DISSERTATIO MEDICA
D EI D I O S Y N C R A S I A
QU A M
• V E N I A EXPER. F A C U L T . MEDIC. UPSAL.
P R Æ S I D E
P E T R O
von
A F Z E L I U S
M. E>. C H . E T P H I L . M A G . R E G . M A J E S T . A R C H I A T R O , P R I N C I P I S S U C C E S S O R I S M E D I C O P R I M A R I O , M E D I C . T H E O R . E T P R A C T . P R O F . R E G . E T O R D . A T Q I I E P R Æ F . N O S O C . A C A D . R E G . O R D . D E S T E L L A P O L A R I E Q V . A U R . R . C O L L . S A N I T . M E M B R . H O N O R . R E G . A C A D . S C I E N T . E T P R O R E M l L I T . H O L M . S O C . R E G . S C . U P S P L U R 1 U M Q U E S O C I E T T . M E M B R O P R O S U M M I S I N M E D I C I N A H O N O R I B U S O B T I N E N D I S P. P.G U S T A V U S E R I K S S O N
P H I L . M A G . S T I P . H E L M F E L D . O S T R O G O T H O S I N A U D I T . G U S T A V . D I E X I V M A J I MDCCCXVII H. S. U P S A L 1 Æ E X C U D E B A N T Z eI P E L E T PaL M B L A DS O C I E T A T I M E D I C O R U M S U E C I Æ
submisse offert
Q u i prin ceps de idiofyncrafia loquitur rei medica? auctor,
D i o s c o r i d e s An a z a r b a,
lïïiocvw.ÇKTiv
1
.a ia v
peculiarem confiitu- t io n i s corporis tem periem habet; hanc Ce l s u s latine p rim u m p r o p rie ta tu m n o m in e defignavit. M e c h a n ica m p rim ig en iaru m p a r tic u la iu m c o a g m e n t a tio n e m , om nes cujusque corporis quali tates c o n f i i t u e n t e m ,cvy y ,çi7 iv
dixerat m ethod ica As c l e p i a d i s f c h o l a , q u a m , ut tum tem poris fio ren tisfim am , D i o s c o r i d e s c u m a m plexus f u e r a t , ex hac cTvyxçi<rty
adjedlotSuo,
v o ca b u lu mliïioavvKÇitjeûûS
c o n pofuisfe videtur. N e c en im défunt in h a c f c h o l a alias ec v y y .ç ia i
derivatae v o c e s ; T h e s s a l u s e. g. e o d em p rorfus fenfufj.£Toc<jv\>Kçiaiv
formavit. Ga l e n i vero fch o la , quae p o fle a en ituit, c u m pfeudochemicas corporis conform ationi magis f a v e r e t , eta v y z ç c s e w ;
l o c onçoccriv
c u m fuis d erivatis, m ixtionis organica; tem periem ut den otaret, potius a cc ip er et,tiïioawxçKTioe,
ab olita cesfit
i^oavvK çoiaicc
, quam a(rvyK gccvi,
recentiori n ec ab H i p p o c r a t e ufitata v o c e , at fuis melius refpondente p la c itisr ha;c fc h o la derivavit. Sic ad nos usque c u m hac fchola trans lata v o xiSiotTWKÇocwoc,
qua; originali caret et fon o etfeaifu , arr o g a tu m antiquiori l o c u m rurius quidem c e d a t , op orteret. Q u a m q ua m en im neutra illarum veram recludit rei naturam, nec f o r t e ip ec ia lio r em illam fignificationem , qua a recentioribus, n o tiones quasque lim itantibus, fum itur, apud veteres auctores ha b e t , aptius tamen e r i t , originalem d e n o m in a tio n e m , q u x idio* fyncrifia a u d it , r e t in e n d o , primi auctoris ejusque theori* ftrvare m e m o r ia m . C u m vero res magis quam verba noflrum fludiura m o l i t u r , gen u in am i fiam ac primariam rtflituendo aures offen dere feveras fupervacuuin duximus.
U t in o m n i fc ie n tia , fic in medicina» m ax im e necesfarias funt adeurata: o b je d o r u m definitiones; illa tamen adhuc laborat
tetra ha u d a d e qu a t e dirtinctarurn n o t i o n u m l a b e , quae nifi l e v e - ^ t u r , nil p ro d e ri t e xp e r i me n t o r u m et ob f er va t i on u m copiofisfima farrago. Asferant licet m u l t i , ha n c no n obesfe c al i gi nem, c um pr axi s, cui realia fantuin cordi f i nt , medicae cognitionis ert fi ni s ; at nifi verbis ap*e d e t e rm i n e nt u r n ot i ' on e s, neque o b j t d a dirtingui, nec obfervationes ‘et regulae aliis c o m mu n i c a r i posfunt. Confulae irtius et nimis laxae not ionis e x e m p l u m praebet idiofyn- eraf i a, quae plurimis aucrtoribus conrtitutio et difpofitio indivi dui peculiaris er t , ad certos et infolitos faepe m o t u s et effectus edendos a p t a , cet erum ab iis facile laedenda, quae reliqui b*ne f erunt ( q u a etiam ratione propri et as individualis a pl e r i s que , pe- culiaritas a B o y l e o v o c a t u r ) ; ipfam ejus e xi r t ent i am alii o m n i n o denegarunt . C u m ver o i n d i v i d u a cuncta c o rp or i s cujusvis co il- ffitutio, causfis vel diverfisfimis et omnigenis d e t e r m i n a t a , omnes- que mo r bi jam affligentes irtam in quasdam res receprivitatem pecul i ar em gignere p o s f u n t , et c u m de cetero in o mn i re q u o d infolitum er t , fubjcrrtivum t a n t um i enfum h a b e t , prot i nus p a t e t , idi of yncr af i am illa definitione ab aliis m i n i m e esfe fejunctam. N o n fatis di r t i nguendo peccavit q u oq u e Ce!. R e i l , q u a mq u e a n o r ma l i rtatu di f cedent em, ea mq u e p e r m a n e n t e m , n ec e mo r b o traufitorio or i e nt e m cor por i s cqnrt i t ut i onem i di ofyncrafi am v o cans ( A l l g . P a th . B . i . p. 2 7 2 ) . O m n e m prorfus ufira- tam v e r b o r u m vim et logicas rationes pervertit SwEd i a u r ,
qui ( I A T P I K H , T . i
.
p. 2 8 9 ) '” p e c u l i ar em c o r po t i s ha b i t u m , t emp er a me nt u m et c o n r t i tu t i o n e m, in diveifis h o m i n i bus di ve r l am, E u c ra ß a m , h a nc v e r o , quatenus cuivis indivi duo p r o p r i a er t , Id io fyn cra fia m h a b e t / ’ J a m fi ipfas idiofyncrafiam refpicias causfas, eas vel o mn i n o i g n o t r s , vel ” in partium- mechani ca c o n f o r m a t i o n e , quae iu individuis differt q uo a d po» r ul os” ( E t t a i ü l l e r ) vel in h u m o r u m et f o l i d o r u m cr a f i , vel in incitabilitatis quarititativo ^ B r o v t n ) qualitativove ( M a n i t i u s ) q u o d a m g r a d u , vel in peculiari n e r v o r u m d i f l r i bu t i o n e , cet. a plerisque pofitas videbis. At mechanicas et chcinicas in o r g an i s m o agendi leges antiquavit n o bi l i o r d y n a m i c s t h e o r i a , quae n o n f o l u m incitabilitatem u n i v er f al e m , qua efficientiam c o r p o ris i n t e r n a m , explofit et ad e xt er na m m o d o virium faciem re- f i r i n x i t , ver um etiam ut qualitatis adeo fpecialis font em r edar gui t p e c ul i a r e m illam n e r v o r u m d if i r i b u t i o n e m , quæ vi m o r g a n o r u m q u o r u n d a m n e r ve a m f o l u m m o d o a u g e t , o mn i qu e i di of yn c r af ix m o b i l it a te caret.
U t igitur in tanta rei ambi gui t at e vera ratio manifefia fiar,
nom inalem i, artificialem idi of yncr af i æ p r i m u m d et er mi nabi mus
d e f i n i t i o n e m , quæ pasfionem ex i d i o f yn c r af ia , ut pri nci pi o i n t er no in phaenomenon e x e u n t e , p a r t a m , idiopathicequc n o m i n e , j u r e , ut vi de t ur , a nobis i n f i g n i t a m , del i neat , et limites hujus a r d e ci rcumfcri bi t n o t i o n i s , qui ppe quar e generalioribus ad ma gi s magisque fpecialia defccndat , et q uod in q u o d a m i diopa- t h i æ , fine o m n i dubie» v e t æ , e xe mp l o esfèntiale e f l , ut c o n d i t i o n e m et charact erem o m n i b u s , quæ idiopathiis a dnume r a r i v o l u n t , necesfarium p onat (quæ fola ad rei n o t i o n e m d t f i n i e n d a m p a n d i tu r via) ^ t um vero realem . naturalem 1. geneiicam , quæ ef ficacem c a u si a m , int er namque rei esfentiam f iat ui t , adgredi e r e erit,
C a f u s , qui idiopnthiæ veræ vul go c e n f ê n t u r , confidera*ndo, o m n i u m p r i m u m efficitur, i d i o f y n c r a l L m , ut pot e pecul i ar em cu- jusdam hominis t emp e r at u r am (quæ antiquisfima G a l e n i defini t i o ) , rebus externis determinatis fingulari m o d o a f f i ci endam, et hac ratione abnormis vi ri um turbationis causfam f u t u r a m , in pa- t h o l o g i a , ubi ex m o r e t r a c t a t u r , ad prædispofitionis d y n a m i c » elasfem esfe c on f e re nd a m; quæ enim vitiata par t i um f o r m a niti tur piædispofitio ad m o r b o s , idiofyncrafia non vocari folet, Pisedispofitio d y n a m i c s , c u m vel necesfaria e f i , ad h omi n i s ar- bi tiium nec or iunda nec e x c ut ie nd a , vel a r b i t r a r i a , habi t ual i s p e rp e i a m di ct a, pius minusve voluntati fubjerfta, atque c u m ea
o m n i u m , quas veras oenfenius, i d i o p a t h i a r u m e x e m p l i s cognita r u m , h a be t ur i n d o l e s , ut neqne arbitrii et confuetudinis jus a- g a o f c a n t , nec curas medicas c e da nt , nec ullis, quotquot exifiunt, prasdispofitionis arbitrariæ f ont ib us , viias n i m i r u m , ordinis, quæ. f l u s, victusque r a t i o n i , c l i m at i, habitandi loco c. rei. ortum de b e a n t , at n ec es f a ri o, et invita qu a d na tura adfint, erit idiofyn* c r a f i a , primis quali terminis definita, prasdispofitio dyna mica nec e s f a ri a; quas rurfus vel congenita vel adventitia ed. Ha n c ad f e r u n t «tatis vices, graviditatis a n ni qu e t e m p o r a , confiitutio a n n u a , lunas phafes, m or bi prasgresfi, ali o ru m ex empla, educa, t i o , opinio prasjudicata, a b u f u s , phanrafias, cet. Æt at i s , folis lu- naeque vices et annua confiitutio quamvis receptivitatem vel ma x i m e i ndividuam g i g n a n t , nil ad idi ol yncr af iam veram vel pa- r i e n d a m vel t ol l endam e lf ic er e, ex o m n ib u s , quas innotuerint, i d i o p a t h i ar u m exemplis concludere licet. Graviditatis t e mpor e a f f ed u s pari unt ur inloli ti, idiopathiis q uidem confimiles, ab iis t a m e n p r o pt e r perflantem h a r u m , i l l o r u m vfcro in partu evane- f cent i um n a t u r a m , diflinguendi. M o r b i piasgresfi peculiarem o r g a n i s m i , e u mq u e c o n/ ht ue nt ium o r g a n o r u m , eorum in pr im is, i n quibus m o r b u s h « f e ra t, creant t e m p e r i e m , probe tamen ab i di of yncr afi a feparandam. Ceteri prasdispofitionis adventitias f o n tes ut i ma gi na ti one m et voluntatem prasfertim tangunt, ita firmi tate animi rurfus excuti posfunt. Sic o m n e m vitas vicisfi udinem idiofyncrafiae excludit n o t i o , quas, arctior jam fi.cta, ut necesfa ri a et congenita dispofitio det ermi netur *). Hasc vero vel cui q u e i ndividuo esfentialis ef i, fine qua i ndividuum, qua tale, co gitari haud p o t e f l , vel particularis, quae in individuo extra in- dividuationis ideam et qu fi extra esfentiam , in hoc tamen indi v i d u o , qua h o c , mi n im e fortuita adefl ( o m n i a enim quoad
ge-nelin
A fcititiam ig itu r, quam S t a h l , E t t m ü l c e r cura plerisque h a b e n t, idiofyncrafiae fpeciem non agnofcimus.
nefln necesfaria f unt ); f e x u m , con fl it ut io ne m et te mperamentum d e t e r m i n a t u m i l l i, huic vero idi of yn cr af la m merito adfcribimus. P a r t i c ul a r em hanc dispofitionem dividimus in a b n o rm e m , quae m o r b o r u m femina hereditario transfert j u r e, et n o r m a l e m , indi- viduali fanitati n on inimicam. N or ma l i s haec, cui idi ofyncraflam recte a d n u m e r e s , veluri inAinctus vel appetens eA vel repugnans ; q u a r u m utraque q u a mq ua m e unde m habet in corpore f o n t e m , haec t a men fola ut idiofyncraAa vulgo agnofeitur. Vel plures e j usdem genetis r e s , vel Angulares repugnans abhorret dispofi- t i o ; e x variis antea recenfifis causAs oritur ea, quas pluribus, ex i di of yncr aAa, quae Angularibus repugnat. Hasc c u m denique o b jecta fenAbus vel externis vel interno percepta repudiat, et e fenfu folo i n t e r n o , ut infra d emo n Ar a b i t u r , exit idiofyncraAa, haec u l t i m u m e r i t : preedispoßtio corporis dynamic a , necesfaria,
congenita, p a r tic u la r is, n o rm a lis, Jingularibus repugnans rebus', fe n fu i interno inßdens, qua dtAnitione nominali a notionibus o-
mn i bu s a fßmbus eam esie d ir emta m putamus.
Ipflim i diofyncrafl» esfentiam er geneAn jam invefligaturi, ut altius in organi smi n at ur am p e n e t r e m u s , rei ratio faadet. H o c conAlio o m n i u m p r i m u m a nima dve rta mus , in fenflftris organis- mi p ar ti bus , quæ fol» res externas p e r c i p i u nt, et principes funt i m p on de r a bi l i um in c orpore c o n d u c t o r e s , idiofyncraAas, fenfatio- nis q u a li ta ti v», esfentiam jure quasri. D e hoc Cei. R e i l : " U t pe r vitalitatem o rgana mobilia f u n t , ita mobilis femper inter illa et fluctuans evadit tenflo, cujus typu s et leges non in folidaruin p a r t i u m materia , faltem non in hac f ol a, at m vitalitate mobi li quasratur, op o r t et .’' ' AIuc f ympa thi as conferas et antipathias, q u * n e r vo ru m me ch^nis mo m i n i m e , at vitalis esfenti» fluctuatio ne ni t untur.’' ( A . P . B , I, p. 199). N e qui dem dubi t es, q u i n , c u m ex o r g a n o r u m pr ima conf orma ti one vires eorum pendent, in ea u l t i m » f y m p a th i ar u m et a n t ip a th i a r um , qu » virium m o di f u nt , causf» haereant; a t ta me n, quia magna adhuc parte latet
îfta c o n f o r m a f i o , in o r g a n o r u m per nervos in l ucem editis phae nomeni s et n e rv o r u m actionibus perlufirandis heio fifiere licet. D u o funt nervofa f y f le ma t a, cerebrale
1
. a n i m a l e , et gangl i ofum 1. vege t a t ivum, at illi i diofyncrafias nul l a posfe adfcribi ratione facile efficies. Oc cu p a tu r id n e m p e absque ul l a c um vegetativa cor por i s vita c o m m u u t o n e i mmedi at a , p r o partibus fuis diverfis di verfe, vel in feinet ipl ui n r e f l e c t en d o , vel o b j c d a externa a- n i ma d v e r t e n d o , vel mo t u s voluntarios r eg e n d o . Voluntatis impe r i o fubjetfium cff o m n e h o c f yf l ei na; t a n t u m i deo re vera abeft, u t idiopathiae id t a n g a a t , five ut ea r um fontes in eo refideant, u t potius ab o mn i mentis arbitrio libera f i t , et neque o r t u m , nec finem fili debeat i di of yncr af i a, q u x invita quafi natura adefi; n u l l o voluntatis confilio i m p e d i t a , certa ubi adfuerit externa condi t i o fenfibus licet m i ni me a gni t a, idi opat hi a furgit Al tius igitur qua m in fenfibus externis abf condi t a esfe intimisque vitae nervis femina adhær er e videntur i d i o f y n c r a f i æ , cujus in au- t o mat i ca f yf it ma t is gungliofi nervea vi et efficacia, a d hu c valde obfcuris vilique p e n f is , invefiiganda eft esfentia. Agit h o c fy- f iei na, cujus c e n t r u m ganglia coeliaca c o n f i i t u u n t , n o n t ant um vegetativis organis vitam i m p e r t i e n d o , qual i t at emque a ct i onum e o r u m jufiam f e r va ndo, fed e t i a m, qua fenfib’i l e , externas r e s , at a l i o , q u a m fenfus e x fe r n i . m o d o , per ci pi endo. O r g a n i c u m fcil, habet int ernui nque f e n f u m , q u i , veluti a p u d inchoatas nat u r a s , n o n per or gana f e n f u u m , in fuperficie fita, fentLendo, o r g a n i s m u m ab externis clare difiinguere n o n v a l e t , at occul t o t a n t u m et fubjectivo m o d o e o r u m ad o r g a n i s m u m rationes pe r ci pit. C e t e r u m n o n f ol u m in t u b um i nt ef i ma l tm ill at arum r e r u m p r o p r i e t a t e s , quafi t a n g e n d o , guf i ando et olf aci endo hic fenfus c o g n o f c i t , utilia a sf i mi l at , n oci t ur aque i t f p u i t , v e i u m etiam indifians
* ) Memorabile refert Dygbj îc üs exem plum feminae, rof*s averfantis, gen ib u s cujus cum ititer dorm ien d u m , fyftem ate tantum g angliofo v ig i li , im ponerentur r o f æ , pullulae his locis e ff lo refe erent.
d i d a n s agens res externas divi nat ori o m o d o fentit, Iiuic fenfatio- n i , a m e n t e h a ud perceptae, confentaneo m o d o o r ga n a fibi fub- jecta d e te rmi n a t, et n o v a m a c t i o n u m o r g a n i c a r u m feriem p a r i t ; elatus q u o q u e , et cerebro ejusque nervis praevalens, m i r a ma l a ciae, l o mn a i n b u l is mi et ma gnet i smi animalis efficit phaenomena. Syf l emat i s gangliofi nat ur a c u m haec f i t , et in iis prsefertim f y- fi emat i bus et o r g a n i s , quae ab illo r e g u n t u r , i d i o p at h i a r um fefe exferant phaenomena (quae funt v af or um f a n g u i n e o r u m a nervis mo l l ib u s r ec t o r u m i nci t at i o, c a l o r , e x a n t h e m a t a , naufea et v o m i t u s , uri na m u t a t a , car di al gi a, anxietas, cet . ), nos m i n i me fal li c r ed id e ri mu s, fi in peculiari qualitativa hujus f yde ma t i s det er m i n a t i o n e , individuis i nna t a , idi of yncr af i am c onf i de r e c on t e n da m u s
Si in nervea cerebri vita i di of ync r a f i a rum obfervent ur phae n o m e n a , ea derives e valido inter u t r u m q u e ner vof um f y d e m a conf en f u; quae ratio e d , cu r v e r t i g i n e m, a p h o n i a m , f y nc op en et f pasmos ut i diopathias offendamus. Quae vero c o l o r i b u s , fonis odor ib u s q u e r e pu g n a re d i c unt ur idiopathiae, vertigo ex p o mi s ct ovis in m o t u , o m n e s q u e a Ro e h n e r o (1. c.) fic dictae idiofyncrafia: e x t e r n * , veræ n o n f u n t ; n a m licet cerebrale etiam f y d e m a , ve- luti g a n g l i o f u m , in gener at i one et graviditate ad p a rt e m
deter-B mi n e t u r
•) Eidem lentendae nec abnuit Pr o c h a s k a. ( Verfuch einer tm p iri-
fchtn D arß ellu n g des potarifehen N a tu rg efetzes etc. W ien 1805. p. 98>) idiofyncrafiæ esfentiam in abnormi corporis, inprimis gang-
lii folaris, polaritate, externis rebus ad tenfionem electricam, ani malem, m o t a , et in altiori fuo gradu magnedsmum animalem effi ciente, quaerens. Idem vult quoque D. C. Ro e h n t e r (Disf. de
corrigenda idiofyncrafia. Præf. J. A. F i s c h e r . Erf. 1 7 2 4 . ) , qui ut Idiofyncrafiæ causfam adfert fpiritus "animales, ventriculum in h a b i ta n t e s , qui ilico dum fentiunt quoddam naturæ fuae iuimicum ’»coaturbato motu hic inde feruntur."
m i ne tu r ( q u a referas e x e m p l u m Ja c o b i, Britannia: regis, n o d a t u m enfem ideo n o n f e r e n t i s , q uod m at e r e j u s , eum utero g e rens, h o m i n e m firicto caedi vidisfet e n l © ) , hi tamen cerebri a f fectus m u l t o magis e vol untate p e n de n t , et phaenomena nulla co- r ui n in vi t » vegetativ» or gani s p ri ma r i o lefe exferunt m o d o , q u o d tamen in idiofyncrafiis necesfarium eft. Phaenomena, quae edit ga ngl i of um f yf l ema, ex o r g a n o r u m a bdomi na li um conftitu- tione e o r u m q u e inter fe re l a t i one, ab illa determinata, u l t i m u m p r ov en i u nt ; in iis i deo p r ima qui dem quaerenda eslent i diofyn- crafiarum ftamina. At q u o n i a m nil magis abfconditum fecit na- t p r a , nil minus detegit fcientia, et n ul l o forfan tempore o mn i a d ev ol ve n t u r , prohi bent e fcil. r e r u m n a t u r a , ab omni parte defi nita et c i t c u m f c r i p t a , ne h u m a na mens iisdem illius limitibus conflricta, ultimas in individuatione fefe offerentes r er u m rationes clare c ognof c a t ; fat nobis e r i t , in his organis idiofyncrafiæ caus- f a s , p r o quaque i diopathia facile diverfas, et n un qu am penitiis e xp on e n d a s , latere definivisfe. O r i e nt e m ipfam jpm pe r f equa mu r , ejus n a t u ra m iic ampl i us elucidaturi.
C u m , ut fupra m o n u i m u s , idiofyncrafia congenita eft, ejus in ip£a homi ni s generat i one qu-æramus iontes. N o va et infolita graviditatis t e mp o r e uteri geftantis vita cunct um fibi adeo fuhjicit matris o r g a n i s n n u n , ut illius in u l u m hic t an t u m adesfe-videatur ; nec u t er um fol um fed t o t u m q ua nt um org an i smu m contagio g é nérante i mpr ægnar i g ra vi dumqu e fieri auct or efl Ha r v e y u s, i d - que ira, ut n o n p r o uni co t a nt um partu fed p r o tota vita, ve- l uti a p p r i me in a p h i d i b u s , casibus aliisque c er ni mu s , ut er um in p r ima concept i one p r ä g n a n t e m fieri e t determinari, ' R e i l ( A . P . B . i . p. 3 88*) aut umat . D o m i n a n s hic in t o t u m corpus u te ru s, et o r g a n o r u m inter fe relationem ad fuam n at ur am c on f or ma n s, e o r u m i n p r i m i s , q u * e i dem, cui u t er us , gangliofo n e rvol o f c i l . fyfl emat i f ubj i s i unt ur , in h o c fyftemate l enf at i onum gignit
c t u â t i o n em ex qua fenfus or
gani ci et coenefihefis hal l uci nar
tiones, malacias 1. picæ d i < f l s c et averfat i ones , p
haritafiae et anti.
p a t h i æ , J n hoc fyftemate fi"«c, o
r i unt ur . F o e t u m j a m , intimas
rtiatris esfentiar quafi c o m p l e m e n
t u m , c u m ea valido et occul t o
cohasrere n e x u , ejusque xffectus
part i ci pare confiât. Praeterquam
i gi t ur q u o d in ipfa concept i one
parentes f o e t u i , quo-nrum pos-
fi nt , et novi h omi n i s i n d i vi du a tio , fihi ipfa co
nflans externum*
que fua natura repellens p e rm i t t a
t , i mp er t i an t, ma t e r q u o q u e in
f or mat i oni s d e c ur f u , p r i m o i nprimis t e m p o r e ,
qu o g a ng l io f um
f yf i cma f o r m a t ur , in f o e tu m agit fuosque ei c o
mm u n i c a t affe
ctus.- N o n licet d ubi t ar i , quin nasvi m
a t e r n i , aliasque mo n f ir o-
fltates ? res idiofyncrafiis ha u d l
evioris m o m e n t i, e fiudiis et af-
f e d i b u s matris fub gefiatione, pr ima prasfertim e
t fecunda, pen-
deant (quas vulgo q u o q u e recepta opi n i o deno
mi nat i oni s fuit
causfa, in gallica i npr i mi s l i n g ua , ubi e n v ia di c
unt ur ) ; ga ngl i o-
fi inf uper f yfiematis mat erni hoc t e mp o r e exaltat
ionem, et i pfam
a nobis vero f imi l em f actam idiofyncrafias f e de
m, i n t i m u mq u e
inter exaltata .matri* foet usque
f y l l e m a t a gan g l io f a, vegetatio
n e m hujus r egent i a, c o m m e r c i u m
a n i m o adcurate per pendentes
n o n posfumus non a u t u m a r e , in his m a t r u m
affectibus, five
fpont e ex or ganis mi occulta r a t io n e , five ex h o
r r o r e et naufea
r e r u m p e rc ep t ar um e n a f c a n t u r , f
on t e m et or i gi nem idiofyncra^-
f i arum latere °°). T e f i a t u r vero h
o c m e m o r a b i l e , mi hi f a m i
l i a r e, mulieris gefiantis e x e m p l um , quas unico q
u o d a m gr avi di
tatis t e mp o r e b ut y r u m m a x i m e
a v e r l a n s , enixa efi i n f a nt e m , f o l u m
D e uteri fub graviditate in totum
corpus dominio vide Ke i l in A rch iv f . d. Pt.yfiol. 7 Th. p. 456.
**) V a l l e m o n t (D e la baguette d
ivinatoire, p. 2 8 r. A m ß . 1696)
jam antipathias matris in gef tat
io ne confimilium idiofyncrafiarum apud infantes es f e .c a u s fa s putat.
U. S. N i m p t s c h ( D is f de
differenti medicamentor. operatione f
idio-f o l um inter germanos conidio-fimili laborantem idiofyncrafia *). C o n ge ni ta m diximus idiofyncrafiam, adeoque in definition« ejus n on <1.negavimus hereditariam indolem , nee ea penitus deneganda videtur.
E v o l u ti on em ni mirum foetus in ipfa con c eptione in tantum determinant parentes , ut ha ud facile dicas, quantae e o rum fimilitudines inde oriantur.
H e re di ta r i a m quoque plerique
habent a u c t or u m al teram
i diof yn- cr*»fiae I peciem, cujus ortum in phamafia, femen pa rentum et lpiritus animales déterminante, quærit Dy g b æ u s. E x e m p l u m an
tipathiae contra b utytum in lua familia hereditariae refert B a r
-t h o l i n u s, contra cafeuin apud patrem et filios tantu
m , n o n a pu d mat rem filiasque cujusdam familias Sc h e n k i u s, c o nt ra Theac
i n f uf um h ereditari* Ro e h n e r; in Mifc. Nat. Cur. hereditaria
Opii antipathia narratur cet. Multum tame n c o n f u e tu d o , edu c a t i o , par entumque exempla valent in variis repugnantiis pa- r i en di s, quas, ut idiofyncrafias fpurias, fi detraxeris, rarisfima fane reflant idiofyncrafise vere hereditariae e xempla. Simillimae
funt
fyncrafiam. Prcef\ F. H o f f m a n n o ,
H a la M. 1731.) hanc etiam earum fuadet originem. Eandem fententiam fovent quoque E r a -
s t u s , D y g b æ u s , E t t m ü l l e r, qui idiofyncrafiam fuaro idea
lem 1. connatam ’’ab imagine matris et inde formato conceptu” defert, R o e h n e » c. rei.
Quod fi eandem hanc haud omnes quoque ratam habeant Au&ores idiofyncrafiæ originem, non du bitamus, fore, ut, re amplius oblervata, noftræ accedant fententiæ. *) De matre gravida a lepore territa, quæ genuit infantem, leporum
adfpectu epilepfia correptum, de lanione ideo carnem averfante, quod mater, eum utero gerens, quendaro inteftina cruda come dentem cum faftidio vidisfet, de alio, aranearum confpeftu fynco- pen patiente, quod matrem gravidam aranea terruisfet, in Mifc. Nat. Cur. refertur. Vinum abhorruisfe queudam, cujus mate* multum biberat, narrat Sa c h i i u s.
)
i s
(
funt idiofyncrafiae et picae, et inter fe utræque alternant (quod fem inae, cafeum abhorrentis, at in graviditate m axim e appeten t i s , exem p lu m a R o f h k e r o allatum d ocet), et in eodem q u o
que relident fyfiem ate; cum tamen idiofyncrafiae haud veluti p i cae in graviditare tantum occurrunt, eas ne confundas. Cum id io - fyncrafia praedispofîtio e f l , et corporis e v o lu tio , per totam vitam co n tin u a , in prædispolirione mutanda occu p atu r, non om nino ab- fo n u m v id etu r, evolutionis crifcs, dentitionem , pubertatem , cet.
quae o m n e m corporis habitum varian t, eas commutare p o sfe
corp oris qu alitates, quibus debilior fundatur id iofyn crafia; n o n id e o m ir a n d u m , obfervationes quasdam idiopathiarum in vitae
curricu lo fuadere finem . Narrant fcil. puerum quendam ad
octavum r alterum ad quatuordecim um usque annum carnem
rcpudiasfe. Referuntur quidem exem pla idiofyncraiiarum , m or
bis obortis cesfantium , novarum que p ofi m orbos ortarum j h a t tam en idiofyncrafias veras ne habeas, at ex aliis explices caus iis. A ceteris prsedispofitionis generibus idiofyncrafiae probe di* flinguantur, idque ea leg e, ut inter fim illim as res ab unica tan tu m , aliis n eg lectis, hac excirentur. Si alter exigua rem edii cujusdam d oli protinus in fpasm os in cid at, alter a fortisfim is (lim ulis non a fficia tu r, id quam plurim um e peculiari nervo rum diathefi m o r b o fa , vel e m orbo praefenti, at non recte
dijudicato, proficilcitur. In inflam m atione fcirrhisque ventriculi
et nim ia nervi vagi fenfibilitate blandisfima fiepe vom itum cient, alvum folventia in morbofa confiitutione eam flrin gu n t, vel vice verfa: hyftericse blanda averfantur, foetidaque cu p iu n t, et in fantes cretam , cinerem et carbonem devorant; at proveniunt haec ex autocratia naturae, quae incom pleti anim alis m agnetism i infiar m edelas auxiliantes pofiulat. C on fu etu d o, quamvis n o n om ni vi et efficacia in gangliofum fyfiem a careat, in id io fy n -
erafia tam en , intimae hom inis naturae in n a ta , mutanda n il
efficit.
De te rmi n a ta fie aliquatenus idiofyncrafia; n o t i o n e , c u m o m n i a verarum i d i o pa t h i a r um ex e mp l a ex auct or i bus repetere mi n u s expedi at ; quid in diverfis artis medica; part i bus valeat i l l a , q ue mque l o c u m o c c u p e t , breviter pe r t r act abi mus . P h y fi o - l o g i a , omni s medicinae f u n d a m e n t u m , ver am ejus n a t u r a m d e f i n i a t, i di opathiasque varias « o m me mo r e t . C u m e n i m indi vi d u o , idiofyncrafia q ua d a m licet laboranti*, fanitas ei n o r ma l i s abjudicari n e q u i t , in c or por i s fani l egibus e xponendi s ea n o n o m i t t a t u r ; t ranfi gat nr vero in eo c ap i t e , q uod varios vegerativae Vitae m o d o s tractat. In H y g i e i n e , t herapia quafi phyf i ol ogi ae, de idiofyncrafia ut individua fanitate, et de t u r b a t i o n e , q u a m fanitati quaedam m i n a n t u r r e s , praecavenda inter r t s fie dictas naturales fer mo erit. I n pathologiae parte Æ t i o l o g i a ut praedis* pofitionis fpecies t ractetur. M o r b u m perflantem di utiusque d u r a n t e m , ut qui f e m p er o rg a ni smi m a te ri a m t a n g i t , i l l a , qua fenfilitatis f l uct uat i o, n o n ciet, nec fufcitata m o r b o s praefentes m u t a t , at act i onem m o v e t d y n a m i c a m , a b n o r m e m , ubi vires c o r p o r i s , quaevis fibi noc i t ur a r e mo v e re fatagentes, u l t i ma inci- f a nt u r v i , et t a nd e m veluti perfecto n e got io fenfim refidunf. Ni h i l o m i n u s t amen n o n o m n i n o n e g a n d u m ef i , ex h o c nervofi f yfiematis o r g a n o r u m q u e t u m u l t u m o r b o s fecundari o confequi m o d o ; q u i d ? q u o d tanta vehement i a actiones vitales esfe c o m m o t a s , ut m o r s ipfa inflicta f i t , c o n t en d u n t Sa l a, qui quendam/ fine peri cul o tertiana l abor ant em ob f y r u p u m rofai u m , a quo a b h o r r u i t , exfi i nct um esf e, Rh o d i u s, qui i dem feminae Batavae accidisfe, Cr o m e r et Ro s e n b e r g, qui r o f a ru m o d o r e m exitia l e m fuisfe narrant. In t herapia i di o l y n c r af ia ut e x e m p l u m r c - farcientis organi smi vi s , qua?, aequilibrio t ur bat o , ipfa fibimet m e d e t u r , adferatur. R a r i fane caf us, ubi a d medelas, ut o p p u g n a r e nt u r i d i o pa t hi æ , refugere necesfe f u i t ; c u m enim veri m o r b i n o n f u n t , p r o p r i a m nee fibi vindicant cu r am , at ut ner v o r u m pasfiones ( i n t e r quas hyfi eri cos m o t u s , ei dem infidenteÿ / y / l e m a t i , e o de mq ue m o d o res averfantes n o m i n a r e licet) tra
c f e n f u r , et nullis aliis, q ua m pfychicis iliis , quae a ni m u m fir m a n t , et quae fubitanea n e r v o r u m mal a p o l c u n t , analepticis et a n o d y n i s , egent remediis. Q u o vero magis ther api a in fingu* Jar i a, i ndividualia et practica d e m i t t i t u r , et in art em cli ni cam f. l a t r o t e c h n i c e n a b i t , notitia digni or evadit i di o f yn c r af ia , indivi- duat i oni infi dens; ad A n a mn e f i i ce n , hujus artis p a r t e m , m e ri t o r e f er t u r e xa me n an i diofyncrafia q u a d a m notabilis fit aeger. H o c e x am i n e n e g l e c t o , per i cul um i ncurrit ar t i f e x, ne remedi a i d i o p a t h i a m fufeitantia f u b m i n i f i r a n d o , mo r bi tam g ener al i s, q u a m f peci al i s , f acem accendat et turbatas jam actiones a u g e a t ; novus n a m q u e hic vi r i um tumul t us t a n t u m abefi , ut m o l i m e n f ul u t a re , m o r b i causfæ o b n i r e n s , f i t , ut potius actiones a vero e ar u m f i n e , m o r b u m e x p e l l e n d i , difirahat ; quas ratio q u o q u e efi, c u r i d i o p a t h i a , ex indufiria m o t a , ad m o r b i cur am nil c o n f e r a t , et fi e. g cognoveri t m e d i c u s , v o m i t u m materia q u a d a m per i di of yn c r af ia m ci er i , hac neu t i qu a m emetici loco utatur. Cont r ai ndi cant i i s q u a m q u a m a d n u m e r a t u r i di of yncr af ia, caveas t a m e n , ne fpurias c u m veri s, qute rarisfimae f u n t , con f u n d a s ; recte i deo Cel . H o r n * ) m o n e t , r e me di u m av e r fa t u m, in ejus ul um a ce r ri me perfifiente m e d i c o , bene f u m i , præfertim fi a d j u v a n t ia , o d o r e m i a p o r emq u e i nvolventia, et fuperantia juxta a d hi b e a nt u r , mi nor esque dofes pr o p i n e n t u r ( qux aperte tefian- t u r , h a n c r epugnant i am haud fyflçinati gangl i ofo et ventriculo, ut vera i di o f y n c ra fi a , at gufius o r ga ni s , q u o r u m lenfibiliras ufu jam t o r p u i t , infcdisfe), m e di c u m vero, in idiofyncrafiis evitandis nimis l c r u p u l o f u m , c ur a m me di c am i ncertam gerere, l’rægisesfa igitur et aegri c onf t i t ut i onem medicus adeurate e x ami n e t , ne omnes peculiares virium modos idiofyncrafi^s h ab e at ; faepe q u o que n o n indicata falfo ut r emedi a idiofyncrafia q u a da m r ep u d i a ta cenfentur.
*) Uber wahre und fcheinbare Idiofynkrafien der Fieberkranken und ihre klinifche BerUckßchtigung. H orns A rchiv / . med. E r fa hr u n g .
