• No results found

Topographia stirpium Scanensium, cujus particulam VIII, venia ampliss. fac. philosoph. Ups. praeside Elia Fries ... p. p. Olaus Glás Norrlandus. In audit. Gustav. d. XVIII Nov. MDCCCXXXV. H. a. m. s.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Topographia stirpium Scanensium, cujus particulam VIII, venia ampliss. fac. philosoph. Ups. praeside Elia Fries ... p. p. Olaus Glás Norrlandus. In audit. Gustav. d. XVIII Nov. MDCCCXXXV. H. a. m. s."

Copied!
18
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

■■■■■BB

T 0 P 0 G R A P 1 1 I A

S T I R P I U M S C A K E N S I P M ,

e u i u *

PARTICULAM \'I I I ,

V EN IA AM PLISS. FA C . PHLLOSOPH. U P S.J

P B A E S I D E

e l i a f r i e s

O K . PRACT. PROF. ORDIN. REG. E T BO RG STl,

ir. e ,

* ) L A U S G L A S KORRJLAKDUJ.

I

*N A U D I T . G U S T A V . D . X V I I I N O V . M D C C C X X X V .

II, A . Jd.

u p s a l i a s ,

e x c u d e b a n t r e g l e a c a d. i C Y r o G R A P i a r .

(2)
(3)

S en t ii osate

Trib. 1. ROSEAE. Petala speciosa. Unicum g e n u s:

607. ROSA canina L. fructu coriaceo sibovato, foliolis lae­

vibus convergenti-serratis.

Ubique in silvis, dumetis, sub plur. varietatibus, e fo­

liorum pube, nitore, colore; pedunculis (saepe etiam fructu) bispidis, qualis foliis simul pubescentibus est vera R. collina Cfr, iYoV. FI. Snec. — Var. dumetorum 1. c. forte separanda; hanc pro R. tomentosa descrip­

sisse videtur Ivoch («fructu R, caninae» a nostra n. 6 1 1 diversissimo !)

608. R. rubiginosa L. fructu prior., foliolis subtus glandulo­

so scabris patenter duplicato-serratis.

Per omnem Scaniam campestrem passim (I. S. 277), copiosissima in arena volatili ad Falsterbo, Odor fo­

liorum gratus.

C09. R. corii folia Fr. fructu carnoso globoso glabro, foliolis rngulosis eglandulosis patenter simpliciter serratis.

Frutex silvatico-montanus, in Gothungia frequens, Fo­

lia subtus villosa, demum coriacea.

d i o 1 R. pomifera Herrm. fructu carnoso globoso aculeato cernuo, foliolis lomentosis duplicato-patenti-serratis.

Iu dumetis; ad saepes prope Lund, Vegeholm, Kulla- Gunuarstorp Wrams-Gunnarstorp etc., sed primitus in­

troducta. Haec est prim aria et verior R. villosa L., sequens vero FI. Suec.

G11. R. mollissima illd. fructu pulposo praecoci erecto, fo­

liolis duplicato-pntenter serralis.

Per omnem Scaniam, praecipue vero borealem, vulga­

ris. Petala saepe pulchre ciliato-dentata in forma pu­

mila, sed in elatiori etiam integerrima. Fruatu mollis­

simo a praecedentibus distinctissima; folia subinde gla­

berrima.

612. R. cinnamomea L. fructu pulposo praecoci (minimo) glabro, foliolis simpliciter serratis, aculeis slipularibus geminatis.

T a n t u m in a ren o sis ad HehjrS.

A,j n. a /v e n s is Iluds., flabellifbrniia, «tyljs conjunctis

A d V e^ elio lm O sbeck!, ie c. spce. i<a H e rb . A g ard li. serv atu m ^ -

8

(4)

T O R I F L O R A E

uuile forsan etiam iu Linu. Mant. inJigena Suecia# dicitur. F ru ­ stra quaesivi, sed vidi fruticem Rosaa systylaa Desv. (R. oo- lumuiferae inlhi o lim ), quae omuium eouseusu est hybrida a R. arvensi et camna.

Trib. II. POTENTILLEAE. Carpella vel i ) bac­

cata in receptaculo sicco — Rubus, vel 2) nuda, sine pulpa cinoente aristaque, receptaculo carnoso, bacca perperam di­

c to * ^ Fragaria, plano exsucco = Potentilla, spongioso pro­

minente = Comarum vel 3) aristata = Geum.

613. RUBUS idaeus L. erectus, foliis pinnatis.

In silvaticis vulgaris. ...

614. R. Jruticosus L. erecto-arcualus, foliis digitatis.

In Scania silvestri frequens. Turiones angulati, glabri, aculeati. Sub hoc nomine plures latere species vix negandum est, sed to t, quot in Germania separantur, haud servandas esse nulli dubitamus. Lubricum et ancipitem hunc campum evitantes, Scanicarum forma­

rum studium nimis negleximus. E Suecicis Gothobur- genses solum a Cei. W ahlbergio plene expositae sunt.

Sequimur hoc loco dianomen Suecicarum ab amic.

Hanm an communicatam, secundum quam separamus duas species inter R. fruticosum et caesium Lin. in­

termedias, sed ab initio meorum studiorum mihi eog- nitas et primo obtutu facile discernendas. R. infestum Weili. in Scania orientali simul me vidisse lingo, sed specimen Scanicum non adest.

615. R. candicans Weili. sarm entosus, angulatus, aculeatus, panicula elongata thyrsoidea.o

In Scania interiori inter S. Asen et Ljungby lied alibi- que,, foliis subtus tum candidis, quam viridibus. Can didissima forma, in horto Lundensi culta , subtus viri­

dis evasit. Thyrsi/lorum potius dicerem.

6 1 6 . R . corylifolius Sm. sarmentosus, subteres, panicula corymbosa aculeata.

In scopulis maritimis T orekow , Kullnberg. Rubus co- rvlfol. sublitoralis. Fl. Hall. et Nav. ed. 1.

617." R. caesius L. sarmentosus teres aculeolatus, foliis ter- Ubique in arvis et dumetis campestribus. Fructus cae­

si o-pruinosus.

(5)

Senticosae i iS 618. R. saxatilis L. herbaceus, flagelliferus, foliis ternatis.

In Scania sylvatica (I. S. 3ga) usque ad S. R orum , fre­

quens; raro in campestribus v. c. ad Arup.

619. R. Chamaemorus L. herbaceus, uniflorus, foliis lobalis.

In paludosis turfosis Gotbungiae, copiose ad Hofdala, Brönnestad, P erstorp, et secus limites boreales usque ad Hjernarp et Maglö (Leche); meridiem versus descendit circiter ad S. R örum , Westerstad etc. regionis Ringsjö, in cujus litore australi quoque legitur in palude vasta ad R onneholm , sed fructus vix m aturat, utpote una- cum nomine et usu ignotus.

620. FRAGARIA collina Ehrb, calyce erecto adhaerente.

Vulgatissima Fraga per omnem Scauiam campestrem;

copiosissima ad Gyllerup.

621. F. vesca L. fructu aequabili deciduo.

In Scania, praecipue silvestri copiose. Carpella in re ­ ceptaculo em ersa, supeilicialia, conferta.

622. F. elatior Ehrh. fructu scrupofo secedente.

Locis umbrosis ad rivulos et montium radices p^r Sca- niani campestrem ut ad Helsirgburg, Belteberga, Björs- t° rp etc. Ad Lund in Helgorbacken etc. Planta hir­

sutior. Carpella rario ra in scrobibus receptaculi immer­

sa. Species omnino distinctissima, minime cum variet, majori polygama Fr. collinae commutanda.

6 ‘j 3. POTEPsIILLA anserina L. foliis interrupte pinnatis.

Locis humeutibus solo argillaceo frequens; in maritimis folia utrinque virescunt.

624. P. reptans L. radicans, foliis digitatis.

In aggeribus Scaniae campestris usque ad Båstad.

625. P. procumbens Sibth. prostrata, foliis pedato-digitatis dentatis, stipulis integerrimis. Torment, reptans. L, In pascuis humidiusculis inter luniperos ad Andrarunt copiosa et speciosa! Flos sequentis duplo Iere m ajor, petalis subquinis! [Vulgo quaeritur in sequentis forma elongata parvillora, Jfoliis petiolatis incisis Haec est quam e Tyska Bagareberget ad Carlskrona alibique le- ctarn accepi.]

626. P. lorm entilla Scop. adscendens, foliis suhsessilibus tor­

natis stipulisque incis's. T. erecta L.

Ubique in pascuis macris. Tetramera.

_____

(6)

i i 6 T O R I F L O R A E

627. P. norvegica L. erecta, £oliis petiolalis ternatis.

Rara admodum. A me inter Heckeberga et Simo)»torp in Romeleklint lecta. Alia forma diffusa, rara lec;ta in paludosis ad Ö ja, Annelöf (Angelin) etc., quae. eest P.

norvegica Schum.! Fl. Saell. etiam in paludosis o b v ia.

Sola annua inter nostras.

628. P. argentea L. suberecta, foliis petiolalis quinatis.

Locis siccis frequens, foliis vulgo subtus argenteis,, sed variat foliis utrinque niveo-tomentosis et viresccenti- nudiusculis. Locis calcatis prostrata fit.

629. P. collina Wib. caulibus circa rosulam centralem late­

ralibus diffusis perfecte foliatis.

In collibus siccis ad Andrarum. Ljungstedt. A ]priori differt crescendi modo, a sequentibus caulibus peirfecte foliatis, foliolis inferne quinis, superne ternis. Im no­

stra folia subtus argentea numquam vidi, sed vireescen- tia 1. cano-birsuta.

630. P. opaca L. scapis laxis divergenti-pilosis.

In campis apricis sterilibus; copiosissime ad Löddesström v. c. Lackalänge multisque aliis locis. Dein altioir lo r- ma ad Ryssbergen in par. ifölofta etc. Scaposas dici­

mus Potentillas [P. heterophyllae Lapeyr.], quarum 1 cau­

les imperfecte foliatae lateraliter exeunt e rosula folio­

rum perfectorum radicalium et antliesi peracta mi arce- scunt. P. opaca foliola radicalia subseptenala; jplanta rubens longe pilosa. Flores ad meridiem tantum coelo sereno aperti.

6 3 1. P. verna L. scapis prostratis flexuosis arrecte pikosis.

In arenosis Scaniae orientalis (1. S. 7 7 ) copicose; a Beckaskog ad Ystad, auslralisque passim, ut Ö. To>rp (m littore marino) Limhamn, Fäglesång etc. Yirenfs nec rubens. Folia coriacea, lineata. Pedunculi laxi i , re­

clinati, fructus in arena vulgo defossi. Petala f l a v a , unicoloria, absque fovea crocea ad basin, vespeie clau­

sa. [Sed in P. alpestri, scapis adscendentibus sllricbs, quae P. verna Whl. FI. Ups. flores etiam vespere aiperti.]

632. COMARUM palustre L.

In paludosis silvaticis passim.

633. GEUM rivale L. petalis cuneato-em arginatis.

In dumetis liumidis frequens. Variat flore luteo-,; v. c.

(7)

Senticosae 1 1 7 in Paradislyckan, qnae forma a sq. differt calyce cain- panulato nec sub anlbesi reflexo, receptaculo colum na­

ri etc.

634. G. intermedium Elirh. petalis obovatis.

Iti dumetis calidioiibus siccis v. c. ad Eoglescing^ Tägarp territ. Rönneberga, Benestad e. s. p.

635. G. urbanum L. flore erecto, petalis rotundis.

In dumetis frequens.

Trib. III. SP1RAEEAE. Nobi3 unicum genus ==

Spiraea.

636. S. Filipendula L. capsulis 10 rectis villosis.

In clivis apricis frequens.

637. S. Ulmaria. L. capsulis 5 contortis glabris.

In dumetis paludosis frequens.

S . salicifolia L. caule fruticoso, foliis lauceolatis.

A d M aglö-gård. R e tz . in V . A . H . 1 7 6 9 .

Irib . IV. SANGUISORBEAE. Stamina i 5 ,' calyce bibracteato 5-fido extus setis uncinatis coronato, petalis 5 — A grim onia; [stam ina numerosa polygama, calyce tribracteato 4 -fulo, petalis o = Poterium; ] stamina 4 1. infra, calyce 4 -fido quadribracteato s. duplici serie 8-fido; petalis o = Alchemiua.

638. AGRIMONIA Eupatoria. L.

I11 pratis ubique. [Inter hujus varr. 111 Suecia obvias latent plures recentiorum species. Var. parviflora Lil- jebl. A . pilosa Ledeb. E taeniis Ostrogotliiae A. odora­

tam Ait. jnisit Stenhammar.] Vulgo ad Potentilleas re­

fertur A grim onia, mihi vero', mediante Acaena'., mani­

feste ad Sanguisorbeas pertinere videtur,

f PO T E R IU M Sanguisorba. L. Vere spontanea in Dania et in pr*us apud nos sata persistit v. c. ad Malmö pone arcem co­

piosa cum Medicag. sativa. Sanguisorba officinalis, floribu*

^ 7 « tetran(Ws , in plantationibus hinc inde obvia.

639. A13,11 R MILL A vulgaris L. foliis novemlobis.

Ubique iu pratis et pascuis; glabra villosave.

°* ^phones Leers, foliis 3-paFtilfo, floribus axillaribus.

nnua species, abortu 1-2-andra, ubique in arvis et campis usque ad Båstad et SmoJandiae Blekingiaequo mes. Fructus carpello saepe abortu solitario i. e. I10- Iocarpus.

(8)

C E N T R I F L O R A E

Fam. XLIV. PARONYCHIEAE. S. HiL

C h ar. C a ly x lib e r , 5 -lo b u s , lobis p e r a e stiv atio n em im b ric a tis, to ro a calyce h au d discreto. P e ta la m in im a , ob­

soleta filito rm ia 1. in sta m in a , tu m d u p lic a ta , m u ta ta . S ta­

m in a ty p ic e 5 1. in fra , to ri m a rg in i in se rta . S tigm ata 2-5 in o v a n a u n ico c e n ira ii. F r u c tu s u tric u la ris , calyce p e r — s iste n te s u b te c tu s , m o n o s p e rm u s , p la c e n ta cen trali. A l­

b u m e n fa rin a c e u m H erbae, l. fru tic u li ciridi, f o liis su b- oppositis in te g e rrim is , stip u lis scariosis , floribus peu vis virescentibus g lo m e ra tis.

Unicum nobis genuinum genus, Herniaria calyce par­

tito , petalis filiform ibus, stamina sterilia vulgo dictis, sed jam in l)unia et locis adjacentibus plura adsunt v. c. Illece- Iru m , Corrigiola, Polycarpon et in terris mediterraneis luxu­

riant.

Scleranthus [calyce urceolato, petalis 5 aut, floie de- catidro, o-] recedit a familia stipulis o, quia cum foliis basi vaginato-juncti8 coalita; bine separatur a Cel. B attlingj milii est punctum indiflerens et intermedium in quo Portulacaceae, P aronycliicac et Chenopodieae confluunt.

6 4 1. HERNIARIA glabra L.

In campis incultis frequens. Ad Limltamn occurrit pu ­ bescens, sed haec a vera H. hirsuta [Daniae quoque civij omnino diversa est.

64 2 . SCLERANTHUS annuus L. calyce acuto unicolori.

Ubique in arvis, sed etiam collibus incultis.

* biennis, calyce fructifero patulo.

In collibus siccis apricis. Proximis interm edius, u t diu liaesitavi, cui subscriberem ; credo priori, sed lobi calycis etiam subobtusi; non vero albomarginati. Flores magis quam in ceteris stip ati, fere capitati.

64 3 . S. perennis, calyce obtuso albom arginato.

Solo arenoso ubique.

Classis IX. CEN TRIFLORAE.

Char. S ta m in a in s e rta c e n tro floris s. calycis fu n ­ d s , in d e q u e h y p o g y n a , to ri a n n u lo h a u d ju n c ta . T o iu s

(9)

Ericineae

e x ig u u s , in calycis cen tro a d n a lu s , obsolefusque. S e p a - la co alita. C o ro lla , nisi d e fic e re t, cu m sta m in ib u s in ­ se rta . F r u c tu » , ex cep to V accin io *), lib e r. S tip u la e o , l. m em bran aceae iritrapetiolares. l o l i a sub sim plicia.

Infima haec classis inter petaliferas, quod corollam ad­

modum v ariat in maxime affinibus, quod aperte testatur co­

rollam jam m inus essentialem esse, quam in superioribus clas­

sibus. Hinc haec classis, cui plure3 fam iliae, prioribus vul­

go ut anom alae subjunctae, servatae sunt, prim o obtutu ma­

gis artificialis videbitur, se d , praecipue additis plurimis fa­

miliis exoticis, seriem omnino contiguam efficit. In summi*

corolla ad petala coalescentia s. Monopetalas (v. c. Ericeis et exoticis S tyraceis, Sapoteis, Ebenaceis etc.) te n d it; intermediis petala libera; infimis calycina aut nulla.

Fam iliae apud nos obviae: i) Ovariis pluribus omnino connatis, stigmate simplici = XLV. ERICINEAE, pluribusve loculis monospermis = XLVI. EMPETREAE (Petala et stam;

3) 2) Ovcniis subdiscretis = XLVfl. EÖPRORBIACEAE. 3) Ovario simplici, monospermo, [capsulari, semine pendulo = XVI. PLUMBAG1NEAE p. 46] nucamentaceo, semine erecto

— XLV11I. POLYGOJNEAE (vaginatae) 1. membranaceo-utri—

culari = XL1X. CHENOPOD1EAE (evaginatae).

Fam. XLV. ERICINEAE. Juss.

(Bicornes. L.)

Char. C a ly x 4 - 5-fid u s, lobis p e r a e stiv a lio n e m im ­ b ricatis. C o ro lla to ro im o calyci ad n a to d iscifo rm i in ­ s e r ta , n u n c g a ra o -n u n c p o ly p e ta la , a e stiv a tio n e im b ric a ­ ta . S ta m in a lib e r a , c e n tro floris in s e rta , p etalis d u p la .

*) Vaccinium sub hac classe ex affinitate servandum , et re ipsa e Charactere ncc ad aliam pertinere necpie a b hac excludi potest. Mani­

feste ad seriem C alyciflorai um pertinet et stamina centro inserta , h.

e nulla re a Centrifloris differt. Sub anUtesi tironibus semper stamina quoque hypogyna apparent, licet non («* v- c- in Arbuto sub disco tori vere hypogyni io-angulari) sub tore» inserta sin t, sed e loro cum germine connato sub grossificatione ep ig y n a praecipua evadunt. Alia*

inter M yrta cea s et Rh.mncas inserendum^

(10)

120 C E N T R 1F L O R A E

A n th erae b ilo cu lares, rim a p o ro ve d e h isc e n te s, sa e p e a p - pendiculatae. S ty lu s j, stig m ate sim p lici. F ru c tu s b a c c a ­ tu s 1. c a p su la ris, e to t o v a riis , q u o t lo b i c a ly c is, cornua­

tu s , p la cen tis co lu m n a e ce n tra li ad n atis. A lb u m en car­

n o su m , e m b ry o n e a x ili recto . F ru tic u li ciridiy f o l i i s simplicibus ex stip u la tis. F lores herm aphroditi.

Haec familia, quae in regionibus alpinis et silvatico- montanis maximam saepe vegetationis partem efficit, nec spe- cierum numero n e c individuorum copia in Scania cam pestii excellit. In tropicis quoque paene desiderantur. Tribus :

I, VACCINIEAE. Germen, toro cura calyce coalescence, in­

ferum. Antherarum apices in tubulum pervium pro­

ducti.

If. ERICEAE. Germen superum. Torus manifestus.

HI. MONOTROPEAE. Germen superum. Torus obsoletus, ideoque sepala libera. Plantae fungosae, abnorme s..

Trib. I. VACCINIEAE. Unicum nobis genus nisi Oxycoccum separare malles. Utique corolla 4-partita, laci­

niis reflexis multum recedere videtur a V. M yri illo et uligi­

nosei, quibus corolla ventricosa ore coarctalo, laciniis mini­

mis, sed V . Pilis idaea est modia ratio. Hujus corolla nec ventricosa, nec ore contracta, sed ad medium fere quadrifida.

Neque calyx differentiam suffulcit; hic enim in V. M yrtillo tantum turbinatus in te g e r, in reliquis 4 -fulus. Filam enta in V. Myrtillo et uliginoso glabra, in V. P it is idaea hirsuta, in Oxy cocco compressa punctulata, margine villosa. Appendices antherarum in V. Myrtillo incurvae, in uliginoso erectae lon­

giores, in V. P itis idaea brevissim ae, sed nullae in V. Oxycocco, 6ed antlierae tubulis longissimis bicornes, Non itaque deli­

ciunt notae ad singulam speciem separandam subtiliores, et si Oxycoccns distinguatur, essentialis character ab antlieris pe­

tendus mihi videtur.

644. VACCINIUM M yrtillus L. foliis deciduis serratis.

In regione pineto-m ontana passim; in jugis denudatis formationis prim itivae parcius, v. c. Maltesholm, Si- juontorp (l. S. 101), prope Luud unico loco versus

Dahlby. „

645. V. uliginosum L. foliis deciduis integerrimis.

In eisdem fere regionibus, locis humidis, sed cliani

(11)

Erictneae i 2 1 in regione cam pestri, licet parcius v. c. .ad Fredsbög (I. S. 2 2 i), Saxtorp.

5 4 6 . V. Vilis idaea L. foliis perennibus obovatis.

In pineto-montanis usque ad S. Åsen, Blekmåsa, Mag- laby; ceterum sporadice fere in jugis sterilibus.

6 4 7. V. Oxycoccos L. foliis perennibus ovalis.

In G othungia, v. c. Brönnestad, c o p io s e ; ceterum r a ­ rius ut ad Hallandsås (Ilos. 23), Maglaby, Silfåkra.

Caules filiformes, repentes.

Trib. 11. ER1CEAE. Corolla 1) monopetala, a) fructu baccato = A rbutus; b) capsulari (valvis medio dehi­

scentibus), flore tetram ero, octandro = Erica; 1. penlamero , decandro = Andromeda; 2) po/ypetala, capsula a) ad mar­

gines inflexos valvularum dehiscens ~ Ledum; b) valvulis medio dehiscentibus = Pyrola.

648. ARBUTUS uva ursi L.

Non tantum in regione pineto-montana, sed locis etiam sterilibus denudatis usque ad Sandhammarn.

64gl ERICA vulgaris. L. corollis campanulatis.

In montosis om nibus, etiam campis supra Röstånga co­

piose, ceterum parcior, nisi in Skanörs-ljung.

650. E. Tetralix L. corollis ovalibus umbellatis.

In paludosis Scaniae occidentalis usque ad Skanörs-ljung passiin, copiose in Kullen, orientem versus rarescit, sed in Hagestads-mlilare . (mälare = palus fluctuans) frequenter. Servo spec, bracteis quattuor coloratis om­

nino u t in praecedenle.

6 5 1. ANDROMEDA polifolia L. foliis glaucis.

I11 Scania silvestri usque ad S. R örum , Maglaby etc.

652. LEDUM palustre L. foli is sublus ferrugineo-lanatis.

Rarissimum; in Gothungia passim. Ad Bjersjöladugård, saltim olirn ex Lecheo.

653. PYROLA uniflora L. pedumculo unilloro.

In Gothungiae silvis, copiose ad Gyetorp. [P . umbel- lata, pedunculis umb<elliferi.s, fructu arrecto!, vix du­

bie in Gothnnglä ölilll F£B£riunda.]

654. P. rotundifolia L. racemo jrecto albifloro.

In silvaticis rarissima; lectai ad Rosbitt, Bökebergs slätt, Ljnngby etc. [Totius geneeris rarissima in Smol. o c­

cident.)

(12)

\1 2 C E N T R I F L O R A E

655. P. chlorantha Sw. racemo to rtili, florib. ochroleucis.

In pinetis Gothungiae ab Ousby ad Fagerhult rarior.

656. P. media Sw. racemo aequali, flor. patulis carneis.

In Scania boreali ab Hallandsås ad Arup sat frequens.

[Haec est species sui generis frequentissima p er omnes provincias occidentales.]

657. P. minor L. racemo aequali, floribus conniventibus.

In nemoribus Scaniae totius, praecipue circa Ringsjö copiose. Flores rosei. [Vulgatissima generis in Scania.]

658. P. secunda L. racemo secundo.

In silvaticis passim; copiose ad S. Asen, G yetorp, in lfo-Klack. [Haec species per totum regnum aequaliter distributa ]

Trib. III. MONOTROPEAE. Unicum genus, cum Orobancbeis analogum,

65 y. MOJNOTROPA JHypopithys L.

Var. hirsuta, nempe genitalibus non glabris, in Gotliun- gia sub pinubus [sed ad Femsjö in radicibus Fagi].

Var. glabra , m in o r, flore toto glabro, in fagetis ubique a Gillesgrufvan ad Baldringe, G udm untorp, copiosissi­

ma vero sub Pinubus sativis ad Alius, Widsköfle. Illa igitur videtur form a silvatica, haec campestris. In se invicem haud tran seu n t, sed an cum plurim is dinstin- guam haesito. Locis in pinetis I. fagetis haud con­

stans est.

Fam. XLVI. EMPETREAE. Hook.

Char. C a ly x lib e r , tr i p a r t i t u s , lobis im b ric a tis , to ­ ro haud p ro m in e n te . P e ta la 5 cu m sta m in ib u s to tid e m a lte r n is , ob flores d ic lin e s , e x a c te c e n tru m floris occu­

p a n tia . F ila m e n ta c a p illa ria , a n th e ris haud a p p e n d ic u la - tis. S tig m ata su b se ssilia , ra d ia n tia , n u m e ro te rn a rio sim ­ plici 1 2-3 plicato. F r u c tu s b a c c a tu s ex o v a riis 5-y a r ­ c te connatis lo c u lo s u s , se m in ib u s so lita riis. A lb u m en c a rn o s u m ; e m b ry o re c tu s a x ilis. F r u tic u li, h a b itu E ric a e .

Familia exigua, potissimum boreali-am ericana; non Erici- neis, sed Jquifoliaceis {Ilex) et Euphorbiaceis proxime affinis.

Unicum nobis genus, stigmate novem-radiato.

(13)

E m p etrea e. E u ph orbiae. i s å 6Oo. EMPETRUM nigrum. L.

Non tantum in silvestribus, sed in arena volatih simul frequens, ut ad Ålius, Skanör (It S. 77, 2 2 1 , 222.) Båstad ; insuper in paludosis v. c. Maglaby torfmosse.

Fam. XLVI1. EUPHORBIACEAE. Juss.

(Tricoccae. L.)

C har. F lo re s diclines. C alyx lib e r, definite p a rti­

t u s , to ro h au d p ro m in e n te Petala calycis lobis altern a 1. n ulla. S ta m in a cen tro floris in s e rta , a n th e ris baud ap*

p e n d ic u la tis S ty li 2 , 5 , sligm atibus divisis. F ru c tu s 2, 5 (raro p lu re s) p rim o angulis cen tralib u s c o h a e re n te s, d e m u in s e c e d e n te s , elastice secus s u tu ra m dehiscentes, p e ric a rp io d u p lic i S em in a 1 , 2 . a iid a ta , an g u lo in te ­ r io r i su b a p ice suspensa. A lbum en c a r n o s u m ; em b ry o ax ilis. /irh o res l. fr u tic e s saepe sem per v ir entes , ut n o s tr a e , h e rb a e ; saepe lactescentes. F o lia sim p lic ia , s ti­

p u lis n u llis l. m em bran aceis lateralibus! F lores saepe a g g r e g a ti. im p erfec ti.

Est inter vastissimas plantarum fam ilias, viribus, licet saepe venenatis, insignis; in tropicis terris maxime communis (multasque vicinas familias secum connectens), sed nobis re­

stant tantum duo ex infitnis apetalis generibus; melior autem pars petalis ornatur. [Culta genera: Buxus, Cneorum, PhyL- lanthus etc. meliores typos offerunt.] In Mercuriali flores dioici, masculi enneandri, feminei trigyni; calyx utrisque 3- partitu s, fructus <dicoccus. In Euphorbia flos compositus an­

drogynus, calyce communi 8-io-fido, laciniis alternis petaloi- d e is , mares indefiniti, femina solitaria centralis, stylis coccis- que 3 De mirabili hoc flore cfr. Röper Enum. Euph. Germ, et Pann. Florem e pluribus flosculis compositum esse mani­

festum quidem est, sed equidem etiam alios varios flores, quos omnes herm aphroditos dicunt, pro compositis habeo.

661. EUPHORBIA Esula E, perennis, foliis lanceolat.

In Scania orientali ad .Huaröd. Sandell. Semina obova- ta , l a e v i a .

662. E. Cyparissiae L., perennis, foliis linearibus.

In collibus arenosis siccisve Scauiae orientalis ad Andta- rum, Hvitaby (Retz. Supl. 1. p. 7)» Maltesholin, Bros- arp in coemiteiio etc.; etiam prope Björstorp Seatiiae

I

(14)

124 C E N T R I F L O R A E

occidentalis. Semina prioris, cui valde affinis; fblia ramulorum angustiora.

E . palustris L ., e lapsu calami 1. m em oriae, Scaniae in FI.

Suecic. adscribi videtur. Locus nullus cognitus.

6G3. E. exigua, an n u a, foliis linearibus.

In Scania occidentali m eridionali, copiosissime circa Trelleborg, u t ad Tågarp, indeque ad Hvellinge e t us­

que ad Malmö ubique; dein rario r ad Höjebro (Retz.

Obs. i.) et Trolleberg circiler desistens. Sem ina sub- tetragona, tuberculato - reticulata. In multis generibus observamus specierum annuarum fructus et semina, ma­

gis in superficie inaequabilia, quam p eren n iu m ; lio c si­

ne dubio connexum est cum faciliori eorum germ ina­

tione.

664. E. Peplus L. annua, foliis obovatis integerr.

Frequens solo cu lto , sequente tamen minus copiosa et in pineto-montanis desiderata. Semina obtuse hexago­

na, lateribus quattuor punctorum serie exsculptis, duo­

bus sulco longitudinali exaratis, bene observante Möper.

663. E. Ilelioscopia L. annua, foliis obovatis serratis.

Ubique niinia solo culto. Semina obovata, reticu lato - exsculpta.

666. MERCURIALIS perennis L. foliis scabris.

In nemoribus silvaticis frequens; rarescens in p a rte oc- cidentali-boreali. (M. annua, foliis glabris, in cultis raro sponte disseminatur.)

Fam. X L VIII. POLYGONEAE. Juss.

(Vaginales L.)

Char. C a ly x p e rs is te n s , ty p ic e 5 -p a rtitu s (2 - p a r t i ­ tus in O x y r i a ) , lobis p e r a e stiv atio n em im b ric a tis , to ro fundo ad n ato . P e ta la p e r s is te n tia , n u n c to tid e m d is tin ­ ctam seriem in te rio re m sisten tia h e rb a c e a s. c a ly c in a ; n u n c p a u c io ria in c a ly c e m , hinc c o lo r a tu m , im m e d ia te tra n se u n tia S tam in a ce n tro floris in s e rta , d e fin ita , ty ­ pice ad sepala gem ina. S ty li 2- 5 , lib e ri I. c o n ju n c ti, stig m atib u s d istin ctis, passim p lum osis. F r u c tu s s im p le x c e n tra lis, n u c a m e n ta c e u s , m o n o s p e rm n s , s u b triq u e te r.

S em en fu n d o a ffix u m , a lb u m in o s u m , e m b ry o n e in v e rso .

(15)

Pofygoneae 125

H erbae, raro fru te sc e n te s, caulibus n o d o so -a rticu la tis nodis vagin is in tra fo lia c e is term inans. F olia alterna.

Haec familia, infimarum more ubique terrarum parum mutata obvia, verum sistit ad Apetala? transitum, ne dicam ad Monocotyledoneas tota vegetatione et numero ternario ty ­ pico. Cei. Reichenbach cum Alsinaceis stipulatis et Parony- cliieis sub Portulacaceis jungit, e quo analogia elucet, sed liaud praetervidenda primaria forsan cuin Chlurantheis et P i­

peratis, analogam classem in seq serie sistentibus, adhuc ma­

gis Monocotyledoneis. Tribus:

I. LAPATHEAE. Periantliiuin biseriale, utrumque herba­

ceum perfectum. Stamina ante sepala tantum geminata.

P etala valvulae dici solent.

II. POLYGONEAE* Perianthii colorati series exterior in interiorem incompletam immediate transit. Stamina an­

te sepala gem inata, solitaria ante petala.

1. LAPATHEAE. Nobis unicum genus hc-xandrum, trigynum , embryone curvato laterali = Rumex, inter cujus

species separandae * hermaphroditae (667— 6 / 5) et * * dicli- nes (37 6, 377).

667. RUMEX aquaticus Linn. It. Scan. p. i 4 7, 58o valvulis triangulari-ovalis integris, foliis lanceolatis strictis sub­

tus glaucis.

Ubique in limosis, fluviis Scaniae praecipue campestris, species sui generis maxime spectabilis, sola vere aqua­

tica. D ynaskräppa a rusticis dicta. Rumex Hydrola- pathu/n Recent. — Valvulae variant graniferae et nudae (R. longifolius Dec.), quales juniores fere semper. L in - naeana descriptio nullo modo ab hoc, sed foliis acutis a R. JHppolapatho manifeste recedit. Ceterum Linnae- anas Lapathorum determinationes, quorum primo duo tantum , dein quattuor agnovit, justo laliores esse plu- resque complecti sub singula specie [unde tot contro­

versiae]; hunc vero genuinum esse R. aquaticum tum totius antiquitatis, quam prim arium Linnaei [hic est, qui, teste Schlichtkrull, a omnibus Daniae etc. phar­

macopolis pro R. aquatico venditur] eis, qui argumenta capiunt et pensitant, salis superque in N o v . 11. Biiec. p, i i t , 108 demonstrasse nobis 'ridemur.

(16)

126 C E N T R I F L O R A E

668. R. domesticus Hartm. valvulis cordato-rotundis integris, foliis cordato-oblongis undulatis. (Sub R. crispo L.) In agris, ru d eratis, ad vias etc Scaniae superioris pas­

sim , in maritima usque loca v. c. Båstad, F orslöf; in campestri vero rarissima v. c. versus Igelosa et forma lalior pratensis loco paludoso ad Skabersjö. [Haec fu it, quae ad hanc speciem cuin R. Hippolapatho s. aquatico Auct. rec. conjungendam me olim duxit. Hic in Sue- cia meridionali prorsus desideratur indeque etiam R.

maximus Scbreb. et R. conspersus H artm ., hybriditates potissimum ejusdem cum vicinis. Hunc quidem R.

aquatico aliis temporibus adnumerasse videtur Linnaeus, licet foliorum descriptio recedat, sed veteres a Lapa­

tho aquatico semper distinguebant sub H ippolapathi no.

mine. Hinc ex genio nomenclaturae Linnaeatifae hoc nomen servare coactus fui, licet me magis sollicitus vix u llu s, u t nomenclatura graeca evitaretur. Cfr. no­

mina specilica Lichenum, fungorum etc. a me data cum aliorum.]

66g. R. crispus L. spec. Pl. valvulis late cordatis integris, fo­

liis elongato-lanceolatis crispatis.

In regione cam pestri, locis aquosis aut hieme inunda­

tis , frequenter. [In Suecia media in loca magis sicca adscendit.] Hujus valvulae omnes graniferae, sed iu Suecia meridionali unicum saltim granulum manifestum in priori saepe vidimus.

6 /0 . R cristatus Wallr. valvulis cordato-oblongis d entatis, unica granifera, foliis acuminatis. R. acutus antiquor, et Linn. Spec. 2. in hunc solum , bene inonentib. Mer- tens et Koch, exactissime cadit.

Planta spectabilis, habitu fere R. aquatici (ut primo obtutu facillime com m utantur), sed sequenti certe proxi­

ma. Variis locis bumidis Scaniae boreali-orientalis (et ad agrorum margines prope A ndrarum ), sed etiam in occidentali, v. c. ad Malmö Areschoug. [Dein per Hal- landiam , Bahusiam (Aresch.), in omnem Norvegiam oc­

cidentalem copiosus M yrin. Sed etiam in Suecia me­

dia exsta; in Horto Bot. Ups. antiquitus u t videtur cul­

tus.] Non dubitamus quin Linnaeus in opere laudato , ubi R. obtusifolius primum distinguitur, separatis jam

(17)

Polygoneae 127 sensim sequentibus, primo *ub Rum. acuto, v. c. R.

maritimo in FI. Suec. 1, comprehemis, verum La- path. acutum P atrum , quod praesens, R. acutum dix­

erit et hoc nomen sic restituendum sit, piaecipue cum utriusque nomen ab eorum affinitate et comparatione pendet.

671. R obtusifolius L. valvulis triangulari-oblongis graniferis den tatis, foliis imis cordatis obtusis.

Locis succosis, ru d eratis, agris etc. frequentissime. R u­

mex acutus It. Scan. p. 3g5, in agris , ad hujus variet.

agrestem , magis ru bentem , ut in loco expertus sum , omnino pertinet.

67 a, R. Nemolapathum E h r .! valvulis lineari-oblongis inte­

gerrim is, unica granifera, foliis imis cordato-oblongis acutis.

In nemorosis humidis silvarum frequenter, ut loca spe­

cialia facile superflua sint, sed addem omnia latera australia jugorum Rom eleklint, etiam ad Roslätt, Fog- lesång; circa Söder-Åsen ad W ram, Åfvarp; in Kullen usque ad Pålsköp; ad Hallandsås; circa Ringsjön ubi­

que — et orientem versus a Benestad ad Golliungiam, 673. R. conglomeratus Scbreb. valvulis angustato-oblongis in­

tegerrimis omnibus graniferis, verticillis foliatis.

In Scaniae occidentali-meridionalis ruderatis humidiuscu- Iis parce aliquot locis; optimus est fossae sepium ver­

sus Skanörs Ljung ad L. Hammar.

674. R. palustris Sm. valvulis ovato-oblongis graniferis subu- la to -d en tatis, verticillis remotis, foliis laevibus.

In palustribus regionis campestris et australis frequen­

te r, u t circa Lund, Suedala, N. H elgarod, in planitie T relleborgensi, Ystadiensi, Hammarlöf, Maglaröa; sed in lito re marino etiam passim , loca vero seligit limosa, cum sequens arenosa. [Quem olim ex aliis provinciis pro R. palustri habuerunt, sequentis forma est.]

675. R. maritimus L. valvulis ovato-lriangularibus graniferis setaceo-denlatis, verticillis confluentibus, foliis undu­

latis.

Iu litore marino arenoso, non ubique, v. c. Skeppar- k ro k en , Helsingborg, Lomrna (Leche, ubi copiosius una cutn R. palnstri), St. H a m m a r , Trelleborg, Abekås,

(18)

123 C E N T R I F L O R A E

Gislöf, Dybeck (It. Scan. 248) Ystad (sed magis oricn- tem versus in schedulis meis etiam ad triviales species locupletissimis annotatum haud invenio). A m ari r e - inolurn ad Benestad tantum legi.

G76. R. Acetosa L. dioicus, foliis sagittatis*

In pratis etc. ubique.

677. R. Acetosella L. dioicus, foliis hastatis.'

In clivis aliisque locis exsuccis copiose, arva quiescen­

tia colore sanguineo-rubro ex hac planta gregaria e lon­

ginquo saepe corruscant.

II. POI/YGONEAE. Genus Polygonum greges con­

tinet plures jam habitu et qualitatibus diversis acute limitatas, quare antiquiores plura separabant genera, eosque sequeban­

tur T ournefort ct Linnaeus in Gen. pl. ed. 1. Acute vero dvin perspiciens notas e partium numero datas haud suffice­

re, in altera editione operis laudati eadem in unum con­

jungebat. Jam vero tot primi ordinis differentiae, praecipue studio M eisneri, e seminum fabrica innotuerunt, u t constans v ideatur, suadente jam acutis. G ärtnero, prisca genera resu­

scitare, nisi mallemus Jl/ieum, Oxyriam etc. cum Rum ice, piurirna genera Chenopodiearum etc. conjungere, cum haec eis­

dem notis, minus vero externa facie et qualitatibus, separan­

tur. Bene quidem novi genera ex eodem principio haud ubique esse separanda («liaeresis summa Botanices L.»), inde- que haud citavimus Cruciferas et s. p ., sed in eadem fami­

lia, habitu suffragante, necessarium omnino censemus. Hu­

jus vero plenior expositio ad opera generalia magis perli­

net, hoc loco aptius ducimus nomina recepta servare, sepa­

rantes tantum exotica Fagopyra achaeniis liberis, embryone axi ii, cotyledonibus contortuplicalis, albumine farinoso, (qua­

re frum entum offerunt) inllorescentia e prolepsi composita cy­

mosa. I11 nostris Polygonis acbaenia calyce tecta, embryo im ilateralis, sed admodum recedunt sectiones: * Helxine, al­

bumine corneo, cotyledonibus accumbentibus, caule volubi­

li, lloribus racemosis (678, 679) ** Avicularia, albumine corneo, cotyled. incumbentibus, floribus axillaribus (G80) Persicarici achaeniis obtusangulis 1. lenticularibus, albumine corneo, cotyled. accumbentibus, floribus spicatis (681 683)

**** Bis/orta albumine farinoso, cotyledonibus accum benti­

bus, caule monostachyo.

References

Related documents

In n em oribus frequens... ANTHRIS CUS vu lg a tis Pers. HERACLEUM Sjahondylium L.. corollis radiantibus albis. In pratis ubique .-semper am plum , crassicaule,

In cultis Scaniae totius passim. foliis ovatis trilobatis.j 7QO, C. erectum, foliis rhombeo-ovatis dentatis,.. summis

I 11 aquosis ubique; folia, internodiis breviora, vulgo lanceolata, sed occurrunt etiam ovata, cordata et iu ripis glareosis lacuum v. sessilibus digitatis, ln

Kjellinge, Foglesång, Roslätt innumerisque l&lt;o»cis uscjuie.. Cliri- stianstad etc. ad Arup usque. caule tereti basi declinata radicante. caule tereti

In arenosis siccis Scaniae orientalis ubique ab Ârup et Bäekaskog ad Cimbritshamn , (Ros. radice stolonifera, foliis lanceol... In paludibus profundissimis i)

I11 aquis Scaniae campestris copiose. Planta omnino sui generis! Ipse florentem in Scania haud vidi, ut sqq.. NUniFLÖRAE. In aquis stagnantibus sequentibus

In dumetis totius fere Scaniae campestris; copiose in Kullaberg, ad Helsingborg (Leche), Hörte, Benestad, Andrarnm (Ros.. Varietas macrior in arvis arenosjs

Locis arenosis ad litora Scaniae totius a Båstad ad Ble- Icingiae fines, copiose ad Ystad, Kivik et in reggione Cluistianstadiensi ubique late a mari evagans,