• No results found

PH i LO .V O Pill

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "PH i LO .V O Pill"

Copied!
48
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

&

5).

β. Ή. V.

SPECIMEN ACADEMICUM,

■Dej)

,

v i γ a

PH i LO .V O Pill

Solitaria,

CHI OD

sfppvobante incluto, ad Mußrem

Academ.Up)al,, Colieg.

Pbilof,

pr&side

VIRO Amphßimoatq;

Celeberrimo

Mag. M L I A

FRONDIN,

Hiftor. PROF. Reg, & Ord.

Publicobonorum examinifubjicit"

Stipendiärius Thunianus

o

laus

zellingj

StQckbchn'ienfis.

InAudir.Carol.Maj. ad d. XVIL Maji An. MD CG XXX II.

Hora ante merid'teni (olltit.

UPSALIAI, Liceris Wernerianis.

'

/tr<

ί74 /i

tv

(2)

S:£ R:£ M:TIS

MAXIM# F1DEI VIRO, Reverendisfimo

Patriac Domino,

Dn. joanni

steuchio,

S. S. Theol. DOCTORI

Longe

Celeberrimo, Regni Svecia

ARCH1-EP1SCOPO,

&

Academu

U^fahenßs PRO-CANCELLARIO

Erninentisfimo,

Vener.

Confiß. Eccleßaßici PR^ESIDI

Gravisiimo,

MßCENATl SUMMO,

(3)

S:£ RiE M:TIS

MAGNffi FiDEI VIRO,

Reverendisfinfo

Domino,

Dn. magno auriv1llio,

S. S. TheoL DOCTQRI

Celeberrimo,

Per Fermland. Qf Daliam

SUPERINTENDENT!

longe Meritisiimo,

Ven.

Confifet. Carolßadtenßs PRyESIDI

Gravisiimo,

Reg. ib. Gjmn. ScboL

per

Diceceß EPHORO

Adcuratislimo,

PATRONO ΜΑΧΙΜΟ.

(4)

Η Abet

tets wcommodtjit,

hocfecum minentior

quo

fe

gerant

digni¬

in ea conflituti adammosbo-

mimimdevhictendosefficacius, eoplures

aUiciat fäfligii fui cultores, qui

baud

raro, vel inviti, molefliam ipfispari*

mit. Hinc tantus, Reverendi ίϊιme

Pater ,eorum eftnumerus,qui favörem Tuum venerabundi ambtunt, quem

β

exgratia Tibi

peculiari, wiibi

qttcque

indulgeredignatusfuerk, votorumcer·

meorumfummam timc me

adeptum

fatebor. Nequeerit

facile,

Reveren-

diilime Pater, , receptis tot clien·

heta(fe dejiciendummefore

timeam, cum neminem adhuc,favörk

Tui candiäatum, triffem tuliffe reptil·

fam, publica benevolentia

Tua?

jama

Jatkfuperque loquatur,Multk

quid

emjn

hocpr£jertim negotio,tpfunt argumen-

tumfavet, SummorumViror umperfonk dignum. Sednec indeyfateor, commen«

daüonk qmdquam ad nie

facile redun-

dat, cumpotius, ex

Celebratifftmo

Tuo Nomine, tinicum

fplendorem

fintm lucubrationes me& mutuari

gefli>

ant,

(5)

Ecenfeavt αΐϊι, hand immertte,

ratmiespltirimas , Pa-

tronis Lifera rom , fpecimiiht

fit

a, pro more dit

dum

recepto , co;//£· crem. Ego certe, quottes immmera Tua />/ ??/<? beneficta mecum reputo, Jemper cmtem Uhrum recordor, totiejß

quo

potiffimum modo, gratiffima teftari

letat objequia mea, incertus fureo at- que anxius. Animum

quippe

Tuum,

Wideprovenerint, juxtapr#fintemmi¬

hi

fifto, plane'

Paternum

;/iY/

w

//L

quidem

fatis dixijje mihi videor. Et-

entm quatuor

jamjam

anni [mit

elapfi,

quorwn ηulla

factle

dies

fine aliquo

a-

moris Tui documentoabiit. Quantam qvoque in me

fiduciam collocare volue-

ris, vel indepatet,

quod Filios

Tnos

ddeäifjtmos, vptimdsJpeiJnvenes , ??7^

qualicunque curee ac informationitra-

dere 770?/ duhitaveris. Quid itaque

mirum, βTibi hoc ,

quicquul est

ten-

tamims,β modo

aliquid est,

venera- dedicem mente? humillimispre- cibus contendens, digneris

idipfum, le*

vijjimum licet, nihtluminus

tarnen ut teßimonium

(6)

Animum itaque

offer

etuis

rejptci·

asy

qu<efo

,

ReverendiiTime

Pater, qui, pietate in Te, nulliprofeäo erit

faiwdus.

Quamdiu autem

benigniffimi

Tui erga me

affeäus

juperßes fuerit

memoria, quam mlla unquam delebit

Süio,

tamdiu, fifasefl, jummi ho·

Ytoris loco ducam t diciacperjeverare

Reverendisfime Pater

,

Eminentisfimi Nominis

TUI

Jevotijftmum cultorem OLAU Μ ZOLLING.

(7)

teflimoniumvenerationisme<e,nu11otem-

pore intermoritura,

certiffimum refpi-

cere. Nihilprofeflo mihi latms erit\

nihil exoptatius, quam

florentijßmum

rerurnTuarum

flatumJemper

animad·

vertere; ab Tua emmfalute ac incoltt»

mitatemagnam meafalutispartempen·

dere feto. Sero itaque, precor, illu cejcat illa tam

acerba

dies, qua Te

humanis rebus ereptum doleat Ecclefict Dei, doleat Patria , doleant

denique

clientes Tui,

quibus ddnumerari

vel

maxime cupit

Reverendiffimi Nomirn

TUI,

lumillintus eultor

Ol. Zelling.

(8)

DOMINUS

Max. Rev. Ampliff. atq;

Celeberrimk9

doct.georg.

nordberg,

doct. la ur. arnell,

mag.

johanni cröel

>

mag. mich. hermonio»

doct.

johanni g o eitz,

Pastorieus Stockholmienfium, de Ecclefia Chrifti optirne meritis,

Ratroms fummopere colendis.

VObis

Jpecimen hocce Academicum

, inquamyV\ri Celeberrimi,

vene-

rabunda meine offerre

fuflmeo;

favöre enim ac benevolentta , in me fovenda,

ita contendiflis , uty Cui Ve Π:rum-.

plus debeam,

agre quidem explicare

valeam, Spem de me, nullo jane meo merito,

(9)

merho, concepiftü optimam ,

affefiu

juiftis Omnesergame

propeiijijßmo&p

novercantem fortunamAmeam

fub'

levandams auxiliairices nunquam non

attulifiis manus.

Nihil vehementius

opto, Patroni

/Eftumatiffirrii,

ut eimdem femρer animum

mihi

f'er-

vetis, quo, eijam

in pofierum, javore

Veftro frut Itceat.

Qu<eβ mihi

con- tigerit

fehcitas

, »ow

imquior'ti

fortis me<s

folatium, Veftro beneficio,

me

percepiße^grati[]imo animo fatebor

Max. Rev. Ampi. &

CelebA

Nominurn Veftrorura

humiUtmus dietis O. ZELLING.

(10)

VI*

Admodum Rever en-

Mag.SIMONI melandro,

Paft. & Pr<jep. Enecopenilum

Mericiflimo ,

T publicum exßaret teßimoritum,

haäenus , pia tarnen , mente

fu

·

Academicum Pr^clariflimisNomini- enim Veftrum , quod nunquam non riter ac ßdeli injormatione Sua pue·

ce invenii mei , veluti fiuorum preeci·

fibi %re vindicare pofje

videatur.

Al-

cartßimos me<e

fidei

commiffios voliiit,

gravatus Cujus temporis

j£pi(fime

y non

poßum

non magna

inde

grati

qualemcunque hanc teßificationem

cunäa benevolenti£ documenta, mihi non rar o exhibuißir dari/fiima;

praeter gratiarum acliomm fiimmam

in ßnu gauderemy

β

tamacceptum Vo«

quam iüud certum

eß,

, ßve

/o/i- fiemper

tarnen

deprehenfium

tri

Admod. Rev. & Pras-

Clientem OLAUM

(11)

RIS,

dis

Praclarifftmisque,

Dn. ÜLAO

TÖRNBOUM,

Paß. & Preep. in (FD &

©oiientUtta

DigniiTimo,

qmntifavörem

Veftrum,

quem

tacita

Ipexi. jaetam,

leviden/e hoc exercitium

bus Veftris dfctfr? attfusftim. Älter

gratisfimo

atéinw

agmfcam

,

folida

pa·

77/w TW mftituit, ut primitias bas-

pue

laborum

fruélus ,

to* exiguos,juo

ter,ρer quadriennium

fere, /v/ioj fuös

mequeadeo Suis adnumerare

baud

qua*

memoria quoties me

fubit,

autem voluptate perfundi, 0/^

«i/

vehement et4, wflammari. Taceo cetera Vos,Viri admodura Reverendi,^**

fcibus ommbus nihilpenes me

quod repond,

/>/0 peäore effufam.

Hac

vero

de

re

bis/or*?perceperim

munufculum hocce,

tariumyJive in

celebrttate conßitutum$

clariil. Nomin» Veftrorum obfer.vantiflimum

ZELLING.

(12)

£>0gw«ll«i:öe

^etceit f

fyn OLOF ZELLING,

-ipcm

(Dmeit

Philofophsny «ig« afjlbes

kf'nab /

©tit ©nificé

prftftttg

med t)cPcr utgaf.

SONNET.

$(3£9ln cj en Haicyon fttfmogna al|1er flåcFa

wåbretiporm οφ rai / bårfaftoetiMer

$Jen blott t fåbani lugn/ af ingen påber rori/

(Såframt be§ungar tfn (if Dohren blifma fiåcfa.

§ap minbrefanjuroårt ©niiletaft upfåcfap

©iti bolba folier/ bår eit bulrig lefnab fori ; 3)?åag åbeliaticfa afett ettba fort fbrpori/ patfigrolberil fan båpa prången bråefa.

ffVf£err zellingtacf/fom mil ofjft)bItgfott>tfa.

Xben lefnab / fomenJårb i pitlpefaga bor;

€r lefnabmå tneb tfiålfijePilla Nymphcr prifa/ .

$hem 3 meb Detta roåref ett bråpligf nojegör.

(£rlefnabfåefei @UD t bpgb οφåra voefma

©4 får-3 fåferi vSåU/mm fiåra zlllijsg, lefroa·

SVEN GERINGIUS 3acob6on.

(13)

& O St D. D.

5. I.

I

cui,

per

vefti-

gia indoiis humana;

decurrere, volupe fueric, facillime in-

dagabit, in focieta-

cem , natura; qua- dam infita vi, adeo ipiam propen-

dere, ut voti compos

fa&a,

eximii,

neicio quid,

iibi obtinuifle videatur.

Malunt equidem homines

iibi

me¬

liuseile, quamalteri,

(ed

vix

iibi be-

ne,nificumaltero,fperabunt, Nam,

ii opibus quis ita

abundaret, utqui

maxime, easque,

corradendiftudio

deditus, nimium quantumaugeret,

vix tamen ullam ex iis caperet vo-

luptatem,

pra?fertim

ii liberalis fit

ingeniihomo, ab hominum confor-

tio remotus. Vana iane & irrita_«·

efiet,in

fplendidifiimis

ingeniis,ma- ximiscf

animis, gloria;cupido, nifi

A ades-

(14)

adeffent,quibus

fortitudinem,

con-

ftantiam, confilia gfaviilima, cete-

ras ejus generis virtutes, prsefen-

tiiTimas fifterent, quas ,exrollenti-

bus ulrro, quibus ufui

fuiitenr,

fera infuper pofteritas decantet. Cum itaque proprium commodum , niii

cum aliis commune, fperare non liceat, veriraci proxime accedere_»

videmur, ftatuendo,tum demum

falutern fingulorum obtentum iri,

Γι ingens hominum multitudo inu-

num finem,commodumnempe pu¬

blicum,fint intenrf. Probata eftha?C 2rgumentandi ratio Piatoni, Cice¬

ron! probata, prifcorum fapientum

facile principibus ; unde illetam la¬

tas rerumcommunioniaperuitpor¬

tas, ut eam ad uxores uscß

fvafiiTe

videatur, hic

veroperfyicere fibivide-

bαϊur, hanatos ejjenos, utinteromnes

ejfet focietasquéedama). Nec recen- tioreS Juris NaturalisDolores,ho-

rum veftigiis inha^rere , indignum

judica-

tt)Cic. in Ld. c, 5.

(15)

judicariint, qmbus focialitas adeo

uframque facit paginam , ut* ea^.

fundamenti ioco fubftrata , omnia inde deduxerint ofücia , qua? ho-

minibus mutuo pneftanda incum- bunt b). Tantorum virorum au·

(äoritati licet noftra non oppona-

mus, nec opporti debeant;nonnulla

tarnen, de vita Philofopbi Solitaria,

Deo volente * qua in re confiftat*

quamquecum Juris Naturalis pra?-

ceptis confpiret amice, per tuum

favorem^ L. B. dicere conabimur»

§- H.

Vitam, quam dictmUs,folita·

riam , fe&ati funt plurimi, fed nort.

iisdem addu&i rationibus. Arri- puerunt eam 9 avidius ne dicam * an turpius, homines fomno ac in*

ertise dediti, qui, continuos fafti- dientes labores, famemque diurno qusftu propulfare gravati, hane regiam quafi Viam inivere , quae

A 2 ad

b) Grot, deJ\ T. & P.in

prol

n.&

Tuff. aliique

(16)

ad cavernas , natura? beneficio pa-

ratas, ipfos perduxerit, ubi diur-

no no&urnoque fornno fopiti, igno-

bile a?vum transigerenc. Horum

vero propofito adeo non album ad-

dimus calculum,ut idem , tanquam

focietati noxium, prorfus detefte-

mur. Alii, direptis bonis, belli-

cam cladem perpeili, alii caritatum

domefticarum ja&uram dugentes,

alii denique imminens fugientes periculum, viram

hancce, vetats

afylum, iibi conftituerunt.

Sed,

cum rationes non fatis vahdas hu-

jus confilii, vel capiendi, vel io-.

perpetuum

exfequendi, afferant^,

parum abeft, quin conatum eo-

rum damnandum cenfeamus. Mi- raberis, inventos quoque eiTe ho·

mines,qui omni focietati renunti- ando, inque defertis&iolitudinibus

ferarum moredelirefcendo, cultum plane fingularem Divino Numini

exhiberefibi vifi funt. Sed de his alii. Nos, per vitam folicariam, in- telligi-

(17)

s

telligimus, non

disjun&ionem ab

omni hominum confvetudine,qua,

nec fermonem cum aliis fociare_j ,

nec cibo, hominibus, fed feris be-

ftiis afTveto, uti liceat; fedfeceßum

etcelebritate magis remotum, quo

Itbe-

rtus honeflis invigiletur fludiis^Érpro·

prtopariter acJoetetatis

commodo

con·

fulatur melius.

§. III.

Philofophus licetvarie

definia-

tur, nobis tarnen eritis, quiycogni-

tionem rerumpercaujfas

qu<erendo>

Ve¬

ritätes quasvis indagat , easque

in

u~

fum transfert hominum. Aft, cum

Philoiophia varias partes

fuo

com·

ple&atur ambjtu, & ex ea parte, cujus cognitione eximie quis aut inclaruit, aut inclarefcere cupit, etjam Philoiopbus audiat;

paucis

dispiciendum venit , cui conveni-

athasc noftra vivendi ratio, The·

ore%ticone an Praélico? Veritati eil convenienciilirnum, quod

dixit

Maimonides :ßudebit homopius, ut

A 3 Jre-

(18)

6

frequenter fukts é? ab aliis. feparatm Jtt c). Neminem enim inficias itu- rum puramus, quin

intelle&usjpe-

culationibus intentus , vim fuam clarius

diftin&iusque

exferat, ac

indefeffa opera magis proficiat_», quando folitarii ftudiis operamur.

Qua^dam nihilominus

Philofophias

partes ejus funt indolis, ut, a foci-

ecate remoti, difficiles admodum in illis faciamus progreiTus. Sitex-

empli loco Politica. Fingas tij>i hominem, huic ftudio a teneris usque deditum,in legendo relegen-

doque

ftrenuum, nec de leθ:is mi·?

nus accurate , ut fibi videtur ,ju- dicantem, fed extra focietatem^ 5

fingas itidemhominem,in focietate conftituturn, non quidem talem, qui Principibus a confiliis adeffe confveverit, fed, qui reipubl. ne-

gotiis , minoribus licet, profit;hos

confabulari putes, num exiftrmes,

illi

quidquam

ex diuturnis medi¬

tation

c) MoreNevochim lib, 3. cap. 51,

(19)

7

tationibus efTe reliqvum,

quod

fa-

lubrirer pra?cipiat?aur,

fiinhujus

locum fubßitueretur,eum,paricum dexteritate , negotia curaturum?

vix crediderim. Par eft ratioEthi-

ces, de qua frußra ,catalogum vir«

tutum Arißotelis receniendo, tibi gratularis ,

longe

enim & plura &

majora , vel ex vitiofa hominürrv»

vivendi ratione , colliges. Ut ver- bo dicam , qui Philofophiae Praai-

C3e , ftri&e fic di6bse , operam na-

vareftudet, fugiat, qui veroTheo-

reticas, fi per xgijTjgiat, ξ. proxima__*

adducenda, poteric, ipfique fueric volupe , fe&etur vitam, quamnos folitariam nuncupamus.

5. IV.

Sed neque hane cuivis promi·

fcue concedendarn putamus; ut e*

nim in aiiis bene mukis, viriurn

cum animi , tum corporis, nec

non aetatis, ratio haberi fölet, üc eandem heic loci minime pr^ter-

^undarn ducimus, aliquid exinde

A 4 hicis

(20)

a

Iuris folitaria? vitas fceneraturi. Ju»

venes itaque , tanto magis hinc

arcendi funt, quanro integriores vires, naturas beneficio, ad fori·

eratis commoda promovenda , i*

pils fuppetunt; nifi duce Pythago-

ra, ab hominum commercio tantijpsr

voluerintabftinere; bo minibusaliquan- doyrofuturi d). Senibus vero, qui

non tanrum eo ufque tempus fuum

propagarunt, utcanitiem oftentent capitis, fed & continuo, pro falute publica, labore, femetipfos defati-

garunt, & concedi, & jure con- cedi, putamus; hi enim quierem,

non tam defiderare, quam expo»

fcere videntuif. Audiamus Cicero¬

nem: equidem tantum

ab/um

ab ißa fententia, ut non modo non arbitrery JubfidtumJeneäutis in eorum, qui con- fultum veniant , multitudine ej]e po·

nendum, fedtanquam portum aliquem exjpeflem iflam, quam tu times , fo- litiidinem. Subfidiumenim

belltßimumy

exißi-

d)

Zvingerus

exLaertiotom.y.p.281.

(21)

exifiiwo

eße

feneßuti, otium <?). Ve- rum, ii robuilo adhuc & valido corpore fit fenex, in iocietare ipil

manendum , cenfemus ; Γι enim-i confilia fupediravit optima, Γι ne¬

gotia impiicata confecit, nondutn

adeo verfatus, quid a viro, lon¬

go rtrum ufu exercitato,exfpeöan-

dum ? ficut enim grande

fuit'ca-

flrorum Alexandri decus, princi- pia eorum , fpeciem fenatus pri- icae alicujus reipublicae prcebuifle,

f)

ita non fui rantum veneratio-

nem excitaiTe, fed & magiium rei

literaria? uium attuliile cenfemus, prifcam illam confvetudinem, qua

grandes natu viri Scholas frequenta- runt g)4 Quod (i Demeae Teren-

tiani iimilis fit

Philofophus,

agre-

βis, j<£vus, triflis , parlus, trucu- lentus , tenax h), quid ipfi magis

A 5 conve-

e) Cic. erat.τ. η. 25. /)

Sappl

Curt.

Ith.2. c. g. g) Job. Fred. Budet, in Fx*

ercit.Hift.PhtloL $. 14. h)Ter.

Adebh.

tt6l. Jc*

(22)

conveniens , quam pro arbitrio,

hanevivendi rationern eligere?pras-

fertim cum homines ejusmodi, ad

confvetudmem cum aliis , adeo fint inepti, ut , triftes contrahendo

rugas, multis nauieam creent»

§« V.

His pofitis limitibus>liceat fo- litariae vivendi rationi ex eorum

migrare confortio, quae naturs le·*

gibus interdi&a , & focietati na-

xis reputantur, nomenque inter

eas res profiteri, qua? non modo licicae, fed etjam honettas ac uti- les fahitantur. Omnibus enim in

univerfum, prout cujusque vkas

fert genus, quidquam in commu¬

ne confulere incumbic, hoc vero utrum fiat magiftratum gerendo,

mercaturam exercendo, officinas inftaurando&rudes informando,an

aliaquavis ratione, honefta modo,

nihil inrereiTe conftat. Hane an¬

tem legem exattiilime obfervat Philofophus nötter, P. Scipionem imitandos quiy

mmquamfi

minus

oti-

(23)

1 I

? efimi ej]e dixil, quamcum otioftis, nec

minus folum, quam tum folus eßety i)

in id imprimis intentus,ut focieta-

ti non praefenti tantum, Ted & fu-

tura? profpiciat. In fidem hujus rei, teftero afferemus Ciceronem;

atque illi, inquit, quorum ftudia,, vitaque omnis in rerum cogni-,,

tione verfata eil, tamen ab au-,, gendis hominum utilitatibus commodis non receiTerunt« Nam„

& erudierunt mukös , quo rneli·,,

ores cives,

ucilioresc^

rebus fuis,, publicis efTent: ut Thebanurru,, Epaminondam Lyfis Pythagorae·.,

us, Syracufum Dionem Plato,,, multique mukös , nosque ipfi, quidquid ad rempublicam attuii-,,

mus, Γι modoaliquidattulimus, a„

do&oribus, atquedo&rina inftru-,,

$i ad eam, & ornati acceffimus.,, Neque folum vivi atque prsefen-,,

tes ftudiofos difcendi erudiunt,, 9tque docent. Sed hoc idem et-,,

0

Cic.

officjtb.

3. <r. i.

j§m

(24)

jam poft mortem monumentis" g

literarum aflequuntur. Necenim"

locus ullus pra?termifius eftab iis,"

qui ad leges, qui ad mores, qui"

ad diiciplinam reipublicse perci "

neret, ut otium fuum ad nofixum"

negotium contulifTe videantur. I-"

ta illi fpfi docftriniE iludiis, & fa "

pientia?

dediti,

ad hominum u·"

tilitatem fuam prudentiam , intel "

ligentiamcß conferunt

b),u

Prono

hinc alveo fluit, aeque utile fori-

etatis rrembrum fore noftrum_ , ac iunt ceteri, qui viva voce di- lcipulos inflituunt, aut, fi fides

Seneca? habenda, longe utilius. Ita

enim ille: Nos certefitmtts, qui

dicl-

mus & Zenonem Ér

Chryfippum

ma·

jora egtfje, quam

β

duxijjent exercitus^

gejjißent honor

es,

leges tulifjent,

quas

von uni civitatis (ed toti humano ge- fieri tulerunt.

Quid

ergo

efi

, qua- re tale otium non conveniat viro bo-

no, per quodjutura

fecula

ordinet, nee

apud

k) Cic.officjib, 1,0.45.

(25)

apuä paucos concionetur, fe

cl apud

ommum gentium homines, qui-

^ funt quique erunt? 1) Neque_»

inepte ex his ad iolicariam viven¬

di rationem concludimus, dicendo,

tantum abeile, ut focietati noceat,

ut, fi Philofophum noilrum, qui

lio modo ufibus ejus iniervire ne·

quit, refpicias, nihil ^que condu·

cat. Quod il ex hoc vitce genere^»

quid fluere videatur incommodi,

inipfum potius Philofophum,quam in iocietatem, illud redundabit.

«. VI.

Proinde, ad hunc finem, com-

modum puta focietatis , obtinen- dum, convenientiflimam arbitra-

mur

Philoiopho

noflro iolitudinera;

ejus enim beneficio intervenientes evitabit caius , qui, in luce ac cele-

britate hominum , literarum ftudiis

remoram injicere iolent. ibi enim, quanta eil turba convenientiurru*, coniulentium? quoties humanitatis

officia

l) Ot,fap.

c. 32.

(26)

14

öiEcia

peragenda?

quotvlcifii, pe- regrini, viiendirevifendique ? ami-

eis, ii qui fint, quanta & quam«»

crebra , in otio parirer ac negotio,

opera

praeftanda?

res familiarisad*

miniftranda quotinjicit curas? haee

omnia, cum aliis longe plurimis,

non

pofTuntnon,

literis otium fuum confecrantibus , maximo eiTe im·

pedimenro

;

quibus jam

remotis, contemplationibus fuis absque ulla interpellatione indulgere, noftro e-

rit integrum. Onde

Juft.

Martyr*

Χ&ίξω Ίοας

1οιαΰ]αις

ciajfißai'g, άνεμτό»

ίΐςος γάξ μοι ο διάλογος τξος εμαϋ]όν γίνεσαι,μή

havj/a οξάσαις

ω eram'φίλο*

λογία.Ίε

άνυΊιχω]θί]ά

εςι Ίά Ιοιάδε γω*

ξ\α. i. e.

Deambulationibus ejusmodi gaudeo

, cum nihil intercedit

folitariis

weis coUocutionibus impedimenti,

nihil

videlicet adver

β affer entibus, &r, ad

rationis fermonis excolendi fludium

perficiendum,

plurimum

loca talia

con·

feruntm). „Largimur equidem, (I-

mul-

m) Dial cumTrypb,

ρ. 22o.

ed, Ρ

ar

ff

(27)

mulqj gratulamurPhilofophoAnglo,

qui deierta Eremitarum

ubiq;

ani-<c

mo fibi fingit, &, in conventibus"

celebratifiimis, maximisque urbi

busfolitudinemaequeinveniri pos«"

fe aflerit »)." Sed ita tamen lar-

gimur, ut nobis viciilim conceda- tur, eum eiTe, qui ad exempla pertineat rariflima; incredibilis e-

nim vigor & conftantia animi, ex·

ercitium prorfusiingulare,& άπά*

, Stoicå perfeäior, requiritur,

ut pari cum felicitate contemplati-

onibus inh^reamus, in celebrita-

teconftituti, ac in folitudine. Ob-

je£a enim cunéta fenfus movent,

prscipue vero illa , quibus quis ,

ab literis remotus,maxime dele&a-

tur & afficitur, Ponamus, Muii-

cam noftro in deliciis eiTe, Ama·

bo te, num, inrer fvaviffimos con-

centus, aures ipfius

demulcentes,

fieri poiTe putas, ut, fepoGto o- mni aurium ufu, quafi nihil am-

plius

«) Tr. de Art. vivendi ρ. iyo.

(28)

^

plius

hominis adeiTet, ftudiis jam,

seque ac in

mufeo

iuo

folus vacec?

cerce

- - - evo non credulus Ulis.

> VII.

Porro, folitariam vicam com-

mendac beatiilima immunitas a_.

piurimis vitiis, qu# in

hominum

frequentia

obcinent.

Horum ea

eft

ratio, ut, contagionis inttar, fer*

pant, ceterosque,

qui

in

eaderrt

funt (ocietate, facile coinquinent;

neque enim

bonistam prooiive

erit,

pravos in

redarn reducere

viam,

quam illos, horurn

iliecebris,

a__»

redo tramire abduci. Novimus

autem , naturam gentis humana fponte in vetita fern, negataque cu- pere ; quod ii

acceiTerit ecjam

cum

perdicis hommibus noxia

confue-

tudo, certe , habitu demum con- trado, ipfa fi cupiat iaius, eam vix ianare poterit. Fovebant

hane

fententiam Cretenies, qui, cum

acerbijjtma

exjecratione adverjuseos , qitos

(29)

17 qiws vehementer oderunt, f/ii vellent%

optarwit, ut mala confuetudme

dele-

Üarentur, tanquam qui inabnfum

femel

lapfus fuiffet,ttfegwicoperfeverctjjet

alt-

quamdiu,amplins aä

frugales

moresre-

vertivequiret. o) Lubentes concedi-

mus, poiitisfrequentibusvitiis, non

quidem neceffario fequi, utnos quo- que ipfi fceleratam ie&emurvitam,

cum multi foveas ejusmodi evafe- rint, nec iniidiis hifce capti fuerint;

remanet tarnen, quodmagna fintad lapfum irritamenta,quse,fiin

noftra

manueil, evitare , quid cauilkerit,

cur i'ponte nosiisofFeramus. Felis,"

ut e'ft in fabulis, ümulata mode-"

ftia, laborantem gallinam invi-<f fens, qusiivit: ut vales? melius,"

haec refpondit, valerem, ii tu Ion-"

gius abeiles: pariratione conüpi-"

tur animus a peffimis iegregatus»"

/) Menander certe, eximiam hanc-

ce feliciratem confiderans, dubius haefiiTe videtur, quibus potiflimum

B ver-

o) Val.Max. I. η:c. i. Alex. ab Alex.

/.3. c, 22. ρ) Jr. deart.vivend.p. 39,

(30)

18 *

verb is eandem extojleret;iea enim . . loquitur:

Ώς rjcv 1ώ μ,ισύώ]ιΊ£ς φάυλχςΊξοπχς Έξημία; .«)JS μελετών*}t μηόέ h Πορηρον, ίχαρον χ]ήμ αγρός Ίρεφων

καλώς q).

Quam

ju

cun

da

res

ei, qui

malos

mores odil,

Solltudo? & cogitanti nihil

Mali, Jatis magna poßeffio eß ager, benenutriens,

5. VIII.

Aft dices: fugiat perditos, im- probos fugiar, fed fimul hominibus Λ frugi, amicifque carebic,quir quan-

to vir fuerit melior, tanto impen-

fius abitum ipfius dolebunt. Ve¬

rum enimvero, non tam largam fperare licet proborum hominum rr.eiTem, cum tot indies ßagftia

ocuiati fint teftes, quod

Injelixlohum & ßeriles äominentur

avena. r) CeHerum, quam pauci, verinomi-

nis *

q)

Zving.

exMenand. apud

Stcbjerm,

■]6, r) Virg,

BucoL Ed.

5.

(31)

19

nis, amici reperiantur, non folum experientia, magiftra optima, quin

& noriiTima illa diftin&ioamicitia?,

in honeftam , utilem & jucundam,

fatis manifeftum facit. Quod iinul-

lurn amicitiae genus fit integrum ,

nifi quod

his

requiiitis nititur,

quam exiguus, in tanta hominum copia, eorum erit numerus, ad

quorum conjun&ionem fefe aggre- get nofter? quod ii neminem inve-

nerit, in ipia celebritate, non fine

moleftia , vivet iolitarius, quidni itaque in fecefTu idem ipfi licebit?

converfationem , inquit Philoio-

„phus Anglus, cum optimis & fa-

„pientißirois

inftituere, non pa*

„rum ad felickatem facic, fed ii illa

„obtineri nequit, potius ab omni

eonveriatione abftinendum. j) Sint

autem homines anriqua virtute &

fide, fint ejus cupidi, quibus fa-

miliariter quondam ufus eit Phi- lofophus noftrr, non tarnen illi

adeo permovebuntur animo , ne*

B 2 que

s) Tr. de arte

vivendi

ρ, 3g.

(32)

que hi segre confolationem fofci- pient, curn,ad commoda focietatis

promovenda , noftrum abire con-

ifet,quce ipfis etjam, privatis ra- tionibus pofihabitis, ceque cune

cordique eiTe, facile concipimus.

IX.

Quod fi eorum poftnlatis facl·

les annuimus , qui, publici folum.»

cormnodi diuSa ratione , nihil am·

plius praemii poftulant; quidniheic

quoqj bene faélum exiftimemus, ii Philofopho η oitro conceifa fuerit

libertas folitarie vivendi? cum Tic nihil flagitet, nifi uc nemini fit»,

moleftus. Neque enim ad domum Principis, honores ambiens, cur- fitabit, nec forum, in cauffis fuis cognofcendis, & in tabulas refe- rendis, tenebit occupatum, néc i- pfi denique plebi, novitaribus inhi-

ando, gravis erit, ut, inludisfpe·

(Sandis , latus alicujus offenderet,

& qua? fnnt alia : ied in ieceffu

iruéfuofiilimo, iua femperfortec on-

ten-

(33)

rentus vivet. Cibus, quem occu- pat,

fatiabit,

fi morbo fubito fu-

erit correptus, medicum, concu-

bia no&e, non foliicitabit anxie,

nec triiliori affeé?us cafu facier, uc confolatione amici egeant. Ipfi e- nim faris efl, omnemq;

felicitatis

numerum implée amabilis illa, a- étuofa tarnen Iibertas, cujus propri¬

um eft, ficvivere , utvelis t). Hinc

idem Romans eloqueneis parens:

& facilior, ait, & tntior, & minus altisgravis, ant molefla eß, vita otio- forum u). Qu i itaque, hane veniam dare, grave fibi duxerir, Euclio-

nem Plauti mirari definat, velimu, qui, iρ(am (amem,β roges\ ntendam

datums non effetx).

S-

Sunt quoque in promtu exem-

pla eorum, quibus, toleraco impi-

gre tnunere, hsc Felicitas obtigit,

ut & foro & curias multam dixerint B 3 falutern

t) Gic. off. 1. i. c, 20. u) Ib. c. 21.

x)

Plaut, Aiiluk

aéh 2.

fe,

4.

(34)

ialutem. Juftum enirn reputarunf,

apud quos Tumma imperii fuerat, miniilris, qui omnem conafum in ufum publicum meditatifunt, va- cationem a munere concedere. Sic

„Adrianus Simiiern, cohortis regi«

„Praefedum, poftquam mukajam ,,roeruiiTet ftipendia, exau&oravit;

qui, ruri dein commoratus, lapi-

di fepulcrali infcuipi curavit: hic jacet Similis, cujus &tcis wultorumfutt

annorum, ipje (eptem duntaxat vrxit

annos. y) Quod, ii didicerintadver·

Tarii, viris de republica optime me·

ritisjure rribui, vix docebunr, qua-

re Philofopho otium exoptanti, mifHonemque poftulanti, vitaiTL*

quieram agere denegent; nifi ope-

ram ejus tanti nonTaciant, utjure

iuo Tibi quidquam poftulare queat, hi autem memores fint effari iftius veteris, de falute ejus Reipublic«,

ubi aut Reges

philofopbarentur,

aut

Philojopbi

regnarent. Qua enim vi Re?

y) Tr: de art: vivendip: 289.

(35)

Regum Principurrsque

ingentia, in

rempublicam, merita

obfufcabunt*

eadem, labores Philofophorum lau¬

de digniflimos,

deftruent. Sed il-

lam irritam fore, quivis

videt,

er¬

go haec quoque

- - - in tenues dilabiturauras»

§. XI.

Nec noviratis arguenda eft

ha?c vivendi ratio, tam prolixus

enim , apud

Auftores, catalogus

efteorum,qui

eandem ie&ati funr,

ut

in ils recenfendis vel dies nos defi-

> ceret. Aliqua

dunraxat, in grati-

ameorum, qui

exemplis delecftan-

tur, adducere juvabit. ,,Numa*

„relicfta vira urbana,

plerumque

„rufticari & errare

folus voluit, de-

„gitque in

lucis Deorum, facrifqj

,,pratis ac

folitudinibus. Unde

po-,

,,tiibmum nfta

eft hasc farna

:

nulr

„lo Numam moerore aut

perturba-

„tione rnentis in

ieceftu vivere,

„fed, ex Deas /Egerias

confuetudi- ,?ne,beatam vitam efTe adeptum, &

B 4 rerum

(36)

„rerum Divinarum fcientiam hau-

„fiile. z)Pythagoras,anno integro,

„in fubterraneo quodam fpecu la-

„tuit. a) Timcn Nicsus gaudebat

„hortorum feceiTibus sc folicudine.

„Unde Hieronymus Peripateticus

„de illo dixifTe fertur: quemadmo·

„dum apud Scythas, & qui fugi-

„unt, & qui infequuntur, corquenc

„fagittas: itideminrerPhilofophos,

„alios , periequendo difcipulos,

„alios fugiendo, fapere. Sequitur

„fama fugientem, & ob idipfum

„avidius expetitur , qui celebrita-

i

„tem vitat. b) Sic Epicurus, Sallu-

„ftius, Lucanus, in hortis iunt

„comorati. Virgilius camposNea-

„politancs, Cato Sabinum, Cicero

„Tufculanum,

PÜniusNepos

Lau-

„rentinum, Petrarcha obiitam val-

„lem, Mirandolanus & Pontianus

„Feiulanam , pras aliis locis ele- z)

Zving:

in Theatr: Tom: 7ρ: 2%ι.gere

ex Plutarcb: μ) Ich ibid: ex Laert;

b)

lä: ibid: ex eod:

(37)

25 ,,gere. c) ^ugetnumerum Cicero:

Muhl ér

fmit ér fner

unt, qtti eam, quam dico, tranquillitatem expetentes,

α negotiis public!s je remcvermt, otntmqueperfugerint. /72 ^ nobilis' fitm Phtlofophi,

longef

Principes , nec populi nec Prmcipwn mores ferre po*

tuerunt, (ubi in notis: ut Socraces,

„Piato, Arifloreies, Epicurus cum

„fuisfe&atoribus,) & qua?fequütur.

d) Hxc cum ita iefe habeanc, nec

olim, quantum nobis conftat, vi-

tio verfum fuerit, hanc vitam ele-

giiTe, etjam cum aliqui rigide ni·

mis eandem obfervarint; quid, qua:fo , cauiTeeeft, curabejuimo-

di. tranquiliitate , limitibus fuis cir- cumfcripca,

Philofophum

noftrum

arceamus ?

§. XII.

Devolvimur jam , fic rerum ordo poßulat, ad argumenta dis-

B 5 . fen-

c) Ut ex variis auäoribus collegit

Auäor fabuL· Romanenfis, Macarie

(lititf pag: 29. d) Cic:

off: l:

1. c: 10,

(38)

26

ientientium, haud exigui quidem

ponderis

talia tarnen , quse rigi*

dam illam folitudinem maxime op-

*pugnant. Nihilominus, cum

il-

lorum quacdam, contra fententiam,

quam nos

defendendam iufcepimus,,

etjam militent, videamus quid fe-

cum ferant roboris. Hoc autem

negotium

ingreiiurus,

tacita, a?que

ac fumma, perfnndor voluptare, quod

Reverendiflimum

Lincopen-

fium Eptfcopum , D.

Doéh

Ericum

Benzéltum , noη habeam mihi adver-

(arium. lileenim, in Micr. fuo be- nigniffime mecum communicato,

ita mentern iuam exprimir: bolitu-

dinem in tmiverfum commendanttbus,

a negotiis

public

is, ac

adminiftra-

ttone retpublic£ y ut ita loqjiar, plane

deterrentibus, idem objicere me po/fe

video ,

quod Phihjophis Cicero, O

rar;

„3. n:64. Si

hoc nobis,

atque opti-

,,mocuique> periuaierint, non po-

„terunt ipfi

eife, id quod

maxime

,/cttpiunt,

otioii.

Quin &,

non ma*

\ le

(39)

27

4 le

Afiabaptißis, Magiftratum Poltti-

cum detreciantibtis, läem dixeris. Ap·

paret autem , nos in univerfurn

eandem non commendare, Ted, pofitis certis

conditionibus,

an ex Jure Natura? ullo modo licita fit,

folum differere. Hinc, tantum et-

jam abeft, uc in caftra defcenda-

mus Anabaptiftarum, ut potius,

afTertionem illorum, tanquam ju-

ri non tantum naturali, Ted & Sa- cris Literis contrariam, planereji-

ciendam putemus,

5. XIII.

Acerrimum telum, quod con»

tra nos torquent

adverfatoi,

de-

fumtum eft a necefiajrio ufu lingua?

& affe&uum, quem, in homini- bus, a (ociecate remotis, prorfus

evanefcere putant; has autem fa-

cultates fummum Numen mortali«

bus non fruftra concefliiTe, fed ut, illarum beneficio , homines fibi in- vicem conciliarentur.

Sedrefpo'n*

\ demus, quod fateamur

etjam

nos,

verum

(40)

2$

verüeile,naturanihilfruftra facere;

fedjuxta dicimus, necin Philofoph-o

noftro heec dona fuodefraudari ufu.

F.nis enim ultimus, in quemomnia confpirare debenc, eft gloria furo-

mi Creatoris , Sc hominnm err.o -

lumentum. Ex conditione autern

fubjeéH, eriü Philofophus hic aut pius, autirnpius; fi piefati ftudec, majori utique cum lihertate fan·

<ftiiFimurn Dei nomen celebrabit,

remotus ab eorum coniortio, qui, pios

ejusmodi

conatus omni nifu impedire, fatagunt, fimulque, pro falute aliorum, non deiinetfubmis-

fas ad coelum fundere preces. Ob- jicfs : fi cceptis illius ita non obftet

malitia perverforom hominumu,

neque etjam habebit laudabile ejus

inftitutum optinvos, quibuscum pietate certet. Verum, non ideo

incitamenfis deftitutus erit nofter,

neque enim ulla eft res creata ,

quasj iuo modo, omnipotentiam

&bo-

jA

References

Related documents

bi dies, quod alioquin intelle&amp;us nö- ftri infirmicate , fimultaneam ejus. non valeamus

[r]

The Group's principal productian facilities are located in Sweden, where Volvo has 20 factories, including assembly factorias for cars, trucks, buses, marine and

1975 var ett år utan dramatik för världens transport- industri. Bilförsäljningen i världen sjönk dock ytterligare i förhållande till1974 på många viktiga

Non gredi bet videor periculum, pofle vero prius, mihi cautionc quam, tuto quod ad attention interiora in limine evitarim.1 ejus fe pro- pro¬.. De amplificanda repub, futurum

ri non potuit, in tantå ducum inter fe contentione Sc ambitione, quin plura parva regna orta fint, juxta fuum placitum unoquoqs fibi hane vel illam deputante portioncm, quod etfi

•—■ Hej, Klas, se där är du ju, utropade hon glatt och skulle till att sträcka fram handen, men måste i stället lägga den över sina ögon ett ögonblick, så bländade

dos folum Thebanorum muros, fed etiam turbas, tam fingulas inter Respublicas, quam iingulos earum cives. fedandas,