• No results found

Notitiae litterariae sectionis primæ pars II. exhibens res Iudaeorum. Quam cum consensu amplissimæ facultatis philosophicæ publico examini subjiciunt praeses Ericus Benzelius ... & respondens s:ae r:ae m:tis alumnus Johannes P. Froman Nericius ad diem 26.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Notitiae litterariae sectionis primæ pars II. exhibens res Iudaeorum. Quam cum consensu amplissimæ facultatis philosophicæ publico examini subjiciunt praeses Ericus Benzelius ... & respondens s:ae r:ae m:tis alumnus Johannes P. Froman Nericius ad diem 26."

Copied!
32
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Benzelius, Erik, d.y.

Froman, Johannes P

Notitiae litterariae sectionis primæ

pars II. exhibens res Iudaeorum. Quam

cum consensu amplissimæ facultatis

philosophicæ publico examini subjiciunt

praeses Ericus Benzelius ... & respondens

s:ae r:a

Upsaliae typis Wernerianis.

1718

(2)

EOD – Miljoner böcker bara en knapptryckning bort.

I mer än 10 europeiska länder!

EOD bokens fördelar!

Â

Få samma utseende och känsla som med originalet!

Â

Använd ditt standardprogram för att läsa boken på skärmen, zooma och navigera genom

bo-ken.

Â

Skriv ut enstaka sidor eller hela boken.

Â

Sök: Använd fulltextsökning för enskilda fraser.

Â

Klipp & klistra: Kopiera bilder och delar av texten till andra applikationer (t.ex.

ordbehand-lingsprogram).

Villkor för användning

Genom att använda EOD-tjänsten accepterar du de villkor som ställs av biblioteket som äger den

aktuella boken.

Â

Villkoren på svenska: http://books2ebooks.eu/odm/html/uub/sv/agb.html

Fler e-böcker

Redan nu erbjuder 30 bibliotek från 12 europeiska länder denna service.

Mer information finns tillgängliga via http://books2ebooks.eulla boken.

Â

http://search.books2ebooks.eu/

Tack för att du väljer EOD!

Europeiska bibliotek har miljontals böcker från 1400-

till 1900-talet i sina samlingar. Alla dessa böcker går

nu att få som e-böcker – de är bara ett musklick bort.

Sök i katalogen från något av biblioteken i eBooks

on Demand- nätverket (EOD) och beställ boken som

e-bok – tillgängligt från hela världen, 24 timmar per

dag och 7 dagar i veckan. Boken digitaliseras och

blir tillgänglig för dig som e-bok.

(3)

ft

<2-

B.

v.

ΝΟΊΤΠΑΒ LITTERARIAE

SECTIONIS PRIM/E PARS II. exhibens

RES

IUDAEORUM.

QUAM

Cum

conjenjk

Amplisfima

Facultatis

PhilofipbicA

publico

examini

fubjiciunt PRAESES

ERICUS

BENZELIUS

Acad

Uplal. Bibliothecarins.

& RESPONDENS S:ae R:ae Ad:tps Alumnus

JOHANNES

P. FRÖMAN

Nericius

addiem26. menils

Aprilis anni cIodccxviii,

Typis Wernerianis.

(4)

Pütritt

wmRevevendis

Cl

avi t

VlRIS,

mag

christophoro

justo

PaftoriinHudwikswall MeritifEmoy AvunculoHonoratiffiino.

dn

erico

fröman,

PaftoriinWefterhaninge„

Laudatiflimo*

dn.

petro

fröman»

AdjundoPailoris in OeiTmOp.

Fideliilimo^. Fratribus Golendiflmiis*.

'

g, ^i „i ^ v' *

In.

Animi.

Piic.

Venerationis. Monumentum.

TeiTeram. Ob.

Et.

GratiilTmi.

Plurima.

De.

Me.

Merita.

Cum. Ardentiifimo, Pro.

Incolumitate,

Veitra. Voto.

Exercitium.·.Hoc,

Academicum.

Do,

Dico,

Dedico.

CLAR1SSIMORUM. ET.

DOCTISSIMORUM.

. NQMINUM. VESTRORUM,

läinn

GultorObfervantiffirttM JpHAKNES FHOMAN.,

(5)

SECT.I. CAP.K

Caput

Quintum.

2!

i.

THeologia

Iuda*orum re<fte intelligi

ne-quitniiltemporadiftingvamus.

Quam-diu oracula Divina iive abipfo fan&is-fimonumineάμέσως,iiveperfan&os

interpretes patefa&a,normamfuaefidei eilepatiebantur:quamdiu illaiölum canonem«#

credendorum agnofcebant, nihilinvenies in

illo-rumdo&rinaquodreprehendas,

quin

Chriftia-naenoftra?religionis vericatem pariter obtre&a ve¬

ris; eadem enim, iervatotemporumdifcrimine,

fideliumveterisacnoviteftamenti. Poftquam

autemignem allemim, de

quo eis nonpr&ctperatDo»

minus,altartadmovereincoepifjentyi.e.fenfus

adfci-titios oraculis Divinistribuere, fuacommenta pro veristraditionibusvenditare,cumventuro

Mes-fia terrenas felicitatesaccommoda fibipolliceri,

injuftitia

operumfalutemquerere,novam

fa-ciemtheologia Iudasoruminduebat,

&ii cura-tiusloqui

velimus,nequidemillodignanomine-r. §.II. IlliuSji.e.veterisacvene

theologiaslu-dceorum, naturam ac indolem explicant facri fcriptores utriusqueteftamenti:patresecclefiae,

inque iis omiiiumfeliciftime, quilingvarum

E-bra?a?Chaldsea?quecallentes: ad h^c, non parum

multi, quipoftrenataslitterasintegraSyftemata

do&rina? coeleftisediderunt:itemtheologia? non minus

quamphilologiasorientalis gloria celebres

D viri,

(6)

il NÖTITTJELITTERÄR!AE

viri,quiidTibi

negotii

datum

crediderunt, ut

faniorisfynagogasteftimonia

proferrent,

vel

quod

adcertosvelplerosque

articulos

do&rince

fidei,

quales funt, ut ex

multis

paucos.

recenfeamus

,

JOHANNESFRISCHMUTHUS

indifiertationibusPhi-lologick, IOB. STEPHANUS

RITTANGELIUS

de

veritatereligionisChriflian<e, &

Libra

veritatk, IOH.

PEARSONUSexplicationeSymboli

Apoftolict,

pra:

fe

Γ¬

Ηminnotis,JOH.HENR. MAJUS

Theologus

Gies-feniisinclytus,SynopßTheologie

iudaic#

veteris

&

mv<ß,LAURENODHELIUS*inSynagoga

Bifronte,

DANIEL DIURBERG Theologie

apud

nos

do-&orceleberrimus indiilértationibus

de

via

Jalu-tis,8ideSalvatoremundi. Ex

Pontificiispraecipue

no-bismemorandusIOH.VOISINUS,

cujus

exftat_,

Theologialudneorum,

Parifik 1647.

&

copiofiilimus

commentariusinRAIMUNDI MARTINI

Pugionem

fidei, quem cumfua

inTheologiam

lud£

orum

intro-duflionerecuditLipiiae1687IOH.BENED.

CARP-ZOVIUS,Filius**

§ III.

*ObiitavunculusmihidcfideratiffimusFrancofurtiad Moenumanno 1691 LegansuniverfitatihuicUpiälenfiinftru&ilfimambibhothecam

fuamRabbinicam.

**

Rcliquiragraviffimoiéne&affineiuoMARTINOGEJERO

mo-nitusetiamillainta&^,quiefideiEvangelienadveriäinléruerat

VOlSlN\JS,cumnihi/pericu/ιegetnb tftts erroribut

metuendttm,fit-1tsinecclefitnofiradißujjisξ§profligatif,quiqtieelegantißmo

i'orporinondetraherent,ettamßn&~uoruminflaradh&rerent.

Nun-quamprobarttalemina[torumfcrtptaf&uitiem,acfatiusejfe, in

recenfendis auclorumdereltgtonediffenttenitumlabortbusßncere

a-gcre}quorumerroresnonfactntfuos}c^utcumcautela perejutmodi

lucubrationumcommuntcattonembene depu^lico mereatur. Vide

(7)

SECT I.CAΡ. V. ι% III. Iudaismi,qua vocefuam, antefalüCarem converfionem, religionem fignatS. PAULUS ad

Galatasi,13.14. initiacommuniterreferunt

vi-rido&i ad

tempora«tatemprophetarum Hag-gasi,Zacharias & Malachias proxime fubfequentia,

videlaudatosL.ODHELIllMp.3. MAJUMp.i.

Atqueutde libris άποχ^ύφοις V.Teft.nunc non

di-Carnus,illius imaginem nobis exhibent

graviili-m#conciones

JESUSaJvatorisnoftri,Propheta¬

rummaximicontraPharifasos,quitraditionum

paternarum defenfores ftrenui, nihil ^grius

quamdo&rina?& morum reformationem per-ferre

potuerunt. Apoftolorum cumfalfis

fratri-buscontentiones,eorumquerefutationespaiTim

indivinis Epiftolis, quantumlabis contraxerit Synagoga declarant. Puto enimextradubium eile, plerasque, quasastatem Apoftolicam

confpur-cabant hasrefesexmixturafermentiPharifasorum,

Sadducasorum&philofophia?gentilis

ortaseile* quodevincerepronumforet,fiidnuncageremus. J. IV.Conftituimusquidemfupra ρ6.finem

imperiiIudaici inoccupatisaPompejo Magno

HierofoIymis,&expullisepatria terraIudasis,Ted

cumtenaciffimi fua?religionisfuerint,&

indiu-turnohoc millefexcentorum &quodexcurritLj

annorum

exfilio,ftudiaquoquetarn facra quam

exoticacoluerint,nonpoilumusquinutriusque generisbrevemnotitiamtradamus.

D 2

Princi-morofisquibusdam&ineptefedulis,quifcriptonwndiiTeotientium

commentariosetiamhilloricos,fiquid alienaedo&finaeirrepfit*

circufticifos&

amputatosprodire maiunt. VölSINUM alaudato

OUHELIO,diitoÜbrop.41.108. &c.jure uotatummvcnics,

i«IL

(8)

24 NOTITIJELITTERÄR!AE

Princfpium fideifua? geminumagnofcünt, S.

Scripturam & Traditionem. S.Scripturam

divl-nitus

infpiratamprofitentur, eamque numerovi-gintiduorum librorumolimcompledebantun_,y

videIOSEPHUM contraApionemlrb.i,p.mjo^6.

HIE-RONYMUMPrologoGaleato. Non tarnenreticen» dum, majorisapud eospretiieife libros Moiaicos*

quam reliquos facro volumine comprehenfos,

quafi ad intimioremamorisDivini&altiorerru»

doni

propheticigradum admifTusMofes,

fandio-ra& divinioraicripferit.

NonignoroproferriavirisdodisIocumex ISAACICorbilenfisf^»U

, quonegetLegem ScriptameiTetheologte fuss &tribulium

funda-mentum,fed ineoSynagogamomnemTibi con-trariamhabet, & contradicendiftudiumeuau

abripuit transverfum; protinusenimcauifarrL»

hancaflignat:novijje DeumIfraelitas fore exfulesy

&gentiles (Chriftianos)eorumlihrostranslatitrosyN hinc

noluijjeut'Iheologm principiumfcriptotraderetur*

Extant magnificarabbinorum dedivinaorigine

librorumV.Teft.teftimonia, &ΓιaDeo

profe-di, principium fidei pariter(int oportet* taceo

reliqua. Idtarnenverum,cequipararitraditiones. legi fcriptae, immononnunquamprasferri, fedde

hispoftea diduri

fumus.r Itaque, inlegenda

fa-cra

fcriptura funtdiligentiflimi,in eademdefcri-benda, praefertim in uius publicos Synagogas

fu-perftltiofi.Maforethicoslabores fuipiciunt,fed itay

utubires

poftulat deferant, quod quoque fecifr

ΛΒΕΝESRAprtcfatiominPentateuchum

prope

(9)

SECT, I.CAΡ. V. ι

f

nem,grammaticorum alpha DAVID KIMCHIUS, &fecuüXVIcelebrisrabbinusGermanusELIAS LE V ET A. Quodad noftrorumjudicia,invalgus

nota? funt

BUXTORFIORUM,patris &filiicunu LUDOVICO CAPPELLO

Euperhacre

ccmtentio-nes, ut&MATTHjEIH1LLERI libriduo dearcano

Kethib & Ken

Tubinga1691 IOH. AND.DAN2IUS

Theologus &PhilologusIenenfiseximius

Jpeci-menediditMafora

thronomota. Primam, fi cupis,

pofitionem, accipe:Chriftianonomine ρarumdigna perpetrajje crederentur^quotquotaChriflo cognominati^

Maforetbarum placita, Chrifio itaoppojita

ut m

enda-di eum

arguere videantur, prodivinainfpiratione

venditant.

ξ.V. Senium litteralem

fcriptura? facra?,

fanio-resnonniiiunum

admitcunt,vide teftimonia

quas

profertMAIUSloco de

fcripturafacra §. VII.

Myfti-cumvero,quem&Jpiritualemnominarefolemne eft, fupra modumaugent. Ineoferendi,quodhune rei

magna comparent,illum reiparva,quatenus noftrates,orthodoxosintelligo

, fatentur

myfti-cumlitterahprioremejfi dignitate, (tcutilitteralem myßico,natura&ordine. GLASSIUSPbilol.facra Iii.II.

part.I.Traft. II. Seft.II. Ceterum

, uti di-ximus, numerumfenfuummyfticorum nimium faciunt, 8cexea

parteintolférabilis eft Rabbani-ftarumhermeneutice facra, pra?fertim

kabbalifti-ca, dequa infequentibusdicemus. Si ABEN ESRAM

prafationeinPentateuchum quinque

diftin-(ftosmodosinterpretandi legemtradidiile legeris,

cavecredasaliudquid

eumintellexilTe,quam

(10)

NöTlTIAE L1TTERARIAE

demrationesfcribendonim ineam

commentariorum,

utire&e interpretaturelegantisvir

ingenii IOH.

GALLEnoftrasin memorataeprasfationis

editione,

StockholmiaM7ii. Porro,quodidem

rabbinus

ibidem propefinem,

feptuaginta i.e.

mu\tos^modos

eßelegeminterpretandi

fcribit,

id dicere

voluit,

varie &muitipliciterfeniusallegoricos e

litterali

elicifolere, Interimid verum&conftans,

ab

an-tiquiflimis

temporibus

allegoriis

ufos

fuiile

Ju-dasos, atque placuit hsec

fcribendi

ratio

ipii

SP1RITUI SANCTO. Siquaenim

nobis

reveren-tiaCanticoCanticorumSalomoneo,qua?ut non

fitavertatDeus,fanejionnifiallegorice

illud

ex-poni&interpretari

debet.

In

vulgus notum,

ni-miumilludaüegorizandiftudium Patrum

veteris

ecclefise, a Judaeis manade,atque

inprimis

a

PHILONEALEXANDRINOjneque

id

negaverim

qui, ucde PHOTIO

cod.

CV.

idem

confirmante

nihildicam,obfervavi S.AMBROSIUM

Mediola-nenfemαύτολεζείPHILONEMtransfer

ipfiffe,

quod

nuncmonuifTe contentus,aliasevincam.

Non

dubium,multosperiifleveterum

allegoriftarum

Judceorum,nam&antiquos

laudat memoratus

Ju-deeus,fed & iniisquifuperfunt,fepe vix

fomnum*

inaliquibusvixrifumtenueris,

adeo inepte

ludunt.

§.VI. Diximusgeminum

fidei

prineipium

ä-gnoicereJudasos,feripturam

facram

&

traditiones.

HcevelTalmudicaefiverituales,

velKabbalifticae.

Deambabusnonnullavidebimus,&pro

inflituti

noftri ratione. Utiplendorenominis

au&orita-temconcilientjlegemquoqueeas

nominare

foli-. - tum,

(11)

-SE CT.I. CΑΡ. V. ϊγ

tum,Scquidem oralem,ut qua?haud fecusac

fcri-pta,Moil commendataaDeoOptimoMaximo

co-ram fuerit.

par utriusquecultus» ABEN ESRA

laudataprasfatione.

nmnrr w ρ wnfcn p*

nniDD[nw υτιηκtdi

hflinterlegemnuüumdijcrimen utramque,

Per

pätrumeß nobis utrayuelatamanus.

t Etpleni funt*rabbaniftarum libri, quibusex>

cepta?ablOSÜA Sc fenioribus traditionis,di&ante

Mofecummortivicinuseilet,Schiticperδιοώογχς

fideliter transmilEe ad rabbi Tudam Sannum ratio

explicatur,videMifchnam PirkeAuoth. cap.I. §. I.

MAIMONIDEMpr<zfatione ad Seder Seraim: Fun·

damentum ociavum FideiJudaica inABRAHAME

IÉGELLecakΤονedicionisOdheliansp.92. Sednifi miraculumfingas,

vixfufFeciiiet

qua-draginta dierummoramontanaSinaitica, inilla

enimMolen

accepilfenugantur,iis

conftitutioni-busaudiendis:adhasc multainiisdeminfulla Sc

ridicuia,utnoniine impietatis

notaDeofan&ifii-moeademadfcripieris. Neminem nili hofpitem litteraturårorientalisfugit,amemoratorabbi Juda Sandlo, quiartateAntoninorum feculo

poftChri-ftum natumfecundofloruit,**!! Judasorum

chro-nologos

*

Karraitarumenimaliaratio,dequibus videndi viri dofti, qui de ie£tisJuda:orum uberrimos fcripiere commentarios,

CumRICHAR-DUSSIMONiUS(upplementis adLeonemMuttnenfemp. HZ-

Kar-raitasnonin.univerlumTalmudica rejicerenobisVultperiliafumt, ,vereornehypotheiifuae faveat, 6c tiimio in traditionescultui, **IUL»BARTOLOCCIUSBtblioth, Rabbin.III. p, 7;.fe^

(12)

a

28 NO7771ABLITTSRARIAB

nologosfequimur,traditiones has inunum

volu-mencolledlas&nomine nJWD fiveTraditionis

β-cundarißeditas» Editionemproximefecutaeft promulgatioτωνfiirrnafiveextravaganttum

tra-ditionum, quasMifchnae fupplementorum vicem prydaredebebant. Opus fententiarumvarietate

multiplex, &ftyloadftriélummoxilluftrare coe-peruntmnfioinAdditionibus &

fucceiTu

temporis copiofioribusatqueabjolutis,

nimirum,com-mentariisadmiratores,tam occidentales,fiveHie-rofolymitani, quamorientalesid eilBabylonii.

hincvailiPandedfoeTalmudici * De^tate

utrius-queTalmudisnihilcerti,nequidem interJudasos.

Rabbi IOCHANAN>quemau&orem

faciuntHie-rofolymitani,vixifieferunt feculo, quodnobis

poftO.R.tertio,aliiquarto;R. ASCHE, cui

Ba-bylonicum, certe partemillius,

tribuunt&majo-risapudfuoseftaudloritatis, uteranthis & lae-tioratempora,&hincftudia iiorentiora,alii

adfe-culumquartum vergens,aliiad fequiorem

refe-runtsetatem. VirclariifimusPETRUSALLIXIUS

äeLXXHebdomadibus p.49. Talmudicumopus non vijifubISDEGERDE(isautemfuperatusanno632.

O.R.) Per(ja

regumultimoobfignatumfcribit. Plura

videapudBARTOLOCCIUMBibiRab.1.4^4.

ßqq.

III. 352»684. RICHAR.SIMONIUMJupplementis

LeonisMutinen[is capiteXL

VII. Gonfpe&umoperisTalmudici,nimirum

argumentaPartium,Librorum,Capitum,Aphoris-moruin

*NotumcUtTalmudisnomenmodolatinsaccipi,itautcontcxtum

Miichnicumquoquecomprehendat,modoßrtthus profolo

com-mentario,iivcGcnaara,

(13)

SECT, /. CΑΡ. K

19

niorumexhibenfc

diligentiffimi Bibliothecas

Rab-biniCcefcriptoresIOHANNES BllXTORFIUS&IU-UUS BARTOLOCCIUS, item VOISINUSobjerva*

tionibusadproemiumPugionis Fidei.

Hierofolymitani

recenfionemhabesinIOH.LIGHTFOOTI operi-busPofthumis

p.27.feqq. Ad textumMifcnicum faciliornuncadituspoftquaminiigni labore, eun-demcumMOSISMAIMONIDIS & OBADLE BAR-TENORiE

commentariis,quin&eruditorum in-terpretationibusLatinis,&ubi ill^deerant,fuis e-diditvirpra?ftantiflimus,

GVILHELMUS SUREN-HUSIUS, Amftelodamianno

1698feqq. Atquz legimerentur,qua?occafionehujuseditionis, ex-tantlitterse SOUCIETIin

eruditorumEphemertdtbus

Gallicis

, menfibusOatebri <&> Novembrianni1710. Non

pauci funtPhiiologialias eximii, quidum

Talmudica*eruditionisfamam&opinionem

am-biunt, contenti funt legiileejusdem compendium

VéWpy&pjow ΓΓ2 fiveutaliotitulo audit

Dpr py, audlore IACOBO ABEN CHAVIV, Hifpano. ContinetautemIaetioreshiftorias,

fpar-iimoperiTalmudico infertas. Quid ufusöc com-modiexle&ione Talmudis

, nullusenimUbertam maluse(l,quin aliquaparteprofit, ad illuftrationem

tamVet.quamNovi Teft.nobis polliceri

pofli-musabunaemonftratumeilaberuditis,&

inpri-misado&iflimisviris,IOHANNELIGHTFOOTO inHorisTalmudicis, IOH,HENR OTHONE inLe-xicoRabbinicoPhilologieo. Deceteroingenuumed

monitum MOSIS Mx-UMONJDIS in epiilola ad

IOSEPHUM iiium» Cavene

tempustuumterasin

(14)

expo-JO NOTITIAE

LITTERARIAE

expofitione

éroperofa

confideratione

Gemar#;

egoenhn

inUlismultumtemporisperdidi^parum

utilitatishatifi,

EdtViÖnesvariasftveMifcna*,tiveGemarse, quas

velChriftianivel Judaei ip(iprocurarunt

recen-feré,operofumföret,&

ab

inftituto

noftro

alie-num.

Caput

Sextum.

$■L ....

AbbäL·nomineaudito,ftatimhorridi

quid

&informisanimonoftroobveriatur.

Eft

autemvivocis,acceptaabaltisdoftrina,

at-queapudTalmudicos

interdum

pro

icri-ptisProphetarum

&Hagiographis

occur-rit,vide BUXTORFII

LexiconTalmudicum

coL

1954.

ftri&ioriverofignificatione,accept<ea

majoribus

traditiones,. arcanos librorum MOSAICORUM

fenfusrecludentes. Harum, nonaliterac

Talmu-dicarum,au&oremfaciuntDeurn,

ύποφήτψ

au-temMOSEN,exquoad ferampofteritatem

fideli

7τοίξθί$όσει pervenerintr,

quoad illas in

unum

voiu-menquod nnu infcribitur,

colligeret

SIMON

IOCHIADES, Veipaftanistemporibus

fuppar.

*

DividuntKabbalamhanerabbiniinTheoreticam

&Pra<fticam. Tbeoreticam vocant, quasoccupata

eft inconfiderandisattributisdivinis,ideis &

cauf-ilsexemplaribusrerumomnium,

fingulorum

mu-tuo

*

DeStateSoharisvide

BUXTORFIUMAbbrcviaturis*voce BUDDEUMObfer.I,Tomo/,Hallenßumt

(15)

SECT.L CA?. VI.

jj

Inonexuac

combinatione, quin & emanationi-bus, utiloquuntur, atquegubernationprerum creatarum. .HincKabbalifiarumquatuormajqta

rerum fyftematafive mundi ( Gnoflicorum τ$ς αιώναςagnofce) ZIWWICUS five attnbutorum

diyimrum, exDeo quafi manantium &cumfiumna

ejus perfedionec ann ex orum. 2.BR1ATH1CUS,

men-tiumjeparatarum&animarum jublimium3qittf

jruwi-turvi(wieDet. 3.1EZIRATHICUS, angehrum, qiii-buscommijjacurainferiorum. 4.ASIATHICUS, en-tium

inferiorum, quemnosmnndnmvocareJolemus

vipbilem^exhafuntCAMPEGII VITRINGAEDif·

jertatwne de bepbiretb Kabbaliflarum ρ.138. atqui

videfis qua* de his mundis five fyilematl·

buseruditiflimusIOH.FRAN.BUDDEUS mtrodu-dione adhifloriamphilofopbicam

Ebr#orum />,306. feq. item

Obfervationibusfeledis Hallen(tbusT>L okf.I.

Ha?comnia vero

imaginedecemSephirothi.e.

mmierationum

exprimereaiTolenf. Ingetiiofa eil

conjefturaVITRINGAEeademdijfertationecap.lL

111.1Kconflantem

&perpetuumfitumSephirota-rum,primasefle lineas corporis humani, ornati

habitu heroisauguili,quo

repraTententur Divin<e

perfediones &virtutes inregnoMeJ]i£; fedvereor

utaliquemkabbaliflarum fibiconfentientem

in-venturusfit, idtarnenverum,mulfaeoshabere μυςηξίωόη πsg\τηςrabsixλόγχγενέσεως,$τηςεν

πλη^ώματιχαίρωνενσαξκώσεως. Necdefunt, qui praeterabfolutam pneumaticem &phyficen, in

communemathefin nobispollicentur, pr^fertim

ii, quikabbalam öpponunttalmudi, illiusque

(16)

51 NÖTITIAÉ

L1TTERJRIAE

finemnonefleniiiadfelicitatem

adquirendam

in

hacvitacontendunt, quosinterMAIMONIDES.'

Adftruuntvero&confirmanthane fuam

do&ri-nammultiplici&abftrufa

permutatione

&

trans-pofitionevocum,

litterarum,

apicum

legis

Moiai-ca?,quamtredecim

modis

inftituunc,

de

quibus

videndusMANASSEBENISRAELin

Conciliatore,

QuaßioneCXXV.occafione

commatis

27,

capitis

XXXIV.Exodi, ImmoiiRITTANGELIUM

fe-quimur,ultrabismille

rationes

habent

eruendi,

quempotiflime volunt

fenfum

per

folam π*ΝΟΠ

permutationem. Nec

efl ait

de

moder

norum

Iudneo-rumKabbala p.8o.editionis*

Vajeanar,

quod

Jru-flrationemverert

debeant,

cum

bis

milieJedecim

ipfis

no-ti(Jim<epartes,Zyruphim,

(ive

conjugationes, in ta¬

bulaminori flippetant^ ut taceamceteras

innumeras

ta¬

bulas,quasnectpforuminteileBus capere, nec

memoria

fervarepotefl. Denique utex

quovis

quidvis

fa-ciant,ina?quipollentiafupputationis

arithmeticae

&charaéterum,quibusvocabulaconftant,

prasfi-diumqucerunt,atqueaitentior **viris

do&is

cre-dentibuslevern hane&monftrofamKabbalam,

five utexprefiius loquarkabbalifticum

hunc

pro¬

bandimodumexmixturado&rina?Iudaicae, Py-thagorica?&Platonic^,velfi mavis

***

AEgyptia?,

ortameiTe.Quodfe&atoresinveneritnonmiror;

multos enimqu^ejuvenes &

pracjudiciis

occupati

didicere>fenesdedifcerepudet, &

quod

Graecis

\

tri-*

p·22·editionisRittangeliannelibrMczirahAmftelodami1642.

**VITRiNGAdeSephirothI(abbaltß% cup. I.ξ$Ii,R.SIMOKIUS

Supplem,p, m,130.

***

(17)

SECT.L CΑΡ.η.

3J

tribuitproverbium

QUINTILIANUSInflitutionum

V.14.quemmäteramjämn dedit,joUicitecuflodiunt.

KabbalaPraäicaludaorum

, adujummagicumy

nempeadamuleta .pr#fligias,aliasque

incantationes,my-fteriaelege erutaappTicat, ceuait CARPZOVIUS introduäione,cap.X.fine.

§.11. Ceterum,qua?fintChriftianorum

demy-fteriiskabbalae judicia referam,

&nominamagno-rum

quorundam kabbalae admiratorum. Praäicam

quidéprorfusrejiciunt,illius($ cultores,ΠveIuda?i

fint,fiveChriftianorumcoetuifefeafiocient, fuo

meritodeteftantur&reprehendunt.

Nequemihi

dubiumeft, formulasvetularum

pro averruncan-dismalismuifitarifolitas, partimakabbalifticis

defluxifie; pervenit enim inmanus measjuftum

volumenM.S.medicine, qualis in ufuantehasc

triafecula,ubi longa feries incantationum, inque

hisvocumkabbaliftis familiarium.

Theoreticamipiinafcentis ecclefiaepatres non

iprevere. Quid enim aliudquamKabbaliilarum

arietyj(Gematriam)effe dices,quod

vir

apofto-licus S.BARNABASinEpiftolaCatholicacap.VII.ex

numeroTIHi.e. cccxvuivernarum Abraha-mi,Genefeoscap.XIV.com. 14. fan&iifimum lefu

noftrinomen& crucisfiguram eruit ? τοdsdem $ οχτώ,Ιώτα dsxa, yjroi οχτώ,ΒγειςIyjcSvοτι*dsςαυξος

svταi, T, ημελλεν

εγειν τψχάξΐν,λέγει&τύς

τξίαχο-σίας. d-ήλο'ι SvτονμενlyjuSvsvτοΐςduai γξάμμασι, ^ hενιτον

ςχυξόν. EcceS.AMBROSIUM

interpre-Ε5 tem

*Siceditio TS, VOSSTT; led-vcllegendum.ondlζ&υξος- -Kvyii

*

(18)

14- ΝΟΎΠΊΑΕ LITTΕ RAR ΙΛΕ

ternPrologoL.I.de Fide:

mm&Abrahamcccxvin

duxitadbellum, &exinmtmerjs troppahofltbusrepor

-tavit,ftgnoDominica enteis&nominis

&c.

& iterum

hb.l. decAbrahamo cap.IH.eosadfcifcitquosdignos

numer ofidehtim judicavit,quiinDomininoflri IESU

CHRISTIpa/fionemerederein, Trecentos enim

T

Grtcalitterafignificat,decem&ocloautemfummam

exprimii. Atque utintelligasnonοικονομικώς, qualiamultaapudpatres,Cedοογματικως

ha?cdo-cuiiTe BARNABAM, audimox dicentern. éhlf. γνησιώτεξονεμαΒενάπ εμ£λόγον. αλλά, οΊ'οα,οτι

άξιοιεςεύμεΐς, Nemofmceriusαmedidicit rationem

rei,fed novivosdignosejje. Videtur innuere,huc

üsquefetacitum tanquammyflerium(ut aitCicero

deOratore lIIIn.64.) tenufie interpretationen!

hujusdi£i. EtadidemhocrefpexiiTe

PRUDEN-TIUM Pr<efatione inPfychomachiamv.57. prorfus

mihiperfvadeo *

Siquidtrecentibis novenisadditis

Pofjint,

figuranoverimusmyßica.

Necaliter & PRUDENTIO Sc AMBROSIOvetuftior

CLEMENSALEXANDRINUSStromat.lib IV. p.473.

Heinf.φασιν εΐναιτ£

μενκν^ιακχσημειχτύπον,

κατά

τοσχήματοτξίακοσιοςονςοιγεΐον, το$έ I >1,τοΗτ£νο·

μασήμαινειν τοσωτήριον,DicuntUtteramT,quds

mime-rumCCC

exprimit, figurameffeDominicacrucis.1au¬

tem Η

frgnificarenomenJalutare,

$.111

*

STEPHANUMCHAMILLARDUMeditoremPrudentii inufus

fe-reniflimiDclphinimaluifieadnumerum318eptEoporum in

conciliooccumenieoNicenoreferremiror. Totaprxfatio inre» bus

(19)

SE CT.A CAT.FL

3 5

φ.III. Defiit procedente temporeapud Patres&

Ebraeas

lingua*peritia,(rarosenim

inveniesquiE-braicedo&ifuerint, fiORIGINEM, IOH. CHRY-SOSTOMUM , HIERONYMUM, EPHREMUM

Syrumexceperis)&qu^histalibus arguendimo« disgaudetphilofophiaPlatonicaatque

Pythagori-ca,quoad linguarum Ebrceas atqueGra?cae peritia

reviviieeret

apud Italos feculoxv vergente^,

iquando vaftiflimi vir ingeniicomesMirandulanus

IOH.PICUS exortus, magnuskabbalas cultor.. Opera ejusnonmemorabo,abundeenim notafunt.

PICI, licetnonnifiinjuvenilia?tate, au&oritas

excitailevideturIOHANNIS REUCHLINI, Ger-mani,prokabbalaamorem.Quo enimtempore

cummaxiraeeffervefcebatanimus PICInovis

in-ventis,. inItalfamperveneratREUCHLINUS *,

cujushabemus dearteKabbalißicaLibrosIILfiepius editos. DeJpeculoejusoculartquoincrementa

ftudiornm orientalium follicite commendantur videri poteft

RICHARDISIMONII** Epißotarum

feiedarum,XXIX, &quamacerbe in illuda

Facul-tateSorbonica fit iaevitum.

§. IV. Propiores noftne aetati funt HENR«. MOR IIS Anglus, & CHRISTIANUS LiberBaro ROSENROTHIUS

, audor Kabbalse DenudatcC. Neicioutrumprodierit integraillius

HißoriaEvan-gelica, qua degraviffimis Chriftian^religionis myfteriisad c!udü evangeliftarum colloquuntur

Chri-*

CAPNIOGraecaconverfione vocis di&usab HERMOLAO BARBARO vidclOACHiMUMCAMERAR1UM de utta, PHIL1PEI MELAN-THONIS

p,g.

(20)

36 κorrriAn urrnnAnun

Chriftianus &KabbaliftaCatechumenus,&cujus

fpecimen,quinque

nimirumfe&ionesprimasj

mi¬

hi donodeditanno1697, cumHanovera iter

unafaceremus FRANCMERCUR* Liber Baro

HELMONTIUSejusdemdo&rina?ftrenuus

defen-for. Kabbaliftaviderivoluit, quivigintihinc

annisnonpaucosnumerolabores fuos

prounio-nereligionumChriftianas 5cmodernas

Iudaicasedi-dit ortuDanus, fedcivitateAmftelodamenfis

OLTGERUSPAULI. Nifiillumbenecognoviftem,

velexfolisoperibus,qua?inferibuntur,Magnus

dies

Ifraelis^Amfteiodami 1698&Vox

fponß

&c.

Amfte-lod, 1700. Belgice, utde reliquishujusiarinasni¬

hildicam,convi&usfuiilemhelleborocurandum.

§.V. Necdefuere in patrianoftra,qui

kabbalae

pretium ponerent.IOAN.

Thomas

filius BUREUS,

Mathematuminhac

univerfitateProfeiTorPubli-cus,juvenisillamdeperibat,ineademque

confe-nuit. Supereftinmufeolonoftrovolumen

M;S,

meditationumilliuskabbalifticarum,fedincujus

liminepofteaiua manufignificavit,

easdem

fibi

difplicere. Denneboken &c. i.e. Contenta

hujus

librijuntmaximumpartemdeliria,colledaantequam

anno1613inahjeonditeverital is notitiampervenirem>

quamnuUusalioquindetegerepotuit.

Ex

hoc

tem¬

poreinlucemedidit,huc pertinentes:

FamaineScanziareducem, feubuccinamIubileitil·

timi,EoeHyperboreeprenuntiatam.1616.8vo. SmaragdinamTabulamChronologieCherubintce, ha-ÜenusßgiUate&c. Upfalia? 1659.chartapatente.

HebreorumPhilojophiamantiquijßmam,Divinepo~ tentie,

(21)

SECT. I.CΑΡ. VI.

37

tentia,fapienti#érbonitatis

revelatricem, aMofe

pri-mo

qtiafipromovulgatam hiftorice,

0 fan dis

ce-lebratam

(ymmetrice,(tgnatam

typice,wöiwartificum

obfervationibus

illuflratam, hicprocaptudijpojnam Jynoptice,wriinquifitoribusdeflinatam

untce,

07z-tiquitatis fludiofo10ANNΕ Thonne

oAgriviüienß

BU-REO

Sveone,die£tatis

fu<s* 26915,

Üpfalia

an.1641. i.Decembris. charta

patente. Nor da landalej011fensRytande <&c. i.e.

Rugitumleonis

Aquilonaris,

exmenjura altaris<enei

revelantem chro

-nologiamJacram. Upfalia16448vo. Ejus in

kabba-lifticaftudia

amorem malo

intelligasipfius verbis

p. 24. KabbaL·ar c anatisomntbusab(conditafitere,

qui hucusquein librum

ApocalypjeoscommentatiJunt>

tmmohuc

usquekabbalaeis&fareta&abjcondita, huc usquevelamen oculiseorum

appenfum>&- interimv eritas

deteginequivit,dbtfifredditavita

refurgeret, /i/i

diceretur

(Apocalyp.4,1.

11,12.) AilAvoißot

Ω&,

hucafcendenimirumin ccelos

jcripturarum,

quodfa-~£lum die

angelico1290 atqueiterum

p.64.

/&£-not itialudais

fariteracChriftianis ad bunc

usque annum (1614)abjcondita fuit. Necredasei aliquid eorum incompertumfuifle

qua?velarabbinis, veiChriftianisI. C.

SARACENO,PAULO

RICCIO,

PICO&

REUCHLINO in

hane rem edita^

erant. Utvideas

plaufifte laboribus ejus

ex-teros

, adjiciam

epiftolarumunam

ABRAHAMI

ERAN CHENB ERGIJ, cujus mihi

αΰτογ^χφ

ov9 F

No· *

Uatusenim156g d, 25 Martii, Obiitautcm

(22)

jS. mnriAElitterariae

Virtute<£r RietateClarijßmo

Dru I.T.Ä, BURLO,

SS.LL.inRegiaUpfal.Acad.

ProleiTori

Vigilantisfimo,

AmicofuoHonorando.

wALEM.

"VlominisTuiVIR CLARIS,iludiofus,dudumquam

'

qusefivi,occafionemnadlus,fcribo.

Caufam,

Dei

fapientiam,quse&Tefui,&meTuicultorem

dignata

eil,haudnegabo. Teiles erunt,&.FamaScanziana,

ab

a.Ch.ιόι8mecumaltamenterepofla,&Tabula

Kew-binica,ipfamanutuapropriaan.1639.

kalend Januar,

mihi,Vratislaviasdumadhucdegerem,infcripta:quod

utrumquefcriptionisgenus»&charummunus,tam amo,

quamteipfum. Unicummemaie

habet,

meum

ad

hxctalianondefaecatum neclimatumfatisingeniumac judicium:notasetfiquasdammyfticas

diftionum

atque

numerorum,fagaci,quantumpotui,

perveiligatione

divinailemihi videar.Altiora quippefuntquaedefidero,

putaCLAVEMillamApocalypticam,qua

ad

intimio-raiturvelaminis Nequeenimcertoconilat,anper

nuncios,figna,fydera,ilellas,radios,libri,

capita,

Verfus,didliones,literae,totimSCRIPTURAEBiblicae;

tive etiam,unusipfe liber,olimaGrxcis

inXXiVfermones&LXXUcapitula,drflin&us;vel

certaquaedamintervalla,&momentafeculorum, anno-rum,meniium,dierum,horarum, autquaetandem

ArcAaA *,perMyilicumhoccaelum,

fubintelligantur?

Nequepropheticusilleipiritusabsque certa

&analo-gicaBibliorumfacrorumconcordantia

(qualem

elapfo

ieculo,Paulus BrunusaliasLutenfaccus,Piftor&

Orga-niftaNoribergeniis,inoperefuomirabili*oculis

auri-busquebeatisintimare conatuseil)percipi

poteft,

ut

demum *

(23)

sect.t.[cap. vi.

demumrede cum

Ifraelitarum fapientibus

concluda-mus:noneiTeinLEGE

(tam N>quamV. Teftamenti)

unicam Iiterulamequanon magni SAPIENTIAE

montes/int

fufpenfi &c. Quod fl itaque iapientiifimevir inDEITRIUNIUS noftri

gloriam,&verbiejus

falu-taremac

mirabilem

inteiledum, myftica &kabaliftica

tuadona&ftudia,mihi

aliisquedefiderantibus verae

Theofophiaecultoribus,adhucluculentius & opulen-tiuscommunicare

velies,gratamente& bona fide,

fufci-perimus.Raranamquefuntiftiusmodi ArcAaA

Biblica, apud noftrigeneris &ieculihomines,·itautvixe mil-libus uni,verapateatARAFoederis

Theraphici.

A-perienturautemThcfauriAquilonis,perORientemex

Alto:quoTeVIRSIGNATEviiitatum minime

dubi-to. O mihiΓιIiceatTecum

adfpexiiTe ('<) FnOiAM? Quidni> nonne

tempusADESTvifitationisnoftras

magnat? REVERTAMUR

ergoad Dominum,utfinis redeat ad

principium. Animanoftraex

DEO,certenon

poteil requiefcere,nifi inproprio fuo CENTRO,

quae-ramus

ergofabbathum,h.e.Chriftum,&ejus meritum, unicumfolatiumanimarum

noftrarum.

Reliquadein-ceps,ubi refponforiasaccepe-ro,plenius&planiuse* narrabo. ValeVIR

^εοσυφούτατι& fave Tui

Gedam.d. XXVII.VIIIbrit.

Obiervantiffimo

do.eXiteeXbabegVos Abrahamode

Franckenberg

oMnes

qVi DiLigitisζ iioN eSilcila Exuli. Inlnterlorl.

Domi,BUREUS

proptermeritadeeccleiia &

antiquitatibus patriis magni,ut pareft,£eftimatus,

led

Hermetico-Kabbalifticce fubtiiitates ejus,

F2

(24)

qui-4o NÖTITIAE LITTERARIAE

quibusaccedebatfutura

prasdicendi

fludium,

dis-plicuere. Dixitmemoria*

ejus orationem

Fune-brem *virfummus MARTINUSBRUNNERUS,

quammiteexcufaveriC intelliges

ipfius

verbis.

Jffirmareaujrnhacaluiße

fftettatijfimum

virum ve¬

rum Dtvinarum amore, ut ex multisviχpauci

easvelfrequentiusvelattentius

publice

privatimque

traäaverint„ Nequeveroimportunofludio,[ed in¬

geniojubhmi,autconditioni human£

tribuenchim

er

it,

fjcrediditquaclam,quaUli

fecretior

phdofophia,

non

tillä

opinionumlibidoJuggéfjerat.

Iendebat

ad

difficil-Irmaquaquecognofcendiardor, quiverum

magnitudine

oecu

ρalus, fuoip/ms impetu

jfape

frangitur.

In

fuis

> fcriptismultanoderingenti

acumine adornaverat,

ve-roquidem,/^/projundo

reconditoque fenju,quemnon

quiviscarperedebet, qui cape re

nequit.

Necenimita

crudejenfiffeputabimusdottifftmos homines,uttradere

nonnunquamJoletpopuläris fama.

§.VI. Nuperrimekabbalam

mirifice

extollen-temaudivimusIOH.KEMPERUMIuda°um con-verfum, apud fuos rabbi MOSEN de

Cra-coviadi&um,Talmudica inhac univerfitate pri¬

vatimprofitentem,antebienniummortuum,qui

cummonituLAliRENTII NORRMANNItS

μχ-ΜΰίξίταSoharisle&ioni fetotumdediflet,excerpiit

quinquelibros, quibusquidquid eximiiad con-firmandadogmataChriftiana? religionis

invenie-batur complexuseft. Inbibliotheca

nunc-Ter-vanturpublicanonexiguoaereredemti. Titulos

eorumdabo:

apjn

*

(25)

SSCT.I. CAP.VI.·

4I

2pTVpDfiveWD HED- Tribuspartibus

ab-folviturwfrtit*WPorta Trinitatis,riTO*WPorta

MeffiiS^xxhi deDivinitateMeflia*.p->C2£30 -\ywPorta Mediatoris, inquade exinanitioneejusdem.

|DTJmn ExcerptaSoharica in Genefin, qui«

bus convenientiadi&orumN.Teftamenti,

Soha-ricorum, & traditionumTalmudicarum

mon-ilratur.

pWüWpExcerptainExodum, «ΠρπmnyExcerpta in Leviticum.

"•ty tepbExcerpta inNumeros &Deuteronom. $. VII. Rurfus alii& hanckabbala?

partem,

theorericam dico, profuavibus nugishabent. Je ne nrarreftepoint, ait RICHAR. SIMON.

Supplem.p.129.icyåmarquerles meilleurslivres

„deceuxquionttraittéde latheologiefelon les „principes de la cabbale, parcequ'il n'yen a ,,pasunde bon fens. Atquinondeiunt qui

itn-piiffimiSpinozadogmatakabbälifticis

hypothe-iibusconfirmariputant,videIO.GE. WACHTERI

Elucidarium kabbalfiicum

, & qua? eirefpondit

BUDDEUS IntroduBtonead

hißor.philojoph. Ebrao·

rum

ρ. 32o. Moderamineinculpat#

tuteL· p.72» In¬

terim

qua?inkabbaliftarumantiquiorumfcriptis

occurruntprasclara & fidei

analoga,utiliaeruntad

retundendos infultus

proterveirridentium my-fleriaChriftiancereligionis. de

dogmaticakabbala loquimur.Hermeneuticasunusufus eiTepoteftxaT

ävBgwrov,quumabipfis Juda?ismutuerisperqu#mox iüosincefferis.

4

F j CAPUT

(26)

41 ΝΟΤΤΓΙΑΕLITTERΑRIAE

Caput Septimum. $. t

JUda*os theologiam

fuam

jam

olim certis lo*

eiscomprehendifTe credendum

; necenim

juventutisinformatio&profelytorum infti«

tutio fine methodoaliqua fieri potuit. Si

Locos nimisAriftotelicumquid fonare putas,

ffhjäßionumvocemfubftituaslicet. Nonjam

me-thodos inter feconferimus, nec qua?vel

antiquiili-ma,velutilior ceterisfuerit,disquirimus,

metho-dumtarnenfuiileoportet, hnmoeveteriEbr<eorum

(verba iuntL.ODHELIIp.52.)eccle[ia

adCbrißia-nosmethodumiftam tranfnfjevelindeelucet,quodex

fiholisEhraorumprimiChrifltanorumdoflores

prodie-r'int* PaulumcerteinfcholisPharijaiciseducatum,

nova

prorßis<&inufttatarattoneinJmUis νεοφύτοις

erudiendis

ufumeße,verijmilenone(l. Deinde fefla¬

mminterJudatosafferentia, Chrifli&apoßolorum

*evoantiquior,diflribut£ indogmata,fidei-,

non

du-binm

argumentumeß. Uberioremquoquede

accu--ratiorem dogmatum peritiaminprovedioribus

requirebant,quemincatechumenis, &uthanc

cumlafle, itaillamcumfol'tdoeibocomparari a

S.PAULO Ep.adEbr<eosv.

12.redeobfervatum

CARPZOVIOmtrodufljIX.1.ODHELIOlococitato.

§.II.Nonjtulit «etatemveterumillahutήχρσις.

"MAIMONIDES feculi XII.rabbinus inter fuosce¬

lebras, .primustredecim atticulorum

numerocre-denda recutitiscomplexuseft,nonquodnonalii,

coquevetuftiores,feledafideicapitaexpofuerint;

J'U'J fed

(27)

SECT.Λ CΑ?.VII.

45 Tedis

primus pr«cipuorum,& omnibuSjCreden-dorum,certumnumerumdefinivitfuisquecom*

mendavit1^^^

Quomodo fe oppofuerint rabbinorum alii, vel

duploau&ioremnumerum(latuendo, vel MAI-MONIDIS calculominorem,itauthi undecim, illinovem,aliifex, aliitres,aliiiterumnonnifi imumdo&rinae fidei fu« articulum

maluerint,ex ISAACI ABARBANELIS nJIDM Vin Sc IOSEPHI. ALBO

cplpy copiofe&erudite morefuodocet

laudatus ODHELIUSp.64,feq.& RICH.SIMONTUS

Snppl.cap.2.

Neque ejusdem ordinisomnesarticuli

viden-tur

rabbinis, fermeutnoftratibus,

alii perfe Fun-damentales

iiqueduplicisgeneris, aliijecundum quid Fundamentales, dequibusagerenonefthujus

loci. Iddignumobfervatione eft,iisdem

tempo-ribus, quibus PETRUS LOMBARDUS ecclefise

Chriftian« do<ftrinamin

fyftemaredegit, multis

fernenperegrinisafTutis, Judaris fuumcontigiile

magißrumfententwrum MAIMONIDEM. Hunc

verocum«tätepaullojunioremfuiifeexa&ara¬

tio

temporis colligat, *imitatione LOMBARDI

(fictiti inceterisquoqueiludiis modoa Chriftia-nis,modo abArabibus

excitabantur)commotum Fuidecredibileeft. Utrumfundumentivocabulo

uii

fintantiquiJud«icumde do&rrnafalutis

fer-moerat,&hincfuumfeceritS.PAULUSad

Ephe-ßosIL1 ο. εποΜο$ομη$έντεςεπί τώΒεμελίωτων

άπο-ς~ολωνKjπροφητών. Superßruäi

jtiperfundamentum

apoßo-*MAIMONIDEScnimnatus1151.vel juxta aliosi]^. quando PE¬

TRUS LOMBARDUSproye&aeaetatis, &hicmortuus

(28)

44 NOTITIAE LITTE RARIAE

apoflolorum & prophetarum. (qui 8tι.Cor.III.2.iem

ipfam, cuifalvificafides innititur,CHRISTUM

IE-SUMnoilrum,fundamentumvocat)aliis

difcutien-dumrelinquo.Id certum,MAIMONIDEM non uno locofundamentum8tfundamentalia dogmata

nomi-nareea,quibusceterainnituntur.

III. InAgendisfivemoralido&rina (non

nunc inquirimus utrumadcequata fitdiftin&ioobje£i

materialistheologiceincredenda8tagenda, non

enimnoftri eftinllituti)omnitemporefollicitos

fuiiTeJudeeoseorumferiptamoralialoquuntur,&

iniisoppido multa

cumfan 'toritheologia&Chrifti apoftolorumque doärina mireconfpirantiareperiri, judicacODHELIUSp.7o.feqq.

φ.IV.Quidin ceteristheologia?partibus,puta Polemica,Hiftorica,LiturgicavAicetica,

Homiie-tica, praeftiterintJudaei,explicat CARPZOVIUS

Jntrod.cap,A. Noscum nonnificonfpe&um

pro-miferimuslitterarium,neinunohocgenerever · bofioresvideamur, adceteraJudceorumftudfc*

tranfibimus, fi

pr^miferimusnominaChriftiano-rum,quifecundum feriemarticulorum, fynagogx lapfiedogmata propofuerunt.

IOH.HENR.MAJISynopfeostheologtveterii&

nov£fupra meminimus.

IOH.LENTIilSedidit Herbornse1694.

Theo-logiam Judaicum modernam. Immenfilaboris8t

eruditionisvariabeltIOH.ANDREAE EISENMEN-CERIJudaißmus DeteÜus, quilinguaGermanica prodiit, Regiomontianno1711.

(29)

Verexim* vtqnePolitijJtmt

Dn.

Refpondens,

ümice& popularis honoratiflime, f- > .. * -.^ , * -- ■ w&uu·· " '■.

^^uantafmt

pridem ChananM

gloria

terra

, Dumvencultum numinis illa

fovet:

Numine,quasfiubttt

fic

dades illa, reUSlo,

Prafenti

melim pagina nulla docet.

. . /

Emittistales dum verno

tempore

ßores,

ι ■

-*κ

§hios

gravido fruBmnonvenientedabti?

Primitik

applaudo

tuis5

plaudetque fororum

TurlanovenaTibi laurea donafer

ens. \ ■ LAUR. SCHEPNER • Nen.

(30)

1

11

j

—Ån ".

Ornat?fjimum

Refijondentem

D:num

Johannem

Fröman,

Populärem&amieum

integerrimum.

Όfolidameruditionem

parandam

cum

nihil

dtque

^conäucat,accumvirκeruditis,juxtaac

cordatis,

familiärtor

converfatio,

rede

omnino

rebus

fuis

con·

Julunt,qui,

poflquam

rite

jecerunt

eruditiomsfunda-menta,&usque eolitterarum

{ludiuprofe

cerun

t,ut cum

emolumentofitogrmwibus

exercitiü

intereße queant,

nihilpotiusjudicant,quam

adfiublimiores

je

conferre

Mufarumfides,ubi,utex

ingemoforum

commilito-numfervidaeemulationequan

dam

qua

β

fttim

ulterio-rumprofeduumconcipere;

ita

ex

limpidijfimisfapien-ti£venis,exoreceleberrimorum

dodorum,

ceujonte

perenni,t(bertim

profUentibus

illam

reflingvere

licet.

ItaTuas,TePereximteDomine

Reffondens,

fubduxiße

rationesmihiqtiidem, &iis,

qui

Te

familiärins

ufi

fumus,pridem

conflitit:

nunc

autem,

publico

fpecimine,

totihureJocietatilitteraride

confiabit.

Atquehoc

eil,

de

quoTibi impenfe

gratulor,

Et

cum

egregiasTibi

beni-gniornatura

concefjerit

wgenti

dotes;

haud

veritus

es

materiamgravijpmamJufeigere

publice

def

endendam\

qinzdignifftmaefleo,quem

naß

a

eft,

interprete.

Sic

j'olentvividaingenia

deledari

arduis,

&gaudere

pul-erts. NecTibijolumde

laudabili

hoc

aufu

gratulor;

fed

φhoneßisfmis tunnecejfitatibus,qu£

in

eo,tanquam

in

Jpeculo,vonobficure

vident

laurum

ad

maturitatem

fit-bitisincrementis adfurgentem,brevi

novmngratulatio»

msfuturumargumentum.

Itagratulaturaffeftu,

Quamverbis,prolixiori

(31)
(32)

www.books2ebooks.eu

e-böcker från ditt bibliotek av

books2ebooks.eu

eBooks on Demand

digitaliserad av

References

Related documents

magna· ex parte terrae illius incolae colla iubjugaverant fidei Chriftianae, cum vir domini in domino Deo fuo exultans gau- debat, quod inimicum generis humani coram fuis pedibus

tribuerenequearaus, ut vi hane difcerpat; å rationibus tarnen ejus eile, cum compe* tentera magis illo arbicrum frudra quaere·. remusjhorum rationes

lyfi» Hic vero iubiifiendum mihi eile video, ne prster jcjunam tara nobilisr*. ^gnrnenti trailationem,

tus jam mittendus erat, tanta fuifitia pr*dam div fit, reliqiiaq; qn« ad devmciendos militum animos rertinebant, diligentia tanta curavit, ut quamvis exercitus ejus ex plurium

tct vera prudentia, quid infica illa, quam tantopcré. jaéhtamtis, diicretio honefli

genter infpexerit etiam iequentia, invenieteum ™ ferio loqtii, ac in roto &lt;lio dialogo hoc agere, ut *1' divinitatem poéfibs oftendat II Platonem nunc Ρ·. quidcm mittamus ,

po Henrico idem quod multis aliis accidit, ut nempe vitam ejus lan&amp;if-. fimam impia hominis

eft , regnum in Media fuifie poft AiTarhaddonem , quod re, gnum oportet aliquo dnce.