2 f n 0 e dl
Difputatio
Chronologica,
SUPPUTATIO-nem
temporum
ä
princi-pio
Mundi,
ufq;
ad
primas Mo
narchiae finem>exHiftoriatamSacraquam
Prophanaéxhibensr*.
J^uarru
Cumdecreto &
approbatione venerand#
Facultas
tisPhilolophicae, in RegiaSuecorumqu«e£l ad Salam Acadeinia^.
S U B PR ISIDIO - *
Reverendi ac Clariflimi Viri,
M.
ERIC
I BRUN
NT
I,
in
patria
hac
Academia Hift. Profefloris
eximif^
promotoris acpraeceptoris mei plurimümfufpicicndi.
Pro laurea Magifterij reportanda, publica senfurafubmittU
MAGNUS
JONjE SALANUS.
Ad diemig. Jan*Anno1642. InAnd. Guß. U P S A L I JE,
- v
Admodirm Reverendo Sc Clariflimo
Viro ac Domino>
JON/E
M
A
GNI
V
E-XIONENSI
9 •SS.
Theologie
Dodtori
cximio
Dioecefis Scharenfis
Epifcopo
Iofigé
graviffimo
Eatrimeo>omni
filiali honore
&reverentiaH4HC DijpuUtknem rezenter
(ffihaltiet
infcribtt dedicat * I Sr > MAGNUS SALANöiP-7 o i NX r N © E Ö.
Dilputatio Chronologica
fa-cra
&
profana,.
Ih^fis I«.Bronologiae
&
Hiltoriarum ftudioj
liberis ac ingcnaisjhominibus, nihildigniiiS) nihil fu avius, nihil utiliuscflfc potefo.
IL
Dignius enim nihil efle poteritt
cum rcrum praetcritarum memoria,
& antiquitansconfideratio.propria maximé
efthomini-bus. EtutCic.dicit: Nefcire quid antequam natus fis acciderit» eftfempe/eflbpuerum. Unde nonimmeritö,
./Egyptius ille apudFlafconem Sacerdcs> coramSolone»
Grajcosvetuftatis oculo orbatos, tanquam iemper pue*
ros falfe perftringit&exagitau.
III.
Suavitas Hiftorianmi» ncmini igaota effe poterit,
quaeipfo ufu&expcrientia pcreipitur. Non enim Thy¬
mus apibus,aut ros
cicadisdulcioreft»utTheocrituslo-;
quitur» quambonismentibuneft Hiftoriarumcognitio. *V.
PoftreraouiilitasHiftoriariwn in orancs ftudiorum
ffhesfefe diffundio. Quantam enim futuroTheolog©
prüftetutilitatem,
preefertim
inEpicurea Mundi aeterni-täte refcllcnda, in tempore adventusGhrifti dextré
fup-putando» in finisMundi non longé abfentis conjectura
facienda, &c. nemoTel leviter edo&üsignorare poterit»
V.- '
Politico veroinRepub. &fingulisejuspartibusre&é
gubernanda,
non parum momenti adferunt Hiftoria? ,utqujtPrudeutiamtanquam foecunda mäter format &gu»
b.ernaOo
-%
v
j;
\
Sedpotifllmumlätidatifllmumhoccégenusftudti,in readmodumdifficili&obfcuraponitur. Et quia Hiflo»
ri^fundamentum&animaeft veritas: Non raro viri do»
öi> in iisquae c]atebr;s multo laboreeruerunt,
certitudi-nem & fidem defidérarunt,> Eoq; morboimprimis labo»
rareHiftoriam prophanam, teftifnoniis ac querelis mul~
torumHominum authorum edoceripoteft.
. - VII?
Nosverobac viceEpochasaliquasinfignes ex facra
Seripturai tanquam omnium Hiitoriarum ac
Chronolo-g^iarum certiffimaac vcrifijtna, excerpere&diducere con-llituimus 3 prasmilTå tamen aliquali terminorum occur-'
t eutiunxdefcriptiono»
Villi
DifFérunt Termini hi interfe; Hi/loria, Annales? E*
phimerides»Gomraentarii, Chronica,Chronolögiap quse
interdumunaHiÜoricevocecomprehenduntUEie..
txz.
Hi/loria noninconamodéfic definiri pctcfl. Hiflo-ria eflnotitiaiingujarium>quarummemoriam* refertrari
utile.eft,ad bené beatéqj vivsaduixw Aiii eam vocant
nar-tiarratSoncm düFufam, in qua rerum> perfonarum ae Jfö'S
cörummomenta ponderantur& defcribuntur,
maxifä«^
abeo,qui rebusinterfuit. Commentariaverdfunt veluC
ihchoata& adumbratahiftbria?defignatio 5tdelincatio.
> X.
Ännalesdicuntur,cumfine ullis ornamentis,&fine
eåufarum inquifitioneaccuratiore>gefta cujusq; anninar»
räntur^. Ephemerides autém feu Diaria noroinantur»'
cumdicrumfingulorum ada defcribuntuL,a
XI
ChronicaTunt Epitörriae&eompendia Hiftoriaroni & annalium. Chronologievero funt
Tupputationes
tern-p'orumtantum. yid.Mellif.Hift. Pezélii inEpift.
Ded.
vel
eft dodrina de fupputätioatt temporumV
memoria
iliu«"
ßratorunw
XII.
Epochaeft illuftre quoddani
principium
tempons» *å quorsliqaatempora, inrebusgeftis
cognofcendis,
de-dücimujT3^
xin; ! \v
Olympias eft fpaeium 4. annorumV
Coeperunt
ö-lympiades numerari annoMundi 3196. temporePhulbe-lociAfiyriorum Monarch^,- Roma condita. eft anno 1«
Olymp,aAnno M.3220. tempore
PhulalFarisrV*
XIV?;
Indudioeftfpaeium 3.luftrorum, feu 15.annorums
qüs; csepit numerariAnnbChrifti, 312.
Egira
eft
expedi-tioMähümctis» Arabibus& Turcis inuTu0 Sicut iEra
Hi-fpanis?. • <
XW
^ a; e -f
Ex S.Scriptura Mundum partiri poflumus
in
binas
Måxinaas6cAntiquißimas Epochas*
Sccundum
Epochas
Cja(-*
(feil, ejusMundi qui
fult
fi prineipiotemporis,u(q; ad
Di-]uvium: EtejusMundi qui poftDiiuvium eft.
XVI.
Quinimo Hiftoria: Ecclefitfticasdivifio,potcritquoq;
Commo.de inftitui (ccundum tria tempoca, quae
dilcer-'
nunturfecundumtraditionem Talmudicam EliasRabini»
qua?fic habe«. Sex milliaannorumMundus, deinde
con-flagratio. Duomillia Inane. DuomilliaLex. Duomil¬
lia Cbriftur*.
xvri.
TemporaMundi AntcDiluviani quod attinet,
fup-putanturiüa ab initio creationis»ad Diluvium ex cap. 5.
Gen. 5c inveniuntur å prineipio, temporis
ad Diluvium
anni 1657. hoc modoAdamgenuit Seth Sethgenuit Enos
Énosgenuit
CainanCainangenuit Malalecl
Malaleelgenuit Jared
Jaredgenujt Henoch
Henoch genuit Matufalcm
Matulalemgenuit Lamech
Lamcch genuit Noach
•»►TonttsAbyfli apertianno Noach *'/<+ * Annus Piluvii
XVIII
De rebusanteDiluviumgeftis,
paucaadnoftrasper-venerc manus j Eaqjiblo beneficioHiftoriae
(äcras&Mo-faicse»exquo(altem haeenotatu digna; QrigoMuadi» &
generishumani
>Inftitutio conjuhii.
Origo peccati innatura?&caufa? calamitstum> &
ipfius
mortis ingenera' hu-annosctatis 13p. i o j. 9 o® 7O0 I 6 2. 65. 187. 18*. 600. r. 1657. ;'A?.
tOSL Q\
humatio. PromifiTio de repatatioae gratis. Et i
Dilavium-j.
XIX.
TemporaMundi Poftdiluviani, dividi commodépof
funt in tempus quodanteceflitNativitåtem Chnfli,& ini
tempusquod ieqüebatUL.
XX.
TtmporaquseNatumChrifluni prasceflerunt, dedu-eit S. Scriptura per cettas aiiquas Epochas. £t quidera pfimamå Diluvioadexitum
Ifraélitarumex
Aigypto,datamlegem. Quae binainfe
continet intervalls.
XXI.Primum intervallumeilå Dilüvio » ad natumÅbra
fcam» quod Gen. ii.fit determinatus*.
Sem åDiluviogenuitArphaxad»anno
Årphaxad genuit Sale>
i!
^/%7/
,i.
/f"
46**'
anno setatis SalegenuitHeber
HebergenuitPeleg Peleg genuit Rehu"
RehugenuitSarucb Saruch genuitNachor
Nachbr genuit Thare
/—Thare
genuitAbrabani(
70. —- ^3 QQ^ai anni k
Diluvio
adnatum Abrahamümfaciunt
292,xxii. ?rc *
Seeundum intervallum efc ånativitate Abraham ad
exitumexA£gypto> leu datamlegem.
Obs
includitur
vo»cåtioÄbrahse» qu&fa&a eftanno75. Abraham Gen.12. Et
hiicufq;fefe extendit primum Munditempus,,
Elias
Rabi-»i quod bis milléandosferécontineu. Inäne di&uro>
qüod forte loca orbis magis incultaextiterunts
nondum
cejftis fedibus oceupatis» aut diiiributb provinciis.
vid,
-Byn.Hill. Rev»D. PatrisSedl. 1.cap. 1.
XXIII»
3 fr 30«, 34-jb. ja. 30. 29* 7b. " 'taU 292»
XXIII.
Porro hane Epocham» å
nativitate
feil. Abrahams
ad Exitum fic determinatus Vocatio Abrahai fadia eft
annoaetatisejus75. hincad exitum ab iEgypto» fcuad
da-é> tamlegemfuntanni 430. Gal.3. Qui primus eft ex nu-rnerismagnis,quem Deusinfacilemtemporum
fupputa-tionem, annotari dementervoluit. Qui additi faciunt
505. HuicnumcroaddeannosPatriarcharum å Diluvio
Jfcjyv^d
Abrahamum (thef
21.) 292,reperics
annosåDiluvio
S* ad Exitum feudatam legem797.
ji condito verö Mundo
^454- XXIV.
Quod intervallum fic aliashaberi potcriu;
Abrahamå Diluvio natus anno 29%. Abraham genuit Ifac annoaetatis 10o,
'
Ifacgenuit Jacob annoaetatis 6o.
Jacob venitin^Egyptum annoaetatis 1 go.
Domicilium poiteri ejushabuerunt annis t\
Qui numeri additi,reprxlentabunt fuperiorem 797* XXV.
SecundaEpochaPoftdiluyiana,
protrahitur ab
ExitirexiEgypto,ad afdificatbnem templi
Salomonis.
Hane Epochamper temporaJudicum>coliigit facer codex
Tum»matim48o. i.Reg.6. Hicalternumerus
magnuseft,quem
Deuscum Judicum temporeIfraelitarum res varsis
vici-busja&arentur. Ideoq;annorumferies valde intricatae*
vaderet,fingulari dementia integrum annotari voluio. XXVI.
Quemtarnennumerurn(pecialiterpertempora Ju¬
dicum fingulorum, fi velis ficcolligere poterisr*.
Anniperegrinationis in deferto 4
Anni imperii Jofuas j
Anni abOthonislead mortemSimfonis 299«
Änni Eli
Anni rcgni Samuclis & Sauli Anni Davidis
Templiexftru&io complcto regni Salomonis
Qui intcr feadditi»cundemdabunt numerurn
40.
40, 40,
480.
Quibus fi addideris annos å Diluvio ad FxitumThef.
23,
fbpputatos, habebis å Diluvioadtempliaedificationera an«*Tei*/#*
nos1277. å conditoveröMundo 2934.
/ft
xxvi i. * -2
Tertia Epocha absedihcationeTcmpli Salomonis ad
ejufdem excidium & captivitatem Babylonicam fuppu*
tatur. Et harcquidcm Epochavalde eftperplexa; Etpri*'
fffllrf
marxjeaulam diverfitatis Chronologorum probet. Cmn
. f
aliasomnibus adtempli ftrufturamriteeonveniat. yDeus
igiturccrtitudini Chronologizefuccurrens»hoc interval¬
lum tertioexnumeris magnis notari voluit- Etenim å
fundamentisTempli ad finé vit» Salomonis funtanni
37«
Totius Ifraelis Apoftafia annoJeroboami3 ann*6> menC Anni Åpoltafi»domus Ifrael,terminati inexidio
templi
&urbis 390. vr. 37
3 6.menC
Summaprovenit 390
43*
Idemtarnenintervallum fiquis velit,per annos
fingulo-rumKcgumdeterminare ferépoterit. Quod nos
brevi-tatiItudenteshic/prstermittirnus. Vid. Syn. Hill. R. Pa*
triscap.5. XX VIII.
Quibus annis fiaddrderis 70. annoscaptivitatis a Je-remia prasdi&os* cum annis Mundi ad eonditum
tern-plurn* inventis in Thef. 26. habebis annum Mundi 3437.
#?
QuoCyry§occupataBabylone»& Balthafare oeeifo»J«*-•
**5/
^
:G*rY- —
"
i; _
XXXIX.
^ _Aiftteqüam véroab inviecm fepararentur&ttrraé?
fortefibiaflignatasoccupärent, volentes perpetuum
no-minisfuimonumentum relinquere» feu fefe. å periculo &
pocnadiluviitutos praeftare, Turrjm & urbem altiflimam
campoSinearaurhore&: duceNimrode sedificarunt. Of'
fenfus autemDcus irritos fecit eorum conatus
jdingua-tum immenfå confufione3 cum prius unum&idem
ier-rnonis genus apudomness qua^å iinguarum contufion© :
Babelpoftca.dicebatun»»
X L,
Tertiumquidhic notandum eft fummorum Impe®-riorumconftitutioo Quorum primum nos breyitcr hie
delincabimus"3. XLL
Primusitaq;rex internmortaleseratNimrody qui å
Diluvio afFeclatoimperio> terraq;Chaldseoruni
occupa-ta,
regnumAflyriorum,
Babyloniorum feuChaldzeorurnconftituitannoåDiluvio I31.anno MundLi7S8. exclulivév
Enm s6. annisimperaflifcribitBerol. üb. 4«:
XL bV
Nimrodofucceilit filiusJuppiterBelus, qui ad
occi-dentemSolemoccupaffe tradituroronem agrum inSar- -matiam ufq^Europ^amo Huicvita defunöo> templum 5
&ftatuam erexeruntBabyloniL ünd£ initium
idolola-trise&cuitus.ftatuarum primo originem traxit. Inripe-ravifanniséa, Béroflib. 5. Moritur28. annoXharar»- An«
noMundi1996.Bochol. f. 139.'
XL I IL ^
Ninus FatriBéloiueccITit»regnans^anncs52. Huoc "
authoresdicuntprimumregcmduiiTe,qui cupiditate
re-gpiampiificandij bella vicinisintiilit,
acvicinos populos >Itibegit, rfioritur anno M;15)55, Epitaphium ejus petatur^
4,-XL IV.
Ninomoftuoifcgnavit ejus uxor Semiramls, qusfc
divitiis, &vidoriis, & triumphis nulli mortalium ceflito'
Babylonem oppidum extendir3 &
juflae
magnitudinisur¬hem fccit,& variis ornavit redificiismuroq; cinxit. Re¬
gnavit annis42. incujustanquam
obitu, alter millenarius5
Mundi compietun^. De Semiramidc plane mirabilia å
Scriptoribus narrantur. yide Mellif.
Hift.
Pezeliifol.
23» Buchoicerum fol. r44.Syn.Hift. R. Patriscap. 4,X L V. .
£j«sfiliusNinia$»(aIiisZameis) matre jugulata, im¬
periumtenuit annos 38.
nihil
mcmorabileperfeeit, obijt
anno M. 2039. ^
XLVL
ANiniaquinto Aflyriprum Monarcha, ad
Sardana«
plalum>num.eranturvarié,å quibufdam
/5.ab
aliis
33.å
non-irullis42. Qui33.recenfentfic progrediuntur. 33. reges
omnes obfeurioresi quorum folum nomina feré
recen-fentur. UtfuntAritnqui30.annis regnavit. Jfrincipium s segni eflannusM.
2040^-XL VIL
Äraliusimperavit annis 40» initium regni ejus an¬
no M. 20700 - OdävusÄflyriorumrexeftßa/c#*,initium
regni///o. regnavitan. 30. quaisfplürimas gentes
vicitjfu-ofq; finesad
Jud^am ufq,
perduxiOo
XLV iIL
Armatritus, nonus» an. M.2/40, regnavit an. 3g. vo"
luptätibus&
otio plane
fuih deditus.x BelechmHoJ
regn a-vitan.35. an. M..2178. ,XL Villi.
B*lern 2. undeeimus :regnavit an. 52. an.
öi.
22t3. aLTtéraol iaudem habet å Semiramide virtutis &; induftriae
*fsiiiitaris.
Ältades
duodecimus, rcgnayjt$2.an.m. 126$.ocium' &1 vit« tranquillitatemfecutus fertun,.
: L.
Manhut /3. regn.30. a. cn. 22?y belli laudecelebratur.
fAanealem 14. reximp. ane30. Spherus ij. reg. a. 20.
Ma-mctitu 16. rex imp.a.30. Sparctus /6- imp.a. 40. Afcades 17. reg. a. 40. omnemSyriamditioais fuajfecit. Su'o hoc
Trojacondjta ella.m» ^54»
LI. .
Atnyntas ig. rcx>imp.an. 4?. Behchtet /9. imp. an.
fiellophares zq. reg.30. Lamprides 21. imp* a. 32. Safam 2i. imp.a. 20. Lampar* 13. imp-a 30. Panmas 24. imp.
a.45. SofarmM 25. imp. a. /9. Mitraut 26.
imp. a. 27. Tam«
tanes27.imp, 32. TanUw 28. imp. 40. Thimaua
29. imp.
3. 30. Dercyllua 30.imp. a, 40. Th. 52. Eupales 3/.
reg. a.38.
Hoc regeregnantcanqo fcré
9. conditum c(f templum
$aIomonisa? m.
^934-LIL
Laoßhemt32,imp.a.45. Pyyithldiaimp.a.30. Circa
hu-jusannum 12. Medieta*temporum mundi impletur, cumin
Judasa regnaret Afa. OpraUut 33. imp. a.«20.
Qphrdga-yteut 34. imp..a-50. Afcrapes 35. reg. 42. Ad hunc Jonas Prophcta miflus eft. LI I L
Sardanapalus 33. rex å Ninia numeratur, qui anno mundi 3129. imperium fufeepit. Exoccalione
quam
dit-ibluta (iiavita.dedit iMonarchist Aflyriorum diftrahendse
¥ulgö
Gognitus. Fuitomniumhominum longéeffemn-natiifimus: fuca-tafacie,depi&isqj oeulis$
cum
concubi-ais depuichritudine& cincinniscapillorum certavit>å
ne-TmineunquamnifiåPuellis & Euphicis confpe&us. Ejus
jgitur imperiumaverfati Phulbelochut praefes
Babyloniske
ÄrbacesMediasarma contracummoverunt,& dominum
Inträ Niniven compulerunt» ac biennii obfidione préf*
fum, regia accenfaj- ut fe in Pyrum ardentemabjicerei
coégerunt, cum annis regnallét 20. ilji verö
Monar¬
chiamintér fefebipartiti funt, Babyloniam obtinuit
Pbul-bek>chus : Mediam verö& Perfkim Arbaces. bt fic bl*
partitåmanfft 304. an.
donecSyrus
easpodea conjunxit.
LIV.
Phulbelochus Babyloniå potitus an. m. 3/50. regnat
an. 48. HicOlympiadum initium, an. m. 3'96.antepenub»
timo Pbulbeloci ; ubi ludi OlympiaciicL quarto quoqj
annoad ceiebrandum indituti. h
v^
.
Pbulufiar,cögnomento
iiglat,
patridiecedens,
ré-gnatan.25. Roma
fundata
ed circa principium
anni
22.Tiglat/.annoolympiadis7- anno
fcii. Mundi
3220. ex quoadnätumChridumiurrtanni7; or LVT.
Tiglatregem fecutus
ed
Safmanafir, qui
aflyriäm
re-xitannis 10. Hic anno 6. Ezechia? regisJudapod 3.an«
nbrumobfidioncm Samariam urbem cepit. £t /0, trid
buslixaclabduxit, quäenunquam funtréverfe; lvii.
Scnacheribpatrifuecelfit»
Ezecbiam
regcm Judape-cuniåmul&avit ; ac deindeingenti cum exereituHiero-folymam obfedit. Inciijusexereitu angt
lus
centumo«£tuaginta niiliia
prodravit.
Deindc
doixum
revcrfui*å
fuisipfcliberisfuit
interfe&us,
cumannis
reguaiiet 7.- LVi 11,
ÅiTarhaddonpatri fucccffit. Sed
fatres csedis
pa-térnkrei, fugam arripueront> atq; fuccefloripatéfno
vim
Siarmaintoleriint: Haneadeptus occafionemMerodads
praefes Babylonia; defcivk; Et
Adarodönem
duodecimoannodevicitj Etfic Afiyriofum regnumBabyloniis ad^
junxit.
LIX.
Mcrodachr fuperatoDomino40. annis imperium tc-nuit,cumanteaalieno nomine imperium adminiftrafiet.
Huicfucccflit Bcnmerodach,qui annis21.regnavio.
LX-Ncbochodonofer Magnus regnavit annis 55. primo
anno fuiimperiifuperavitregemAigypthqui Joachim
ca-ptivum duxit, fubftituto Eliachim. Anno j.
fui
regni
eundemEliachimTibi tributariumfecit; fed relu&anteinpofttresannos captivum abduxit ; Eodem hoc anno
fi-liumregis JcchoniamTpontanea
deditione
acceptu trans-tulit. EtZedechiamreiiquopopulopraTecit. Sed hunctutelaeAflyriorum relu&antem» annoip. fui imperiiin
Ba-bylonem abduxitj urbe&tcmplo igne crematis. Anno
mundi 3365. L XI.
Ephilmerodachpatri fucccflitregnans an.30.
Mifc-ribordiampraefiititJeremias iplumlevansexcarcere.
LXII*
Bal/hafer ultimo AfTyriorum rex regnavitan» 14. Hoc i
majcrum fuorumvittute'ac pietate recedens & intempelliva
conviviaagence»Dariooccafionem prsebuitut Babylone
cap-ta &Baithalare occifo,Monarchiani eam diflrueretan».
vide-licet Munde 24/;. qui eftannus captavitatis & Monarchie pri¬
ms* Imo.Chronologis Sacra?poftrémus*Etfic clauditur Mo¬
narchie prima &potentiaBabyloniorum poftquam permanfit
annis i<5 :g, Etfic populusJudseicus manumifTus* Babylone iß
ludsam reverfi iunt, idq>duce zorobabele,
LX11Ij
Atq»hsecMonarchie primae eft delineatio.quam hacvicse
faltcm deducere conftituimus. Deoitaq; Trinuniftttaws <2£ gloria in