rrfra
DISSERTAT10 PHILOLOGICA DoORIGINE
CIRCUMCISIONIS
QoamOnf
AmpliJ]
Facult.
Pbilof.
in
illuftriRegiaAcademia Upfaltenfi,
PRiESIDE
VIROAmplijßmo
Celeberrimoque
Duo.
ANDREA
BOBERG,
L.L. O.O. PROFESS.Reg« &Ordin.
Puhl, bonor. examini modeftefubmittit
JOHANNES
NOREEN
Wermelandus,
inAuditor. Gust. Maj. d. 10 Odlobr,
anno mdccxxxiii.
Horü ante meridiem Co litis V?SALVE,
S:&
R
:mM:tis
maxima
fidei
v1ro,
REVEREND ISSI MO,
PATRI
acDOMINO,
D:no
jo
an ni
STEUCHIO,
S. S.Theol.
DOCTORI
LONGE CELEBERRIMORegni
Sveci«
ARCHI-EPISCOPO,
ET ACADEMLffi UPSALIENSISPRO
-CANCELLARIO,
EM1NENTISS1M0, Ut Et VEN. C0NS1ST. ECCLES.Ρ RAS
ID
l,
grav1ss1m0,myecenati
μαχιμο.
mihifore
moleßiorem
,η
iß
alt
qua
tan¬
demejjet
occafio,
venerahundam
pieta
;
• '■ > 1- · t »
(Jodpublice
audeam
profit
eri,
Reverend (TimePäter, w*
diuexßimaße.vitamomnem
tern decl&randi , ex
multitudine
bene-ficiorum
fummiqüe
favoris
Tui
ortam
,/<r/negravius
in
hoc
cliente
feras,
hu-miüimeoro. Tatiaris
etiam
,Reve-rendiflimePater,
cumulum
illum Tuo·
rum /» w* meritorum
hoc
ipfo
augeri,
leves hafce &obfcuras
tirocinil
mei paginas ,
deßderio
&
pietati
meß
βc objecuturas,
(plendidijßmo Nomine
Tuoilluftrari,fac'tlis
permittas.
Haud
dubiam hüjusfavoris atqtie
veni#
jfiem
pollicétur cum
inftgnis
benevokntia;
tumetiamfummum
rehgtonis
ver#
con-Jervand#
ftudinm,
perpetuusque
zelus.
Etemmßcneqtte
d>ß)licere
Jpero
conatus
hoßce meos,qutbus
induflriam
quälem-cunque
Parentibus
&
Praceptonbur
probaturus, promodulo
inge
nit
viri-umque meurum
audax
propoßtum
tni-quijßmorum
hominum
impugnare
fußt-ftof/, qui
Jacrarum
literarum
auftori-tatemtatem convellere ,
fanftifjimaque
DE1 inftjtuta, inquibus eß circumcifio,cumprofanis aharum gentium ritibus
per-mifcere nonfuntveriti. Accipias ita*
que , Pater Reverendiflime ,
gra-tiofijjtme, pr#fens hocvenerattonis &
objequii
meipignus , operamquehanete-nuemfavörefolito
benignoque
vulture* fyicias. Deus O. M> Tibi , Reve¬rendiflime Pater , vires corporis
inte-gras confervetaugeatque, ut in mune*
re graviffimoadminiiirando
quam diu-tiffimefelixatque incolumis vigeas , in
maximum
firmtfjimumque
religionisno-(lv£ & reipublicdd literari<eprafidium
,
dulcijfmum etiam Nobiliflima? Fa¬ milie Jolatium ,
atque tot clientum,
meique patrocinium
tutijßmum,
ex* optatiffimum!Reverendiilimi
Patris
Cultor devotifimus Joh. Noreen.
s:^e
k:#.
m:tis
MAGN3: FlDEI VlRO,
Reverendisfimo
Patri
acDomino,
Dr
Μ
AGN
Q
AURIVILLIO,
S. S. Theol. DOCT.
Celeberr*
Per Wermelandiam & Daliam
SUPERINTENDENTl
LONGE MERIT1SSIMO, Vener. Confift. Carolftadienfis
Ρ
R JE
SID
l
GRAVI&SIMO,
Reg. Gymn. & Schol, per Dloecef,
EPHORO
ACCURAllSSIMO
MiECENATI MAGNO.
Ww»^»;,ReverendiifirnePrae-M ' ful ) facilitatem & bencvolen*
Μ V
tiamT\i2vn,pr<edicantcujusvis
regiontihofrites, quotquotTxTx
tdetwdi cogUm babuerc, Jguemadmodum
stutemVermehrtÅtaNößra,β favente Nu*
mine, hacpra cetertsjamconttg'tft liftas9 ut favorü Tuiperpetuaque cura rrebriora
C quotidiana quidem (entiat
documenta
f ita farna tantA benignitatü apopuhribus
bucperhta, alacriores reddtt antmosno-jßrost ut data quatunque
occaßone
>Tlbi>
Reverendiffime Praciul , ftudia noftrA.
fubmijfamque vetteration m
Gf
pictatem
probatam teftatamquefacere
adnitamur.
Nec alta mihi caufafuit , cur adφendi«
da iimina Tua> nil nifi leves hafce ftuaio» rum primitias afferent f
aecedere
jam
fu-ftinuerim} humilhmerogans
velie,
Reve-rendiiiime Pracful , cum juveniles hofce
conatus f tum & resmeas , ac fortunam
reliquaminpofierum
Tibi
babi
re commen-datiffimam, SUpremum autem Num<ηycujusgloria iüußranda
ecclefiaque
rite
gu-bernanda curam agis affiduam, Te» Re» Verendiflime PraTul , Regi f PatrU)
Dicccefiy Familiae
Nobiliftimar» denique
& nobis omnibus in longam annorum fe-riem falvum & fojfitem
confervet!
Reverendiflimi
Ν
ominis
TUIHumiUimttf dietts
t^ån. atqueRev.
PrtclariJJimo
V 1 R O,
Mag.
A
Χ
Ε
L
I O
NOREEN,
Pastqri in
EccleC
5ΪΙ)*©)
&
adjacentis
diftri&us
PRsfiPOSITO Dignissimo,
Patri
Optimo,
1NDULGENTISSIM0.
Teetjam Tibi » Pater cariifime*
quod diu debui , hoc demum qutc*
quid efi officii ρlo animo exhiberej qvum
primum Tibi offero laborU mel Academici (peeimen , tanquam tenuemquendam fru-ex multis Tuis impenfis ad Te re· deuntern. Namque alium β poflulares a
fne laborem , Tuac curλ , tnßitutioni &
paterno amori parem , officium, quidemy
utut debitum , nunquam tarnen a meex·
imbecill'tatem meam hetc ingenue fateri
neceßeerit, Paterevero> CariilimePa¬
ter» ut quantum inboc conatume o deficit»
tantumfolito Tuo in me affetlu,
meaquc in Tepietatefuppleatur: &hocce intered tirocinium meumfavens recipe, utfince· rum teftem meorumerga Te obfequiorum.
Quod reliquum e(lt breviy (ed pio
com-plcclar voto ; velit fummns rerum arbiter Te) Carifiime Pater > diu (alvum &
integrum pra(lare: ut babeat ecclefia Nyedenfit fideVffimumpraconem , & dill*
genttffimum in vinea Cbrifti operarium;
nos v ero omnes , qui ex Te pendemtuy
tura (5 t utela Tua diu Uti perfrua·
mur,
CarilUmi Patris
Filius obedifiitiditnui
5^ * * λ· * * *y* * * * * 3^* *w*w* * *λ* .* * * * 5?"msG H£>- * * **
^$%£%£äföä&£3g
A ^ Ω. $;i-Icet fcripturae facras ea& fit, & eile de-beatapudomnes
di-gnitas & auöoritas,
ut narrationibus
o-mniumprofanorum fcriptorum
me-rico anteferatur ; fuiife tamen &
olim & asvo recentiori homines,
qui debita fide fcripturas detra&a,
majorem gentilium fcriptis
habue-rint , habeantque , triftis eft teftis
omnis temporis hiftoria. Präster
alia idipfum
declarat
commentum quorundam de Originecircumcifionti.
Ex gentilium emm hiftoricorumtefti-moniis nonnulli feinducipaßtfint, ut crederent, moremgenituha
circumct-denät ab /Egyptiis ad
Ehrlos
profiuxip
je , aut
Abrabamum in
AEgypto
eumdidiciffe ,
tandemque
adprobante
fen-tentiam e)usper
quandam
συγχατάβα-<riv Nimine, eundem hmtatum fuijje,
ut docec Celeb. Buddeus (a). Nos vero, quum hanc fententiarn
arten-tius confiderare & facra? hiiloriae
contrariam oftendereconamur, Te B. L. oiHciofe rogamus, velis co»
natus noftros benigne interpretari,
& fi defiderio tuo non
fatisfeceri-mus, defe&um virium noftrarum benevolentia Tua fuppiere.
§. 2.
Ipfa vocabula , quibus
difTertatio
noftra infcribitur , cum per fe
fint
evidentia, operofa eorum
expfica-tione licebit (uperledere ; atque
propius
ad noftrum
inflitutum
per-tinere putamus, errantium
opinio-nes circa argumentum
fufceptum
rr.ox detegere, poftquam
circum-cifionis Judaica? veram originem
paucis
dekripferimus.
Se*
Senefcenti jam Abrahame* Deus
iΓ' ut antea aliquoties , ita rurfus
ap-paruic
b)
, fuamque defilio
Ifacoprorr.iffionerndementerrepetiitc),
parrterque feedus cum eo pepigitac
renovavit d). Deo autem liquidem
(
placuifTe
conftat9 certo aliquofignoin pangendisfmderibus uti e); ita
hicetiam eodem modoagerevoluir#
Nomen & Abrahami& uxoris ejus
Sara?, in fignum multiplicandae
po-fteritatis mutavit /). Voluit pra>
terea Deus clementifiimus
circum-cifionem efTe ma pis
fignum
faderiscum Abrahamo initi , ac hifce
verbis facerrimam hujus
facramen-ti inftitutionem prscepit ddS Siwt
•dt circumcidatur inter vos omnk mas
g). Hoc
fignum
erat> quodcontinebat
'
promijjionemgratt£ Det
falvific#,
per~feääf, ac coramDeo vaUtura
jußitia,
i remi/Jionis peccatorum ,
ύοΒεσίας,
regenerations , glorificationis, omni·
Jv umque
beneficiorum
, qua perJEfum
A 2 Chri»
b) Gen./7. r.c) Ibid.v. 19. d) ibid.v.2.
4
Chriftum
impeiranda
erant,<&*
augu-Jio
circumcijionis
figno
conferebantur
:
fideltbus V\
Teflamenti
&
obfögnaban-tur h) , unde & Deus
haec dixit
Abrahamo *ρπκ vrfafo f> wnV me ejje
tibi DEum
&
jemini
tuopoft
te i). Obiervantibus itaque Ifraeli- <tis hunc ritum , promiifionem
hancce longe optimam
dedit
vvnicrnM onS ero tis in DEum k)
vide-licet gratioium : finautem circum-cifionis aétum negligerentaut
con-temnerent , gravifftma pcena n*o
éxcidii adficerentur /). ·
§· V
Hinc igitur cum
evidenter
pa-teat, circumrifionispra?ceprum
ab
ipfoDeofan&iflimo
primumfuifFé
editum y tanto magis& miramur, ..
& dolemus , Chriftianos
quosdam
de vera ejus origine tam
perver-fam foviiTe fententiam , ut
credide-rint, illam /Egyptiorum
eiTe
inven¬tum, innixique potius fuerint
He-
3rodo-h)Deyling, Obfer.fac.part.z. §.z.p. 89·
H o Ü f
rodoti narrationibus, cujus étiam
erroneam fententiam variis
dein-ceps muniverint
argumentis.
Haec
autem tradit Herodotus : MSvoi
πάντων άν^ςωπων Kόλκοι fy
'Αιγύπτιοι
fyi "Αιθίοπες πεξίτεμνονται απ
άρχης
tu άι$οϊα. φοίνικες δε fy
Σύριοι
οι εν τη παλαιςίνγ , fy αυτοί ομολογεί*σι παρ 'Αιγυπτίων
μεμα^ηκεναι
h.
e.Soli omniumColchi, JEgypt'ti,
&1
JE-thiopes, a principio
pudenäa
circum-cidunt: Phcenices autem & Syriy qui
Palaßinam incolunt,
ipßfe
confvetu-dinem illam ab Mgyptikaccepiße
con-fitentur m). Qu^e pervetufti
icri-ptoris verba, uti
perverfas
opinio-nis unicus iunt fons atquefunda-mentum ; ita in primis
notandum,
Herodotum quidem
antiquiflimum
efTe hiftoriarum (criptorem;atea-men eum, quem Cicero
poftquam
patrem hiflori<eappellaiTet
, mox haue notam addidit, innumerabilesa?que ac Theopompum
tradere
fabulas
η), Jacobus Ferizoniusaffirmat,
Α %
Herodotum ipfttm teftari i pleraqueβ
foli
/Egyptiorum Sacerdotum narratio·ni debere o). Genti autem Ägy-ptiacae quantum fidei tribuendum
fit, diicas velim ex Flavio Vopifco ρ), cui JEgyplii dicuncur viri venlo· β, jaäantes , vant, leves ,
penduli,
&adomniafamamomenta volitantes. His addere liceat verba
Leydecke-ri, dicencis hane gentem effe ta-bulofamac mendacem nefciarn
ori-ginum fuarum , fuperbam
vendi-tatricem fu® antiquitatis &
fapien-tix, quafi omnium magiftra föret
*. Quanti igitur asftitnanda eft au-floritas facerdotum ifEgyptiorum» homini peregrino illudentiumj
fuascg etiam origines ignorantium ; tantum haud dubie & veritatis & roboris habebit teftimoniumhocce
Herodoti , utpote qvum rei
narra-tionem ex tam incertis au&oribus
hauierir, Hinc etiam teftatur
Dio-0) Jac. Periz.in Ortgin.JEgypt. Cap. V
p) In Saturnino* *) De rep. Hebr·
Diodorus , ittum portenta nar ratio-imm pro verttate
fyonte
awplexum
fttiffe, &
voluptatfs gratia
fabttlas
confecijje q).
$. 4.
Hssc uttunque ie habent, certe
inunico hocce ailato ioco varia00
currere , in quibus falfus fit
Hero-dotus , viri eruditi dudum
obfer-varunt. Primum quidem
hishaud
lacile perfvadebit ,
Golchos
cir-cumcifionem άπ άργγ)ς ,ab initio
,habuifle. Etenim Coichos eoisdem
eile, quos Mofes
Caluch^os
vocaf,ffigyptiorum nimirum
άπΰγονχς
&
Philiftaeorurn προγο^ς , pluribus
argumentis
id
demonftranti
Bo-charto credere par eft r). At Cas«luchaeos , ante tempora Abrahami ex /Egypto
rnigraffe
certumeft,
quia ex his orti
Philiftaei
,puifis
Avvaeis , jam tum ,
Pataftinam
tenebant , & reges fuos
habebant,
cum
quibus
fcedera
contraxerunt
A 4 Abra»
q) Diod, Lib. 1, r) Bocbart, Phaleg.
Abrahamus & Ifacus χ). Qu od
ve-ro Philifei omnino nefciverint ri- j tum circumcifionis , iatis valide
probant di&a Jud. 15: iß. 1. Sam,
14:6. 17:36, & 91:4. ubi Philiftaei
evidenter appellantur eyVw incir»
cumcifi:
unde etiam facile colligere t licet,nec Casluch^os eo tempore,1
quo ex iis prodierunt Philiftaei,
ha-buiiFe ritum circumcifionis. Cre*· dibale autem magis eft , Colchos
deinceps, poft temporaAbraham!,
circumcifionem fufcepiiTe ad imi-tationem /Egyptiorum, quibnsori- *
ginem fuam ie debere non
ignora-runt. Ita exiftimant Witfius t)
Buddeus u) & Deylingius χ). Nec facilius fidem inveniet Herodotus,
qvum dicit Phoenices atque Syros in Palceftina fateri, fe circumcifio¬
nem ab /Egyptiis & Colchis habe¬ re. Etenim Phoenicum atque
Sy-rorum nomine licet gentes
a (e in« vicem .
j) Gen.zo.&iß. /) AZgypt.Lib·3· Cap.ß,
§.8· u) HifhEcc.Seft.j.p,iij< x) Deyl'tn·
K o n 9 vicémdiftinftasvideatur defignare; vix alios tarnen intelligere potuit,
quam ipios Jud*eos , quorum
ori-ginis , rerumque
ab
iisgeftarum,
ut & expedicionum variarum
nefci-us, eos hoc nomine compellafTeverofimillimum eft. Conftabit for¬
te idipium ex libr. ejus VII.cap. 89.
Ubi tradit Phcemces (atque Ulis tun·
dos Syros in Paheftim ) olim wäre ru¬ brum,utipfi dixerant,
accoluijje,
atqueillinc digrejjos, Syria regionem mar
it
t-mam occupaße* Hane autem regio¬ nemSyri#, & quicquid JEgypto tenus
efl, vocari PaUflinam. Quem
lo-cum fic latine redditum nobis ex-hibec Relandus in Palaeftina y).
Audiamus hacdere ßoehartum ζ):
Judtfos, ait ille,quicum
interris
mu¬ri rubro vicinisdiu erraßent, Phcem¬
ces partem invaferunt, Pbcenicum no·
mine
fignificare
potuitHerodotus.
Ita cum idem lib. 2. Phcemces &
Syros ab JEgyptiis
didicifte
refert cir-cumcifionis ritum,palam
eftJudßos
innuere, quiPhaenices& Syrias itico-larum Coli circumcidtbantur, ut
a Jofepho redliffime obfervatum in
his verbis, των få παλαιςίνψ xot·
toitiéfrrw μόνοι τδτo ποιχσιν 'Ixfåuot»
Qui in Patåftma babitant filt hoc
fa-cmnt Judai a). Quis autem credet,
JudcEOS unquarn fafTos fuiiTe, cir-cumcifionem ab Aigyptiis iefe ac* cepiffe ; cum porius illud diferté
negent, & /Egyptios eam
didiciife
a Joiepho contendant. Notabile
eft Artapani teftimonium apud
Eufebium ; /Ethiopes tametii
hoftes, tampropenfo ramen in Mo-fen animo fuifle, ut ipfius quoque
circumciiionis ritum ab eo
accepe-rint b). Quod fi Pho3nicum,a Sy-ris Palasftinas incolis difhn&orum,
nomine cum aliis Idumaeos intelii*
gas, hos utique ab Efavo, qui 8c
a-Jias Edom di&us fuic c) circumci-fionem accepiffe* nemo non videt. Conf.
a) Jofepb, Contra Apion, pag· 1047. b")
Conf. Buddeus d) & Witfius e). De fide itaque
Herodotiin
haenar-ratione pro nobis
hane iententiam
dicat Bainagius/).
Herodote
necon-Yioijfoit point
les
Juifs
,&
encoremoms Γ hiflotre des
Patriarches
,qui
avoient precedé de
pltffieurs
(jecles
Γ
étabhjjementde cetterepublique.
11
η eft doncpas juße de croirefurJa
bonne
foi, &c*
δ· 5.
Narrationem hane Herodoti, ut
ur vix aliis, quam vanis forte Sa·
cerdocum /Egyptiorum
fabulis atqjj
commentis nixam mira iecuritatepoftmodum
apprehenderunc
alit
fcripcores Grasci, utpoce Diodorus
Siculus atque Strabo: quorum ille,
cum Judsos ex /Egypto ortos
do-cuiiTet, ha?c iubjungit: παρά
τοις γεν serι τύτοις εκ παλαιΒ παρα* δε$όσ§αι το περιτέμνειν τ9ς γεννώμε* νας παϊδας ,· εζ Άιγνπτα
μετενψεγ-μένα Τΰ νομίμχ , Ideo
gentibus iflis in
ufu
d) L. cit.p. iZ]. e) dEgypt, L.}. Cäp,4.
u/u efi per antiquam
traditionem
,ut
circuwicidant pueros apudfe natos, rim -tu ab /Egyptiis derivatog). S
trab
o evam , ejusdem xvi Geographus& Philoiophus infignis, cumin
ea-dem eilet perfvafione, Judasos
olim
/Egyptios fuiffe, hinc &
circumci-fionis ritum ab iisdem haufifTe tra·dit b). In horum iententiam
iviffe
poftea Celfum,philofophum
Epi·
cureum , Juda?orum&
Chriftiano-rum inimicuminfeftiiiimum,nemo
forte mirabitur; cujus apud
Orige-nem i) hsec profana funt
verba
:é
*μην άγιωτεροι των άλλων
άν
ειεν οι Ίν$αΐοι, οτι περιτέμνονται, ΤStoγά?
5Αιγύπτιοι, ώ, Κόλγοι,
πρότεροι,
Nec
ideo fanäiores funt ceteris ffuddsiquitt
circumciduntur; hoc enimpriores
fece-runt Colchi & JEgyptii. Neque
adeo
miramurJulianum Apoftatam,
ju-ratum nominis Chriftiani
hoiiem,
äuda&er pronunciafle
apud
Cyril-lum
g) Diod. lib. /. cαρ. ζ. h) Geograph,
lum k} το
περιτεμνε&Βαι
ταάι$οΐζ
άπό Ία&ζίων γινόμενον ατό
Αιγυπ¬
τίων εληλυΒέναί: circumctfionem pu~
dendorum Judxis ufurpatam
ab
JEgy« ptiis proveniße. Ac veroid
merito& mirantur& indignantur virl
eru-diti, pio facrarum lirerarum
zelo
affe&i , fuiiTe in medioChriftiano-rum ccetu homines literarum
do-dhrina celebres , & quidem
Theo-logos , qui cum Mofis Θεοπνευςκ
(a-cram veramque narrationem ante
oculos haberent, docentem , Abra»
hamum omnium morr.aliurn
pri-mum fuiffe circumcifum ,
malue-rint tarnen profanamHerodoti alio-rumque gentilium icriptorum
opi-nionem, decircumcifione ab
/Egy-ptiis excogitata , huic prasferre.
Par utique fuifTet,
religiofa
fide
ve-nerari & hane & alia tam luculentaicripturse iacras
teftimonia,
quaeo-mnem prorfus dubitationem
hujus
rei tollere
potuifTent.
Chriftus
få¬ne omnis veritatis fons hsec dixit:
Μώσης
14 i o g
Μωρής $έ$ωχεν ύμΐν την τεβίτομην
(«'χ οτι εα τ£ μωρέως ες}ν) αλλ' εκ
των πατέρων I)
, ubi quafi digito
monftrat , ex ipfo Abrahamo
cir-cumcifionem incepifle. Nec mi¬
nus hanc fententiam confirmavit Stephanus m) ό'ε^ωχεν άυτω,(fcil.
Abrahamo) διαΒηχην πεαιτομης ,
id
eft non rantum de circumcifione
legem 6c conftitutionem , uri vox
άαΒήχη a ΡιατίΒερΒαι aliquando no-tat ; Ted etiam circumcifionem
ipfam n)%
§. 6.
Ex hifee , arbitror, tarn perfpi»
cuurn eft , apud quos circumciiio
primum inftitura fuerit, ur fi
feri-ptura facrae fuam, ut fas eft,
di-gnitarem &au<ftoritatem
conferva-re velimus, nemini, nifi in
meri-diana luce Ccecuüienti , id
occul-tum effe poftit. Attamen
dolemus
Ut in iup. § di&urn, hanc
eviden-tiam tanti non fuifte Do<ftoribus
quibus-/) Job. 7. 22. tri) jift.7.8. ») Leidecb
o iy
quibusdam Chriftianis, ut eam in
.. fuo nitore integram atque falvam
relinquere voluerint, fed plus lu·
eis in vera hujus origine
inqui-renda, in turbidis gentilium
Hi-ftoricorum icriptisfe deprehendiife
putaverint. Hifce antefignanum ie
prabuit Johannes
Marshamus
,EquesAnglus o): Cujus deinde
ve-ftigia legit Joannes Spencerus/>); callidius tarnen, quam ut aperce
mox profiten voluerir, fe in hifce
caftris militäre , cum argumentis
v utrinque adduéteis, judicium
le-öori reliquerit; ita vero, ut
co-natus ejus atque confilium facile
pateat. Hane autem fententiam
utrumque elegifTe non alia de cau-ia , fufpicatur Leydeckerq), quam
quod Orthodox#
Theologi#
de gratia Chrifti fub V. T.fundamenta
deferu-erinty nec agnoverint Jatis rationem
typicam
, « o) In Canon,Chron. Hb.Set7.f.p.74.
Ö* 7f. p) De le?. Heb. Ritual, Cap. 4. Secf. 4,ρ. γ, q) Leiåeck. derepubl. Heb.
16 o Ü
typicam
le
gumceremonialium, &
fa-cramentalem circumcifionis. Eademne ratio fueritviroceleberrimoJo,
Clerico, ut in re hacce aperta
fe-quentibus verbis dubiam mentem iignificaverit , aliis dijudicandum
relinquimus. Sic autem ille:
fie-ri, inquit,
potefi>
utconfvetudinem du-dum receptam apud JEgyptios, Demetjam Abrahamo\ fed aliumin finem,
objervandam tradiderit. Sic neque
ffudtfi /Egyptiis, nec JEgyptii
Judtis
eam debuerint > quamvts /Egyptiaca
confvetudo
divino prxceptooccafionem
pruebuijjet r).
At vero, numejus-modi inftitutio conveniens eftDeo,
ut a malediåa Chami gente repe-teret ritus (acerrimos, qui typi
ef-ient Meffias , & ilgna foederis gra¬
da? ? Nonne Deus faciliores&
ap-tiores ceremonias, ac ab aliis gen-tibus non commaculatas ,
expro-nierepotuit? Conteratur heic Sam.
Bainagius s). Aperte fane
vetuit,
ne
#) Jö. CleYici. Comment.tnGev.c.ip.S.
ne Ehrasi ullo modo fequerentur
ritus & iuperftifiones aHarum gen¬ tium , & pra?fertim iEgypfiorum
t), Siccine vero parietem interge*
rinum,μεσότβιχονtS φξαγμζ
exCba-mitico ritu par erat exitruere //).
Qvum enim iecernere vellet DEus ritu circumcifionis Abrahamum,&
ejus pofteros, ab omnibusaliis
gen-tibus , nimirum /Egyptiis ,
Col-chis,ceteris; quomodo tunc finem
fuum obtineret , fi idem hic mos
apud illas in ufu fuifTet? Longe re-(Ttius de Judsis Tacitus : Circitmci-dere , tnquit, gemtalia inftituere , ut
diverfitatenojcantur x).
Egregiehu-jus rei nos admonet Hieronymus:
qitia , inquit ,
exfemine
ejus(Jcil.
t^brabami^ eratChriflus oriundus^in
quo univerj'arumgentium erat
benedi-ίΐ'ιο repromijjd ; & ab ^Abrahamo
tisqiie ad Cbrtflwn multa erant fecula
tratjfitura , providens Dens , nejobo¬
ks dileäi zJdbrabtf ceteris natiombus
B
mifce-t) Levit.iS.Sif.Deut.ii,}. u)Eph.2,i4* x) Hiß% Lib. j. c, j.
ιΒ Μ o ρ
mißeretur , & panlatim familia ejus
fieret mcerta , gregem ifraeliticum
quodam circumcifionis cauterio dem* tavit, ut viventes inter JEgypüos%
inter /Iffyrios , Tlabyloniosatque
Chal-ifooi
hocßgnaculo
dtfiinguerentur yj» Haec haud dubie caufa fuit, cur Ifraelis filii indignum nobilitatefa-milias iuas exiftimaverint, fororem
dare homini prasputiato zj♦
5. 7.
Ut haec obftacula evitentur, alia
via incedendum purant alii, qul
cum circumcifionis initium ,
qua-tenus pueros fingulos omnemque
fexum mafculinum refpicit, Abra¬
ham! avo denegare non
fuftine-ant; dicunttarnen,
iEgyptioslon-ge antea hanc exercuiffe munditiei
Sc fanitatis gratia : faåo igitur
di-icrimine inter ufum hujus ritus pu¬
blicum &privatum,putant omnem
hujus controveriiae difficulratem
tolli. In horum numerum
refe-rendus y) Hieronym. in ep.adGaÜ. c. f. />./72. t) Gen»34.14.
rendus Hermannus von derHardt,
"
ira differens a): Sciderit bunc no · dum , qui diftinxerit inter ufum JEgy·
ptiorum privatum , eumque medtcum,
rariorem ; ér publicum , communem
& ab omnibus receptum. Nam inter
Mgypiios aliosque vicinos meridiei
po-puios aliquiprivatim , & arte
medi-£0 , nullo non tempore ob memoratum
natur£ exceffum
, exßiterunt circum·
ciß, ßcut Cbriftianosin bunc
usque diem medicorum conßlio
circum-Γ&// quosdam dittum. Sedadmißopri·
- vato lüo
medicorum intersPgyptiosan -te Abrabamum ex circumcifionepraß·
dio , non conftatfane , ante
Abraha-mi ßtatemamäffe ÄLgyptios publice
cir-cumcßonem , ommbusquepuerh adpli·
cuiße. Sed quum nullo evidenti ar¬ gumenta vir clariflimus privatam
circumcifionem ante Abrahamum
probaverit, haud facile perfpicimus
qua ratione hifce conje&uris fuis
„ aiiquam veri fpeciem conciliabit;
B 2 licet
j d) In Jur. JW. Canon,prodrotn. de cir-cumcig cap. /. /<?.
licet ομοψήφχς fere
habeat
Philo-nefn & Herodotum , quos ab hac
fententia 11011 alienos fuiile nofat
Spencerus
b).
Conf.Cler.
c).
Efto
autem T quacunque de
caufa
autPhilonis asvo ,aut alio, pra^putiurn
Tibiabfcindi curaiTe ^Egyptios,
neu-tiquam tarnen evincetur ,
illos
cir-curncifione ufos fuiife , antequamillam a Judasis didicerint.
Nec
credibile eil, /Egyptios niii
reli-gionis caufaaddudos
hunc ritum
pofteaadmiiifle
j qvum gensilla,
utpote fapientiorhabita
,acerbum
circumcifionis dolorem vix fruftrafubieric. Quocunque autem tem¬ pore id
fa&um
dixeris,
conftat
cer-te , asvo Jofu^ , qvum ille
inter-ruptum in deferto
circumcifionis
uium reftitueret, nondum
inßigy-pto
coepiffe hanc
conivetudinem
; verba enim divina na 'nto ovnQyhpo d'iüd na*»n hodie devolvi
oppro-brium
b) De leg» Ebr. Ritual, Lib, I. cap. 4*
br'tum Mgypti a vobis
d)
\ quacunq$ratione interpreteris ,
circumci-dendi ritum , quo Dei populus ab
/Egyptiisjarn diftmétus erat,
hujus
opprobrii ablati fignum
fuifle
eiacrotextu evidenter colliges. Quin & neque circa nativitatem
Mofis in
ufu fuifle /hgyptiis, inde fe
depre-hendifle putavit Theodoretus e),
quod filia Pharaonis Mofenex aquis
extra&um mox agnoverit,
pue-rum efle Hebrseum , cum
circutji-cifus fuerit.
8.
Hifce vero & aliis argumentis
negle&is , adverfarii exiftimant fe
habere firmiflimum iententias fuas prasfidiuminverbisJer.9. v. 25, 26.
Sin bn bv -mpai mn1 nx: D\x3 η"η> nan nbijn Ecce prope adjtint dies, cum
αηϊ-madvertam in omnes, qui circumciß
funt, cum preeputio, Hmc receniec Propheta, in quos Deus
fit
animad-verfurus : in Aigyptiosmmirum ,
in Judtfos > in
Edomitas
&
c.Ammo-B 3 nitat
vitas atque Moabitas. Ex hoc di&o
concludunt, cireumcifionem anti- 7 >
quiiftmam fuifle apud /Egyptios, quoniam primum locum inter
re-ceniitas gentes obtinent, Sed bene
monent alii /) fi haec
argumen-tandi ratio valeret, eodem modo
cftendi pofle , Colchis , qui apud ■ Herodotum Atgyptiispraeponuntur, antiquiorem circumcidendi ritum adfcribi debere , quam reliquis
gentibus : quae ratio argumentan-di, utrum Spencero & Marshamo,
aliisque
hujus
lententiasdefenfori-
t -bus fic digna, ipfimet viderinf.Quod vero ad fenfum difti hujus
atcinet, varie reddunt interpretes*
praeiertim verba illa nSij« Sia
Vul-gatus ; qui circumcifum habet Präpu¬
tium : LXX. fal πάντας
περιτετμη-μένζς άχξοβυςίας αυτών : Nec ali¬
ter fere Arabs & Syrus. Longe
vero commodius B, Lutherus :
SDieSefc&ntttene mit benUnbefc&nit' .,
ten. η:
f) Vid Deylifjg. Ob(. S.loc, cit, §.6,&
i
Hud.Htft Eic,p, 114,fCttttt : quem, ut alias , fecutus
eil Svecus. Confentit verfio Jun.
Tremell. in omnem circumcifum cum
praputiato♦ Nec
alium
ieniumex-hibet Targum Jonathanis : iroxt
jimaw pn SXIBP iva tyi ««nar ^ *ήηρ nmyS Vijitabo omnes populos
incir-cumcijos;
& clomum Ifraei
; quorumopera fimiliafunt
operibus incircumci·
forum. Hoc utique oflenditcontex-tus accuratius confideratus,
de-nunciari heic a Propheca minas
di-vinas & imminentes pocnas, mix-tim & fine difcrimine infligendas, tum Judaeis circumcifis , tum
reli-quis gentibus non
circumcifis:
adeo ut %n defignet Judasos , rtoyvero , per metonymian , gentes
ceteras hie memoratas, quibus
ad-huc eiTet pra?putium; quas
eadem
phrafi in N. Teil, pariter
appellat
Paulusάχ.ξοβυςίαν g).Declarantid-ipfum ultima capicis
hujus
IX
ver-ba, ubi dicuntur omnes ha gente?
tsrun Sd fuiile-erVv praputiata ,
Ici-B 4 licet
*4 m 0 m
licet carne ; Ifraelicae vero, utut
carnis prasputio carentes , fuiiTe
aS 'Siy pr<eputiati corde , f, animo, h. e. pariter flagitiofi,
eamque ob
caufam pcen# hicprasnunciatas ob-noxii: unde diftin&io illa in priori
commate fa&a vocabulis ηVvs V»a">
hic per evidentem oppoiicionem
ultra illuftratur. Idem expreiTe
et-jam fignificavit Paraphraftes Chal-dcPUS rva S31 pmma pSnj? sroey S3 "tr"
pnaSa pS-iy Stor Quia omnes popull Uli
incircumcifi funt in carne fua , ér
omnis domus JJrael incircumcifi funt
incordefuo, Eadem ratione verba
fa-cri textus explicat Aben Eira h)
fic interpret3ndo: Snr ,Sk Sid S3 Sy
Syi *i3U® niDixn iS« nSiya Syi d'Sid οπ®
2 DD® oipD3 DDiy -131® Vocubula Sio Sd Sy
defignant 1/raelitas > utpote
circumci-fos ; reliqua autem fic iupplenda,
nSnya -wx Syi , refpiciuntgentes , quas
pofteacommemoral:particula igiturSy,
jemel hicpofita , άπο mtå repetenda
φι
H ° Ü
efl; nimirum ut plene fit: Sm Sd hy
hSnya hy\ Quam explicationem R. Aben Eirae heic utalias, infuum
commentarium ad h. loc. tranftulit
R. Schel. Ben. Melech, ubi eadem fere vetba exftant. Unde tuto
col-ligere licet, haneexpofitionem nec
genio linguxj repugnare , nec
coa-&am eile aut vioientam ;
paritercj;
eluceicit, ex hoc Jeremias loco
adeo non probari, iEgyptios Pro·
phetas tempore fuifle circumciios,
ut potius una cum ceteris
gentibus poftea enumeratis , circumcifio-nem sque ac verum Deum Ifraelis eos fprevifle , indubie percipias.
De Ammonitis certe eo minus hoc videtur dubitandum , quod
duxil-lorum Achior converfus ad
Judai-fmum , praeputium circumcidiiTe
legitur i),
§. 9.
Cum itaque fententiae adverfae nullum plane in S. literis fit
funda-mentum , cui iub ulla veri
fpecie
poffit
$ Judith, 14: 6ipoffit
itiniti, meritodeploranda
eft,
ejusmodi hominum
Chriftianorum
infignis audacia &impudentia,
quibus
adeo
eviluit f.hiftoriae,
ju-fta ferie enarratae, fides, ut profa-niicriptoris velunius vacillantifig-mento , vel pellucenti mendacio rrox loco cedere jubeatur. Utut
illud nemini non fic notiffimum,
plurima fcriptores
ethnicos
exfa-cris literis defumta pervertiiTe , &
in fuas tranftuliiTe fabulas ; fubmi·
niftrante fortailis multa etiam ipfo
Cacodaemone , qui facrae veritati
nebulas offundere quovis tempore
conafus eft. Hujus etiam indolis
efij traditionem de circumcifione
/Fgyr>tiorum ante
Abrahami
aeta-tem inftituta , nemo dubitabit»
dummodo artenderit ad
pervulga·
tam illam apud profanos fcriptores
opinionem,qua praeter
Herodotum,
multis Gr^ecis Hiftoricis erat per-fvafum, Judaeos fuiiTe/Egyptiorum άπογόνχς , adeoque
ab
iis ritusplu-rimosvelut avito
jurehaufiiTe.Com-men·
n o m 17 mentumhoccevixalibi manifeftius apparet, quam inhifce verbis
S'ra-bonis: φήμη inquit ,
Άιγυπτίχς
ditοφάινει τχς προγονχς των νυν 'ig-&άιιον λεγομένων. Μωρής γάξ τις των Άιγυττιων ιερέων, έχων τι μέρος της καλ.χμένης χώρας , άπήρεν ένΒενοε δυσχεράνας ταχαΒεςώτα,,
ή συνέβη -ξαν άυτω πολλοί τιμώντες το Θείον. Fama perhibet, eos , qui nunc Jmhiappellantur , ab/Egyptiis fui(Jeprogna*
tos. JSIamMo/es unus ex Jßgyptm
a-cerdotibus , qmpartem quandam re·
gionk tenebat , cum qtt£ publice ibi
conftituta effent , <egre ferret , tllinc
migrämt, <£rpluriwi. quimimenCo¬ lebant, eum comitatifunt k). Eadem quoquede Judaeorumorigine tradic
ex /Egyptiorum narratione
Diodo-rusSiculus l).Ceterumejusmodi
er-roresatq;comentafcriptoribus
Eth-nicis , rerum Judaicarum
imperi-tis , faciie condonaveris , quos
quidem ab ipfis /Egyptiis fuiile de* luios
k) Lib. ιό, Geograph, ρ. ηCo, /) Loc.
28 Μ ° Μ
luios iufpicari iicebir, dum hi exi*
tus Ifraelitarum ex ZFgypto ,
hifto-riam , utpote genti face parum
de-coram & laudabilem , variismodis
obfcurare & corrumpere , acque
reliqua in fuam gloriam
converte-reallaborarunr. Idverolonge
gra-vius eft ferendum , quod Anglus
quidam Job Tolandus , nomine
ialcem Chriftianus , hifce
Graeco-rum fabulis aurem prsebuerit,
tan-t^que fuerit impudentis, utfpreto
facrarum hterarum teftimonio,
Strabonis commentumveras ac ga··
nuina? Mofis narrationi prastulerit; dicendo ccscutire eos, qui Jud&os o-mnes indubitatos effe Abrahami
vel
Jacobi pofleros, pertinacitev
adferant.
Strabonem autem veriflimeretuliffe,
Jud/sosab/Egyptiisprognatos,
&1
t<e mbilominusejJe originis. Ec quas
alia funt ejus tarin^e plurirna , non
verarum fufpicionum,
ied
ludi-briorum potius loco juftis
teftima-toribus habenda. Adeo ut huic ho·
mini merito dici
potuiiTet,
quod
non29
nonnemini dixit Witfius : h&ccine
? » a te credimtur , <2/2 dicuntur per ludi·
? atqui
nonpatnur
ludos
fibi
fie·
ri DEtts m). Ifths-c autt-m
Tolan-di deliria Γι cui volupe fuerit&
re-citata videre , & refutata , adeat
Buddeum 7;)&Deylingium
o)alios-, que ibi citatos ; cum haic
conrro-veriia ab inftituto noftro pauio iic
remotior.
§. 10.
Exhifce , qua?in
fuperioribus
ad-du&a funt, adverfe partis
argu-* '
mentis , levi penicillo adumbratis,
abunde, ut arbitror, conftat, quam
nulium plane
alicujus
momentifit
diverfa fentientibus iuae opinionis robur autpraelidium,quod
veramatquedivinis oraculis
ftabilitam,de
circumcifionis ortu fententiam ul¬lo modo debilitet; adeoutjurerrie«
<
ritoque mireris , unde
tandem
fa-öum (it, ut hasc opinio
Chriftia-nis etiam hominibus adeo arriferit.
Si
m) Vid. Mifcell, Sac. T.l. Hb.l. cap./4»
3° ϋ ° Ü
Si hupis inftiüuti caufam
retuleri-mus ad innovandi 6c iupra vulgus ι *
fapiendi bbidinem, cui vetera
o-rrinia iordenc, ac trira via
faftidi-tur, nec non glorian hinc captanda?
ftudium ; veremur, ne forte , utut
vere, auda&er tarnen aut proterve
id a nobis di&um de magnis viris
cuiquam videatur. Cujus quidem audacia? notam , ut interjuveniles
hofce conatus merito evitamus 6c deprecamur ; ita veniam facile 6c
excufationem nos impetraturos
fperamus , fi virorum celeberrimo- -
-rum fuffragio atque cenfura hanc
iuipicionem noftram munitam^ oflenderimus. D>&um antea fuit,
antefignanos adverfae fententice e
Chriftianis fuiile viros multa eru-dicione infignes , Jo.
Marsha-mum 6c Jo. Spencerum
Anglos;
quorum opera , illius quidem
ca-uonem Chronicum ; hujus vero
de legib. Ehr. ritualibus , uti
mul¬
ta cura atque induftria orbis
erudi·
tus elaborata dudum
deprehendit,
gra-gratoque animo excepit;"fta
pari-ter obfervarunt viri eruditiilimi,
Marshamum quidem fabulis &
commentis iEgyptiorum nimis fa -cile fidem habuiile , plusque
inge-nii & fubtilitatis, quam veritatisac
foliditatis in opere fuo fepius
exhi-buiiTe ; pariterque infolentem &
fingularem illam opinionem
fovif-fe , quod Ebraeorum ritus
afque facrae cerimonice ex profanis
/Egy-ptiorum moribus promanaverint.
Qua in re cum veftigia ejus legerit
preiTeritque , & magno conatu ar¬ gumenta eo tendentia collegerit & interpolavericJo Spencerus, nemo
mirabitur, ipium
circumcifioniset-jam ritum ex eodem fonte
deduce-re maluifie , vel argumenta faltem
veram originem demonftrantia
languidius exhibuifle, autquasdam praeteriiffe, dum inilitutum aperte
nollet profiteri. Qua? quidem coa-&a licet in Spencero verecundia
autpudor, dum veritati manifeite
Jt §§ O ^
quod tarnen in aliis non veritus
eil > haud leve habemus rneiioris „ r
caufae noftras documentum.
An-cipitem vero & flu&uantem Jo. Clerici in hoc argumento
fenten-tiam ρ) , ex ftudio partium Speti-cerianarurn provenifie , iili forte
fibi perfvadebunt, qui virum
Cl.
incomrnentario fuo in Pentateuchum
multa ex Spencero depromfiile
contendunt q). Von der
Hardtium
pariter nifi quis ilatueric a com»
muni ieijtentia difceiliffe novitatis
amore , ne forte & heic in
commu-j γ
ni eruditorum turba & femita de·
prehenderetur , is utique magnarn
viro eruditiifimo circa inilitutum
fuum injuriam moleftiamque
te-cerit.
Nobis vero quid heic
aliud
di-cendum , quam quod queftus olim
fuit Leidekker r) :
Admiranda"
funt
p) §·ΓαΡ·6 Conf.Bibi. Univ. T.zo.p. ^
q) Vid. Budd. Hiß. EccU inprotegé §· lf· r) Derepub%Heb. lib<$. e. f.p. m. zg6%
"
funt Criticorum ingenia ! fuit
"cum in Anglia fcriptores eximii
"Dickenfonus,
Stillingfietus, Ga-"Jeus, aliique ornniaferegentilium"facra ab Hebra?is derivarent,
con-"iilio fåne pio , imirati veteres Pa· "tres, qui hinc antiquitatem
Re-"ligionis
Mofaica? , & novitatem"fuperftitionum Ethnicarum
de-"monftrarunt. At jam lapii funt
''viri quidam eruditi in alterum
ex-"tremum. Scilicec , nihil habuit "
Moies, nifi quod fit /Egyptiorum
*
imitatio ; Deo non' adeo leg'es ri-"tuales dante , quam Hebrasorum
^confvetudines
, mores , ingenia"Gentilifmum fpirantia, tolerante,
"Sic quidem ut iacra Vet. Teft.
"conftituant iEgyptiorum profaua
"inftituta &c. Nec iniqua forte ceniura id genus hominum notavit
Jo. Buddeus s): Stultitiaeß, inquit,
qit£ viχ exemplum habet , homines
extraneos , fal/a veris mifcentes,
im-C peritos
s) Hiß, Ε cd. Vet, T- Peri II, Sttt* I, §i XIL
34 S 0 ^
peritos rerttm
Judaicarum
,praferre
Μοβ fcriptori domeftico , veraci,
di·
vino, & illispotius, quam huic
fidem
adhibere velie. Quam maxime igi-tur neceflfarium arbitranriur, hocvotum jugiteringeminare: Pfalm 25: 5. v
τώι
ηπΏΝα
yarnri
:W ΠΠΝ P/alm 119: 43. ΓΌΚ ΌΤ\ \ÖDbn
,, ί ΙϋΏ II?Confobrine
Dikftisßmc !
INtimailla,
Praeftantiifimequaemihi
Dominc Re-
tecum,
ipondens
,inde
a
teneris
interceflit amicitia non
patitur,
opportuna
hac
occafione
ob-lata,
gaudium
meum,
de
egre-giis
Tuis
in
ftudiis
progreilibus,
diutius occultare. Tantam
au-tem hinc eile
mihi
laetitiam
,icias velim , quantam
ulla
ne-ceflitudo ,
&
amicitia
vel
ar-ftiilima unquam parere
pote-rit. Tibi
itaque,
de
Origine
CircumcifionisJudaieas jam
e-gregic
diflerenti,
vehementer
gratulor.
Nec
adeo
Tibi
gra-tulor,
quod
argumentum
Tu-uma
profanis
oppugnatoribus
fortiter defendifti ,
(hoc
cer-te vix
aliter fieri
potuit)
quam
ParenParentibus Tuis
Honoratiffi-mis
graculor
,omnibusquc
Tibi
längvine
junftis
, quo·
rum
Ipem deTceximiam
nuncinfigniter
auxiiti.
Ipie
autcmquam
maxime gaudeo
,quod
in numero intimorum
amico-rum me
iemper
habuifti,
tan-tamque
mihi praftitifti fidem,
ut, niii Tulliana inilrudtus
fa-cundia , eam reibe
praedicare
vix
poffim.
Mac5te
verohac
virtute & eruditione Tua,
resque omnes
in
poilerum
ge-re ielicitcr. Vale
Tui