• No results found

HELICONE MÜSARÜM.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "HELICONE MÜSARÜM."

Copied!
32
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

jg. F. S. F$£

Exercitium Acadcmicum

Do

HELICONE

MÜSARÜM.

Quod

Adprobante Amplisßmo Senatu Philof in Reg: &1 iüuflri Suionum ad

Salam Athen a o, PR^eside

Max.Rev erendo es* Amplisßmo Vivo, *·.

M. OLAVO CELSIO,

Lingv. Orient PfofeiT Ord.

«Sc PaiL in Börje

Publica disquifotoni

eA , qua far efl, modeftia ßfiit ·

AÄRON (Σ®Σ)<59{0®3β2:

Carlftadio-Wermelandus

In Auditor to Guft Aviano Majori die ζ t Juni*

Anno MDCCXil.

«*$-2ο£·φϊ~

U PS ALIS,

Litcris WERNERIANIS.

(2)

Revmndisßmo in Chriße

PATRI ac DOMINO,

MAG. TORSTANO RUDEEN,

Per Wermelandiam & Daliam Su¬

perintendent! eminentifiimo , Confi-

ßorii Praefidi ac Regii Gymnaiii Epho-

ro Ampliflimo , Gravis- fimoque,

Meca?nati Maximo,

Nee Plur. Reverendif fr**

MAG. GABRIELI CLAREEN

Regii GymnafiiMathefios Leftori per- induitrio,in Jpomartf η Paftori fidiilimo,

Confangvineo fuo cariffimo.

MAG. ANDRERE $$$>$$&B

In Regio Gymnafio Gra:cae LingvacLe- Aori attentiilimo.

MAG. DIONYSIO

Coniift. Ecclef Notario Oeconomo

Fautoribus

Ttnue hec ßecimen ζ£ ntn niß mAterts. dtgnttAte tfit-

■volenttam, cum ttltud non fojjßm, ReverendiiT. PrzeciariiL

Uumilltmm ζ$ tndefeßus

Λ*

(3)

Flur. Reverendo atque Rrtclarijfimo

Domino,

Mag.. JOHANN I

ISER,

S. S.Theologiaein Gymnaiio Garolfta-

dienfiLe&ori primario, PraepofitoCa-

thedrali & Paftori in Q5r >fn>u vigilan-

tiffimo, Fautori plurimum

obfervando.

non

ClartJJimisq.. Dominis,

Mag.GABRIELI magnelio

In eodemGymnafio Eloquentis & Poc-

fios Leftori dexterrimo, ut & Cori- iiftorii Adfefiori.

M. BIRGERO WALLMEEN

ibidem Logices Ledtori diligen-

tiffimo.

D. DIONYSIO

& Templi Cathedr.

adcuratiiTimo.

Propenfiflimis.

ntAndttm, ob fu?nmutn fa^iorem^ ßr.gnUrem far.f*

grati antmtßgnum dtco & ded/co

Nominum Veilrorum

tultor Μ cCitns

%■

(4)

§tf be^reborne ο φ ^diacßfaöe herrar/

S?t 9>efter Sinbecfoit Siarfcrg

borgare οφ Jjpanfteitoin t ivongi. Reii-

dens &äbtn 0ίοαφοίηΐ/

Wim £ogiåBn^e SMgpnnare *φ Sanier.

tu Berg når jag Bår jWfwft/

faft [φαί οφ ffenigt blifroit/

Sföeftitit bå Scholar «8/

©er ίδ& lörbsm mtflöé ίϊαί.

©en bar fftger/ fmdr[jei mftfer/

Wien får ånflig freien fbier /

£sr»ar af Dan fta uBja fa«/

0φ Betiena mången man.

0åbant (jar min Fietia penna

S&etot forffig gte tftft&traa/

0fban lag t £el'foné £nnb S8ör?f jfabber rågott tlimb.

t-er utftaf |r tftftentta/ οφ jag betta antrlnber fanber

$il €brt lof/ får frombet ötåflg/

3 mig gforbt i tiben fing.

6torre gåfroa jag ej lianer/

din förmågan fig befinner·

Sttt'n förmåga ingen åt/

€D?v'Br ån bnffan βφ begiar/

δίί €|r ^imlett fteif fiitfj föne/

£)φ meb ^mntgf gobt BeFvea«

éberf bmiS οφ banfeel få/

Sit ej något Brijia må.

9ftina.£>tfgi.t>e 2SdlgpnRc.veé öcfSrdnücr#

Stenf.fln'bfg^ ' .j

Aaron Cebcrqwtff·

(5)

ι ν. j. α

Ν eligendo dispu*

tåtioms argumento , quod non diffufao nimis föret operae, fatis gnarus quid va- leant humeri, quid

ferre recufent, diu animi dubius hae- feram, donec praefens feie obtulit de>

HELICONE non ignobilis materia^*

Sed & hane poftquam excutcre ccepi % deprehendi (um. majora viribus me aggres- Tot enim ab ipfo ftatim limine

in facro hoc loco mihi occurrebanc

memoratu digna, ut cafaltcmrccenfe-

re velie, fua non carere vide retur dif-

ficultatej Svafu tarnen eorum* quibus major rerum adeil experientia, & fpc»

non irriti fucceflfus ereftus, benevo·

A

_

Icntiå

(6)

Icntiå itém {fretm cordatorum omni-

um, quibus innoxii hujusmodi cona-

tus accepti eflevvel faltem venia di- gni videri folcnt> discufla dubitatione,

pro viribus contendere decrevi# ut ef-

fctftus propofito reiponderet. Quoni-

am autem in Scriptis veterum non in- frequens fit Heliconis mentio, primo

omnium , quid hoc nomine intelle-

<ftum velim, breviter tradam, ut faci- liorem aditum ad reliqua mihi pandam.

Ad Heliconis igitur nomen quod

åttinet, deprehendo apud Hiftoricos %

Graecos, non unum fed plures eo vi'

ros fuifle infignitos, quos nunc recen- fere inftituta brevitas non permittit.

Inclaruiteos inter quidamvel inde ma- xime, quod ejus fub aufpicio exftruda

fuerit urbs Heiice in Achaja, cujus in-

colas diiftos effe Heliconios, videre eft

in Lexico de llrbibus Stephani Byzan-

tini: quandoqnidcm vero in ea erat fanum quoddam Neptuno confecratum»

ubi fumma colerctur religione, inde-»

cognominatus eft Neptunus Helico- nius, quod multis in locis Jegitur a-

pud Homerum & alios, minime vero

itadifeeftamonte Helicone, quem-

admodum

(7)

admodura Homeri Scholiaftes narrat

quosdam arbitracos fuifife.

Nec folum viris, fed rebus quoq*

aliis, praecipuevero inftrumento cui- dam mufico novell chordarum, quod

Graecis fuit in ufu> nomen Heliconis invenimus fuiiTe inditum 5 unde non-

nulli autumant Mufas elfe Heliconia- des didasj fed nec in eorum irc fen- tentiam fuftinemus, cum certum iit,a

rnonte Heliconc iis nomen attributwn fuifle, ut in fequentibus oftendetur.

Cuivis praeterea facile conftat»

nomine Heliconis venire omnia illa^

loca, ubi artes liberales* dodrinarunu»

& virtutum exercitia eminent & ad

quoddam faftigium eveda funtj nem- pe per tropum quendam & fimilitudi-

nem, quam hac noftra differtatiuncu- lå utcunqj explicare inftituimus. Hoc fenfu accipitur tritum illud Romano¬

rum t In Heliconem ventß'e h. e. dodum elfe, & eruditione fuå omnibus fe con-

fpicuum reddere* quo modo etiam a-

pud Petronium ufurpatur: Nam ut quis-

que verfum fedibus inßruxit, [enfumfo te-

neriorem verborum ambitu contexuit, φν*

tavu fe continuo in Heliconem veniße.

A %

t

Proprit

(8)

4

Pfoprié aiitcm & in faa fignifica*

tionc, Hclicon mons ille'eft Bccotiae in Graecia, quem incolae tanti fece-

runt, ut novem Muiis, quae ibi cum#

Apoiline verfari credebantur, confe*

cratum volucrint, quemque Scripto-

rum omne genus miris praeconiis ex*·

tulerint, de quo nunc paucis agendum.

Graecia quamvis in plures, easq»

fatis amplas regiones olim fuerit divi-

fa 5 Boeotia tarnen omnium erat nobi-

liifima & praeftantiflima, tam refpeftu

fitus percommodi, utpote mari vicina,

& portuum, quorum frequentia noiu alibi magis Graeciam navigationi Sc

commerciis promovendis aptam fece-

rat > quam fertilitatis foli, q«a cetcris

maxime praeftabat > unde etiam varii generis rruélus atque merces reliquis impertivit. In mediterraneis plana fe-

re eft, & campeltris, qua ve ro ad ma-

re vergit, altis cingitur & praerwptis

montibus, inter quos Hclicon & Ci-

thaeron crant celebratiffimi, quibus

fratres Heliconem &Cithaeronem no- mina indidifie traditum eft, qui ilüs in

locis bellum inter fe geflerunt. Alii

tarnen nominis Heliconii originem ab

Oriente

(9)

a* I Oriente arceflunt, unde in Baeotiam-.

ae accedens Cadmus, Phoenicia nomina_*

c- plerisque locis impofuerit. Ccleber-

n, rimus Bochartus in fuo Chanaan λ) fu-

fe- fe haec perfequitur. llbi inter alia de

o- Helicone hunc in modum fcribit: C#-

X* tharone non eß minus celebrü mons He¬

rn. licon Mufis dicatus, cui, β magno Cafau-

bono crtdimus, nomen fecit ΓΠΓ*?Π halica

ambulatio , quid certos ibi conventus ba- ui- buere vet er esin quibus de rebus feriie *

ill frafertim de rerum naturaCtum & divina-

13) rum eognitione agerent , fed cum bujnsmo-

fXj dt conventibuty β qui fuera 7 Heliconis no-

fa wen vide a tur effe antiquitUy iUud dedu χe- e- rim γ Otitis ab Arabico halic vel halica^j

ris quod montern [ublimem fonat.

rii Ad Heliconem, juxta finum Cris-

nis faeum fita erat urbs Thespiae, undo

re- Catullus vocat Heliconem Thefpiam m- ia- fbin» Hos Thespienfes, tradunt Pau-

tis fanias & Plutarchus, certamen qtrinto

]i- quolibet anno celebrandum in memo- us riam & honorem Mufarum , & prac-

o- terea feftum, Mufaea appellatum infti-

in tuiflo.

Iii > Hi fcilicct honorcs apprime con-

ab A} veniunt

tc *) Hb, I. CAg. XVI,

(10)

6

veniunt ftudiis & artibus literarunw Cum cnim literae innumera humano

gencri afferant commoda, & utilitates

plane eximias, juftum omnino aequum-

<jue eft, ut ab omnibus honorentur &

in fummo habeantur prctio, de quo

paulo plenius differendi anfam nobis fuppeditabit penitior aliquanto mon- tis Heliconis luftratio.

Praeter Thefpias > quas Heliconi

confines efle dicebamusj haud procul»

imo fere ad radices Heliconis in ter-

ritorio vel agroThefpienii, fitum erat

oppidum Aicra, ita ditftum ab ΓΤΚίΜ

iuce quemo, quem Cadmus ex Oriente

in illaloca veniens ibi confecraverit, b)

natale folum & patria Hefiodi Poetae, quod licet contemtui fuerit habicum->»

ob "loci potiiTimum afperitatem & fa-

lebrofum folum , unde neque Poéta-»

ipfe illud laudare (uftinuit $ nobile ta¬

rnen & memorabile fa&um eft natali- bus tanti viri atque alumni.

Hinc manifeftum eft parum re- ferre, utrum in iplendida & diviti pa¬

tria cuiquam nafci contingat» aninite-

rili

éJ Heinf. apud Spene er um de legib. HebrJik»

2.p, 466. Bocbart. Cbant4Hg*4/l·

(11)

rili & vili, cum nftquft illa gloriam in*

genii, ftudiorum, & virtutis alicujusau-

gere atque extollere, neque hacc mi-

nuere, aut fupprimere poffit. Sola^.

namque virtus homines nobilitat, ut

redliifime Seneca c) dixerit: Nulli pra*

dufa eß virtus9 omnibus patety omnes ad*

mit tit y omnes invit at, non eligit dominum»

non cenfum* nudo homine content a cfi. Po*

tefi ex ca[a vir magnus exire·, & ex deform

mi humilijt corpufculo , formofus animtuv

sc Uber & magnus. Et alibi d) de flu-

diis fatetur: pejje illa hominem darum &

stabilem ejßcere. Non itaque quacren- dum eil ubi, & qua foli qualitats geni-

tus quis fuerit, fed quam honeile e- ducetur, inilituatur & accrefcat.

Ut autem aliae perplurimae urbes*

ita quoque modo laudatae, poftquanu

fuo ftetifient tempore, communi ces- fere fato, foloque funt aequatae. Ν am

qui terras illas luilrarunt, narrant, ru-

dera tantum Thespiarurr^ conipici. A*

fcrae vero tempore Paufoniae, nihil

praeter quandam turrim reliqui fuit5

unde mirum non eil, ne quidenu l locum oppidi hujus dignoici nunc ρ ofle.

De

f) epiß. d) ep,

(12)

»

De akitudine Heliconis mnkaha- bent tam veteres/iquam recenticres

Scriptores. Arato in Plicenomenis di-

citur ύφαλος 'Ελικών. Hefiodo 'Ελικώ¬

νος ορος μεγα τε ζά$εόν τε.

,

Luere-

tio : magni He lic en is mom es. Teftatur ctiam Georgius Whelerus, nationo

Angivs, in defcriptione itineris per Graeciam fa&i > verticem Heliconis mirandae eflfe altitudinis, ut inter ipfas

nubes confpiciatur, perpetuaque fit ob-

fitus niye. Quin etiam Strabo &Theo- phraitus Parnaffo ενάμιλλον efie altitu-

dine Heliconem rcferunt. Et Whe- lerus d* figura Heliconis addit* eurru {ins jugis & vallibus hand diflimilemj eiTe Camelo, fiio cum gibbere. Quod

idem Strabo affirmat, dum Heliconem lalebrofum appellat montern. Videre hinc licet non illum afcendcntibus fa- cilem efle & pronu, fed praeruptum&

arduum , ut non nifi defatigatus quis

·,

jwgum ejus occwpaverit.

Sic ml fine magno vita labere de di t mertalibus.

Quicquid magnum, nobi¬

le Sc excclfum eft, non nifi luftationc

& indufiria acquiritur. Quamobrem

dum virtutis Sc cruditionis metam ad-

co

(13)

eo remotam, & tanquam in arce edi-

tiflima pofitam finxcre vcteres , ad

quam ne oculis quidem pcrtingere quis ppilet, fignificare voluere, non illud

facilc efie itcr, quod ducit ad honoris

& gloriae acdem, fcd afperum valde &

praeruptum. Ad hanc ergo confcen-

furis, non aperfa, plana, &brevivia_3

eundum, Ted afperå & longa, diu quail ferpendum, frequenterque fcandendu

per durifiima quaeque, per fudorcs 8c

lucubrationes, per inopiam faepe 8c

paupertatem, fortunaeque alics cafus,

uc tandem per angufta, ad augufta, &

felicitatem veniatur. Non enim da-

tur ad Mufas lata currere via, fed ni~

tendum, laborandum fudandum que eil

ut tandem ovantis in modum, muni-

mcntum illud alias inexpugnabile quis accedat, magnificumque virtutis habi-

taculum, & praemium laborum obti-

neatur, ubi poftmodum quieta & tran-

quilla vita, rebusque optimis affluens, perpetuo fit transigenda.i

Licet tam magnus, abruptus &

praeceps nofter fit Helicon, quem brc- "

viter luftravimus $ inter ipfius tarnen

rupescrebri erant campi, valles, & pra¬

ta atnoc-

(14)

ίο

ta amcenis veftita arboribm & herbis i de quibus Paufanias ille Graecanicaru

reriim accuratiifimus fcriptor ita lo- quitur : Helicon montium, qui in Grada funt, praftat foli bonitAte & Ar b or um cre- britate. Arborum funt ibi frequen- tiffimae, abietes, lauri, & andrachni fru&u fvaviilimo. Herbarum vero

Helleborus niger omnium optimus, a- conitum pardalianehes radice fcorpiu

imitante, praeter alias quam plurimas,

de quibus Plinius ita fcribit, mentio-

ne antea fa&a Hellebori Heliconii:

qui mons & aliis laudatur herbis; quod

vel inde concluditur , quod Poetao

ut Hyblam & Hyn? ettum, ita Helicona

vocent μελΐσν0βο]ον j db apibus depå- flum 8c μελισσήενία. Horatius eum-»'

nominat Helicona virentem. Et in_»

Odis illi fermo eft de umbroßs Heiko-

xis orijs 'j quod idem in fuofomnio Pro- pertius innuit, dum ait:

Η i fm eram moUi recubans Heltconis in umbrA' Hue pertinet άλληγόξημα pulcher-

rimum Valerii Maximi e) ubi de Pl#

tonis apibus: at mihi quidem s inquitj

idé

') hb. Le dp. f, Ext, q*

(15)

It illa apetf rott mortem Uytnettutn tbymi före redolentem r [ed Mufarum Heliconios.

coli« i omni genere dottrina viner tes, Det¬

tum infiinftu depαβλ, maximo ingenio ydul- cißima alimenta fumrrne elequentia infliüas- fe vidertur. Sic quoque Lucretius/ :

Fhriferis ut apes infdltibus omnia libant,

Otn nia nos itide depafcimur aurea diBat

Aurea pcrpttua femper dignijfima vitas,

Ititer alia vero mofttis hujus me-

morabilia, quae Paufanias annotavit,

non poftremum efle putamus> quod

nempe ibi nullae omnino vel herbac

vel radices gignantur, quae hominibus

lethales & venenofae fint 5 quin po- tius ferpentum & viperarum nocentis- firaum virus loci ejus paftionibus infir-

metur & extingvatur, quod alioquin

hominibus & cetcris aqimantibus mor*

tiferum eil.

Maximae quidem difficultates flu- diorum ad culmen nitentibus occur- runt 5 ne quos autem illae aut a coe-

ptis absterreant , aut remorentur de- turbentve* iummo vifum eil Numini, moleiliis Ulis varia interferere amoena?

quae animos obledtarc & inter fudan- dum

f) Lib.III.v,/!) iU

(16)

It

dum fefifos reficere poflent. Ut enim' objeftis fvavibus & jucundis fenfasex-

tcrni moventur & excitantur, ita ani- mi, quos interdum taedet Iaboris,fci-

entiarum & artium dulci 8c grato odo-

re recreantur. Quae quot divinas fpi-

rant fententias, quot mellea fudant di-

&a , tot dulcia praebent alimentär»

quibus ingenia quafi a hin tur 8c matu- ritatem aftequuntur. Quamobrem Se-

neca alicubi ait j leSfianet» alere inge-

nium. His nihil noxii, nihil pernicio-

fi fit immixtum, fed omnia pura fan-

&a'< & faintifera fint.

In Helicone noftro varii generis

ferae gregatim errabimdae vagantur,

quarum fpecies frequentiores funt, a-

pri, cervi, maxime autem Icpores. Ha¬

rum ex multitudine Helicon vocatur

hodie Zaghara, ut Whelerus in fuoan-

notavit itinerario, quamvis verofimi-

lius fit, ex frequenti lftic fa&a vena- tione , canibusque venaticis noitieiu hoc illi eile impofitum. Venaticuse- nim canis lingva Turcica dicitur Zag h Ar.

Haud aliter in Scholis nonnun-

quam 8c Academiis, errabundi quafi

incerta per, avia abduci fe patiuntur

rnulti,

(17)

l*

multi, qui ftöndum redarn vivendi, ftu- diaque tradandi rationem didicerunt.

Horum funt alii, qui rationis frenurru

cxcutiendo honefta & reda non fe- quuntur, fed apforum iniiaf indomi-

tis & feris moribus discurrunt. Alii

cervis fugaciorcs & inconftantiorcs,^

fuos mores, adiones & vitam ad quam- Iibet novitatem componunt, literas de-

fultorie tra&ant. Hoc ftudio vix pri'

moribus labris deguftato , ad aliud

transvolant. Alii timidi, difficultate absterreri fe patiuntur å ftudiis.' Hic igitur conftituti funt Venatores, Prae- .ceptores&Magiftri,Profeflbrcs & Do¬

lores in Scholis & Academiis, qui ha$

feras, haec monftra* haec vifia venétur,

exftirpcnt & eonficiant. De tali infti-

tutione loquitur ita Cicero g): ftullum

tnunus Reipubiic* ajjeri ma jus, melius que

fotefi y quam fi doceatur atque erudiatur juven tus, tis prafertim moribiu atifo tcw-

poribusy quibus ita prolapfa eft, ut omniu tpihus refrananda atque c ter c en da [it.

Porro in Heliconis rupibus & in- terjacentibus vallibus, frequentes in-

venimus manaffc fontes 5 Unde Ser-

viw

g) de divinat.

(18)

Η

vius b) de monte Hdicone a it plurim*

cAdere flumwA. Sic Martialis /):

PrAtcr aquas Helicon & ferta lyrASque

Deorum >

Nil htbet ---

-

Idem confirmat Lucretius K) ubt

meminit torrentium Helicoms, fiquidem approbanda fit emendatio Ifaaci Voffii ad CatulJum /) Iisdem in torrentibus cygnos faifle duicia modulantes car*

mina, ex citato Lucretii loeq fatis col-

ligi poteft, quamvis corruptus fit ad- modum, & juxta fententiam eruditi

hujus viri per totam illam poéfin dif-

ficillimus. Laudatus antea W helerus, qui hisce temporibus iter per illa lo-

ca fecerat, ipfeque montern confcen- dit, multus eftin defcribendis Helico' nis aquis, quarum quaedam, tempore

maxime verno, non fine periculo trans-

eunturj quaedam ex praeruptis cauti-

bus in fubjeda loca , tam dulei cum-»

ftrepitu, cadunt, ut Poetis canendi car-

minaque cgregia pangendi jucundanu

fatis matericm praebuerint.

Loca Mufis quidam defignant fo-

lifaria ti) Ad Εcl. Vir g. 6. (4. t) in Sa tyr. Epigr. ad

Ilaccum lib. I. epigr. j6. k) lik. 4» V.

f<ff. 1) p. Hg.

(19)

15 litaria & remota > qualia rure inveni-

untur inter filvarum & nemorum a- mcena 5 ftudia enim ömnia, & inprimis

Poefcos, fecefifum legentium & fcribcn-

tium atque otia quaerunt. Alii tarnen

in mufeis ea melius tra&ari putant. Ju- cundum equidem eft, & excitandis a- nimis aptum, viderc faciem ccdi fere-

nam, virentem tot hcrbis & arboribus

terram, circumcirca errantes feras7i-

tem praeterlabentium aquarum mur¬

mur, volucrum eantus frondiumque &

apum blandes fufurros audire. Hujus-

modi igitur locis plurimi capiuntur.

Mufea tarnen meditationibus opportu- niora exiftimantur. Clauftra eninu haec cogitationes magis magisque in- tendunt, quasvaria illa in filvis Scam¬

pis obje&a interrumpunt faepe atquo

impediunt. Interim tarnen juvat haec variare, & poft otium domefticumj fub dio aliquantum in locis amce.nis verfk- ri, unde fpiritus excitantur & animi, quod Cicero in fuburbanum fuum fae-

pius fe abdensj & alii feciile leguntur·

Hinc eft, quod in montibus etiam

novem Mufis domicilia conihtuerint, quas,ut fapientiae deas, difciplinarum-

que fautrices ibi colerent & venera-

rentur.

(20)

ιό

rentur. Heliconem autem narrat Stra*

bo Thraces primum Mufis dedicafio t qui olim fueruntinquiIini non tantum in Boeotia, verum etiam aliis Graeciae locis, ubi pariter loca quaevis amce- niora Mufis confeerarunt, ut Pierumj Macedoniae montern, Olympum itu ipfis Macedoniae & Thefialiac eonfi*

niis, Pimplam & Libethrum Macedo¬

niae item montes; undeMufae Pierl·

des> Pimpleae & Libethrides di&ao.

Strabonis verba fiint η) · In Hcliconu efi antrum Libethridunr Nympbarum. Un·

de conjetturam quls facere fofit, Thraces fuiffe y qui Heliconem Mußs confecrAverunt>

qui Pieriam quoque , Libethrum & Pim¬

plet am ilsdem de ab tu dedieaverunt: Ü ff*'

ere Bieres ditt i ,

q ut cum defeeißent 5 Ma¬

te dones tfia loca obtinuerunt. Idem o):

Pieria, Olympus, PimpUy Libethrum anti- quitus Tbracia fucre loca (i montes, nunc Macedones obtinent. Et Heliconem Muß*

confecraverunt Thraces Boeotia tnquilini)

ut & antrum Libethridum Nympharum-j>

jam qui Antiquam procuraverunt mufiranty

Thraces perbibentur, Orpheusy Mufausy Thamyris > (lf Lumolpo nomen inde fattum fuit. Narrat PaufaniasHeliconempri-

m0

η) ρ a£. 6i9< o) pag. 72z.

(21)

mo facrumfa&um effeab Aloéi gigan-

tis filiis Ephialte & Oto , hosque pri-

mos fuiffe au&ores, ut tres Mufac ibi

colerentur fub nominibus Meletao»

Mnemae,& Aoedae. Interjefto deinde tempore, Macedo quidam, cui nomen

Pierus inftituit, ut novem Mufas, no- minibus iitis notiffimis, in Helicono

venerarentur, inaitatus in eo difcipli-

nam Thracum j qui teile Paufania iru»

Mts colenåis ceteris fuere folertiores.

Non ignoramus, Ciceronem, demen¬

tem Alexandrinum, aliosque , de ori- gine Mufarum opiniones fovere plane

diverfas, quas, ut ad inftitutum noftru

non pertinétes,ficco praeterimus pedc.

Superftitiofe licet antiquorunu

nonnulli Mufas genios quosdam efTe>

crcdiderint, virtutesque illis tribue- rintdivinas; prudentiores tarnen haec

& hujusmodi alia pro fabulis habuere,

hisce vero figuratise nominibus mora- lia prorfus egregia elicuere, ufuique ac- commodarunt humano. Quamobrem quod leporis & fvavitatis multum exifti- mabatur Muiis ineife, ftudiis deinde, &

disciplinarum artibus merito tribueba-

tur. His enim dediti cum raria erudi-

δ tt®

(22)

η

t-ione pollere cupiant, de hac acquiren-

da funt folicitij per poematum & hiftori«

arum varietatem, per aftrorum & uni-

verfi hujus contemplatione accuratio-

rem, aliaque ftudia, quibus & aliis fibiqj

Vtiles efie queant, & lpfi dele&etur, no-

minis^ue decus aeternum comparent.

Quod praeter alios quamplurimosCice-

ro animadvertens frequentiflime ftu-

diis invigilavit* tandemque voti com-

pos, verba, quibus cade extolleret, vix reperiebat. Ait vero, int er alia p) fludi*

Adolefcentiam alere·) feneUutemobltßArLM fecundas res ornare, adverßs perfugium fölatlum prabere.

Vit ad aquas Heliconis redeamus,fci<

endumeft, fluviosibiextitiflfe celeberri-

naos, & inter eos, Heliconem ipfi monti cognominem- De quo Paufanias <j) ^ loquitur : Pr<eterflutt Helle ο η am »is. Is

ultra (ladlttm 7f in fr a t erram fe abdi t: oc*

culto deindemeatu fladia zzelapfus, fe de*

nuo oßendit, & Bapbyra nomine pro Heike*

ne fitmto ·> in mar c fe ita vig a bilis inferh

Narrat deindeamnem hunc univerfum aperto quondam alveo decurriflfe, ab eo

vero tempore, quo mulieres, quae Or-

;

pheum

t) in Örat. pro Archia <f) IIb. g .ρ, 7dg*

(23)

19

ph-eum occiderant, illum ingreflap, fan- gvinenn abluere vellent,terram fubiifiej

nc pollutis ea caede feminisad expian-

dum fcelus aquasfuas praeberet. Alius>

fed anguftiorisalve-i fluvius in ipfo mon- tis jugo fcaturiens, vocabatur Larnius.

Rurfus alium Holmii nomine memorat Strabo r) in Helicone edi, &Gopaidem paludem incurrere juxta urbemHaliar,-

tum. Ejusque meminit Heiiodus circa

initium fuae Theogoniae, facrum vo-

cans fluvium, quodMufae ibi lavare for

lerent- Addit Heiiodi interprcs hoc i- pii nomen impofitum fuiffe ab Holmio Sifyphi filio. Fluviorum vero Helico-

niorum celeberrimus erat Permeflus five Termefius , quem Strabo in ipfp

monte oriri, Paufanias , montern cir*

cumfluere, & Heiiodi Scholiaftes^ mon- ti vicinum efle aflerunt ? quae facilt^

conciliari poffunt. In hoc etiam Mufae

laviile putantur* ut & in Aganippo>

quam Permeflfi fluminis filiam faciunt poetae, unde etiam PermeiFis di&a fit.

Situm ejus Paufanias accurate defcripfit

i) In Helicone, inquiens, qua iter eft ad Mufarum lucutn, ad Uvam^fons efi /iganip-

B 2 pe

(24)

ΙΟ

fe. Et CatuIIus in epithalamio Ju!iac&

Manlii: —- ThefyU

Hupif Aon tos ffecM Lympha qttos fuper irrtgat Irigerans Aganippe.

Alii praeterea Fontes in Helicone

erant, ut Arethufa, Oedipodia, Pfam-

mate, Dirce, & Hippocrene. Hujus

meminit Strabo t) fecundum poétas, &

Paufanias, u) quod nempe Pegafus Bei- lerophontis equus eum aperuerit iru ipfa caute unguU, quod fuberat, feri-

ente vel fodiente faxum, unde etiatru

lpii nojnen; i7nra enim , & xgm eil

tquifons. Addit Paufanias, fitum eiTe fupra lucum Heliconium ftadia ferme viginti afeendentibus. Hcfiodus initio Theogoniae jungit ei epitheton ioetié*

νς> quod doftiifimus Graeviu* Sc alii explicant, qnaii circa ipfum HocvioUt aliiqj flores fuccreverint· Graccusau-

tem Commentator μελάνυ&ξον inter¬

pretatur i. e. nigra manantem aqua^*

Huc itidem Muiae lavandi caufa con-

venifle perhibentur, ut ad Aganippen»

Permeilum, Sc Holmium»

ACS-

(25)

it

Aflidua hac lotione fignificari vi*

detur iingularis quaedam animi & cor¬

poris caftitas. Quia itaque Muiis illa

(it tributa·, meminerint ipfarum culto-

res, puritati quoque ab ipfis dandanu

efle diligenter operam. Animo m-

primis haec impendenda eft cura, ut

quicquid llle cogitet, fentiat & appe- tat, per omnia reftae rationis mode¬

ramini confentiat, ita fit, ut ratio pra- fit? appetitns v er o obtempcret χ). Orna- tui animi tanto fimilior debet efie cor¬

poris, quanto arftiore junguntur co-

gnationis vinculo. linde., ficut cor-

ori varia funt membra, ita fingula ad

oneftatis officia erunt componenda.

Ex aquis Heliconiis bibere , ra¬

tio eft loquendi Poetis maxime famili-

ris. In Anthologia Epigrammatum.»

Graecorum, Hefiodus bibifte dicitur

ex Hippocrene. Et Perfius, initio Sa- tyrarum fuarum , de fe ipfo :

Nec labra fonte prolui CabaUino.

Haud aliter Propertius de fe die Ennio:

Parvaque tam magnU admbram fonti*

bus ora-t

lin de ρ äter fit tens

.

Pnnius ante bibit*.

Idem

x) Cic, I. Ojfie,

(26)

ii

Idem vcro eil, acfi dicas haurire eru- -

ditionem illis in locis, ubi artes libe¬

rales florcnt, & docentur. Unde ek' ganter Solinus γ) de Aganippe & Hip-

pocrene loquens, ait : Quos Cadmu

literarum repertor primus, quoniam eque*

ftri exploratione primus deprebendißet, dum

rimatur qu£nam adiffet lo c a , incenfa eft

licentia Poetarum , ut par it er utrumquta dtffeminaret'ur, fcilicet quod eorum alter

alitis equi ungula, folicitatus föret , alter

potus facundia ahimas irr ig ar et & quei f, aperta föret alitis equi ungula , quol

pöti infpiratioHem facerent literariarn.

In Helicone lucus erat arboribus con-

fitus, & tempore aellivo varii generis

odoriferis floribus amoenus > ubi mu- fae plurimum verfataedicuntur. Hujus

Mtifarum luci meminerunt Paufanias*) Pliriius a), Solinus b) aliique. Fuit ibi

fpelunca å Thracibus dicata Nymphisi

fivc Libethri montis mufis, Straboni c)

difta λειβφ£ΐ$ών Νυμφών ctvfpoV quod .

videtur Catullus d) intellexiile> dutiu

naemoraret Thejpiae montis Aonios fpecus.

FuiiTe quoque in Helicone, haud pro- cul * y jpag. 27 r. i) 4. 7. påg. SS' b) 1*7$. ή

påg. dzp, 72i% d) pag. 13g.

(27)

eul Pérmeflb, locum Melifieeis a Rege,

cui nomen Meliffeus, qui in his locis regnaverit, didum videre eft in The-

nacis Nicandri , ubi de Hefiodo in_»

hunc modum loquitur:

Verba Melifoo fi quondam dfcraeus /«_»

Antrot

Hefiodus cecinit Permeßi ad ßumitiis

undas.

Quin & exftrudum ibi fuifle ternplum quoddam cultui Mufarum deftinaturcL,

refert Strabo «·).

-

Aram quorjue in Helicone fuiiTo Jovi confecratam, quam circum Muiäe

choreas inftituerint Hefiodus refert in

Theogonia. Multitudo-prsetereaingens pretiöfiiTimörurii tripodum ibi confpi- ciebatur, quos variis temporibus varii

loco illi dedicaverant. Horum max im έ unum laudat Pau/ahiäs/>. Quippecum

Hefiodoolim facrarv fuerit, ob ejus car- mina inChalcide adEuripum Eubceae*

ob antiquitatem in pretio habebatur,

Condecoratus infuperfuit locus ifte plurimis ftatuis fparfim difpofitis> quac ob artem & opus, quippe aprceftaritis·-

iimis Nicandri Scholiaft. e) 629, f)fag.

771.

(28)

14

fimis totiusGraeciae Statuariis clabora-

tae, inaeftimabiles funt habits. Haru XXV. praecipuas cnumerat Paufanias

I. II. III. trium fuerc Mufarum antiquio-

rum , å Cephifodoto celebcrrimo fcul- ptore fabrefaclae. IV. V. VI. trium alia-

rum Mufarum ab eodem artifice. VII.

VIII. IX. trium rurfus Mufarum, Stron-

gylionis opera. Χ. XI. XII. trium, quae

iuperfunt Mufarum, ob Olympiofthene leulptae. XIII. Euphcme Mufarum nu*

trix faxo incifa XIV. Apollo & Mercu-

rius inter fe de lyra litigantes , e mar-

more confe&i XV. Bacchus, opus Ly- iippi. XVI. Priapus, inter cetera ejus lo¬

ci infigniafpe&acula. His g),

Adde repertores dottrinarum, Atque le*

forum : Adde Helteoniadum comites :

XVII. Linum e parvo Saxo in Spe-

luncac modum cavato prominentem,

cui parentabant quotannis, antequanu facra Mufis faciebant. XVIII. Orphei

Thracis fimulachrum, ejusque myfte-

rii; fimul circumftantibus canentem-»

feris in marmore & aere exprefis.

XIX. Thamyris Muficusjam caecus fta*

bat,

g) Lncrtt. ///. v» top.

(29)

ra- bat , fracftam lyram attreftans. XX, A·

rü rion Methymnaeus Delphino infidcns.

ias XXI- Sacadas Argivus, ab imperito fcul-

o- ptore effiftus, qui quod Pindari de eo

al* carminis exordiii non intellexit, corpo-

ia- ris magnitudine nihilo tibicinem tibiis

II, grandiorem fecent. XXII, Hetiodusci-

n- tharam genibus fuftinens. Quin & a- ae liorum vel Hcroum vel Heroinarum.»

Ίβ ftatuae ibidem confpiciebantur, ut

u, XXIII. Arfinoes Reginae, quae Ptole-

u- maei Cerauni & germana foror & con- r, junx fuerat, Struthocamelo aeneo in··

γ. (identis. XXIV. Telephi Herculis filii infantis, cui mammam praebebat cer-

va. Denique neque animalium ftatuae

deerant. XXV, Bovis enim infigne ii-

mulachrum ibidem fuifle , Pauianias ,

ut cetera, tradit. Juxta fontem Aga- nippes fufpenia erat tabula plumbea_»>

, cui omnia Hefiodi carmina erant inciia·

j Ccterum hic tantus apparatus tantaque I I magnificentia hoc tempore evanuit,

adeo ut Whelerus queratur fe vix te- nuiflima ejus invenffle veftigia. Et fi-

J# quidem ilhic venit tempore verno, de-«

-

, prehendit Aganippendo&rinarum fon-

t tern congelatwm, Hippocrenem autern

inve-

(30)

20

invefUgarc ήοη potuit* Hoc tantumJ refert, inter equitandum, in luco He-

licönisi equum ipfiusper fingulos gres-

ius unguiis aperuiße centenas aliquot Hippocrenes in humido illo & limofo

folo.

Cum itaque Helicon Mufarum.»»

quo Academias intelligün fuperioribus

diximus, adéö rerum bonarum, hone- ftarumq; artiu ferax iit, neceiTariü omni-

no eft, ut viri opulenria pollentes ea, quae ad incrementum & decus eorum

confervandu faciant, larga manu confe*

rant; ut eruditos & ad eruditionemni-

tentes generofa munificentia juvent?&

fubleventj inopia vero preiforum ho-

neftos conatus liberalitate fua promo*

veant neceifarium eil, ut qui potefta-

te gaudent, curent, impenfis quantum*

vis maximis exornari Academias Pro- feiforibus & Dodonbus in totins pa->

t-riae bonum, atque emolumentum ma¬

ximum, ii enim

Sint Mec&nates ,ηοη deerunt - Maronen

Quemadmodum autem hujus univerfi

omma mutationibus funt obnoxia; if*

quoque; itudia fuos .Jiabent fatales

circu-

(31)

17

circulos fuere, Ted funt nullae hodio in Helicone Boeotio Mufae.

Interim tarnen cum regimini &

moderationi divinas ftudia etiam-, 8c

artes liberales fubiint, illum omnisbo-

ni au&orem & confervatorem iuppli-

ces veneramur a velit clementer, tot

periculis eircumvallatam patriam ca- riiTimam fortam & tecVam praeilare} 8c ineaHeliconemhunc noftrum Salanu,

Ut perpetuo floreat, vigeat, nec quic-

quam cx fuo fplendore &orna-

mento amittat.

s. D. G.

(32)

Eximio atme Do&isßmo

Jwveni #.

Dn, AARONI Se&ctqmiff/

Confangvineo fuo honora-

tiffimo.

N°» equidempotis eß mea der verfusfun¬

e Mufa,

Attamen bas partes nunc velit eßi

fuas:

Scilicet officio defungi geflit cAmici,

Et dare Utitia projpera figna fita.

Quid valet ingenum dum pulcris d'

ßruis aufis,

Publica roßra ter ens, dulcis Amict,

tuum.

Egregios matysjibi grator, 0 la*

bores,

Utpote qui quouäam pramia magni ferent.

Pefiore, qnodfupereffi calido niveocgt

vovebcf Ut veniatßudiis gratia midta tuif·

Faufta cun&a adprecans applaudit

Erl. Rosell.

References

Related documents

[r]

[r]

I nuvarande torksystem redovisas resultat för effekt tork, beräkningsosäkerhet energibalanser, effektförluster och fjärrvärmeproduktion vid torkning av torv respektive trä..

[r]

[r]

I studien ställs även ekonomisk frihet i korrelation till ekonomisk tillväxt för att undersöka om ett samband finns mellan variablerna.. Slutsatsen visade att

Simulated results of aerosol optical properties, such as aerosol optical depth, backscattering coefficients and the Ångström expo- nent, as well as radiative fluxes are computed

As it can be seen, the potential for biogas production within the Swedish pulp and paper industry is of relevance in several aspects, and this study covers