfpicax

il·

le fu£ gentis Dodor & in facris iitteris Ycrfatiilimus,

non huic tantum loco,

Xcd

aliis

plurimis

propriam

(15)

;o(£'c&9

1 larn

iignlficationem

parum convenire; nedumhuic

for-mulse 5 ter tantum in facro textu cccurrenti;

cujus a-fium fenfum trcpicum atque genuinum &

perfpexit &

docuit ipfemet

Äbarbenel

in commentario fuo ad

Zach-XIII. 8. ubi tDW , in f. textu oppofitum τώ

exponit ΕΞΠ2

t&übv"W

partes

-tias illorum, fcilicet incoiarum, quorum ibi fit men¬

tio: eoque fuo ipfemet fe jugulat gladio»

noilrce

ex-plicationi favens. Quoe prseterea ad locum hunc

no-ftrum adfert, vel remotiora funt, vel nimis allegorica

& myftica, quin & fabulis

fapientum

fua:

gentis innixa; utpote de apparitione Elias in Schölls Dodlorum \ qua

de re haec tradit: TTJ V?n

Π3Τ 133!

:w3Π οι ο^ηρπ ΟΌ3ΠΠ ρττοπ n*M mm =»ΚΠ

iSäpientes noftrip.nu rejermt% Eiiam /<cpe a

/apienti-'lus /wm coräe in Scbola

fuijje

vi/um. Quant!

vero fit ceftimandum argumentum hocce hiitoricum e

Talmude petitum, nemo ignorat, qui vacillantem in hifce Magiitrorum fidem & commenta haud rariora

rite penfitaverrt. Nos, hifce mifBs, audiamus potius

faniores meditationes Theod.

Hackfpanii:

Étfi, inquif,

,.in Vet. Teftamento voces ilke cnj# *3 fic conjuncfce

,,ηοη occurrant, nifi ter 7 nempe hoc loco, Deut«

,,ΧΧίϊ ij. ac Zachar. XIII. 8> femper tarnen prima vox 5,defle<8:it a fignificatione propria, & partes notantur

3,duplices, five res ipfa corpore conflet, (ive möle iila

fit immunis l). Neque eft quisquam

Lexicographo-rum, qui tropieam hane fignificationem noη admit-tat. Sic Stockius docet vocabulum Π0 generatim

no-V ö

3,tare osr jpeciatim λ) proprie denotare Organum

1σ-quelse>

3ii, _ ii

(16)

8 ) o (

„quelöe) concavum

illud,

inträ

quod Tunt dentes

&

lin-„gua.

β)

improprie,

&

quidem

per

metaphoram

de-„iignare partern ,

portionen^ menjuram%

iicut

os

eit

„pars

faciei,

Deut.

XXI.

17. 2

Reg.

II.

9.

& Zach.XlII.

g. m). Sirniliter Santes Pagninus, &, pum eo , Joan¬

nes Mercerus in Lexico Ebraico voceni n£ citatis

lo-cis pro

menjura,

parte

vel portione

accipiunt

5

ut

&

alii. Attentius igitur

infpe&is

atque

collatis

locis

ii-lis binis, ubi eadem haec

verborum

formula

apparet,

rem fere extra dubium collocatam fentiunt plerique,

portionem

äuplam

in

hoc

loco

noflro,

seque ac

in

re-iiquis

iftis,

defignarij

ceterum

ipfam negotii

hujus

in-dolem atque fcopum petitionis

Elifaci

propius

declara-turi, in tres

potiflirnurri explicationes

1 a

fe invicem

diverfas, abeunt tum Judseorum, tum

Chriitianoruni

Dolores; quorum

fententias,

ac rationes earum prse-cipuas breviter proponere atque

attentius

confiderare*

noftri hic erit inftituti»

$. III.

K·) Quidam

exiftimant,

Elifaeum, dupla

petentem

\

magiftro

non

nifi

parem

eiTe voluiife,

feu eundem

Tibi

optaffe ipiritum,

quem

poiRderet

Elias.

Verba

igitur

ipfius

ita exponunt, ut

petierit

fibi

dari

dupli-c em illum Elite Spiritum. Hoc autem duplici

fpiritu

intelle&um volunt vel

I. Duplicem

Spiritus

Sandü

effe&una

j

donum

ni-mirum

propheti#,

& domim

miraculorum

(quae

qui¬

dem funt diftin&a Spiritus San&i

ενε^γήμαTä»

teile

Apoftolo, i

Cor.

XII.

10.): ut,

quemaclmodum

Elias

duobus hifce charismatum generibus excellebat 9

id

quod eo tempore rarum

fuit

5

fic Elifceus

rogaverit,

ut m)

Clav.

Ung.

SmcL

Vet. Je/E

(17)

«X2> ) O ( <9

ut iibi quoque hoc utrumque dcnuin

iimul,

eodem-que gradu,

conferretur

n)· Hujus

fententiae

patroni

iunt /Angelomus 0)1 Petrus Martyr,

Cornelius

a

La-pide Tirinus, Marianap), Lyranus,

Carthufianus#),

Thomas r). Sic etjam Cafpar

Sanélius:

Sententia

h&c,

inquit,

efl

communis, ut reor,

ownino

vera,

in

■Spiritu

duplici inte

lligi

fpiritum

prophetiee

&

miraculo-rums). Haneexplicationem, alt Joh, Schützen,

me-rito aliis pr&fermus, utpote quee

eß ßinplicifttma,

if

textui magis

äccedit

t), Eufebius Nierembergius

exi-ftimat, Ebiceum deiideraiTe* finiilem fore Elise in du¬

plici ipiritu 5 hoc feiiieet modo, utnotiriamhaberettum

rerum futurarum fceu raptusEliar), tum etjam

myfte-riorum , per typos in Vereri Teftamento

adumbrato-rum (utadfcenfionis Chriiii, adfcenfu Eiice dehgnatae)uj.

Ve! 2. per duplicem Spiritum indicatam volimtmen¬

furam quandam Spiritus Eliani fupereminentem. Quafi

dixiifet Elifseus: Concedatur mihi qopiofus ille, eximius & excellens Spiritus, quo tu prse ceteris ornatus es.

-Rationem hujus explicationis quaerunt in uiu vocabuli...

B

dupli-n) Vid. Waltberi Harm. Bibi. ρ. 41$. η.4. Sixtin.

Amama in Antibarb. Bibi.Job. Benedict. Carpzov, Bibi«

pärυ. Ρbilologico-Exeg. V. Ί. p. 202. Ejusdem Vorbil¬

der-und Frag-Predigten Part. Lp. 1iß.

o) Vid. Calov. Bibl. Jllußr. ad b. I. p) apud

Po-lum adb. I. n. ff. q) Vid.

Pfeift. Dub.

Fex*p. m. 44z.

Sixt. Amam. Antib. Bibl. r) Ibeod.

Hackfpan.

Not.

Philolorrico-ΊheoL l. cit. s) Comment. in b. I p. i$jj. tit* ffob* Schützen Apparat. Nom. propr. Biblic· Ίom.

11.

Jub titulo

Elifdci $. 4 t) loc.tit. 11) deOrig.

Script. Sacr. Hb. VIT. cap. 12. cit. Budd. Hiß. Eccle/. V.

Ί. Tom. II. per. //, feil, IV.jT.12. &

Pfeift,

in

Dub.

Vcx«

(18)

wz-&&£> > σ(

duplicis) titpöte quod apur! fcriptcres pro grandii lato

eximio adhibeatur x). Sic

Virgiiius

iib. i. iEneid. v. 659*

-

-Duplicem

gernms auroque coronain,

Lt.latam, ait Servius. Iderti iib. III.

Georg«

87«

Af

duplex

anitur per

lumbos fpina

- -■

tibi qfiioque Servius: aut vetera duplex, autlata. άιπ룧

Grsecorum Marceliö inferdum

iignificat

non dupiicem,

led lamm & grandern, ut apud

Öiofcöriderp,

Iib.

ii. cap.

2*3· Jb). etiam loca quådam Sacri VolumJnis

ci-tant, e. gr. i. Tim. V. 17. ubi de

Senfortbus,

h. e. Ec·

deficc

Döåoribus^

qui bene pt&fuöt, dicitiir: Διπλή#

?iur£

åfyécr&xfAv, dttphci

hcnore

, i. e. inulto honors

digni habeantur. Es de Babylorre illa magna :

ttégåfCl·'

duTVj

Sk.

τλάν, propinate iρΓι

duplum,

i. e,maltum,

A-pocal.

XVIII.

0.

Vjdeatur Stockius

Clav, lirrg. fan<& N. T. fub voce ειχλοος; ubi obfervat eam

,

(ynecdochen,

oYta numer

i fpecie

pro

multitudine

tndcterminata, notare multum? ρ

lur

imun?y id quod fa*

tis ed. Ex Veteri Teftainento adferunt locum Efajas

XL. 2. :ΑΤ)Κ0Π ΠΐΓΤ ΊΟ

ΠΠρ1?

fferufalem accepit e mann Pfeb&cxe duphaa, 1. e. in~

gentia mala, prö Omnibus peccatis fuis 2). Ex Iiis ϊο-^ quendi moelis, apud Auditores, tam facros, fum prö*-fenos occurrenfibus, concludunt, Elifgeum, ut fupra

-diclum, eundem illnm exrrrriUm ,

prsecellentemque

fpi-mum , quo- inft'ruitus· effet

Elias,

eexlem gradu

ifnpe·*

trare voluifie*

Verum

. x) Vid.

Pol

'Synopf.

Critic* ad

b.

/.

η. i. (ff Dav,

Knibbe Hiß.

Proph.

Ub\

it.

cap. V. §. XI.p. m. 2p6. A.

y) Ibejaur. Ung. Graec* Hcnr. btephaiii.

z) Sic exphcante Sanciio, apud Polum in

Synopff

Ioc< cit.

CW//*,

Kavaneüi Bibliotb. S. in wc.'

duplex·

(19)

!LW ) o ( tgj& 11

' v

Verum eninwero cum Textus Ebreeus

åuplicis

fpi-ritUs nuliam hic mentionern faciat, haucl temere opi-iiamur, plerosque iilorum, qui verba Elifaei hoc modo

expiicant, eo dedu<5tos fuifie a Verftone Vulgata, <jucc ita hsec trausferti ob/ecro, ut fiat duplex jpiritui tuus jn me. Quχ kiterpretatio a teχtu originali baud partim

digreditur^ quippe cum pbrafis Ebr^a cs'W

duplicem injerat porti(mem relpecht aitemus, non

ipi-rifum duplicem, ut moitet Efeifferus>b)· Nec uliura «it robur ifti explicatioru ex joco ΕΓ. XL. 2. cum ibi

non exftet oW φ, fed vocabulum Drbto. Ut tacea-fnus, fermonem ibi eiTe, non de duplo cuodam

ma-lo, (ed de bonis dupiicibus : uti patet ex loco

parai-leio Efaj« LXI. 7. Conl. Adnot. Jo. Heinr* Michaelis ad h. 1.

$.

IV.

3) Alia expllcatlo fpeciofior eil eorum, qul

pu-tant, Elifeum petiifie fpiritum duplo majorem fpiriti*

Eliteb feu voluiiTe , ut ipfi Elias precibus fuis duplo

ma-jora adquireret dona, quam Elias ipfe haberet c), Huc

(peétare eenfetur Verfio Syriaea, itemque haec

Strige-lii: Ut (piritus tuusinme duplicetur* Huc refert

quo-que Pfeifferus VerfionemArabieam, cujus verba fic

ex-prelTa

iunt ab Interprete Latino : Utpro fimpiici

du-pltcem

mecum habeam [piritum tuum propheticum 5 at-que etjam Vulgatam d). Translatio Clerici ita habet:

Tum Elifettsι Sit mihi^ inquit, qutfo,

duplo

major

co-B 2 piét

ü) Vid» Petr. Roques in Jacob, Sanrin. Betrach¬ tungen

'über

die

mchtipflen

Begebenheiten des alten und

neuen Teflaments. Part. IL

Betrachtung.

X. jf.

iß. p. 337.

b)

Dub, Vex. ρ. m, 443. c) Vid* Ρolus Joe. cit. Comf. Job. Schützen /. r. §. 2. d)

Dub.

Vex.

p.

tn. 4421

(20)

12 ) o (

pia fpiritus

tui*-

quam

in

te

eft*

Sic Rabbi Niflim

exi-iiimat, Elijmm petiiffe

duplicem

influxttm

propbcticum, & duplicem portionem ejus , quod

Elias

in vita /na

puffe

dit

5

&

ideo

ci

re/pondijfe,

rem

difficilem

petiifii,

i.e.

quin

tu es

eßellum,

c5\

me

di

ante me,

influxum

accipisy

impoffibile

e(l,

ut

adfcendas ad gradum

meo majorem,

fiqu'tdem

effellumnon

excedit

fuam

c

auf]am,

cetera ?). Ambroiius ferm. LXXXIX. htec

fcribir:

Eu¬

tins, cum

fimplicem fanSitatis 'ipje

habere

t

fpiritum,

Elifieo duplicem

reliquit.

Mir

um ergo

in

modum plus

Elias

gratis

dimißtin

terra, quam

ipfe

portavit

in

ex-los /). De fpiritu duplo majori exponunt quoque Hie¬

ronymus,

AuguAinus

,

Gregorius

j^),

Petrus Martyr,

Oiiander ^)> Rupertus & Petrus Dafnianus

/)

Pifca-·

tor fententiam fuam ita exprimit:

Duplex

portio^ quam

expetit

Eli(<z

us3 refertur

ad

ß-nplicem

portimem.,

habebat Eltas;

quafi

die

eret: ut

mihi

contügat

duplex:

portio

donorum

Propheticorum Elite

k),

Clericus

in

Comment. Philo!, ad h. 1. JVö« u/Vfrö, inquit, quid ve¬

tet , quominus Eli/zus dicatur

duplo major

a

habuiffe

do-TZ# Propbetica, quam Elias. His fuffragantur

Pfeiffe-rus in Dub. Vexat. p. 443. Noldiusin

Coneordant.

par-ticul. Ebraso-Chaidaic. p. m. 1046. Joannes

Francifc.

P>uddeu£ in Hift. Eccl. V. Teil. Torn. II. Per. II. Sedfc«

IV. §. 12. p. m. 427. Joh. Doughtejus

Anal.

p. 304.

ThiloMedull. Theol.Exeg. p, 4x3,

S^d

inter eos non

con-i) Vid. ffoh. Meyeri Annot. in

Seder ölam.

p. gjy.

tibi Rabbini hujus explicationem,

ab Abarbenel

adlat

am„

ita Latine transfert. f) Cit. Walther. Harm.

Bibi

4/7. g)

Sacy la

Sainte

Bible

in

h. I

cit. Saurin.

p.

h) Vid. Pol.

Synopf.

in h. I n, 2.. i)

Vid.

Walther i

c^

(21)

) o ( 13

convenit, quid fpiritu

iliov

duplo

majore

denofettir.

A-iii, ut Kupertus & Petrus Damianos, quos modo

no-minavimus, ad pefentiam duplo majorem

perpetran-di miracula opinionem fuam reftringuntalii duplo

majorem fpiriiom

prophetiae

five dodlrinse

intelligunt:

alii utrumque horum redlius conjungi exiftimanf

/). Lutherus r quem

fequitur

Svecus interpres,

de duplici five majore virtute

eoncionandi

exponit

m),

Ita certe habet glofiVmarginalis

Luther!, vel

cujus-r,cunque demum

fit:

Elifa

wolte

nicht

einen

zwiefal-„tigen Geiil Eli«; haben r ίο es doch ein

Geiii

ift

5,fι Cor. XII: 4) imallen heiligen: fondern einen zwie¬

spältigen Mund deiTelben

Geiftes,,

dais er

ftårcker und

y,mehr predigen konte, denn Elia* als er auch that. 5,Ceteruin vitio vertit

huicfcholio

Hackfpanius,

quod

rigide nimis urgent vocem Πί>, i. e. os 3 adeoque minus

tongrnc o\rc/ s& transferat

zwiefaltigen

Mund, atque

reftringat ad

jolam

pr<zdicationem, cummuttp patcat

la*

tius..

Ipfe

vero obfervat, in

tribus

illis locis Sacri

Codicis, ubi phrafis hsec adhibetur, prius vocabulumY

r£, a propria

fignificatione

femper recedere

(conf.

§·

IL hujus dififertationis ρ. 7O Vulgatum Interpretern r

a vero tramite diicedentemr occafionem prarbuiiTe

in-„terpretibus explicationis hujus, ut &

alienas

&

fuper-„vacaneas quaeftiones movendi,. contendit Sixtinus

Amarra· Qui pariter Lutherum,

dumI

in

Vul-,,gati Interpretis veftigia pedes

fuos

ponat, mentern

^Prophet#

aiTecutunv nonfuifife,

monet. ldemjque

fe-re judicium de hac Lutheri explicatione

fert Wal-*

fcherus inHarm., BibL ad h. loc.

Ϊ) Vidi

Waith.

HB, p. 417. η. 2,3,4,

(22)

Η ) ο( Q&& §. V.

Saarn hane fententiam de duplo majoribus donis Spiritus, refpeélu Eli«., probatum eiint ejus patron*.

I. Ex refponfo Eli« -fVPpn: Rein

diffizilem

petiißi.

q.

i

magnum omnino poiiulatum ηj\

II. Ex eventu. Quippe ohfervarunt Ebr«oriim magiftri, plura & majura miracula Elii«urn perpetrafFe,

quam Eliarn o). Petrus Darnianus ftatuit, Elifeum

vi-ginti quatuor

edidiiTe

miracula, Eliam tantum

duode-eimp). Aiii Eliarn

feeifle

odto, Elifaeum fedeeim q),

Elise miracula Tic recenfentur: I. ccelum occlufit, ι Reg. XVII; i. IL Farinam adauxit, ibidem v. i(5. III.

Mor-tuum vldu© filium exfufeitavit, v. 22. IV. Ignem de

coelo impetravit, f. Reg.XVIII. 38. V. Pluviain

ac-quifivit, ibid. v. 45· VL & VII. Unum & quinqua-ginta viros, igne ccelitus ddapfo, bis confumfit. 2.Reg.

j.io.feqq. VIII. Jordanem fluvium divitit, 2.Reg. II.8.

At vero tacent jejunium quinquaginta dierum, 1. Reg.

XIX. 8. Eiifeo

adferibunt,

quod I. Jordanem diviferir,

2. Reg. II. 14. II· Aqu« medicatue fit, ibid. v- 21. III.

Urios ad difeindendos pueros immiferit, ibid, 24, IV. Toti exercitui aquam obtinuerit, 2Reg. III. 17.20. V. Oleum auxerit, 2. Reg. IV.6. VI. Sunamitidem

fe-cunditate donaverit, ibidem VII. Vitam mortuo

reddiderit, ibid. v. 35. VIII. Pultern fanaverit, ibid,v.

41. IX. Panes multipiicaverit, ibid. v. 44. X. Lepro-fo fanitatem reilituerit, 2

Reg,

V. 14. XI. Miniilrun*

fuum lepra adfecerit, ibid v. 27. XII. Ferrum natare

«urayerit, 2

Reg. VI

6. XIII. Pueri,

oculos,

ut

confpi-ceret

n)

Pfeiffer.

D. V. p. 4^.

Buddes

Hiß.

Eccl

V.

T. Tow. TL ρ. 427. o) Idem loc. dt, p)

Waith.

TL B. /· c» Carpzov.

Evangelijch.

Vorbilder-und Frag°Fre->

(23)

)6 (

SÄD

χ5 eefet exerciium, speruerit, rbrd. v,

17,

XIV.

Höfles

erccitate

percufferit, ibid

v. ig. XV". Annons

abundaii-tiam inöplnatarn praedi*erit& procuraverit, Ί

Reg. VII# J.& 16. XVI. Vita defuncRushomiiiem in fepUkruirt

ad o/Ta fua projedhim ftrfcitaverit, 1Reg. XVI. 21.r).

Haec ipfa utut muftarn veri fpeciem atque robur

haud cotiternnéndam huic explicatiofli videantur

ad-dere; aliis tarnen ifla recenfio miraculorom utriusque

Prophetse

rneriüö Vacillans habetur, qui nondum

evi-éturri pufanf, iirigula ETrae rniracuia, in hifloila facra,

memoriafc prodita efTe.· Nec ullarn ibi com

parationem

habemus inter Elite atque Eiilki miracula;

ufpote

quo-rum tunctäntummodo faciunt raefttioftem facras

litterac,

quum argumentum aliud enarrandum ejus rci

occaiio-nem prtebet Fingas

vero, Eliam non piura edidifle

miracufa, quam q ute in Volumine Sacro funt

perferi-pta> hinc tamen: non eonfickur, Eliiaeum majori do¬

norum Propheticorum menfura

prcedkum fuifle. Inde potius colligifur , Elifseo

ftepius

oblatam fui/Te anfam

oftendendi Divinam virtu tem fecum communicatam f),

$.

Vt

Prsfcfefeä fenieftfise huic, de

dupio

majoribus

cfoftiS,

opponirLyra illud Salvatoris, Luc.

Vi.40*4?χ.#Πμζ§φ

"unsξ τον «υτ5$ exiflimans, nimis pr<e~ (umtuqhim fuijjrf β Ehßeus duplicem

poteflatem reßeciu maßftrifui petiißet t). Et Grotiuss Putam qtudam,

in-quit, po/cerc

Éliftfum,

ut

äuplam

babeat

vim [pirituf

adfpintum Eli# $

quod(uperbum

fuerat u). Thomas

lib. r) Vid* Job, Schützen. Appar. Nom.

Propr.

Bibi.

Tom, IT. ρ. ?h. itj.jS.

3. s) Conf. Smurin*

Betrachtung.

Parté IL

β*

ig. P.jtf

. t)

Pjeiß.

D V. p. 44*

(24)

%X3D ) o C

Üb. IV. contr. gentil. c. 13. putat indecorum , quod

Eli~

feuspetierit eße fupra

magiflrum

χ)* Hoc ut

poßularet

Elifelisy nonfivija

verecunäia,

ait

Menoehiusj/;.

Hifce

vero cfubiis refpondent fententhE

hu

jus

fautores,

pe-titiouem Elifcei proveni/Te, non ex fuperbia, ut

cele-britatem nominis compararet,

Ted

ex

fand:

o motüy ut

regnum Dei inter

homines

magis, quam

Elias,

dilatare

'

optaverit. Anunaävertetäty inquit

Petrus

Martyr,

(piru

tum

Eli<e,

-quamvis

admirabilem,

Ja

tis

non

juijje

ad

ΊfraElitas

revocandos: videbat

malitiam quotidie

auger

eamque

fotentiorifpiritu

expugnandam

effe

z).

Cum

igi

·

tur non fui,

fedecclefiz

cauffa^

iclque

band

dubie'ex

im--pulfu Spiritus

Santli,

Elifa

ejusmodi quid petierit,

poßu-latum hoc nee arrogans, nec

illicitum

cenferi

debefet

a).

Praeterea exiftimant, verbo Divino contrarium non eiTe, Γι difcipulus quidam

defideraveritdonis

miniftranti-bus magiitro fuo antecellere, quum

Chriilus

fuis

pro-miferit difcipüfis, ut

μείζονα

sgyoLy quam

ipfe,

eclituri

ef-fent,Joh. XIV. 12, b). Judgei quoquein

Jalkutad h

tuunt cemulationemnoneffe crimen in

filio re/peftu parentisy

nec in difcipulo vefpeftu

mapiftri

c).

Hujusmodi

deela-ratio negotii praefentis

licet aliquem

tollat fcrupulum,

nihilo tarnen fecius viris aliis eruditis hoc Elifaci

po/lu-latum aüquid habere arrogantiac

videtur,

cum

perpen-dunt tum proeclara Eliae

facinora,

geitaque

maxime

illuitria; tum etjam, quod euin Deus prse

ceteris Omni¬

bus illius feculi hominibus honore adfceniionis in cce-lum fuerit dignatus; quo

ipfo

typum

haud

dubie

exhi-buit adfcenfus Salvatoris noftri Optimi, Maximi

valde

illu-x) Nold. Concord. Part. p> m.

loqti.

y)

Apnd

Po-lum l c. z) Jdem L cit. a) Sic Buddens in

Hiß.Ecct

(25)

/

€21®

)

o

(

ι"!

älluftrem & gloriofum.

Numquid

vero

Elifeus,

fine

Γα-(plcione

arroganti#,

prac

xllo

quidquam

petere

potuit,

quem Numen

Divinum

adeo

reddiderat

in

Ifraéle

conr

fpicuum

d)?

$.

VII.

J)Tertiamtandemfiftimusfententiam

virorum

era-ditorum de hoc negotio, quae nequeparem, neque

majo¬

rem quidem, fed minorem omnino

ftatuit

Spiritus

men-furam, ab Elifeo expetitam,

refpe&u

ejus,

qua

donatus

erat Eliasj eumque adeonon cum

magifiro

fuo,

fed

cum

aequalibus, ceteris

Prophetarum

filiis hic

comparat.

Et-enim hi petitionem

Elifaei

eum in

modum

interpretan-tur, ut duplam, prse

condifcipulis,

portionem

donorum

Spiritus

San&i petierit.

Hiec

explicatio

ut

in

argument

to hocce nodofo, & varie agitato, minimum

habere

vi¬

detur difficultatis, ita virorum fere

ceiebriorum

-calcu-lum facileeft adepta. Prseferunt eam

relicjuis

Tirinus,

Vatablus, .Junius,

Malvenda,

Grotius*

in

fuis

ad

h.L

notis e). Sic & Sixtinus Amama,

Hackfpanius,

Wal-therus,

Munfterus, Piicator,

Cajetanus,

Vinarienfes,

Verfio Anglicana,Tigurina,

Gallica

Geneveniis,

Ita-lica Deodati, Belgica nova/).

Quibus etjam

acce-dit veriioDanica recentior;necdiflentitforte Grceca

LXX

interpretum, haec habens:

γενη^ητω ίη

ίιπλχενπνειμ,ατί

εΐϊ έμεϊ nec

SyriacafortaiTe, licet

aliurnejus

fenfum

videatur exhibuiffeJLatinus interpres.

Evidentius

vero

hanc cxplicationem

prasbent

Johannes

Mercerus^),

C

Caio-d) Vid, Smiriη

l

c, ρ 33ϊ>

e)

Vid.

Peius

/.

# ru 4

f)

C:t>

Ρ

fei

ff. D, V.

L

t.

g)

in

ob/ervat,

(26)

η §*3)

)

ο c ν

CaIoviusA)5 Hermannus

Witfiuså), Thomas Goodwi-nus/), Jacobus Saurin atque in eum Petrus Roques

5 Jö. Heinr. Michaélis η), Queniledius c) &b. m.

Epifcopus

Gezelius noitras

in adnot.ad h, 1. Han? nos

quoque, falvo

meliore

judicio, ceteris

omnibuspro-babiliorem cenfemus.

Rationes autem, quibus' haec fententia

potifiimum

nititur,, nunc pariter bis fubjungere

atqueadferreanimusquidfemeraticeterum anguitia tem¬

poris & typorum, quin&facultatum tenuitate , praeter

opinionem, impediti,illa5 quae reftanc, inaliud tem-pus*

ii

Deaita

vifum.

iuerit,

cLfferre

cogimur.

f.

VIIt.

b) in BibL

Illußr.

Gvotianam interpretationen! a<*·

Iiis

preferens.

k)

Mifcellan,

faen

hb.

L

c. iS» jf.

47.

i)

Mofes

& Aaron

libi

VI.

cap. 4. f. 7. Cu¬

jus fententie

infigne addit

pondus Jo. Gottlob. Carpzo-vii> Viri ubiixis acutifimi, tmfenftts in [uisad

Göodwi-num aänot. uberrimisyåoäiffimis. Vid. Apparat. Antiquit.·

lib. i.e.i.

§*2.m)lee.at.

jf. iß. n)Annot.Bibl adb.

ly

References

Related documents

Atque hasc filiis Prophetarum quldem iunt in prceienti illa pauciffima, opella quas fcri- de.

dum prxfigkur π (r), quod praeter Articulum (s) cor*, mode denotare poteft notam univerfalitatis (t), hoc feil fenfu JE HOP AH, DEus omnium Exercituum, qui. ecelimi &amp;

verbis: Π1ΓΡ Dominus regnavit, Pf. Π1ΓΓ Regnabit Dominut in fempiternum, Pf. Atque fic placuit haud dubie Divinas Bonität!, deferibere per tres temporis dif- jerentias fuam

cftendi pofle , Colchis , qui apud ■ Herodotum Atgyptiis praeponuntur, antiquiorem circumcidendi ritum adfcribi debere , quam reliquis. gentibus : quae ratio argumentan- di,

hcec etjam reddidit B. LUTHERUS: Das iß eine weife eines mcnfchen, der Gott der Hjrr iß 1 licet aliter prius, ubi verba ultima transtulit in Vocativo; id quod acce- ptavit

anniculus in facrificium pro reatu. Quo facto ? Uli Nazl- r«3tus renovatus fuitj ita ramen, ut novum temporis fpatium , quo fe devotum volueraf, jam rurfos inchoaref, non

fe videtur, haud dubie prefuit. Quod fi ex quorun-. elam calculo dccefferit anno fere decimo

dona, quam Elias: quod ipfum y polt Rabbinos alios,. notante hrc Kirnchio, &amp; Abarbeneiemf