Viri Amplißimi

f

14

Quod fornt»mihifaufiumque fit!

DISSERT ATIO

De

E P O P OE I A

Quam Ex

approbätione

Celeberr. Facuir. Philof.

Upfalenfis

Sub moderamine

Viri Amplißimi

HEMM1NGI FORELIi Poes, Profeff, Ord.

Et

Coll.

Philo!, h.

t.Decani

Publico exArnimc ontmitto

ANDREAS L.

O-

Gothus,

i^4d d> tq*Ulfartii in^Auditorio

Gußn*

-. <vUneMajoriantemcridiem%j!nn>

**93-

;4S»*Si»«!S»<!8MMMM88M!§»<MMHI

ÜPSALjE,

ExcudicHENRICÜS KEYSER, Sat. R*.

M;tis Acad, Typogtaphu«.

Reverendißimo in

P A T R I

II A QUINO

SPtCEL

S, Theologice D

Celeberrimo, Epifcopo Dice- cefeos Lincopenfis tißimo, Frafidi ejusdemCon- fißorü gravißimo, Gymna-

fii item Epboroy ^ac docl:

o-

rum

Patrono optimo.

AcrarumAntifiesrerum,quoPra£fuIe3tcmpli Surgithonosjcultusqjmanetpurifiimp aris, Atquelaboriferis fiant prasmfoceEtaCamoenis:

Dum TuaTe lasto tellus Oft-Gotthica vultu

Excipit,& grandes (Tibiquosfol^aureusorbis,

cAROLVS,Ar£toismerita obTua maximareddit)

Summi Doäoris titulum, veneratur honores;

Ecce,etiam meafollicitå cum mente,volutans Mufa, quibus potfit tefiari gaudia verbis,

Et pia tot plaufua inter Tibi fundererota, Oifert ingeniij fibi quas Epopoeia diftat, Primitias, geftitqne Tuo facrare favori.

Accipe nunc, quado, munufcula parvafereno Vultu, fpemquemeam felici

provehs 6urfu.

Sit

Sic femper faveat Deus in Tua votavocatus, Sic Pylios vivas annos, fic aureavitae

Fila trahacLachefis, fic ^{retti vera} cupido

Extollat fuperaftra Tuum poft funeranomen,

Nominis T uiReverendiffimi

Cultar humillittm

ANDREAS L.

EPOPOEI^E

Pars Generalis

/ GAP. I.

Initia Voefeos

impolita. de

arte

poetica qui

fenpferuntpraetpuus fupereft Aiißotcles. Ille k

dotlis laudatur. Ideminr epoeticaditxprimus.

IJamquam ex uberrimoillo

|g^$Ä|rartium feientiarumq; fonre,

natura humana, etiam poe»

fis emanavir; cum tarnen

omnes artes rudiores primum, traclu dein-

de temporis

excolantur (d),fieri aliter

ne-

k quir,quinpoemataquoqueinitio rudia,&

quafi extemporanea fuerint,

quemad-

modum (ummus illeAriftoreles (^)nos

docec. Nondum enim pratftantiflimus poéta Homerus

exftiterat, nondum phi-

A lolo-

(a)lULlUS Scaligerpoet.L.3.C. 97. P. 370,

'b) _{poet♦ cap. 4.} Conf. Quintil. Infi,Orat,

L. 9. C. 4. P. 718. Lilius Gyraldus dePoet, Dtalogo 1. pag. 21.22. I. Scalig, Poet, L, 1.

„ C. 2.P. 1j,Gerardus loa.Vo(fius</# Artispoetica

Natura & ConßitutioneC, 3. P. 13. Ifaacus Vof-

fiusde Pdématum Cantu &viribus RythmiP.1.&2.

DanieiHeinfius de conftitutione Tragocdia CapXIII, LaurentiusFornelius poet. L, 1,0,4,

Q 2 §

lofophusvitia noraverar/uamquein arté

virtutcs redegcrat. Jed poftquam^cxiftis

rudimentis excedere coepitpcefis,excel- lentiaqueeluxeruntingenia,•rum demum

animum appulit Arifloteles ad alsquam legem ftatuendaro, fecundum cujus te¬

norem poemata in pofterum conforma-

rentur, Non quin poétae anteaaliquid

bene fingereac disponerefuisin operibus

potuerint,-quum etiamantelaudatiPhi- lofophi tempora^, clariflima poetarum Lumina confpecta fuerinr»Suum utique principemante viderat Pcetam Grsecia;

Lt ^ante SophocleoincefieratTragoedia

cothurno. B Graecis etiarti alios, quide poetiea fcripferunt, exftitifle, eo minus

dubium ed, quod hodieque nomina ii-

lorumlegantur, licet ad nos eorundem Scriptanon pervenerint. Atveroin hac

tanta fcriptorum clade fupereft nofter Ariftotelesaqui ubi vidit,quantum,quina¬

tura fit feli*, artis fimul prseceptis ad

condettdum_poetna egregium adjuvetur;

cx optimo equidem confilio fublimes

quoque voluit cogitationes fuas ad du*

diupoeticum proroovendum eonvertere.

V 3 O

Ac proindeillas fingendi cancndiquevir-

tutes, quas poetis, vel benignior natu¬

ra indullerar, vel ufus felicior attulerat*

fuisde poeticalibris complexus eft; Ne-

que certe fine (ummo judicii acumine.

Nam unicum licet rei pceticaelibellum

edaxreliquerit nobis vetuftas; ille tamen

tanto cum. applaufu exceptus eft, utfui

Auctorem magniViri ccrrarim quafi lan»

darint laudenrque Hinc egregiumAn-

lonii Lulli,(c)infignis oratoris, inhocge-

nere exftat judicium. Hincceleberrimus Daniel Heinfius» (d) Negart nonpoteß, inquit, nihil

efle

ab Arißotele profeölum,

quod

majore

fit jndicto perfcriptum: nihil,

in quo, cum

Jublimitatem

Viri

adm

trattis

ftterts,qua

in ommbus elucet,

tantum

fimul

erudittonts invenias. Nam, ut

reliqua

o-

mittam, qua

hic de

Tragcedia leguntur,^non

ab hominealiqao,

fid

ab ipjoPoetarumprd»

ßde confcriptaatque

edita vtdentur. quid

quod etiam ante illuiii doftiflimus Ari*

ftotelis interpres» Francifcus Robortellus

tan-

(c) Lib. VII. Cap. de oratme (rf) Vttfat.

ad poet, Anfiotelih

O 4 ®

(e) tantisinamoribushabuerit Ariftotelis poeticen, ut ie contincre non potuerit, quin fui temporis Philolophos ve'ncmen«

tius arguerct, qnod poeticen non minus,

quam iJheroricen Stagiritae negligerent:

quum tarnen arres liberales,quaeinter(e connexione quadam arftiftima conjunöse funt, iic å le nondivellerentur« Pulchrum

quidem

efl, air ilie, n

ojje

mottonum yrin*

ctpta &(fuietis, cceli ctrumvolutiones (jr

fiderurn;

Elementorum quahtates, (jr qua

hujusmodifunt.

At

turptjfmum

quoqueanti- q uttatem ignorare omnem, (jr eas non atttn-

gereartes, qua in mediis caetibus _{regnant, a}

qua

mentibus hominum

domtnantur; (jr tn eorum inttmos fenfus itupervadunt,ut non alia ratione tamdtverjas voluntatesjamdi*

ver/a

ßudiajam

dtjßmiles

^anivnos moderari quisptam

poßßt,

(jr quovoluerit, perducere.

lnprimis autem, ^»/i,qu3efo, alia ^{re, ut}

fonant Petri Vidorii (f) vcrba, magis

ad virtutem colendam

adoleßentes,

quam

Vo* ₄

( e) in dtdicatione Cofmo Uedici Tlorentinorum

Duct oblata, (f) ^Comment:In Atißot, Poét.pag.s,

ad teet,

@ 5 ®

vocibitt poetarum

infUmmantur')

autquo-

modo illi magis a, itiiisrevocantur,turpi- tudinemque evrum prope

oculis

intuentur,

quam fpeclatis, (frtanquam ante

pedes

po*

fitisexempilsillarumrerum, fummocon«

fiho ^a pcétis ca

de caujja defcribuntur

$ Cc»

terum quantos, 6c quam mites ferat ^po-

ecica frudus, co minus commemorarc mihi videor debere, _quo conftetillos å

doflifiimo quoque duiciflfimos omniaevo habitos efle. Neque enim, fihoc aliter

fefe haberet, viros tam multos in fui a- morem dcfideriumque duxiflec poefis:

Neque tanto ftudio praeccpta tradidiflet Philofophus» Quem veluti anrefignanum

fuum haud erubuerunt maximi quiqué

Poetarum inftitutores veifequi, vei fuis

etiam exemplis laudatiflimum illius fa.

flum comprobare. Cujus &egoveftigia legere inanimum jam induxi, cum hare

ftudiorum meorum rudimenta de Epo- pccia edere conarer: eo contentus,quod methodo^mea uterer. Etiam fitnim o»

mnia

(g)

a

veteribus inventafunt, hocfem*

fet (g ) Seneca Epißola LXV,

@ 6 @

fer ^novum erit, ufusy&tnventorumab alii's

ßientta & dispoßtio^.

CAP. II.

2(otatto Epopoeia. ejusdem

fignificatio.

^quam

late_{paté ut.} Nulla fiue metropoefis. (juxnar. £-

popaia (patéshtc intelligenda.

Opportune

^mentem venit illud

admodum

Åriftoteleum:

heic mihi

(a)

in

tos, qui nominum poteßatis funt imperitiy

paralogifmis

decipiy& cum

ipß

dtfputant^

tum alios audtunt Quapropter me

fubir, Epopoeiae vocem defcendere

?

& aroietv. Quorum prias non unain fignificatione verfatur. Modo cnim ver»

bum,modo verfuspoéticos varii generis

notat; Interdum de he^ametfo, &deni- que K<tr ijto%ijv de heroicocarmine ufur»

patur. noietv verOt ut ab initio poetis tri- butumerat carroina facerej

(b)

itapoft-

ea fabulofum aliquod poéma exigere Cgnificavit. (OQui pofterior ufusquia edaqa (a) Träet. i.e. i. de* Soph. Eltnch. (b) Euftathiuiw HomertII, ol^c)Ptt/.I.Scalig.wHi- jtmoup,2,Q,i,Voll..dtATt.poét3'S,&c.3,ß17

O 1 0

etiatn Plaronis

Anftotelbque

temporeob-

vtinuit, ambo hi (d j poeras» nontamä verfibus pangendh,quum hngendis fabu- lis,nominandts eftc docuerunr.E*duobus

iftis, £7T@* tk 7rtieiv% dcrivata Epopoeia» vi

vocis nihil eft aliud, quam verbis imi- l tans: Ac proinde fc adeo late eXtendir»

ut imitationcm, ramloluta, _quam ligata

oratione inftitutam, comprchenaat. Per- fpici hoc poteft ^ex verbisPhvlofophi: ^(e)

fl 3 emmuct,/xovcv Zug Astets fxéTfoig, intellige

pupcftmj.

h. e. Epica imitatuc

tantum fermonibus nudis, aut metris.

fcNam As>yag

\piAxs

idem valcre certum

eft, ac fermonem pedeftrem feu oratio-

nem profam, eique in hoc locometrum opponi. (f) Neque moveatquempiam, quod _paulo fupra c7ro7roiiou> vocet (Jtlpotjtnvi

neque exinde liceat ratiocinari, fermo-

nes Socraricos, feu Dialogos Platonis,

metro deftitutos,_quia Epopoei# nomen iis

h

v

(,</)PhtoinPhxdonepag.^yi.hrift.pcet.cap.i»inme-

dio.( e)_{poet. capt} ».(/) Co«/,Arift.poéf. C« i.ubi

oru" Asyag

£ ri/siptAspteT&lcw

intcrfe oppoiiit, ltem Yid,G.I. Voff.de Jrt. P.N.cär C.cap,i,§. 6%

© 8 O

iis commune quoquefaciat Ariftoteles»

effe imitationem pceticpm. Nulla enim absque metroAriftotcli eft pcefis.Quam-

obrem 6t ipfe primum meritoexcufatfe9

ut cum Madio loquar, (g)

&

rationem adfert, cur imitationen»» oratione foluta fcifiam,

epopceiam appellaverit.

?{am

fi

non,

inquit,itaEpopceia

nomine latius utamur^nul*

U communis erit vox, qua fattam fermone

tantum imitAlionem

figntficare _pojjimus♦

Deindeftatim innuere videtur fe tarnen non fine cauffa poéticum vocabulum

tribuere ejusmodi feriptis, inquibus imi»

tatioeft: A vulgo aurem nimis audaäer

nomen poetae iis ettam communicari, qui res vel

naturales,

vel medicas ^ver-

fibus exfequebanturj quum tarnenprae- eipue Poétarumopus abimitatione eflfet

aeftimandum. Minus igitur vera funt

illa Robortelii:(/?)QV<»r0, Plato, itemLu»

t'unus in Dialogis

rnirificiquidamJuntpoe-

t£, quia

imitantur. Aperte

enim

hoc

ipfum fententiae

Ariftotelicae

repugnar, utpotein qua

imitatioquidem

inprimis

vide»

(g)VincentioMadio Ittterp,in Ariß.poet/^b)pa$

Ij, in Ariß.poct. C. i.

© 9 ®

videtur facercpoetam,fednequaqvam ex*

eludimetrumjnde illud eft,quod_coropa«

ratione inter Homerum_atqve Empedo-

clem inftitutå,hunc non fimpliciter cen«

feat

phyficumy

fed magis

phyjicum,

qvam poetamefle voeandum. Adde _oportere poetammagis

fabularum

eff°e

effeflorem,

quam

metrorum.it)Quamquam nondiflimulan- dum fubjungihic, quia qmtenus imitatur,

poetaefl,

ItemJ(k) Fcjjent Rerodoti

fcripta.

numeris

adfiringi;

dr mhilominushißo- tia

quadam ej]et

cum metro, quamfintme¬

tro. Sed etiam ficconftabit fibi Arifto- teles 5 quippe qui &: Hiftoriam metri- cam, eo ipfo, ^quo talis eft, _neget efle aliquod poema; affirmetque poetam , ut

proprie fibi fic intelleåum ab imitatio-

ne, tanquam potiori parte denominari.

Aliud quidem ientit vir caftigatiflimi judieii Iulius Caefar Scaliger, (/) _puta HerodotiHtftoriamfi pedum

legibus aßringa»

tur,nonampiius

ejje htßoriam,fedpoéfin

htfto•

ritarn. Quo cum confentiens Getan

B dus

(i) Arift. poet. Ct X. p. 260. (kj)Arift. poet.

C. X.p.158 Conf. p.Heini- Tcag.f.$ p.39 (/J

Töet i, 7,"C, 2. p. poo.

@ 10 ©

dus loannes Voflius (m) hfflma, inquit»

fi ex

pro/a fixt

cxrmen, rennet nomen

bi•

flori&,

dr

préttcrex poemxtu

nomine

augetur*

Interim nulla erit _{pugna ,} fi modo ani»

madvertimus, Hosad laram, rMum vero

Phiiofophum ad anguflam poétarum appellationem; de qua utraque ante

di-

öumcft; refpexiffe* Verum haecha&enus.

Quantum ad voeem Epopoeia?,

eft illa

orationi, tam folutse,quam pedibus

vin*

öae indita» In _qua aeceptione tam laxa,

tantum abeft, ut ego in rc jamjam tra- öanda, imitationemvel profam, velqusc trimetris clcgisque poffit oftendi, titulo Epopoeise intelligam; ut ne

illo quidem

honore aut Bucolica, aut Satyras deß-

gnem, Unice illuddecoris inpraefens tri-

buo illi grandiori poéfi, qua illuftria fo*

lent, & eommodiffimc poffunt, ilkiftri-

um virorum facinora commendari. De cujus conftitutione quia ^agere mihi ani*

museft, hic erit locus, rci totius defini-

tioncm tradendi.

Cap [m)\ De Att, fiét* N,& C, ctp,2,$.

8*

O ii © CAP.

Ill

1 v

Epop&U definiiio & explicatio,

Ij^Popceia

^~*rois_actionem,

eft poéfis, praeftantem

_{augufto hexametro,}

He-

per narrationem ita imitans, ut vitam cumdele&atione doceat. Definio Epo»

poeiam non per imitationem, quamto- ti poéfi genus quoddam commune facit Robortellus, (a) induttux ad id afier-

tione Ariftotelis, cui tarnen nonnifi illae

quas enumerar, poefeosSpecies, imitatio dicuntur, Unde cum exceptione mg

ewÅtflizvis *i diÄrit Ariftoreles,

^

^w

Plurima ex auletica &Cithari- ftica. Qua locutione nonomnemaule-

ticam inteilexit, neque omnesaflcric imi-

tari citharoedos» quippe quo» odas hy-

mnosque plerumqve cecinifleexAthenaei

au&oritate deciarari ait Victorius. (b)

Sed & idem Ariftotelcs Empedoclcm

imitationis expertem facit, quinihilomi-

\ nus poetaruminnumero haberimeretur,

i " Effeenimpoemavelfineimitationepoteft.

B 2 )

£4}pag. ärcafinem.'yb)pag.

Art, jwi, n, & Conft, c,i. $.7

§ 12 ®

Kam praeter

hymnos Deorum

,

funt

res

naturales,funtmoralescarminibus

fcriptae»

([d) Quapropter

neceffum mihi fuit ejus*

modi ftatuere genus, quod

omni

expar¬

te rem poéticamexasquarer,

Nequivit

autemmagis idoneum efle

aliud,

quam Poefis. Utenim Pcéttce,feu (cientice habi-

tus, praeceptaad

poefin dilponens, pri»

mum neceflariusjita etiamdeinde cuivis poétx ^opus

eft

ipla

A&io h.

e.

Poefis,

antequamex fe

poflitaliquodopus,quod

dicitur Poéma,(e)producerc. Primam Epopoeiae

differentiam conftituo imitation

nem. Imitantur autem non folum ii, qui fingunt

aliquid,

aut

pingunt; fed

etiam qui

facultateloquendi

utuntur.

Imi-

tatto emm inomni fermone eft% tcfte Sca- ligero, (f) qutaver

b

a

fint imagwcs

rerum, Quod &Peripatetiorum

Princeps innuere

videtur, dum cauffas poétices, imitan-

di ftudium & dcle&ationem ponit. (g) Neqve excludi pofiunt ii, qüi res

litcris

mandarunc, ut funt Hiftorici; ^{quos >}

non

(djIdemIb.cap.6. (e)vid.Sca\\g,poetL,i.c.2, p.i 3.

G.I.Voff.de Art^oét.H,& Conit.C. IV. §.2.Io-

annes ßuchlcrua 'k Gladbach.C.6. (/) Foctt L{

VII, C, i, o* fne (j)

® 13 o

non modo vera narrafle, fed in oratio«

nibus iuis id eciam, quodRegi Ducive

*

conveniens efifet, excogitatum fcripfifle

videmus. Et quis»quae(o,imitandi hono¬

rem aufit denegare Xenophonti* llle

enim fub nomine Cyri, Regem opti¬

mum, nonqualisfuit, fed qualis efle,vel poftec, vel deberet, confinxit. Sic Plato Rempublica fua;ficfuumOratoremCicero defcripfere. Prseclara fane opera;Sedquas

tarnen ad participafionem ejus, quam ego intelligo, imitationis admitti neque*

unt* Cum enim Epopociam definivi

per poéfin, ex eo manifeftum eft requi-

ri ac poni hic debere tmitationem non o-

tnnemt fed poeticam. Quamquam & hoc

nomine nunc non venit ifta imitationis

ufurpatioapud Platonem,

(b)

quando af*

ferit omnem orationem poeticam _per*

fici, vel

fmplici

narratione, qnaliseft A*

rati deAftris apud Grsecos, & Lucretii

de natura apud Latinos; vei Imitation*

fila, ut

å Comoedis Tragoedisqve

fit*dum

v fibi nihil, aliis omnem fermonem tribu- unt;velnarratione

imitationeque

conjuntfim*

ad {k) UK 3.dfrUfr fr 561 m tméfa

© ^r4 ®

ad _quem modum Homeri & Maronis poematafefe haberevolunr, Non hane, inquam, imitationem hic recipio: quan»

doquidem non totam in eo genere re- fpexerit poefin Plato,* fed, quam ma*

tcriae opponit, dicendi formam, utlo- quitur Daniel Heinfiusj (#) leu, quod _^

idem eft, imitationis modum, _quem cv

ra) énflagpipetidzq (k) exprefifit Philofo»

phus. Neque porro imitandi voce indi-

co iilud fingulare ftudium, cujus admi-

niculo aliqui, illius poets, quem fibi

proponunt, fcribendi virtutibus, fuas fi-

eri fimiles cupiunt. Sed imitatione po*

ctica fignificatam volo, illam a&ionum rerumve,ad formam aliarum a&ionum

rerumve, expreflionem, & quidem me¬

tro fa&am ; quae Ariftoteli jt«|utjirig (/)

&

fiip?ßt>ttj

₍mj dicitur. Hac tali imita¬

tione gaudens Epopoeia, diftingvi ab

aliis videtur poefeos fpecicbus,

Cujus»

$aodi{antLyrica,/colia,

V&mes^legiA^Ept*

grammata,/atyr£,

fyIva, Epithalamia,

Hy- *

mm, &alia\in

quibus nulU

ex

flat

imttitio,

ut 2, deConft. Trag, (k!) in kllter imitando

<*riß.pott

C,l4(l} ^{pott, ct}i.& z,(wjl)4C, 6.

@ 15 <9

ut Scaliger judicaf, (») fid

fiU midaque

émypeMu, ideft, enarratio aut

explicatio

eorum

affetttwn,

qui

exipfo proficifcuntur

ingenio canentis, »0# per/ona pitta.

Ntfi forte mitius dicatur, in eorum non

nullis, non apertam elfe imitationer«,

ncque fatis apparerc vim animos mo-

vendi* Tranfeoad imitationis Epi-

cae materiem , qua prsecipue eß

cxcelléntior quaedam Herois Å&io?

Licet aliorum _quoque Heroum prae- clara faeinora ibidem locum habere

poffinr. Adeoque in numeromultitudi*

nis ponuntur apud Horatium: (o)

Res gefl& Regumque Ducumque

&

trh (lia, bella.

Pebent enim in altiloquo hoc poefios

genere, tum grandes in primis cani per»

fina, ut Heroés, Reges, Vuces, tumres ex*

cellentes,utbellapropter pacem

&

quieteml eonfilia ad dehberandum: judicia adeligen-

dum: vtrtusad

exjequendum; &

alia, qus bis coharent» (p) Non omnino tamen

ex^

(«) poet Lib, Vil, C. a.p. 901. Con/.Voff. d$

Art. poet.N. & Cenft. Cap. §.21» (0) Epifc adpifms V.73, Q>)Iul, Scalfcrf,L.1V, Q.

0 i6 0

cxcluduntur fortis tenuioris h#mines»

quales funt fabri, nautse, milites, auri*

gse: nequehorumaut fimiliumfa&a. Ra-»

tio hare eft; quod,fi quafocietasintcr ho»

mines fiet, acdurabit, certus jubentium parentiumqueordo

inftituatur

necefle eft4

Sed quomodo obtineri hic potent, nifi

^

inferiores _eequeacfuperioresunum focie-

tatis vinculum conftringat? Ae proinde

ubi Imperator fuas prudcntiae ac forti*

tudinis partes explet, idetiam rcquiritur,

Utinpr#hi concurfu res aconfilio

abeat,

^e; m

^lepote loquar, (^)

ad

vires vimque pu->

gnantium. Probe ^aute tenendum,quotks

J

fint perfonse inferiores, aut alia teauia inducenda, ut eorumquodpraecipuum eft dicatur,non quovis verfu hexametro, led quideleäum fententiarumnö minus,quam verborum, atque numerolam connexio?

nemcontioear. Unde^non fine cauflain, definitione addidi

auguflum

effe debere

Jiexametrum.Namqucverfus iile fenarius daftylicusetiamHiftoricis nonnumquam k excidir, led qualisfvix illa, ^quampoet»

c^flagitant, lege munitus. Quarc nemo

non

ig) Cornelius fctep, in YwibtaftbutiC.«.

® <7 ©

non videt, gvi vel

å

liminemufas poeti-

cas falutaverit, quid in iis, quiapud Li-<

vium Tacitumque funt, ad legitimos

verfus defideraretur. ^. Eorumalter inHi- ftoria fua ita fcribit. (r)

Lcgatia

b Carthagwc

paucisantediehus

Et alter: (f)

UrhemRomarnaprincip'to Reges

hahuere•

Praerercaverfu hexametro fcribuntur Bu-

colica, Ruftica,Naturalia; Item Satyrse, Epiftolae, Genethliaca, Epithalamia, Epigrammata* Sed eft tarnen magnilo- quentis illi epicae accommodatior. St

enim bexametra raro

loquimur,

^necnifi

cumab ußtata loquendi rattone difcedlmus,

utputat Ariftoteles,*(*)utiqueclariora illa Heroum faöa, quia cujuslibet nonfunc

hominis, necfemper fiunt, illud carminis genus, tanquam Tibi proprium, vindiearc

videntur. Nomen certe indc fluxic he- roicum, uti ab Homero homericum, ^cu<*

jus magnifieumftilum Poeta VenuEous(ti)

- - - Metonii carminis alite

fignificatevoluit.Verumquainreilla heroi

C ca-

( r) Lil>.XXX Cap. ^19. in initiofere. (f) Inprim»?

JnmluiwjmtCi[t)poet C» iV,[u)Ode VI, Lib,2*

© i8 ©

carminis majeftasfita fit, in partefpeciali

©pportuniusdicetur. Quantumadwnta-

itonis modttWi fit ille non agendo ^, ut

in Dramatibus, led, quod Epico im

cumbit, narranden Ariftoteles,dum di-

cit (x) Homerurn.velnarrare,

velalienam

induere perfonam, videtur

ftatuiflfe illud

poefios mixtumgenus,

de

quo

etiam

ante

ex Platone retuli, ad Epieos pertinere, Quafi illi rem, modoex iua, interdumex

alterius perfona exponant» E.

G.

Nar¬

rat Homerus,

(/) quomodo furrexerint

temporematutino Alcinous atque

Ulyf»

fes, & venerintad eoncionem Phseacum,.

apud navem congregatorum*

Idem

(

z)

deinde ex perfona

Ulyftis

ea, quaeei ac- cidifient, Regi Alcinoo commemorat*

Et dum hocfacit, advenas etiam, Poly*

phemi Cyclopis

nomine

interrogat,

di-

reäa,utloqui(oiemus,oratione. Sic Ma¬

ro (a) primum dicit

j^Eneam»fermonem

adReginamorfum

efie.Mox^Enece,Dido-

ni Troianorum excidium, exponentisvfe-

ccmfuftinet. Eoque

ipfcSinonis,Hect©ris

An- C. $.p4 1^8 (y) Odyff QftuL,S*

ip

Od.1, /«Lf9.(a) M* 2« & 3»

O 19 Ä

Anchifir, Creufae, ceterorumque vcrba,

v ac fi ipfimet dicerent, refert. Ceterum,

utid,qucd^res eft,dicä,fivepcetafuiipfius,

{ive aliorum, de quibus agit, perfonam repraefentet; non magis narratoris appel-

lationem amitcir, quam Hiftoricus fuam, quandoorationes Imperarorum militum- vedire&as, rebusnarrandisintcrferir, Am*

bo enim utrobiqve alios,ita,aut aliter lo*

éutosefTedicunt;atqvefic fuo munerc ipfi defunguntur. Denique &iilud adjeci, quod/«omnirecfimaxitnu^ejuippe cujus

caojja

ommcL& _quoomnia

refcrrijolent.(b)

* Ftnem intelligo, non medium, qvem uni»

verfsepoéfios imitationé facit Scaliger: (c)

fed illumultimum,quieftdocendi cumde*

lectatione. (d) Et hunc rurfus inlatiftimo lenfu, utinvolvat non modo carmineali- quo, jucundedocere, quod in quovis _argu-

mentolocum habet;fcd etiam, quodpras-

cipuum eft, earmine& fiftis fabulisjucun•

de (e) doeere, ut å vitiis animi _{pur gentuc} humanw Duplex ergo hie promittitur

C 2 ufu«

(£)D. Heinf, Trag.e.^.p,

2^,(0^

^poet. L. 1.C.5«

p,i_j. (d) «.C.i.p.2•Item L,7. C.Z p. 901. (é) _Leg. Gd.Voff, de Art.poét. N»

Conft. C. VII.

© 20 ®

ufus;unus do&rina, alter dele&atio. Et quod primum fpe&at, eft in Epico ^poe»

matereconditus ingentis pretii thefaurus.

Apparet ibi diligentius inquirenti illave- ritatis _area, peramabilis Hiftoria. Erui

inde .poflunt opescognitionis rerum na¬

turalem non exiguae» Quidetiam putes de optatifiimis,quae inveniuntur ibidem, eloquentise bonisf Certe, uteftprofeßo

initium omnis dtfciplinae poética, tefte

Plutarchos(f) ita illam fingularihonoris

cultu etiammagni Reges exofculatifunt.

Quid enim aliud eft ^ quod in politicis

idem Plutarchus (g) ex Homero refert,

hos non Iovem duntaxat, copfilii praefi»

dem, obfervaffe, bcllicofumqueMartern,

aut militaremMinervamjfed Calliopen

quoque vcneratoseffe,quae Regibus vene- randa comesaccedit, ferociam duritiem-

que vulgi, (vadela leniens atque pudore.

Nempe retro potuerunt animum ^vettere

ad prifca illa tempora, quibus ptimam quandam Philofophiam fuiffe Poéticen conftat,

(b)Tunc

enim perfpexerunt poe-

tx

(f) 1hdeaudievdapoéticap. 3.(1)^4«

(h)

Maxi*

mw Tynus UIX,

® 21 ©

tre, utpote altioris inter reliquos ingenii

v atquedodrina,quamdifficile efiet,homi- nes,reåa veritatisvia ad faniorcm viven¬

di rationem deducerc: Quippe ex veri-

tate aut cdium, fires agendae; aut olci- tantiam,fi contemplandre prreciperer.tur,

nafci. Igitur ut iftud impedimentorum

removerent fapientiores, opus erat omni-

no circuitione,ut _peraliosaliosqueanfra-

£tus ad ea tarnen, quae ante renuiflcnt, loca, vix illis fentientibus, pervenirent.

Quae itaque ^ut afpera ac difRciliora dif- plicere ac reformidari viderentur, ifta

4 fabularum involucris, tam commendata

illis faciebant Poeta?, utvelinvitos in fui aflfenfum traherent. Scilicetgratiapoéte»

os, qua omnes parat mortalibus volu»

ptates , ut

Pindarus affirmat

^, (/

)

e*

tum quodincredibtle eft, follertia

ejfecit

jape

credibile efle* Verum

propius ad

illum prrecipuum primum Poefeos fru- üum, quiin

Phaedro(k)ita

deicribitur:

Tiecaliudquicquam^per

fabellas

quarttur;

£htamcorrigaturerrorut mortalium- Qui cumetiamin Tragoedia defmienda,

per-

(0

olymp, odt ß' fc)

^K

© 11 @

pertpicaci obvcnifiet

Philofopho, illum

neque praeteriit. Vult ibi,ut fatta rcprx-

fentadone»horroris mifericordieequeple¬

na, fimiles affettus, non accendi magis,

quam fedari intelligantur. Nihil inten*

duntaliud illa Ariftotelis: (l] permiferi-

cordiam & metum inducem fimilium per•

turbationumpurgattonem.

Nequecnim ita

munus fuum obeat Tragoedia, ut te ab

omni mifericordia terroreque liberet;

fed uttibi infixum hareat?

Virtus eß medium vitiorum

&

ut

rim-

que

reduétum (m)

Sempcrqj

illud Tetciii:(tf)ne qutd ftimisyob*

lerves.Pari ratione^exoperaMufae epicae,nö

hos modo tempsraripofife certum eft,fed

alios quoque animimotus, ne cxco ifto-

rnm duttu fele abripi patiatur homo, ^ex

reterationis imperio nobilitandus.Quid énimhomo,non belluae potius proprium, quam

fibi, committeret, ii negletU

me*

lioriparte

fui, deteriori ferviret,

ac

ratio»

ne ni

(/ }Foet. C.VI.

Cotif. D» Heinf.

Tra%.

Conft.c.

2,

f, io G.l.

VoiTInfi.

poet. L. i. C. i j.

$.

20^

b» )Horat. t,«.Ep,18. V,9. Conf. Ariit. Mort C,6, p,in.40.C»)4«rfrwM* rSc? ^1«

o ²J ®

nem appetitui turpirer fineret

obtempera«-

re?Atqui altocumluperciliodicataliquis.a

Scilicet per fcedosdeorü amores & adul*

teria, homines rcddunturdivini J Quodad

hujusmodi,quae objiciantur,attinet,noneft Dryantisillcfilius Lycurgusin cxemplum trahendus, qui proptcr multorum femct inebriandi confvetudinem, vites amputari euravit» Potuiflet _{enim aquae} in vinum infufione, noxium tollere, _atque id,quod

utileerat, confervare. (0) Itapoecnatanon

damnanda funt, fi _qua voluptatis inrem«

perie laborare videantur, fed ita legenda,

*ut etiam mala fafta nobis ex ufu fint.

Quamquam veteres poérae non tradide-

rbnt figmenta,_quo

homines

inde _caperent

vita exemplum: fed^utextis natur#myfterta

cognofcerenty faptenti&

fludiis

inttiati. (p) Adeoquequae de Diis dicuntur,non ad Ii- teram, led allegoricolenfu accipienda ve-*

niunt. Et fimulea oculisanimisqueufur»

pantur, poterit & vera eorum intcrpreta-

tio animadvcrti, Quisigitur vocempo-

eta-

(o)Plutarchus in Likquomodo luveni poémataftnt U%enda,(py Voff» deArt,poeuÜ.&Gonft.

etarum exaudire dubitabit* quis fabulis

corum, paftu animorum(Vaviflimo, frui

flolit $ Accurrire huc ^vos omnes, qui

1 perturbatorü affe&uum vehementia exagi-

tamini. Accurrite: eft hic vobis _para-

ra medicina; hic morbus vefter ^cum quadam laetitia

levabitur.

Cum

laetitia

dico: Quoniam difcere laetabilc eft. (q) Atque fic mitem videtis pcefeosfruäunv

fed qui mitior tamen adhuc veftropala-

to fapiet, fiplacido delectationis accefiu,

uti opus eft, condiatur. De dele&a-

tione itaque,quam alterum in fuperiori-

bus ufum voeavi, nunc difleram. De¬

bet enim Doförina

effe

jucunda, _{qua, mor}ei animorum deducantur ad reföam rationemi

ut extis conjequatur

bomo perfeföam

actio-

nem^qtiA nominatur

Beatitudo (r)

Nonau-

tem iisdem omnes afficiuntur deliciis,(ed aliimajorem animi voluptatem,minorem

alii inde capiunt. Ur fi qua: imago ali«:

cujus viri bcne exprefla å duobus fpe»

ftarctur, quorum alter,aut hominem de- pi&um vidiffer» aut

de illo

audivifter,

ab 1

te-

(q)Arift.Problem.feS. 19.^5. Conf. Rhet,Lt1*

cap*11,(r) Iul« Scalig, L, VII,c.2,P.900«

0 25 ®

teri vero, iftorumneutrumeffetfa miliares neccffum föret hunc,(ive exipfa^arte, fi-

ve ex colore, feuetiara alia excaufia de#

le&ari; qui vero ante noverir, nonpofle

non& reminifci huncefleillum, fuamque

ex eo, quod tamartificiofe delineatusef- fet, voluptatem augere. Ita quoque in

ivavi oratione Epica, ex rebus non joco»

fis, ut in Comoedia, fed feriis, veroque

propioribus, jucunda animi affedio na#

feitur. Neque hiemihi quis^auremvellat

atque objiciat♦ qui, quaefo, moeror*

plandus,

Indus,

miferiae deledabuntfj^j*

a enim noninlatitiafolajueunditas fita

eß,

fiedex quacunque

dtfciplma adeptione

capi

poteft.tfi) Et quidem

eo magis ex poefi,

quo res infe ipfis luduolae, per lmitatio-

nem tarnen artificiofam, vivis quafi co- loribus conformentur. Omnis enim imi*

tatio deleflatX ettan)eorum, qua

velfiugi-

mus, vel detefiamur. (/) £>uemadmodum piflurarum quoque

facies horribtles

nihilo fiecius Jpeflantur

&juvant\C) Pr

setereaquid

D fi

(/)Scalig. L. 5. c. 9j.p. 373. (f)D. Heinf,

de Ttag. Cwß« f. 8, yzt

© 2$ ®

fi in ipfoetiam fletu

infir quaedam volu»

ptas? Reddit rationem

Phiiolophus; («>

quia M»ror, ait, in eo

eß, quod

non

adejf,

e.g amicusvita defun&us;

voluptas

autem quod

recordentur,

ac

illum, quodammodo

videant, &qua

agebat,

et quahs erat.

Atque ita vidimus jam totam poéfeos

vim duobus capitibus, docendo &delettan-

do,abfoltfi.(x)Eft cnim Epici officium, {y)

• - - Simul &jucunda & idonea dice»

Adquodefficaxfatis invitamentum illud:

(z,) Omne tulit punttum,

fcuit utile dulci. >

C AP.

IV.

jnfiriptio quid fit Variamefie. denominx-

ri a rott.quod materia refpvndere debeat} & ejfc manifefia. de [ummts capttum♦

Huc

poeiae

ufquedevoce

di&umeft, ^atque

& dcfinitioneEpo*

inter aliaeti-

am hoc, materiem illiusefic unam illu»

ftris perfonae aftionem» Ac licet in omni ^t

naturx

(») Rhet. L, t.C.XLp. 01.48« C»)I. Scalig«.

poet.L.3.c.2 (v) Hprat. adtu,V. 3J4.(

i)

id,

a y. 343,

'*

~

® ²7 @

natura, unumexißat

primarium^ad cftiod

ct»

> /er* omina. reducuntur, (a) non ta men fa*

cillimnm eft,ut in aliis, ita in infcriptio*

nibus,ad illud attenderc. Itaque videtur

non incommode idnegotii hic in memo*

ria efte habendum. Eft ?utem infcriptio

nihil aliud, quam brevis materias index,

vcrbo uno alterove defignatus. Qui qui*

dem pro tra&ationis diverfitate djvetfus

efte poteft;& å _quinquerationibus,utin-

dicat lul. Scaliger, defumi. Dicitur n.

å perfina, ut

yEneis,Odyftea:

^{a re}ut Pha>

nomena, Meteora, Thefaurus: ab aftione*

fA ut Metamorphofes, de Triftibus etc. a

Loco, utllias, Thebafs, Andria, item de Ponto:^ tempore, utFafti. Debet infcri¬

ptio ^atotononåpartedari,ut dofliflimus

Servius ait;(£)adeoquebeneidemanimad-

vertit magnum Virgilii ^{opus, pro}antiqua

appellatione illa,GeflapopuliRomani, titulo

/Eneidos efte vocatum. Deindenecefie eft,utargumentum,cujusnotaeft,exxquet,

v nifi malit quispiam fimile _pati, quod Plautuspaffus eft. qui, Caefare Scaligero

cen»

(a)l. scalig, L. 3. Ciii;, p. 434, (b; ad Vtrg, Ån, VU E.752,

@ 28 ©

cenfore,

(c) longecommodius fecijfetßpro RudenteTempeflatem'.proTruculcntoRußicuml

proTrinummoThe[durum

infcrtpßJJet.Ncque

minus abomni oblcuritate libera fit, at>

queaffcdata ufurpationej nc iedor, infi- pidse vocis (ono ftatim offenfus, ^rem li*

cet duicifiimam, vix tarnen primis labris guftare (uftineat. Et dum hoc fcribo,fuc-

currunt memoria, quae de Titulis, fed

alio feniu, optime monet Henricus Ste*

phanus

[eT}Jhtocunque

enim nomine, in- quit,fumma _capttum

appellart debent,

^mat

gno le61ortapudqvemvis

fcriptorem effe ad*

jumentoconfiatl _quum tili

ad tntclligenda» J

⁴

qua unoquoque capite

fcribunturj

vtam

ßernant, ltaque me non tantum apertce

infcriptioni, fed eriam hujusmodi titulis ftudere voluiffe, benignus ledor judica-

re haud gravabitur.

GAP.

V,

Te Procemih & Claufulis Poematum,

Itemde tis, qua Propofition't addt folent*

Equc ficco pede fe praeterirf finici * Prooemium feu prKfatio,quaeinPov

1

efi (c)po'ét*i6.cap*5, (d)InAdmomtmt defttulis ad

AulumGelltum, inimtiofere*

@ 2? @

ro efi initium eft, ficutin Oratione exordi-

m um, & in Lyraepulfationepraeludium.

(f)

ie ' A _Solebantautem proocmiaanterem ipfam

t- praemitti, uti etiam claufulae operibus

1« abfolutis addi: _utrumque duplici qvi-

i* dem ratione» Autenimaufpicatifuntcar-

is men,å juftopoematefeparatum,utClau.

dianus. Similique modo conclufe«

d runt,utOvidius infine Metamorphofeon:

e» lamque opus

exegi, quod

nec

jovis

^{• -} -

i- Åut continuoorationis fluxui, apud Prin»

it cipem illum latinorum Poétarum Ma-

i* ronem _, videmus finem non tantum

a> J ^A commifium, ut

in Georgicon

extremo:

m lllo

Virgilium

me tempore- - -

x Sed initium _quoque, ut in

/Eneide;

is llle_egoqui

quonda gracilt modulatus

avena

i» Carmen, &

egreffus fylvis vicirta coégi>

Ut quamvis

avtdo

parerent arvacolono:

Cratumopus

agricolis.

At nunc

horrentU

tMartis

Qu® quatuor carmina

fg)

licetnon

defu*

erint, qui Maronis effe negarint; tamen

i v vel ex eoillius dici pofle videntur, quod

l!' Poc.

if)V\d Ariß. RbetfL,%,c,i4«p.wi»

fulede bispraterMScalig.p<f(U1% 5<

c/p.

ulc«

® 3° ®

Poetas illi excellentiflimo,mos repetendi illius,quod ante

fcripferit, haud fit ali»

cnus. Perfpicitur

illud

ex

Georgicon

ultimis:

Carminaqui

lußpaftorum^ audaxque juventa,

Tttyre,

tepatuU cecini fitb

tegmine

fagi.

Dum loquor de iis, quae Propofitionem

antecedunt, etiam ea, quae eidcm proxi-

ma fequuntur, hic declarari videnturo-

portere, Jolent

enim aliqua

argumento

breviter propofiro.adfabulae conftitutio-

ncm nihilprorlusfacientia, anne&i. Sic Virgilius:

(*)

- • .

genus

undé Latinum,

x^lbaniqtte

Patres, atque

alt

^a

mcenia

Roma Quiquidem verlus

nonconfumanr, Vir-

gilium in animo

habuifle praeclara Re-

gum

Albanoru,Romanorumquefacinora

rebus i£neaegeftis lubjungerc. Atque jam

dudum perlpexerunt viri

eruditi, iis

po- pulum

commendari Romanum, &

fundamentum quafi poniad CaefaremAu»

guftumcelebrandum

Hinc eft,quod(//*ilIe

divüm genüs nuncuperur,-

hiric eft, quod

Jovem inferat poeta

(i) Veneri,

praeter alia

i*vao.{b)Mn.VlV,7<}i*(i)Mn,i*V» 26».

@ 31 O

alia de origine CsefarisexTroianis,deim»

perio illius amplifllmo,ac fama coelote- nusevehenda, (k) praedicentem.

no-

utri

palmam deferri conveniat. Hinc ftat Ariftoteles;illinc Ariftonis ille filiusPlato.

Alterpraeftantiorem judicat Epopoeia,(a) Tragoediam alter. (b) Verum quia, ut refle Tullius monet, (c) nontam aucfo»

4res in

difputando,

quam rationis ^momenta

quarendafunt\ non poflunt non illaa me

quoqueinhacquaeftioneobfervari. Etquo-

niam in fui auxilium atque eonfirmatio-

nem mevocatEpopoeiae dignitas;Subve-

nio illi ^cum colle&o argumentorum ^ro- bore ex Antiquitate, Metro, Partibus, Longitudine,& ipfius deniq; Ariftotelis judicio* Quod Antiquitatem fpe&ar,

*verbisdifertis declarare videturStagiritacx

(JQibid.V.290.291.(a) Platode heg.L, (b) Artfi.poet,c, 26) (c)1, i,de D,Tom•

4- P* 173.

C AP. VI.

ep-