D I S S E R T A T I O H I S T O R I C A
y
DE
LANIENA STOCKHOLMIENSI
A N . M D X X ,
Q U A M
CONSENSU AMPLISS. FACULT. PHILOSOPHICÆ Ï N I L L U S T R I A C A D. U P S A L I E N S I
,
P R Æ S I D E
M a s . ERI CO M. F A N T ,
'HISTOR. PROF. REG. E T ORD.
R. S. S. M.
P R O G R A D U
P U B L I C O E X A M I N I M O D E S T E S U B M I T T I T
L A U R E N T I U S L I M B O R G ,
» A L E K A R L W S .
IN AUDIT. GUST. MAJ. D. XI JUNII. AN. MDCCLXXXV.
H O R I S A N T E M E R I D I E M S O L I T I S .
U P S A L I Æ ,
T y p is J O H . E D M A N , D i r e c t , e t R. A c a d . T y p o g r ,
I N
S A C R A M R E G IA M M A J E S T A T E M
MAGNÆ FIDEI VIRO,
R E G I ® C A N C E L L A R I / E C O N S I L I A R I O ,
EQUITI AUR. DE STELLA POLARI SPLENDIDISSIMO \ GENEROSISSIM O a t q u e NOBILISSIMO
D O M I N O
J A C O B O
V . E N G E S T R Ö M ,
MÆ CE N AT 1 S U M M O ;
S A C R U M .
D E
L A N I E N A S T O C K H O L M I E N S I A R M D X X .
5- I.
I
nter nefaftos maxime dies, quos recentior m emorat hiftoria, fuit certe VIII Novembris an.
1520, quo XCIV viros ex N obilium , Clerico
ru m & Civium urbicorum ordine cruentæ neci dedit R. C H R IS T IE R N U S II:dus. Ipfe Daniæ Can
cellarius sîrildus H w itfe ld t, Svecano nomini haud femper alias æquus fcrip to r, confiteri cogitur talem non vidiffe Chriftianum orbem , praeter u n ic u m , diem puta S. Bartbolomœi Lutetiae Parifiorum an.
1572/7). N o n mirum ig itu r, fi ad feram pofterita- tem exfecranda ejus memoria rem anferit, praefertim cum & fide dignas & accuratas fatis habemus ejus defcriptiones. T re s fcilicet primum nobis citandi funt teftes dvroitrcu. Fratres puta Olaum & Lauren
tium P e tr i, quos cum manifefto vitae difcriminc praefentes fuifle, hic fequentibus teflatur: - - hvilket w ar en f a (t ocbri/telig g a m in g {de cæde Sturiana in litteris ad R. E R IC U M X IV //) lo q u itu r) langt
A 2 we
rt ) Præf. ad H id . C H R I S T I E R N I Iï:di.
b ) Edit, in Hallmans Ol. och Laur. Petri Lefverne, p. 132 fq.
Tvederftyggeligare, ån tben thyrannens Konung Chri- (lierns var i Stockholm , bvilket ja g fa mycket båt
tre m in n e s, [om ja* det f j c l f med egna ogon f u l l a f fbrfkråckelfe anjag , hade ock Jå når a i t het t a blodbadet omkommit med Måfier O luff m in fa hg a broder, dä han dnfleliga talade och jig for tyran
niet grufvade, vid det Bifkop Mattias i S tren g n h f å ofkyldigt , forn alla att dra den gången bief quart e- r a d c ). Ther icke en af Tyrannens folk Evert L eu f beiiåm d, Ty/k til Nation tagit ofs i fb rjvar, i det han hafteltga ropade til Bödelsknektarna, Join hade ofs vid håret gripit och (låpat til then med fvårdet tilreds (lodi at a f hugga : (koner tbeffe unge m å n , fom icke åro Sven/ke ; utan Ty/kar, thet han ock ej annat vis fie, emedan toi med honom intet långan tid förut uti Wittenberg ofvat et förtroligt umgän
ge. Olaus Petri, in fuo rerum Svecicarum Chroni
co m:fcr* circa an. 1534 exarato, hujus crudelitatis hiftoriam tradidit d ) ; & frater ejus Laurentius e- tiam in Clironico Svecano, fcripto an. 1559 e ). His addendus eft Olaus M agni, Septentrionalium gen
tium hiftoriæ au&or famofiftîmus, qui eidem Lib.
VIII c) Quart are ap. Olaum Ma gui. quartern ap. Ol. & L/iur.
P etri idem fignificat ac hodiernum fteg la , rotis im p o n e
re , Gall, écarteler.
d ) Paniculam hanc e C hronico Olai P etri ex ce r
ptam edidit Job. Hadorpb in alleg. ad Chron. R h y tm .
P 459-
e) Hujus exem plum tcriptum an. 1594, quod pofli-
det Celeber. Dom. P ræ fe s, fecutus fum.
VIII Cap. XVII & XVIII de feveritate Reg. CHRP S T IE R N I fecundi trattadunculam inferuit, in qua tefta- t u r , fe vidente i f trépidante hanc lanienam fuiffe pera
ctam & ultimo addit : quod autem ego amarius ceteris, verius tamen & parcius fer ibo, audax teflim onium f a c i t , quia cum gravi meo periculo Zf meer ore, o- m nibus iis tragœdiis injpiciendis in te rfu i, ut doleth ter viderem mala gentis mece, & c. / ) , Dupplicem quoque (at prolixam publico nomine & proximis temporibus faCtam habemus de tyrannide hujus Re
gis relationem ; alteram nomine Senatorum Sveciæ datam Strengnefiæ d. 6. Jun. 1523 g ) , regni forte incolas fpeCtantem; alteram nomine G U S T A V I ERI- CI Gubernatoris & Senatorum Sveciæ , datam Su- dercopiæ d. 29 Dec. ejusdem anni h ) \ quam exte
ros P rincipes, Pontificem puta , Imperatorem & Re
ges attinere ipfe ftilus prodit. r J y x?ovov quoque Ra
dor pbm s exiftimat auCtorem feripti Rhytmici : Ko-
A 3 nung
f ) Hift. G ent. Sept. B reviarium , Lugd. Bat. 1645,, i2;o , p. 285 - 290.
g ) Edit, in v. Sticrnman Riksd. Befiut, V, 1 p. 3 fq.
b ) Edit, a Htd it f e h l t , 1. c. p. 304. Hadorphio Coll.
cit. p. 467 & v. Stiernmnn , 1. c. p. 22, fq. Cum hoc anno d. 6 Jun. Strengnefiæ ele&us Rex fuiffet G U S T A - V U S ; & tarnen G u b e rn a to r his litteris falutetur, datas illas fufpicamur an. 1 ç21 ; hoc vero a n n o , line formulae m utatione, Sudercopiæ impreffas. Manifefto difcrim ine Pdfveliga H eliglut , Kejferliga Mnjeflet, Konghgn Stonndgtig- b e t, Cburfurfleliga och Furße/iga Fade in titulis Princi-
pum diftinguunt.
nung Chriflierns klippings Crbnika , quod ad finem Chronici Rhytmici edidit p. 5 86, ex duplici codice nv.fcr. Reg. Antiq. Archivi altero, altero Afîefî. Jo
hannis Jacobi Burœi d e fu m tu m /). Jacobus Zieg.
le rus , Landavia - Bavarus, confortio Archiep. Johan
nis M agni atque Petri M agni , poftea Epilcopi Aro- fientis, Romae f r u e n s , procul dubio ab illis noti
tiam hujus lanienae haufit, quam dein non inelegan
ti calamo defcripfit & fub Excidii Holmen (is titulo Scondiæ a fe an. 1532 primum editæ annexuit. Re- centiores non m o r o r , ex quibus tantum nom inale fufficiet Jokannem O lai, Lincopiæ urbis in O ftro-G o
thia Confulem, qui Hiftoriam C H R IS T IE R N I Il.di rhytmis Svecicis exaravit , quam Stockh. 1644 edi curavit, pag. 236, 4:0, Ericiir Bencdiäi Schroderus, NycopienfîsÆ ) , a t q u e , cujus hic epitomatorem e- git, fupra memoratum A n ld u m H w iifeld, qui omni
um copiofiffimam tyrannidis hujus regis confecit Hi
ftoriam.
$. » .
Origines inimicitiae S T E N O N IS S T U R E junio
ris cum Archiepifcopo Guftavo Trolle ab anno us
que 1512 repetendae, quo cum ejus patre de regni moderamine aemulabatur. Erat quippe ille Ericiis Troile , ut verbis Johannis M agni u t a r / ) , moribus
inte-
i ) Cfr. Hadorpb. in praefat.
k ) v. Stiernm. Biblioth. SvioG. p. i f .
7) Hi ft. SvioG. Ed. 2 p. 902. Eriam Lnur. P etri in C h ro n . M:fcr. en mögen ocb Jbrflandig man eum ap
pellat.
integerrimus & in rebus gerendis prudentiflîmus ; immo quod rarum in noftræ aetatis nobilibus eiïe fö
let , eximiam in Divinis & humanis legibus eruditio
nem cum fumma laude & multorum annorum (lu
dio (ibi comparaverat m ). Cum vero in Dania prae
dia hereditaria h ab eret, adeoque ab ejus partibus ftare crederetur ; loco illius ele&us eft S T E N O , cu
jus forte moderationi eft tribuendum , quod in filium Guftavutn Troile transferri perm ilerit, compenfatio- nis e r g o , archiepi(copale pedum. Hic vero non a- lium in finem illud (ufcepifte fe monftravit, quam u t vindi&am de Sturianis afteclis per Danicam fa&io- nem fuimeret. E r a n t, inquit Johannes M a g n u s, ambo ju ve n es i ambo illußrijßrno fanguine n a ti, am
bo vehem entis fp ir itu s ; Jed Steno ju ftio r z f mode- ftio r m fu a cauffa videbatur. Interim cum aperta vi illum fe adoriri videret S T E N O atque munita arce Ståkenfi vafra fua confilia tegere, famofum illud de
cretum comitiale Stockholmenfe an. 1517 confici cu
ravit, cujus nos notitiam folam habemus ex litteris ejus ad cives Norcopenfes & his verbis n ) \ Therfô- re bafva nu wârdige F'åder, ärlige Herrar och gode
r u
n t) M edicam arrem p ro te m p o ru m ratione & p a
t r e m A rvidum & Ericum Troile callui (Te, ex m:fcr. m e m b ranaceo ipfis p r o p r i o , in R. v e ro Biblioth. S to c k h . ad
h u c fuperftite, p ro b a v it Bergius, T a l om S to c k h o lm , p.
41, 88 in not.
» ) Ed. in A p p e n d , ad Hadorph. C h ro n . R h y rm . p.
436. Editum v ero eft ipfum D ecretum ap. H w itfe ld , 1- c. p. 84.
M ån Rikfens Råd med kåpfladsmån och menige Sve
riges inbyggares fullmågtige j a och fam lycke få en- drågtiga uibfver ens vor dit och tberuppå b ref gjordt under Rikfetis klåmrna och infegef alla thejfe gode H errar, andelige och w erdßige, och Frå!festnån) fem hår tilflådes åro, Stockholms fta d med landfens in- fégel, at vi vilja aldrig bekomma eller hafva honom (G u ftaf T r o lle ) for Arkebifkop hår i riket efter then- na dag, fö r fak (kull fom före/krifvit flå r: och Sta
kes Slott (kall brytas ned i grunden , och platt till intet göras. Praefagiens autem callidifiimus Lineo- penfium Epifcopus Jahannes Brafk, non hoc modo omnem in pofterum fopitam fore comroverfiam, (i- gillo (uo, huic decreto (ubferibens, fubdidit fchedu- lam , in qua notatum : Detta år ja g nådd och tvu n gen til. Jam tum enim data erat Bulla Pontificis L E O N IS X archiepifcopo Lundenfi Birgero, qua de criminibus, quorum C H R IS T IE R N U S Rex STU - R IU M accufaverat, inquirere jubetur atque, jure Conftitutionis Clementinæ de Epifcoporum perfecu- toribus , contra illum procederem ); quin & pro
mulgatae litteræ B irg eri, quibus excommunicationi majori S T U R IU M ejusque affeclas fubjicitp). Haec vero Romanae (edis vibrata fulmina ultimo d. 13 Maij 1520 infecuta eft Bulla ejusdem Pontificis Archi
epifcopo Lundenfi & Epifcopo Rofchildenfi ad in- ftantiam Gujtavi Trollii data, de interdifto majori
S T E - 0) Recenliram videfis in Celfii Bullario p. 216.
p ) hditæ ap. Hrvitfeldt, 1. c p 77.
S T E N O N I S & regni Sveciæ, quod tamen concedi
tu r Epifcopis poteftas, confentiente T ro lh o , rela
xandi , quoties illis e re videretur q ). Atque eo ma
gis relaxari debuiffe ex eo manifeftum eft , quod in utraque capitulatione, quam in traditione Stockhol- miæ dederat C H R IS T1E R N U S , expreffe pollicetur:
Fivad Jkett år få wårdigafte war dige Fader, Arke- bifkop Jacob på A n ib n , Jrkebifkop Guftaf i U ffa la , Bifkop Otto i W åft er å s, och andra Frelater, Ridda
r e , goda m ån, F råljesm ån, deras tjenare, bönder och bokarlar, innan riket eller u ta n , fo m fätigne hafva varit eller fångne åro, fö r all den fkada ocb f o r d e rf dem nu (hett år , bejynnerligen pa S ta k e , f â • renåmde Arkebifkops S lo tt, A rnön eller några deras g å rd a r, gödj och ägodelar, fÅwrd ief håldft å r , rörligt eller orörligt, (kall vara och blifva en klar aftalad fa k , i alla råtter, andeliga och verldfliga ef
ter denna dig r ).
$. III.
Crudelitatis fuæ futuris fpcciminibus prælufit C H R IS T IE R N U S , cum vix in urbem Stockholmien- fem intromiflus d. 14 Sept. 1520, bina exftrui fe
cit patibula, in foro majori (Stor- ) atque ferri ( Järn
torget) paucosque poft dies priori loco M agnum Johannis horrendo (upplicio perire jutfit. Erat ille
B no-
q ) Cfr. Celfium 1. c. p 218. Edita ap.Spegel, Bevis til Bifkops - C h rô n . p. 70.
r ) Hadorpb, 1. c. p. 448,
nobilis de Tilleberga in Paroecia R ybro, præfe&us arcis Arofïenfîs atque Epifcopi Petri M agm patera).
Crimen ejus f u i t , milites contra faflionem CHRI- S T I E R N I , Strengnefiam depopulantem, mif/îe. Jam vero nudus omnibus membris cruci fuffigitur, ex qua multa locutus de fua innocentia atque ad cives queflus de flatu re ru m , C H RISTIEK N UM irritavit.
Quare mifit fatellites, qui virilia abfcinderent, pro
j e t a in faciem p e n d e n t i s c u j u s latus etiam poflea transverberatum efl tam vaflo vulnere, ut manibus rimarentur cor , quod extraftum & ipfum abjeftum efl in faciem mortui. Verbis ZJeglen 1. c. p. 502 tragoediam enarravimus, quam confirmât relatio re
gni Senatorum antea memorata ap. v. Stiernm an, p.
32. Interim tamen nihil ultra timuiffe vifi funt re
gni proceres, cum exeunte menfe Oflobri Stockhol- miam redux e Dania , in quam paullo pofl captam urbem abierat, fieret C H R IS T IE R N U S , diademate regio jam crudele cin&urus caput. Etenim non tan
tum promta atque parata ei jurarunt obfequia \ fcri- ptoque fingulari hereditarium ejus jus in Sveciam fla—
biliverunt, edito ap. H w itfeldt p. 145; fed & blau- ditiis ejus in triduo, quod coronationem excipiebat, convivio fe irretiri fiverunt t Sequenti vero die*
VI
s) v. Stiernm an, H ô fd . M in n e p. 175.
Konungen Jjelf Jyntes allom vanlig, ocb låt fig med f i t t anfigte ( 'vara luftig ocb glad förnim m a, undfångandes en p a r t med fkrym tagtigt kyfsande, Jomlige med vånligt fam nta
gande , flog bånderna fa mman, log ocb låt allabanda vanlig
hets tecken p ä ß in a y verba funt Senat, regni ap. v. S t i e r e
V I N ovem br. G ußavus T ro lle, fiia adferendo gra
vam ina, decretum illud Stockholmienfe de an. 1517, plurium Magnatum nominibus fîgnatum , in defen- îionem C hrijtin# Gyllenßierna allatum , provocavit.
T u m en im , cauflam & fui ipfius, & Archiepifc. Trollii Jacobiop\<t Ulphonis nec non Ottonis Arofienfis Epifco- pi nomine, agente Mag. Joanne, Canonico Upfalienfi, XII virale judicium conftituitur, cujus membra Gw- Jtavus Trolle y Archiepilcopus Upfalienfis, Joannes A ndre# , Epifcopus Othenfîenfîs y Johannes Brafk , Epifcopus Lincopienfïs, Otto S v in b u fv u d , Epifco
pus Arofîenlïs, Mag* Georçius lim ari, Archipræpo- fitus Upfalienfis, Verner us , Archidiaconus Linco- pienfis, Laurentius A n d r e # , Archidiaconus Streng- nefenfis, J o a n n e s, Diaconus Scarenfis , Do£L Petrus Galle, Scholafticus Upfalienfis, Do£fc. Ericus S a tn in g , officialis Upfalienfis, Do&or Laurentius Ordinis Prae
dicatorum Stockholmienfium atque Mag. Sveno, Ca
nonicus Scarenfis. Accufabantur tum Steno S tu r e , Sigrid Bauer , Chrißina Gyllenßierna , Magnus Gren , Michael N ico la i, Ericus R o m n in g , Cbrißier- nus S iv a r d i, Olaus Voir am , Ericus Kufe , Claudius K ylie, Olavus B jbrnonis, Reinerus E r ic i, Ericus N ico la i, Efkillus N ico la i, Petrus Skredder, Joacbi-
B 2 m us
man. 1. c. p. 9. Quibus concinit Zieglerus p. 50Ç. 7j - rannus eß ß attira ju f ta , corpore amplo, truci vultu ; fe d quem in congreßbus praecipua comitate contegat, h i hum (Johannem, f 1 5 3 2 ? ) fe ru n t referre indolem patris Ç f, quamvis juvenem f nunc ejfe minaci animo î f j aidante atroces voces.
m us Brabe, Sveno Håg, Petrus S m e d , Confutes, Se
natores & Cives Stockholmienfes apertæ haerefeos p*o- p te r e a , quod archiepifcopum Trolle per annum &
XVI hebdomades obfederant, in curiam Stockhîl- menfem tra&um perpetuo damnaverant carceri, :a- ptivum per duo annos tenuerant atque letali addi
xerant vulnere , quod adhuc omnium oculis confoi- ciebatur : Ståkeniem arcem funditus deleverant, ce- nodia templi & fedis cathedralis dilapidaverant, pro
ventus Archidicecefeos per IV annos ad DC milia mare, folid. (ibi vindicaverant. Archiepifcopum qio- que Jacobtim Ulpbonis vinftum Stockholmiam cu- xerant , villamque ejus Arno fuerant depraedati. E- pifcopum O ttonem , fecunda Pafchatos die in iffo femplo Carhedrali captum , arci incluferant, Canoii- cumque Jo a n n em , hujus caufae aftorem , per trim- nium in arce Stockholmienfi in vinculis tenuerant. Eis rationibus commoti h i , partim propria in caufta, u- dices S T E N O N E M ceterosque apertos declararunt be- retico sa). Dupplex vero axioma ecclefiae Rom ane, alterum haereticis non fervandam fidem, alterum il
los enfe atque igne effe exftirpandos, efFe&ui dire conftituitCH RISTIERN U S; in litterisfuis adWasboin- fe territorium poft lanienam datis, illam in haereti
cos fuifle pera clam ex tenore Legis S. ERICI Reps aperte afferens v ).
§■ f r ~
u ) v. ipfa judicii form ula apud Hmtjelàt 1# c. p . v ) Edit. ap. Hadvrpb, 1. c. 455.
§. IV.
Brevitati litantes ipfa hujus lanienae hiftoria tra
denda fuperfedere cogimur, verbo tantum monen
tes , accuratifiimam ejus notitiam a Hwitfeldo Dano hauriri. U t vero ab una parte finem fcelefti hujus facinoris exftirpationem praecipuae nobilitatis Svecanae merito fortatfe dixeris; ita ab altera eo usque crude
litatis in hoc exfequendo proceffit C H R1STIER- N U S , ut nefciam, anne dementiae notam jure incurrerit.
Rufticanæ plebis auram difpertiendo falem, cujus tum maxima erat penuria, captare voluit; neque ve
ras efle exiftimaverim, fed ad animos ejusdem con
tra illium irricandos fi&as, quae circumferebantur, v o c es, Svecanum ruricolam una manu pedeque li
gneo terram aeque commode arare pofie. O b rervatu dignum praeterea eft, cum manifeffis Svecicis , Da- nicis, Lubecenfibus eje&us e folio peteretur CHRI- S T IE R N U S , illum nullo modo iflis refpondifie, prae
terquam quod litteras Legati Pontificii Johannis de Potentia, quibus lanienam a p p ro b aret, fuis in fcri- niis fervari di&itaret. E orum quidem refutationem injungere voluit Petro Parvo (L ille) Rofefo n t an o , Equiti Dano & Profel7ori Hafnienfi, cujus hac de re verba, cum C H R IS T IE R N I animi indolem illuftrent, digna fu n t, quae audiantur. Ita vero ille: Chriflier- nus fecundus, pofieaquam in Germania exulans in [(William Juarn me adfcripfi/Jet, atque contra fcrip ta Svecorum pajjim turn divulgata, quibus eum gra
vi (/ime d iffa m a ra m , me u t Jcriberevi adhortatus es- Jet j liberum in J u u m archivum mihi aditum fe c ity
B a u t
nt inde ad arbitrium meum codicillos, litteras obli
gatorias c f item alia documenta ei negotio accom
moda depromerem. Feci itaque quod R ex atejue Do
m inus meus clementijjimus voluit, qui in alios qua
lis f u e r it, equidem n e jtio , de me certe quidem opti
me fem per m eritus erat, ac multa ex decretis Cf codicillis exarata exempla in unum congejji: • - qui
bus rebus dum occupor y forte accrdit, quod die qua
dam R e x , p rêter omnem meam exfpeciationew in
terveniens, me interrogaret, num Interas proprio per- fpicuoque Latmo fêrmone illi fcnbere pnß’em. Cui quum refpondijjem, fi argum entum proponeret, in
genioli mei periculum me hbenter fa ttu ru m ejje, ni
que operam daturum , ut fi non Jatis ornate, / plen- dide atque copiofe, at ne incommode quidem defer i - p tu m ejje homines non indocti dijudicarent. (tJuibus auditis pitturam manus mea fibi offendi continuo poflu la vit; quam poßeaquam exhibuijjcm, quia nec bona adm odum , nec elegans Jatis erat, quxrere e x me ulterius pergit, num quid ne elegantius magis que /cite feribere poJJem- Ego qui picturam , non fcrtpturatn ab eo reprehendi animadverterem ingenue refpondi, feri- ptorem, non pittorem meeffe i quod fi R ex pittorem vel
let, eum facile ubivis gentium reperiret ,/criptorem vero probatum non perinde. Hac in refpondendo libertate mea R ex ojfenfus, feribendi nullum a me contra Svecos officium pofl eam diem requirebat x ).
§. V.
x ) Kefutatio calumniarum Job, Magni Gothi p, 2.
§• V.
Pefïïmæ vero hujus cauflæ defenfionem in fe fufcepit Vice Cancellarius C H R IS T IE R N I Cornelius B upplicius Sceppetus Noviportuenfis, qui edita Bero- lini 1^24 duplici Apologia , criminationes, quibus hunc Regem infe&ati funt FR ED ER IC U S Holfatiæ D u x , atque Lubecenfes, diluere conatur. Effecit id fatis eleganti calam o, qualem illius fuifte , plu
rimae in Bibliotheca hujus Academiæ refiduæ litteræ monftranty ); an vero aliud probare potuerit hoc fuo la b o r e , quam magnam fuiffe Lubecenfium hoc tempore arro g a n d am , ego quidem haud dixero.
Refutationem Scepperi ad calcem? Hiftoriæ fuæ CHRI- S T1ERNL il:di meliori lucceffu fufcepic H ivitf eidius.
Magis autem mirandum eft, fequiori hoc ævo CHRI- S T IE R N O dcfenfores contigifle, quos inter A nony
mus au&or Scripti Francof. & Lipf. editi : Der un*
fküldige Tyrann vorgeßaüet in der per Jon Königes Chriftiani i l von D anem ark, Schweden und N orrwe- gen , pleraque ejus fa£fa cum Regis Iudæorum DA
VIDIS affcionibus comparare non dubitat. H unc refellere adgreffus Zach„ Esberg, édita Differtatione PræD CeL U p m a rk , Upf. 1713 » C bnjtiernum 11 verum JuJJ'e Tyrannum indubiis probans argumentis..
y ) 1 Upfiila B ib Hot b ek finnes et (lort antal a f Scepperi Originala bref tilBifkop. i Ermelanâ J . O antifcum , bvilk&- är jtbrfla nöje at léfa. Benzelu Sv. H i l f p. 247.