Quod lene vertat/ Dissertatig Historjca*
Do
g.
CTESI4N4?
Quam
Ex mtfenfu dmplisftm& Factikfc
tisPhilojöphicain Regia Academa Upfalietyt)
Sub PRASIDlO
VIRI CELEBERRIMJ
D.JACQBIARRHENIL
Hiftoriarum ProfefT. Regii,
Publica cenjura modefie Jubjicit
carolus mmmm
O-Gothus.
Im Audit. Guflaviano Majori add.if,Martti Anni MDCCV.
-4-*§>-&!£
UPSALIA,
PerJ. H.Werner ,Reg. A. Typogr,
& S:x R:ae M:tis
Summa Fidei Viro,
Reverendiffimo PatriacDomino
D.
HAQUINO
S. Theol. Doaori Ce-
leberrimo, Dioecefeos Lincop.
Epifcopo Eminentiflimo,Coi>
fiftorii Praefidi Graviffimo,Gy-
mnafii Regii'&Scholarum Ephoro adcura-
uflimo.
Moecenati Magno.
•i
Reverendi/Ume Pater ac
Domine
SIngula
Adufr: clicntcsJka amant:
fuosApollinem
Patronos.Tu, Pater Rcverendißtme, no- fier amor, nojlrum es delieium*
Pro-
Proindefint Tibi grata, cpuaoffe-
rimuspia mentispignora. Suntil¬
la Afjuris Cedrus, cujusnatvvum colorem quantufn fabula invol-
vunty tantum oracula divina ex-1 ,
plicant. Quoniam <vero meofit- \
lo languet & torpet, ut benigne j
eam (ufiipias,placideque foveas j
irnpenfißime rogo n
ii
Reverendiflimi Patris g i
f
It
£ é <3
n
Humillimus Cliem C. gnftrom.
t W • * .
Proaemium.
Erunt, qui die Bac-
chipoculofcribunt,
non modo varia_,
frugum genera»*
cum la&e,oieo,vi-
no & melle ; fed etiam illota ovi-
um vellera ei fimul mixtafuiÖe(V).
Qu*t odiofa rerum mixtura, ut di¬
gna eft iis , qui furiofo agmine Bacchum
Placatus mitisquerogant - - adfit>
Juffaque facra colunt(b);
Ita hiftorico prudenti eft cavendaj Quare, quum & rerum tradenda- »
rum natura> &ipfa necellitas po-
A ihila-
(rf) Conf. Athenäum IIb. XI. Deipnofop. &
hup, c»'/. tnobferv adBefeld. (b) Qvid,
Hb.IV.f'ab. 1.metam*
2
{bilaret, viri eruditi de eo fiierunt
folliciti, ut varias hiftoriarum di-
vifionesnobisexhiberent. Quem- admödum enim Philofophus inve-
nitfuas categorias, ut fedes efTent
omnium denominationum & pras- dicationum, quae pofTent inveniri;
ita 8c illi conftituerunt quosdam in
hiftoria canceilös, ut,'quidquid in eaeffet, ad certamtlaftemcommo-
de poftet referri. Undeprodiithi¬
ftoria Vera 8c Mythica : Univerfalis ,
- Particularis 8c Smgularis ; Dwina,
' Naturalis 8c Humana: ut vera a fa- bülofisvuniverfalia a fpecialibus ,
divina ab humanis, &quae funtce¬
tera , rite difcernerentur. Verum^
quummihi animusnonfit,accurate
omries "hiftorix diviftones iiftere ,
easfolummodo memorabo,qua?in-
ftituto meo maxime conveniant-,.
** Eam autemprimam) omniumque generaliftimam efte puto , qua ,
quidquid hiftoria; eft, in Divinum,
Naturalem 8c Humanamdifpefci fö¬
let;
jr
let: Humznam porröin. Veram,My^
thicam ér quaft Mythicam dividunt*
Varro, qui omne tempus difthixit
in. cLJviMv, jttuS'rtov 8c koptKcv, nefcio
ananfam pra?buerit huic divifionr.
Certe , quum tempus,:quöd
fe extendit a diluvio ad Olympia¬
das, fit fabulisGra?corum,perver-
fique ingenii quorundam hiftori!cö-
rum mendaciis occupatum , re&i*-
us dici vix potuerit hujustemporis hiftoria, quam Mythica& Fabulo-
fa. Nam ficut divin^ hiftoriae hu-~
jus temporis non alius facem prae- tulitiiluftriorem , quam , qui ora- culä divina confignavit , Mpfes;
fic hiftoriae LFniverfali Civili noru
alius nimbos 8ccaligmem magisin- duxjt, quam calamo & ore ad va¬
na foecundi, Ctefias & Annius, hic
de monacho, ille de medico hifto^
ricus fa&us. Quorum veftigia fe-
quutx , tot glomerate cohortes , temporapoft-diluviana fic ohnubi-
larunt, ut nusquam in hiftoria U«
niver-
nive^fali civili tantum fit ealigmis^
quaiitumfe diftundit per mille an-
nos, & quod excurrit, proxime_>
poft diiuvium. Huc refertur Alo~
mrchiaAjjyriorum, quam egomihi,
fi velij:Deus, examinandam fumfl:
quod dum facio,bonorum, quem^
fpeto, favorem exofculabor: ama- Iis difficulter impetranduro non_i peto,
Caput Primum.
De hujus Monarchie fläk tempore
duratione>veraqueejusT67roy>*pici.
STatqresriabfünty^véXojJict&lumihaSc wyrtyea/pid,omnis hifto-qua?
Ariadnes fila nifi fequaris,hiftoria?
Labyrinthis fruftra te expedire co- naberis* Idcirco, ne <5c nos , hic Rhödas, hicSalta, audiamus, p'aucis indicandum eft éx mente eorüm ,
qui ha&enus de Monarchia Afiy-
riorum fcripferunt y quamdiu , quo tempore. Sc ubi terrarumQ?L extiterit.
-fnu Aft
Aftquum de tempore defignando
mirafe prodat au&orum varietas ,
mirari licet, quod non potius in_.
verba Magiftri jurarint, quam va- riis fententiarum divortiis fe prae-?
cipitarint: quum fepe , quod fal-f
fo träditum eft, mutuo longi tem¬
poris conftnfuveri tandem vicem_, obtineat. Mitto Vellejum Pafer-
cukim.Jü ftinum, EufebiumvOro-
iium, & Lipfium in notis ad Vel- lejum; quos Ctefice mentem non animadvertifle fenferim. Quum_*' hic (r) M.CC.XXX , ille (dy
M.CC.XXXVlII,ifte ^)M.CC.XL,
is(/) M.CCC,Vellejus tandem (g)
M.& LXXannos huic imperio ad- fignarint, faciunt , ut initlum per CCC fere annos, infra illumtermi- num, quem fecundum Ctefiam_>
habere debet, flu&uet atque vage¬
tur. Prolixioremforte, quam par eft, (t) Ltpf.in notis adVell. lik.t.cap. 6. (d) Qrofiujl 2.c.3. (Y) Eufeb.Chron.fol. 42, (f)Jufl, /ib. tvf.3. (g)Fell./ib. 1. e.
£
eft, calculum Scaliger adfcribit: fe
nam fi ex mente illiüs M. CD. Ju 3UXXX. IV. anni regnoAflyrioad- fi(
fignarentur, & Sardanapali interi- tu
tus incideret, ut ipfe vult, in an- ni
num mundi 3131, fcilicet 67 ante D Romarn conditam , (&) Ninus re- le gnället novem annos antequam dc
Omniapontus erat.(J) hc
Diodorus putat, ftetifTe Monarchi- la]
am AfTyriorum itn yrÅtico rm xiåiuv an
% TtTpcLKodoov, ut rotunde ipfe dicitu m
(k) Qua in re injurius in Ctefiam q
fuum fuifle, poterit cuiquäm vide- fo]
ri: nam dum aniiorum fummam, ve
quam Ctefias exhibet, auget, du- ve cit Ninum, fi cum Galvifio facimus pu
annum mundi IIIM.,LXX. VII. fa- re talem Sardånapalo, in annum a di- Ct luvio 21 , vel 100, plus minus, an- ru
te Nimrodum. Sic perpetuus fere ne eft diftenfus inter doöorem & di- be fci- &
,1
(b)Vid. Seal. 1. z. Can.Ifag. &Rup.cap. 3, r**
inobf. ad Befold. (i) Qvid.lib.i,M$t. A
(k)Libtz.Jubfinembiß. Ajf\
tfcipulos de tempore; nifi quod fo-
D- lus, quantum ego vidi , Cedrenus
d- fideliter ducem Cnidium hicfequa-
ri- tur. Et quum ceteri omnes Ctefia-
n' num numerumminuant,Scaliger 8c
L& Diodorus eum amplioremreddunt:
'e* leviustarneninCtefiampeccatDio¬
dorus , modo peccare fit , depre-
henfam ålicujus induftriam ämu- d- lari. Nam quumomniumfereun-
k» animis fit fenfus , Ctefiam exifti-
ifc made AflyriorumMonarchiamper
m T360 annos floruifle, quadraginta
e- folum annis Diodorus eum ante- vertit. Quamvis, li animum ad-
U' vertamus, non opus fit, dicamus,
us pullum hic in matrem luarn calces
a- remittere. Nam quicakulum hunc
d- Ctefianum ex Diodoro excerpfe-
ti- runt, videntur mihi ejus ro rrMlco
re neglexiffe. Locus integer Jicxha-
h" bet: rbTd q ruvacäu- 1" Owyjy/j^cvlct-pirtrnaiv jJLvjfeg>gryj Äpc-
j», fihvuc-a, ttMim tuv , fltfia,icc<n&fy, syi
tt. A ifyxovTX, fianAnp (pycr. fovieicfj; o JtikW.
(0
8
(/) Hic quamvis interprés latiné_j
noh reddat.roVAs<&', patet tn.,Ctefi-
am voluifTe,faspius nominatumre- gnum inträ hunc annorum termi-
num noii cogendum efte. Quodfi
verumeft, exceftus ifte40annorum
facilepoterit exhauriri. Sed dela¬
nacaprinafetis difeeptatum, liqui¬
dem docet* nos Jofephus/f/wra? hi~
fioritfindicium ejje,// de Uedem rebus
omnes eadem dicantatque confcribmit:
Scaligervero;(n)apudquostemporum mtatio non cohxret,neque veritatis&
fidei hifioricif rationem ullam conjian pojfe. Interim certum eft , aufto-
rum, quotquot Ctefiam fequuntur,
conftantem elfe opinionem , initi-
um regni AfTyrii ad ultima usque vetuftatistemporareferendum effe:
quain re quidam nimisfeduli, tem- pus diluvii anticipant. Alii, qui
duce utunturViterbienfe, confuen-
tes nobis perpetuam hiftoria? fe-
riem (/) Diod, l.z. (m) Jofeph l. /. cent. Appit*
ntm (»)DeemenoAt. Tem. /./.
riem a Nitnrodo, rejiciuntNinias-
tatem fenilem in ipfam Abrahasin-
fantiam. Quamvis fciam , illos , quod familiäre eft ubique, in hoc
quoque pünfeo errare, quum con- ftet , Äbraharaum anno astatis Tharas i^ononyonatum efte.Quo-
quo fe vertunt, vident, fabulas vi-
cem veriin examine véritatis fufti-
nere non pöfft. De iilis, quichro- ftologiam (eqnurvtarr^feptuagirita,
nihil dico. qnoniam apud eos qui
puraSacricödicis veftigiapremunt, deea conclamatum efte video.
Hacbenus de Chrönologia , fe-
quuntur, fed paucis, quas dicenda
flint detopographia* Locus itaque,
in quo hasc olim Monarchia viguif-
fe dicitun, eft ad orientem , orbis
terrarum veterisparstertia, Afia-j feretota, ab Afia Japeti conjuge,
Oceani <Sc Thetyos filia , vel ab A- fio Mamasi filio, fic^ di<fta, ut Boe-
mus in libello de omniumgentium
É mora-
lO
moribus fcribit. (o) Inträ hujus
terminos AfTyriorumMonarcha,fi
Diis placet, cunfe Afia? gentibus
dominatus effc,exceptis Indis. De
limitibus Alla? pauca referrem,nifi
notiores effent, quam ut debeant^
dici. Enumeraturus ergo regiones, quibus Ninus imperitavit, quum^
ad ejus hiftoriam ventum fuerit-.,
hic tantum dic.o, primariumimpe-
rii caput eam regionem fuifFe,qua:
Ebraice terra AlTur, Graece & La-
tineAfTyria,abAfFure Semifilio,di-
citur; unde & Monarchia Aflyria
audit,(j) Regia fedes Nineveerat,
vel alio tempore Babelon: qua?Ni¬
neve, Ninus proranis di&a, quum
ex confenfui omnium ?geographo-
rum lita litadOrientalem ripamTi¬
gris , fcilicet e regione & oppofita
ripat# MaulTul;(f) in gratiam ta¬
rnenCtefia? &Diodori ftatuetutno- bis,
(ö)Boemus„ hb.2. cap.t. (p) Luytz Geo-
gretp. Settio. c.g. (^luytz lococita,-
to Diod\ lib.2.pag.pj.
ii
bis, uti volunt, in hac hiftoria ad
ripam Euphratis, ut primaria par¬
tedeftru&a,cetera? quoqueturben-
tur, eademque fit veritas totius re- gni atque metropolis. Jam adhi-
ftoriam ipfam.
Caput Secundum.
Swnmamtradit hißoriaCtefiana deAfi Jyrüs: poß additprofihefin &*pa-
ragogenAnniL
PRimuseft NinusRex, quiAfTyriorumavltum gentjbus:
Ctefia?
morem novo, imperii cupiditate mutet'
*vit.(a) Accito namque Aria?o,
Arabum rege], in focietatem belli,
tanta celeritateBabeloniam, Arme-
niam, Mediam , JEgyptm,, Phoenix
cem, Ccele Syriam cum CiiHia, cPam-
phylia, Lycia; &prater has , Cari~
am, Thrygiam, Myfiam ép Lydiam 9
Troadem quoquead Hellefiontum, cum Propontide,%tbyniay Cappadocia,bar-ÉP
(a)Juft;l./. c. fi
12
barbaris ad Pontumgentibus, usquead
Tanaim ; Cadufiorum eiiarn terra dy
Tapyrorum; nec nonHyrcank, Dacis, Derbicibus, Carmaniis., Choramnms,
Borcanik dyPartbis; hxcPerfiam
dy Sufianam (b) -invafit; ut'fepten- decim anni pacanda; Aii^e fuftece-
rint, exceptis Indis & Ba&rianis.
Nam Ba&riarla expugnatione fru-
fira tentata, revertendum erat, ut condita Ninoad Euphratem , toga,
& fago pariter admirandus forbt orbis terrarum triumphator. Go-
lophone urbi impofita, redu^it in Ba&rianos, deciesjepties centernpe-
ditum, dy ducenta dy dec em equitum,
& decemcurruum falcatomm milha ,
cumpaulo minusfexcentis. (c) Quis
ergo miretur Oxyartem , Zoroa- flrem Jußipo(d) cum quadringen-
tis tantunf millibus occurrentemu., vi& jm receffiiTe ? Dum htefit in_»
öbfidione Batfce, Semiramis ,Me-
nonis
{bj Rup.c,3.inobf.ad Befold. (c) Diod,
lib,2. (d)Libt1.c. /.
nonis cujusdam uxor, fccit experi-
mentumper rupes& afpera evolan- di, atque urbe capta, prasmii loco regium connubium adepta eft.
Kbec, quumeftetnatura Xivni-
k (piÅovfxauÉ^jCondiditurbem Babelonem nomini fuo & magni-
tudini parem, Regnum, vela ma- rito traditum, vel callide adquifi*
tum, auxit /Egypto 8c iEthiopia :
poftea Jovem Ammonem adiit,a
quo fors reddita eft, abituram ad
Deos, poftquam a filio Ninya in- fidiis fruftra eftet petita. Infana^
cupido auritandem alleftavit rede-
untem ab ftlthiopia, ad bellum In- dorum regiStabrobati inferendum:
fed vifta domumremeavit, imple- taque oraculifide, 8c regno fponte tradito, ad Deos, fi dicere fas eft,
avolavit. Ninyas, quamvisDello¬
nshujus& MartisNinifilius fuerit;
tarnen,mollitie &voiuptatibuscor-
ruptus, cui pilampro imperioolim
mätertradiderat,belli ftudiis depo-
*4
fitis, inter blanditias & complexus
muliebres confenuit.Ad eundepro- pe modum & ceteri Reges, ad tri-
gintahominuma?tates, perfuccef-
iionem paternam imperiü admini-
ftrarunt, usque ad Sardanapalum,
(<?) qui quavis molli muliere lafci-
vior, turpiflimus gula? ac veneris
fervus, ultimo fucceflit.
Mos erat a Ninya inilitutus, ut viciflitudine certa , quasvis regio
armata excubias ageret ad regni
caput, utRex ipfeindeliqiis perpe-
tuo volutari, baccharique poflet,
Hunc morem fervarunt conitanfcer
fuccefTores, donecArbaces, Medis prcEpofitus,vifo Sardanapalo indi-
gnatus, ac Belefis Chaldaei vatici-
niis excitatus, lafcivientem oppu- gnare adortus eft. Eum quidem_»
Sardanapalus validis copiis ftipa-
tum, ter vicit, fed non confecit;
itaaue ad epulas rurfum dilapfiis ,
audto hofte Baftrianis, Ninum vi-
ftus (<?) SicuL Hb.z.
*5
ftusconfugit,ubiperbienniumfor-
titerfedefendit,donectertiodemum
anno fatum adeiTet, atque fluvius
urbi hoftis fitfaéhis. Ergo quurri
ruina? murorum, inundatione Eu-
phratis collapforum, hoffem intrö-
mitterent-, Rex fe cum eunuchis >
concubinis, rerumque pretioßifi-
mis inpyraconcremavit: atquefic,
urbe folo cequata, Arbaces rex fa¬
éhis, BelefimpraefeéhiraBabelonia?
pro merito exornat,•(/*) Cteiiam
nac in hiftoria fequunturDiodorus
Siculus, Vellejus Paterculus,Jufii-
nus, Orolius , Jofephus &c. Imo
Phtarchus, Paufanias , Åtheii$us &
Gr£cifere omnesauclorhciteejusiitwi-
tur.{g) H^c ex Ctefia& ejus af-
feclis poftquamnarravi,proximum
eft, utineptias, quas nobis propi-
nant, quibusAnniana fraus impo-
fuit, paucis, quatenus potero,per-
ftringam. Utuntur hl tali Trp&trv
{folder»pajfm libro citato. (g) Bodi-
nuspag.m.6z.
ac TTd^oiyuy^ in hac conficiendahi- ftoria;qualemne Vulcanusquidem
cudere ac fabricari polfet. Faci- 1
unt autem hoc eum in finem, ut, de antiquitate plurimum mereiltes, per hiatus 5c läcunas, perregnalo-
cis diverfißima, telamnobis ducant continuam a Nimrodo ad Darium Medum 5c Cyrum, quos, ut con- fanguineos, ita 5c cvyjtvg/tvovTcu; |fin-
gunt.(h) Sed ne ingrata nomina
fepius repetantur , feinel dixifFe_>
fufåciat, fpurios partusBerofiChal- dcei, Manethonis fupplementa , 5c Metafthenis librumdejudiciotem-
'.porum, hane nobis doärinam tra-
dere. Secundum MetafthenemO- gyges primus univerfi Rex fuit:
nunc excipit Saturnus , Saturnum
Jupiter Belus, Nini pater. Hoc namque modo fuam Hifloriäm An- nius cumj Ctefice conglutinat, ut lit éademregum feries poft Ninum
ad Sardanapalum , quamvis nihil
minus
(b)Vid. Metaftk. dejud%tewp.&Sleid.L l»
17 minus quam denumero regumin-
ter au&ores conveniat.Namquum Diodorus, qui cum Trogo Pom- pejo a?tate eft proximus Ctefne ,
ponat triginta; Africanus quadra- gintaunum., Vellejus, forte exGe- phalioneEufebiano, triginta tres, Eufebius triginta fexnumeret.Eu-
febium fequiturAnnius, Anniüm^
Sleidanus, Befoldus & afii pliires.
S'edquidmiremur varietatem mnc in
re^ fyrisj temporibusque remota?Sunt
verba Lipfii in notis ad Vellejum.
(0 Quam quidem explicatiohem
licet probam agnofcamus , veriüs
tarnen vix dici potiiiflecrediderim,
quam quod Grasci, five gentis vi- tiojfive luxuria ftili, mulüa fmt in hiftoria mentiti. Latin! vero, qui
res Greecorum tra&arunt, quum necefle haberent eos fequi, etiam
multa falfa pro veris alTeruerunt-
(i)
C Poft-
(iy.Lib,/.c.6. (k)jVives adAug",de CivU.
£>ei. IIb.4%cap. 6.
i8
Poftquam fatales flamma?exftiii-
xerant Sardanapalum , diviferunt
inter fe (narrante Metafthene ) Be¬
lochus <5c Arbaces Monarchiam , qui focii oppugnationis fuerant.
Fit itaque Belochus de fapiente
Chaldxo, AflyriorumMonarcha-j,
quem ordine excipiunt veri Affy-
riorum Reges,ut ex facrls patet,
Phul Belochus, Phul Affär,Salman Affär, Sennacherib , Affär Adon.
flinc Dasdalus nofter iterum inBa¬
beloniam migrat, & fuccefforem
Affarhaddonis Merodachum facit, quem fequuntur Ben Merodach,
Nabugdonozor primus,Nabugdo-
nozor Magnus,Evilmerodachcum tribus filiis, Reg Affare , Lab Af¬
färdacho, & Balt Affäre, ordinefe
invrcem excipientibus. Hic de-
ltium fubfiftendum erat Anniana:
faftioni, inhibuit fcilicetmanusdi-
vina, Baltaffaro commiffanti in pa¬
riere fignans (t) fDlål ^pn fcOD JOD Ergo,
(l)L/tn.j.v. 2/.
Ergo, Rege Babeloniorum éadem
no&e exftxn&o, adfuerunt,nefcio quofato,DariusdegenteMedorum,
Aftyagis filius, & nepos ejus ex fororeCyrus, regnumque inter fe
diviferunt. Hinc denique volunt*
Mörtarchiam Aßyriorumeße imperium quoddam civile, continmtum haredita-
ria utplurimumfucceJfione> a primis
temporibus poft diluviwn,usqueadtem¬
pora Hiskiä Regis jfud<e> ut Ctefiani,
velCyriregis Perfaram,ut Anniani
putant. Sed ututfapienterab Ari-
itotele di£umin hiftoria legenda
neque nimis credulos, neque pla¬
ne incredulos nos efte oporfeere?
(m) mihi tarnen valdefedet, nemi-
ni fe has fabulas approbare pofie,
niii cui volupe fit, divina? Verität!
&(anae rationiobnunciare,
fr? 1 •'".•j ri , ifip
t ■• ■f
; ?£jj J Vf r mbn
é ^orrfr^d 9hm lex . ;; Li, •
(m)Bodinuspag,to.}f*
20
Caput Tertium.
DeTfeudo-hiflorich , Cteßa Cnidto
AnnioViterbienß,
T^TOn dubito plurimos fore, qui -l^me protervumdicant,quod du¬
os fimul in hiftorias regno famige-
ratiflimos duces aufus fbm !aeeite¬
re; quum diu jam fatis proverbü
vieem fuftinuit, ne Herculem qui-
de adverfusduosvahiiffe. Sed erunt
hi fere, qui ignorant, in hiilori^
fiele fervanda, nos, neque arepre- henfionibus amicorum, neque ini-
micorum laudibus, nedum frudio
ittentientiüm redafgutionibus ab-
flerreri debere , ut malorum im-
probitate deprefla veritas emergat.
Ego tarnen, quum fciam ,r melius faepe habereeum, qui cedit quam
qui refiftit, fimilis tergiverfanti
tamdiu cun&abor, usque dum, quid aliifentiant de hifce meis ho-'
ftibus,tacitus exaudiam. ProCte-
fia, velut pro aris de focis milita-
; turus
21 fcurus pugnat Henripus Stephanus
contra Plutarchum, quem, licetia
aliis rebus modeftijjimum & prüden- tijfimum probet, nonpotefl tamennon red'arö'uere , qiiodhujus hiftorici mores
&fidemexagitet.(Vj Sed quoniam ro ViÅuÄvSic ejus in rebus Perficis &
Indicis tantum defendit, 5c nobis
de AfTyriis fermo eft, miffum eum
jam facimus,quum infulfi hominis ,
in Cteiiam , in patrem
yero fnflorhe b) gravepraqjudicium
exiiPmemus, veracem Ctefiam men- daci Herodotorepugnare..{c) Ineptus quippe Grajculus, modo ut Hero¬
doto contradiceret, nihil penfi ha-
buit,multa ab eo humanitus,mui-
ta etjam confulto per.^åotvttmvpec-
catä funt. (d) Itaque quum abun-
dent bonorum au&orum teftimo- nia, (4) Bent. St.indifq:de Ctefia praf.excerpt«
Ctef. dePerßcis&lndicis.(b)Cic.l. i.dele¬
gibus (c)Hen.Steph.deCtef.difqutfitione fubfinem. (d)Scalig. pag.jp. notarum
infragm.fubjun. operi deemendat.tewpi
Vojftus de Hiftoricis Grads? lik. /,
22
nia, eum varitsfabularum commenthy
a ratione & veritate abhorrentibus ,
librosfuosreferfijje, (e) & ejusaper-
tum mendachmfieperepertum fit;(/)
quumubique contraria Herodoto,
{g)& multacontra tantum non o-
mniura Geographorum & Hifto-
ricorum fidem fcripterit; quid ti»
meam filentium rumpere , atque
eum cum Ariftotele (h) 5
tyd(/) dicere. Dudum nam*
que fa&a eft fors oraculo fimilis:
Quicunqueturpifraudefemelinnotuit, Etjamjtverumdieit,amittitfidemfik) Optime ergo ab antiquis: ne futor
ttltracrepidam : quodfi cogkaffet-j
Gtefias, MKofyXi* & inane ftudiurn
eminendié medicohiftoricumnon fecifTet.
Poftquam auftoritatem Ctefiae,
&
(?) Plut.in vitaArtdxerxis. (f) IdempAU-*
loinferius (g)Photius in excerptis Ctefid.
fh)Ariß.Hb.g.Hifi.nnim. c.zg.(i)Item iib. z.c.2.de. gen.dnim. (k) Phadrus
lib.i.fab, i,
23
&fic!em, qua potui, levavi, occur-
rit Annius, longo agmine ftipatus.
Quifcholafticos, inter quos vixit ,
aemulaturus, hiftoriam fabularum
nebulis adeo occupare deftinavit,
ut miferefcat nos literarum,quxtÜiad
luefigmenta[ quibus hiftorite maffias
traducitur) fnbjervierunt. (/) Sed
monachusfolitusau&oritatem fequi papalem, putavit, rem (ibi non to-
re aufpicatam, nifi effefit,quoshic
quoque au£bores haberet. Pro-
duxit itaque in theatrum Hiftori-
cum,antiquiflimosquosdam? quos
ipfe confmxit, feriptores, quorum
nofriina folum, nonnullisfragmen-
tis hic illic foffulta , alii feriptores
habent: cetera vetuftas &injuria-^
temporum exedit. Ita circumftaC
Anniumcohors ab inferis velutre-
diviva, feptendecim antiquitatum
libri,
Crejcitquefegescfypeata•virorum, (m)
dum plerique fere Hiftorici, qui
poft
(/)Ruf.c.HLp/tg, 44. (m)Ovid.Mit,i.4.
24
polt Anniana tempora exorti funt, lubricaejus veftigia legerunt.Quos
omneslicetinfcnfos mihi habeam , prse ceteris tarnen me Berofum, Manethonem, Metafthenem 6c an-
tefignanum Annium( hane ego *«*-
rcfspcfåv facio) infeftaffe fcio. At- que ita CarybdimCtefianam,quod igero,feliciter emenfus , incidi in S^llarum fcopulum, 3c Lemgos ho- ftes, qui tarnen, üducempriuspo-
v teroexau&orare, ita mihividebun-
turdifpergi,
ut olim
Amijjo dtibißrege vagantur apes. di)
Sed qutimadmonachumconvellen- dum, requiratur non quivis juve¬
nilis fervor, Ted cana cum pruden-
tia mixta gravitas; caufidicos pro
me ftatuam Genebrardum,Ruper-
tum, Scaligerum &c., quibus ab-
unde fcio conltare , ex quanam of- ficina, ha:c fequioris temporisver- miculata hiftoriarumemblemata_ ,
non
(n)OvifLß.ftfi.
non itapridem prodierint. Judi¬
cium deinceps cuivisjufto rerum_.'
cenfori integrum erit. Ut in bel- lis, ita &verborum certaminibus,
dum alii acrius , alii fegnius ho-
ftem inceflant, diverfi animoruni
motus diverfä ingenia produnt.
Hinc eft , quod Annium, quenL.
fuppofuiffetantumau&ores aliquot
fatetur Genebrardus, (0) Rupertus
vocatfervida quafi ira, hamaxariü fabularü,ludionüpraefultorem,can-
torempoeticum, quod graviP
fimumduco,protervumfabularum
archite&um: (p) Stultumenimpu-
tat, amplificandi nominis caufa,fean¬
dere in aiienosfoies, & hiftoriam ve¬
terem fcriberejoiftori<e veterisruäe.fjf
At dicat LeanderAlbertus,
Qitamfurdo mihinuncnarrhsfabulam9 Ruperte, qui eum reddere.»
niteris, quem fcripfi in Italia mea efTevirumLatine, Gra?ce,Hebrai-
D ce,
(o) Chronograph: lib. i.pag. izp. (p)Rup.
cAp.j-pag.44.ff.£T46.(q)Idemp.
