B. C. D. io.
»k
<D1SSERTAT10 PH1L0S0PHICA
DE
Sänatione animi
å viras,
■
. Ad
Exemplum Medicins corporis,
Quam_j,
Conjentiente Facultate Philofophica,in Celeberri-
; ma Svecorum ad Salam L/icademicL»
SUB PR^SIDIO
PR£CLÅR1SS; <lAMPLISSM1% V1%1
M, JOHANNIS COLUMBI, *
Poef. Profefforis Ordinarij
Public* ccnfur*committit
PETRUS ARBELIUS,
Wefm.
sAiåUml<fOBob,CLAJ»lutu. M. DC. LXXPlll.
in Auditorio J5 uflaviano majori-
HO LM IE
Excudit loh. Georgt Eberdt,
64- -
Reverendtßtmu in Chrißo Patribws ac Dorntnu,
Dn JOHANN!BRODINO
S.S.Th, Do<5V.cclcbcrrimo, Dicecc- fios Arofienfis Epifcopo, Sc Con-
fiftorii,quodibidem cftPraeftdi graviftimo.
Dn.PETRO RUDBECKIO
S.S.Th,Docft.celeberrimo, cjufdem
in AcademiaUpfal.Profef. Primario
utriufqjTcmpli Paftori,Sc h.t.Acad.
UpfRe<ftoriMagnificograviftimo.
P
. wUt.Sc
PI. Reverendoö?Ciariß: Dn. M. PETRO DALECARLö>
Templi Aroft Cathed: Paftori, Sc Confiftorij ejufdem Aftelfori Pri¬
mario,Seniori,honoratiftimo.
&ec non
PI, Reverendo Ciariß. Dn. M. JOHANNI RUDBECKIO, Gymnafij Aroft Eloq.Le&ori) Confiftorij quoqj, quod ibidem eft, Afteftbri,dexcerrrimo.
Dnis me'ts Patronis &Tautoribus maxime ßtßiciendü& obfervandis SALUTEM & FEL1CITATEM.
\Agellasaufo nunc hos in(cribereVeftris
Notnimbus, magni ne ftucenfete Patrons.
Nammedierna anima Veßrö fub munere totaeß, Veßras communem fe X>ultdiffandere virtus.
Trugifer Autumnuscumulat dumdona benimm Numinis,& Law mortalibus horrea completp
Mentüager noßra fua fundere munera tentat, Varvaquidem fateor,(unt hac,nec dignafavotef
Sed veniamVeßra fubß>e bonitatu habebunt.
Vos qttofynon rigido conaminapaueulavuittt Injpicite, OSeniormultum Reverendej probay.
Ouiturbaiuvenum das Itmpidaflumina Suada-
Non mihi[um vires,,fedtantumprompta Voluntas,
Revcrendiftimarum Veftrarum Dignitatum
Ac
Rcycrcndorum Vcftrorum Afcrzimfri
Obfervantifl: cliens
- * , &
humilimus cultor P- Arbelius,
PROOEMIUM;
Olertiores cultiorescp ex Genti-
lißimo Viros,futnmarerum
licet humanarum cognitiofie,u~L>
<3 experientia inflrudos orna-
tosfyfuiße ,oftendunt pracluraeorunu fatis
ad pofleritatem transmijfaac
jalutarianita quodvispracepta,adCivile
vitagenm fcitu,nonminm
tilia,ac necejjaria;ex , quibm
Scriptores bos,in id magnopere
i$fibiipfis Cj alijs quibmpoJfent^Quorum ^J^"^
etiam informationi, eb major
obedientiadebetur,quo magis re¬
da mtionis& legibmhonefiatisde-
dudd conformia prafcripferunt. Alias lo-
cum habet illud fatisnotum Proverbiurm,
Amicm Plato,amicmArifloteles,fedmagis
amicaVeritas-Quoniam apudAriflo- ig
telem,Ciceronem,Senecam,aliosqi Veterum,
hon uno in loco legitur, medicina
A lofophia
lofopbiaelegantifimilitudine :
turcphcec contemplatiomultum rbJ Jructus adVitam commurtem ajfierre pfije,
nec ä vit generce equodper Det
Voluntatemac vocationem legitimam - quor,eJJe allena:paucis hifce non-
nulla comifiadeam pertin,
cum Deo,examinjpublico ingenij exercen-
digratiajubmitterem.Etfinunc nonpropo-
fitum fit latifiimum Frac}icte F campumpervagari> quo bcec doclrina
tendipojjety vel merito deberetsfied illud
latiwsin perbreleescontrabere
infra Vires mens pofitumejjeyq
dio boc omne quod dixi exponere ac
re,lubens confiteor. Etßproinde defiderio exjpeSationi Leflcorw minus
fit,deejus tarnen bumanitatea mibifaciocertam,rogans dignetur boc
lecunfi fpecimen in nteliorem interpretari
partem., Tbef.
toto
Thef. i : • :
Ravis"eft> & magnoPhilofophodignacom- monitioSeneca:,Epift. LIV p.m.133. Stäger
effes1curamintermiffijftsreifamiliaris, fåforen- ßa tibi negotiaexcidißent; nec quemquam tan-
//fwtaresycuiadvocatua inremißionedefcendeyes:
animoidageres% ut quamprimum morbo liberarerts,
ergo? non $ nuncidemfacics? Omniaimpedimenta dimitte^ $
<vaca bonamenti. Ubi neceflitatcmoftendens animum finu cun&atione å morbis fuis»hoceft» vitijs liberandi, argu¬
mentaturå promptitudine hominum reftéfibi confulenti-
um> fiquando membra corporismorbo aliquocorripiun-
tur>medicinarn adhibendij åminori fcilicet ad majus hoc
modo: finullafit cunäatio ad vocand# medicin# cum parsr*
laboratignobilior: quanto magis pareftanimaeå vitijsk>l-
licitataematuréfubvenire? HoratiusPoeta,qui& ipfemul-
tapraeceptaPhilofophicacomplexus eftcarminibusfuis,uti- tureodemfimilijcumalibi»tum Lib, I. Epift 11. ubi tarnen., adunumpar, fedinfigne, corporis membrorum» oculos*
nempé hoc reftringit. — — nam cur
ffhitt l&duntoculosyfeßinas demerci fi quid Eß animum,difers curandttempui in annum}
: • . ' rhef- 11
Sicut igitur iftiadhortantes ad fufcipiendam curam &
fanationem animi» hocfimili utuntur; itadum fermo eft
de curationeipfå„opephilofophisefaäå>faciunt idem multi veteresnoviqjfcriptores* Initioquo fenfu hic voxPhilo«
fophiae accipienda veniat» paucis indicandum. Notum-»
eftquodvocabulumPhilofophiacnon uno accipiaturfenfu:
Az divcr«
di\erfisfcientijs&difciplinisaccomodan fölet5 idq; nunc
fpccialiter,; tam Theoreticis Pra&icisqj fimul; quam fin- gulatim de alterutra parteharum dicitüf. Pofiemnonnuiia
dicere dePhilofoph: Theoretica,qusnosabignorantialibe-
rat,tanquam morbo: fed memorangufti temporis, illud
nuncomitto. Nomen Philöfophis apud veteres non fe- mel>de Philofophiå praåicå fumitur. UtpotéCiceronem
1. II.Tufcul.qusft. Cap. IV.. Bfficit hocphilofophiå: medetur
anirnis: inanesfollicitudines detrahit♦ cupiditatiiu* iiberat: pel-
littimores: Item cap. VI. llbi magiftravite.StlibJILcap. ni.
ubimedicin* animi dicituy. item lib. V* cap.ii, ubific excla-
matTullius. OvtUphilofophiå dux*,O virtutis indagairix,ex-*
pultyix vitiornrri\ fåc. Qus loca noflro huic inftituto ap-
primé accommodavidentur. Quoetiam fenfu partim in_*
allatis partim alibi dicunt Veteres Philofophiam expellero
mörbos animi, efle expultricem vitiotum. Quibus ver«
bis nomfoluminfirmitafcm mentis, quå ttiortales utpluri-
mum laborant&confMaotur, oftendunt: Verum ad hsc
nonobfcuré indicant remedium, quo fanarij pofiitacdebe-
at, fcilicet ad idénitendem operandumq;contemplando
nen,faltctn; fed omninout aåuipfoboneftatis 6c virtutisofficiä
excrceantur acdeelarentur ncceflumefTc.
.. vv i vh '■**-i* \\yei'%\\v.i»\u• i/;^ o'- -.>• i
:' in
Mihiquidem nunclermonon e;rit prolixus dehis, qui cumunameandemq; difciplinamfaciqnt Philofophiam Pra-
fticaröjlicutKthicant parsprittla, de fine agens, Politica^>
fecunda,traäans defubjeåo, St medijs, illuftrant id Exem- plofeupöfios fimilitudine Medicins. Fithoc ab Averroe, teilecelebert: Thomafio; is enimEthicamcomparatpar¬
ti medicina^quafeftdelanicateSc sgritudine,Politicamve-
" 'A
roparti>
roparti,qua?eflEffe&iva fanitaris& dcftrußivaa-grifudmk Atq; quod de Philofophiå Practica pro una difciplmå habi-
tå,dixi,tequiturinhoc Averroem»memoratusCiariiT:Tho-
mafius$ quod Sc alij faciunt Viri erudiflimi» ut Jafon Do
Nores Sc Piccarrus. Necnegaripoteft,ipfum quoq;Ariito-
telem vidcri fic flatuille. Undé totumhoc>ut ita dicam_», corpusPhilofophiaepra&icaelaepé appeilat nominenoÅt^g.
utEthicrNicom:l.cap.XIII» & alibi fzepé. Diflentit ta-
men Celeberrimus Conringius; ncc noftro propofitocon- venit de hac re nuncdifquirere> cum obiter tantum eam_*
terigerimus.
Thef. IV.
Etfiveroneqj confiituerlmde comparationeMedicinarSc
Politicaeprudentiae multisagere: quia tamenfrequens valde
efteruditisfcriptorib9cumcorporehumanoRempublicam>
cum MedicoautemPoliticum>& praefertim magiftratum_j
confcrre» pauca quscdam loca veteruraafFerram» né hane
partem penitus intaäam praetereartL». Monet Cicero, 1. I#
de Officijs. cap. 2jthoceflcPlatonis praeceptum, ut ij qui Reipub: preefuturi Tunt, totumRcipub* corpus curent,no
dumpartemaliquam tueantur>rchquasdeferant. Ubi ma-
nifefté uterq; philofophusad hoc fimilerefpicit> Pleniusr*
Seneca. lib. I, de Ira cap. V. Mediets primo in levibus vttijs
tentat nonmultumex quotidiana confvetudine infleclere, gf eibü»
potionibu^yexercitationibui ordtnemponere> acvaletudinemtan-
tummutatavita? diftofitionefirmare: proxtmumefly ut modut proficiat, Simodm fåordononproficitj fubducit altqua, få cir-
cnmcidit. Sine adhucquidemrefyondeti interdicit ctbü, fåab-
ßinentiacorpusexonerat. Sifruftra molliora cejferunt; ferit ve-
nam^membris^y Siadhwentianocenty få morbum dijjundunty
A3 manus
umanm äfferl\ necuUa dura videtuy curatio, cujusfalutarü tffe*
cht*eß. ha legumpraßdem,civitatis^ reBoremdecet, quamdiu
potefljverbis, bis moäioribus,ingentacurare> ulfaciendafua-
tieaticupiditatenjfy honeßi£$aqtiiconciliel animts>faciatcp viti-
orum odium, pret'tum virtntumX tranfeatdeinde ad trißiorem^
Orationem> moneat adhuctfexprobret:novijßme adpanas
adhucleves revocabiles decurrat: ultima Jupplicia fce-
ler'tbus ultimis ponat > ä/ pgreat , «//? pertre
etiampereuntis interfit. Huc facit quod Ariftoteles Eth,X".
cap.X»raalos &penituscorruptosuviUtüs, i.e. infanabiles*
vocet: quomodo&multialij. utCicero. Orat.Philipp. VIII
cap*V. Incorporejiquideiusmadieß, quod reliquocorport noceat%
urhfecarifypatimurj ut membrorum aliquodpotiusyquamtotuma
corpusintereat: Steinreip.corpore,uttotumfalvumfit\\quidquid
jeßpeßiferumamputetur. AHorum dißafimilianon conge-
ro> néin rcfacili fimprolixus. Quodautemdeleviorirae- dicinainquibusdammorbis dixit Seneca, habetavetuftiori-
bus. Sic Ariftoteleslococitato. Prxteyeaßngulares efpri¬
vat*correBiones d communibus dijferunt: 6)uemadmodum eve-
nit inMedtcina. Univerfé enimei,quifebri afßiBatur, inedial»
qutes utilis eß: aiicuiautemfortaße inuttlü^ Idem Liviusr*
dicit: quamquam in re nonnihildiflimili. Lib. XXII.cap*
XVIII. Atqihcecobitcrficlibaffe, fufficiat.
Thef. V.
Ut igituradidveniamus» quod in hoc qualicunq; feri-
ptoagerepra?cipueconftilutura eft,nempe,quomodophilo
foph9 adimitationemraedicifanetvelfuumanimu,vel alio¬
rum -.Sciendumeft,initio caufashiceflecognofcendas. Sicut
enim corpus haudeommodecuraripoteftjiiifimorbicaufa, corporisqiconfticutiQinnotuerit,ac^j9naturafueric cognita
per-
perfpeftaq; 5 itaammivitijs tantofaciliusmedicinavirtuds adhibctur, quantomagis conftet>undé origoac caufajquibus
facultatibus adhaereat, Stquomodoinclinationespravaein^
reftum ducifletliq;poffint ac debeant (Vide Ariftot. Eth.
Nicom:lib.ucap.ult»)Quacfiammethodoprogrediendum
nuncargumentifufcepti tra&atio poftulat.
Thef. VI.
Neautemimpcdimentofit inftantia curfum forté no-
ftrnmretardans,quod ficutanimaimmortalisaftus purus ac
fimplexjitaå morbis vel affeäionibus fitimmunis plane,nec tangaturejuspaflionibus; ad hoc prascavendum adhibenda
videturdiftinäio, interdiverfam corporis aeanimaeratio-
iiem. Etfivinculoquodamar&iflimoinhacvita conftrite
haepartes>aliter multocomparatum cumanimaac corpore;
corpusenim deftruitur,facitqjuthomines magisq; confum- pti emoriantur. Equidem animi operationes ioterduiru
impediunturvaldeqjaffliguntur: Subje&um tarnen nonde¬
ftruitur ijldemfacultatibus» hocfi fieret nullusferé homi-
numhaberetanimum fatisincolumcn &integrum; manet
proindéanimaimmortalisacfimplex, licet undiqs abifiis
morbisobfideatur* Hinc liqtiet conftituendtlm difFerenti-
am interipfiimSübjedlum feuEffentiam hominis; & ejus*
malumfcu Accidens»
1he[. VII,
UtDeusnulliusmali,fcificet culpae, caufa, ita omnisr*
boni autor innatura; proindé agnofcendusCaufa divino-
rum igniculorum mentibushominuminditorum, quibusr*
quid aequum,quid juftum»quidvé iniquum vel injuftura fit
perfpiccrepotens.
Ihef. Vill.
Gentilesnonparumlaboraruntprocaufaproxima hojuj
naturalis infirruitatisinvcftiganda. Vari®variorumdehac
re fueruntOpiniones,quasnunc nonfufcipio examinandas-
TantumStoicorum & Platonicorum indicafle mihi fuffici-
at,qui caulamhujus incorpusrejicicbant, perfuafi quideraexindé quodficut hoc alijs infirmitatibus obnoxi-
um,itaantmustraheretur nonnifi adejusdefideria, cupidi
taresq;; acproindeabeodempenderc,infici, & corrumpi
exiftimarnnt; hom.niq; eoipfo dencgabant libertatem ar- bitrtji cumtamaröoearceris vinculo c02retaretur ac con flringeretur, utad ejusnutum folumcircumferretur Quo-"
rum mentemexponitCatoapud.Cic.de fened; Dumfimu,
hacl*ufi"mpedtbmcorporis,munere quodamnece/ßtatütigravi opereperfungtmur. 6ß esc aulemanimu*caleftis domi-
ctho deprejjus,quaf,demerfmin lerram locum natur*
äternitatifycontrariusq
Ihef. IX.
Equidemquod illi ducenaturapervefHgarc baud yalu-
crunt, cx Sacris literis Jiquido conftat. Gentiles circa ri
vos perftitere; Chriftiani ex verbo Dei melius cdoftiad
fontesprogredi, originem ipfamfacilé invenirc pofTunu.
Etenim héecinfirmitas natura? å primorum noftrorum Pa
rentumftatimrranfgreßione orta ed:: deperditaenim ima- gioe primana>nasreditaria lues rantas radices egitin natu¬
rabumana*&inpofteros itaeftpropagata: ut nilifcintillu-
iarreaitudinisinCivilibus baud obfcuré rcfidua? cxcitentur
ac adjeäisfomentis, difciplinasconvenienris, inflammen-
lur» 6c ad veri juftiq; normam afFe&us immorigeri alias
com-
componantur,animusfacilé fervitutisjugumfubiturus,fub-
millas illismanusdaret, quos obedienres alias debuiflfetha¬
bere,undedepravatur magis,quam melior redditur homo»
&in quasvisvitiorumpraecipitia, nififibi intentus, defle&i-
turduciturq,-,
Thefe X.
Necdiffitendum quod eandem ctiam lu&am Sanio-
resEthniciquidam animadvertebant,imotam gravem, uu multa prakterintentionem ipfis exciderint poenitenda; quse
poftea,remeliusexpenfa, aliena å virtute, judicabant profi- tebanturq; «, Teflaturhoc interaliaMedea? apud Ovid. ali- udq;cupio. Mens aliudfuadet: födeo melioraprobo%: deterio«
rafequor. Item.L2, Amorum, quodille negotio forlanpro- tulitalio, huetamenhaud incommodé reduci pofTe vide¬
tur ; J^uodlicet ingratum efl^quodnon licetacriM urit> quodfe- quitur fugio>quod fugit, ipfefequor.
Tljef XI.
Veriffimé hic dicipoffeexiffimamus» ubi partes la-
bant»ibifummam turbari. ad mutuum officium^
praffiandum luntdeffinata? >nonraröreludantur5 dum im¬
periumCivileputa,quodintelleäus obtinere debet,voluntas
difcutit,folvitq-liberius,propendit in malum. Etiam dum
ratioaliquando fuadet bonum,appetitus deceditabofficio»
nec praecipienti obtemperat,fed fertur inftar abrepti equis aurig«, nec audit currus habenasj eoq; vehementius»
quando ratio otiatur, nec probe intenta in finium medio-
rumq»legitimorum confiderationem> & in fuadendum ho-
neftum, diffuadendum turpe, Etiam ftimulofiopus acrio- riinltigaremovereqi haecdebuifletappetitum ad aliquid vel
B averfan«
averfandumfi malum, perfequendum vcro fi bonumj per- indé ac intradabilisequus, framo eftregendus. moderan- dusq; ne feflorem excutiatac de via reda aberret, quod ta¬
rnen longé fecusfit. Hinc merito queftus Pico!:Exer 5
IO. Ghodhomo maximé liber $ maximé ferviti ejft videatur*
maxime liber,quiafilatmortalium libertatis tårationisefi parti'
ceps,maximefirvutquiapluribut tå vehementioribu* animi per- turbationibm agttatur,pluribut corporisszgritudinibws eß obnoxi-
ut*piltribut neceßitatibuspremitar3 pluributlegibus fabijtihtr.
Thefi XII.
Facitproindé intelleft9 fuum officiuverumcognofcendo»
indigitandoq;» pracfcribendo monftrandoq; objedum; idqj
facitbeneficioPrincipiorumnaturalium& notitiarummen- tibus horninum infitiarum & quidem red^é ufurpatarum;
quibus adlunt haud faliibiles conclufiones ac regula? ad vi-
tamciviliterachoneftéinftituendamtraducendamq; utilesr*
pariter ac neceftaria?» * Hinc caufarum habenda ratio» uu
prudenti confilio vita tranfigi poffit,quas Philofophia,quan-
tum naturs lumine fieripoteft, fubrniniftrat> proindé fic
exclamavitPoéta, in hoc Philofophum agens. Felix qus
petuitrerumcogaofiere caufas. 8fteniminteüeftutvis animtyqu#
movetfeab effefttbut adcaufasinvefiigandas. Seal.Exerc.p.307»
Fhef XIII.
Neq; huic magnusufusin homine vel vita communi cftet,nifi etiam voluntatis accederet officium, ejusty efteo arbitrij»eadem & velie & appetere, quae ab intelledu bona qusq; honeftamonftranturac prascipiuntur. Pofitis enim
omnibusconditionibus pra?requifitis antecedenter, Seu in
Adu primo; ex interna vi & facultate poftit agere & noru
aget®3
agéfe, pfa?fenfetaroénconeuffb divino cuntfa naturalis
fuftemantis,quemincludimus, tninimé excludimus. Nili quoq; bomolibera voluntate pr«ditus, fcilicct inCivilibus,
fruftra legibus eiletadltri&us, nec ad poenas jufté obliga-
retur»cum in ejuspoteftate non elTet politum ijs obtcmpe-
rare, vel eas transgredi ac violare. Ut motus voluntatisr*
ad bonum tendit, quahoneftumj fic appetitus.fertur iii_.
bonum» fed quåfuave ac jucundum: diitingvunturq; hasc objeöis prcEcipué. Voluntas in bonum quod honefturrL#»
Appetitus in bonum» quod fuavitatem adferre videtur.
Iliaintendit,certéintendere debet virtuti conveniens ho- neftum, hic voluptatiimmerfus, jucundis & gratis» quam^
maxime dele&atur»eaqj perfequitur.
r/jef. X/F
His itaqjpartibuså natura inftrußushomo; pro rebus honeftisdijudicandis efficiendisq;: qnas ut naturales, ita_»
ivCpviow naturalem non parum conferre liquet ad virtutis
ftudium: Verum id omne å natura folå expe&ari vix po- teft, fednaturae bonitas magis magisq; excitanda & exer- cendaell iniildemconftanter perfequendis. Qmbus ma¬
teria fuppeditatur bonas indolis facem, fuccenfam virtutis
ac honeftatis radijs colluftrandi,easq;aüjs confpicuam red-
dendi, veluti bonae arbores vel plant« fuccrelcunt faciliusr*
ac fru&us edunt» diligentius curat«; Sic naturam oporteo excoli» ne in llerilitatem degeneret* Alias hac rede culta
valet CiceronisilludJ.3. Tulcul; Stoicorumfentcntiamex- primentis,ingenijsdmquiunoßris femina lirtulumfuntinnata*
qu&tßadolejcereliceretipfanos adbeatam vitam naturapevduce-
rent4 Naturaquidem incipitledarsdirigit»exercitatioper- ficit. Reliqua infuper adminicula non minus necellaria,
B 2 quam
/
quam utiliafuntadexercitium virtutisperficiendum utpotc
bonaeducatioacdiligens informatio, monita fapientum &
majorum natu, exemplavel bonorum fhmulantia ad smula- tionemdecoris, vel, malorum deterrentia å metu poenarum
&infamis:deniq;aäionesadre&um dedu&s, a pravo ma¬
gis masisq, abhorrentes.
b 0
Thef. XP.
Cumanimus fitpropriumacprimariummorumreeepta- culum, itaq; praeternatursvim, femperabinfantiaimbu-
endusilluftrandusq; honeftatisvits prseeptis ad qus affe-
ßus componendi regendify, atq*ad mediocritatemfleäen-
difemperutintra honeftatis limites confiftant. Poflunu haud obfeuram in animis (pargerelucem, elegantiores mo¬
rumfententis,non tantumexgentilium feriptis, paflimcol.
ligends ac memoris fideli tradends,fcd infuper fi ex fa- cris,prsfertim Proyerbijs Salomonis, nec non Syracide,
qus tam fidelem in his informationem prsflant, utpro EthicaChriftianamcrito haberi debeant, infubfidium quoqj adhibentur, nonutile minusquamChriftiano homini deco-
rum fore arbitramur. Quod fi Paulo non fuit abfonumu,
nec reputabat fufficientis Sacrarum literarum decedere,
dumexGentium feriptis, Poetisfc,antiquioribus infperge- requsdam voluit concionibus Sacris; Quid Philofophis
officiet,inmedium etiam adferre, quod huic fludii generi
infervirepoffit, exfacris,ubiopus eftmutuatum, velTaltem
declarandi confirmandiq;caufa, in promptu habere, ijsq,*
ut regulis vits certiflimisuti«
Thef. xxl
Sicutautcmnauta in puppifedens adcynofuramflc&it
navem
navemintervehementiorestempeftatumfluftusj & nillSyf
tes &vada cognita habeat; facilenaufragiumpati poteft:Sic animusvita^gubernaculatenens, inmedijs tumultuantium_i afFe&uum flu&ibuscorpus å naufragio vitiorurn fleöet, re- geticomponetq;,ut inter illecebraruScyllam ac Charybdim
tutöpertranfirepofllt. Itaq;fummo ftudio curaqjvidendum
ut illiiu poreftate habeantur; ad eundem feré modum fle- ftendi fi exorbitent ac ramufeuli curvi ultra eum ftatum*
in quem redigendi.torqventur.utinreftoconfiftere poflfint:
Itaqvoq; åvehementib9 acinordinatisanimi defiderijs lon-
gius qvandoq; recedendumantrorfum>inq; adverfamparte
nitendum ♦fic virtutem acqvirunt multi. Qvi natura timi- dus eft>fe&eturaudaciam» ut tandem ad fbrtitud nem per- vcniat,& fic in reliqvis. Colophonisloco non prakter- roittendum duximusqvod nobis Cicero fatis prudenter in
bis praefcripfit: lllud, inquit}magni ingenij eftpr&cipere cogi-
tationefutura, fåaliquandoanteconfiituere, quid acciderepoßit
in utram^partem\ få quidagendumfittcum quidevenerit> nec committerealtquid, ut aliquandodicendum fit, nonputararrLs:
OfF;p. m.136. Item illud qvod ad fuperius didta pertineo- Prirna homini cumDeofocietas, fecunda ergafe$ in quo maxime laborandum,ut motu*animi rationipareantj nc Delut ineufioditi fåpajjlrn Tagantes liberiusexultent } certius erga alios> inqua
opera dandaefi, ut profimu* quibwi pojjumua>
noceamua nemini,
