DISSERTATIO THEOLOGIC
De
SACRA! SCRIPTURiE CANONE,
QyAM.
ι ConfinfitJ^en. Facult.
inJicad.Vpjahenß,
Ρ R JE S I D Ε
JORDANO EDENIO
jj S.S.Theoi.Do<ä.&ProfelT. Ord.
J^efpondcndopro viribustuebitur
JOHANNES KOMSTADIUS
S Μ O L.
Die 5 April. AnniΜDCLXII In Aud.
Guftav, borisantemcridicm folicis.
ÜPSALIÄ
t ixcudebatΗ£ KRxC v$ Cvxio Acad»Typ«
( Λ ι— piilifiu 1 1
$7
De
SACRA SCRIPTURA
C A ρ. I
De nomine S Scriptur# & de*
ßnitione.
LOcorumnoftriprimum faciuntTheologicorumde DEOquidam, eo S.raagen-Priusde
quodisveré primusfitr^omnisbo- tiuni
ni,adeoqueetiam ipfius S» Scri- **
pturxau&or2,& ultimusinTheologiafi-
nis j. Quaequidemethodus fatis conveuit illis quifolos fidei articulos proponunt,
non autem aeq'é his, quiunäeorum prin¬
ciptum voluntcompledi 5cuiprimumhic»
utinaliisdifciplinis, locumdeberi, noti-
useilquam ut probadone indigeat. Eft
autemillicdScripturaSatta,ex quaomnes fidei articuli(etiamprsecipuusiftedeDeoJ tanquameonclufionesdeducuntur4.
i Ieß.xliv,6, 2iac, 1,17.1 i.Tint ur, 16.3 Col. in, vi11,20. loan.
v,19-
§ Ζ Pontificiiverbcommuniteraliud AutEc.
principium, ipfadi SS.ra ordinecognofcen- cieiia·
prius conftituunt,fcilicetEcclejtam,hoc
•il>utGreg, deValentia norüen illud ex-
G ponit,
ponit;cottumtinicl·illoYum,quiRomanoPoh-
tificipro temporeexiflenuparent. Verumut
utEcclefia(cujus nomen Sc minus re&é ufurpare, Sc mamfeilå iniquitate fibi foii
vcndicareccetumillum,qui RomanoPon-
tifici paret,alibi oilenderur) S. Srac cu- ftos fit Sc praeco, ejus tarnen teftimonio fempernoneilopus:Multi enim>utolim
temporeApoitolorum»itaetiamnumcre- duntfcripturas,ceuverbo ipfius Dei,nul-
.' la prorfus ecclefia?opeautau&ontatenio·
ti. Neque,ubiillud accedit, cerram Sc
divinam fidemgignit, ied quandam tan-
tum probabilitatem. Prseterea quis ille
hominumcmtusfit, cui fidestutoadhibe- t
riqueat,nonaliundequamexS.S.la con- ftat2iunde paretillam,etiam ecclefiac ac-
curatiuscognofcenda5,genuinumeflTe prin- cipium.
i Anal.L.vi.Bell.L. ivdev. D. c. 4.!♦
11 deCorte,c. 11. 2loan. Vill, 31,fl·
XIV, 23,14·
S Srxto § 3 Ufiirpatur verb S. Scriptura? no-
ieptio men 1 LateSc Im*roprté,sitq\ie fictribuifo-
I letnontantum(<*■)libris quibuscunquefa"
lata. croCodicecomprehenfis,ut quando Hie*
ronymusfcribit de Concilio Nicsenolegi, quod librumIudith in numero fanctarum Scripturarumcomputarit 1. Eodemq;fen-
fu Patrespafsim libros canonenoncontetos
vocantSacramScripturam.SedSc [£]fcri-
$9 ffl·
ptis EpifeoporumaliorumqueDoäorum.
SicjusCanonicum decretales Pontificum
vocatdivinas Sc Canonicas fcripturasz;
itemfcriptumAuguftiui, SacramScriptu-
ram t. ιStriäc ScPropr'te delibris indubi- *
.
tacodivinis,quifolicertafidei morumque Strld*«
regulafiint habendi4.
t Praf, in lib, Judith. * Decret. ρ. i.
difi. 19, c. 6.; l. in deer.de cel.
tnifs.c. cumMartha$ Tert, loco.4Rom. ι, 2,11Tim. in, iy.Eph. 11, 20.
§ 4 Divinahjecferipturaeil, vel 1 Im- Quo fen- mediata, ab ipfo Dco fine ullius creatur«*~u aiia miniflerioexarata. Talis eil Decalogus5 τ Immc„
qui ideo feriptura Dei dicitur 1, ipfius diat34 J
digitis confignata 2.Itemfcriptumdeilru- btura templi exhibitum Davidi,quodferi¬
pturamanusDominivocaturj. Huc etiam å quibusdam refertur feripturain pariete
Balthafari oblataf. Vel2 Mediata, quamaJ/a2Mc"
Dens percertosamanuenfes, fpecialiipfi¬
usimpuliu du&os,Scab errore immunes
redditos,curavit exarari.
5 ι Ex. xxxii, 16.2 xxxi, 18. J i Par.
xxvi11,19.4Dan-v, y> 24.
$ y Eftquehascvel 1 Settioaliquaunius 'Quasvcl
iibri i, qux tarnen expreffius τκςίοχ» τ»r Parsjiodl~
■γξο«ρ>ί<τ dicitur. Vel 2Integer Uber Vel ^cj is"01
denique 3 totusCodexSacer, continenso- tus.J mneslibros>adcommtmemfidelium utili-
tatem divinituspropofitos, Sc ab ecclefia fideli cuitodia confervatos 3.
C 2 ι Mar,
9°
i M^r.xu,ια» *Aä,viii,\z/j iiTi«?»
in, 16.
InS.raoc $ 6 Porroin S. Scriptura eonfiderari
cu rere τ poteil i MatertalejCcuipfum Dei verbum
Materiale hominibuspatefaöum. iFormaleexternum,
aiormae.
apices fcjl,cet & voces , quibus verbum
iihidvelutfignis Sc fytrbolis proponitur.
Vbitarnen voxfcripturje in Sacro codice
occnrrit,n®nalterutrumhorum,fedutru- qnecompleelitur,hoceftverum Dei ver¬
bum,inrallibilibus literis confignatum.
SS.ra:de- $ 7 Undenonincommodé poteftdefi-
iiiiitio. niri verbum Dei, immediato Spiritus Sancti impulfu duäuque,perProphetasin Veteri,E·
vargeliftasvero & Apoßolosin Novo Teft. Ii-
tensconftgnatum3quoverareligioclare&per*
feäéproponitur, adglortamDei & aternam
bminumfalutem.
$ 8 Circa^e««?ipfumduas magni mo-
menti occurrunt quaeftiones. 1 Νum fcri-
ptura vere&proprioverbumDet pofsit ditt
χ Numres&verba3quaS. Scriptura conti-
netyDeumomninoaidiorem habeantf
SScriptu- , $ 9 Prioremillamquodattinet,docui|
tiproprio (u^crioveVeculoStltwenckfeldius, S· Scri-
v-Der
pturamnonniiiimproprié&perμίτανυμιav
Schvvfck ßgn!Pro fignatoverbumDeipoffe appel-
ie;dius, iar'» verum autemverbumeileipfumDei
filiumj ScSp+San&umé coeio venientem, quicorda fideliiim repleat. Hoc eilen-
tialeScinternum,fcripturamverbverbum
externumSc nainiiteriale> fignuraefficaciå
defti-
jW
deftitutumditerammortuamSccvocaviti.
SimilimodoAnd.OfianderScripturam nu- ofiander, dum coloremeffc dicit,verumautematqj
internumverbum,Dei filium vel Deum
ipfumhabendum Hosiecutus Weigelius, Weigeli-
verbumDei >quodin libris Prophetarum us,
ScApoftolorum continetur,externumap-
pellat fpeculum, quod indicare quidem
maculam &morbum, non autem tollere
pofiit3. Necobfcurc eandem fententiam ^
damnat confeilio Auguftana in Anabapti- liique. ' flis,Sc aliis4» quales proculdubio haben¬
di Carolftadius , Paracelfifta, fratrcs rofea
crueis,Sc non pauci ejusdem farinae alii,
quosoperasprétiumnoneft recenfere.
ι inConf.fidet.Inflit. de verbo &pajftm, ζ
3m Dtfjatfcfjiaa. s etfff
ιg.4Art.v.
§ 10 litisvixasquioreshic Cuntquidant Vt&qui- Pontificii,ut utimpudentifsimum id mendaci- 4']!"?011"
imappellet Bellarminus 1. Docentenim n IU
verbumfcriptumvereSc proprie verbumDei
noneffe,fed potiusTbeologiamatramentarta ,
Evangelium nigrum, literulas atramentofcr't-
ptas Verbi Evangelietnaturam aferipto Ii- terisque mortuisabhorrere-3fedtarnenjufloDei confilio inmortuas3imoccidentes adeo literas
relatumj Cujusraodi horrendscvocesapud
Eccium Lindanum3,!Coiterum4,alios-
que occurrunt. AquibustarnendiiTentire
viden-
Si
videnturBellarminus5, Gr. de Valentia <s
aliique recentiores.
xL.i de V. D.c. i. 2jEttchir. c· 4. 3L. 1
Panopl,c* 21, 23.4Encb. Contr.Tr.l,f.4.
5X. c.6l,vin Anal.F.c.4. & 5, VercDei § U At i fände teilantur Dodores
verbii eflc οάπηυςοι idem ab ipfis fcribi, quod viva
probatur.1 voceproferri ioleat. Sic Paulus Corin-
thiisfcribens,affirmat fenotumfacereEvan¬
gelium,quodantepr&dicarit, ipfique fufcepe-
rint i. Nequealiafcribere}qud?nqtufperat eosadfinemusqueagnituros 2. Sic Joannes, quod inquitvidimus & audivmus, annuncia*
musvobis', Stmox,τSuitaeadem illafcribimui
2 yobis 3. 2MofesSt Prophet»,cumeorum
fcriptaleguntur,ipfimet pntdicari4,legi f,
3 Audtri6dicuntur. 3 Scrjpturadifertc ap¬
pellaturSermo Propbeticus'7,eloquia Dei ?,
4 verbumDominimanensinaternump^Eidem
tribuiturvisgenerandifidemic^qu»ipfius
j fanéverbi eileffe&us11, yAdfcripcuram»
veluticertiiUmamunicamque fidei& rrio-
rumregulam, atque falutis viam» remit'
tunt nos Prophet»*2,Chriftus1sSt Apo-
iloli14.
11 Cor.xv,1.211Cor.ι> 13.3 1 loan.
1,4, /. 4Att. xv, 21. 5χι 11,27.6Luc.
xvi, zq. 7 ii fet. i, ii. 8 Rom. III,
2.91 fet. 1;210 loan.xx 31. 11 Rom.
x,17» ιΡ«,i»*;»lt Itf* vin* 10. 15
J* #1.
Inan.v,39 &feq.Matih.χχιι>ΐ9.*+£/^.
ii,lo i,i Tim. c ir, if. i i Pet i^iy.
f ii Nenuer^iaurλό>κ noraen filio nor^ff
Deitributum, excludit åfm communionc filioDei S. Scriptüram, quin,utille\'oyotυπος·ας·ιώ?> ScS,S.i»
verbumperfefubfiftens-,itahaecλό^ο«·-τς&φο commu, vcrbum, ut ab aliis intelligatur , prolatumne pofsitappellarij& utrique etiam visdivi-
naatque fupernaturalis tribuii illiquidem
utcaufieprincipali ihuicverbutinftrume- tali,cuiramenifta infeparabiliter fit con- junåa. Spiritusautem San&usnufpiam
verbum dicitur. Provenitequidem abil-
loomms S. Scriptura:efficacia '3noatame
utverbumaliquodinternum ,abexteriör«
jllofcripto aliquandofeparabile, fedut or- dinariaquaedamejusperpetnaqjaffeäiioz.
Hinc Evangelium, quod fcriptum exhi-
buit PauluSjdicitur potentiaDci ad falutem3;
de quodvisDeiverbum vivum& ejficdx4.
Sed de hiscopiofius,tibi de S* Seripturas
efficaciaagendumerit. Simiiiter qtiae de
veritate be ufu verbi fcripti minus conve-
nienterdocent aliitfuis fingula iocis exa- minabimus.
iloan.vi,63.XVI, 1 3. 1 Cor. 11,16.2 Ieflv, ii.l«o.viii,i 1.1 Pet.i,
lRom. i,16.4Έ-br. iv> 11.
§ 13 Äntequamveroadfecund«quas- ftionis decifionem accedamus,conftituen- dumeft,quosnamlibros divinoimpulfu éC
duclufcriptoScredatpuriorccclefia^deo-
que
94
1 quecertam Sc immotam fidei morumque
rcgulam exiftimet habendos.
C αρ. II
De Hbris Canonici Vet.Teft.
$ ι
LibriCa· \7" Ariismodis libriBiblici diilingviintur.
nonieia- Nam ι Alii funtveterisΛaliinovi Tefta-
lii func mentix,feuut malunrquidamveteres,inßru-
Vcterisja1 menti. Uliante Chrifttim exhibitum å Pro-
pbetis funcconfignati, Sc fceduspotifsimti legale proponunt. Hipoil ab Evangeliftis
Sc Apoilolis, atq5prxcipuéindodrinafoe¬
deris Pvangelici funt occupati: Ica ta¬
rnen,utlegisprajceptafubindemculcent;
iicut Sc libri Vet. Teil.Evangelium,
i Vid. ler. xxxi, 51 &feq.Pbr.\iil3
8, 9.
Sen $ ζ Simili fenfu inPropheticos Sc ApO' Prophe- floiuos dividuntunoccafionemprsebenteA-
"CV*.A-0 0llcl* poftolo,dicentenosfundatnentoPropheta.ru
er Apoßolorum ejfeJuperflruäos χ.
ι Τ,ρί.ιι,ζο.
Diftin- § 3 Libri Vet. Teil, pafsim in Novo
dio Lib. a(j c}lias cIaiTesrefernntur,MofenfiveLegem
. Sc Prophetas *,nonnunquamad uts3Mofen3
Chrifti, PropbetasafquePfalmos quorum nomine
Apoft. & etiam reliqua HAgiographainniii putantur.
eedefi*. Ecclefiaitici feriptores illos in Hißoricos,
Poeticos, ScPropheticos difpefeuntjfive di- ilindius inlegales, Hißoricos, Paraneticos
quQS
vs $
(quösetiam quidam dottrinales vocant ) SiPropheticos.
iLuc. XVI, 29, ;I.xxiv> 27. Joan. 1, Att.XXVi,21. Matth,v,17 χι, 15.XXII, 40. 2LUC.XXIV, 44-
§ 4 AJudasisverbcommuniter intres *
partesdividuntur. I Thorahfeu legem, V ® LibrisMofis comprehenfam. II Nebhiim feuPropbetas,quorum alii funt
priores, ut Iofua,ludices, uterque Samuelis > u-
terque Regum. Alii pofleriores , ut Ie-
faia, Ieremia, Iezechiel, & XIImi¬
nores. III
Ketabhim{e\iHagiograpba,qnx
åPfalmi, ProverbiaThreni,quibusdam XI conftitiiuntur, lob,Canticum>Rijth,, utpote
Ecclefiaftes , Efther, Daniel,
EfracumNehemia , Paralipomena,ut fic in univerfumlibriVet. Teit. fint
XXIV·
AliitamenlibrumRuthaccenfent Judici-
bus, ScThrenos Ieremia:5atquejuxtahos funttantumXXII literis Ebraicis nu- meropares.
ι vid.Hieren. in Prol.Gal.
§ $ Libri Teft.Novi nonincomtnodé pofiunt diftingvi in,I Hittoricos , quales funti DottrinalesIV Evangelia;quo & Adla 4poftolorum.
fpe&ant Epiftolas Pauli XIV, (connumeratåfcilicetilla ad Ebrae-
os) PetriII,IoannisIII,Iacobi I, lud« I.
5 PropheticutthquieftApocalypfis Ioannis
Theologi%
G ρ
§8
Di?, ίη Canonic.
Jt Apo- cryphos.
Canonici unde di- üi.
UndeA-
pocryphi
β 6Imprimisautemnotabiliseftdiftin-
&io librorum Sacrorum in Canonicos Sc Apoiryphos. Illos eonftatå Grsecavocex«-
vavdenominari,quac quidemufu ecclefia·
fticoaliquando Catalogumnotat,praefcrtim
fidelium Martyrum ,unde Canonizati di-
öijquorummemoriapublico ecclefiscon<
fenfucelebrari fölet. Ufiratiustamen apud icripcoresfacrospariterScp^ofanos>regn·
Umatquenormam. Utut autemjuxtaprio*
remfignificationem libri Qsåvwr01, certo
numeroScindicecompreheniLdicipoiiint
Canonici>dubitaritamenvixpoteft, quin
adpofteriorem praccipucrefpexerintvete-
res ,quiiito nomine primitusfuntufi;cum illapropriafit,&verbumDeiinfcriptura
atquepailimapudveteres,χάνων, tama>
(ertaregula;ftateraScc.appelletur 2·
iPfal.xiXjj.Row.x,i8. GaLvi316.Phil.
ill,16· zIren♦L. i v,c. 69. Cypr.fem.
deBapt.Chr. βίο.Co«/. Deer.Ρ. ι.Diß,
xxxvii,c.13.P.ii, Cauf.viil,c. 24.
§ 7 Hlverö τ«απο>ΐ£υ<&τανquodvul- gariufufignificat abfcondere,nomenhabenfj
velquiaoccultaeorutnorigo non damit Mit,
quorum teßificatione verarum fcripiurarm
auäoritasad nosperventt, ut putat Augu-
ilinusi-y vel ut placet Hieronymox> eo quodpubliceineedefianonlegantur, adau-
äoritatem ecclefiaßicorum dogmatumproban'
dm>fed admorumduntaxat adificatimm.
1 LXI«
ι t. χι Cont.Taufi.c,i.L.xvde C.D.c.i^
1irrProl.Prov.Sal.
§ $ Obfervandumtamencftiitrumque
nomenduplici fenfu å Patribusfrequenter duplici
ufurpari. Apocrypbusenim Über dicitur, fenfu u-
nuncquifabulofus,fuppofitius,autabhx- futpari.
reticovelfchifmaticoquopiameftconfcri-
ptus,cujus generis plurimos in Concilio
Romanorecenfet damnatque Papa Gela-
iiusr. Nunc qui pius quidem dc milis eft, atquc in ecclefia legitur ad xcjjfi-
cationem plcbis , indubitatam tamen au&oritatem non habet, adeoque ad
confirmanda fidei dogmata adhiberi ne- quit. Hocfenfu affirmat Hieronymusin- terapocryphaponidebere Sapientiam Sa- lomonis,lefutn,Iudith, Tobiam& librosMac- cab&orum*>, quos tamen ipfepailim inec¬
clefiaadpopuli xdificationemlegi docct.
i Beer.Ρ. 1 Dijl.xv, c. 3.* in Prol.Gal.
§ 9 SimilicerCanonicumvocatur,nunc EodeAq;
quodcertoconilatimmediatca Deo pro- modo C»
fe&um,dcnormamfideiconftitutum,quo aonici·
fenfu negat Hieronymus libros modo re- cenfitos eileinCanone»♦Auguftinusquo- quefe inquitdidiciife,folis eisfcripturarutn
hbris,quijamCanoniciappellantur, buncht'
norem timoremque deferre, ut nullurn eorum' auftorcmfcribendoaliquid erraffe, firmifsime credAtl. Nunc illud quod quidem in fe
egre-
'* φ $S
egregiume&certatarnenn<jn habetimme-
diataeSio&nvri&?argumenta* Hinc iterum Auguftinus fcripturas Canonicas fquas ex-
preifc opponitillis,qux periculofts menda-
ci'ts atque phantafmAtibus imbeciüem animum illudunt] italegendas ejfedocet>utcos quaab
omnibusecdefiiscatbolicis accipiuntur, le£fcor praferatiis3quas quadam non accipiunt, &
k*trumrurfus illas,qua apluribus &graviori-
bus,Ulisqua αpaucioribusminorisqucauäorv
tatüeccleßistonentur; cum quo difcrimine
libros åfeenumeratos fvadet legendos 3.
Etalibiaitfupputationem temporis ab Ar'tfio-
buloadChriflum3nonin ScripturisSanäis3qu&
CanomcAappellantur, fed in aliis invenin3 in quibusfint&MaccabAoram libri,quos nonIu- d&i3fedEcclefiapro Canonicis habeat3propter
/quorundam Martyrumpafsiones Sic4. At ec- clefiam tales pro Canonicis proprié di&is
nonhabuifle3doceatveteresreliquiomnes,
quilllos écanoneexcludunt, Si nunc Apo-
cryphos ,nuncecclefußtcos appellant.
ι InFrei. Gal. *Εριβ19ad Hier. 3 L. 11 de D* C.c.S*4E* xvilideC.D.c.%6,
Qui mm $ 10 Priori fenfu} hoceft propriedi-
libri V.T. CanoniciVet.Teft. libri funt,PentAteU'
iintCa o C^US*Iofua>Iudices3Ruth,duoSamuelis3duo
*ici, an° Regum)duo Parlipomenon}E%ra&NehemiAj Efiber,lob ,pfalmi,Proverbia, Ecclefiaflcs,
Canticum,Tbreni,Iefaia31eremia3Iez.echi- el, DMiiel,&XII Prophetaminores uno l'r
bro comprebenß. ί 11
99 fö-
§ 11 Hosab hominibusSiovv-Uoi?con- EosaPr©
fcriptosefle,Scquidem lingvaEbrsca( ex- ^JaTéfai
ceptis aliquot particulis, qua; Idiomate p[^ie^
Cnaldaicoleguntur»)atquefideimorumq, pjäChri- regulamhaberideberejnonmodo omnes ttianis,Iu-
noftritemporisCbriftianicredunt, pauciiß- daeis,Mu-
misfanaticisexceptis; fed ScIudti. Ne- hamme<E
quedivinam originem illis derogant M«-
bammedani ,ututminusfinceré &conftan-
tereorum au&oritatem tueantur 2. Pra>
terea iidem teftimonium habent antiquas JudteorumSynagoga;, Sc Ecclefiae veteris
imrioris*ingva ,quaSedprimitusdedivinafcriptieorumfunt, inorigine,feqve-Sc
tibus agemus; hicautemobiter, proveri-
tateScintegritaterecenfiti Canonis, prae- cipuosSc fidei miniméfufped»teilespro-
ducemus»
1 Gen xxxi,47.ler. x, xx. Dan. 11, 4 tisqueadwii.ET^r. iv>8usqueadvi, zi.
2 Eltn*L. i. H.S. c. i.
§ ix Ex I ieculooccurrit lofephuslu- EosfoJos
Å&ustquiV.T.libros indubitat®fideipo- "»Vet-ec-
tiitXXII,exquibusVfint Mofis , XIII Pro- ^osfuif
pbetarum, 1V Continenteshjmnos in Deum, fe Cano-
& vitahumana praeepta. Additqtie ab Ar nicosdo-
taxerxcadfuatemporafinguiaquidemejfieton- cctteftes,
fcripta,nontarnenpriortbusfimtiifide habita> ex
eoquodnonfueritcertafuccefsioPropbetaru 14 Ex II Meltto Sardenfts,qui profedus in
QrientemutverumCanonemperdifceret,
P°ft
100
poftdiligentem inquifitionemreftilit liitnc
noflrum2.In quo tamcunonponit Eßher:
Sedvidentur hunc veteresproappendice Ezra:,å quoconfcriptus creditur 3jhabu-
ifi'ej Undequoquein Canone Athanafii,
Hilarii& Nazianzeniejus mentio omitti-
tur. Praetereaputant quidam librumSa- picntua Melitonereferriin Canonem,ied
falfö. SiveenimininGrxco textu lega-
tur7ΐαβριμιoe;wσοψ:et» tive &Αξαμιαι η <?οφιat
(Tvedenique3utprobarifsima Enfebiiexem»
plaria habeut,παζοιμιαι '« <τοφια3 patet
fapientuverbia nomenperappoiitionem ipfa Pro"
denotare.,quemlibrum,teile eodem Eufebio4^ Egeftppus,Irenaus,totusque vete-
rum chorus
yIavci^htov σοφιαν appellavit. Ex
III Origenes, cujus verbaexfcribitEufebi-
us5,inquibustarnen circa finetn occurrit lacuna, qua:oftenditvitio temporumexci-
diifelibrumXII Propli. minorum.
I Lib.I Cont. Ap.ζEuf.L. 1 vΗ. E.c.2/·
3ifid.L.vi Orig.c. 2. 4L, C. c. 21.iL,
ViU*E.i. 19.
§ 1} Ex IV do&orumvirorumfera- ciilimopluresoccurrunt, utpote 1,XXXII EpifcoptexdiverfisAfia:regionibus * colle*
£tiin Conålto Laodtceno, quod å generali
Conc.Trullano*& PapaLeoneIV ? con-
firmatumett. 2 Athanafius4, qui quidem Eflber apocryphisaccenfet5 Sed haud du- bieintelligitejus additamentumiut facilc coL
ΪΟΧ'
€olligitnrexinitio] quodlibro ifti tribuit;
ScverumEfther fub alterutro Ezrae com-
prehendir. Quod autem Pfalmos CLI
ponat,exigriorantialingvx Ebrarxprofe-
dum videtur> qux obiliterit quo minus difcrepanciamcodicum Grxcorum ab E-
brxishic obfervarit. $ Euftbius Cafarien- fis, quicanonemé Joiepho> Melitone Sc Origene produdum approbat 5. 4 Hila¬
rius Ptttavienfts 6, quiquidemgenuinisre- cenfitisfubjungit, addi a nonnullis Tobiam
6 Iudith,utfic libriV.T.fintXXIV,partcum
Gratisliterisnumeroj verumillis caleulum
fuumnonaddit. ρ Cyrillus Hierof.7, cui
tarnenignorantialingvx Ebrxx impofuit,
ut Baruch Sc Epiitolam putarit ad Iere-
miampertinere. 6 Epiphanius,quiquidem
unoloco8 Baruch Sc Epiftolam Ieremi»
attributamCanonicisacceniet,fedalibi9, bis addudo genuino canone, ea omittit.
7 Gregorius Nafyanzenus 1°. 8 Jmpbilo-
chius ii. 9 Hieronymus 12. 10 Ruffinus 1}t quiomnes exade nobifcum fentiunt.
i Vid.Infcr. &Can.fy. 2Decr.P.i,Di(ll
XVI c. 7&ii43lbid.Difi.xx,s.i.4InSy-
nop. $vid3locacit.&L.\i Η. Ε. c. 12.6
Praf-inExpl.pfal.7Catech. iv.8In Pan.
bar. 8.9lib. depond. &Menf. i°Carm«
deGen.Script.Libr.n Eptß ad Sel♦ **Prola
Gal.&Epiß.ad Paulin.iainExpof. Symb.
n. 3*,
§ 14
•2•·ό ioi ·.
Etfe c $ I+ ^a£nQSh°^*ce Doftores poite^
tibu^UC- rioribusfeculisiecutiiuntLeontivsByzanti-
ms *3Io.Damafcentis2. StrahnsFuldenfis?, Hugo 4i5c RithardusdeS. Viäote 5, N. Ly¬
ra c, Alphonfus Toflatus7,Antoninus Floren- tinus * 3 Ximenius 9>Cajetanus 10, Pagni-
nus 11 aliique plures Romanaeecclefi# ad- didifsimi>quamdiuanteConc. Tridenti-
numveritatemimpuné licuit profiten,
i Lib. deSeä.2 Lib.tvdeOrth. F. c. iS.j Prolog. Bibi. 4L, ivdidafc.1.2. 5 L. 11
lxc.c.9. 6 Fraf.inTob. 7 Comm. inc.i Matth. 8ρ. niSum. Tit. xvin, c. 6.§
2. 9 inPraf.P. 111Vet.T.edit.Complut.
10 Praf.inIof. *1 Praf.inVerfion. Bibi.j.
*s · . § τϊ Fuerequidemolimhseretici, qni
il^s'^nv irnpugnafie leguntur,nunc totum Vetus Te- pugnariutftamentumutSimoniani, Bafilidtam,Marcio·
olim nita »drem Manichai2ScArtemonisajfecla 5.
Nuncaliquasejus partes. Ptolotnausquida
partemlegis mundi opifici> partem Mofi,
pariem fenioribus populi tribuit 4»
Pfalmos rejeeerunt Nicolaita&Gnoftici $.EC-
clefiafienalii6. Quidam quoque Canticum,
tanqliam cupidinis afflatu compofitum 7*
Prophetias de Chrifto eile prxdidas ue-
gavitTheod.Mopfveflanus 8. Danielem non
Prophetamfuiife,fedaliumquempiam fi-
deifufpedae iub AntiocboEpiphane>Con-
tenditPorphyrtus 9.
i Iren,L, i}c.iot2i, 29. 2 Epipb,har.
66,
#. Jr%
i$6.3 Euf.I»Ρ-ΪΓ.t.e* if* 4 Epipb. har.
3$.?Philaßr.Cat.bar.P.A. c.78,6id.b&r.
83, 7li/. /;<<r. 8;. $Syn. VColl.4.9Hte- ron.Praf. Comment. tnDan.
§ 16 SedVet,Teil. & omnium ejus
librotumautoritäremfatis comprobarunt Chriilus& Apoiloli,exillounicé doélri-
fcam fuam confirmantes 1. His accedit confentiens Judaicx Sc purioris Chriilia*
nseecclefixde illorum divinitate teilimo-
iiium,aliaque certa omnino Se manifeita kgtrίίξία,quaeinfequentibus adducemus.
i loan. v,%9i46·Acl.xxvi,2.2.
$ 17 Superiore feculo contenderunt qnidamAnabaptißa,librosVet. T eil.non per>
eileadmittendos, niiiquatenus cumN.T.
manifeileconveniunt 1. Hos fecuti Soci- tiianidocent V.T.ejjeimperfeftumz, & non tamadßdem conßrmandam facere, quam ad
illamiüuβrandam& commendanåam j. Ve¬
rumChriilusSc Apoilolinondubitant ex
eoΝ. Teil. do&rinamcpnfirmare&erro- resrefeilere4>atquead illudtanquam cer- eiflimam fide* morumqueregulam nos re¬
mitiere Imofundamento, non Apoßo-
lorummodo, fed Sc Propbetarumnosfuper-
ftrutos eile docet Paulus 6.
ιVid.Coll. Franckj 1 Oßor.Inß. G.c.r8$
1.3Smalc.tn Praf.refth. Franz..3 Matth.
xxn,26.4ijloan.V, 46. Luc. xxiv, 27,44.^,111,18,21,14» ΣΙ Pst. ιή
Η 'Φ