Dissertatio historica de initio qvartæ monarchiæ. Quam consensu ampliss: facultatis philosophicæ Upsaliensis, sub præsidio ... Jacobi Arrhenii ... publico examini modeste subjicit, s.æ r.æ m.tis alumnus Benedictus L. Trozelius, O: Gothus. In aud. Gust maj

i Z9-

SL F. F jg> S, Dissertatio Historica

De

INITIO QVARTAE MONARCHIE.

Quam

Confenja Jmplisf: Facultatis _TMloß-*

phkce Upfalienßs,

Süß PR/ESIDIO

V tri K^yimplisfimi _at% Celeberriml

Dn. J A C O B I

A R R H E N I I,

Hiftort Prof: Regii ^& Ordinarü

Facult: Philof: Senioris,

Et

h. t. Reäoris Magnifici,

Public o examini rnodefte (ubjicit,

S* R.* M.tfs

Alumnus

BENEDICTUS L. TROZEL1US,

O: GOTHUS.

In isfud. Guß. CMaj. ad diem 21, Septem b>

•d, M DCC. hor is ante meridtem confvetü«

üpfali«, Typis KEYSfcJUANlS.

J (ReverenJi-sfimo f A T 1^1 f

'

ac DOMINO

DN HAQVIN0 ⁱ

H Ü CM> §S & H/ '

S. S. Theologie Do&ori

incluto,

Dioecefios Lincopenfis

EPISCOPO

r

Eminentisfimo ⁹

Confiftorii P R iE SID I

grdvisfimo,

Gymnafii &Palaeftrarum ceterarum

in O ^- Gothia Ephoro accuratiflimo;

l

'iäk i '

Mazcenati Optimo,

Salutem & perennem felicitatem.

Ulta jam anlmum t em t dulitatioy /peVerendispme (Pater, audacmne

potim, quam offiäofo conatui pietatique adfcribendum, _{quod hdsce pagetla* omni} ingewi acumine deßitutas, Tuis oculisfub- jtcere ^ande am, easque Tut nominis fålen-

dore & aujfricio ^ornatas, publici juris fa-

cere.

cere. Imo dudum boc confilium _tamquam

temer arium damnasfcm^ nifi Tuits, Täter

TeVerendisfime, faVor, Gothis Tuis ^tot documentis, abunde notm, Jpem feciffet

Venire _i nifi etiam ne fas Vifum e/fet, />o/i

tantaque, omnibm virtutis Mufarum-

que alumnts dedifit beneficenti* & humd-

nitatis pignora, ^ tua gratia dubitare;

nifi denique laudem> ^, pr* aliis

meritus _es0 iniqVum ejfet Jilere. lUud Ve-

ro unum pre cor, Velis ^everendisfime

Tater ^non tam munus ₅

ojferentis

animum, rejpicere. Suscipiat qu*fo, ferena fronte hunc, #72##

MinerV* ^me* foetum; & fine, ut pa-

teat mihi, c&2fr humiUimo ad Tuum

faVorem felix aditm. £go,

prorfm indicio cultum & Vener ationem, Twaw dignitatem ad cineres _usque

profequor, declarare nequeam, DEum

ayden»

nr dentisfimis precllm oro atque obteflory

ut Te0 Patrice & Ecclefiinfigne decusy

in annos bene multos fervet incoluniemy nec

nifi impleto ^, quod mortalitati concejjum efi, longisfimi temporis Jpatio^ in ^oeternam

& coeleflem beatitudinem nunquam ter- minandam ₅ transire jubeat.

Reverendisfimi Patru

devetiflimus Cultor & Clicni

B. Trozelius»

flurimum ^everendis atque Tr^clarlsfl¬

in Regio Gymnaßo, quod LincopiA cfi, &

YAtüfimis, fautortbies opti-

Vh Reverendo agf Amplisfimo Domino,

Dn* M. OLAO LANGELIO,

Archi-Praepofico Dicecefios Lincopenfis adcura-

ratiffimo; Paftori utriusqueEcclefiae viailantiffimo; Con-

fiftorii SeniorigraviilimOj antea Praeceptori fidelis-

fimo, nunc, pyomotori aetemumcolendo- fl: Reverendo & Pr<ecUri[fimo Domino, Dn. M. SIMONI gdgffiSÄ<891/

S. S. Theo); Leftori, & Paftoti in £«lCttt)

meritiffimo.

Vir o Fr&iUrisfimo

Dn.M. ANDREJ IßtbtcrttfjOtt/

Logices & Metaph. Lettori.

V tro Pr&ciarijftmo

Dn. M. JOHANN! PHOENIX,

Mathefios Le&ori.

Vtro CUrtjfimo

Dn. M. JOHANNI VENELIO,

Reäori Scholas.

Iaßgnum grati animi & fpem ultc-

cum voto perpetuae

Cultor

A. K

misVominls Archl-Tr^pofito & Leclorlbus Confiflorü Adfejfortbm gravißtmis, adat-

mis , perpetuo fufyiciendis |

PI: Revcrendo Praclarlfßmosfo Domino,

Dn* M. CONSTANTICOLLUM

S.S. Thcol. inGymnafioLincop: Ledori,

& Paftori in 0(afa/ laudatiflimo.

Vl\ Reverendc & Pr*clarisßmo Domino,

Dn.M. ARVIDO BOROENIO,

Graec. Ling: Ledori, & Paftori in

vigilantiflimo.

Vir o Pr&clarisfimo

Dn.M. ANDREJ$£9i9?g9t/

Eloq. & Poéfios Ledori. &h.t. Redori, Viro PraclariJJimo

Dn.M. NICOLAO DUVjERO,

Hiftoriarum _Ledori,

Trivialis Lincop.

rioris bencvolentiae,hafce pagellas, felicitatis _, offert

'"ndefelTus

2iU min t gäbet:

£9191© ?p$£m©£>9?>

ß\TSf& fem tag fandet pä/ fortoaté (tota

*%ü$ moba i

2ltt funna ftna barn frän maggan ml

upp ffoa;

5lttbe ffabj mcp titf/1 £€ttanö fcucptan mm

Ö<$) uti lefnab fin / ep lijba något meen;

S>ä fan _tag nogfampt cpmcb penan min befftiftta

Sben ßeOer/ Ijrotlfen barn gßralbrcm bfaa gtfroa;

utaf bem naff @U5)/ öelifroet Ijafrca fatt/

öcf) @ub$ mälftgnelfe mång fa^t fttt batn fot*

mätt.

gétbenfM tag eproet pä Ijtoab fatt iag |M pttjfa

&enomforg/fiärafafjt/ ^t fot mig monbe wijfa/

2ltt bielpa mig/ ber roib j gietna miljan lagt/

3lf bet © Ub 0jt be(f tätt; ocp aitiD ber ljo$ fogt/

2öar Ipbig fvucpta 0Ub/ |ä ifall bau big rcäl

ßielpa

Ctp bet ben grunbett Ar / fom albtig plaget

ftielpa:

SDlcn ff är edj eroig 6firé <% ocb nu fattat iag/

©$/©Ubinwilofl mal tfaetijmarie bag

©ub|

unbetbaftta ndb/ |bm flat>ge om mig fdf tar/

£>dj mig forldnat /j ar/ faff me&t) an tfota ffattac/

3ag mefjnao goba $?dn/ fom Dtdb ocf) f foan ge

£>d) lata Ijucu iag mig (fatta (fatt o<$ te.

$af Detffa tacf/ min fdJjr/ foc gobt 3 mig bemifaty

£)et et) betalaé fan/ men ffaflaf bltjt prifat/

©d lange iag k tili / od) Itfmet är mig qoatfi

©fall alDrigminfaljrS Idf/ af mig blij nanfm fpart

3 me&ler ttjb iag 0jr/ <tt Ipbnafy tefn gifroer 3 Det iag eberf nampn/pd Defeblaben (frifnw

Öd) onfbar att min faf)r/ftnf)eDer^fronabdfl;

3ag mebnac Ijdten qu / fom prpba dlDren maff /

sjS&dbdljra feent t graf: Docf (fola mij fom lefma/

©fdo| tdnfa pd rodr faljt/ fd lange mij fjcir bliftixj /

%ifl Deé noi j mätaé dtfj/ i fcägDen/ber (&ut> bot/

£>$ (tunga #£rranom blanD att fjans %wg\w e&oc

Jpögfäferabe t: ga^r$

Upfola ben io Septemb;

Anno _1700,

(pbt^ofle Son fil &5fcfii

B: L; Trozelius»

Literis & moribus mice ?rstßantiflime>

Difputationis

De initio quart« Monarchie

Audor folertiflime.

on antea folus arbitcr rcrum Ra-

manarum fädus eft Odavius,quani fuWati eflfent omncs aemuli, pacem publi-

cam aut perturbantcs, aut de Republica penitus tollentes. Ordine vero omniaab Augufto peragebantur. Primum fcilicet placandi ^erant Månes avunculi ipfins |u- lii, fceleftiflimé a conjuratoribus Casfio

& Bruto in ipfa curia Romanå inter- fedi, Nihil quippe convenientius duxit Caefar, quam necem patris vindicare, tuerique ada ^, tefte Svet: in vit: Aug;

poft autem fugam & turpe exitium Cas- fii&Bruti, Lepidus, fextus Pompejus,

& Antonius reftabant _{, aut} feditionis

aut perfidiae luituri pcenam» Silentio prsetereo alios motus, quos indiciode-

tedos

tedos ftatim compefcuit & compreflfit

vcré auguftus Princeps; loquor nunc

graviores ^, dubium Martern faepe faci-

entesj & illa mala, qnae non nifi fum-

mo cum Imperatoris periculo averrun- canda erant. Prudentia tamen munitus vir divinus, omnibus moleftiis fcliciter

perfnndus, vidor exftitit omnium. Di- gnus unus Auguftus ^, qui Vallerium Corvinum, & C. Marium numero con-

fulatuum aliquando aequaret ; dignus

etiam futurus , cui _per feptem & tri- ginta annos Tribunitia poteftas conti-

nuaretur _, & cui honores aut multipli-

carentur, aut novi conferrentur. _Omnes quippe illum venerati ut regni condi- torem, & ^ut ftatorem adrnirati mada- vere honore« Quis ergo noftrum in- videbit Augufto ^nomen audoris Impe-

rii Romani >. juftiftimo fibi vindicat ti- tulo Rempublicam Romanam ornaram

audamque efle. Philippum fuifle audo-

rem Monarchie Graecae quis dixerit £ filium vero Magnum Alexandrum ne¬

mo negabit. Ita jecit fundamenta ^im-

perii

perii Romani Cajus Julius Caefar , Di-

vus vero Auguftus, ex forore ejus ne-

pos, totius operis gloriam confumavitr.

Sed haec omnia mi Trozeli, in egregia

Tua difputatione profeqvuturus es: mei

erat folum officii, egregios Tibi in ftu-

diis progrefifus gratulari, quos & ex ani-

mo gratulor: votum addens, vclit De-

us praemia digna laborc,- digna polita

Minerva, & animi candore, ^ac fidecon-

ferre» Vale.

Upfalis die 4, Iduum

Sept. A, MtDCC*

Tut ftudtofiffimus

H. Baumgard.

Cap. L

Argumentum.

i. Origwem dr diviftonem Monar- chta exkibct.

$,2. lpfam definitioner,n t Am ficra } quam pohticA♦

.

$. 3. Fundamentnm• 4, Monarchiarum

ex Daniele.

5.4. Tradit finguhrum Monarchiarum

auffores.

§, $. Recenfet objetfiones Bodini dr bre•*

viter eas diluit.

§. 6. xe/l'Jjg/a cujwvis Monarchie fe4

cundum Danielem oft en dit.

$. i.

Ntequam ^rem

ipfam aggredimur ^,

j>auca dicenda Tunt de voca-

; , A bulo

i ' ®

bulo Monarchie , quod ipfa

fröns dilputationis habet. Et origo quidem ejus ^{cuivis ,} in

Graeca lingva etiam parum5

verfato eft notiflima, Deri-

vatur enim a &

fignificat fummum imperium,

vel poteftatem in civitate,

quae eft penes unum & folum.

Sed ^{non unus} & idem femper

fenfus eft vocis Monarchie:

coepit enim duplex effe, &

Monarchia altera facra, altera

politica dici. Quae diltinöio

orta effe videtur, poftquam hi-

ftorici coeperunt ad Propheti-

as Danielis exigere hiftoriam

univeriälem. Sacro autem fen- fu quatuor vulgo numerantur

Monar-

© 3 ©

Monarchie; Babylonica, ^Per-

fica, Macedonica •& Romana-.

In fenfu politico plurimae Mor-

; archiae dansar, & datae funt

olim.

§•

Sed dabimus definitionein

utriusque Monarchie. Mo*i

archia priori fenfu Sc ipeciali-

us accepta, eft fummum in orbe

imperium, a T>eo promijjum Vel pra-

diclum per Danielem, få» ^{pra ce-}

teris mundi regnis magna potentia få?

majeftate omatum. Monarch i a

autem civilis ab Ariftotile (a)

definitur- Movap%ict £<ri xctja t&o*

[Act, ev ij «6 ctmfjaiv xv£/o$ £9*- i* C»

Monarthia autcm eft, tit no-

men indicat, in qua penes unum funt omnia.

(a) lib; l, Rbet: cap. B, §♦

O 4§

§• _3*

Diximus numerum quatuor Monarchiarum fundamentum habere ⁱⁿ fancto Daniele: _per-

fpicue ^autem explicantur in coloifo, qui per fomnium ap-

paruit Nebucadnezari; cujus

coloffi caput erat aureunij pe- öus & brachia argentea ; ven-

ter & femora ex xre* crura

ex ferro-, pedes partim ex fer¬

ro, partim ex luto. Et vifus

fibi eft Nebucadnezar illum

videre, donee lapis, neicioex

quo monte abfciffus, delabere-

tur comminueretque ejus pe¬

des: quibus fraäis, tota fub-

fidebat moles, in ^unum confu- fis, unde conftabant fingula

mem-

© T ©

membra, rnetallis, Hujus fta-

tua: lap.disque explicationem

cum nemo magorumdarepos-

fet, invenit 8c regi expofuit

Daniel Deo diledus: caput

autem aureum, primumdeno-

tabat imperium- quare dice-

bat Daniel Nebucadnezari; tu

es caput aureum. Pedus 8c bra-

chia ex argento, fecundum:

ven ter 8c femora _senea, terti-

um: crura ferrea & pedes par¬

tim ex ferro partim ex luto,

quartana defignabant Monar-

chiam. Lapis fine manibus ex- cifusadventum Chrißi, utex-

plicant, fignificabat, qui o- mnia eft contriturust {b) Si

hxc

{b) Van: 2, v. 34*

@ 6 ^

hxc confcrantur cum fomnio

Dawelis, videntis quatuor be-

ftias magnas ex abyffo afcen- dentes, reserit magis manife-

fta. _i, Referebat fimilitudi-

uem leonis cum duabus alis:

2. urli habentis ^tres coftas ad cornmeedendum multum car- nis. 3. Similis erat pardo, cujus dorfo _quatuor alae affixae

erant> & _quatuor capita data, eique poteftas collata. Qux quatuor capita divifionem im- perii Alexandri futuram indi-

cabant. Denique beftia du¬

ra valde, terribilis & horren-

da fuit, cui ^erant dentes fer- t€i, quibus multa comminue-

bac & comedebat, reliqua pe-

dibus

• 7 9

dibus conculcabat. Åtque hx

beftiae ₅ fecundum interpreta-

tionem Angeli, funt quatu-

or Monarchie, (c) Videntur

Poétae aliquid exaudifiede fta»

tua Nebucadnezaris, _{qvum o.}

mne temporis fpatium in qua-

tuor diviferint _aetates. Et Efe-

fiodtim, qui fortaffis primus,

fecutus eft Ovidius Nafo (d)

canens;

Aurea prima fat a eft cetas - -

- - -

fubiit argentea protes,

Auro deterior, fulvo pretiofior dre.

Tertia pofl ill as fuccesfit ahenea protes,

SdVior ingeniis, & ad horrida promptior ^arma,

Kec fcelerata ^t amen. De dur o efl

ultima ferro.

$ 4*

(0 Van: 7. {dj lib: L metmoff h;

§ 8 S

§ ^* _4*

Poetarum veftigia premunt Critici, qui quicquid latinita*

tis eft referunt ad fcriptores

aureae, argenteae, aenese &fer-

rex aetatis. Sed ex diverticu-

lo in viam. Notatu dignum

eft tam in coloffo, quam in

quatuor beftiis, fanäiflimum

vatem fingulis fingulas affi-

gnare defcriptiones ^, quibus

diftinguantur 8c dignofcantur

qvatuor illa orbis imperia

fumma. Et confentiunt The«*

logi ac hiftorici, quatuor ma¬

gna 8c facra imperia ante finem

mundi efie _; fed quxnam illa

fint; quinam auäores ^eorum;

quo tempore fingula florue-

rint, ₁₆

§ 9 §

rint, acritcr inter quosdam difputari (ölet. Nos ^, ut bre-

viter dicamus, exiftimamus Danielem intelligere Monar-

chiam Babylonicam, Perficam,

Grxcam, & Romanam, Solent

quidem hiftorici quidam fta-

tuere,Ninum au&orem pri¬

mae Monarchie; quidam Nim- rodum, fed illi plus Ctefias Cnidio, _{quam oportet,} tribue-

re videntur, hi veroAnniovi- terbienfi monacho; _qvorum

neutra fententia cumiacroco- dice convenit, cujus auftori»

tati omnes profani cedant»

Monftrat Scriptura facra illas regiones, quas ajunt five Ni-

num five Nimrodutn, & illo-

B rum

H ^!0 #

rum fuccefibres din poffedifTe,

äb aliis, & quidem min ^Q tis re.

gibus fuiffe ^occupatas '(j) ubi

notari poteft , quod Amra- phel, Rex Babyloni#, obno-

xius fuerit Kedorlaomöri, re¬

gi Elamitarum. Ita Ifraelit#

fuerunt ceteris potentiores,

maxime Tub _regno Davidis, Sa-

lomonis & filii ipfius Rehabe-

ami, ante defectionem decem

tribuum. Et poftea quoque lis gaudebant viribus, ^quse iuf-

ficere potuiffent libertati vin-

dicandae, nifi Deiim fuis de- lifiis, malisque moribus, of-

fendiffent ^* qui propterea per- mifit, ut Syri, mox Affyrii,

preme-

(0 Gen; 14, v, i» dr feg:

premerent eos, donec Ifraeli-

tas abduceretSalmanaffar; Ju-

dxos autem Nebucadnezar: a

quo etiam ipfa urbscum ^tem- plo funditus efl deleta. Hunc

Nebucadnezarcm nos auftori-

tate Danielis aureum capöt&

auöorem I. Monarchie ap¬

pellamus ^; i ta tarnen ut hane

controverfiam noftram non fa- ciamus; fed qui eam cupit de-

cifam videte, adeat difputati-

onem de Nebucadnezare ante

leptennium ^a Clariffimo M.

Fabiano ^OtttCr habitam. De-

coxit vero & finiit I. Monar-

chia in Dario Medo, Poftea

fu mm a reruni potitus efl: Cy-

rusj qui in facris Gores appel-

latur»

@ 12 §

latur- hie _ergo auäor fecun.

åx Monarchie ab orbe 1 i tera¬

to falutatur, & 3efiit illa in

Dario Codomanno, qui ulti-

mus inter Reges Per Parum

infclix effe didicit ^, dum a Pellaeo juvene Alexandro vin-

citur, & a fuis interficitur.

De tertia & _quarca Monar-

chia paulo poft agamus.

5.

Prius paucis obfiacula remo- venda lunr, _quae nobis objicit

Bodinus, aliter ac decet, Da-

nieletn explicando, Hujus ego

quidem auäoritatem veneror,

nec convellere tentarem,fi alia

mihi darctur viaelabendi. Bo-

na itaque bonorum venia fiat*

ut

ut ejus fententiam in dubium

vocem, qvum amico Socrate,

& amico Platone, amicior efle debeat ipfa veritas. Verbat Danielis, inquit, obfeura& ^am- bigua in Darios fen fm torqueri poffe ^•

intellexi. (f) Verba vero Bodi-

ni mihi dura 8c iniqua viden-

turj Concedo quidem vatici-

nia antequam impleta iunt,

obfeura 8c effe, ^nun-

quam tarnen ambigua &incer-

ta, fed collata ^cum evéntibus,

verum prodere fenfum. Qyum

vero aliter contingit, illud ^non

efl: tribuendum fcripturae fa-

crae, fed indoäis interpreti-

bus, tefte Petro: (g) k 01 UfJLCL-

C f) cap: 7, Mcthlhiß; (g] z.Pct\l\ 16,

m 14* ^

$«£ K&f otsqg/Jtisi) inquit Ssni', ^ug

W TKg toirtfs yrpCpag, jrgog Ty» iéiuv

hvfcv uTruÅeiM. videantur hift; Hu*

men; (b) Pergit ulterius mo- leftus efle Bodinus, prophe-

tiamDanielis de quatuorMo-

narchiis, explicans de Baby-

lone fola , quam in poteßatem

MedoiuWj P erfar um ^, Grxcorum

& T arthor um perVenißfe alt, fapi-

wque Vaflatam ac tandem deletam

ejje. Valde finittram Sc a

ianäiffimo vate alienam effe

hane explicationem cuivis pa-

tet, Sc ex fequentibus pate-

bit. In facro codice (i) (A)

defcribitur venia captivis )u-

dasis data ^a Cyro, rege Per-

farum

(h) Hamer*p: 4^7- (i) ZxTaral. 3^.

2rX« E/r. i»

® ir m

farum _, revertendi dirutam-

que urbem inftaurandi, in priori loco nomtn Cyri ter

repetitur ,fadumq; hoc cerni-

tur poftquam Monarcha fä¬

dus elf, Nam primum Cy-

ro bellum fuit ^cum Aftyage

materno avo, cui Medorum

regnum eripuit. Secundum geffit cum Croefo, ^rege Lydo¬

rum _, quo devido, Lydixque

regno occupato, audus viri¬

bus, arma Chaldxis feu Ba-

byloniis intulit, eosque devi-

cit, _atque fic fummurn orbis imperium ad Perfas tranflatum

eft. f /J Sic furgit beftia fe-

cunda, _quae fecundam indigi-

tabat

[/] Vm\y. 5,

O i6 Q

rabat monarchiam. Et dura-

bat illa donec Alexander Da-

rium devicit, fummamque re-

rum ad Grxcos transtulit, ideoque au&or eft 3. Monar¬

chie, G rsecorum, que per ter.

ti a tu beftiam , pardum ala-

tum _, & quadricipitem often-

debatur. (m) Defiic vero hec

Monarchia cum Cleopatra.

Quartana denique Monarchi¬

am _, apud Romanos, non Par-

thos ^ortam effedocet Lucas («)

inquit, K

Awyx<3% 'li&ny^piQtc&cu 7iu<mv iyv butn/xi^Vt Quod evincit fummum im¬

perium ad nullam aliam gen-

tem transflatum fuifle ^a Gre.

cis3quamad Romanos ^, quod

nifi

(w) Dan: 7. v. 6. (n) Luc: 2, v, i»

O ₁₇ 9

nifi faäum effet, totus orbis

ab Augufto in cenfum reter-

ri non potuiffet. Qui plura

defiderat, adeat Vagnerum in

fuis inftitutionibus hiftoricis,

in quibus ex profeffo Bodi-

num refutat _{j me} plura adfer-

re non permitcit anguftia Se temporis & chartae.

5. 6.

Jam levi penicillo Ke/tfyia, cujusque Monarchie adum-

brare animus eft: Suntautem haec primae Monarchie, quod

affimiletur capiti aureo 8c le-

oni alashabenti j quibus Mon-

archiae praeftantia, Impera-

torum fortitudo, crebrae vir öoriae, & forte quoque fuper-

C bia

O is O

bia indicantur, Secunda pe&o-

ti ^ex argento & urfo refpon-

det, i ta explicante ipfo Da¬

niele, Cofbe autem tres, qu#

eminebant inter dentes urfi,

an tres illos praecipuos hu-

jus Monarchie populos, Me- dos,Babylonios & Perfas de*

fignent, ipfe videas; mihi ea

opinio arridere ccepit, Tertia depingitur in Pardo quadrici-

pite4 (o) cujus quatuor al#

pernicitatem inprimis fignifi-

cabant, ut vel hinc videant fe erraffe, _qui ftatuunt terriani

Monarchiam in morte Alex- andri defiiffe, qvum pardus quadriceps oftendat illam in

qua-

D>] Van* ^{7. v,} 6»

b

quatuor _regna divifam fuifle,

& durafle ad Auguftum ^; du¬

rafle inquam, donec quatuor illa capita definerent ^, quo-

rum iÉgyptus ^unum refere-

bat. Sequitur jam quarta, de

qua nos praecipue agimus,cu-»

jus _{quoque x^e/^ ordine} re- cenfenda funt. Priinum erat

illud animal _, defiitutum &

nomine & fimilitudine alicu-

jus animalis, quae nota eft ad*

modum _conveniens quart»

Monarchie _{, quge nec} nomi¬

ne, nec certa forma imperii

videtur gaudere. Erat quo.

que hoc animal horrendum &

ferox _; quod ^cum imperio

quarto maxime convenit, _pras-

cipue

® ¹⁰ ü

cipue fi primos refpexeris Im-

peratores -7 quamobrem etiam

in coloffo Danielitico ^crura

erant ferrea. Quod vcro pe*

des Coloffi partim cx ferro, partim ex luto effent, id ex-

plieat fan£Hffimus vates de

infirmitate hujus imperii,

quam hoc tempore cernimus,

Decem corniia; quorum, tri-

bus turbatis , unum reliquis

foret ferocius. Id explicare

mihi ^{nunc non} licet: expli-

cant alii,fed valde diffentien-

tes. Quin tum .& maximum eft, quod Monarchia quarta

ad finem fecnli fit* duratura,

£um Q>) afferat Spiritus fan-

&us

£/>] dm; 2: 44* & 45-

&us lapideiii contriturum efle quatuorilla regna, ut amplius

non cxiftant (q) Sc judicium

extremum ftragem quatuor be-

ftiarum exccpturum efTe. Addi

forte potefi; locus Johannis [>]

in fua Ap.ocalypfi.

Cap. II.

Argumentum.

I, i^dgit de ter tia. Monarchia & tri-

bus _pr cellis Alex ^an dr i cum Dario Codomanno*

$. 2. V arias fentcntias de n orte Alexan-

drt Magni, & ej indem imperii in•

ter duces divißonem, proponit.

§. 3- Oßtndit quatuor cornua deßgnare

quatuor regna contra G rot tum.

§> _4. Pertexit htftoriam Ptolem&i Lagt

& Cleopatra.

$ 1. Hic

iq) Dan: 7: 9.10.11» (r) Apoci Ii:

22

§. I.

HIc ^de neceffum ^{3. Monarchia} duco ^ejusque pauca

fatis adferre, ^ut conftetde fi-

ne tertiae & initio quartae Mon¬

archia?. Neminem vero in- ficias iturum arbitror, Alex-

andrum rapuifle imperium Afiac, _qvum pugnaflet cum Dario ad Arbela. Qua; _pu- gna ex tribus illis ^{, quarura}

mentionem faciunt hiftorici,

ultima fuit, Primum _namquc

apud Gratucum ^{amnem ,} ab-

fente Dario, ^cum ducibus

ejus conflixit, deinde circa

Iflum Ciliciae urbem depu- gnavit, quando in fugam

a&us eft Darius, amiffis ma-

tre9

i 9

tre, conjuge ac liberis. At.

que de loco, in _quo priora

I hgec proelia commiffa funt,du-

bium eft nulluni. De tertii

proelii loco, fölet inter erii-

ditos difceptari. Quidam di-

cunt hoc proelium commis-

fum effe ad Arbela: quidam

ad Ninum; quidam ad Gau-

gamela* Sed poffunt for¬

te hae fententiae conciliari.

Novimus enim hxc loca ^non

procul a fe invicem diftare.

Qvum dicit Curtius prodia-

tum effe ad Arbela, ^non fta-

tim negat illud fa&um effe ad Gaugamela, fed illa nominat tanquam locum celebriorem.

Quod

© 24 ©

Quod ad ^Ninum ättiuet, qus

in facris Nineve appellatur,

in his terrae partibus & ea j

fita eft, _atque in ipfa Afly-

ria, _eacnque Tigris flumen praeterfluit. [/] Sed haec ^con-

troverfia tanti non eft, ^ut in

ea tollenda occupemur j qui plura defiderat, adeat Freins-

hemium ad Curtium. [t)

S- ^2>

Jam Alexander orbem ter-

rarum, ut fibi videbatur, vi-

öoriis emenfus, _atque ab ul-

timis finibus orientis rever- fus, ^cum Babylonem perve- niflet, diem obiit fupremuni.

Aiunc

(s) Berod\ lib\ 2, c, iyo* Ub< 4»

Cl9, S, 8.

f> 2f •

Ajunt quidam eum $ quia ni-

mium gulac indulferat, peri-

ifle: quidam morbo extin&utn affirmant, quamvis ego cre- diderim eos vera diccre, qui

fcribunt Alexandrum ^veneno fublatum efle. Ea fcilicet jam

erat hominis fuperbia & im»

potentia, ut a fuis tolerarinon potuerit,- quippe qui & åu

ci & crcdi Deus voluit. Non

tamen quisquam aufus eft men- tionem veneni facere, propter potentiam Antipatri, qui il-

lud dediffe credebatur. Si ^ve¬

ra funt qusehabetPlutarchus, («)

fateor ^ea famam de veneno An¬

tipatri dubiam faltem facere.

D Affir-

[#] p. w. $gi* p*rn

Hl 26 Ufr

Affirmat ^{ve ro} i lie fe in diam de mor bo Alexandn fcriptum ^{i epe~}

rijfe, quorriodö Je ßngults diebns in feb yi babuerit: Et quod die Viceß-

mo ociaVo Doeßi, quinobis eft Aprim

lis, exfpiraveritv cum vixijfet ann.

52; menfes 8. ut habet Arria-

hus, & regnaflet ^annos 12.

menfes 7, ut habet Diodorus

Siculus. Qyum vero Alexan¬

der cutn morte conflictatiir,

oblitus neceflitudinum, nec fi- lioHerculi, nec fratri Aridaeo,

nec Roxani uxori gravidas,

regn um aftignat ^j fed dicit fe

velie fucceftbrem habere dignis- ^»

finiura, Hinc tanquam discor-

diae pomo in medium mifio,

«mulatio inter duces exorta

eft.

® 27 ®

cft. Alexander interea in aeta- tis fiore & viftoriarum ^futn-

mo fucceffu extinäus eft. Ca.

jus poft mortem vaftum illud imperium ^, quod ei uni huc

usque paruerat, in multas par¬

tes fcindi ccepitv Dedit qui.

dem jativ moriturus Alexan*

der annulum Perdiccse _; quod

qviim omnibus non placeret,

& dubitare videretur Perdicca^

pofl; longam disceptationem in

hoc convenitur _; Aridaeum,

fratrem Alexandri, Philippo

ex LarilTaeo Scorto, ut refert

< Juftinus^ (x) genitum, fore re¬

gem : cujus aufpicio ducum quisque fibi affignatam admi-

niftra^

(a-) cl 2.

© *8 ©

niftrarct provinciam, Sed U

duces _j (/) non magno pofl tempore (jttafi regna, non pr^efeShira* divifis- j Jent ^j fic reges ex prtfeflis faSH femt. Nec amplius Arictaeo ^aut

Perdiccae paruerunt. Sed or tis diffidi/s, mutuis caedibus vires

attriverunt, alter alterum in-

vafit aedilaceravit, doneccon-

fumtis ceteris, in quatuor ca¬

pita recideret omnis poteftas

Macedonica, fecundura pro-

phetiam Danielis,

$* 3'

Hxc itaque origo regnorum Macedoniac, Afi# ^, Syri# &

vEgypti, Quac Graeci regni fa-

ta fi conferimus cum Danitlis

qua*

(y) idcm jnfttm li b; 13. c. 4»

@ f9#

quatiior in capro cornibus,

quac loco unius, quod frange-

batur, furrexerunt, videbimus

infignem prophetiae ^cum ipfo

rerum eventu, convcnientiam.

Suftinuit tamcn magnus Gro- tius, invita fcriptura facra,in- terpretari haec ^cornua de qua- tuor fummis ducibus Alexan- dri Magni, Perdicca, Seleuco,

Ptolomaeo & Meleagro. Quam

vero mala h«c interpretatio fit,oftendit ipfe textus,quem

per cornua, regna fignificare nondubiumeft; vide ipfum

Danielem. (^) Horum autem

cornuum quam diu aliqtiod fii.

pererat> tam diu ftetifleMon-

archi-

(*) ^Dan: 8# v.

archianiGrascam oportet, nifi

Danieli contradicere velimus.

$.4. ^«

Ex his autern quatuor tertiae

Monarchie regnis feu corni-

bus, quia /Egypti regnuin fuit

maxime diuturnum, neceffe eft, ut de eo quaedam altius

yepetamus & expendamus.

Poftquam igitur omniaregna,

quae antea iub Alexandro fue-

rant, in _quatuor divifa funt,

ut fupra mon fira tum eftj fuit

Ptolomaius iEgyptiaci regni

au&or, qui filius Philippi Re¬

gis Macedonias, .& fräter A-

lexandri Magni, qua Q) vis La- gi filius habitus fit, quia La-

gus Arfinöen concubinam Phi-

I ,;r .Q.

© 31#

üppi gravidara in matrimoni-

lim acceperat, Hic Ptolom#-

us, ut refert Juftinus Qaa) in divifione rcgni Alexandri Ma¬

gni iEgyptum, Africae Ara-

biaeque partem obtinuit. Af- ferit idetn ' Juftinus eodem

loco, ^cum fuiffe gregarium mi-

litern, & ab Alexandro _pro- pter virtutem, ad illud inter duces faftigium eveftum. Sed

hüic fententi# videtur _repu- gnare Paufanias ^rem aliterex-

ponens. (/;£) Interim poflunt

eonciliari. Nam licet fuerit Ptolomacus revera filius Phi¬

lipp); ^tarnen _{potuit haberi,}

ut etiam dicebatnr, filius ^La-

lib% 13, c. 4, [bb) in Attkisp. 10. gi

® ₅₃ 9

gi, & gregarius miles. Habe-

jnus praeterca au&orem, anti-

quitate venerandum,qui circa

ea tempora vixit, Theocritum

ovyxfow Ptolomaei, qui in Elo- gio Philadelphi, ab Hcrcule ejus genus derivat, non aliam

ob cau fam, _quam quod ex com- muni Sententia Macedonum, Ptolomseum Philadelphi pa- trem, Philippi Regis filium

crederet, ut habet verfusThe-

ocriti I[cc]

itpCPoi» yxfi rtyiv o xctflegoe H'yuttäctt. Ita verrit Eobanus Heflus»

Kam fuit amborum proaVu* fa-

tus Hercule forti. Qu se varii va- ric (cc ) idyll: ^17. citantl Rup: itt ok/W*

ad Bejoldl _{p. 114.}

• ?3 9

tie tradünt de ipfius educatione,

ca, ut figraenta, ^ficco pede trans-

■

co. A Soeiis di&us fuit

fed Jofcphus (dd) ^eum boc nomed

non meruifle cenfet, praefertim

catn ob cauiam, quod dolo &

fraude Hierofolyma occuparit,

& judaeos _captos in iEgyptüdux-

eritt Mulcis rebus geftis, regnum V filio reliquit, Duravit hoc _quar-

tum cornu hirci _omnium diutis-

fime, fcilicet pertriafere fecula, ^ut

docet Rupertus. (ee) Per quod

temporis fpatiom Ptolomaei cla-

vum Imperii tenucrunt _usque ad Cleopatram, Catalogus Regum paffim apad Scriptoreshabetur,

Cleopatra, quaefuit ultima ium-

E m#

dd) lib* ^{iz, ax.} {eé) Ad Bcfold*/>.238,

9 ₃₄ IS

Mise imperii praifuit ^una cum Pto-

lomaeo Dionyfio fratre ^, iecun-

dum Rupertumper quaruor an-

»os. Qvum vero Ptolqm#us

regn um contra patris volunta-

tem ad fe folum traxiffet, Pom-

pejum de fe optime ^men tum, e pugna Pharfalica redeuntem, in»

terfici curafiet, Julio Csefari de-

»ique infidias ftruxiffet, hic hel¬

lo ipfum perfequebatur, & fic in fugam verfus aqua fuffocatus eft.

Poft ejus obitum Cleopatra re»

gno potita eft. Cui deinde fefe

affociat Triumvir Antonius, qui

ftatim poft pugnam A&iacam

fimul ^cum ipia periit. Hic no- bis eft finis & exitus tertiae Monarchie.

:

Cap*

35 ©

Cap. III.

Argumentum.

§• i. Refutar je ntent tas eontradicentium^

$♦2, Pauca de rebus geftis t^Afuguftt agit•

§•3* P ugn am Acriacam, & finem ierti&az

iniUum quarta Monanhm oßendit*

uamvis non obfcure Daniel fumma illa imperia expli-

euerit,fufl:inuere tarnen non nulli

rem aliter accipere, Sc aliam Sen-

tentiam fingere. Conveniuntno-

biscum in reliquis Monarchiis $ Ted drgrediuntur circa quartana,

Sc affirmant illam in Lagidarum

Sc Seleucidarum familiis confti-

tiffe, _cumque illis defi'iffe circa

primum Chrifti advcntum. Quod

ä veritate maxime alieninn cft,

Iv

quia

9 36 9

quia regnum Seleucidarum ad ^na-

tum C h rittum non ftctit; Supe-

ratoenim Tigrane, quamvis ^nec

ille ex Seleuci potteris ^{^} Pompe-

jusSyriatn informam _provinci#

tedegit, ut doeet Juftinus [ff]

cui fubfcribit Appianus* (gg) Magnum errorem parit confufio capitis feptimi &o&avi Danielis,

In cap: oftavoloquitur detertia beftia,qu«£ defignat tertiamMon-

archiam _{1 per} grande ^cornu inter oculos hirci depi&am; quo inte-

gro.* illa fub Alexandro integra

manfit: ifto vero cornu fraäo,

quatuor in ejus locum fuccreve.

runt,qiiae divifionem Monarchie

in regna oftendunr» Exunodeni-

que iftoru _quatuor cornuum, feu

in

iff) tik 40^.ié$. 5. (gg)jaSyriac:p.i91.

@ 37 €1

in iino regnoram Monarchie _3.

futurum _regem impudentem,

\ quem cum hiftoricis Antiochum

Epiphanem effe credo, fecun- dum interpretationen) _angeli, (bh)

qui ait talem _regem oriturum effe.

In cap. feptimo mentionem facit Propheta quartae beftiae, quae ni¬

hil commercii habet cum tertia illa Grasorum. Hae beftiae cum

confunduntur ,fundamentum ^o-

flinis iptv&fjutjwi# ponitur, Talem

er r o rem com miß t Porphyrius, qui ^{non tantum} confudit ea, qua;

tradidit Daniel nöbis ab angelo

< explicata, fed eundem _quoque traduxit, (it) nolens librum ejus,

ab ipfo effe compofitutn> fed ab

alio (hh) _{Dan: cap% %.v.} 11. C ^//} Calovius

p, 588. Tomi //. cmmenti ad Dan:

m o

alio, qui temporibm Antiochi Epipbani*

fuerit in jud^a^ & hic ^{non tam ven¬}

tura pra;dici,quamnarrari prae- terita&c. En mala arbor, _qnas nefcit bonos ferre fru&us! erat autem Porphyrius celebris Apo- ftata, cui longe minor fides lia-

benda, quam Danieli homini

GeoTrmra. Huic album calculum addimus, illum ^vero ut hugacem rejicimus. Affirmat ipfe Daniel,

fe ^cum juvenibus quibusdam,ter-

tio ^anno Joachimi a Rege Ne-

bucadnezare in terram Babylo-

nicam dedu&ucn fuiffe. TA/0

IdemRex anno fecundo fui im-

perii fomniutn habet de coloffo

magno, quem explicat Daniel

de

flkk} Dan: ^{1. v. 4.}

© 39 W

de quatuor imperiismagnis, quae exifterent, [//] Primo porro Belfazaris anno fomnium habe¬

bat ipfe Daniel ([mm) de _quatu¬

or beftiis, _{quae e} niari exfur- gunt, Leone alato, urfo, Pardo

cum alis, Sc quarta horrenda

beftia. _{Hazc omnia} explicat ipfe ängelns de 4. illis Moharchiis,

quae fucceflu temporis ^or i ren¬

tur. Quae omnia erroris facile convincunt Porphyrium. Hunc

in quibusdam feqvutus efl: Gro-

tius _, vir fummus _; fed nefcio

quo cafu , fic feduci fe paffus fit, ut pro tertia Monarchiafub- fiituerit _quartam, eamqueinSe-

leucL

0 /) Dam 2, !>*»] tim cafi 7, v, ^

O _4° ®

leueidis & Lagidis collocarit. (nn)

Praeterea explicat Grotius la pi¬

pide ^m fo o]] fine manibus abfcijfum,

de populo (Romano^ qui fii# fpontis es-

fet, feu nuUi pareret regi, typum- que Evangelii gerer et, ( pp) Quam

male ^autem haec cohaereant, cui-

vis patec, qui veritatj rjon cu-

pit repugnare, Ea quoque,qu&

de 4. beftia dicuntu^ ^per cri-

nes & colla, ut dieitur ^, ad

tertiam trahit. Sunt alii _quo- que, qui easdem tibias inflant, qui ajunt quartam Monarchie

am cum1 Seleucidis & Lagidis

defiiffe: contra quos plurium

auäoritates adducerem, nifi uni*

ca

[»»3 Ctlovius in comment: ad Dant p, 596. (00) Dan: v> 14>

{pp) Calov. p, £94, Tom: II*

@ 4* ®

caDamelis effet fufficiens. AuJ di interim Drefferum Qqf) qui fic loquitur, Mortuo Jlexandro, re- gnum ejut in ^4. partes dißtnSlum eß9

minime Vero Monarchiam Gr^cam toUit aut delet. (ßetinet enim atquet

tuetur nibilo minus nomen fuum, nec

fedem ^aut locum mutat;

§- 2.

Poftulat nunc ordinis ratio, ut de Augufto, ^4. Monarchie ^au- äorepaucadicamus. Oftayia is

gente 8c equeftri ordine oriun- dus, ut de fe ipfo confitetur.

IX. Cal: Oåobris natus eft,

qvtun M. T. Cicero & M. An¬

tonius effent confules. _{In pu-}

critia, patre amiflo, magna cu,

F ra

( qq ) in erat\ de 4. Menar c b iu p. 575»

IM2 @

ra educatuseft ^a matre hdch Sc Marcio Philipp o vitrico fuo.

Infanti quoque cögnomen Thti-

rini indi tum eft j qirod Antoni¬

us in Epiftolis (ius ei oppro- brio vertit. Ipfe ^vero nihil amplim

quam mirari fe refcribit ^, pro oppro-

hrio nomen pritu fihi objici. £rr]

Poftea nomen Caefaris, Sc deinde Augufti affumtüeft,alterum tefta*

mento avunculi magni, alterum

ienttntia Munatii Planci, confen-

fu univerfi fenatus populique

Romani. Viriii _toga fumta^ do>

nis militaribus exornabatur ,

quamvis adhuc expers militiac

effet propter aetatem. Appollo-

niain miflus efl: ut fiudiis vaca*

rct.

l>] Svtton: _{p. m.} 37. de vita Aug:

@ 45 ©

ret. Tandem _q>vum avunculus ejus in curia cffet trucidatus,

fummaque ^rerum ad triumvi-

ros devoluta, ret?us Romanis

cum Lppido & Antonio praefji-

it _j quibus dein extinäis, folus Imperator faäus eft, Sc imperi¬

um diu bene admitiiftravit. Quin*

que beliaciviliagefljt, Mutinen- fe, Philippenfe, Perufinum, Sictu

lum 8c Aäiacum, Plures geffit

confulåtus. Triplkem egit triumpbumy

intriumpho uni)>erfus Senatus fequeba-

tur ejus currum^uamvis ante a in trium- phts, magiftratus ^currum triumphantis

pr^céderent: ceteri Vero Senatores fe-

querentur. (tt) Sub Augufto ^pa~

ce orbi reflituta, & templo Ja-

ni

(ss) citante Calvißo p. 160.

/

9 44 9

ni tertium jam claufo, natus eft

Salvator nofter JEfus Chriftus,

Tandem poft multos exantlatos

labores fenex, annum feptuage-

finium 8c fextum ^a gens , Nobe

exfpiravit.

iu

Incrementa potentiae ejus haec

crant ♦ poftquatn Triumvirum.

Lepidum dejecerat, ejusq, pro- vincias occuparat Antonius,/E-

gyptum quoque fibi vindicabat.

Hinc mutuum odiuin coepit. Un-

de Auguftus Romarn reverfus, praefidioque munitus, gravi ora-

tione confulum perttringit fu- perbiamj qui fe defendere non äudebantj Sed, ut rebus fui*

con-

© 4F ©

eonfiilerent, ad Antonium cu-

jus partes lequebantur, coftfu- giebant. Mox Antonius gra- viori odio in Ofta vin ^{m accen.}

fus, uxorem fuam oäaviam ,

O&avii fororem, repudiat, to- tuinque fe tradit Cleopatra.

Interea confulatus, qui Antonio

in feqnentem ^annum erat defti na»

tus, ipfi abrogatur, & Cleopa¬

tra bellum indicitur. Ambo igitur, Antonius 8c Oäavius,

fummo ftudio bellum _parant:

Copiis contraäis, proelium de-

cernitur, interea Graeci ab An¬

tonio defeäionem parant, ut

Antonius propterea de fuga in

^gyptum cogitaret. Sed ab

Oåavioad proeliandum cogitnr.

In

© 4^ ©

In quo diu aequo marte pugna-

tumneft, donec Cleopatra mu- liebri animo abiret, falutemque fuga peteret. Quam fecutus

Antonius & in Agyptum veni-

ens viftoriam mentitus eft, pro- ris naviutn, more triumphanti-

um, coronis exornatis. Sed fa¬

rna viäoriae mox illuc perlata, fperatum auxilium denegatur

Antonio, Sc duces civesque ob- fequia detre&ant. Quare An-

tonius & Cleopatra legatos ad

Oöavium mittunt, fub fpecie pacis, fed revera, ut praefe&os exercitumque O&avii auro> quo

tum abundabant, corrumperent, Sc ad proditionem allicerent.

Oäayius , cui adverfariorum

0 ₄₇ 6

pcrfidia cognita erat, fälli ^ne.

fcius, ufurusque viäoria ^, in

iEgyptum trajecit; fugatisque

copiis Antonii, Pelufiuin fibi

proditum _{occupavit, &} paulo poft Alexandria _{potitus , tibi}

Antonius & Cleopatra, degra-

tia viäoris defperantes, vi tam

fibimet'ipfi ademerunt. Hoc illud eft tempus ^, fi ^accuratc loqui velis, _{quo quartum Mon¬}

archie Grecas cornu decidebat.

Efto igitur hic finis tertie Sc initium quarte Monarchie, que adhuc durat, & tam diu du.

ratura eft, donec veneric ^an-

tiqvus dierum, orbem judica-

turus per illum _{virum, per}

quem decrevit. Tunc exftrue--

tur

$3$ 48 @

tur fan&orum imperium in ju-

ftitia, & inhabitabuntterramcoe- lumque novum.

Kox ubi nutla rapit fptendorem lucis

amoen*,

Kon dolor aut gemitus Ventet, nec

feffa feneHus\

Kon febves, morbus, clades, non fri¬

göra flamm*,

Fulmina^ nimbus, hyems^ tonitru, w/x, grando, procetl*,

K/Z ubideficietj Y^Eus omnibus omnia fiet.

Soli DEO Gloria,

Tereximio Juveni

Dn. BENEDICTO

TROZELIO,

Populari & Amico perdileäo.

I N tänt4 fcnptorum partim inopia, partim varietate 3 rerum ventatem eruere ₃ utefi dijficil/imumj ita etiam baud mediocris itseft habendagratia} qui arumnofum il-

lud hifior'tarum Scrutinium fuscipiunt, fusceptumque citra partium ßudium obeunt. ^{Etentm res} ab ultima memoria

& atate, qua. ut plunmum mendofior & intricatior effe fo•

let} refeütsfabularum portentis atque prodigiiSy repetere$

&recentiora 3 in tant a Hiftoricorum indiverfa abeuntium

tmba 3 reäc traäare, & quem potisfimum fequi conve- rftat auäorem cum judicioßatuere, ex iqit oppidb asßdui«•

tatem extmiam, baud mtnort pmdentta conjunftam.

Leinde poffe ^res practpuas ab orbe coadito, ad noftra usque

tempora gaßas ³ memoria compleäique ordine exponer c,

&quomodo novisfima cum pwms, & bis tnterjeäa, cum

tttrisque confentiant} eandemque fete femper mutans perfonisagi fabttlam fcienter expltcare3 & ex fingults ptit- demia argumenta & regulas, tanquam ex jugt fönte derivare, tandem effe putabimus! Vnde non abs re fapientisfimis vifum futt, jaäis m pbilojopbia

* moral»

woralt fundamentu, protinus deducere adolefcentes, prtfertim ad fpem imperii natos ad hiftoriam, tam»

quim vita rette inftttuenda, d* principalns bene ge»

rendt dexterrimam magiftram, ut ex ea ubenus ad- difcerent ^y qua pramia atque emolumenta vir tutes ma»

tieaat.y quave damna & detrimenta vitia confequan»

/«r. Pjmho <fVo, Hiftoria effet je)unior, «w far £<«/<* re/«-/* ^<*£ locupletata be»

mc vel malé utta vita exemplis ac documentis, fa- pientes commenti funt & res & nomina, fabultsque cfftciorum ufum commendare at oft ender e maluerunt quam nuda pracepta inculcare , quas nu meris ac modis _y adhibitisque aliis facundta pottica cincinnis vmciebanty ut fvavius legentium animis influerent, &

tenacius memoria infigerentur„ Cum autem noftra

atate exemplorum difficilior fit ex copia delettus, quam

ex inopia inquifitiOy ^non abs re hiftoria potius quam

fabula [quarum tamen fuoloco baud mediocris eftufus,)

& res vete gefta fatius quam fitta difcutienda pro' ponuntur. Quod cum te facere cegnoverim Tibi ^amt-

ce mtegerrime & conjunttisfime ³ ut par eft, conatusy tua induftna atque ajfiduitatis locuplettjfimos indtces

ac teftesy etiam atque etiam gratulor ^, pariterque

cpto y ut boc fpecimen, & alia quacunque animo de- fignaveriSy cedant in Det gloriam tuumque proprium

decus ac ornament um! ita vovet

Tui cupidiflimus

Daniel Kremer,

Tereximo atque Vöfliflimo

Dn. BENEDICTO

TROZELIO,

Populari & Amico fingulari.

CUn£ta,Kundus ca efTe, etiam, me ^habet tacente, fub lunaris, tam crebrae, cadu- ne

dicam, quotidianae feré ^rerum vieiffitudines fatis loqvuntur & probant. Homine quidem ni¬

hil praeftabilius; uc eodern nihil fugacius. Ho*

mine excellentiå quidem inferiora rationis exe

pertia animalia , longevitate fuperiora, breve

admodum vitae Ipatium vivunt. Arbores _qua-

rum quaedam multa fecula durare deprehen- duntur, å communi interitus lege tanto func

minus immunes , quanto crebrius cernimus decrefcere _eas, Sc alias fuccrefcere, Conver- fis _{oculis ad} urbes frequentes Sc opulentas,

opinamur eas parem cum coelo habituras di- uturnitatem _{j verum Sc} hx cogitatione laepe citius, vel incendio fortuito conlumtae _, vei

manu everfa; hollili, vel concullae terrrae mo¬

tu, (uis lepeliuntur ruinis. Quid Respubli-

cas dicam, regna Sc imperia? _qusc adeo iu#

perbiunc

perbiunt amplis finibus, copiis, opibus, ope«

ribus, denique viris & virtutibus, ut non fa-

ti leges, ^verum fatum ipfum ad nutum fuum

habere videantur. A c fimile quid de illis

auditur 8c audietur :Dcleta funt. Sic, qu«

peculiariter quatuor Monarchie cluent, utre*

liqua imperia potentia antecefferunt, ita il#

luftriora habuere incunabula & excidia , quae funt ^rerum fugacitatis teftes» Sic Monarchia

Aflyriaca ex minutarum rerum publicarum

deletione fuuni na&a eft ortum, & porro

ex hujus Babylonica, ex Babylonicae Perfi-

ca. Perficae ^vero inreritus initia dedit im- perio Grajcorum. Et ex hujus tandeHi

everfione furrexit, ut caeteris potentior ^, ita

diuturnior, Romanorum Monarchia» Quae

ut propter amplitudinem & diuturnitatem

fuam Sagaciori digna eft fcrutinio, ita fui

rimatorem hand injöftem te Dn: Refpondens

nafta eft» Qui ita hane materiam discuftifti,

ut non folum multorum diflentientium opi»

niones cnuclearis, fed etiam conciliaris. LTt

ergo, Mi Trozeli, in his bené ccepifti ^, ita

rogo in ceteris pergas, quo confpicerc mihi

liceat Te ornatum incedere Virtutis MuCa- farumque largo praemio»

optat Tuus

N» Wigius.