D. D.
t)iffertationem Academicam ?
Do
j UD/EIS,
Eorum ARCA
EX
CIMELIIS,
üum coiifenfu Anrpliffi Facult. Philof.
lUuflris Lycet Vpfdenfis,
Sus PR^ESIDIO
MAX. REFER. & AMPLISS. V1RI,
Bn. OLAVI CELSII,
S. Th. DoéL L. O. Prof. Reg. & Ord, Onfura publica fubmittit
JOHANNES PRATENIUS
Johansson Dalekarlus.
ϊη Audit. Guft. Maj. d. 4. Februarif
An. MDCCXXF1L
^1 horte antejmend. —
UPS AL IM,
Literis Wernerianis,
tEVERENDISSlMO
PATRI ac DOMINO, A'
Da SVENONI I
CAMEEN,
SS.TheoLDOCTORI Celeberrirno, S(
Incl.Dioecei.AronEPlSCOPOErni- S
nentiilimo,Ven. Confift. PRAiSlDI S
Graviffimo, Reg. Gymnaiii Schola-
rumque per Dioecefin EPHORO
ÄcJcuratiflima.
Μ MC EN ATI MAGNO.
GENEROS. atqüe NOBILISSIMO DOMINO,
Dn. TAHANNI
ADLERBAUM,
Dicafterii Reg. Svec. ADSESSORI ut &
JUDlCi TERR1TORIALI ConfultilT.
1PATRONO omni honoris cultu per«
petim profequendo*
Quod adelt, MjECENATES MAGNI,
ceoiulitc, yiddicet, munus chartaceum exile, quod
RfFÉRéND. NOBILISSIMO-
ciicns devotiifimu? ^·
JOHANNE*
SUMME REVERENDO
AMPLISSIMOque DOMINO,
Dn. MCOLAO
BARCHIO,
SS Theol.DOCTORICeleberrimo^
M:tis aSacris concionibus
SUPREMO, PASTORI Stockhol-
menfium Primario, nec non
Confiftorii PR&SIDI
GravifHmo,
MAEGENATI OPT1MO-
GENEROS, atque NOBILISSIMO
DOMINO,
Dn. CAROLO
WHSTENHIELM,
DOMINO in Jpaiijlat) & Dtyninsjnddä.
PATRONO, &antea Nutritio ut pro-
penfiflTimo, ita omni cultuad ci-
neres obfervando.
VOSque PATRONI OPTIMI, arqui
VOB S, unacummente devota,oft"ert,dicat,confecrat RUMque NQMimiM FESTRO RUM
& cultor humillimus
Pratenius»
Flur. Fever, atque Pradar, Domino«
Mag, PETRO
Β£ΐ>358®Λ>
Bcclefia: Irftadienfis PASTORI long«
meritiiiimo.j Avunculi Joco uunquni
non devenerando»
Flur, Fever, aique Chrißimo Domim,
1>. JOH.1NNI
PKATENIQ,
EccI. Tortunenfis PASTORI naeritiGF,
PATRI ut Optimo*
ita
piliali obfequio adcineres pie cedendo,
VIR Ο Speciatß fidei atque Prudentw
Domino JONjE
ODtsjai®'
Ofncin. ferr. ad @e0lin£$bcrfl &c. 8cci
INSPECTORi adcüiratiffimo, Confobrioo rriultis nooiinibuscolendo*
VESTRIS quoque WMlMWSEver-
\oQce, rndi Minerva elaboratum
a« &
Pkr. Rever. atque Ρ raclar. Domim]
Mag. I S A C O HELLENIO,
Eccleiiae Folksernenfis PASTORI lon-
ge digniflimo, Everget# & benefa&ori
quavis obfervantia colendo.
Plur. Rever, atque Clarisßmo Domim,
Dn. MATTHI Ji RAMZELiO,
Eccleiiarum in 2lfft)Cfiat) & ©fpfntfé
PASTORI meritiilimo, Avunculi loco
quovis cultij femper venerando,'
Rever endo atque Dofliffimo Domino
Dn ANDREAE
FORSMAN,
Templi tninoris ut &Nofocomii public!
Arofienfis V. D. Miniftro meritiilimo Benefa&ori mulcis nominibus.
honorando.
get a ér Fdutor es Optimi, opufcuhm
K
S. L
IPfi qua titulo de Judais, parum eorum refpondere oArea pauca9 &c.
in hac difjertatiuncula feflinans adhi-
huerim, for Jan nonnullis videbuntur;
lnde autem anfam obtreftandi ne fl a-
tim i ajpera mea fat a nejcientes, ar>
ripiant, ér monendi mihi funt & rot gandi enixiflime. Quod (i tarnen Μ ω*
μχς potius quam 'Επαινε τοις quosdam
expertus fuero, ferenäum erit flrenue;
novi enim non deeße, quibus nihil
quidquam, niji quod ipfi euderint, gra-
tum. Tibi autem C. L., qui dextre
omnia interpretari foles, me, conataque
mea, meliori de nota oflicioßffime com-
men data cupio,
Riginem Judaeo^
rum, cui, *uti par eft, noffe placet-., Tacitumaudire,in·
confultum ducl-
mus, is enim gen*
tilis erat, & multa refert per ru¬
morem accepta. Notatu tarnen digniflimüm eft, quod L. 5. c. 2.
uJudceos appeilet Aifyrios conVe¬
rnas, indigum agrorum populum,
"parte iEgypti potitos, ac mox pro-
"prias urbes, Ebrasasque terraS, Sc
"propiora Syrice coluiife. Cumu
Abrahamus ex Ur Chaldieorünri
exiifte etiam in Säcris dicaturGem
KL 3 ii Grxti enim atqueRoma-
A $
toi , mäns mediterranei ad orién-
tem accolas, τψ άνω κ) τήν αοίw Ασίαν tenentes, vel Syrios vel Phcs-
jiices appcllabant. Sic Tadtus d)
Cadmum ex Phcenicia Syriae vi-
cina veniile afTerit. Et qucd prce-
cipuum eft, varia Juda?orum in-
iVenta Phoenicibus adfcribuntuLj.
Sic cum machinas be-llicas inftru- ariile legamus regem Oziam, tefte fjofepho^) eas tarnen Plinius quoad
Inventionem Phoenicibus attribuit fjaliftas ab iis adinventas fcri?
jbens.
tb. IL
Hinc neque adeo mirum, Γι
jgentiles ignorantes unde Judasi or-
li eflent, fe iis prasftare antiquita-
te jaftaverinc. Quorum in nume-
ro Gneci inprimis lunt, qui vano anti-
d) Ann. L·XL 0.14, b) Μηχανή¬
ματα πολλά προς πολιορκίας κατε-
σχευασε φν. Antiqu, L· ΙΧ> ***
&
SS 6 ät i
antiquitatis fuae fäftu usque adeö turgebant, ut fe non Jud^os folum
exaequarej aut ratione ortus & di*
fciplinarum fuperare, fed ne ve¬
rum quidem efTe quidquam eorutrt il^atuerent plerique , qua? pro gen-
"te fanéla, vei a facris, vel profa-
ftis dicuntur fcriptoribus, nifiGra?-
corum comprobata invenirentuxL>
calculo. Quod, ut alios taceam 3
Apionis adverfus "Joiephum argu¬
menta iatis fuperque declarant. In¬
terim cuivis in propatulq eit, i- pfam etiam literarum Cognitionen!
Cadmo a Phcenicia oriundo debere Gra?cos, teßibus Jofephor) Taci-
to cl) & aliis. Inde autem antiqui-
tatis praerogativam Gr^cis adfcri-'
bere nefas ducimus, cum & ipfe_«
Cadmus, tefte Riveto, undecima_*
poft Mofen generatione vixeritfc reliqui vero omnes, qui apudGrae-
cos ante Trojana tempora celebres
Λ 2 fue-
c) Adv. ap. L, 1, pag. 1034. d) Ann»
L. XI. c. 14,
fuere, Cadmo recentiores rneritd
cenfentur* Quin & adeo craifi
fuere gencilium veteres, utiiatue-
rent Judaeum & Hierofoiyrnum fra-
tres fuiiTe , a Typhone e pugna re- verfo genitos, uti refert Piutar-
chus é). Nobis vero meliora e*
do&is conftat, gencem hanc, ab
Ebero, abnepote Noachi, nomen fuumfortitam fuiiTe, cujus mentio
fit Gen. X, v. 25. Et expreile di-
citur v. 2i , Semus, cujus prone- pos Eber, pater omnium filiorum
Eberl: qui Eberus non genti folurn,
Ted & lingual fan&as nomen impo-
fuit» ut Ebnea di&a fit Huic de¬
in populo, cui in Abrahame pro-
mifiio fa&a eil, Deus ipfe, varias Ieges , fiatutaque tam ceremonia-
lia, quam forenfia , expreiTo man-
dato, ipfe pofuit, nullo modo con-
Formitatem aliquam cum facris gentilium, multo minus aliquam
Inde derivationem admittentia_j 5
quam-
e) de Oßr. & Jjtd, f. 3 6^«
f
'
quamobrem qua? Plutarchus f) a-
liique, in contrarium adferunt, tan-
quam vana, ludicra, ac commen-
tltia improbamus. Pro nobis quo- que ftatPhilemasusHephceftionis^)
dicens: Μ ώσης, l των Εβραίων νο¬
μοθέτης άλφα έζαλείτο. Quicquid
enim boni legibus Grascorum alio-
rumque ineit, id omne Mofi, &
fcriptis Ebraeorum, fuadentibus
I magni nominis viris, tribuendum
ceniemus,
fh. III
Sed cum diu in ^gypto com-
ι morati fint Judasi, putarunt ethni-
'
ci facra Judaica, ritusque, inde.»
derivata. Sic Herodotus circum- cifionis morem adfcribit /Egyptiis,
quem hoc modo loquentem, indu-
cit Jofcphus h) MSiw πάντων,
Α 9 φwl%
f) Sympof L. IV. c, 5. ρ. m. 66$. <&c.
g) Nov. hiß. L. V. vid. Job. Nicolai in
not. ad Cun. p. 4. /;) Adv. ap% Lt /.
Ί p. m. 1647,
# X O g
φητί, Κόλχοι, «J Αιγύπτιοι, ^ Αι·»
Β ι οπές περιτέμνονται άπ αρχής τα di- ' iöl'a. Φοίνικες is fy Σύριοι, οι h τ>)
Ώαϊαιςίνρ, κ) §τοι ομολογύσι παρ Αι¬
γυπτίων μεμαΒηκεναι. Et fåne ni- miurn indulfi£Ie Graecis ipfbnu Chryfoftomum /) non pofiumus jionfateri, qvum fcribit: T«feto- κ$ πάντα, ä) t«V Βνσιας, τχς kqc*
Βαρμχς, «) τ#£ νεομψίας, tjjV #(■- βωτόν , ύ, τον ναό,ν is αυτόν, ^ γά$
εζ ^Ελληνικής ταύτα παχύτατος ελαβε
τψ αρχήν, I^abent autem Graeci,
uti opinantur, jaéiantics fuae fulci-
men haud exiguum, q.uod dicatur aPhilone, Μ o fes, qui χορηγός gen- tis Ebraicae vere audit, geornetriå,
rauficå & arte hieroglyphica in- Ifr-u&us ab /Egyptiis, aftrologia a
Ch-aldans, caeteris omnibus a Gras«*
eis. At praeter quam quod de Cad* |
mo theii fuperiori di&um eft, quod-
que Α β. Vif, ν. 2 ζ. nu IIa fapien-
tia?
i) Hmil 6. m Matth. IL v, 9, Spm«
ie Leg\ Ehr. rit. p. mK 768»
f tia? Grascanica? fiat mentio ] ubi in-
dicat Apoftolus: έπαιδεύΒΐή Μωρής πάστ) σοφίκ Αιγυπτίων, ηοη Ελλή¬
νων ; teftatur etiam Herodotus in-»
Euterpe: quod iEgyptii Grascanicis",
inftitutis uti recufenfc, & nullo·^
rum aliorum inftitutis uti velint.ifi Hinc Juftinus Martyr £) hiftoriam
Mofis vetuftiorem facit omnibus hiftoriis Grascorum. De/Egyptiis
res viia eft multisdifficilior, prasfer-
tim cum nun folum philoiophica-®
quasvis, ied & präster alia, ipfum
, circumciiionis ritum ab Ulis didi- ciiTe Mofen, uti fuperius indicavif
mus, & antiquioris & fequiorisa>
vifcriptores adfirment. Nos ta¬
rnen merito rejicientes ifta, impro- bantesque pariter nobilis Marsha-
mi Spencerique fublefta argumen¬
ta , circumcifionis morem, pras-
etinte facra pagina Gert. XVII. vi
ίο. &c. & alibi, Abrahamo primi-
tus, &perconfequenspofteris ejus,
A 4 Moli,
k) In Orat. ad gentes.
S Μ o |§
Mofi ac Ifraelitis, demandatuitLj »
fimpliciter aiferimus.
%h. IK
Non poiTumus autem non, ad gxedram, Tacitum Lyfimachum-
que, rerum Judaicarum φλυαίρχς
fumtnos , provocare. Tacitus e- nim vana pleraque, falia & com*
mentitia in gentem Judaicam» -aut.
odio gentis, aut deliranonibus a-
Ijorum deceptus, autdenique rudi-
tate vel inicltia rituum Ebrasorum,, protulit: quodquidem perpendens
Seldenus ai ti): Tacitus ut hiftorico-
rum cptimus, it a de Judäorum riti-
hus nugator fummus. Vere quidem
dicit idem Tacitus m) ; Judaeos
"mente fola unumque numen in·
"telligere. Summum illud & x- 5'ternum, neque mutabile, neque interiturum; at gravem ei dicam
im-
l) de Diis Syr. fynt. 11. c. 17. p. mc
m) L» V. c. 5# hift.
impingimus* dum perhibet η) ♦"
lytoien , novos ritus & contrarios"
casreris mortaiibus indidiffe, quo"
fibi in pofterum gentem finnaret"
Et undenam quaefo falfum illud de
aiino commentum, cujus effigiem penetraii facrafTe ilatuit Jud&os ?
nifi forfan ex male intelleélis locis Exod. ΧΙίί.ι 9. aut Jud.XY.ip. quod
ponimus non ftatuimus. Quam-
quam nefcii non fimus, longe alias
eile virorum eruditiOimorum Wa- genieilii, Morini, Relandi &c. fu-
per origine hujus fabiila? conjedtu-.
ras. Simile figmentum de fue ad- fert, inquiens: Sue abßinent, me¬
moria cladis , quod ipfos quondam jca-
bies turpaverat, cm id ammal obwxi-
um 0). Qualiter & Plutarchus de-
lirat ρ) : qvum interim abftinentiae
carnis fuillas vera ratio reddatu£_, Lev. XI. v. 7, 8· licet hoc non eilet
moralis aliqua prohibitio, ied ce-
A 5 re-.
p) L. V c. 4. hiß. 0) ibidem c. 4.
ρ) Sympof LIV. p. m. 670.
remönialis, & temporalis tan film
pa?dagogia. AdLyiimachum quod atcinet, cujus meminit Jofephus q)
is eo impudentiae progreilus eft, ut eapropter Juda^os /Egypto pulios
fuiife autumet, quod leprofi efFent?
morbidi, polluti, fcabie & impe- tigine fordidi. Λεπροί, ψωρσι, μιαρόiy άκάΒαρτοί, βχβωνας 'έχοντες, τυφλοί.
χ) γάλοι, yij πάντα τρόπον νοσχντες.
Vide & mirare vecordiam homi¬
nis. Aliud fåne Pialtes facer nos
Étdocet r), dicendo, Deum edu-
"xiile Iiraelem cum auro & argen-
"to, nec fuiße in tribubus ejus qui
"labaret Et fiquidem in hifce, a veritatis hoftibus, tanttim a trami»'
te veri, fe abduci paffi funt genti- ies., nil mirum, ii citera etiam %
quce ad Dei cuitum pertinerent^,
qu^quequbente Deo, popuio Ebrai- j
co pridcripta efFent, vef derifui ha- berent, vel per καχοζηλιάν fuper-
ftitioie a^mularentur.
Th. K
q)'Adv. ap. L.H. p. m* 1058. &c. \
f) Ρ [alm, cl·. v. 37.
'Ib. V.
Cum enim Diabolus Deifimius
& εμτάικτης femper extiterit>quam- primum gentiles μετάλλαζαν τψ
άλφειαν rå &eS εν τα ψευόει, και
ε λάτρευσαν r/j κτίσει τ αρά τον χτί-
σαντα, Deus proprerea eosTrupsåu-
κεν εις άδοκιμον vSv] exuta omni verae
religionis notitia, in lucis & nemo·»
ribus horrenda facra inftituerunt;
quin & imitantesEbraeos, aras alio licet ritu erexerunt, templa fallis
numinibus extruxerunt, atque et*
iam apparatum veras ceremonias adumbrantem addiderunt» Sic ar¬
eas legimus gentilibus ufitatas fuis*
fe. Unde Plucarcbus s) de/Egy- ptiis ait: T,jj εννάτγ hτι ås χα νυκτός Μ θάλασσαν κά^εισι, χ) τψ Ιεράν κίςψ όι ςτολιςάι οι Ιερείς εκφέρχσι.
χρυσχν εντός -εχχσαν κιβωτιον. Sel-, denus de iisdem fatur t) quod Jer*
s) b Of. & //. p.m. 36 6t t) de diis
vent
Syr. proleg. p. m. 63,
vent fibi incluja facns (crimolis my- fl er i a, & Syneiius u) ~Κατα$νντ$ς
εις τύς ίερύς γγ)ραμ%ς, άτ'ΐ άν άπερ- γάσωντοα περιςέλλχσι, κ) εςιν άυτοΐς χωμαςήρια, τά κιβώτια,, χρύπτοπα
&c. Apud Babyloniosquoque au-
ream mirae vetuftatis arculam fuiiTe repertam, ex veteribus, annota-
vit e Ceelio Rhodig. Spencerus x) Adeo ut temporibus etiam antiquis- fimis, fatanas, gentiles in fuis fe- ftis, quemadmodum hodie proh
dolor! variis fafcinatos deliriis, Qei
facrorumque ejus μ (μας π&ηχας
feceric. Fatemur equidem haud exigui nominis viros, in eam in-'
du<3os fententiam: Deum fcilicet,
eos /Egypti ritus, quos Ifraelitze longo temporis tra&u, & e longa
cum iEgyptiis confvetudine, pras casteris expeterenc, in facrorurrL.
iuorum ord ine m, per indulgentiam
& συγχατάβχσιν recipere dignatum
fuiiTe;
u) In Calvitit Encom. x) De Leg«
Ehr. Rit. ρ. 1095,
fuifle; quos tarnen nigro non pos- Turnus non calculo notare: tantum- que abeft, ut iis nos aflentiamur,
ut potius quosdara ritus eorutiL,, his fuam debere öriginem , ailere-
re nulli dubitemuß;
?/;. FL
XJt enim circumcifio, iic ei>
jam Area? fcEderis conftru&io, di?
vinam prorfus arguit originercu,
quippe qu# ex peculiari juiTu ac monilrationeDei, cum populus Ju·
daicus ,a diu coquendis lateribus oc- cupatus, & fervitute preiTus, tam
accuratas proportiones ignöraret,
fabrefa&a legitur Exod. XXV, v.
9. See. Ubi in ipfa forma Avcze
tradenda feriptor Θεόπνευςος occu- patus eft, poftquam inateriem ejus,
ut & totius tabernaculi, verfibus pnecedentibus deferipfit. Voluic quippe Deus, formam rei tanti
Moment! externara humano arbi-
trio
trio minime relinquere, fed ipfe»
met eam determinare; hinc Mo- ii präster defcriptionem orete-
nus datam, archetypum & exem¬
plar in mortte objecic, quo cunöa
ad nutum ejus eo accuratius per- ficerentur. Unde ei in mandatis
"datum verf. 40. uü faceret fecun- 4'dum ftru&uram, quas ei in monte
"Horeb rnonftrata erat. Cujus et-
jam meminit Stephanus , Aå. VIL
44. & Paulus Ebr.VIII. 5. opa γάρ>
ώϊ)(Πι τοιήσγς πάντα κατά τον τύ¬
πον , τον άειγΒεντά σοι sv τ5 ορει*
Neque hoc iolum, Ted & fapientia
ac Spiritü San&o adirnplevit artifi-
ces Deus, ad opus hoc perficien-
dum. Qvum enim e;flent hae, re-
rum fpiritualium prasfigurationeSj
formam convenientiilirnam ad tam
excelia & iublimia, ac ab omni ca-
.ptu humanoremotiihma,iignifican- i
da pnefcribere ipfe voluit.
%b. ι
I o I if
ΊΚ VII
Jam quid in Area fuerit, ap- paret ex Deuc. X. v. i. 6cc. i. Reg*
Vill. v. 9. &2. Chron.V. v.io. ni-
rrtirum nihil, praeter duas tabulas la·
pideas, quas collocaverat ibi Mo-
fes in Horeb, digico ipfius Det fcub
ptas: 6c ut ibi fervaret, expreifum
habuic Dei mandatum Ex. XXV.
*6: ponesque in area teftimoni"
um quod tibi dabo , h. e. tabulas"
legis; lex enim faepiflime teftimo-
nium dicitur , 6c cap. XL. v. 20.
de Mofe extat : pofuit 6c in arca"
teftimonium, i.e. tabulas, inte-"
gras puta, non fractes; nam de*j fragmentis prior um in arca fervan-
dis ne γρύ quidem paginae habent
facra?. Confentit Jofephusy) 'Είχε
7} κιβωτός &$ev 'έτερον, yj δυο %$C*
mg πλάκας. Per hoc autem non_»
totam legem innuit, ied tantuitu
decalogum, quippe nondum de*
ferb
y) Antiqu< vyill c,263.
16 Ü o Μ
fcriptum erat totum völurneniegis;
quando teftimonium höc arc.eo im»
pofitum eil:. Arc^e itaque nihil,
praeter has tabulas lapideas , incla*
Tum fuiße ftatuimus 5 calculo com·
probante facro.
Tb. VUL
At obftare videtur, quod Pau¬
lus ad Ebra?os cap. IX. v. 4. adfert,
Inquiens: Έν ? (χιβωτω) ςάμν(§ρ
χρν<τη, Ίγμ&α το μάννα, % ράβΰ(&μ
Ααρών Yj βλαςγ/σασοί, ^ άι πλάκες
της άία&ηχης, féd fciendum, habu-
IiTe Mofén expreiTom Dei (Exod.
XVI. 33, 54. & Num. XV1L 10.)
mandatum , ut coram Domino fer- vafåntur urna mannte & virga Aa~
roiiis, non tarnen in ipfa area, fed
ante (eu jiixta Arcam. Sané 3 lo¬
cus hic nimiutn quantum torfit e- ruditos. Zegerus z) qu# heic ha¬
bet ApoftoluSj de tempore Mofis
ante1
ζ) to Ehr, IX< 4^ - · — Ά
ante asdificationem templi, acci·
piendum eiTe ftatuit, quod non e-
rat alius commodus locus reponen*
dis urna? & virga\ Drufius ä) il-
lud sv 9, ad τψ σκψψ , non ad κι¬
βωτό ν referri debere exiftimavit,
quae quidem fententia non placee.
Uti nec JacobiCapelli bj cujus hxc
funtverba: quid enim vetat, quo"
minus in uno eodemque verfu dis"
cantur in arca eile, tam quse juxta,"
quam quse intra erant; quomodo"
Romae dicimus habitare, tamqui"
juxta, quam qui in ipfa degunt ur-"
be. Verum, probabile non vide-
tur To iv in una fimplici enuncia- tione, aliam atque aliam iuftinere iignificationem,& fimul denotare-$
intra, prope, cum aut juxta. Nec
το sv $ * ad σκψψ referri poiTe pu-
tamus, nam verba qua? immedia-
te feqvuntur v. 5, υπεράνω S"s αυτής
totum iftud commentum evertuuc.
B Qui-
aj In Ehr, IX» 4. b) in EttmL los·
ρ. ΐρ2·
iS ϋ o ϋ
Quidam rurfus arcse latera finuoV fa attribuunt, in qoibus urna & vir*;
ga potuiilent reponi; fednec a par¬
tibus eorum, racente de bis icri- ptura Exod. XXV. ubi tamen fin¬
gula, qua? ad arcam pertinuere^, exade recenientur, ftare fas duci-
rnus. Alii, de flatu tabernaculi
ambulatorio, Apoftolum, librum
autem Regurn, de templo ftabili loqui exiilimant;verum neciftha?c
probare poifurnus; fumrna eninu
religio föret, in re tam facra, a*
liquid tf zx vel attribuere vei dero*
gare pro lubitn cujusvis: ut tace- am, videri arcam , qua? 2J cubE
torum longitudine confiabat, an-
guftam fatis fuHTe, ad continen-
dumbaculum, qualiufi fuerint Mo- fes & Aaron. Fatemur equidenu
fatis arduum effe, in re tam ab- flrufa certi aliquxd eligere; fi quid
tamen ftatuendum, fatemur videri
nobis verofimillimum το h, loco
allato, in latiori debere accipi fi-
« gnificatu, nori folum pro ipfa gr-
-