Ortus civitatis naturalis dissertatione brevi adumbratus quam ... præside V. Cl. M. Martino Brunnero ... publico bonorum examini submittit Georgius M. Berelius Oelandus. Ad d. 27 maij in auditorio Gustaviano ann. M DC LXIII

y

Bono

cum

_Deo,

ORTUS

_CIVITATIS

NATURALIS,

DISSERTATIONE BREVI ADUMBRATUS.

jQuam

Permittcntc

_&

_approbante

_Amplißima

_Facultak

Pbi-loßpbica

in

celeberrima

_{Acaikm. f^pfalienß}

^

PR^SIDE

ν.

α

Μ·

_{MARTINO BRUNNERO}

Grajc.Lingv.Profeflore

ordin.

Publica bonorum

fubmittit

ex

GEORGIUS

Μ. BERELIUS OELANDUS.

&A.

r

Ad d. w. Maii in Auditorio

Guftaviano ii

_ί0»-Λ/ 4 /'

Ann. Μ DC LXIII.

UPSALIiE

Eicudit Hkhkicus Curio S. R. M. & Acad.

_Ypf,Bibliop.

Praefatio.

■

uod

_{folentfacere, qui}

_ingtnii

vi-L>iiref in

_publico

_{periclitari aggrediuntur,}

propo/iti

rationem

tnpnmuexponere,

bo-%norum

quoquh

modeßb velificarifavori;

tdprimb

nunc

omnium

mthi

faciendum

cenfeo.

Naturalem

civitatisörtum,

? o doBis viris toties

_explicatum,

_med

quaucunque

bac

operd

adumbrare

breviter,&adumbratum beni¬

gns

committere

cenferibtts

volui.

Qtiodβ

verb

propofiti

hacfi-ducianimismefaUat,

_{bonorum interfuerit, veniamt}

quamfedu-lo

_imploro,

_tonatut

_reUa

_{bonaque intendentis}

_dare.

_Idfateor

ipfetexfactlioribus

tantum

ahqua hic

me

collegijje.

Qucevis

enim

ajfequi tjudicio

nec

lic

et immaturo,

neefeßinata

_{nimupermittit}

opera.

Ter

gam*

Thefis I.

DI*itRomana:Eloq:

vert_{inqutfttionem,cnu[as quoque rerum}

Parens:

Hominis

_{& earum cernere pro-}

propriam

ejje

grejfus; quippequifolusintet animantia emnia _rationis ejl pArtic*ps.&Humanitamen_{ingeniiquantafit in officio hoc}

obeundodiffieultas,documento infelix mortalitas _experitur ni-mis_{frequenti. Falluntur quod dolendum eft magis, fpecie}

veri

non_{(blüm,quifentumverifedulönonfeöantur,fed& hi}

faepé

t

quiingenii quotidianå eulturå ad eundem poffidendum

conten-dunt avidé. Ex multisunura ,quodpraefentis eftnegotii,

fiiiFe-ceritadduxiife_{exemplum. Senfit,quod ipfi haud fenferunt,me¬}

liusedo&useruditoriim_{orbis,quamvariiserrorumdiverticulisS}

vero_{aberrarintmulti,}

coeterado&iflimi»infocietatishujuscivilis

originetradenda^quorumaliiexquacunque operumfuorumocca·

fioneialiiex_{propofitopraecipuoremillam}

_fibi

_cur«

_eile

volue-runt. κ C/ί.Ub. i.of.

Tc-»>

I

IT.

Temerc homices ad focietates ineundas primitås

confhixiife _{perindé r.tconflmint atomi, quidam temerc fat/s} dixerunt. _{Opinionishujusprincipem}

_facit

_{MTullius Epicurum}

*_queminaliis_quoqueab hisminus

abhorrentia tradidifle

pervul-gatumeft.

Fuiffe

etiam

perhibetur

nonnemo.

qnifinxithörni·

nesprimüm palantes, confpe&o igne,_metufimul &

admiratione*

ut amatfieri,reiinfolit£perculfos, cognitå demum caloris,_quem

aeciirrentibus _{praebuit,virtute>catervatim convolafle,utin}

vici-nia_{ejus domiciliaponerentζ. Horatium}

_Poétam

_vim

_{muiices in}

aliiciendis homimimauribus_{animisquetantif^ciiTeconftat.}ut eam ad focieratés inifibconftituendasmortales permovifleputarety.

a.I i.& i·denaturaDeorutn. ζVitruvm.yinarteTeet*

III.

InveniunturSc _{alii,qui quidemnonad}

_cafum

_aliquem

_fortunae,

_'

nec_{voluptates immoderatasrem}hane_{revocarunt,acutamen, ut}

dicunt.eamnonfatis_{tetigerunticualiiamtttui}tantåm_contravim externam_{praefidii caufä, aliiζ}

_tempeftatum

_{Sc casli injuria com«} pulfosprincipiocoiviiTehominesad teåa communia

prxfidiaque

communiauxilioftatuenda. fint_{opinati.Mirandula Sc Bedinus}

fen-tentiis fuis fatis videnturconfifii _{quorumalter yexaccidenti,}ad

hominum coércendämalitiamialterfvi_{ccepiiTeSc invaluiiTe}

poli-tias_{exemplo probarevoluit. Tantusinre eertifiima}

_eft

difcor-dantium_{opinionumnumerus,fnturus major,fi fingulas} produce-reobearundem multitudinem _{meique propofitibrevitatem} pof-fem. _Qu*tamen,quamfint

falf* Sc frivolae

partim,

partim

quoqueremotxnimis,ex verioris

fententi*

enucleatione

quo-dammodo_{fperoappariturum.}

αDiod. Sic. Herod: β Oyid. ι.hietam.yinIth.deMonere, ί inlib.

de rep♦cαρ.6.

IV*

Verioremautem utfeliciusindagare poflim fententiam,

Phi-Joiophiveitigia duetumqueinplerisque

fequar.

Is

verb ad

natu-ramipfam _{inprimis relpexit..}

Quod

_cum

exemplo

ejusetiam

fina

fafturus.reliquas minimé.ficutinecille, exclufas velim Caufas»

quxad

civilis focietatis

conftitutionem nexu concurrunt

conjun-ctiiiimo» Ν uminis _{imprimis curam}

_feu

_{divinam providentiam}

pichicvenerarinos_oportetj

quippequa;örtum_{ipfideditnatur®}

9

eamquein a&ibus_{ejus (uftentat}

moderaturque

» _{qu«que primum}

focietatisomnis

ieminariura ordinavit, parentium quoque&

ira-perantiura officiacertis _fancivit

legibus}

Ifraelitarumetiam_remp.

defcripfit

$ regna_conftituit,

regnaque evertit &c. Voluntas_quo¬

que& arbitrium

_{humanuni»id,}

_quod

jure _{meritoque tibi}

vendi-cat,_{integrumretineat, quacque}

funtalia,_quibuscuminteriörilla motrixnatura_{negotium boc,}

fupremi

Numinis _dire&ionem

fe-qvuta,perficir.

Vf

Indiditautemeademomni

animantium generi conjun&ionis appetitum_{quendam,utprocreandi primüm}

,fic fe

fuosque

etiam confervandicaufa_{«,11t,cumvivere per}

fequodlibet_utcunqne pof-fet, mallenttarnennatur®inftin&ucumaliis _{conjun&imvivere}

>

tamea_qu®fenfu

quamqu®rationeducuntur,ut non _{nifi mirari}

hic conveniat_{genuinamillorum}

inditftriam. _Quid

apes cogit?

Natura

_ducecoeunt,

regem habent> _{parsque maxima obediens}

eft: de_futuronon _fingul»fibi

fed conjun&imuniverfis

profpici-unt,

_dign®

_quasfibi

exemplafsepe

proponat _{vita mortalium.Ad}

reliquaquoque»qu®terra_{alit mareque,ii oculos}

vertamusac me¬

tern>experiemur,_nifi

experientiam damnare velimusomnem,

quaminconvi&umnon_{appetitu folum}

propendeat,fcd & cona-cualiudalio_{magisconcendat.}

«L Cie. ι._*/♦

VI '

Pr«ilatficnaturainomnibus_{quodfuieft officii,}

difcrimen ta¬ rnenfervat_{& pro »ndolismodo}

juftam_{cujusque habet rationem»}

nobilioribus_{fempernobiliora reddens»}

Homini _proinde

partes prxcipuas effetributasexfeerit

_certiffimum,

quippequi _reliquis

ob_{ingeniivirtutem moderator}

re&orqtie

eft pofitus. Duciturau¬

temis_{imprimiscommuniilla}

cupidinefobolis ,_qua

potiri> nifi

a-liifociatus _{nequit nec}

uncjuampotuit. Sexum_{ergoåtexu natu¬}

ra diftin&um_habet

tquorumunus alterum_defideiat. VIII.

Acfuerit_{licet initibabinteritus}

metu_immune

genushumanu,

ut_{ejus adeo declinandi}

caufå,ficut_{reliquaanimantiaad}

confoeia-tionem_{appctendamneceifitate}

non

_{impelleretur,}

cumnatur®

vi-A %

res,ordinatodivinitus

medio

«,

integrse

confervanda·

perennitat?

promicterentj

Bonum

tarnen nec

tuncfuiffe

homini

folum

maner

t

me-morabili_{fupremusnaturx}

_formator

_notnm

fecir

_opc.rc

#.vitar

ergo

fociam_primo

_fecit

_parenti,

_quamnon

potuit

is

_non

amore

awple»

öifummo. I bi veroincommunemortis

periculum

culpa

fuå

γ inciderehominesuniverfi,conjun&ionis

appetitum

illum

iobolis

caufä, hoc etiamccepertintagitare

propofito,

tic

vit*

brevitatem

continuatå ierie

_generationis

_refarcirent:

_Suisque

ideo,

_quos

pro»

crearunt,liberisbenéconfulere &

foreunam

eorum

proprio

feré

prseferre.

Quod

nefcio

an

exemplis

diu» magnopereque

quac-fitis neceflum fit _probare , cum

aüficiantur

quicunque

liberos

prolemque

habent,tanta

eorum

cura

amoreque,quantivicemnun·»

quam,

auefane

rariifime

fentiunt reciprocam»

α Gen. 11.ζ Gen.z. ι8.zi.y

Gen.1.17.Rm.6.

ij.

VIII.

Nonadeonihil eft,quod

communi

illo

conjunöionis appetf·

tit matrumoptima natura in

homine

molitur.

Hic

tarnen

non

fubfiftit. Civilemconvidhimordinemque

mediis

procurat

aliis.

DeditideoHoraimprsealiis

animanribus

dotes

ttQ*%tRationcm

&

fermonem. Qux

nihili

eflent

futur«,ii

vel in

abditis locorum

late-bris vitamfilentio &folitudineprofe quisque

rranfiret,

vel

hone*

ftinulliusftudiofi hucillucq;ferarum

inftar

vagarentur

promifeur.

Quid enimrationeopus

ad

vitam

quamlibet

t

Sc

bellux vivunt

rsr

tionedeftitutarifedvivunttantumutvivant. Homoautem

majori

deftinatus bononon tamvivendi,quam

honefte

vivendi

caufa,

ra¬

tione_regitur.

_Quid

_{fermo? cui}

_usui

_in

folitudine

foret

?

_an

fruftrå

illnmfnxiifet nihilfruflrafaciensnatura

Habent

animaliareliqua

Vocem,_qua

molefti

tc

jueundi

β

poiTunt

proferre

indicium

j

folus

homo fermonem habet, qui animiquidam

quafi

portitor

efi,

cujus communisationeartes honeftasycumalijs

colere,

utiliaque

fuadere

poteft debetque.

Re<äe

ergo

Cicero>

natura»inquit,

vi rationis bo~

minem concilut homtniad orationis&

vitafocietatem,&

impellit

eos adtλtus celebrandes,urbefquecondendas, in

quibus commede

fermonem

& aliosvitaattuscommunicareinterfepojfunt «Γ.

λScal.fubt,JE*.1.β

Arift. lib.

1Pol.

z.γ

Amif.

£

Cic. I.

*.

off.

•t λ

IX.

Zäwav t tyetteSvTov

r?

föret

πολίτίκον *

quis

dubitabit,

ni

ii

qui animal_{homineq; fe eile dubitaverit?Haeproindénatur*} legte ifnbuti.qu]prima vit*

focietatüq;

habuereinitia,unus alteri

aifocia-ri _{cceperuntacliberosprocreare: domuminde}

ornare_familiamq}J

fimplicepriraüm

qu* paterno_imperio

_{curaq;regebatur,H*ccum,}

accedentebenedi&ione_{divinå,au&ior}

locupletiorqi evaderet,quä utinträdomtisuniuscontinéri _{pofletlimites>novasquafi}

coloniae

emifit. Domus fic a _{domo,familiaque}

unaabaltera, fua_cuique

communicatafuppelle&iledtvifa

_{conftituebaturdiftin&aque.}

Vi-cusinde_{fa&us,& is,ubifamiliis}

frequensnimis evafit,

_{plures fui}

generis_{producens,qui tandemomnetin}unum_imperii

locietati«-quecoaluere_corpus>cumfingulinarurali juread _uniratem

qiian-dam_{afpirareut. Civitas}

ergoexftitit, focietatum,quas natura

in-tendit,_{primaperfe&iifimaque/3>quippé qu* reliquarum}

omni-um_{comple&itur quafifunimam,}

earumque eftfinis.

a i.Pol. i.Arift. β Ar_iß.I.ett.

X.

QuapYoinåei»utero natura tft_{concepta,abillapartuedita, &in}

ejusvelutigremioamplexuqueenutrita aj Deo> _{qui mundum hunc}

regit,exomnibits,_qu*in rerris fiunt,_{acceptiifimaβexiftit*}

Ho-jnines enim _{parttculam (utloquitnr Poéta}

y)aures trahentes

divi-ti a_bonumineaordincnutu

_direäioneq;

_ejus

obfervant,foventqi,

aCaf. _i.pol. i.Q^i. _βcic. _infomnio_fetp.

yHoratius.

X I.

Difficilisoccafionehacfeoffert_{qu*ffio,*»,nimirum}

indntegri·

tåte_{fuaperfiflens}

genushumanunieivilemhanehabiturum_fuijfet

focieta-tern_{»ordinemqueadeo imperantiunt & parentium}

dtfitttttum ? in qua

decidenda multum laboraffefumma_{ingenia invenimus, ac}

ratio-mim_ponderibusab

utraquepartefatis gravibusalios ida

affirmaf-fealios£_{negaiTe, Atque hisquidem in}

primis inconveniens eft

vifiim, quodfuopteingenio_{bona iempér}agentes imperio aliquo

accivilibus_{legibus ftringerentury. Reliqui verb,}

ut

fubje&io-nemfervilem&_{imperii coa&ionemomnemhinc removererunt}

i

ita naturalemtamenadfocietatetn_{iuftin&um, inque}

ea ordinera

cum_{gubernatione&fubje&ione}

quadam( fed abea> _qu* fcculo

hoc_{eft,multis modis diverfa ) eriam in ftatueo}

viguiflc fimul

af-feruerunt. _{Idque exeoprxcipué ,quodomnis homo natura avi»}

mal_{feciale fit$cuniqucfocietatemineat,}

infigncm

fimuliaea amee

er-ordintmßttequonihil eß nteditata velfecitnatura

ordo

vero

in difpar

ritAtemaxime_cenfißitt. Eandemetiam tumfuturam fuiiTeexfexus Sc»catum_conjeceruntdiftin&ione. Vtautem nihil hinc

perfe-Äioninatur»_{conditionisqjprimsv* contravenire}

vidererurexc-plifimilitudinem, quamin angelis eiTe innuere

videtur S.

Dei

verbum,huc attulerunt^Eos fc:,_{quidomicilium fuumnon}

dere-liquerunt^,cxterosque^rincipatus quoque ordinem aliquemha¬

bere»>licetqualis isfit,certo_extraidemverbum Dei definire

ne-quiverint. Videantur exTheologis &Politicis θvarii,quiidem

conftantcr ftatuerunt.In quorumjudicioacquiefcens,plura hic

ad-derenecellarium non duco.

etAuguß.de c.d.l._{19. c. ip»} Lutherus in_{c. 2.}Gen. βvide inferiw.

yvideaturAug. L.citato.

}·

Scal.fubt.ex: 2.tAug.dec«.DJ.ιy.c.i3,

ζ lud.Ep.v. 6.» videDan.10.1 3.& Coli. 1,16 & Math. i$.41.

Sinteralios Gerh.loc. Tbeol _T,6.c.2.§ af.& _{Befold.pracog.P.c.6♦}

X I I.

Efttarnenhocaddendum,_{quod huncnatur»inftin&umvari»}

quoqueindeexceperintneceilitudines, quibuscircumventa mor-taliumconditio,non_{fimpliei vit»}focietatem_{eeepit appetere}

de-fiderio. Nullusnunceft,fortis_quidemhuman» _,quinonomni

tempore »tatequeomni alien»eftopisindigus : Nudus quisque &

inermit_{quafiexnaufragiorebus omnibus amifsisinvita hujus eijcitur}

4-rutnnas&,nonfortemfuam _{eognofeit» nedum curam ejus tenere}

poteft: übt etiam adoleverit, viribuspropriis vita omnia pararehaud

potefifubfidiaß. Habentenimfacultatemnonfinguli omnemied

quisquefuam,utiic plures mutuis in confortio fruantur operis.

Åcceditetiam>iedpropriahominum malitia,quod injuriis

vari-is_{perterriti compulfique, adfocietatemvit»auxiliique, non}

ho-lieftatis modo ac _{commodi, fed fecuritatis fimul caufa}

conten-dant. GraiTanturenim_{undiq; hoftilesmachinationes,hominum}

quoqueinterfe diifidia&pronaadmutuamexcitandam

alendam-que perniciem itudia, ut nontantåm civitates fedetiam

ur-bium fimul valida qu»ranturpr«fidiaγ,quorum quoqueinteriora

legumfeveritatecontineri necefle eft.

aBefold:p.p<c.y§ ι.βvideloc. cit,yvid.Cic' l. 3.off.

XIII.

Quxcunqueautem funt» qu$ varia fic urgente

te,ad focietatem ineundam _homiues

compulifle

deprehendnn-tur, _{(funtverömulta)Natur«}

tamen_duÄum

agnofcunt_primum,

qusefuå legead honeilaris_quoddam cum _{aliis exercitium}

impri-mis_{movebac. Abiittamen}

longiffimé ut eam malis _defideriis»

propofitisquemalorum ,qu«feinterferuere

plurima,confulto

vi-am_{pandilfeafferam}

j Horum _{quisque fuåverfutåmalitiå}

egregi-umnatur«_{ordinem,occafione}

arreptå, fadavit.

_Cumque

_illa

focietates_prudenti

imperantium parentiumquediftin&ione

ordi-nafTet,pravå

tamehominumaccidit_{libidine,ut necillinechiforte} fua raanerent_{contenti.Quiobedire}

debuiifent, imperareconten#

debant: qui _{imperiumbenevolentiå}

exercuiflent, nimiådemum

imperandilibidineoccupatiartes dominandi _{cocperunt exercere}

parentibus iniquas. Qu«fiveNimrodumiive_{inventoremalium}

habeant,_{perindé fuerit, «quiorestamen}

imperiorum

focietacum-quecolendarumrationes tumantetum_poft

temporaejus extitiffe

certumeit _{Et ii maximcnon}

extitiflent,naturatamen_crimine carere deberet , _qu* pravis vi£ta

moribus, abufui cedere

coa&afuit. Fidetamen_{dignuseftnobilis rerum}

geilarum

fcri-ptorβ,primaimperioruminitia obregum,quituncfuerant, mo·

derationemcommendans.

κ yideΒφΙά,_Di(f.de

fru.Vol. c.y. §ίο.βlußinus11.c. t.

XIV.

Licet verbviolentiam_{aliquampaticogatur}

non rarb natura»

fitppreflfatamen nunquam occumbit, fed vi_fumma

_femper

elu-&ariconatur. _Indidit

ergoomnibus gentibuscevoomnitcedium

poteftatisviolentioris>utindefiat, quod

imperia fcelereparca&

nimiafarviendilibidine_{agitata diuvjx teneantur,}

XV.

Sic ergonon ftimulatmodo ingenua folersque_{moderatrixnatu¬}

ra _{ingenia hominumadvitas}

communitatem_{aliquam, feddc} ean-dem ordinemoderatam efficere

_fetnpcr

_{laborat. Vt adeo non fit}

tam_{fera unquam}

,tamquehumani ingenii _degenér

gens ulla

re-perta,qu*non focietatls imperiique _{formam habuerit}

aliquam.

Idemde_{ignotistempore multo,}

nupér autem _inveftigatis occi-dentalisIndi*_{populis aifererenondubitantviri}

do&fi rerumque

periti.

κ Mtcraito i_{Befold, difs.de}

fruar. Pelc._{y. $}4,

XVI.

Comrnunihuic

nihil detrahent

natura·

legi,

qui

vel

peculiari

ingeniifui

inclinatione

vel

certo

confilio

hominum

fugiunt

com-iortia,&abaliis

fegre^jati

degere cupiunt.

judicio

enimPhilofophi*

o'άπολπ})aφυπνκλιχ

$)a

τνχτρ,

ijm

φανλ&

t<nt>

ηκρίιτ/αιρ

η

Zv&gc*ar©* eii.t.Å

civitate

natur

k

nonfortunk alienus

,aut

improbus

eftauthomine

major.

Etidquidem

verifiimé

,

quia

aut

ob

perfe-äionemfuamfociorumope

talis

noneget,aut

ingenio

moribusqt

perverfus

necparem nec

fuperiorem ferre

poteit

,

cum

contri

quicunque

indolis

funt

melioris, fi

vivendum

ipfis

fit,

fociis

be-neficia

pr*ftarecupiant,fimorieudum,

_pro

patria

_,

_pro

amicif

moridulcereputent. a

Artft.i.

Pol.

XVII

Illoverodeterior jure habetur,

qui

cenfultb

nattirac

conte-mnitordmem.hominesque

fugit,horoine

enim

quidquid

eil

dignu,

fimul_{fugit Sunt}

_homines

hominum

(aufa

_{natt ut}

tpfi

inter

fe

aln

aliis

prodeffeftudtantÄ»

quod qui

negligit,

proximi

amorem

homine

di·

gnidimumβ

neglexiile

xilimabitur

»

quem

non

nifi in

mundo in¬

termundanosexercerepoterit.

Senec»

judicium

coronidis

vice

apponam :

Qui

res,

inquit,

& homines

fugit,

ille

efi,

quem

cupidita-tum_fuarum

relegavit

infelicitas:

Qui

altos

fefelicior

es

ytdere

non

po->

tefl tquife velut

timidum

atque

inors

animal

me

tu

occultavitjlle

jxbi

nen

vivit,fedquodefl

turpifsimum, ventri

,fomno

,

libidini

y.

λ Befold.pracogn.Pol. c. 3.§ 4.C

Vide

Matth.

iz.tf.&U

Cor.

15.1.i.ySeneca

Ep.;6,

Atquc

hare

pro

temporis

inftitutique

ratione

iuffi-ciant. Defe&um, quem

invereris,

tuo,

Le&or

Ad Dn.

_{Relpondentem.}

Societas

conditori

civilis

itaolim

intcr

cordi

prima opcrumDci

_fuit, utcummifcrabili

cft,&illi

hu-mani

_{gcncris ruina}

_{cadcrcnt perirentq;}

primatvx

fcli-citatis_{csctcra, hanctamen fimulcollabi}

_ά

intcrircpaf-fusnoniitiledexmcdiisiftisrudcribus,nouamitcrum

&

_pulchcrrimam

_{excitarit molcm,}

_crcxeritque

_dcnuo

totomundo_{focietatcs,quarumctiam in illis tcnebris}

&_{pravitate mentis}

_{aliqucm fupcrcffc voluit}

_appetitu.

Qux

_qvidcm

_rcliquix,

_{cum parum}

_{ad hoc}

_fufficcrcnt,

ut_Dco,

_{fequc dignam}

_vitamhomincs

agcrcnt:

placuit

bonitatieiusingenitos

naturac

ftimulosiliuftri,

nccuna voluntatis fuxcxcitare

_{patcfactionc,cmedare}

legibus,

regere

providentia:&vel langventé

_torpore,vcl

aepra-vatummalitia focietatiiamorem

_{aliquo modo}

_ad

pri-icarcvocarc

_{veftigia.Scilicct}

_poft

_reverentiam,

quam

anobis

_cxigit,

fui,

_id

_unicé

fpe&avit,

ut &intcrfe

fo-cictatem _colcrcnt,&

_honeftam,per

_virtutem

mutuaq; oihcia,vitamhomincsviverent.

_Qase

_iocietas

_divinis

humanisque fubnixa

legibus,

ut regatur

optimé

,&

feliciter intermortales

_vigeat,

_non

_aliunde

_exfpe&ari

poteft,poft

providentiamnuminis,quam

ex

folida

vitx

regendx

pliiloiophia,

bonifque

artibus, quibus

mo¬ deratio

_{impcrantibus,}

_{obedientia fubiedtis}

_inculcatur*

Multum intecrftcmulti_putant,

_forfan

_nec

_injuria,

u-trum unus,vcl

_pauci,vel

_{populus ipfe focietatem}

re-gendi

munus

cxerccat.Scd

unadc

fumma

eftcautio,ut

ad focietatem

_apti,

_i.c.probi

_cives

_iint.nec

_unquamin

focictate

_probitati

_{fomentadeilnt&prarmia.Hxc}

itaqj

defocietatccivili materia

_{perelegans fanc eft,·}

_{in cujus}

inveftigando

ortu,

_femper

fe

erudita

dt

decora

cöere

ingenia.

Quo ajquius

eft

me

tibi

gratulari,

ami-ciilimeBERELi,

qui

luculento

fcripto

in

nobili

ma¬

teria_occupare

(ludium

_tuum

voluifti.Id

quod

_non

con-temncndum

_elegantis

_ingcnii

_tui

ipccimcn

non

mihi

tantum &

commilitonibus,

icd

öc

aiiis

vifum

iri

plané

confido.

Quarc

non

pofium

non

&

juventutem

tuam,

amicc

_optime,

_&

fcne&utem

optimi

parentis

tui

bea

tam

_praedicare,

_quae

_nunc

haud

pamitendos

paterna

rumcurarumabste capit

fruéhis.Fovcat

hos

egregios

conatus tuos ,

feliccsquc

illisdet

fucceiTus,

quiaare

folus

_poteft,

_Deus

_Opt.

_Max.

_{idque in}

honorem

co-munis

_patriae,

_in

_uium

Ecclcfiae,

tuorumque&

_tuum

immortaiedecus. V

ale

Vpfal: 18·

Mai]

Aani i 6 6y / ' iu yovet pffirioftfsima yolunutA NICOLAVS Calra.