• No results found

Disputatio astronomica de inæqualitate dierum civilium, ... in regia acad. Upsal. præside ... Joanne Bilberg ... publico bonorum examini subjicitur a Samuele Krook Smoland. In audit Gustav. majore horis ante merid. consuetis die 5. Decemb. ann. 1688

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Disputatio astronomica de inæqualitate dierum civilium, ... in regia acad. Upsal. præside ... Joanne Bilberg ... publico bonorum examini subjicitur a Samuele Krook Smoland. In audit Gustav. majore horis ante merid. consuetis die 5. Decemb. ann. 1688"

Copied!
32
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Μ.

2..τί

Difpatatio

Aßr

Ψ6'

1 ,

DIERUM

CIVILIUM,

Λ -,f| V permiflu

AmpliiTimse

Eacult.

Philof.

in Regi*

,Acad, Upfal»

PRMS/.DE

Vim

AmpliJJimo

Dn.

J

O A

N Ν Ε

^3£Β®91®/

Gcométr. Prof. Ordin.

Profoikmrai in Philofophiahonore,

Tublico "bonorum cxAmini fubjtcitur

SAMUELE3

£9*00*/

.·■ SraoUnd.

In Audit^ Guflaru.

-rMjorcfharis

Ante mtrtt

η corjuettfdie 5*

Decemb.

Am.i6%S,

UPSALfcsß.

Typis HEmici ketsers, S. R,

(2)

Conjultißtm

atque

Amplijjimo

ΊΟ Λ· 0 Domino

DN CAROLQ

I.UNDIO,

Patrii

Juris

In *s4cademiλ Up

fal.

ProfcßoH vuiximc tncluto, ·♦ :y * ,-, .. ita

fummopere

Hoc

qualecunque

ingenii

ihidiorum-bitxquc?

oblervantiarpignus,

\

^ y..·,

beließen*»

cum perpetuas

f

-■

(3)

Vho

AwpUffim»

DN·

ANDRE.E

In

fadern AcademU Super,

CSUtb,

Profeflori

Celeberrmo%

fuu,

ut

bentgnlfllmWi

caleudir,

que

fpecimen

in

grari

animi de*

pro

plurimis

in

me

coliatis

ielicitarjs

voto,

dedware

(4)

Clarißimo

Viro

juveni

Duo. SAMUEL!

KROKIO,

Philofoph: Candidato digniflfimo

Stlutem & oßiu.

Ufarum

AmhrofiamA

qi

femet

degtßavit,

faturaricanequf

jed dnlcedwc ejus quafi delini·

tu*, curi6 alm Je fubmovet folus in hac cu<

ιάφ Ut namjz

férrum

irahitur k m

agnett\

Jic k ßudits mgenia dtjcendi cupida. Crt·

fett erudittO;, ertfilt φ ejus augenda

maf

Ardör, (Jr docl-m a

majortsconjequenda

qiuj

fames;

Νση enimßadium cuYrentis fedde·

c urren11 Inurta deccrnttur. Teβ V» Dochf

βme Dn. Candidate, (Mufds

femper

coU·

iffe,

Te mentis oculos per Utes latoj^

philo·

fipbU

campos

cireumtuhfß,

& voragwes

ß-ptentiA immen

β profundttatis,

nemo, utst·

bitror, tnficias

ihtf

ßfyum φ. alttus

for-tuna

intquiorh fluffibue

immerfo, amara li¬

cet mulla Tibi contigerint,

d

nie

es tarnenflu* dtorum fruffus φ conflans in Iis

proferendi

ardor conciwe temperafunt omnia„ fiar»

inprimis pietatis fedulo calcaßi, utpotf

qvi

fanda mentum

Japientix

&

JemtnAriut*

Vi 0 zl In u ν bi Ai 1

(5)

vera

glori

α

doet

rina

fa

qux

quidβ

t

Agendum^

(jr

quid

defit, attendtt,

Qu& pop de qmfito Q

glor

tatnr,

[cd

de bom

femper

quArendo fvi¬

llata efi. [luidergo tnirum Te

hac

duce ad

t#

pertendiße

virtutes,

quibus

jaclis famam

yexé extendere

pojfts

r £uid mtrtim

, bonk. ita omnibm gratum Te

reddidtße

β acceptum\

ßjuid

mirum, q

nod v&jh

uiti diorum

pelago

magnam ρartcm trajecto ad

'wl· doBrina portum

feliciter

tandem adßires

?

w Cratulor tgitüir

at^veré

ctiamgratulorTi*

bi,

Clarißime

Candidate,

novum

acceßßtrum

jt> honorem, &

β quid

vota mea

poßbnt,

De-aß

um

bonorum

owntttm

fontem (itpplicitér

oro,

tttj ut cujus nunc tn ar

dm hifee

(iudtts pro·

de-

greffus

eximia

dedißi

fpecimina,

magis

ma-hf- gifa

crefcant

tommuni

Reipubl,

bono, Tibi

oty vero

hpnori

exim'to*

ήΙθ' V.,

, '' W, '

Ä Dab,Vpfalis prid. Kal. Decemb,

W M, DC, lUXVIII, for. *r\>.λ Λ . ιIt· . •u:uV> Ad officia pararitHmue tam \ τ* C F

C

'ϊ·'μΛ i

' '

/r/

(6)

Clarißime

ac

perexlmle

Do«

mint)

fhiiojophi* Candtdate

dtgmßme.

SUb

Μ elegans quodddm

manlbm

& concinnüm indoits

ejfe

typogra»

tua

txu.ua,velui vettusdieam, rarißtmt, cura cummaxi'

WA elaboratum opus, baud pruiem circumlatus per vr/t

bomtnum ad auresquoque nieac pertultt tumpn Qua

fimiACccajione tam Uta, tarnque exoptat.* fit ipj.u*

niu inter totTibitameximm & prtcUres

'•■.igenußu-äis gvaiulantium voces, foUa imptofiitnm, non qtm

dem tut quiäquam dekd'itrSm glorit,qmppe qitruft'

tdefi, ut nullius neelaude angin,me mupero mtnui

poßii. Cetetum rngrati certe tiga Tt anuni

fcedA prtdtre liocumenta, alienimiadebiti Tibiφά»

duxi. tiam per birnfnumülvd temporisfpapHm,0

partern quandam inßgnk Tut fapienttt mteam com'

wuntcdré voluißl·, tantam me inåt céptjft uiuttalteni

tubens fatcor, utmiio mt tempore dignas tibi ptrfol·

vere pojfegrattas exißtmem, Qyod reliqvum eßt

petgejCUrtff.ne Dsmine, infignem tßam%Jed aiffutlcnt

fatis &arduam vtrtutis emettri viam, & fietutprevi

virtdiinßgnitus lauro,dignatandemfapientta tua,quam

non fine jummparaßt fu mprotmu referat* Vals.

& lare* HiiTl .'ifysp.f/' ··(■ *° -. ' ~τ· %.

y.

Lundio*

(7)

Nter

omnia

fidera*

qvi-bus fapientiflimus.illc rc·

rum cbndxtör Dcus coclum

cxqmiyTfTconfenfu magno

principatum obilp^-i^liis..m.pndi

Sol,

pofitusinfirmamento

coeli,

ut

diei

pr«-effet & motu fuo ccrta tcmPQta, diet

vidclicet, meriles & annos

dcfignarct.

Solis motum duplicem faciunt

Mathc-maticiycommuncmfcilicet &

proprium»

Ac communisqvidem ab ortu inocca-ium, una Solis rcvolutionccirca polos

gqgatoris

fä^ä7dT^~conttituit,q

ηcm

aliinaturalemyocaqt,aliiautem re&ius

cum'optimls

laumtatis

jjeriptoribus

ci-vilcm; cum naturalis illc fir,qucm ,Βφ? turafa^tenebris,-fgjunxjt,. &,.,eft tcm^

poris infervallum, quoSol fupra

hori-zontem noftrum commoratur.

(8)

Iis autark

qiui in

contradibufti

civi-Kbusquc ncgotiis ufurpatur,$c dicino·

ftisque fpatio abfolvitur, Hi dies civi¬

les cnamfivulgo aeqvalesexiftimentur&

horarom praecilc 24; nos tarnen

inae-qualcsefie fequentibusdemonftrabimus,

5. II.

Morus propriuseft, qvofolf.f.

£

in

Ecliptica

fuper ejufdem axe & polis moveri

videturjpercipiturqve

ex varia-fionc loci folaris tam in meridiano, qvam in ortu «5c occafu. Nam in

ßgnis

jZodiaci

adfeendentibus fol ver¬

riet noftroadpropinquat>& cx auftro

in feptcntriaucro, adfjccndit:

Injlgnisau-temdefcendentibuså verrice noftro di·

grc3mir~f&

exborca rurfusin auftrum defeendit. Et cumverlos occidcntcm

femperäliaratqvealirftelix fixae in

con-feqvcntia progredientesexradiis folis c*

mergar.t, manifeftum eft folem ctiaro fecundurn du&um Ecüpticx ferri,motu

tarnenceleriori qvamftellx,cum fol an-imo fpatio circulum fuum abfolvat,

ftellx ajttemJixse opinionelquorundam annisfolaribus ferc1s4η. Infuper cum

adparicio fideruai jubarcfolii libertato' rum

(9)

I

rum iistantum lods

contingat.

ubiZö

v diacusincedit,

patcthunc

niotum

circa

polos

ejufdem

fkri.

s. III.

Motum folisannuumin

Ecliptica

varii variédefiniunt. Nos motus

hu-jus magnirudinem

inveftigaturi,

eligi·

mus duo aequino&ia

auäumnalia»

1

duobus

pctiiiflirois

Aftronomis

ob-fervata & longiflimo

intcrvallo

a

fe in·

viccm remota . Sic cnim omnino

fiet,

ut,fi qvis error

irrcpfcrit,intantam

an·

norum multitudincm

diftributus,

vlx

fcnfibilis evadet. E.G.

/EquinoÄiumv^yV»

åuQtumnaicobfervatum

ab

HipparchoIJw

Alexandrixanno11tcrtix

periodiGaiip-picx, fivc annoante

Chriftum

nacum

1^8. 27. fept.

£öft

bi'flexrilem

tettio

iinpföTTicrid'S.a3c0que

retraffioni

non

obnoxium, Hoc confcratur cum

alio

Bononixöbfervato.

Proindc

quoniäm

Alcxandria magisqvam

Bononia

ad

o-rientem v<rgit

Ή. le.

i.

44/.

quarc

hxc de Λ7 diebus

fubtrada

iridi-cant xquino&ium

Hipparchi

accidiflfe

C ί

!&·#

"

'®°·

_j/f

1

(10)

Bonoriiae äk 26 Sept.complcta ,Η. 12.

161 polt rneridem, hineablata

groß--/hapharcfi

Coli«, isgr.49.cuireipondentin

tempore44. H. /»rrelinovitar te.mp.us mediijequino&ii25. Sept. Η. 2.i/. Alte

fumadcüratiifime a RiccioloBononisc

obfervatumeftanno 1643. die 11

Sept.

complcta horis 21. 25-. poft meridiem,

anno item poilbiffextiicmtertio. Hinc

dgmtis .dmabus diebus, remaqet

tem-pus medii scqvinoåii 10. Sept. 21. H. 25·/. Porro ablato a tempore Hippar·

chaei seqvinoåii medii

25·. D. 2. H. 1/ tempore aeqvinoctii medii

recentio-ri^ip.

D. 21·. H. 2^1. relinquuntur D*

14. H. 4.36./, quibus 1800 anni luliani cxccdu'nt1800 folarcs. Prseceffio

fciec ad niinimos termmos' rcda&a & divifa per annos integros χ80p

interccdentcs, inter ambo

arquino-ßia. exhibet 11/ zi// 12///, quibus de annoSofigenis365 D .6, H/ dem-th reftant 365. D. p. H. 48,/

38//

48///

pro magnirudinc medii an¬

ni Tropici. Praeceflio

14 D, δ. Η.

ad

gniri/pr»

"roaft»

additis

36/

dai

20436

(11)

5 20436 360 Anni 18oo» 11 60 2436 216 0 1800 i i8co ιIII 636 3600 60 1800 38160 ill 3600 2 1800 I ocoo 3600 365 D. 6H*

2l6oj

II/2I'/J2//JL

18001

365b,

5.H.48.38" 48.

Vel hoc modo,

iiEqui-noftium medium com·

tigit

Bononias

Sepr

Γ (ν Η·2· >'

Iw. 21.tf

Dlt'

r*f» 4· »6.

Anni

intrgri'inter

amboaeqfcitio&ia ela· pfifuntiBoo, qviin dies reioluti dant

65700ο» Bifiextilcs diesinterca

effluxc-rum450, hincdermis 14D, 4, H.36/,

quibus intra 1800 anqos aquino. öium mediumprocelTir verfus anni

ini-Ä. remanent 435» D. 19. H. 24/,

qui cum horis & minutis additi ad

dies 657000 cxhibcnt 657435 D, H, 24/,

Hxc

fi dividantur

per folis

(12)

rcvolutioncs intcrea fa&as,cmcrgct in

Quoricntc eadem anni Tropici mcdii longitedo in

diebus/

hons

&

miniis

Dies Rcfid, 1459 3 ducaturin 60 Dies657435 1800 54°° 11743 108CO 9435 90co Refid. 435" ducaturin 14 «1 1740 870 10440 Ad-ho. 19 i°459 9000 Hor. I add. 24. 87564 1800 7200 15564 14400 1164 60 69840 1800 I f

4001

15840 χ4400 1440 60 864CO 1800 730o 14400 14400 ■ΌΌΟΟΘ Mi. ι + 8 III 4 * t. IV

(13)

in #. IV.

dii Cctcrum motum hunc folisin

Ecli-m ptica inxqvalem dcprehenderunt

Aftro-nomij alibi velociorcm, alibi

rardi-orem, alibimediorenvobfcrvata tnora

felis intcrutrumqve xqηinocfium,quod

lnggvalibui jtemporibus xqvalesiareüs Eclipticx ahfolmrntiic. Nam iriApo.

geofol motu tardiflimo,nempe 57/3// dici fpatio abfolvir, in perigeo cclcr«

rimofe, igr.i/io/// circa xquinoftte

mcdiocti. Atquciic motusillc ab Au· gc ad ejus oppofitum incrementa,& or· dinc inverfo dccrenicnta capit Hinc

fit,utfol in femicirculo fcptcntrionalicx

calculo Riccioli inAlmag üb. 3. c. 18»

Dies 1-86» H. 14, 48/45//;

lnauftra-HD. 178. ff. 15, o/o//haßrcat.Hxcmo¬ tus inxqvalitas non tantum in femi^s

Eclipticae,

fed&

teftibus

obfervationi-bus inqvadrantcs,

numeratisdiebusin-ter fingulos folis in

pun&a

cardinalia

iugreffus,

redundat. Nam fccundum

Ricciolum infignis vernalibus dies 91.

H.13, 5-1/ 45// commoratur; In

xfti-vis O.93. H. 14.56/0//; In au&utn·

naübus D. 89.H, n. 30/, In

(14)

o

bus 89 D. 2 H 30/. Qux motus va* rims comparatione inter motus diur»

nos igföuua,ranta eft,utetiam in. dies

traaleat

T

~ae

etfi.intcr

binos dies

fe

invi-cem proximeinfequentes nonftatim

de-p reiraidA[LtiJ illajnSquÄIi^s unustame

cxbreviifimiscumJongiffimp,coILitus,;

al itriam4 ttereotiam»&.plq^sdicsabfti*;

vi^r^Jtotidem hyemalibus jundi fatis

cvideflfém refciÄt."

""T^-rr—rr-Prniqjpundum iaruma?.&

imag

Apfi-dis προunoEpUpficae loco hacüSe» Ted

profflTIite

yerfus amaifioem obiérvatio"

nestarantur. Nam tempore

Ptoiomabj

quipoftnatu Chr. regoantibus

Adrian©

& Antonino flpjpjjt» foldiutiusin fignis

vernis qua3eftmsmorabatur;Inillis94

diebus i2horisiin feis92D,i2.H,adeoqj Apogeum tune

temporis

fuit in primo

quadrante &

Perigeum

in tertio.

Un-dc concludunt MathematiciApogeum

circa exordia mundi hxiifle in initio

Arietis, & ejus oppofitum in princi-pio librae, atque Gc

folem

tardiilimo

fuo motu tnotui

comuninonadeoreG-ftentefeciflfedies breviifimoscircaveris

(15)

ini-ψ

mtium,

föngiifimos

circa

äuäiimni,

ob

ceicrrimum motum vcr/usoitum *

me-diocris'autero Ipngirndinis circa piifl&a

ioSftirii. Ad probandiro qvoqvevarl·*

am(olisatfrrradiftanttam non tantum

facitädpajens magoitudo

Diäfactri

ίο·

laris, quae per idem inftrumentum

obfctvafäV^äloiT^vemc« minor

aefta-te tcie

confpedui

obfervantiutri obfertj

fed etianiipaeqvalis duratio

Eclipfium

ab umbraeam

plltudi

neproveniens,quam

amptiorem

effieif

foFa terra remotior,

anguftiorem terrae

Yiafiior,

. '·

%

Ha§

ob

eauffas

variashypothefes

exeogitäriint

Agronom),quarutn

ηos

fim-pliciirimam& facifiimam, quippcquse

ioloEccentriconiriur,ceereris omiffis

rc-fröemui.4^ ^éii4tlltffita^«rieif

Eclipti©#

GéhtoAf défcripttf éa* emWiWcttv CÉ. Etex

cfcntrö IG ö^fciibaYbr aiui^circtites

$0

Η f ccténfncbs cfi&öS/ qvod ccnftum

chverftirri ä férraébabeät, qVcrn foEsfUM

nbö

fpatiy^ercibYfif

DncaturdeiiideW·

å*

:ν··Μίφέέ%άήύ&

K&A^ieéané W&

(16)

*0

ccntrlcnm"in Ν & Ο, ubi Ν cft Apo-gcum,pundum videlicct

remotiflimum

atetra, O perjgeum tcrr»

proximum.

Jans

fol

arcum

Eccenuici

f

G Η

pcrme-ansoculo incenrro A conftiruto,vide¬

turicmicirculum borcalcm B C D

per-currcre& arcum EccentriciHIF

abfol-vens icaiicitcolum Ediptic«

D

Ε

B

(17)

it auftralem, Et quoniam arcus EG Η major arcu HIF, eamque ob caufiam plus temporis impendit abfolvendo ar-cui majori quam minöri, atque iic diutjus in medietate Eclipticae boreali

B CD, quam auftra/i DE B

eommo-rari & insequalitcr, nobis in terra de·

gentibus &exalienoccntro cum adfpici»

enribus, moveri videtur, fecundum

Axioma .Opticum. Morus circuiaris

3eqiiabilis ex alio,quampropriq ccutrö

vitus^

inaequalis

adparet.

Kcpplerus

ta¬

rnen hb.4 & 6 Aftr. Cop.prster hane

caufiam ctiam phyfica ac reali aliqna

motus

tn'gqüalitate admiiia

non tan-tam Eccentricitatcmquam alii, fed

di-midiam tantumejus partem adfumit.

§, VII.

Ut autemadpoiitum fehema ctiam

infcrvier eruendse Ecccntricitati KA» conne&cnda tunt punÖå ΚΗ & KF

rcftis,& conftituto lok in R. lub Leo¬

nis pun&o P,ducatur linca veri loci

ίο-kris A Ρ, & medii motus linca K R.

exCcntro

Ercccntrici.

Ad

obtinendam

igitur Eccnrricitatem ncccflariaeft

ob-/ctvatio duorum Kquino&iorum fe

(18)

praxi-12*

pjroxtmc iniVquentium, &uniuslocive* .fi ivhrh* Cbiervavit Rictiolus 1212

ie-pteitib. hora pcft merid,

Bononiae

14

56

Anni i6j6 a:quino&ium au&umnaie in

D.& IO Martii, Anrii 1647. h, 5,

5:6j

jpoft mcrid.Vernum

in

B, Hinc

facilcelici

p.oteft lolem moratnm fuifie in Eccentri·

ς\ arcu HIFV fub medietate Ecliptica

^uArali

DÉB

178

diebus

15-

hons,

quibus ex tabula mcdionim motuum

fpiis in Zodiaco rcfpondcnt Egna ρ

A.6~gr. 3/. 40//. 38///. 7.

Ao^Tivc

176.-arlTafJ ( pro minutis rcliquis

anl^afrentibus

adiumto fcrüp. fecundoj

ρroqu a ηtitareanguli

FiKt,

quib

us a

18ο. gradibus demtis remanent 3 gr,

56/. 19 pro magnitndine angulorum Η & F, per primi

Euch Et

quo-niani rriangulurb Η Κ F. eft

lfofceles,

jdeoque per 5- primt

Eucl.

anguli

H.

&Τ iunt sequaScs finguli 1. gr.

58j

$//·

Anno

denique

1646

^jülii

tc por£ mcri^iifno

obferv^rionc

Booo'

ipfHt;ut?

Ofprchepoir

jUcciolpsSp'

J&81

MV R iub

Leonis gradu

p.

5.gr·

#4i>

«isfiweiw.*»? f&dWP»%,·

.S'

(19)

*3

guli Ρ

AB

valet

115 gr,

14/,

quantaeft

diftantia veri locifolaris ab

intededlio-ne verna, & arcus PD ad

femicircu-lum refiduusj

menfura

anguli

HAD,

$4gr. 46/.

Ab

hac obicrvatione

circa

mendiem habita ad fequens

sequinofti-umdie 12 Septembns hora 14. 556/

poft

mer. Anni 1646. (ut ante

di&um eft

\

obiervatumcffluxerunrdies5 6/,H.14. j6»

quibus motu medio

reipondent

iign·

I. 25 gr.

48/. 33//.46///·

17 18. 48.

leu

55 gr, 48/34//. (adiumto

fcrup.lecun-do pro minurorum

appcndicibus}

pro

arcu RH.qui

eftmeniuraanguli

RKH

feu RKS. Additis deiode angulis

ICHA i gr.

5-8/

<jl/.

30)11

&HAR

54 gr. 46/

cxfurgit

fumi^u

56 gr.

44/.

yl).30///. qua per 32

primide

180.

ab-lata , reiinquitur

angulus

Η S

A

* 113 gr·

if/. 50II 30///. cui

sequalis

RSK

per

28 & 19. Primi. Et

hoc

ver

fa vice

a

180gr. demro jxman^t

ASK

56 44/

9(1' 30//» Clli sequ^Us

RS

Η

per

loc·

cir. Primi. Et Turfus fjubtraitis angulis

RSK

123.gr30.£

RKS

5fgr.

48/ 34(i de180gr. reiht

anguiui

SR

K

ifk 3itk 3®ifl·

Cogauåfi iUqUÉ

·*!*·

(20)

14

gulis fcitu neccßfariis Ecccntricitas

AK hoc modo inrcftigatur. Pri* moitaquc intiangulo K RS, data funt

Radius EccchtriciKR,iooooopartium, anguli R SK 123 gr» 15I 50//. 30///» SK R 5-5gr. 48/· 34///♦ & KR S 55 gr

35:/. 3o//,quacritur Latus SK per axioma.

2»Pitifci. Dico itaque;Ut finus R

SK|id

radiumjlta finusjKR Sadlatus S K 1913. 8. 2040703

10. oooooco

18.1040703

9.9123549

8.2817154,cuimutata cha-ra&criftica rcfpondent

1913, quibus a radio λοοοοο,partium dcmtis relinqui*

tur latus SH 98087. Porro ex hoc la- r terc åtangulis ΗA S, feu Ρ A D

5*4gr.

46/, & SH A i.gr.5-8/ invenitur latus

S A 4111 partium per idem Axioma.

8.

4-9916114

IJ.5*7134*

9.91 ii 107 (rcSA.

3.61501i5 4121 pro

laté-Et tandemper Axioma III. ex cognitis

duobus lateributSA&SK cum angulo

.

(21)

15

ab iis comprehenfoS, rcpcritur Eccen-tricitashocmodo.

4121 4121

1913 19»3

Sum.Lat.6o34,difFcretia2208, Angulus

KSA f6 gr.44/, dimidiafummaangu-lorum incognitorum 61.gr„ 30/, E)us

Tang, 10.2676494

3- 345999I 13.6116485

3.7&Q6053

9.83104^!

34. gr,

7I,

Qvibusdc6i,gr. 38/,

ibbrraSis

rcma-nct magnitudo anguli SAK 27gr, 31/,

additis vcro emergit angulus SKA

j

95'gr*

45"/

pico

deindc

pcr

Axioma

2, t Ut SKA95·,gr.45/ad latus S A41.21; Ita KSA 56,gr. 44/, ad Eccentrici-tatcm AK. 9. 92227-1 3. 6150026 13» 5371747 9. 9978093 3.5394654 cui rdpondent

3463 proEccentricitatc, qualium radius

KNeft 100000.

HancEcccntricitatcmaliivariabiicm

ftatuunt,

alii mutationen* hactcnusob·

(22)

fer-i6

fcrvatarri tim pVrvam

effe

putant, ut

vel neglcdui refraffio'nis& parallaxeos

Vel

IHfmmpnt

orum

delfeftui

adfcribi

poflit, praecipuc cum nullo

iolido

ar«

gumcnto Πveex obTcrVationibus

foliU·

tiaTTbus» mve ex incfctfrento &

afeciféj

mcntoumBrarum in Eclipfibus

probari

poiTit.

t. VIII.

MotusApogciannuusfacilc

innofeiciti

fi ele&is duabasobfervationibus Apogei

longiifirao intcrvaiio 'ä Kluis per regu»

lam propx?rtionum cuilibét anno

fiims

rnottis tribuarur.c.g,

Albatcgnius

Armo

Cbrifti 883. obiervavit

Apogeum

folis

in ix gr, 17/. Gcminorum, hoc

confe-ratiifcum Apogeo

Riccioh1^

julii

Aoni

1646 in7 gr- x6/* 15-// obiervato. 7gr. 16/

i/ll

o o Π XX 17 f / 15 y* 15. Diltatuia iocoruii a I646 fi Π i.'A 883 in'terjé£U ,

Refoluti gradus 15 cum

adjunäis

9I

(23)

iätcrcc-■I?

dentes.afq;

de

inqvoticnrcemergitånuus

motus Apogci 1/11//30///2.2141.47.294

48.i1. Verum cum hane obiervatio*

nem Aibatcgnii & aliorum Veterum

Longomontanus &Kepplerusfufpc&am

habcant,

aliam ingreiTi funt viam, rati

Apogeum

circa mundi exordium fub

Arictis initio a Deo eonftirutum fuiffe.

Nos igitur

modum

huncfecuti ftatuimui fecundum T^toum in fua Chrotiol.

mundumannisante natumChriftumcori ditumelfe 4002, qvibus

fi

addas anncs

inter nativitatem Chrifti& obiervatio* nem

Riccioli^

Julii Ann 1646,

qvando

Apogeum

erat in 7 gr. 16( 15// Cancri,

ißicrjcdos* una cum

biennio,qvoTer-fettfs vult communem Epocham

arftc-ycrtcrcevadunt 5650, qVibus Apoge#

ab interfedione verna progreiTum

eft motugeqvali97gr.

26/15//. Arqvc

ficinftituto cakulo fecundum regulafnj

Sttrcam-; prpportionis

innotefcit

ari*

hnus mptus Apogei

feil« 1/ ^[|'

j-Ä

17. V·'·:

§ IX.

Ad inacqvlitarem

dierum

qvoqve

(24)

facit

Eclipticaeobliqvitas

ad

aeqvatorem. Namdies folaris cxa&auna

revolutione

seqvatorisnonadhuc perfeäuseft, quin

infuperadcomplcmentum funm

reqvi-rateumarcum Eclipticae,

qvem fol in

confeqventia proprio motu percurrit. .

Et cum arcus inaeqvalcs

aeqvatoris &

Eclipticae propter variumad feinvicem

fitum meridianum

fubeanr,

ut ex Glo*

bo coelefti & tabulis adfcenfionum

rc&arum patet, necefTe eßetiam addi·

tamenta revolutioni aeqvatoris addita

inaeqvalia

eiTe,adeoqvc

dies folares

Ion-Π ^gitudine differre. Obliqvitas Eclipticae

maxima 2.3 gr.

3oinvchitur,

fi altitudo

(>

i folis meridianapci:

vcram parallaxin li· mirata iubtrahatur alitudini

xqvatoris,

fivccomplemcntoelcvationis

poli. EG#

obfervavit Tycho Brahe die

11 junii

Anni 1593

Uraniburgi,

cujus altitudo ^qvino&ialis eft34gr. 5/3o//, clcva*

tionem iolis 57 gr. 3 511huicjun&a paral·

laxi non Tychonis 1/

$f) qvippc quam

Kepplerus

& Ricciofus nimis ma·

g: am

elfe

adferunufed Riccioli 30//cx·

furgit fumma 5 7gr. 35 /30// hinc

ab-lata altitudine xq vätor«

(25)

*9

ca rchnqvunturi3

gr. 30/pro maxima

ObliqvitateEclipticae.

Hane alii

muta-bilcmeflevoiunr, aliiautem

conftantcm

autumänt, probantcs obiervationes

vc-tcrumquorundam cum

reccntioribus in

minutisdifcrepantes

ab errore immunes

nonefic;

q vorumnosquoquefententiam

probablerem

exiftimamus.

§. X,

Ad hastres fupra commemoratas

injeqvaliratis

dierum cauflas, videlicct

inacqvabiiem

motumfolis Tub Ecliptica,

progreilhm Apogei& Perigei,

obliqvi-tatemq; Ecliptic?e;etiam alii variam in

iphaera

obiiqvaaddunt

Horizontis

obli-qviratem, una cum parallaxibus folis

Horizontalibus, quaeprodiveriitatctern» poris & vaporumcirca horizontem

mu-tantur; at circa 4$ altitudinisgradum infenfibiles funt. Verum cum

Mathe-matici dici inirium cerras ob caulfas a meridiano fumfcrint, cenfcmus ex his cauflis nullam in dies insqualitatcm

derivari. Nec defunt, qui ad hoc

i-dem eificiendum etiam

putant varicta-tem obliquitatis

Eclipticae,

Eccentri-citatis,

motus Apogci & Perigei

(26)

curre-ΙΟ

eurrerc. Verum cum in duabus priori-

\

biiscauflis nullam mutabilitatem, in

pofteriori nullam inaequalitatem agno»

feämus, Iiis reli&is putamus tres fuprä

allaras rationes inaequalitatl dierum

cfficiendae iufficere pofle. f. XI,

Pofita cx fupra di&is dierum

inaequa-litate non potuerunt Aftronomi diebus

adpalentibus pro communi

&certamo-tuum cocleftium menfura uti. Diximus

enim antea folem a meridiano digres·

Tum non ad eundempnusreverti,quam

revolutione aequatoris exadta, arcus

Eclipticae proprio motui reipondentes

confecerit, qui per annum colle&i im tegram revolutionem a-quaroris

coniH-tnunt. Et quoniam hi arcus inarquales funt: progreditur enim foi in Apogeo

quovis die57/, 3// in Pengro i.gr, i| %ofl♦ ideoque neeeife habuerunt Aftro-norrii dies ad aequalitatem reducere ad·

fumen.do additamenta inter majora &

minora» media, nempe pro fingulis diebus 59/ 8// ic///, quantus ie. motus diurrias mediuseftin Ecliptica f qui per

aurea mptoportionis regulam

bpc

modo

(27)

inno-Innotefcir. Ut $65 D.vf. H.48/ 40//ad

360» Itai.D, ad 5-9/8// 2o///#Qu2e ad-dita ad 360dantlongitudincmdiei foia* ris 360 gr. 59/

8// io///t Hf

c

in

tem¬

pus per ijr

converfa

exhibent

quantita-tem diei

ioiarisfc.i^H.

3/ ^6// 31///.

#♦ XII.

Utuntor ergo Aftronomi roediis diebus reducendo tempus adparens

ad medium hoc modo. Quaeratur

ad propofirum tempus motusfolis tum

medius, tum verus, cum ejus

adfcen-fione re&a. Si dcinde difterentia nie·

diorum rootuuro» gequahseftdtftcrentiag

adKcniioqum, tempus adparens nulla

indiget

aequatione, quia per

feaequale

ed, Sin autem diffcrcntia adfcenfionutn

major eil difFerentia mediorum

mocu-üm,exceftum intempus folarc convcr-fum j,ungatur rempori adparenti, (in

minor auferatur, Contra tempus medi¬

um in adparens hoc modp

convcrten-dumeft»Siadfcenfioredta eft majormota. medio, difFererma fubtrahaturtern«

(28)

Φ

ΦΦΦΦΦΦΦΦ&φ0φ§

SinnelSiigttitf)

Xtl

tytt

C

AND

ID

AT

EN

©in

upric^tigc

QBau/

eäsifgOfllgt

oeb teil |ä ba

3 Jpcrr

vl@Sp2£9tOi>S

©bra

3ötittet

brifwet/.

ttl bar ©ub

görfiinb/ fampt

ii)ct' oeb

SBÜggnelfegtfmet

|

gött ba

3

ffäbat

bbe

i>imlt|?e

3Uta oeb

2ötcbttge

©afer/

Seg ©uto-©Iimmanbi

giuéfotnmif?

gar bäUet ©bt watet

05»ΐ19ϊ219ΐ©

göranbring

oeb

unberfattt

Sitt/ beg

©äng

oeb

bcg©trdlar/

Solfat

tlatt

ba3 förr/toro Apciics

ba·

be bet ttiiiat/

Stttltt

trötta*

3

tt) meb Cirkel

Ciphror

ocbÄriita/

SS©2191SIS®

fotfbeet oeb

längb

titt

roita

/Ftifwa

oeb rijta/

(29)

SetfS«

«ρ t

®(jr s^ron

3

Mufer οφ

β.. ,

«Ha

®uöinnet/

Sägttci:

<?&t öfter

$tt moüR nieiß

mig

tet

biifta

3

btnncr.

S«mk Mt$b«t i

(30)
(31)
(32)

References

Related documents

im * quod ens creatum eft finitum in tali ni- natura, nihil habeat in fe per quod illi. oc repugnat habere in rerum natura ali- □r; ud Ens creatnm fibi fpecie

eft qvod ipli impucurare confveverant, nam Eptcurus Solus inqvit Cicero vidit pimum ejfe Deos, qvod tn omnium animis ,eorum noittiam imprefferit natura (ic). Et infinua fåne

que adformam, &amp; tarnen in illa alteratione fervari modum efficientis caufae. Neque enim obftare quod medium ipium non trahatur.. *3 &lt;5). ad Magnctcm,cum aliud fit

Huic etiam fententixfuffragarividetur, qvod hominesin cönviviis inrer varios eiborum odores, mufro minus qvam pro confvetudine edere fekant. T angit hanc

cent, qui non voce tantum, verum etiam o- culis quafi aiiisque corporis partibus, geftibus conformandis deftinatis, auditores alloqvun- tur, iignis equidem ii npn magis certe

fophis non accipiuntur quam partes civitatis, totum enim eft prius fua. partes licet non re

cedit eorum qvi perpetua eile fidera volunr ,qvos intcreil. Cornelius Gcmma cenfens ftellashas in

proximo fubfeqvitur gradu: duplex ii, luminis privatio qvid aliud efle poreft qvam gemiriä umbra. ut reéte concludic Aguilonius