INNOVO DiSSER ΙΟΝ TAT Ε TES,

ΑΝΕΧΕΣΘΑΙ

INNOVO DiSSER ΙΟΝ TAT Ε TES,

ILLUSTRATUM,

q u α μ

FENIJ AMPL. FJCUl.T. PHIL. UPS.

PR/ESIDE

Mag. CHRISTOPEI. _,

Gr^c. Litt. Prof. Reg. et Ordin.

PRO GRADU

# P. P.

N1C0LAUS ABRAHAMUS

stip. re q. roslagus.

IN AUDIT. GUST. MAJ. DIE XXVII MAJI MDCCXCVII.

horis a, m. sölitis.

upsali a:,

UTTER1S JOH. FRSDR, EDMAN. REC. ACAD. TTPOGR,

7

IN,

SACRAM REGI MA jf A Μ ESTA TEΜ

ECCLESUE SV10

JL IL C Ρ ΜΙ IS Ε CO'JB O

ET

REGLE ACADEMLE UPSALIENSIS

PÄ CΛ O MC Ε Ε Ε Ä

EMINENTISSΙΜΟ,

NEC ΝΟΝ

REGII ORD IΝIS de STELLA POLARl

COMMEIVJDJL TOÄl,

NOB1LISSJMO ^ac REVERENDJSSIMO

DOMifWO DöCTO0i£f%

Μ Μ-(SSWAJif él/MMO,

SACRUM.

.

VIRIS,

SUMME REVERENDIS ac CELEBERRIMIS

DOMINIS

ΙΟΗΑΝΝΪ LOSTBOMj

S.

S. THEOL. PROF. PRIM. ET ARCHI PR^P. UPSAL.

2W. ER ICO J. _,

S.

THEOL.. PROF. REG.

TIERP. PAST.

PRAEP.

REG. ORD,

STELLA POLARI MEMBR.

JO HA NN I WINB OM*

S. S. THEOL. PROF. REG.

EOCL. WAXAL. PAST. ET PR®P.

LAURENT

S. S TIIEOL. PROF. REG. ECCL. BORJENS. PAST. ET PRAEP.

JW*9. S VENON. C ASP. WIJKMAN*

S. S. THEOL. PROF. REG. ORD. ET KALSEN. ECCL. HAGBY ET RAMSTAD PAST. ET PRAEP.

Ρ AT RONIS MAXIMl S> FAVENTISSIMIS,

Ut quid exilaret animi, ob propenfisfimum in fe non minus acmceftam paternam domum femper oftenfum favorem, gratisfimi, devotisfimi, pagelias hasce, venerabunda mente

D. D. D.

NICOL. ABR. PIHLMAN.

/

VIROy

AMPLISSIMO ετ CELEBERIMO

DOMINO

0

mu?. JAC. FRID ER.

Eloqu. et polit. profess. reg. et sött. reg. acad. litt.

hum. hist, it ant. ut et reg. soc. scient. ups. membrq,

Favoris documentorum femper & ubique infe coilatorum probe memor

DTCATUM

voluit, debuit

NICOL. ABR. P1HLMAN.

§· ϊ·

ο X^uindecies in icriptis No vi Teftarnenri reperitur ver-

burn οίνεχεσΰούί, quod uno patiendi fenfu interpretes,

quantum novimus, omnes acceperunt.. In rradendis, prae-

fertim facris, Scriptoribus, tantum abeft, ut iimus ii,qui

velimus ingenio quidquam indulcum, prserer necesfua-

tem; ut fummam potius ^, etiam in ininimiSj diligentiam

laudemus Interpretis, qui fui non modo mentem Scripto-

ris, fed ipfam quoque didionem, quam ben posfit, pro»

xime adfequatur, nec, manente in eadem voce exernplo, publlum fibi aut fordidum putet eamdem, in iua eriam lin-

gva, dum nihil iropedit, retinere &, ne varia atque ver-

miculata quaii pagina båt, fervare perpetuam. Quee ^res,

niirum eft, quantum faciar ad tuendam cum fcriproris fen-

tentiam, tum etiam, quam in cafto fidoqpe inrerprete,

non ex rninori jure, requirit fanior omnis^bhetice, au- doris fui proprietatem, difciplinam, ^aeratem, hoc eft, ad ipfum, ut dicamus quod res eft, ^nihil addendo detrahen-

dove

fealem reddendum, quaiis pro fui quidem ingenii,

moris temporisque rarione , lingva aliena didurus esiet.

Ut hoc igitur fidi, non fervi inrerpretis credimus esfe,

ira nemo perfvadear fibi velie nos verbis be inhterere,ut

vel fenfus ipfe laboret, vel lingvae, qua iit dicendum,

non confulatur: _quare etiam in verbo α,νεχεσ&Μ,quum novam quamdam & hngularem notionem,inter legendum, vidisfe

nobis videmur, eamdem, ex Graecitate profana excitam, ad-

A 3 fer-

%

3 — -

ferre non dubitavimus, locumne in Novo Teftamento fit habitura, aliorum permittentes judicio.

§· u.

· -

Nemo non videt ex ανω εχω coaluisfe verbum av εχω atque adeo vi vocis notare furfum teneo, Latin i dicunt

justineo. Eodém recidit media vocis forma ανέχομαι* nam

ii primariam illam, ut esfe fölet, reciprocam notionem diligentius prernas, jurjum teneome iffum-,χχι oneri non fuc-

cumbam, idem hoc valet atque fusttneo, fenfuque tam pro-

prio quam translato, petfeio, tolero, patior a). Atque haec

notio, quae profanis fcriptoribus multo efl: per vagarior,

quam ut eamdem, operae pretium iit, exemplis tueri, et-

iam in Novo Teftamento, fcriptisque nominatim Pauli,

bene fe habet, dicentis: διωκόμενοι ανεχομεΒα ^, perfecutio-

nes patienter perferwnis, ι Cor. IV. 12. οφελον ψειχεσΒε ^μα

αικξον τι ty\s jα,φξόσυνης, αίλα και ανεχε&ε, utinam perfer-

retis me pauilulum ja&abunde loquentem : perfertis autem,

2 Cor. XI. ι. καλώς ψειχεσΒε, aequo animo perferretis,

non indignarerrnni, 4. ανεχεσΒε των αφξονων , perfertis infipi-

entes, 19. ανεχεσΒε γαζειτις υμας καταδαλοι, perfertis enim

fi quis vos in fervitutem redegerir, ^20. ανεχομενοι άδηλων, tolerantes vos invicem, alii ahorum vitia & errores, Eph.

IV. 2. Col. III. _{13. ταις} Βλιφεσιν αις ανεχεσΒε} adfli£tio-

nibus, quas fustinetisy 2 Thesf. I. 4. της νγιαινχσης

διδασκαλίας hk ανέχονται, falutarem do£lrinam non Justine- bunt, repudiabunt, 2 Tim. IV. ^3. ανεχε&ε ^τη λογπ τ^ς

τταξακλψτβως, monita fustinete, admittire ^, Hebr. XIII. ^22.

§.

a) Sic ανέχομαι φοξΤΐΗ*. nam conftruitor fcrme cum Gwiirivo, qui ta·

men non pendet t verbo, ut docent Grammetici: neque enim in iingv·

vel Grarce v«l elia (teftor Svecanam) verbum reperitur quod regat Geni-

tivvm

fed pendet ille fem per · fuppresfi» ίΐνβ nomine five particula ^, undc

h*c ξησις integrt: ανέχομαι ντιο φϋξΤΐΗ) furfum, h. e. ere&um tcneo

me Juh ^ooere, onus fusuneo, perfero.

/

•

3

§. III.

Hkfte ^nus eft fatis cornmoda, cjuam verbo tribuimus,

nuda ac ferrne intransitiva fustinend< pariendique norio.

Sed in fcripris Evangeliftarum, ubi quater occurrit ^vo- cabulum, alia videri ratio posfir. Scilieec, in fequentibus, quid fuadeac ipfe contextus, dicamus uberiusj nunc vero

primum omnium eft monendum, huic verbo, quod aliis,

id accidisfe, ut pro fubftrata materia, transitivam ex in¬

transitiva, translatam ex propria, ex prima & generali

fecundariam quamdam & fpeciaiem norionem adfcifcat.

Neque enim, ut pro vocis narura teftem laudemus lin- gvarum analogiam, vel justinere Latinis, vel GzWxs joutemr-,

vel Ν o ii ^r a r i b u s uppehålla, underhålla, undevflådja, cet. fem-

per eft mere ferenris patientisque, fed ^{re vera} _agenris,

transferenris operationem in alium & pro diverfitate fub- je&i, alium nunc alentis, nunc defendentis vel medo _quo demum cumque tuentis & adjuvantis. Transitivam ^autem hane _atque fecundariam juvandi promovendique notionem, fequitur, ut perfpiciamus, ^an induat in lingva Graectver-

bum ανεχεσ&οα &, quid velit ufus, expediamus. Qua in ^res

prseter Hesyciiium, qui οονεχεσ$οοι exponir per ανωδεχεσΒαι.

xcu τξεφειν, obfervavimus primum ανεχω & οονεχημ^ forma a£tiva, apud Pindarum & Homerum fic ufurpari, dum

air alters

χξη $ε 7ΐξος

&εον ακ εξίζειν,

Ο ε οονεχει ror ε μεν roc κείνων

ror ctv <Γ _{ετεξοιε} ε'$ω ^—

κε μεγοο κυ^οε b^)

non oportet in jus ire cum Deo, quod nunc illorum ms

adjuvat, nunc hisinfignem dare gloriam foletj tlrer autem:

l·) Pyth. II. 161.

—

βοισιληοε οομυμονοε, ο*- re Β·ε8ό'ηε Αvfycccriv ev 7to/^cici v.cu ιφ&ιμοισιν ανασσων,

Ευ&Κίχε ανεχν\σι — cj

juftitiam tueatur, h. e. fervet, promoveat. Sed, quod rem

propius tanglt, media ipfa forma verbi <χνεχρμ<χ,ι, in e·

umdem ferme fenfum, utuntur Scriptores Graeci. Nam

Lucianus, ve! qui alius fuerit, inter vitia, quas terris in-

duxere diluvium, hoc etiam memorac, quod prifci ho-

mines illi ^8rs οξκια εφυλοοσσον > 8re £etV8S e&xovlo, 8re ιχ,ετεων ηνειχονΊο dj neque benevolos fe prabebant iupplicibus: de

mendico autem hofpite Teiemachus apud Homerum dicir:

αωσει de ο;, οσκ ε3ελ'ήσε

Πυ?νον v.ou κοΙυλψ, εμε αττως εςιν χττοίνΊχε

ΑνΒξ&ττ&ε χνεχεσΒα* — e)

non ego posfum omnes homines fustentave, omnibus o

pem ferie. Qiiibus in locis nemo non inrelligit haur me-

ram intransirivam fusrinendi patiendique notionem adesfe

voci, fed atlivam omnino , in alios transeuntem , ita ur χνεχεσ^οα fit fustinere poteftate non cantum ea , qua va-

leat idem arque pari, roierare, perferre, fed etiam träns-

itivo & fecundario, quem demonftravimus, fenfu be-

nefaciendi confulendique aliis &, ut res pro diverfirare

officii tulerit, promovendi quidlibet atque juvandi, ^quo,

pertiner etiam apud Alexandrinos ανέχομαι υμών ad bnoN

Ef. XLVI. 4.

§· IV·

Hac igitur juvandi ^. norione, cum ex lingvarum ana- logia, tum ex ufu Graecae ipiius vocis ανεχεσΒ-οα, quadam-

tenus ftabilira, fupereft ultimum, ut in Novo Teftamento

coafulamus fermonis feriem & contextum, posiirne ea

fans commode adhiberi. Poftquam Jefus emiferat fuos di-

fci

O Odysf. XVII. ii. i) D«a Syria , XII, 60. e) Odysf. XIX. 111.

fcipulos, ipfcsque dederat poftetatern morbis medendi &

ejiciendi daemonia, accidif ramen, ut, quem fanare non potuerant illi, ferarur ad-Jefum ΰαιμονιζομενοε quidäm, äb ipfo Jefu demum fanandus. Tum vero Jefus: ω yeveoc

svx&cs Y.tu 8ιε~ξΜμμε\γ\, έως ποτέ εσομαί με$ υμών, εως 7rore

ανεζομΜ νμων·, Matrh. XVI!. 17. & iimiliter fere Marc,

IX. 19. L uc. IX. 41. Per yενεκν απιςον κα* ^ιεςςχμμενψ,

genus increduhm perverjum, facillime in prava quacvis defle&ens, intellexisfe hoc loco Jefum fuos inprimis diici- pulos, ipforumque fidei reprehendisfe rarditatem & incon- ftantiam, eo quidem cerrius adfirmavero, quo ex verbis Jefii fequenribus manifeftius eft, maie rem cesiisfe diici- pulis pree defedu utique fidei ipiius, cujus alioquin virtu-

re muito majora facinora edituri fuisfent, nihilque non

potuisfenr. Ulrima vero verba, quorum jam praecipuam

caufam agimus, εως ττότε κνεξομαι υμών, Ut vulgo inter-

prerantur, quousqiie pAtiar vos, nefcio quomodo mihi fem-

per, ii c explicara, vifa finE inferre duriusculum quidquam

& alienum

nec hoc loco dicendum. Ut enim Jefu, ii

cui alii, fuit, facile ^omnes jperferre ac pari, id quod omnis Hjus fermo arque vita teitatur, ita me primum offendit

hic haut minus, ac alialocafic explicara, ut non <i.x iiiirisfi-

mi omnium perfona Jefu fed hominis afperi, rriftis Sc

iracundi comparata queanr videri. Neque ^vero, quod reliquum eft, fuit illud hoc loco, fed aliud certe, idque

mera quadam objurgatione gravius multo & efficacius, quod fuos admonere Apoftolos voluit Jefus. Scilicet in teftimonium Divinae fuse do&rinae, quam fusceperant ho-

minihus adnunciandam, difcipulis Jlle concesferat miracuto-

rum virtutes, quando autem vidir eos in fide, utpore qua

wna efficerent omnis, non firmiores esfe, quam ut conata nihil fuccederent, tum vero Ipfe, jam exfequutnrus quod

B

ab

åb eis fruftra tentatum fuir, non quidem ex vans

& vehemenri quadam exclamatione, quousque patiar

vos ? fed dolentius utique quarn acerbius, bomines, inquit, ad fidem adprehendendam tam {egnes, ad dejeven-

dam tam faciles, quousque ego adero vol ^{is, ego vos} adju-

vabo ζανεξομα* υμών')? h. e. "faciendo quae vos fa-

"cere non poteilis, in auctoritare Religionis Chriftianae,

''id quod veftrum nunc esfet, miraculis in vulgus tuenda,

"vobis fuccedam? at vobis aliquando quid fiet, quid offi-

"cio veftro, quid ipil fiet do£trinae, quum me tandem non

"habituri ii tis praefentem, qui ^vos adjutem, & ad quem recurrarur." Sic enim εως ποτέ οονε^ομοα υμών non fpirat a- lienum illud, patiar ^vos, fed vos adjuvabo> quod oprime

convenit ^cum praecedenti εσομκ* με& υμών & ad ^ea tendir,

quae in fequentibus Jeius de fuo e vita discesfu, qui mox inftaret, apertius docet difcipulos. Ad eamdem hane no

tionem verbi ανεχεσΒ-οα, poterit etiam, qui fupereft, locus

κοίτα Åoyov ccv ϊ\νεσχομν\ν υμών, A£t. XVIII. 14. non abfurde

referri, ita ut Judaeis accufantibus Paulum refpondisfe

Gallion videatur, fe non modo, quod in nulla non caufa femper judicis eft, patienter eoSjUt vulgo vertitur ^{ηνεσχομην,}

auditurum, fed fi exftitisfet injoiriae quidquam aut criminis,

ex lege forenfi dijudicandum, opem ipfis, quantum in ju-

dice esier, _pro ratione caufie, fuisfe laturum & in pcenam nocentis promoturum querelas eorum: Svethice dixeris

uptaga, befordra eder fak, vel generatim in hoc loco, ut in

proxime fuperioribus, bitråda) bifta eder.