• No results found

Exercitium academicum, de imperatore Claudio Nerone, quod ex consensu & adprobatione ampliss. Collegii Philosoph. in Reg. & illustr. Upsal. Athenæo, sub præsidio ... Laurentii Arrhenii ... publicæ ventilationi modeste submittit Benedictus Th Carelius, Sud

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Exercitium academicum, de imperatore Claudio Nerone, quod ex consensu & adprobatione ampliss. Collegii Philosoph. in Reg. & illustr. Upsal. Athenæo, sub præsidio ... Laurentii Arrhenii ... publicæ ventilationi modeste submittit Benedictus Th Carelius, Sud"

Copied!
38
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

gX.D. B. K

EXERC1TIUM ACADEMICUM

IMPERATORE

CLAUDIO

NERONE,

Quod

Ex Confenfu & Aäprobatione

åmplifl. CollegiL liiilofoph. in

Rég'8c Illuftr,Upfal, Athen^o,

Sub

P R JE S I D I O

AnIptijfimi atque Cekberrimi

V I R I

Dn. LAURENT»

ARRHENII,

Hiftor. ProfefT Reg. & Ordin.

Public£ ventiiationi modcfte fubmittit

3ENEDICTUS Th CARELIUS

SUDERMANNUS.

in Aud. Guft. Maj. ad d.X/L* Junii MDCCXXVIIL

Horis ante meriåiem folitis4.

"hOLMLE, Literis IVERNER lANIS*

(2)

S:x R:ar M:tis

MAGNM FIDEI FIRO, i"

Reverendiflimo

PATRl ac DOMINO,

Dn. DANIELI,

NORDLIND,

S.S. Theolog. Doctori Celeber-

rimo, Inclit^DiceceCStrengnefenlis jf

EPISCOPO Eminentisfimo, PR$>

S1DI Confiftorii Ecclefiaftici Gra- visfimo, Gymnafii Regii & Schola-

rum ceterarum per totam Dioe- ^ cefinEPHORO adcura-

tisfimo,

MAECENATI SUMMO. i

, .. -

■'

! I

* t

MAxima ter

,

in Tua, me collata Reverendijfime beneßciajubent Pa¬

me, ad ultimum usque halitum, Tttam depradicare benevolentiam, quam er- i

ga

(3)

ga client es declaras tuos. Quum ve-

1*

rom in me prorfus nihil fit quo tot de¬

inerer i queam beneficia , tenues hafce pagellas, quas curta verum jupellex, conjcriptas voluit, ante aram Tuam> in

figitum gratisfimi animi, deponere au- p jus fum; fummis contendens precibus,

velis eas, jer ena acciperefronte ,

pro ut huc usque benignijjima Tuagra-

tia me fuffultum voluijü, ita porro Tito

ampleäi favore, Re-

ver endiff. Paternität i s dient es efie p er¬

mitter e, Ego, quo ad vixer0, pro per- enni Tita incolumitate calidißimas pr£-

SrV ces ad einer es usque jundere nun quam

defifiam

' > Reverendiflimi Nominis

1 '• ">

-

l

-

V: .V — S

eliens devotißimus

BENEDICTUS Th.

CARELIUS.

(4)

V I R O,

JUaxim. Reverenclo Mque Arnplijfi-

mö Domino,

Mag. JOHiiNNNI

PQSSIETH,

Ecclefiarum qux in IKt&bote^

Jpellti n & fromma Deo colligun-

tur, RASTORI Digrrisfimo, Confi-

liftorii Holmenfis ADSESSORI Dexterrimo,

Avunculo ac EvergeU, pia menk

jufpicicndoy

13 Udes h^pagelUin cönfpeclum Tuum, Amplijf Domine , prodeunt> alium

entm thefaurum, 7## digmtate dignum,

Tibi offerendum non habeo ; hunc ve-

ro ut benigneßtfcipiasy enixe rogo. Pro perenni Tua falute , & incolumitate ßempiternct vota, jundere calidijjtma

nunquam deßflam!

Ampliifimi NominisTui

cultor obfervdntisfimut

BENED. CARELIUS.

(5)

VIR O, - : Admod. Rev er. Pr&cUvifJimoque

Domino5

Mag. THOMf

CA RELIO,

Pastori in SfÖéftUlä & Catha¬

rina §Wd£ meritisfimo, uc & adja-

centis $iftri&us PRiEPO§ITO adcuratisfimo,

Ut Pwenti optimo 5 ita omni^ quo filium de c et, obfequii & pietath gene-

re ad einer es usque profequendo.

Qtlld

^

dici Tibi, poteft. Pater Tot Optime, debeam,vix enim tantaque in

me exftant benefiria} quantaunquamcon- ferri poßint in filium. Quid autem eft mihi; quod Tibi poflim referre? & quo modo animimei gratitudinemTibi decla-

fäbo ? Hunc faltem ftudiorum meorum

foetum, in pignus fummae inTe pietatis, benigne iulcipe, & jequi bonique confu-

le. Ut lummus rerum arbiter, Te, natu

jam grandiorem* multisque laboribus de- fatigatum dementi fua gratia corroboret»

fofpesque in multos adnuc annos vivasi

ex animo precor,

PAP INT IS O PTI MI

Filius obcdienttjjimus B.C.

(6)

Generoß) atque Nobtlißimo

Da OLAO EHREN-

CREUTZ,

Officinarum Ferrearum inQrbten&ül

&£unM)o{mPOSSES$ORI Dexterrimo,

PROMOTORI Optimo,

Steaatijßmö atque J&üftifßmo

Dn. MARTINO BERG¬

STEDT,

Civitatis Sigtunenfis CONSULI

ifcquiffimo, v

AVUNCULI loco colendo.

HAS. QUALESCUNQUE. INGE PRORSUS. SINGULAREM. AC. BE IN. QU^LECUNQUE. GRATJE.

LIDO. PRO PERENNI FEUCI OFFERO, ET. CONSECRO.

Nobilij], Spe&atijf. atque Gon

Obfervantißl

BENED.

(7)

Pmdentißmo & Spe&atijfimo

Da OL A O EKER,

CAMERARIO Urbis Metropolitana?

Laudatiffimo,

Affini Cariffimo, FAUTORI Certiffimo.

Conjulthßmo Spe&atiJJimoqm

Dn. PETRO SWAAN,

Regio Camera Collegio a

SECRETIS, FRATRI Cariffimo.

NIL PRIMITIAS. OB. FAVOREM.

NEFICIA. LONGE. PLURIMA.

MENTIS. INDICIUM. CUM. CA- TATE. VESTRA. VOTO. DO.

fitltijf. Nominum Vefirmm

mus Cultor

CARELiUS.

(8)

Jpanbelémannen $fjto&orne ocj>

jfjägrodladjtab

Jp)e«r GEORG SMEDBERG,

@un(ligt ©pntiate.

jpanttlémannen $&re&otnc ed) J?6g»(5IactraD

Qttl OLOE BENGTSON,

S5eef|)ållaren »ID gjfs Regementet sS&reberne ccti jP»ögnxilac^tat>

fyitt JOHAN BERGLING,

©?iro dpögtafjrabe fflJotbtöb«.

S)en 2Bt)tblge od>

fyn LARS

>2tg fint beßa Haben mtn Neros fttigga ©tim'/

ZVn man en beefl må falla, ftaft Dan i 6ötjan mtlDer »ar/

2>oef crmasgft t Hettat 6ar/

2>et (jan fe'a »Ijft mot alla.

(9)

Jpdnbeföttirttwett Sljrebörne oc&

jpågttxHacutab

fyXX ANDREAS HAGELUND,

,

Slirt £6ptdf>wbe SWor&rober.

V* ^

SSoef&tobaren ec(j .fjanbcfétttcinncn Slfjreborue cdj Jpögtpdfadjtaö

tytt JOHAN OS0rtR8f*l/

Sttin #dgtdl)rabt gatbrober.

^anbefömannen $&rebotne ocf>

Jp>Ö9tu4(adjtal>

#ett ERIC GRUNDMAN,

SOlin Jp6gtaf)taDi???otbtob(t.

Cffidttäröe Vetren/

BIURLING,

rabe ©wägte.

f.-,

^

Styn fatttitte Jag nu (n f5r<E&f/

Sölcb ffplbfg ttwbnab bör o^> teer/

3 &op p/förf4ftab tpara/

» 3 ben gunftlgt tagen an 5

gaft jag/ fern b&t/ ei feßeft fatt SJltn (Iglbtg&ct fotflata/

©ÖM

(10)

(Som <£t>?r f)6gfl fötbunötn äsl

Det) för <£t)r mpdten ropeönaö bär.

SOten ®uD löt ®öer löna/

Det* gifwa pmmgt gldötc mätt/

gör ja ttiängfalbtgt rnpetet gebt/

6cm [äg af ©jr fäet röna.

£ewat ßanbeBmänneniaS

0amt

SDfttte f)öfltåt>rat>e 2Diör<

bröbettf

Dcö

©magers

Sittiftffytbigji« $i«are

B. C.

J.N.S.N.

(11)

ééééiééiåléMiéiMiéé

*

^ cA;«A_-eAscAscAréA^iiAeeAie^eA« «A-«A.-«Aé

«$-3000000000000 oooooooooooooH*-

«y^cyssya y syjCysryaeyscysc^«^«^?^, ffya . sfii.\<*xy, ayt^V^

iif

l N. S. N.

PROOEMIUM

\f; t f-

Mertationem hane leviufculam, qua?

oculis fubjieitur tu- is, C* L., de vita Claudii Nerönis *

Imperaroris Romani, ut confcribe-

,

rem, atque loco exercitii Academi*

ci, pro moduloingenii, publica? da-

rem luci, invitavit allexirque me cum hiftori# Romano dulcedo, tum etiam varium Neronis ingenium* Diffi-

cile enim didu videtur, utrum plus

virtutibus floruerit, an fcatuerit vi- tiis. Si tamen penitius ipfam infpi-*

ciatnus rem

>

majora ha?c deprehen-

demus. ^ Licet enim prima a?tate

A bonuS

(12)

1

bonus fuit Imperator/ varia tarnen facinora gravifiima poitmodumper- petravit, tyrannidemque horrendam

exercuit. Hxc 6c aliä, ad vitam Ne- ronis pertinentia , funt ea, quse in fequenribusdefcribere conftitui.Non

diffiteor eile perplurima alia, quce a

me non funt obfervata, cum ob pro-

lixitatem; omnia hifce anguftiis in-

cludi non facile pötuerint. Brevita-

ti enim ftudens,ea, qua? prascipua funt, 6c ad propofiti illuftrationem

maxim£faciunt, leviter appofui» Si

vero ob tenuitatem mei ingenii,

quam lubens fateor ; non omnia 6c fingula adeo rite 6c adcurate , ut de-

, cet6c ex fententia mea , fint pro-

pofita, Tuum favorem gratiamque,

C. L,, enixe imploro , velis obtu-

fum meum ingenium excufare o- peramque qualemcunque meam, se¬

qui bonique confulere , 6c in melio-

rem benigne interpretari partem.

§ . I.

Pofttilat ratio inftituti, ut fecun-

dum conlvetam 6c omnibus rece-

ptara

(13)

V' ' 3 ptam methodum, inprimis voeis Etymologiam tradam. Adhancita-

que quod attinet; varie a variis de*

ducitur. Quidam exiftimant, no-

men Neronls lingual Sabinas fuam de-

bere originem, cui Nero idem eft,

ac fortis vel robuftus afi, Alii iterum

Grxcx efte originis putant, curti

NeuföJV» Grasci vocent hominem la-

certis bonis, id eft, brachiis Fortem;

fuffulri au<ftoritateDicasarghi, Her-

culem defcripturi, cujus ita jacent

VerbaJ xtriap NpieAavct^ ubi vo»

cabulum accipiunt, pro robu-

fto 8c valido bfi Sunt 8c qui vocis hujus derivationem ex lingua He-

braea deducere haud dubitant, 8c quidem a radice NT timuit, metuit;

cujus participumNipbal NTtt formi-

dabilem atque terribilem denotat vid.

Deut.VlI.v.2i. Pfalm. LXXXlX. v. 8.

Efai. XXI. v. i. fcilicet quia conve»

niunt rebus nomina fiepe fiiis. Sabini

hoc vocabulum a Grascis accepifte

videntur , vincula 8c firmamenta membrorpm nvp* appellantes , ut

A 2 ea~

(14)

Ar

eadem fignificatione > Latini nervös

vocant c).

a) Gellius-Lib, t3. cap, 21. Conf.Chrifi.

Math. Theat. Hiß. Theoret. Praff»

de IV. Monarch, p, 499. P) Hojfm.

La/V. Tom. 2. p. 14. r) Chrifl, f Math. Theat.Theoret. Prad. p.499»

§. II.

Sic breviter nominis Étymologia j

adumbrata, ad profapiam <3c origi-

nem, tum etiam ipfam nativitatem Imperatoris hujus propius accedo.

Originem ejusnobili familisetribuunt

Hiftorici. Cnejus Domitius iEno- barbus Pater Neronis fuit a), (avun-

culus vero Casfar Caius Caligula) b)

vir deteftabilis c) , ad faftigium ta¬

rnen acdilis curulis d) fub imperio Tiberii Caefaris eve&us <?), qui Pyr- gis morbo aqua? intercutis deceilit /). Matrem habuit Juliam Agrip- pinam Germanicam, GaefarisClau-

dii fratris filiam j"), a Quibus Nero

Hie natus eft, de quo Parens ejus,

bene fua?, uxorisque vitas ratione

per-

(15)

5

perpenfa, pravis<jue confiderétis mo-

Xibus pr^edixit; aJuwroi' ty« cLyfyu riva

elya^ov ex. re lux x.cu tclvttji yvitfövoli,

tefte Xiphilino & Dione £), Anno

tandem aerae Chriftiana? XXXVI. die

XV. Decembris lucem confpexit

hane Nero , fecundum fententiam

Sethi Calvifii i). Alii quidem ali-

ter fentiunt , maxime vero in eo eonveniunt, nativitatem ejusconti- gifle paulo ante fataTiberii £); quo

autem terrarum in loco, non fatis

conftat; quippe quod tacet univer-

fa Hiftoricorum cohors. An Ger-

manicus , Britannicus, Italus , vel Hifpanicus fuerie, parum refert.

Natalem ejus formidolofum fuifTe perhibent. Ante enim örtum folis,

perplurimi radii infoliti, folem cir-

cum circa tulgentes, ve lut in prodi-

gium aliquod, confpe&i funt. Etiam

Aftrologus quidam , hac occafione,

mötus ex aftrorum obfervationibus

duo horrenda praedixitfutura : Ne-

ronem & regnaturum > & matrem

necaturum. Quibus auditis, mäter,

A 3 de-

(16)

6

dementis inftar, fubito exclamavit:

me vero occidat, dum modo re¬

gnet /}.

o) Vid Chriß Math Theat Hiß. Theo¬

ret. Praä de IV. Monarch, p. 498.

b) Eutrop. Hiß. Rom> Li b. p. 577. {

c) Svet lib 6, p.139. d) Plin. lib,

cap. 36. e) Seth. Calv. op. Chronol.

p.4?6- f) Svet p.219. g)Tacit.lib.

12.

innal p. 24t. h) Lex. Hoj fm an.

Tom 2 p.14. Confer.Dio in Nerone

§ 1 k) Svet. in Nerone pag. 239.

1) Chriß Math.p. 499.

$. HL

Amitfo deindePafre, .astatis fua?

anno tertio, apud amitam, cui no- *

men Lepida, aliquot annos nutritus

Sc educatus cft, ibique duos fimul

habuit Paedagogos, faltatorem unum,

alterum tonforem

,

ut dicunt a), j

Claudius Drufus, quamprimum im¬

perium adeptuseft, plurima Nero*

ni prasftitit beneficia; nam opesnon

tantum ipfi reftituit paternas, ve¬

rum etiam Crifpi Pallieni vitricihår-

7

.

redi-

(17)

7

reditate ditavit £). Anno tandem

apatis fu.32 undecimo, a Claudio Cx- fare, in familiam Claudiam adopta-

tus, unde fortitus eft nomen, Ne-

ronis Claudii Drufi Germanici r).

Ante vero adoptionem L. Domitius

iEnobarbus dicebatur). Eo quoq;

tempore Annaeo Seneca*, tum «Sena-

tori, «Sc AphrangeöBurrho, traditus

eft informandus d). Hi eruditiffi-

mi viri, re&ores imperatorige ju-

venta?, «Sc pari in focietate potentige

concordes, di ver fa arte ex gequo

pollebant: Burrhus militaribus cu- ris, «Sc feveritate morum; Seneca praeceptis eloquenti®, 8c comitate

honefta é), fumma diligentia fum- moquelabore omnibus fcientiisarti-

busque Neronem erudivere. Prge-

ditus enim erat feliciftimis ingenii dotibus, ut in pingendo, cgelando,

cantando, 8c equos regendo prge o- mnibus aliis excelleret. /). Artis poéticge adeo peritum fuifte, ut fine

labore carmina componere poflet,

oftendit Martialishis verbis:

A 4 Car*

(18)

s

Carmina qui doäi nota Neronis

habet.

Jpfe tuas etiam veritus Nero dici-

tur auras

Tafiiyum juveni cum tibi laßt o-~

pus g).

In philofophia magnos quoque fecis-

fe progreflus liquido conftat, in iis pracipue artibus, qua?Imperatorem

quam tnaxime decenti^), Nullum

enim Princip em exfiitijje, qui extra rei militaris fcientiam minus haberet literarum, quam Trajanus; Nerone

vero nullum fere doäiorem, inquit

Bodinus i), Quum annum a?tatis

impleviffet decimum fextum, Clau- dü Ccefaris filiam, Oåaviam, pri*

mam duxit uxorem k) , anno vero

feqüenci Claudiusdolo & veneno Ag- grippinsB e medio fublatus eft/)>

cujus fafti nonnulli Neronem etiam

participem fuifle exiftimant, qui

tum in imperio fucceflit m).

ß) Svet. in Ner- pag. 240» b) Lhrifl.

Matth. in Theat. Hiß> PracJ. The or

de IV. Monarch, p. 449. c) Seth'

Calv♦

(19)

9

I * Calv* in op Chroml p. 44.7. d) Chriß.

Math.p, 499. e) Tacit. in ann al Ub.

XIII C, 2.,/) Ibid. p. 277. eonf. Chrift.

A/#/A p, 499 g) Mart, lib. VUL &

IX. h) Dryfel. Monarch

O Bod d? rep.p, 239. Tacit an*

nal. lib. XII. <r. 5#, Zfor, Jo/^. /.

pag. m m).

5. IV.

Poft mortem deinde Claudii Ca?- faris quinquagefimo quarto a?ra?

Chriftianseanno#), ftatim inter ho-

ram fextam & feptimam procefliffe

Neronem, ad excubitores, & pro

gradibus Palatii a militibus Impera-

torem falutatum fuifTe, moxque ad

fafces imperii, anno a?tatis decimo oftavo eve&um, perhibent b). Tum

Nero Cl. Ca?far Aug. Germanicus

dici voluit, utequamplurimis num-

mis, 8c infcriptionibus fatis mani'

■f feftum eft. Imperium jam adeptus,

Senatui, fe imitatorem Augufti fb-

re, pollicitus eft c). Qupd etiam aliqua ex parte pr^pfHtit, nam in in- X itio imperii bene & laudabiliter fe

A s gef-

(20)

10

geffit, per fpatium ferme quinque

annorum; Linde ortum eft illud pro-

\

verbium: Quinquenninm Neronis.

Et Trajanns Imperat. folitus eft di-

ci/t' cun&os principes a primo Ne¬

ronis quinquennio longiftirae abefte d). Claudium vitricum fuum Sc anteceflorem, apparariffimo funere

elatum laudavit, confecravitque,

memoria? Dcmitii Patris honoies maximos habuit e). Primo etiam die imperii, Matri fummam omni-

um rerum publicarum privatarum-»

que permifit, fignum excubanti tri-

bunodediü, optimsematris/). Im-

mo illamita reveritus eft, ut ne vel

verbis vel fa&iseam ofFenderet, nul- lumque negotium grave, matre in-

confulta, fufciperet g). Senatum

Romanum plurimi a=ftimavit, de¬

mentem mitem ac liberalem fe pra?- buit civibus; ve&igalia graviora vel

abolevit, vel faltem minuit, annua falaria inftituit, urbemque novis fplendidisque asdificiis ornavit. In judicando erat blandus Sc clemens;

cum

(21)

II

cum admoneretur, ut more fufce-

pto, fententise cujusdam, capite

damnati, fubfcriberet, mquiebat:

quam vellem nefcire literas hy O di-

gnamvocem, quam omnesimperio

Romano fubje&i tunc audirent; un-

de Seneca commotus librum moxde

dementia Neronis fcripfit. Erga Juda?os valde erat propenfus, eorum

enim regem Agrippafh quatuor do-

navit urbibus i), captivisque liber¬

tärem in urbes & regiones <uas re- deundi, dedit, multaque aha, ium-

ma laude digna, fecit, fummam,

in omnes & fingulos, beneficen-

tiam declaravit. Sunt Sc multa

alia, utpote emendationes morum pravorum, legum inftitutiones, res-

que alise, qua? omnia ficco pr^tereo pede, ad virandam prolixitatem»

a) Vid. Hoffirt. Lexic. lom. 2. f. 14. &

Seth Caiv. op. Chronolog. pag. 447»

b) Sveton.p. 240. Conf.Baron.p 318.

c) Hoffim. Lexic. p. 14. X. 2. d) Chr.

Math, in Theat. Hiß, Praff. Theor.

p»502. e) Svet.pr24it Conf

'

Op~

meer.

(22)

ii

meer. op. Chronograph, p.vy. f) Ta-

cit. annal. p. 276. g) Sveton. p.

24.T. h) Dryfél.Monarch&y. p.157.

i) Chriß. Math, p ?cz. k) Baron.

Tom. i\ f. 31g.

{. V,

In laudes haöenus Imperators hujus di&um eft ;jam vitiaattingam,

Ut enim ingenium humanum ple-

rumque eft variabile; ita in hoc Im-

peratore maxima cernitur varietas*

Sc, ut nemo fine erimine vtvit, (tefte

Catone ) ita hic quoque maximos

habuic naevos. Elapfo enim quin- quennio prorfiis in rabiem verfus

eft, videns le imperio firmatum, at-

que ad eam eveélum efte dignitatem,

Nullum neque Dei neque nominum

habuit refpe&um, fed quidquid ei

in mentem venit, juftum verumque efie ceniebat: Licentict enim Mater

impudentia efl, inquit Plato a). Hoc

vel mde patet, quod adeo fuerit li-

bidinofus, ut ne quidem ab ipfa ma-

tre, vel forore, vel alia feemina, uh

(23)

13

la habiüa confangvinitåtis reveren-

tia , abftinuerit b), verum etiam, quod magis eft inhoneftum, Spado-

ne muliebriconfvetudine quoque ufus

eile tradatur c); vefpera quoque ap- propinquänte, in mandatis feverif-

fime dedit, nullam mtilierem, five

nuptam, five virginem, cujuscun-

qjie eftet conditionis^ ulli quidquam

denegaturam ; unde fervi cum do-

mina, Domino prasfente, & gladia-

tores cum virginibus nobilibus, non

fine abominatione, confveuere d).

Ut libido comitem plerumque habet

ebrietatem 8c luxuriam; ita hifcevi-

tiis etiam contaminatus erat Nero.

A meridie , ad mediam usque no- Öem, fe inter fcorta atque meretri-

ces mero obrui pailus eft. Similiter epulas in multam a meridie protra-

hens no<ftem e), manus calidis fri- gidisque lavavit ungventis; reti au-

reo, 8c cum purpureis blatteisque

funibus pifcabatur /), neque id fa-

tis erat, nifi auream quoque domum haberet, ambulatoriis millepafliium

diftin-

(24)

H

diftinftam g). Tandem, cum pu*

blicas privatasque opes deglutiiller,

avarus faftus civibus fuis bona, ab urbis incendio lervara, recuperare

non permißt, fed cunfta , qua?flam-

mse quoque modo fuperfuerunt ipfe, abftuiit; centies centena millia fe- ftertium ad annuam impenfam a Se¬

na tu fibi conferri imperavit; plu#»

rimos Senatorum, nulla de eaufa,

bonis privavit h), präster plurima alia, taminamiftu,quam viftu,quo-

rum nimis prolixa fbret recenfio.

a) Dialog. 1. de legibus» b) Paul Or of.

Ht fp. hift. Iib.7,p.u6. c) AurekViä.

hiß. pars alt. p. m. $31. d) Chrifl,

Math. pag. 505. e) Dryf. Monarch.

00. p. u8. f) foh. Grtvius in antiquit. Rom. Theff. Tom. 11. p. 285.

Conf: Sueton. p. 2ft. g) Bodin* de

rep. p.68$. h) Paul. Orof. Hifp. hiß.

p, 116.

§♦ VI

Ad haec vitia jam allata, horren-

da etiam acceflit crudelitas öc faevi- tia, quam in fuos exercuit, Nam

-

Ofta-

(25)

1$

Oåaviam uxofem^ ob flerilitatem

& Itupri fufpicionem ( ut putant)

faepius funibus fulpendere voluit,

tandem vero balnei vapore mori compulit a). Conjugem Secündam

Poppseam, equiti Romano prius nu~

ptam, occidit iéhi calcis £) Dömi¬

tz, amit« fua?, veneno mortem acceleravit, fimul 5c privignum , Ruffinum Crifpum, filium Popper

adhuc impuberem, aquis fubmer- gendum fervo imperavic: Fratrem

etiam vita privavit: metuens quip-

pe, ne matér AgrippinaClaudiilm-

peratoris filium, Germanicum, ad

imperium promoveret, quijurehäe-

reditario paüri in imperio fuccedere

debuifiet, veneno eum fuftulit, an-

num cum ageret decimum quartum c). :£>Ita neque propriam matrem e medio töllere fihäm puduit, quod

cum multoties tentaffet, vel veneno vel aquis, vel aliis qüibuscunque

mediis, verum fruftra, ultimo tan¬

dem vi ufus» Annicetum cumfociis,

illam in cubili occifurum mifit, qui

janus

(26)

\6

januis fra&is, innocentis, illata vi>

cruore polluit manus å). Ha c re au- dira, Nero matrem mortuam efTe

non facile fibi perfvadens , ut famte

certior fieret, eo profe&us eft, quo

ut venit, veftibus nudari juffit, cor-

porisque forma bene confpe&a e) >

in hasc prorupit verba: nefciebam

me tam pulcram habere matrem./)

Verbo, omnesfere cognaros &pro- pinquos fine hasfitatione proftravit,

a) Baron.p. 4^6. F) Svmn.pag.264*

Conf. Tacit. Amial. p. c) Chr.

Math, in Theat. hiß. Pr ad.-frag. ro2.

ä) Tacit. Annal. p. V4* c) Chrifi.

Math, p.sou /) bio inNerone §s.

§• VII.

Sangvine propriorum non 40*°

contentus ad alioj?» violentas ex- tendit manus ; ordiens a Thrafea, qui inter primos occifus eft; deinde

Aulum PJancum juvenem, Paridem,

infignem faltatorem, Corbulonem,

(quem Nero p$# aliisfcpatrem & be-

(27)

V neiicüm appellare folebat) Burrhum

Prasfe&um, Lucanum Poétam , <5c Senecam Praeceptorem crudeliter ad

necem compulit a). Et, ne crude-

litati ipfius quidquam deeflet, totam quoque incendit Romarn, de quo fa-

äo ica Boétius:

Novimus quantas dederat minas,

Urbe flammata, patribusque cafls

Matris effufo, maduit cruore

Corpus & vifu geiidum per errang Or a non tinxit lacrymis, fed efle

C en for extinäi potuit de cor is

Hic t amen fceptropopulos regehat. bj

C aula vero, ob quam hoc maium

molitus fuerit, perhibet Svetonius,

v hane fuifle: Offenfus quaß deformita-

te veterum adificiorum; Ér anguflits flexurisque vicorum , paiam urhem

incendit. Hoc incendium e lurriMce- cenatica profpiciens, latus que flamma,

ut ajebat, pulebritudine halojin 5 five

excidium Tröja decantdbat in babitu fiio fcenio cj Incendium hocce lex diesfeptemque no&es duralie drcunt,

■* quod ramen de maxima incendii ve-

B hemen-

(28)

IS

hementia intelligendum eft , quia ignem non ante novem praterlapfos

dies fuifTe extinéhim, vetus infcri- ptio docet, quse ita fonat:

Ex. Voto. Q. Diverat. Negle-

dtum^Nec.Redditum. Incendior.

Arcendorum. Caufa. Quando.

Urbs. Per. Novem Dies. Arfit.

Neronianis.Temporibus. Et.Hae.

Lege. Dedicata. Eft. Ne. Cui.

Liceat. Inträ. Hos. Terminos.

Exftruere. Manere. Negotiari.

Arborem. Ponere. Aliud vc. Quid.

Serere. Et. Ut. Prator. Cui. Haec.

Regio. Sorti. Obvenerit. Litera¬

rum. Se. Sciat. Aliusve. Quis.

-Magiftratus. Volcanalib. X. K.

Septemb. Omnibus, Annis. Vi-

tulo. Robio. & VER RE. d)

Hoc autem immani fa&o , cum Nero deteftabile nomen, famamque

malam apud Romanos fibi compa-

raflef,

(29)

1'

raffet, ut a fe removeret* culpa m,

omnem derivavit inChriftianostan- quam feroces incendiarios« Quam ob

rem avide ftuduit illos cruciare at-

! que perfequi, Publice ergo edixit,

ut quicunque fe Chriftianum confi-

teretur, morte multaretur ; imma

non folum eos fimpliciter mori paf-

fus eft; verum etiam varios tor- mentorum modosexcogitavit, qui-

bus illos fatis torqueret^). Nectan-

tum vita privati funt Chriftiani, fed pereuntibus etiam ludibria addita fuerunt. Vel enim ferarum tergis

confe&i laniatu canum interierunt;

aut crucibus affixil aut flamma pe-

f riere , atque, ubi defeciffetdies, in

ufum nomirni luminis urebantur

/). Flammatio hasc fiebat hoc mo¬

do , miferi hi taeda, papvro & cera fuperveftiebantur ; inde ftantibus

ad palum , gutturi uncus fuffigeba^

tur, ne motione capitis picem ef- funderent, aut ignem declinarent*

Poftea in lamina ardente pix aut un¬

gven in caput liquifiebat, ita ut toti

A a arde-

(30)

20

arderent, no&uque löco luminis ef-

fent: Tantus autem Chriftianorum

numerus ita combuftus eft , ut rivi fangninis pinguedinisque humana?,

per arenam amphiteatri fulcum fa-

cerent g). Unde non abfonum vi-

detur, Apoftolum Paulum Nero-

nern leoni affimilafte. Hsc perfe-

cutio,communiter dicitur prima, ea-

demque graviffima h), unde Ter-

tullianus ira in Scorpiaco adverius

Gnofticos fcribit; viras Csfarum

legimus: orientem fidem Roms Ne¬

ro primus cruentavit. Sanyos Apo-

ftolos Jefu Chrifti ipfosque Dolores

♦fidei a Nerone occifos fuifle, deci-

mo quarro ejus imperii anno, Hie¬

ronymus Eufebium lecurus, dicit.

Alia autem eft Epiphanii fententia, affirmands, tarn Petri, quam Pauli

obitum contigiile duodecimo Nero-

nis anno; eos tarnen paflos eße de-

cimo tertio, verius videturßaronio h). Quod vero ad diem utriusque

Martvrii artinet, omnes sque in

unam eandemquedie,nempe29jun.

(31)

21

i

*

An, 69. martyrii Corona coronatos efle /). Paulus capite truncatus di-

citur, prope portarn Oftienfem, Pe¬

trus, ad mortem crucis aNerone et-

iam damnatus, " dicitur petiiile a carnificibus, utnoneomodo, quo Salvator nofter, trabi affigeretur, Ted

ut manus inferius , fuperius autem

l| pedesaffigerentur k)9 de quo Pru-

dentius his verfibus:

Prima Petrum rapuit fententia, le¬

gibus Ner onis

Pendere jujfum prominente ligno;

Jlle tarnen veritus celfie decus omn- lando mortis

Ambire tanti gloriam Magiflrir Exigit ut pedibus , merfum capui

imprimant fupinis*

Quo fpeäet imtimftipitem, cerebro Figitur ergo manusjubter, fola ver-

fus in cacumen

Hoc mente major , quo minor

.

figur a I).

Sic igitur gloriofiffimoMärtyrio, tarn Petrus, quam Paulus vita defun&i

funt,

B 2 a) Via.

(32)

22

a) Vid Chrisf.Math Theat. hiß iheor. 1 praä, pyof & fe q b~) Boet. Ii b. 2. de

conf.Pbil c) Svet.p 267. d)defcript%

Aid. in libr, de Orthograpb, p. 3f2.

e) DryfMonarch @p. p. 160. f) Ta- , I

cit annal lib \5.p367. g)SethCalv.

cp. Cbronol, p. 411. Conf. Cbr Math

pyot. b)Bar,p.4^6. i)idemp. 4Si.

k) Theodor et Orat.de Carit. I) Prtt- dent, Perifieph hymn, 12»

5. VIII.

Ex malis perpetratis oritur tan¬

dem mala confcientia * qux nervös 6c medullam , ignis inftar ardentis,

6c omnia confumentis, rodit atque penitus confumit. Talem quoque expertus eft irnpius atque improbus

jhic Imperator, fiullam unquam fen-

tiens, neque die, neque no&e quie-

tem, led variis fomniis perterrefa-

ftus. Vidit enim per quietem, nä¬

vern fibi regenti extortum guberna- culum, trahique fe ab uxore in ar- (ftiflimas tenebras; 6c, modo penna-

tarum formicarum multitudine op-

,

; pleri,

(33)

1 pleri, modo a fimulacris gentium ad Pompeji theatrumcircumiri arceri-

que progreflu a) Hinc facile conftaf,

nullum malum mala confcientia pe*

,

jus. Ideoque refte Seneca ; multosy inquit, for t un (t liberat pcena y metu

neminem. Cui etiam adftipulatur

Ambroiius: hunc in mod um ; ml-

i lus major eß dolor, quam is, qui pecca- I ti mucrone vulnerat conjcientiam: ne- que ullum gravius efl onus, quam pec-

catorum farcina ér pondus flagitiorum ( b). Tandem, cum Satrapa Julius vin-

dex non diutius fcelera Sc Tyranni*

dem Neronis tolerare poflef, perfva-

iit Galliae, Sc exereitibus fuis,utdefi-

| cerent, fcripfitque ad Sergium Gal-

barn , proconfulem ? ut accederet, li- berareque orbem terrarum a tanto tyranno. Interim Nero judicatus

hoftis a Senatu damnatur, ut nudus

per publicum duceretur, 6c furca ca- piti ejus inferta, virgis usque ad mor¬

tem csederetur3atqueita defaxo pras-

cipitaretur r). At Nero, e palatio fugam capeflenSjCumaudiviflet equi-

B 4 tes

(34)

24 « i t|!ii

tes a Senatu miffos, qui fé caperent, 5

prope efle, a fervis fuis petiit, ut fe öcciderent, fed neminem amicorum fe defendentem , nec quenquam fer-

vorum le occidere volentem invenit:

exclamavit ergo, ita nec amicum ba- ; beo, nec inimicum; undetaleiibiad-

huc viventi compofuit epitaphium t 1 dedecorofe vixi; turpius peream d), 1

Quo ipfo momento, ferro jugulo ad-

a&o fibj ipfi mortem confcivit, é)

eadem die, qua prius uxoremOåa-

viam interemerat; Ita periit fupre-

mum crudelitatis exemplar Impera¬

tor Nero, anno aetatisjfua? tricefifrio fecundo, imperii vero decimo quar-

to, & cum eo fimui tota exfpiravit ■?

lamilia Augufti f).

a) Svetp. 273. b) Ambroß lib.s.Ep.iS.

c) Eutrop. hiß. Rom. lib.7 pag. 577>

a) Aurel♦ vid. hiß. ffl. e) Sveton.

pag. 276. j) Paul. Oroß hiß. Hifp.

p. 116. Conf. Eutrop. hiß. Rom. 577.

Sic habes G♦ L Imperatorem

Neronem quo advirtutes, & vitia,

Ievi

(35)

mm

.

2>

T levi depi&um penicillo. Multa qui-

dem alia , qua? huc fpe&ant, requi-

reret hasc materia , niü omnia &

fingula referre exigua mea prohibe-

ret fuppellex, vela contrahens ratem ad littus appello, Supereft tantum,

ut calidistima ad Deum fundamus

1 vota fufpiriaque, velit noftram rem-

i publicam , cum Regia Majeftate to- tamque Chriftianam ecclefiam ab o-

mni malo diutisfime clementer con-

Jervare. Ipfi fit laus & honor

in fecula nunquam ter¬

minanda.

J

I

VIKO

(36)

VIRO JUVENI, Pereximio Eruditijfimoque

Dn. BENEDfCTO CARELIO,

Amico integerrimo»

De CLAUDIO NhRONE publice differenti«

f\üantum inter regimen reff um ac p erver (um ^

feu civitatcm bene acfecus gubernatamin-

tercedat difcriminis, cum a bona malave admi-

ntßratione pro (per a Rerumpublicarum a du er*

(a fapijfime oboriantur ^ populusque omnis u- '

nius malefatta luat, neminem fugit. Quid ita- Keipublica a De o dan potefl ex teilen t ius,

^«^»2 fummus imperanh qui adjuflam formar»

componit regimen ? fluderque •> ut omnis ojficii

congruat ordo , non aliter acfaciles in corpore (Onjpirant vires ? Quid iterum miferius quam

ubi prineeps cives occidere, urbes flamma per' , dere ? ac nihil reipublica deflrunda aptumt in-

expertum omittere fatagit ? Hu jus tyrannidis exemplum nobis flflit Claudius Nero» cujus vi*

tia ac vir tUtes dum nobis depingis-» Frater per- amande i tibi impenfe gratulor, infucatam ac

probat am noßram amicitiam declaraturus i vo-

vens-t ut brevi iaurea orneris Corona3 ac ita pra-

mia pertinacis opera & interna ac diligentis

cura conjequaris copioflfima , unAe Vener andus

Pater Tuus , tuique omnes de Tua felicttate flbi gratulentur.

ita ex animo vovet

JOHANNES LANDERBECK.

(37)

Pereximio aiqiie Pr<eßafitiJßmo

D: Refpondenti,

BENEDICTO CARELIO ,

De

Caelare Claudio Nerone

difpuraturo.

r\Ifputacio tua, Amiceoptime,

de Imperatore Nerone, e- gregie conlcripra, fatis fupcrque

& induftriam tuam , & ingenii dotes, declarat. Non poflum itaque non, ob affinitaas &c a-

rnicitiae j quod inter nos eft, vin- culuin, totopedlore tibi felices gratulan fucceflus, fimulque vo-

vere, velit Supremum Numen

conatibus tuis, ita fua benedi-

dione adefle, utlaboris, inde-

feflique fludii olim Iruftus car- pas uberrimos.

Feftinanti calamo gra- tulatur

CAR. WALLERIUS

Nie, Fil.

(38)

Sil

JDM @amma.

|3n 2Bdmt/ Srt watfratoercf/ fom

> famman 3 N ffcifwit/

©amt mdfl frwab bpgb ocfr / fom Nero baft/ oc&Drifmit/

$bet gifnm af ét bpgb od) flit et gobt

beraiO/

gtot&enflul 3 af mig o$ antaa bfa

priS

V V

au min önf!an tf>cn / at 3 oef fä mä

lönaä /

©om bpgbenS todnnet mdfl af bogben pld'

befrdncuSf

öcb of Apollo flelf fnart fbraä i tfyen

Dal

tytt fom fcan fma man befrtner til fult

tal

Dtttar wälttmtf fin f4gnat>

loh. Gabr. Wallerius

Nie. Fil.

References

Related documents

Innumens mentis terra rependat habet. ^ In medio h or um verfuum ipfius Regis ^ cernitur effigies* In fummo vero eft dl- ^ ctum Pfal. Secunda muro occidenrali prö- na. xima,

nitas Spifcopatum luum, &amp; annis 0* v/W- bust munerij quod hic obii(li

mifceri, &amp; in eodem pe&amp;ore non melius fit honeftorum turpiumque confortium, quam frugum in terra. cum fentibus &amp; rubis ; adeo

dafum faciat. Comitas vero, atque urhanitas to jjJv pro fine communl-.. ) ° (&lt;?§** J. ter agnofcunt, quarum

(4) Interdum idem eft atque AUGMFN- TUM PRETII, quod conftituitur

«ertus annorum complexus pratfcriptus erat, ante quem non liceret adolefcentibus, honores petere, lnfignis enim juvenili aetati ineft fervorj inert pro&#34;. -Caritas; inelt tementas

puduic, ea conditione, quod nun- quam poftea adverfus eum arma. moverent. Cum

Dolendum vero Mil- fices illorurn veftigia apud nullos au- (Ttores, qui ex profefio eam comme- morant, deprehendi» präster id quod colligit Plebejus cum aliis quibusdam $