Dissertatio politica de cura magistratvs, quà vitæ svbditorvm primordia, quam ... sub præsidio ... Henrici Ausii ... pro iure et honore magisterii, publico eruditorum examini submittit Canutus M. Chorelius Calmariensis. a. d. XXIX. Augusti, a.o.r. M DC LV

C U R A MAGISTRATES,

V I T Æ S V B D I T O

-RVM P R I M O R D I A ,

Ex

_{confenfuAmplifs.}

_Vbfal

S u

P

y I K l

_{P K.Æ C L J R I S}

) N. H E N R I C I A U S 1 1 ,

Gracæ Linguæ ProfefT. Ord.

Pro

Jure

&

h

o

n

o

re, publico

Eruditorum

_exa

C A N U T U S M. C H O R E L I U S

Calmarienfis.

A.

d

.XXIX.

In Audit, Gußav,

, % Vir admodum J{everende atque celeberrime,

M. SAMUEL E N A N D E R ,

Dioecefios antehac Calmarienfis S

u p E R I K T E N ­

D E N S ,

Civitatis infuper P A S T O R perquam in^

duftrie ; nunc vero Deo fic volente, Lincopenfis

E p i S C O P E

graviffime,Patrone,Promotor&

Fautor omni reverentiae cultu obfervande >

A

,

,

P

voluntate Confißorii, CuiprafidesCalm.^gravifiimi, domum vo­ carer , ad arduum, quo adhuc fungor, in collegio noflro Calm, docendi mu­ nus fufcipiendum. Conferipfi flatim quasdam pagellas de curaMagiftra-

tus circa ortum, progrciTum & exitum Vitae fubditorum, quot

quidem ante abitum publico dare decreveram, iùque non folum fpe- cimen qualecunque laborum ac ingenii, fed etiam meum erga V E grati animi adfeilum declarare. Sed prohibuitfeßinatio. Iam verb, Deo fit difponente , Vbfaliamregrejfus, quee antea volueram, ea perficere, quum in animum induco, examini, cui hic obßriföus eram puhlicoffufficere con­ tendunt Patres Acad. (quibus quoque lubens, uti debeo, concedo) pru mum ejus feripti Caput, feponi in poßerum reliqua pojfe. Fateor quidem effe hoc ipfum leve, nec fatis dignum quod vel lucem videat, vel Tuum

libi nomen prceferiptum ferat. Accipe tamen ea potius, qute protu­

lit antea feßinatio, quam quee nunc, vel officii partes, vel alia ratio, fua jurepofceret Accipe, inquam, hoc magni adfeüus exiguum monumen-

um, quod T i b i

* * * -, ■ ■ - *

VWal.ipfu Cal.Iulii, R ev eren ter ac fubm ifle

A. O . R. 1655. D .O - C .

Difcurfus Froëmialis.

U

lud Agamemnonis: minimum libere, cui multum licet (a). (*) stn.Tread. Id unum dixifie fufficiat, quantæ molis erit, ab uno"'334, capite tantam multitudinem, inflabilem, turbidam ac dilcordem , in qua crebra tanquam tempeßatum, fie fen-

tentiarü commutatio, (£jad obedientiæ tarne jugum du- (b) Ctc' F®

ci? quantæ difficultatis ac prudentiæ,ad candidam illam

metam (c) publici boni,cujus caufia in finu ipfi,a D eo,568.iu .e .

hominibusque colluta fitrefpubl. vacillantes fuorum, (0 L'*pf-poi. fuosque grcflfus dirigere? fcilicet magnum eft armis or. & adverfum holies circumjacentes rempubl. tueri, Hff.dk multo tamen majus, multbque afpenusy bonis pacis artibus ^dh.Vi^f (ct) hominem natur â ferocem, indomitum, ce qui impatien-{e) Lipfpol.

tem, nedum Jervitutis, (e) regere. 3,1,10

§. II. Hæc fæpè mecum cogitanti, digna femper vifa eft quæftio , in quam adcuratior acjfumeretur dif- quifitio,de c u r a M a g ifir a ty ctrca legitim am c iv i-

ta tis a d m im flra tio n em . Ac fit quamvis ea ex illaru

genere, quæ parciùs, reverentiusquc tradari debent

ab iis, quos in excelfo fors non locavit $ quum tamen & illi cætera eu n d a , divina & humana , innocua c o -’ gitatione indagant, non ullum exiftim o, tam immiti judicio ercda ingenia perftridurum, ut quæ in focie- tate civili em inent, religiofa veneratione ii attige­ rint , erraffe dicat. Nunc vero, quum edendum ali­ quod fpecimen, eam prxcipuè ejus partem, qitar circa

S u b d ito r u m N a t i v i t a t e m eft occupata, feligere,,

tuæque, Leftor candide, cenfuræ, breviter delineatam, fu bjicere placuit.

(J) Litf.poi. i, Tu mihi dux magne Deus, manum mentemque dirige

m

l ' z ' Sit igitur

B o n o c u m D i o ,

De ortu fubditorum,

I. Quoniam non nobis folum nafeimur, fed ortus

noflri- partem Patria vendicat , partemparentes , partem rSK C!e'*\<[' amici> ( i ) In illo nihil ut peccetur, il non fammus,

j€U> I »4« p* 4 ^ * \ • • « » t I « .

certe non minimus Imperantis eft labor. Non ahtei enim ac agricolis, quorum in eo cura verfatur, ut ar­ bores redas, frugiferas & ad culturam aptas tabeant, omni in id ftudio eft incumbendum, in ipfa lationes prima, terram convenientem eligere „ femina. Plan- tasqne eo ordine difponere, ut grato quodam poiita, fimul & utilitatem & jucunditatem producant. Sic en'rn, ut qualemcunque primitùs cultum :mpen-

af. ' ft' derint, talem in pofterum frudum confequentur ; ftc

(0 J fe n o p h . Magiftratus , qui in focietate humana recordatui

f recordari autem certè debet ) nonfibi cives,[eafe civis

• d i t . L e u n c U v . bus datum (J) ) , nec ut egregie fuiipßus curam habeat, fedui

Lat Mi etiam, qui eum crearunt, per ipjumfint beati [ i )> fe

conftitututnj cives co ipfo honeftos, confidentes, reiquc publicæ utiles, ut habeat, curet, Ipfam pro­ inde ( ut fie dicam ) lationem, ipfum eorum ortum, vitam que, quo plantulac illæ teneres Civitati, felici- tatique civili aptx nafcantur & fiant, fuis ipfe aufpi- ciis fovebit, tuebitur, reget. Hac igitur in re luo ut faciat fatis muneri:

I I . _{( I . ) Videat ut Terforue idonea idoneas in matri­}

monium ducant. Si enim nimium ætate dilpares con-

jüngantur, praeterquam quod eftillud contra natura

leges, ut Matri prarter aetatem nubere cupienti refpon-

debat Dionyllus (k j, excitat certè hoc ipfum çantç(K)KU.

orphi cîMifAtfr, yJtaÇeçetf,( /) ex quibus demum fequitur ^h^ ° ^ co^ lu

difciplinae domcfticae, totiusque domus perturbatio(m). (i)Jfrlß.7* Sin autem praecipitentur matrimonia, ita utqui an-/57* i6*”*64/. ,_{n • r F ■■ '• ^ •}

/ j

nis clt lple immaturus,immaturam, eamq,- ducat, quae timpi. Nondum fubafla ferre jugum valet _{f nû**'*rL} Cervice \ nondum munia comparis f i

Æquare, . ' •

U t loquitur Poëta(æ);tum plerumqu e, Vel proles non (»)&<*• oåi* nifilmpcrfe&a, h. e. animo plerumque ftupida, cor-

porc certè debilis, yariisqiie morbis obnoxia, lufci- pitur. _{Im ô , laepè puerpera ipfa, partus laboribus}

viâa,enecatur(o):FW alia fequuntur incommoda per- (o)ru.^rr;jL plurima : reverentia enim tollitur Parentibus debita,/,f-1- /*• minuitur res familiaris, corpora enervantur ÔC lan-

guefcunt. _{Quo etiam intuitu Tacitus, proceritatis} Geimanorum , inexhauftxque

_{pubertatis CâufâlP.}

çit.quod apud cos fera fit luvenum Venus (p): fi deniq; (f)1)1 ****• Parentes fero conveniant, & ab artate liberorum ni-

mis diftinguantur, quum maxime ipforum operâ liberi in­

digentfipfi moriantur, relinquant que neceiïum eft miferos,

( q )P ic e a r t. omni ope deßitutos( q )

C

JTrift.7%oi. I l l * Sic igitur a ta tis I t t f l a ratio habenda, ilia utrisque ut congrua fit ac conveniens. Illud, inquam, tempus fpe&andum , quo maximè viget animi vigor ( r Sit prætereà non minor In g e n u ita tis , nè ex qui-

p.xiz.q. i. ' busvis mulieribus y quales, inquam, funt meretrices & 0-)piMt. de pellices, (/) fed genuinis legitimisq; u x o r i b u s , qui- *fub\nittYOr’ ^cm boneßioribm moribus ej fe femper prafumuntur,(tj

li-(e)Piceart. i. beri excipiantur. Quum enim Virtus moralis, etfî, tion oit.p.ms.pr. quatenus eß habitus Perfe flits & Complexus, tamen ratione (h) phiUMor. feminariiy rudimenti, inclinationis, atque Principiorum, ex

deducitur, fit homini naturalis, ut loq. & probat p'm°z^6 VVendelinus(«)j hinc quoq curr. CafoOOdicere non

(0

con.i. z . c . i .q . i . ma nafcunturplanta, fruftusque uberrimi : Ita ex

mulieri-f.w.501. bus virtute dotatis, illufiriores nature, tè moribus generen­

tur liberi. Feruntur quidem inter cives fpurii, nothiq;

Imô, <î fordes parentum, luique generis maculam,

% infignium virtutum fplendore,vitaquè honeftâ obfu-

n°n.^ùijppoL ^carc ludent,ad dignitates admittuntur j(y)Eft ita ta- i ’th.iq.Lie- men, ut illa generis turpitudo, comites plerumque h

p ^ E x ° lL P.erPetuos habeat contemptum, opprobria, & con vi- p.m .iiffiq?'ria>ea quidem, quæ nec temporis longinquitas, nec

virtus ipfa plane tollere poffunt. H inc igitur, quum Pyrrhum contumeliofîfiimè haberet Agamemnon, ( \)stn.Tro*d. infum ex Virginis conceptum furtivo ftupro,dixit.( ^)Acce-

‘}*)s«p.3. i6- hifce, non dicam, quod talis liberorum conceptus,

ftq q . &+. v .J . D eo hominibusd j qua maxime fit invif9(a)>fed quod

fp v ^ Parentum ferè fimiles evadant. N am ,«ion foJùm

f ahMc mali malos plerumque aut effeeminatius, aut negligentias à

recht adauilores genus ; (c)sen. .* S tirpemqueprimam degener [anguis refert. ( c) (d)^rfd '9°^

I V . I am vero nec illua circa ortum fubditorum Brochm.T.i. eft (omittendum , ut inter contrahentes nnptias, **fi-Tß e[ f acn'

R e lig io n is v crœ ^m o ru m q u è f pedetur fim ilitu d o .f.7.p.yoiy. &

Q uam vis enim cum hominibus diverfae religionis / ß f c l n d t r alias _{fu o modo, convi&us familiaris non prohibeatur : s.i.fc.i^.p.}

(jt) I m o , ne illis quidem, quorumpejor efl caujfa, (3 qui à f 6^- df difciplinœ Chrißia?Ke regula deficiunt , omne interdicatur / 5 [. commercium, fed familiare extra neceJJttatem,non etiam ij.io./.169. quod emendandis ipfisfpem præbetfe) quum tamen in hoc

cafu majus adparcat periculum , quippe quod magis 68. & fe q .

perpetua fint ifta vincula» plus quoque difficultatis yrid-

injiciatur verae religionis uiui, Conjugia cum illis, artMclnj.^' pofterioribus præfertim,non facile funt permittenda; c.i.fo.p.wi. ( f ) Inita v erô> propter alterius partis infidelitatem /7/ ^ ! ^ ; neutiquam dilTolvenda. (g) B xenljiflf.

V . H ic autem non ignobilis illa moveri folet con- fi»-t-m' I0°-troverfia, de COnfinftt vero ac jufto, non quidem chrift. Matth.

C O ntrabcntiu»quippe quem plané neceflariu probat,

tum Inftitutio conjugii prima, tum exempla, tum de- m. w '& fä .

nique ipfius rei, quæ fpecies quædam eft contraftus,

natura; (å ) fed P a r ent ü T utortim ve^ quem ad vali- Cone. Trid. ditatem conjagii quidam ex Pontificiis fnam & inter _{r ' r} f btdt

r • r ~ .r • • CUndelt. M a

-eostjt quijuntJamores,agnojcut&jatentur,matrimonia in- trim f fciis parentibus contrail a,non ejje legitima, (i ) non alia ra- r.

tione requirunt,quàm quod conveniens fit liberorum

officio, eorundem confenfum impetrare. In quo ta- uU. comm. men omnino falluntur. Nam e x demum nuptiæ,

juftæ funt ac Iegitimæ , quæ contrahuntur fecundum ™ ^^

pracepta legum({)lamvcro Parentum,etiam improbo- Brochm. r.*.

rum (/) confenfum^wo« femper cxplicitumjtame

tum ( qui tum fit, quomodo libem liberum relinquitur pro lubitU coni% em defpomkre (m') requirunt L eg es oeetn. ( l ) D i v w * (n) quippe fecundum quas, tenentur j " \ E6i° 11 ^bcri pr2ftare Parentibus reverentiam & honorem,

(!) co)l 3. io.^ **

1

maximè negotio, quod ad totam gentem pertin en s, (/>) Ex.34.16. ojnnibus juftum cft adprobari 5 im o debent Paren­ de»#.?.?. ier. tes profpicere liberis dc conjugio honefto ÔC idoneo. ^ f ^ on enim nunc dicam ipii Natura: inferiptum efie, 17/ *° 2 ‘ quod Parentum poteflati,Deus & natura liberos fub-

^dhf l-l d‘ j ecer^' 1** verbfiib alienaJuntpoteftate, illi per fie nihil j chrlfi?M*tth.P0Jrun* f acere* (^ H in c Cyaxari filiam cum regno Mc- Lcit. p. a o. dorum offerenti relponait Cyrus: l i genus laudo, & 'de'infi' Puettam’ & munera. Sed in hù tibi, mi Cyaxares, de f i n - Cyri. tentiapatris ac matris adfintiri volo.(r) (2.) V olunt hoc *L?udlv ***’ ip^um PiuMcMiZ, & cx quidem, tam C iv i l e s , quàm

(/) cit.Ba.idv. C d n o n icœ ,a u x pro ut loquitur Beza,(j) notiores funi,

Confc. caf» 8. . • i - * z/ - • / \ _ r -t • 14. p.m. 4uam ut tgnorart, clariores quam ut obj curari, J armi or es ui4. quam ut aboleri pojjint. Sed quas tamen hic feriptu-

(t) chrifi. ræ moclus^ | j k cere non permittit. Videantur

inte-M attn . loc.iit. . n , . r "■ d x $. 141. & Syß.rim, qui e^%iagnro ltudio collegerunt, (t)

xxm u stß V I. Curamdeindèconfortiiconjugalis^excipiat

3 .p .m .x y . & (Il)Ipfius G en erationis.Hunc enim finem Conjugii ?.co?lp'oI*X' principaIcm , & facraclitcratC«) faciunt* & agnofeie

14. p . m.47. Ariftoteles, dum cx eo, de contrahendum ætate, ge- cZha^drll ncraliterargumentatur. (ar)Hic vero cum primis vi- 1.L c.foi.us. dendum, ne mulieres gravida:, vel a b o rtu m petu- ( 2u)Gen i *8 ^ ntcr procurent , vel Infantes recens natos clam Toi.8.9. expona?it. illud quidem Platonem nött admodum

(*) 7-PoLi6. improbare , I m ô , Ariftotelemin certo cafu, Icilicet 4. p.m. j,iures gignuntur liberi > quam patitur confiitu* ti»

tio am t civium numerus, feciendum monere, docet Pic-

00

(y)

mam;nus,f«Oeamipfam Ariftot.fententiam exponant. 1119.

HoCC vcrô gentilibus in morepofitum fuit, quoties

de itmfantum vita, moribus, rebus denique gerendis, 463. finifltra habuere præfagia. Sic apud Indos,/q u o s

tnfigincs, aut aliqui memor orum parte inutiles notaverunt, [tj cun^.i- illi qmibus Jpeftandi infantium habitum cura mandata erat, M-

necairijubebant^b) Ide Spartanis(,^R om anis/fallis-

que fuit inftitutum. S ic enim Romulum & Remum, (dJ sen.de

(e) (Cyrum, (/Hieronem,(^)Habidem,(^)aliosq5 ex-

pofiitos, loquuntur Hiftoriæ. Sic ex Chriftianis, £iffm mer etrices Çproh dolor /) quam plurimx, injuftè ac (0 Flor' r r- maliè gravidatae, injuflius pejusquè infantes vel abi-^ ^

guntt,vel exponunt,fæpè etiam ipfae (horridum didu) 7{It!r'Max\ de imedio tollunt. S e d , ut de expofitione nihil nunc

dicaim, de qua tamen *certum eft, quod i i , qui vifcera 'ly

fua iita ex ponunt, (loqmor autem de partu perfedo,dp (h).idem 44. eniim prorfus monftrofo, & à forma,fpecieque hgmi-

nia déclinante, quin ïît abjiciendus, exiftimonemi-ßid. Difc.de nerm dubitàre ) (1} quantum in ipfts eft, crudelius, inter- mb. s»c. durai, ea necant, quam jiflrangulajfent(k) Quideß,quxio, ? om'cß m

imrmanius, quam infanti natura caftris obvallato vitam toi- j9 & aUtJK Iere ? fi enim peccatum eß, virum, qui reßßerepote ft, armata citat, v an^tu' mamu invadere, quantb atrociusflagitiumerit, innocentem, f Cp r^ ' in lutero matris adhuc palpitantem obtruncare ? (/) Pugnat \96.b.

h o c fané cum lege D ei , ( m ) adverfatur ejusdem ( k )Latl*nu ma ndato, (n) lege civili prohibetur,(0) Imo, Natura,

cm perßngulorum G? Individuorum multiplicationem, fpeciei 371-

1#-totius ceternitatem confervare ,propoßturti eß, bellum infert. (pfCa{ f

B In 16. i.f. 464.

& t.x to D i t l m . P o l . S y j U . i . E x . i . p . m . 3 8 7 . ( m ) E x . i o . \ ^ 9 .T .

(?) rira?!. Q>)In Galliis indè, ("apüd nos quoq}î( q ) ex fingnlari

Auguftiffia#i R egis noftri C A R O L l G U S T A V I

(q)hd.tdis. prudentia ) egregia lege

eft

Kfl-dat. d. ex fornicatione qua conceperunt,ob fo/um partum, (£ fepultu- sftmi 16tf.ram clandefiinam ( etfi non condet, infantem adhuc ■ vivum (rj-pjpon.i.hanc in lucem editum fuijfe) extremo fupplicio adfici. (r) T'cT BefoU. Tanti enim meritb ceflimatur , negligerè sc?y\v maternam, Syn. Pol. i. ( f)

13.4 .f.m.

W ® r u / V lL Sed occurrit hoc loco quaeftio, de p ericu lo, (s)Sejold. I. . , f • r 1 • • 1 * » 1

i-dt. m quod matres læpe optimae jolent incidere, lethah, numne tum liceat cum vita matris periclitatur, ut fer­ vetur mater, abortum Pharmaco procurare ? Q u o fané cafu,non pauci, diftindione foetus animati ab lOanimato, rem expeditam dari exiftimant. Illum enim

fariftum & inviolatum effe debere, (fic etenim ex Ariftot. n6S°l'mï6’ CO loqui volunt :) Hunc vero optimè polle depelli,

497. ^ m ' quum foetus, priusque fenfu, vitaque animetur, nec Homo, ncc animal dicipôfïît. ' N os verô praeterquam 7 * ^ cum Danhawero (u) dicimus / . Fanam eßedi-

)7' fiini&ionem inter fetu m animatum & inanimatum, quum

etiam in primo ftatim conceptionis punf t o, animam rationalem adefle, fufficienter fatis declarent, non fo- lum Propria ejus adjunüa, quae cum fubje&o fuo, non pofFunt nifi fimul exiftant, & generatione, & tempore

(x)Goden. (.v) ; fed etiam ipfius animae rat. operationes, feminis,

zo c l" inquam, & conceptus vivificatio, partium quoque XJ3* omnium organicarum efformatioQ/). Infuper 2 .Cum

n ? c u e0(lern’ Pofità fe d non concejfâ hâc dißinSlione, refponde- mus ; Ner animatum foetum depelli Pharmacù poffey nec in- 6. th. 4 .p.m animatum, adque vitam aahuc difpofitum. D e illo qui- 170. dem res eß certiflima, Quum non facienda fint mala,

ut in d è eveniant bona

_]

Kçiy,.ac fyJÏK*y éçi, ait Apoftolus (jQ: jam. véno, quüm (<0 3 *• citr^ ætatis difcrimcn præceptum lit Üei : flon occi- , } Ex lo> *

des, (a) fequitur eum, qui cauffa eft cædis innocen-13.

tis, five adulti, five recens concepti & animati,

reum omnino elfe, homicidii, ac ita confequeatèr, ÏX\ [ f f f condemnationis. _{D e Inanimato autem , fic eft^o-} om nino habendum, qyod Iitidp^iifäpleteßat:'one,com-f g Efdcif f \

muni que odio dignum, in ipfis hominem primordiis, dum fin- D.™hav. in oitur , dum animatur, ihtbr ipfas artificis liatur a manusy

interfeïïum ire (b).nec refert (verba funt Tertulliani (c) (djßrochL natam quis eripiat animam, an nafc entem. Sic eft enim T• *•syß. divinitus conflituium,utfectui animetur, animatus verb in \ f f art" T

lucem edatur ( fi) ‘ ; f

V I I I . O b f i e t r i c e s Probatiftimæ artis ac fidei, conftituendas curet, quarpai;tus

4

5

& fupervacui ferè laboris, niil res ipfa invitos fateri coëgifïct, non aliud magis foçietati convenire. Pha- raonis ccrtè propofitum, de enecandis per easdem Iiraelitarum filiis , ficque toto populo exftirpando

(_{e) , quanquam irritum, quantum tamen in illis mo-CO^™«*1-} menti fit pofitum, abunde teftatur. Sic fraude o b -I<5,

ftetricis.ab Eufebia, uxore Çonftantifcorrupta^Con- (f) Ammivrt. flantii fororem Helenam luliano nuptam , mox na- Ai*p «d. 1 s. tum infantem marem amififle, confiat ( f ) . Nec illud W‘ eft mirum. Quum enim emittitur clauftro uteri ma- (g) n/f. terni puer.etfi qui n afeitur,?^#ß t & caput animantium, Lßef f f ^ l6

j

B 2 _tis,

tis, tantarque împerfe&iohis, ut nißferio ac probe eu- f b) rhoiof.dç retur\ interitus & ortus unam habeant periodum (/;). Q u o

l' igitur minus teneres iftæ hominum planta, fibi auxi­

lio efTe pofTunt, eo diligentiore cura eft ipfis prolpi- ciendum.

IX . D enique(lV )non minimam N u t r i c u m ^ ! * - giftratus rationem habeat. Cum enim genitis jam & in lucem editis infantibus, plurimum ad corporis eo­ rum robur , mentisquèintegritatem faciat, reéïè ut alantur, in hoc, fi à vero debitoquè aberretur,res illa publico confiât damno. Offendunt quidem Æ lius

(i)pol. Spartianus, & poft eum Iuniiis (i), neminem prope magnorum virdrum, optimum, & utilem filium reli-

Danhav. quiffe. Videmus & nos, non rarô, nec fine dolore,

generoßfßmarum imaginum fœtus% in aliquod devolutos de­ decus, acceptam à majoribus lucem in tenebras convertere (K) rai. m. ( JQ. Unde narum illud Græcorum ; îjpuav tUvol \ i)iirtndti (^* Videmus, inquam, hocipfum , ejusque rei

phii.Mor.i. cauifas iæpè miramur, dum varias varii proferant.

I.C.3. th.i.f - U t autem quod res eft, eloquar. Quanquam mihi

Tm^nlbm perfuadeam dari plurimas ejufcc rei cauflas,

sJfl.Etb.Ex. easquè fortafiis quasdam, quas quidem neque fcirefa -

io. difq. i.p. eilepoßumusy neque utjciamirt laborare debemus (m) 5 N on

W

(n)mnd levem tamen in

Nutritionc

vithm. 1. ät. dam effe elocent Auâores (n). Ita enim (proh dolor!)!

S /o p?oe- p erm is hic mos exemplis in defuetudinem abiit, ut:

ton c.3.^.11. matres ingenuæ, honeftæ, nobiles,quam primum for-- p.m.6 $ tus fuos luci tradiderint, non ipTae fuo la<fie, quamvis; ***' optimè pofiint, eosdem alant, fed plerumque vilibusj

formellis, im o,haud rarô, meretricibus Impudicis* temulentis, Improbis, & c. fubponant (nam[ine aiferri

mime, quxcunque id temporis UBans efi, adhiberi /olet

jiduo namqu e erube/cunt fi eri nutrices, q w faBcefunt ma- / / / / /[' tres’ (p). Verum aures hic arrigite ô Matres. V id it, 471.

quii videt eunda, Deus (^hquum alias quoque, cu^ ueÿ 0^ / yI f i

matternum lacfit utihflimum(r}t nihil Infantibus tenellis

faluibrius , nihil convenientius, quam cognatum & p 0i. 1.1.

fanniliarem, cx fubftantia matris, undè funt generati,

fucxum haurire, iîbiquè adfueto jam calore foveri: èfn>b. i8.*4. comtrà, nihil periculofius, quàm alieno eos lade nu- (r) p/,w- trir.i, adeoque ignoto calore imbui. Hinc igitur^

U bera vobis, & ea quidem bina, dedit, non certhyquafiTom. 3.p. m.

quoisdam mevulos venufliores, ornandi peBorù caufa(s)] fed ^ ed>t' Gt~

ut teffent fontes alimenti, recens natis, noti ac fami- i^Gtii.uu. liairis. A lit omnis terra fuos frudus, omnes animan-

tes fuos p u llos, Vos vero al> hac Naturæ lege recedi­ tis. T otis decem menfibus, quam non vidiftis pro­ lem , in utero aluiftis, quam vero videtis jam viven­ tem, jam hom inem , jam matris opem implorantem,

non alitis, O tempora! 0 mores ! Propria pericula, PaLl'u ‘*8* morbos, dolores fcntiunt,(& quod hic præcipuè di-jyJ’jJ*;,«* dum oportebat ) Infantes fuos vident cum lade la- Geli. lot. & damtis fugere adfedus, Impudicitiam, te m u le n tia m ,^ ^ Pol Improbitatem,morbos que fæpè contagiofos. quippe, c.i./mi4. & ut habet Prov. German. mu £u«nfâu3t/î>a$tff byx^VCommAn (0* bis ipfis tamen non moventur. S e d ^ ^ y « ,/. nec ego ulterius movebo. Vide interea, degarnifs.’**6'/»*1*** FaTorini differt, ( u ) . H eider, (x). Piccart. & quos

ipfc citat (y). quibus quoque add. Cafus (f), «». /.I.C.3.J. X. Hoc tantum addam, quum duo fint cafus qui '

4

f r OC re a n d a fe ftin a tlO , qux fane non lemper impro­

banda , in familiis præfertim tlluflribus, quce ad pauculos (‘*]Hcp] wdaÏÏœ, interitum minitantur [a). Omnino tum, cum f.iij. judicio Nutrices illae funt eligendæ. E t M o ru m qui- (b j i d t m i u o dem in hi s , haud dubiè prior habenda eft ratio, eos cf: n, j ut habeant ece Grcecos, h. e> elegantes, honeflos ,

dece-P lu t. de , r A . «p . »

inßit. Putr. ros, patrios, quippe qua laude Urceci quondam omni- p . m . ii .fin. bus ß praß are nationibus credidere (b). Sicut enim membra

i . z ÿ " ? ' corporisfatim ab ipfis natalibus infantis funt fingenda ne

p*g:6. dißorqueanturfta G?jam indè ab initio indoles ejus eß in fir—’

ciII!,?.*”* L mandate). H inc ut

firmone

(fjptor. Epi H-Has namque primum audiet puer >harum verba effingere tritu l'\Pid tando conabitur ( d ) . Quum igitur, tenaciflimos nos Timpi. oe. fec*c eof um , Natura, quae primâ infantia, primisque

con. 1.4.11;. p . annis percipimus:aliàs quoq \ hac ipfa magis pertinaciter

(h^Piudl icerent, quœ deteriora funt (e) , non aliter ac, quo ßm el eß ài. g MgM.it. imbuta recens y fer v abit odorem teßa diu (f ) : H inc Plato fi*- divinè videtur ac prudentèr, nutricibus, quaecunque

MijciL in demum fuerint, præcepilTe ; ne quasvis fabulas, turpes Gt rm. Tac. inquam, & inutiles, quales fan#, de Deorum furtis , ad- 1'sf>bciv nfccrii*’ bellis, difeordiis, & c. (g) pueris recitent, ne horum

7.17 .dub. ult. animi à principio flatim, floliditate ac pravitate occupentur

f . m . t f i . (fry Conf. in h. 1, Bcrneg. ( ? ) Cafum (O &c.J

Atque haec fu n t, quorum cura Magiftratui, circa

P r im o r d ia vitae fu n d ito ru m , adeuratior incumbit.

Plura quidem, quod fateor, fuper hoc negotio po- tuiffent proferri, fed videntur haec pro ratione prae- fentis inftituti lulhcere.

Itaque,

Deo ter optIMo Litentur Laus> honor &

gLorla, In perpetuas aeternitates.

Parer-Parerga.

I . Nullum fingulare, ad modum Vniv

_erfa-

Hum, eft communicabile.

I I . Quantitatum , fer f t , nulla eft •

_{vis vel}

I cjftcacia.

I I I . Omnis aBio fu[cifiturpropter fin

em.

I N . Pofito corpore, were' naturali, ne

_eeßum

eft eidem adtribni locum.

7^. A rtifici perito, de artis fua operibu

s, /o*

brie, ferio &* attente teftanti, omnino e

_{ft creden­}

dum, f i ipfi pr a fer tim demonftrationem

_{non te*}

neamus, «ec rationem in contrariam

_{partem ha­}

beamus.

N I . Non Exemplis , fed Legibus eft

judi­

candum.

V I I . Probabilior ea videtur opinio

_{, qua}

beftiis quoque imperfeBis memorativa

_{m facul­}

tatem adjudicat,

V I I I . Non malè quidam Auth. qu

_atuor

Monarchiarum initium faciunt d

_Nebucad-

nefare.

I X . Opinio de XvKccvfya&U Q?fim

_ilibus,

pullo vero nititur fmidamento.

i X . Exploratio homicida dubii per cru

_entatio­

nem cadaveris, nec verbo divino ynec p

_rincipiis

X I . Pluviammprodigiofarum , quamvis !

dentur caujjœ naturales, pleraque tamen m ira- j

culofi, vel à Deo ipf i, vel â fpiritn maligno 3 Deo

permttenie,immittuntur.

X I I . Brutis non ratio, fed analogon quid: nec

virtus ,fed quadam tantu virtutis umbra ineft.

X I I I . Non fortes, nec pii dicendi fu n t illi,

qui artibus magicis amirS-w*v membris futs

conciliant.