• No results found

De chamæleonte dissertatio philologica, quam permissu ven: facultatis philosophicæ, in academia Upsaliensi, præside ... Johanne Bilberg ... publice ventilandam exhibet Gabriel N. Thegner Uplandus. Ad diem [17.] Decembris anni M.DC.LXXXI. in auditorio Gus

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "De chamæleonte dissertatio philologica, quam permissu ven: facultatis philosophicæ, in academia Upsaliensi, præside ... Johanne Bilberg ... publice ventilandam exhibet Gabriel N. Thegner Uplandus. Ad diem [17.] Decembris anni M.DC.LXXXI. in auditorio Gus"

Copied!
46
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

■v %uv τω 0Ev DE

£

■0/.

rCHAMyELEONlE

Diffcrtatio

Philologicsu.^

Quam

iPermillu Ven: facultatis Philofophicae, iia

.Academia llpfaUeni^, iPRiESIDJE

FI%0 Amphjfimo

Clarrfjimatfc

Dn.

lOANNE

Mathemat.

Prof.

Ordin;

11:

Publice ventilandam exhibcf

i

GABRIEL N4 THEGNER Uplandus.

Ir

Jl<läieml7· *üecembrü Anni M.DC.Lxxxt* inAuditorio Gußaviano Majori*

HOLMDE,

(2)

S*

R.*

M.t!s

Bqueftris

Pedéitrisq;Legio-nis PraetoiFmae Tribuno Fortiilimö

maximet]*

Inclytoj

lllußriffimo Generoßjjimoqve Domino^

Domino

JACOBOjOHANKl

HASTFERT,

Libero

Bar:

de

£a)pilßer^/

üomino de

^orpfer

/

©iojjpllH/

Sij

&

S«jM'P

/

tu

(3)

NMijJImo

AmpTtjfifhofy

Domino

Dn.

OLAO

THBGNER,

Confuli Holmenßuna

primario,

ce-äeberrimo. Patruoraco ac Promotori xccrna veneradone profequendo.

Uc &

VIRO Nolillilfimo,Domino

Eegii

Camerse

Coltegii

A

die

(Tori

iaudatiilimo, Promotern &c bcnefadori

jueo fuipiciundo.

liioyl

.1

(4)

Iliuftrufime

Domine,

Nobilißimi^Gonjuhißmity

D

ohiini Patrone Μ egne-, ac Promotores

bemgmßimi.

OUamquam

ionx

,

Illuftriffimo

forri

Bel-Domine.,cum

Mulis,

raruir.

eile ioleat

commer¬

cium,

&

follicitum

iftud

fo-rorum

otium

non

niii

cum

faftidio

illa

intueri luftinen

adeoq;

&

nunc

merito

aTe

Mull.

Dn.

irxjignatio

qux-dam

mihi

eilet

metuenda:

quod Tibi»

Illuilris.

(5)

ne,cui novisfimi

belli,

etl-aranum

fere

fumantis,

vul-nera

plerumq;

fentiuntur,

arduaob oculos vcrfantur

pericula, cujusqi

auresoc-cupatas

tenec armorü

pro

falute

publica

cruentorum

ftrepitus,immaturum

quem

dam

ex

ludo noftro

litte-rarioioetumobtruderenon

verear.

Interim

tarnen

me-tum

iftum

penitus

mihiex.-·

rmuht

plurima

Fortislimo-rum

Imperatorum,

littetis

etiam

in

i

ρ

Iis

caftris.

iavigi-lantium

,

exempla, quibus

le

Illuit.

Dn.,

litteraturn

ftudium

im pen

le

colentem

(6)

jure

roeritoqj

accenfend

um

cenlent

qui

virtutem

tu

am

rede

norunt omnes.

Itaq,

cum

Tibi, III.

Dn.,primö,

quam

feücitcr!

innotuero

Parentes

meijtatim Sc

mihi

Tantum tamqs

potentem

Patronum

å

benignioro

Fortuna

datum,

gaudebam

vehcmentisOme.

Quo

ve-ro

manifeftius

teilimonium

aliquod

animi

devotisfimi,

TibiIlluiPDn.,publice

pro¬

barem

, ex more

reeepto

quo

ferrptis

noftris,

quan-tunjvis

(evioribus,

Magno-rum

in

Republica

Virorum

prxfixa nomina

decus

(7)

dere confveverunn

occafi-onem

hane

arripui,&

renu-es

hafee

ingenii

mei

primi-tias

ad

genua

Tua

fubmiila

veneracione

deponere

non.

dubicavi.

Suicipias,

Illuft.

Dn.,

benigne

vultu

meine

quod

depofuum eft

devo-tiffima,augeas

fpes

noftras,

conatus

promoveas,

Ciien^

tem

fubjediffimum

Patro-cinioTuo

perpotenti

fove-as ac

protegas

I

urna

veneva-tione

oro.

Voto

0

refpon-deric

eventus,

incolumita-tem

perennemip

k

η

do

vem

fa m

i

1

i

χ

Ε

χ c

el k

η t

i

iii

m χ

ρ

e

r-petuum,

prolpera

(8)

fimx

virtucls

Tua

plurai-a

Tropoea

alia,.&

togatx

prü¬

den

ti.u

docu

nenta

celeber-riina,

Divinum

Numetil*

iupplex

Tibi

exorabo·.

Tua

ve ra

merita,

Am-plifiimeDn.

Patrue,

Tua_»

benencia

in me

lange

cu-mula

ti

iiiroa

,oinη

i

q·,

praco-niomeo

majora,quantum

c

ut

tus,

officii

tiuantumj,

quantumque

venerationis

a me

poicant

cum

nequic-quam

exprimere

tentet

ca-lamus,

Modeftia

T

ua

aliis

depradicatisiima fretus,

pio

filentio

quam

tngrata

voce

videbor

iigriificare

redius,

(9)

Munus

hoccequodi

pietatis

conteitanda:

cauila, offero,

teve

eft,3c

acutosTuosocu-los

merito

fugit.

Sed

ikut

exilem fem per

reddit

exilis·

avena

fonitum,

ita

& mihi

evenit

id

quod Cicero

all-cubi

ait;

Facerem

diutiut

mfi

me

lucerna dcjercreL·..

Pacultates

meas

Te novit

redtiusnemo.

Accipeigi-tur

eodem

quo

defertur

animo,pio:

&

iicutcoepifti,

in po

ib

ros

quoq;

annos,0

Pater

sterno amore

digne,

mei

meorumeji

curam age

ρ äter ηam.

Qua

m

h

ucus

qs,

Tuj

expertus

es

Fatorum_>

(10)

ni-bemgnitatem,

jubeat

Deus

forc

perpetuam.

Sed

nec

oblcura

funt

fa-vorisTui

Nobilisiime

Dn.,

in

me

indicia,

quippe

qux

omni

merito

adeoque

ipo

noftra

ionge

majoribus

ex-tare

voluilti

documentis,ut

proinde

me

jam

deprehen-diffes

ingratiinmum

,

o-mniq;amore

indigniffrmö,

Γι

quod

a me

proficifci

po-tuit

pietatis

&

officioii

ani-mi

teftimonium

hac

occaii-one,

fuiflet

intermiiTumj.

Ignoicas

itaque

oro

quod

tantum

mihi

furnam

&

no¬

mine

quoque,Tuo

opufeu.

(11)

lum

hoc

rneum

aggrediar

condecorare.

Deus

To»

Nob.

Domine,

Tuamquo

familiam

diu nobis

fupercf-fe

jubeat!

lllußrißimo Nomtni Tua

&

Neb. Confultißft Nom. Veß.

devotiffimus Cliens

&

Cultor perpctuus

(12)

Le&ori beniVoIo.

D*ffer

ejusfane

ta

tionis hujus

eil:

generis,

argumentum

ut ii

tra-£iatio minus

plena

commendatione fua deftituaturt veniaminimum ra¬

men

dignus

cenferi poilit

fimplex

conatus* Ε numera veterum,utj

quisq;

alterum

aetateantevertit; ita

ex

ingenio

iuo

ac

temporum qvae

occurrunt metitur;

femperq?

prio¬

res illiexempkiro ii non

ubiq>

veri-tatis inventi, dubitandi certe funt

ieqvuturis.

De

Cbamaeleontis

Aa-natura controveriiam

jam

olirvL.

enatam

apud

eruditos

nemini

mi-rum efle

debet, quippe

cujus in_>

bun.c diem nos

prorfus

in muitis la*

fet varietas.

boftquam

nugari

de-fiic vetuitas,

oculisq^ etiam noitris

jkieen habere

coepimus,

aliqua

fane

(13)

longe

aliterac

ab

iis

quondä

memo·

riae

prodita

fuere

dcprehendimus:

fic

tarnen

pofieritati,

ίϊ

qua

futura

eft>

non minimam

Jnqua

feie

exerceat,

dubiorum meiTem reli&uri.

inge^

nue enim

atq;

etiam

ultro

confite-mur, in

explicanda

colorum

muta-tione

hujus animalis,

ipfos

nosno-bis

neutiquam,

nedum

aiiis

feciftc*

^'

iatis.

Quin

Sc in tradlatione

rcii-qua,multa omiiTa>

plura forte

an_.

^

eilam

commiiTa nulli

dubitamur\

: Te

proinde

qua par

eil>

Ledior

^

lngenue,

quasfumus

obfervantisL»,

labentes

corrigas,

corredtos

erigas.

Alea enim jaöa eil» adeo

ut

ampli-us

integrum

haud

fit, c^catricofa^

haec Sc

exfanguia

afpcdtui

tuofub-Γ*

ducero.

ia* r le-ris ne σύ é»

(14)

r\ ···'.?f> ■*"·' lid ' r^-.vfe Λ. : ■ : . '}.{>■Α.: -f.~:rm ■ V ' · '

: Γ

. . · * ;" L*fii '< ■■·■■*"■ ■ '>* }

^'

. . .. . ■

■■■■■·'

-■ iriüban.fi^;-updu*n

, |Τ*ζ 53.·' '

CilllfÄ·:?

!.t

;>

/Hfeliilif · i

L'jcjfi

;··'··''·

t5;·

·

■'

äfr;;; ··« ■ -.

s&tvioig

<r j

.«Jiicin

>

*

.åssm wrfitmpa·< f- i- -

5

'·' 4

1 ,311

osbi»

*jiS »(ίΧϊΐΠ-' {

!

i

T~ifowSttealiJ-

»fl&éoii

rningyJiii

4tt»|

-aeläaa

itö?^«

\

,Ο4- Jl'.}

\

(15)

Λ Λ/. J.

Cap, ί.

Notationem

nominw

conti-mm.

'^φ, Ηamaeleoti> q uem S

υϊ-das> z«w vocat? «$■

τ>}^ Χξοια,ν μετζΦξίττφνΈλην

λευκχ, & Hefychius ζώορ

aojoKov ">i ντεζον, quin ori -giiie gra?cum fit

dubira-re nos non linit invariata vocis quam*

rekrt originatio: deducirur enim å

χαμώ huaii; & λιων ko: ut ad verbum

ibnetjhumilem feu puroilum koη e mt habet enim vox χαμεά virn minuendi

fignificationes verborum quibus con»

juogitur5 c. g, Χαγ.α/,ό'ρνς, léu

Chama?-drys,apud Biinium> hoceil parva

qver-Λ !cus«

(16)

cos. Χαμα/.ό"άφνη, herba,

parva laurus

feulaureoius, Uc rei iliud literariae fi-dus WoiTius in Etymol. iuo ailerit,

Willmannus in Itinerario purat

indedi-ci

Chamadeontem,quod

Cameium

ipe-cic referati air enirri eile hoc aninnal

dorfo gibbofo ac ea

proprer quaii

par-vum haberi Camelurrij, Sunt

qui

ex-iftimant hoc vocabulum deduci å

Ca-inelo & leone iimul, qui tarnen hoc

iplo

ignorantiam iuamaperte produnt, cum

in vocisderivarionem

graviterpeccent»

Sicut ipfa ίcriptio luculenfer evinciu; qvod Γι enim audiendi eil'ent eo nomi¬

ne, ab eile primum deberet

afpiratio,

quam gr^cum ilind £ iemper continer,

& deinde in locum

diphtongi χ hm-piex e ilibitituendum* Adde quod fi¬ ele» priorisetiam periclitctur,

cum

tefti-mouiis conftet aliorumanimal iliud tali

non gaudere flatura-,« Quod λίαν i\u

altera pars vocis compoüts

id videtur

notum» ex ternbili &

ignaris

formida-bili ai'pe&u, nonquod

re vera

ferocis-iimi leonis naturam habeat: poreriu

enim id fieriquod Tertullianus de

paiho cap,3#i'cribit- Cham&leontem> qui audie«

(17)

vis, hauclantegnarus, jam

limebis

aVtquii

■ampliil·! Uone ( Scal/ger legit

amplim

cttrru,

ieone) utnotatVoflius inEcymol at cum

offenäeris apud vineam ferme

fub

powp-no

totum, rtdebü tllico audaciamgrtu Homi¬

nis. De cetero icribunt aliqui in pri-mo cafuChama?l£oiicut Scaliger

iniub-tilitatibus aliiqiid latinorum inore; no-bis autem vocem cujus eil originis

et-ia m iηflr61ioη em fer vare> videtur

pra?-ilabiiti^us»

% ff. Removemus autem ab

inili-tufo noitroea qua? prsterea

Chamsele-ontis nominenotari ibleot. Namcon·

ilat i. quafdam ipecies herbarum

eo-dem nomine iniignitas quemadmo-du m e χ Dioic o ride & T he ophrailodi

-icimus hoc η omeη herbae cuidam

Car-lin«eetia comperere ; quaefolia iua cum

terra?colorc mutat■, nam pars ejufdétn_»

viridis, a!ia

parsalbicans, caerulea vero ■alia conipicifur, Ha^c

planta

åqutbus-dam quoqueCard ina dicitur» cum itl> carduorum genere recenieatur; Unde

varius radicis color duplex ei indit

no-rneu,

nempe ut& Cham«leön albus &

fliger appelletur, Dioicoridi autem

(18)

•cuit> hoc nomen nigro tanium

Chamae-leonti,obrationem allatam, aihgnaro»

Licet Chameeleon albuseodem nomine

obiimHitudinem figur« qua feré ea-dem eft, infigniarur, Augurellus

qui-dam etiam hane «quivocarionero

Her-molao Barbarohis veriibusoilendit*

Eß repenspedibuspärvuλ humileo·,

6)uod vert/is animalßatibuty ξ$levt

Tantum vefcitur aura; Hermolae coloribu4t

Conteclum variiinampedibusrefert

Ghposcunque attgerit pro ine, At

eß auotjue

hujus cognominis herba

terra vcrßcolorju&.

Praeterhaneplantam, aliae etiä iunt, quae

åBotanicis riomineChamadeontis

deco-rantur, Utpote Carduus Variae» ieu

leucacantha autore Brunfelfio« Apud

Monipelienfes branca urfinaaculeata_>: Item in veteribus Diofcoridis

nomen-claturis Dipfacus, ficdida herba» Cha¬ mäleon nominatur, Stellio Ifidoro Avicennse & Alberto Chamaeleon

(19)

Cham«-ieos appellatur» Plinius

fiiil.

naf.Iib

cap.11» Si modo ea vera eil le&io*

ne-que enimignoramus locumillum a do-&is jam pridem tenrarum.

§, III. Quid nominis aliaslingvag

ignoto huic animali ac peregrioo

im-pertiverint»liceat nobisignorare»

Gef-nerus tarnen fiifto quodam utitur, & germanicc ^öffabcp appellae,qno

mu-rillacertum deiignat) quia

muris&la-certi

figuranj»

quodammodo

imitatur.

ÄdUtffnffiDfjC

dici rimiiiter tcftatun. Buchuerus in Theflauro, eandem ob-caufam. Quidara recenfiores Barbari

corruptas voces pronuntiant» ncmpo

Gamaleon> Zamaleon* Kamaleons &

Maleon>quibus Chamieleontem

fignifi-cant. Arabice Harbe, vel Alharbe po*

teil nominari» ut AndreasBelluncnfisr*' voluit» teile Aldfovando.

Cap.

Ii.

Exiflentiam

defcriptio-nem

Cbåmaleontis

refe¬

rens*

(20)

§» I. Monef nuncinftirni noflrira¬

tio> ut aliquanto propius ad hujus

ani-malisconfideranoneru accedarnus Ac

licet nodimmerito dubitari poffirantale

unquam produxcrir ammal natura cui

veruitas viäum omnem denegavit:atq^

inmomcntaadeo routabile fecit>

utde-mum hoc ipio vixcertioresquam de-*

Chimarra aliqua reddi queamus: Tic ta¬

rnen experientia Magiltra faciie

com-probarur Cbamadeontes Stolirn

extitii-ie>hodieq; exiliere, adeo ut ampliusr*

nerami vider£ dubium debeat«

Pra?-terquaro enim quod tam interantiquos quam recenriores naturalium

bcripto-resmultade eonarrentur, arq; etiarrL*

loca certa defcribamur ubi iiludanimal

vixilTe conftat; fides non iuipedia iplaq; /

Avk-^ct luculenrer hoc evincit.

§t Ii# Natale iolum vendicant his Scriptores diverium_*;

inprimisexSen-rentia Pliniana probe conitat Chamade·

ontes in Africagigni»

quamvisfrequen-tiores india habcat» lib cap.j^HN.

Cbamaleontes omni Alis

plurimosin-eileaileritSolinus. cap, 53, Polybiit« in¬ dia? animal eile iElianus icribit.

(21)

lonius fatetur fe ibidem in fruticibusr* Rhamni plurimos conipexille lib.z.cap.

Λ 54- obf, fctin Cairoinngmeros holce-?

obfervaile imo veronuliasferé

horro-rutn elfe fepes,in quibusnon iniideant,

& pradertim circaripas Nili, ibiq; pen., iolum rarovagari (quo.dfibs

a ceraitisr*

& vipCrismetuant) refert

idemlib.2.

obi. cap:6o. in /Egypto & Arabia

Cha-rnadeootes fc vidiiie memuria?prodio* Johannem Landium in ultima byria hoc animal inveniflfe tellatur Scajiger txer*

1?6, Reperinnrur quoq; in Iniula

Mag-dagafcar rede Hollonioip navigationo

iua ad Indiam Orientalen)« i evethusr* invenir Condantinopolinonnulloslib,2.

hift,Amer. Tercullianus de paliiocapj,. tradic silos reperiri in vineis

lubpampi-no. In Arabia parvos gigni ientit

Sal-maflus in notis ilsis ad Solinum cap.jl, NieolausMatthias Kioping dicic in

Re-gno Japoniae magnam horum elfe

co-piam. pag <99, deic«Regn Jap

Fra^te-rea D Spon,in fuo Itinérario Orientals,

fatetur le in Smyrna vivos babuitTe

Cha-_< naadeontesbinos Hoc anjmal ifögypto

ineilc,tamexloco Beilonii antea alla o

Λ 4

(22)

pro-pronum eritcolligsrequam exhocquocl de Four Gallus exiEgypro in Galliarna quinqjaut fex anrealiquod temporis ipa~ 1

tiuro transferri cu/rovir, ut Joco citato

habet D. Spön, HosinAiia, Africa &

India eileafFirmatGaßendusjnvita

Pci-rsfcii Mb 5*

§, III. InterScriptores qus de hoc snirnöH memoria; aliquid prodidero» primum iibivendicat locum AriÜoreles,

qui ftaruram & figuram Chamaeleontisr* Iiis iubfequentibusverbis lib. 2. cap.

ir» hiftoria; fuae animalium deicribir. Cha-mceleoy inquif, figuram totoncorporis

lacer-taplane repr<tfentat. Låtera de orfum

du-Hay'ventrijunguntur* utpifetbin;ßiniL» modopifcium eminct: roßrumfimia

porca

-rUftmtltMumy caudapr&longa> fåintenueu ^

dsfinens,få longts imphcata infe orbibin lori

modopermultii.· E/atior aterra

quama

lacerta : tnfiexin crurumpermdeut Ucertee*

Fedesfinguli bipartitofecantur»

partesep ta¬

lsm intcr fehabentjftum, qualempellexad manin rehquam

partem objeftam. Sedipfe

etiam rehquet partes paulotenm in digitos

quofdam1

finduntur

'.videlicetpnmorest

tri-plicιfiffura interim■> duplici exterim:

(23)

tiores>interimduptici, exterim tripltc

t. Un*

gviculi adunci. Corpm afierum totum, ut

(frocodtL·, Qculi in recefiu cavo intm re~

cepti,pragrandes> rotundt) cutefimili> at^

relicjvum corpm,ohducli, media fut partet perquam exigua deteBi, uideant. Mo¬

tu* eipigfr admodum, ut Teßudims eß.

§, IV* In cujus feré icntentiam

de-fcendere videtur Flinius in hiftoria iua

naturali, ubi hujus animalis mentionera

facit,lib g,cap.33 dicendosfiguram Cloa-m&leontentiåefie lacerti, nificrura

reBa ζ£

excelfiora caudam noiperinis orbibusfe im*

plicantem haberet. Et il b.28« cap.8«

Simt-Iis rf magnitudine eß JupradiBoCrocodilo9

fiina tanium-t aculioye curvaturay ξ$

cau-d<e amplitndme difians. Crocodilo

au-tem hic allimdatnm neminem turbaro

debetj Jones namq; Jacertarn

Crocodi-lum appellarunt ut coniiat ex

Herodo-tolib.2*

§, V. Cum Ariilotele & Plinio

miiitat Julius Solinus cap. Polyhift. dicens Chamaeleontem faciem habere

eandem quam lacerta,nifi quod

crura_* recta & longiora caudamq;

in

vertigi-nem torram habeat. Nam multo

am-A 5

(24)

pliorem ac prolixiorem caudam

Cha-madeon quam lacerta five Crocodiiusr*

Jonicus habet, ficut exiilimat

Salmaft-us loco citato,

practerea dicit lacertam

ac Crocodilum fpinam

eminentemäc

recurvam habere, acuticiem

veroCha-m'^ieonrem, Spina in Chamadeontisd

dorio eminet ac recurvatur ur pifcibus.

Ac lacerta; dorium planum efi abiq.lpi.

na eminenri«

Corpus afperum cuto tall qualii?in CrocodiiJo eit. M. A. Caili*

ooorus hb. 5.cap. 3$.his verbis cum

gra-phice delinear, Chamädeon formnm_j

pra; le ferr parvi ferpentis au re um ha¬

bet caput,& diilingvitur reliquis rnem·

brisiubalbentis praiinicolore. fcx

Gef-nero diicimus lib*2,hift, anim

longitu-dinem hujus animaiis å lummo roltro ad inicium cauda; ieprem vel odo

digi-tomrum eile. Akirudinem vero digi.

torum quincp , medium locum inter^

iroum ventrem, & iummum dorium_s

$exus coidarum contincre circiter,

lex-decim, & maculis initar pardi diilin-$tum,caudaelongitudinem % vel 9

digt-tos eile, inrer reecntiores quieura de-icriplere aomen quoq,' fuum profitecur

(25)

Nie* Kiöprng in fuo Ttmerario Sc

quL

dem in deicriptione Regn. japon,pag„

99. φαη mvintff

fttlr

ert

£iteevwti

(eng/ tuen άΐ fmfotat fem m

tifj/nicD m itifcn OUimpä/ Mirer rtt

fem rn&ießa/oct> itåraftvatt

lippd m &mrb fem α» JOmypd flm-bQfm.a* bauen tufcl fem en

k<\*

med« Qn^ ramen ipfa quid ex vero

habeant aliss diipicienda reiinquimusr% nedomeftico tefiimomo plusvei minus

juilo tribuifle videamti^

§> Vi, Bellonius varras hujus ani-malis ipecies obierva{fit iib4i. obi, cap*

όο.psilentes niroirum in ^Sgypto, hi_*

Arabia pradi&is multo minores» colo-risq; diverfi* Aibieameseranr

»iubful-vi, Sc rubentibus maculis dirtindi,quo·

rum rres in Mufeo llluib

SenarusBono-nieniis Jconesfunt» teile Aidrovando» ionftonus quatuor ipecies

Chamäleon-tisexiculpi curavit; nernpevarii»nigri» cinereiveri» Sc Ch*madeontis fipe

ali-quo epitheto, Aldrovandus eresvero

haber icones» fcilicet Chamaleonrerru

cinereum verum » Chamaieonterm*

varitm, Sc Chamaleomem nigrum_», Geinerus icribit le quoqi duo hobuiile

(26)

Scelcta» quorum unum pallidum alte¬

rumnigricans erat, Hoc animal tem¬

peraturs fngidae» ac tardi motus eflo

dicitur* Cum natura illi exiguum

tan-tumfangviniscirca correliqverit« Qtis

pauco Jangvine funt referta »frigida_.3

confequenterq; timida} & tardimotus"*

eüeconftar* Cui adftipulatur Pliniusr*,

ubidecelore animalisvario agit» cujus^

causam eileputatnimiam timiditatem_»j

quam huic noilro naturaliterineiie

do-cet. Plutarchus etiam mericnlofum ac

trepidum naturahoc animal eiTe fcribit*

§. VII, Membraipfius>exlocisantc allatis facile cognofcuntur5 undepatet

quid differatalacerta,in quibufvecuruL» eaconveniat; adeoutnon magnopero

nobis laborandum videaturdefingulisr' denuo pertexendis. Tantum quia iin-gva ejusargumentoeftad probandumea

qua?deincepsdiäuri

fumus,ejusaliquan-to plenior defcripiio neceiFaria videtur.

Deeaitaq,· ßeiionius Üb,2,obi»

hocob-fervatj quod iit iemipedalisinftarpici jViartii, in cujusextremirate fpongiofus quidam &giurinoius nodus eii

Ambro-finüs üngvamejusdcfcribit ( utrefero

(27)

Jonfto-jonilonus)

fcilicet quod longa fit &

terreftri lumbricofimilis,Johannes

Lan-dius

(referenteScaligero)

Chamseleonri

adfignat linguam palmilongitudine» Et

cx Gailendo in vitam Peireicii,

con-ftat linguam eiiepedalis

propé

longitu-dinis. D,Spon horum adftipuiatur fen-tentis, docens iinguam Chamadeonris*

Jongam

elTe,& ab extremitate inflexam

ad modumproboicidis Elephanri,

inferi-us inftar cochiearis* humore

vilcidoin-dutfiam. Piuribus eundem

depingio, hic uc in aliis rarionibus nixus fiatis

fir-iTiis; prodit etiam hofce fimileseilela-certis» ingrefiu tarnen tardiorc,

eberu-rum longitudinem*

Atq> alia quce apud ipium autorem videripoilunt» &forto

indein iequentibus uiui nojfh-o

depro-mantur. Ncq; deiunt

apud ahos quas

hic addanrur opeilamcj; noltrarn

illu-firent; ficut apud Sealigerum iubc:

Ex-ctc: 190 aiioiqj benc muka,

exlcri-berenon vdcat.

Cap.

III.

De

Vidu

hu)m

animalis

(28)

§. I. Qjiandoquidem

ammahuttL»

TJulla compagem iilam &

ilruäurarrL*

corporisorganici naturahter

in

integri-

*

Tätefme alimenro confcrvare deprehen·

dantur: mirari iubit qua Hve experien-ria(ive rationemulti induäi,

Chamade-ontem foioaere viäitare, ilatuere non

dubitaverint. Quorumé numero fen- *

tesitiam iuamproditPlinius 1ib, g.cap.jj,

•exiiiimans hunc folum animalumnon^.

aliociboautporuali, quamaeris

ahmen-to. Solinusridum h jus iemper efio apertumafftrrnarenon

veretunidq,

nul-h edendi cauffa> quippé cum exmente

ipfius nul'la materia eici lenta aut potu- i 'lenta nutriatur, nec uiio alimentoalio^ quam aéris hauftu*

§ Π. Quamquam autem hoc

ani-mal ioloaére viäitare multi crediderinr: mufcastamen,locuitas» erucasa-e

icara-ba^osvorare, obiervatum eil aplerisq;. lingua ieiquipalmum

longa

cxertaacvi-brara mucoq,· obfita, infeäa

quibusve-icitur corripere& ad ie adducere.

Ob-iervavit hoc ipium Breuningius itl DfC

DbiKcmöerer

mci)rfa[)rfcap,

7.& 10,tpcnfi cenu!

φ'η

/

a>t>

jo

('éitfjrt

(6£>!f

(29)

fgfcie

gtmac

(tte^unb

ί(ϊ f^ietcb t>m

©ninjpecbteit)

η>οί emcö ija&m

> ©it>«l)t0 iqncj bcraue/ tonni e6 tenn

9)iUvfcn /

£etifå)rfcftn

/ Såftv/ SMtm*

fen 0riQen unt ter^Ifictrn inleda-, crmifcfcff/ an ftcb }t?bet unDuorfcblin* gff, Peireicius vermiculis»

quiexfari-naceis madris( utfunt illius

verba)

col-liguntur , hofce vehementer deledari

tradit, Hoc quoque cortfirmat Johan¬

nesLandius

(referenre Scaligcro)

Ex-erc.1510. qni dum in ultima

Syria mora¬

retur, viditunumé

quinque

Chamsele-ontibus quosemerat>

linquce

repentina

eiaculatione,mufcam>

quis

inejus pedo·

reeratlegiile» D,

Sponetiam

oblerva-vit eum mufcasatq; inleda

alia deglu-tire; & cui ufui forent Aomachus

atq;

inteibnum lpiius fl foloveiceretur aere non liquido viderepoilum.

EteHpro-fedo ut icribit Bellonius lib.2,

obi.

na-turam frultra operaram efle, dum buic

animali lingvam ventriculum&

inteiii-na impartira eft,

ii nuliåefcå pro vita-, traducenda, indigerer,

HI. Harumiententiarum

veri-taticaleulumaddit ßeüoni^s, qui

diiie-f

(30)

tio hujusammalis cadavere,

mufcas>

eru-cas» farabxos deprebendifle legitim.:

adeoque

utocularis

tedis,

omnern

feré

dubitationem nobis hac inre, vir die

ti-tde dignillirnus,

merito

exemerit.

Sed

Scexobfervatione conftatDomini do

Four, Charuieleontem, etiamfi nonvi¬

deaturcomedere, plurimum camen

red-dere excrementoruraj. Cum tarnen..»

manifefta commeitionis argumentaex

ipiis crailioribus excrementis

colligero

cujvisin proclivi fit» quippe cum tion. eå iit aer natura, ut multam

excremcu-torum copiam relinquerc foleat.

§, IV. Nicolaus Matthia; Kiiöping, talem equidem de horum animalium_s efca fenrenriam profert* J)ct bi)? tiCt*

Uirltfiefloijfe (frifroa

fombriqc/

at bau

ffa(

fannalefipa

utöaff

sBåbrcf/utban

93]aat igDaqar/ iombiifie 5 $Becfor:

Deidrinm fanbi/ Uj tbefroer tagit

bonom/ effta* tbe inpo boos og t $n>

fin tubt

floor

mpcfentKct ocb

filtfen

uti

m 55uuv/ ber Södbret på alla fijbor

fi f bldfa tn på

honom

/ men bet arme

<Érca:ttr?f

lefoe intet

långer/an

på Μ

(31)

V. Quidqiiid vero de co fucnt

'penes autorem tides cfto. Sane dia

poilet,animalculum hoc ve! ixiorbo» ve!

captura male traäatum »diutius vive ro

iiequiviileι ficutid rpiumfarm ηο·ηfro adicribendum» credi enirn pareil»cum

Sponio veterumque p!urimis> i}]em.*

fatis diu famem tolerare pofle» naili.*

ipie refert fuum abquo tempore ier

va-tum,iinefuipicionc aIi

qua comrneitio* nis:,· cum ipie axrufiilet mulcasaliquoo

majorum noftrafiuni firuiUirnas, qeas* difHcuher tamen deglutire potuio»

QjJodipfum nonhuic unitiiali ioli

con-Venit; etenim curn lacertie tum ier-pentes 4 aut meniibus in lagenis

vi-treis absq>cibo iervarosvidit, bic

quo-queexfide dignis icriptoribus

äccepi-mus >animalia alia> atq; etiam homines ipTos,diu inediam pailos adeö laxie

utquoruridam jejunki inrraaliquotannos

ftcterif·« Quin kcertum eftvjventia_»

aliqua hieitié apud nos deprehendi uiü

vtöuscafere, ficut ufloscancros;&c* ut

dcavibusnihil nuncdicafnus & lniedlis» lfto tempore pene emortuis, Verucru

aliaprcifus

cx caufla

hofum

pétenda

e/1

(32)

nutri-nutruionis ratio|quam imprxfcntiarum

excntcre non vacat. Videatur iuter ali-os Forrunius Licetus,inpeculiari

traäa-tUjde iis qui (ine alimenro vivunt.

§. Vi. Non igi:ur mirum quod

Te-vetho nonnulliC hamadeontes, in cavca

extrafeneflram Conftantinopoli

appen-ia> ioloaere acvento per ipatium

mul-torum dierum vi&itames obfervari fint»

Neqne etiam quod Niphus» rcferentc

Adrovando , exiftimet Chamadeontem

ociimeftri fpatio & interdumper annum

integrum (»ne ullo cibo vitam tolerafTe* Sed nec inde conciudendum eit illum_»

nulio unquam alimento vefci. Namj propter cxiguum calorcm diu Hneali¬

menro fpiritum trahere poteft, Velut

Theophrafto videfur, cum parum abefi

quin pulmo rotum corpus ejusimplear,

ideo dum auramcaptat & confedlatur^.

avidius.ea viverefolacrediturt autquod

videaturipii venter turgere, ubi excepit

liiaruauram &occluiit matas,

ficutSca-Jigerrefcrt; quiaddit,putarealiquos

ob-ycrfum ad folemhaurire radios» eofque Qonvcrüonehiantcm iequi»

(33)

Cap.

IV,

De

colorum

^ariatione

muU

tipiici

ejitsdcM,

§* L Opera? pretium me fa&urum fpero, fi pedem ad hujus

animaliscoio-res defcribendos promoveam, de

q 15i

-busvaria.variorum apud Scriptores repe-riunturjudicia. £x menre Ariftoteiis3

conftatipium infiarum murarecoloies3*

tum niger eitparum

a irorrnaCrocodi-li abhorrerevcum vero paliidus,

ipeci-emLacefra? irduere : atq» varium

non-nunquam eile,stiftar pardi* hujusenim_»

tolörcm mutan toroin corpore,

ocu-iosq; & caudam eodem , quo re]jqvum_»

corpus, colore imbui; morienlem al-lefcere, defundlumq;dolorem fervaro

eundem. Plinȟb.8*cap 3$, comprobat

eurn mifabilem haberenariiram coloris*

& qirodcutrq;proXimé

attingit,excepto

candido & rubro, ejus coloremreprx» icntare defuncloqjineflepaliorem. lin¬

de Ovidius üb. lj.

Idquofyqttod Dentis animal nutritut

aura»

(34)

Ψτοίϊηίω

ajjimilai

tetigitg, cjuoscun^cohr'&, Ufus nimirum hac circumfcriptiono

Poera»quod condirione nominis efFe-dum eller, quo minusponereturin ejus

libellis; ur iple aÜcubi de Tuticano ait. NoneoimpatiturChamadeontis vocabu-lum legeshujus metri heroici 5 quo<circa meminimusaliquando bearum

Forneli-um noftruminOrationepublica dixiile;

Daveniamnuweris, Conßruo Chamäleon, fed hxc obiten..

II, Huc quoq;Claudius./Elianus

lib,2. cap,14. de natura animaiium re-ipiciens , Chamäleon , inquit » animal non

unoatcp eodem colore fpeblaturi Sedut ρ fefefurtim fubducit> ζβ videntium oculos

•velutpeyßringit: nigrocolore fieuma

offendist mutatfeipfe-, aliudcolortsgenm i

inflituit, quaßmutatione vefliumfalla,

ahm rurfun vifus, album colorem, tanouam

aliawperfonam hißr'to,ßciaduit,Jul,Solinus lib. cap,53, polyhill: fic decolore haberf

Color Marius ξ$ in momento mutabilis, ila

ut

cuicunap retfe conjunxerit concoloyeifiat.

jPra^terea duos exiliere colores quosfin¬ gere neutiquam valeat, rubrum nimi¬

rum & candidum» ccteroseumfacilo

«jemiri cxiftimat, M.A* Cafliodorusr' iib.fr

(35)

lib.f. naturam Cframteleontfs, teiTe AI»··

drovando, Debitori deeirptori ingenio-icaccommodat* Is enim fuae

Sponft-onisignarus» & trepidus verbamut.au»

conftituta variat, atq; non unicaaflerri

fui quaürate contentus» diverfas

verbo-rum imagines, veluti Chamadeon colo-resreprasfentat* Ghwties r«/w,

inquiu

audiorjhumanuni ajpeflut occurrity dum ei

fugiendi velocitas denegatur■> nimia

timidi-tate confuja, coloresJuos multifaria

quali-täte commutat: Ut modo veneta, modo blat¬

teajmodopoßlt Cyanea

repertri. Lindem

't-mm inunafuperßcie tot

diveyßz confpicere*

Iterum Nie. lococitato: $5?fH

dt' fant Γοιτι firiftrfe at bau fanom

fcnfa finc gdrgortrt) banforanDrarfig

1

dibι en fyaηbau>dntmn g dtbi $3 iåt>

if

©rdbf/c^roni/

<p

urpu r

fa

rga/Φάi5 r/

£ft)trp/sranfcgalt/ 3\ddt/ κ* tinbaik fagembee ©warf.

fifc, Xametfi autem bic in ni*

grurn tfanimuraci conilaarerneger» arq;s

etiam Arißotclrs, Plinius» Soiioos &

Plutarcbus doceant illum».. excepto ru-bro & albo>quemcunq; colorem ailu-niexc;.atqpnobis,perivaderecug^ant, va-B y rktaieab»

(36)

rietaeem ilfam fieri objcdorum ex eo-Jore quem repra^Tenrat ; Obfervavio Sponius nihilominus eum album ncn_* minus quam reliquos colores

indu-ilTe; qua ηquam non in inmmo alboris graduiquinaliquid admiliura effer ulie¬

rn, proutetiam otnnes, quibus apparet»

colores rrbxtos potius quam puros rc-fert. linde facile colbgi & concludi

poile videtur, Chanistenmein omnes^

colores allumepepoilet quicquid enim fit quod pro^reliquis Chamateonti de»

negandis fpeciole adfeiri potent»mani-feiturn eil, coilatis iingulorum obferva» tionibus, Anilotclcm &: cetcros

vete-res, n.onoomcna hujusauimalis colorera

accurate obiervaile , cum etiam aibum

ac rubrum in. eo deprehenderit cura~»

reeentiornm lagaci-or.

§t IV, Supra cicatus η obis Rren-ningiüs pro diveHiute objettorum

va-rios iöduQ-re colores, »utiam

excipien-do) aderir; <de üorcuürrt feine

aftt-mole; J)a ieouffDerUrteil

laufft

fo ift ce (Srofurb: §a re

aber

aufgiu

mn

©ifirdiicbe

o'oer im

©raße/ fo

ift

$6gtun/

uufi

ctua^

biaw

(37)

fg/fontmbf rebtefelbe gwbe αιιφ απ/ auf ©d}ft?ar£c ί(ϊtefcbmar^ > tmbalfo aucl) Don anbernjarben5

alfo

Dag 8fugenfcbcinli4)/ tiacb t>ftn cö auffun# ierfcbieMicbf färben gefeßei/

alfobafo

budnc berlteref' tinbDie anbreanntm*

ffiff* Quod autem attinec adfubitam_*

colorum murationem» quam exrebusr*

objeäis repen'e fuboririputat hic.cum

veteribus quibufdam,non

affirmaverim-omnino objcäa nihil prorius conferre_>

ad mutationem iftam t aliquid enitru»

hoc habet ex vero· fic tarnen ea foIa_»

& unicanon credi.turmutationiscauiFa:

Conflat enim ex obfervatione Sponii»

quod. cum Chamseleontcs illius

relin-quéfenturin pergula,

pauilarimviridio-res fa&i funr» ita urtandem vixa

fo-Iiis & herbis difcerni potuerintj atq; in» de ablati colorem eundem aliquandiu retinuerint. 11 cnm fibi reliäus eiieo

alter in arborero quodam campeftri, extemplo viridis apparuir;

quampri-mura capi fe fcntiit abaliquo,

humi

prolapius protinusniger

evafit.

Collo-catus in panno nigro> colore eoderrüi

tingi

videbatur«nontamen

nifi poftho·

(38)

famnaliquot momcnfa». in coeruleo>

rubro &jant-ino.nunqua.rn eos aipiccre

contigit mutafos. Argumcnto proin·

de eft evidentillimOi Chanualecntini_»

nonprorationecoloratt ohjedi

neceifa-rio femper etiam eolorem induere_;>

cum, mutanslocis&objedis alio

colo-re tindis, non ita im cum ilüsiuum-j

mutaverif; quia coeruleo inpannocol-jocatus^proÄus nihil mutarionis,

utap-paret»iubierit. Quodnon fadum füll¬ tet, üobjeda akoatcpalioeumcoloro

femper imbucre p< ilent.

§t V, Longe iraqj red ins nobisJ videnturilli iennre, quiexdtimant eo¬

lorem eorum oriri ex afledu diverfo '

quo rapiuniur,ac praeterea ex calore & |

frigore: Namq; cum maxime virides'

ipii Ipedari lunr, & qui caperet imrol·

nere viiuseilct, recelleruutsquaii Vipe¬ rn iibilanres, )amq} nigros continuo.

fadosobiervatum. Minor tanquam

mc-tivulofior longe cirius transformabatur in aiium eolorem atq; aber,praiertimj

cum dornuensexiulcitaretur. Majoris

col( riubeinereus viridi mixtus

ctrne-batur., cum 5 aut 6 maculis

(39)

bu&rubentibusq;-circa-fpinamdörfi?

quii

rameniarpenumero in nigricantem

ab*

iir, nullo veitigio viridis relittoauretianl·

s tsacularum»

inprimis fi liberioriac fri-gidoaeriexpofitus libertati fuas

fuiiTeo·

relidlus, Quandoiubpileoalboaur

ru-broconderetur aut alrerius coloris

quo-cunq ,eoremotorotumcandidum lureo ramenaurantioqj miitum,acinrerdum_»

maculiscoloribus diilinäuraapparuiile affirmar« Cumeo confeotir Scaligen„. loc4 fupra. citat. aitq;murare eum

coio-remvel raetu>velmoleitiaaut

opprei-fum,auttblutum.

VI» Mutationern Tub pileo fa-&am prscdiäus noiler Autor luipicatuc ttibuendam violentia?» qua indeegredi

i pnrabat concluius; quod ii

enimdor-mirer iine ulla murationecernebarurL.» bxperimenrum buic aliud iubne&it va-riaiionis noninjucundum » quod habuit

iiib ixineremaritimo: ut pote cumin_,. navem Chamaleontem deiuliilet, ibi,

aliquando circa feneilram cameras iuas

circumrepentemvidit,quaerentemq;

ex-i Jtum per antrum aliquod, quo ie in

Ii--bertatem rurius aiTererct* Spiranten

(40)

tunc vento faris calido» apparuit

mo-xnentoindutus colorcs nunquam anrea_,

vifos; crarenimjuteus

feremaculisqui-^

busdam nigrisinterftindus, Ucindo

removit, color iite protinusevanuio»

buicque fubicineririus fucceflit«

Re-miiitproinde eum inlocum bis aurter;

verum ne iic quidem priorem rec£pio ·

colorem; ied tantummodo luteus

fa-dus eli aurantio fine maculismiilusr',

Quo veiunico experimento

Chamade-onris colorem ex reexrrinfecusobjeda^ rion mutari (uriupradidum)luce

clari-usevincitur,

§ Vi]. Hucpertinent & cetera^ ,

qufcampisus curiola £atis circahoc ani-malculum rimatus eR noviifirmis autor,

videlicet affedioneac motu iangvinis& 1

fpiriruurn, fubiro murarum fuille colo¬

rem,· vifum enim libi quandoq,· fuiflo narrat iubcineritium , vanegatumquo

per forum corpus maculis nigris ac lu¬

tets,baud aliter aceil Leopardus; qu®

tarnen evanuerunt quamprimum quis*

eum manuartin^erec* bumiiile interdu

o 4 ,

viridem expert9 efbfccundu ipinamdor-ii quinq. maculis qua

fl

depreilioribus

ad

(41)

magni-inagmtudinem denarii apparentibus**

Vtipero quodam viridem invenitroacii-lis luteis acnigris diitinäum; tandem.»

veroientiitfubcineririum, atquocum_®

maculisabiiiTe cum irritaretur,

Dens-que interemto eorum altero, cadaven*

ϊγ.οχ pallidumredditum eftfme maculis^

talemq eiiamnnm refervari iudicata. Arque i-ra verumeil quod ait Piiniuslib.

8-cap,35. Defunclopador eß, Utibperius

annotavimus.

§. Vill. Cerre mirabilius nihil eil hac ipfa colorum mutatione* cujus ii fpecialescauiTae inveiligare

aggredere-iruir,fortaßis nohis in ipio limine aqua

hareref. De cetero mirari iatis

nequi-mus quod Gaflrnduski vita Peiiefcijait

Cham&deonrem non murare colorerru pratcrquam infuicumi atc),hoc Γι lolis

exponimr radiis* Nidii conringero

ρ >ruit buic fuo in nataliiolotamurohoc

feciiTeexperimentumneq.enim

ailere-reluilinemusomnemrerram unius

ipe-ciei animalibus eandem

prorfusnatu-rarn invariatam iervare» Solo & Godo

indolem ibbindemirum in modum

(42)

ubiq; ita Fåciie muta tiones eafdem

de--prehendere beer* Meminifie referu

idem ante aliquot annos duos

Capuci«

OosChamadeontem RegiGalhx

donum obtuliile; cumq; multiea tempeftato

cum ioipexilientj

mutationcmq;

colo-rum , quam vereres

tantoperedepraidi-carant j nihil niiinugasac fabuias

depre-hendiilej i'eque inter eo&etiamoculisr*

fuis eundem per integram horamiino uiia ju? vananone luitrafle, Ar

quos e

Gra:cia produximus,certe coiorisrani_*

diverii fuerunr».iH pro aiius generisani-malibus accipi potuilTentj nidforma &

figuraeos maniiilefeadem quam olirru prior habuiilec.

§. IX* Porro ficutin calidioribus

mun', ι locis htec animaii&ur

plurimum

inveniumur» verifimile videturilla

fri-gusceu pellem extimeicere. Nobilis qvidam Gallus 5 auf 6 ex ^Egypto

ad-fcrri curavir,, idque Pub hyeme fatis aipera, ViLera b^canimalk concluia in rympanopeη e c οηgl

o me rata

vifeban-i,ur, pedihus contraäis & cauda circiu

Collum inflexa, quo le a vi

frigoris

tue-jSfcnAur.» Hodjgm tandem 10 inu mortua

(43)

•ömma funtreperta cum cliutius coeli

ri-gorem perferre nequirenr. Qva? res

tanto faciliorem omnium meretur

as-ieniumae fidem, qvanroplura> nonho-minum modo ac beiluarum fed & ar*

borum ac plantarum pertgrinarum

e%-empla probant mutarione iocorum,

iq-tam plerumq; viventium

mu-tari natura hl».

(44)

Litteris moribwtfc Ctthijjimo Juveni

D.

GABRIELI

X()epü'/

Diffcrtationis

hujus au&ori,

Amicg

&Populaiihonörando.

Agg/. XelfJM/.λtev& £ξύύ[λ,Λ uS^'CtloMv Μύνφ Tfétpeözij* cÅi,yjcnZv μ,άλ' η

Io/3cAsi/ yjds oCpiv z'Q.v&tv

ωτουΑω τξόττφ

ΧΙοϊΚϋί 'edidctmtov*το α<ζξφάς Συ %'ια.σζίΖ&% JSJu»' X[)C(^tlCr Cifavé mz&, σνι ίτιτπvjj

aAov-t ctA>

Ζξ,ίΐς οτπμ,ίν&ν τοί,ς :pi\ Xi'jnft*

fic i mcfcgratuktw

Julius Micrander»

Gr. L. Prof.Ordin.

Eximie Domint, Adfinis Bonoratijjimtj,.

AUfus

quoddiveriißimas

tuos,

miDomine, prorfus laudabiles>

iftasVeterum,

DeCha-jfciaßeontequa; trudunmr, fententias cxaminan* <aiastibifumieris, rac initio fuiifc miracnmnce nihil

(45)

nihil defelicieventudubitaiTe, lubens equiderü

fatebor; quippecurn circa fubitam iftam

colo-rum, quam animal hocce fubit, mutationem*

mnltisetiammagnis ingeniisaquahaeierit.qvid?

quodaercfolo quidamVeterum irtud animalcu-lum vicftitare fuipicatifint, ridUi ejus aperco

auramq$quafi captante, occafioncrri fufpicionis

praebentc: Aiiiverocrallioriquidem alimento,

Tedvalde raro, vefciillucitradiderint ζqu* re»

provcrbio locum fecit.utrenuiifimocibovitam

quitolerant, mereCbamxleenw vivere

dican-tur) aliialiter iéntiant,8cdefiguraejusnihil fere

interAudtoresconveniat: atqjidgenus

propc-moduminfinitaaüa.Cetcriwn cum nobilis huj*

argumencidifficultates alliduisTuis

lucubratio-nibusdignas,tandem feiieiterac ingeniofe a Te

fuperatasviderem,te-meritarisiijipicionifncceffit

ingeniiTui,arduisfemper obluilariamantis,sefti*

rnatiovera. Merito itaqj tuo, Tibi gratulot

»cumenilludingenii,quo inabditaquaevis

perti-nacitcrpenetrare laboras. Pluraaddereprohibet

tumaffinitesnoftra, tum

nimiafcribendifeftina-tio. Deus Tibicumiargiatur

rerum omnium

iucccilum,quemmeruitvirtus eximiavitaqiTu»

integerrima ! Vale&fave

Scribeb,Upfalia:, aliisnegotiis

occupatiiTimus,Cal, Dec,

M, UCt LXXXI Tuo

Rhodrj*

(46)

frceftantßime OomineTHEGNER,

amiceiupauc'udileäe.

Est

maeleonfts

fane

quodTua,miTHEGNER,opera,qua

natura delineanda folsrter collocaßi,

inCha.

Otnn'tummereaturadplaufum. ltilucem en'tmpro

-irahiianimal,cujus vera ratio,cum rarumadmodum

fit,nonpaucoslatet. Sic utilitdtemTujucunditaü

mißes. Namutilequammaximeerit absTe difcere-j quid fit iUudnonminimumnaturχ, artißcium,decu¬

jusvita admiranda,eica,& variocolοιe,diverfapror·

Justradunt Scripta*·es. OuseomniaTuplana redldts, expeditaq;uno qua/iintuitnoeilIis noflr'ts

confpicien-daprabes. JucundaaUtemquomodononßtresplane nova,&antea,utopinorßnLyoeonojhoqiun siipropa¬ ßta t Novimus tnim quanta nosvsluptatefemper

per-jundantea,qti£novitate quadam IJaudentb ficutex

adverjotcediumpariuntvetera,(xpiusve repetita. Ad

Teitacj,, miTHEGNER, jureoptimorefiraturillud:

omnemlitpan<SVum,cjaimiicürt utile dulci.

Gm-tulorTibiexa ηimoiηβq nes in Uterisproprefm,

opto-que,velit ille, cujusmoderaminirescunäce/ubjacenu,

honeiluTtiisconaftbusporr o benedicere, quotandem

■iiTibicontinpat(copus, quemfibi propofitum habere?

(oletpuleerrima Virtualita vovet -Räptim feribeb,Holm,<3/8.

©««emb,An, j6SU Tui

amantiffimusatc;j

fiüimus,

References

Related documents

poflit fuftinere» Cujus rei alia non eft caufaquam quod calor folis tunc tem¬.

cent, qui non voce tantum, verum etiam o- culis quafi aiiisque corporis partibus, geftibus conformandis deftinatis, auditores alloqvun- tur, iignis equidem ii npn magis certe

ca nihil aliud, quam impotentia quaedam naturx ratio-. nalisad cligendum honeftum&amp;

inter alias boni divifiones frc- qvenäflima eft ea , qua bonum dividi fo- let in hone β um y utile &amp;

Cyündrus facüias movcatur in piano, qvam aliud •folidum reguläre qvod figurata planorum adeptU

proximo fubfeqvitur gradu: duplex ii, luminis privatio qvid aliud efle poreft qvam gemiriä umbra. ut reéte concludic Aguilonius

periculorumfy defiderat\ prat er hane lau dis Gloria: qua quidem detrafåa, quid eß. quodin hoc tam extguo

nosperducendi,ratione tarnen cogni- peI tionis iliius, qua in altera vita Deum a.. A