• No results found

F0RTUITÖ y

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "F0RTUITÖ y"

Copied!
16
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

70.

D, D.

DISSERTAT DE

CÄSU F0RTUITÖ y

msmmssmm

'Quam ,

VENU AM PL. FA C. Ρ Η IL. UPS.

prjeside

Doct. PETRO NICOLAO

CHRISriERNIN,

Log. et Metaph. Prof. Reg. et Ord.

PRO GRAD U

PUBLICO EX AMINI SUBJICIT

Μ aGnus Stridsberg,

angermann us.

In Aud. Carol. Maj. d. XI Junii MDCCLXXVL

Ort ne perfiwde pas facv-ement aux hottmes, de mettre leurs rnifon α Ια

place da leurs yeux. Fontenhue.

UPSALIjE,

Apud JOHAN. EDMAN, Reg. äcad. Typogr.

(2)

*5*

%$ *0?

5.1.

Mundum univerfum* maxima, minima, & nec fingula non quxcunque quae continet* de-

rnurn fint, quse in eo accidunc mntaciones, etiam quarum vel maxime nobis ignon ratio fit,

ίιιum tarnen necefiario agnofccre principium, fuam

efficientem cauflam» nemo l'anus negavic vel nega- bit unquam. Et, cum omnes inter i'e mundi par¬

tes, ita concinere vsdeamus, ut una ab altera de- pendeat, fibique rei'pondeant rautno, mutuaeque in-

ferviant1 faftentationi t eun&ae autern, utiiicsti crea·

turarum rationalium maxime accomodatae , eodem tendere atque concurrere optime videantur, idque fempiterno & pulcerrimo, maxima cum varietate, ordine procedant: eas inter fe, percaufias & effi-

cientes & finales connexas efie quis neget? Unde colligimus, efie aliquod Ens intelligens, Idemque optimum & fapientiiiimum, a quo mundum hunc-

ce tfieOrum efie & guber-nari, confier. Quid itaque fiuitius, quam ea fine caufia fa&a efie exiftimare,

in quihus mira difpolkio providentiifiinas ratioms

elucet ?

Nihil ex nihilo fiert, antiqni etiam Philo Tophis

anrifiites unanimi confenfu docent, efie enim ali¬

quid quod ex nihilo oriatur, aut in nihilum Jubito

occidaty

(3)

Tortuito.

OCCidat^ qiiis hoc Phyficus dix.it unquam?a) Sic Ε- picurus/cum pulcerrirnam hujus mundi fabricam

conternplatus, illam absque aliqua materia ortsm

Tibi periVadere non poiTet, ita fubtiles, utopinabatur,

rationes excogitans, corpuieula qiradam iibi finxk

individua (unde η omen iliis impofuit atomorum)

quae, cum ab aeterno ad perpendiculum in vacuo

le moviflent, tandem aliquando, tempore, cafuve

nefcio quo, a via re£ta decfinaverinc, atque ita co·

ihxferiat, ut hic mundus concreverit, ortaque iint

& animalia,

.

& arbores, & herba?, & aqua, & i·

gnis & univerfa. b) Ut autem a recepta fenten«

tia non difcederet Epicurus , ulterius monftrare co-

natur, tctius hujus univerfi regimen atque conier-

vationem, nihil ad Deum fpe&are, fed ex congeni-

to & fortuito iilo atomorum motu unice dependere;

unde'noilram ridet, & fatidicam appeliac anum, Providentiam. c) Atque, in hac impia fententia,

mentem ipiius non parum confirrnaiTe putamus, quod

in acfcionibus humanis, & quibusdam in rebus , qua-

rum non podurnus vel fcrutari vel capere connexiones,

tantam ftepe conturbationem , tanta mala, quin faepe

etiam monftra deprehendamus. Unde fa tis mani-

fe de liquere arbitratur, non pofTe Numen illud beatidimum, ii ejus difpodtione totum hoc conti-

neretur, utpote omnis ordinis autiorem, ejusrno-

di rerum confudonem pati. Nam ut omnis ,

injuftitia omnis, a Deo ut Ente optimo atque fa-

A 2 pien-

a) Cic. de Div. L. IL b) Cic. L, I de N. D. it. Lacf.

de Iva Dei C. X. c) Cic. L. de Ν. D.

(4)

4 De Cafu

pientiillmo longe fit removenda: ita, bonis adVerfk accidere, improbis fauda contingere, innocentes puniri , nocenres impunitos dimitti, fcelera ornari, virtutes probro haberi, cum alsquando videret, in-

comprehenfibilia Dei judicia, fuo modulo metiri

auius, Deumquc legibus naturse fubeife putans, drmidime concludit, non poife hxc humana a di-

vina gubcrnatione dependere. Acque hinc Clau-

dianus:

Scefe ?nihi dubiam traxit fententia ?nentem, Curarent Superi terms, an nullus inejjet Reffior, & incerto fluerent mortalia Cafu,

Sed quis hsc inibna atque impia Epicuri dog-

mata ferre potefl, cui piecatis afiqtiis fenfus, aut

fanioris mica judicii? qux Γι vera effent, qioe pot·

eft effe juftitia, qus (anlitas, qus religio?

Podemus, fundamentum foujus Epicurese fen- tentias, & aromorum iftarum exquirendo originem,

eo usque cogere Epicurum, ut necefium omnino haberer fateri, minuts illa femina, nec vidiffe fe

nec audivide unquam: nec, d dantur, a fe ipds eile, aut fibimetipfis motum dediile; fenfus au- tem ac rationis expertis, nullo confilio, nullo ioedere poife inter fe convenire, ut ex iis aliquid

confticuatur: aut coire tam difpofite, aut quidquam

perhcere rationale. Sed noftri jam potidimum in- flicuti eft oftendere, quam ineota dt illa fententia,

qua, ex iliarum fortuito concuriu} tarn praeclara

eftici poife, automat. Qua in re, d tuo B. L· de·

dderio minus farisfecerim, cü£ eric humanitatis,

cui

(5)

Fortuko. 5

tur candoris, hasc qualiacunque feniter atque beni¬

gne incerpretari-

§· Π.

.

Quid per c aßum, aut fortnit afit irr*

teüigendum, explicat,

Effectus triplicis gener is reperiri affirmat Arf-

floteles: alii enim, inqufc, fernper & ßmiliter eve-

mimt, at jolis ortus Ü3 occafus: alii frequenter

eveniunt, fed aliquando tarnen deficiunt, ut quod Jenes canefcant: alii nec femper > nec frequenter,

Jed raro eveniunt; hi vocantur fortuiti & cafuales. d ) Horum, quia maxime funt inopinati atque fubiti,

cum cau(las, ex quibus & propter quas fkint, ple-

rumque ignoremus; nonnnlli ftulte fibi perfvadere

conati fonc, poife eos fine aliqua ratione fufficiente

& naturali exiliere. Quam opinionem anfam dediife ar-

birror diilinguendi cafus in puros & refpeclive talesβ

Ita aotem cafus definiri foiet, ut ßt exißentia feu

eventus, cujus ratio Jufficiens non intelligitur: quae,

β non inteüigitur, quia nulla omnino datur; cafus

exiflit purusi fi autem rationem fufficientem ho-

min es non

pr aeviderunt ob limit atatn cognitionern :

cafum habemus reJpePtive talem e) Cum autem nihil exiiiat fine cauffii, & omnis caufla, pro fua modificatione, hunc effe£lum habet, & non a-

lium: fequitur omnino , non dari ullum cafum

purum: Neqoe enim ita accipiendum eil hoc vo-

A3 ca®

d) L. 2. Pby/. c. f. text. 5j?.

f) Cantz, Ρbil, fundament„

(6)

6 De C φι

cabulum cafus, ικ facum qooddam ca? cum denotet,

quod nulla ratione aut intelligentia nifitur. JEven-

tus, qui ve! maxime nobis videntur rari atque in·

folentes, non aliter coniidercndi fen t, quam ut efFe&us, qui iuam necefiario hsbent cum ftatu quo-

dam praevio connexionem. Nonalia conditione nos percellunt, quam quia nexum illorum non perfpici-

mus. Teguli e te&o deiabens, incidit in caput fu¬

ll eu η t is, iüudque contundit. Hoc minime adfcriben-

dum effe putavérim fato cuidam Cesco. Diffolvi-

tur tegula , vel quia male locata, vel mota fueric

ventisj vel aliis cauflis ignotis. Turbato autein ejus aequilibrio, neceffarium erat, ut in terram

deciderec vi Cuae gravitatis;: quemadmrduni etiatn

neceffum fuit, ut qui fubiret, atque eo pra: c i fe

momento, eaque direbtione fubeflet, qua illa tegu¬

la deciderec, ejus vi necaretur. Idem de ceteris

omnibus judicandum eft, quae fato tribuere iolemus.

Neque male agunt, qui c af um definiunt per caujfam -per accidens, in iis, qua r.aro, ac präter in-

tentionhn agent is fiant. /') In fil va quis ambulans,

atque dom um redire cupiens, in eam fe viam con- jicic, qua? ei maxime eft nota: fed it reditque, femper

eo, unde fuerac digreffus. Obftupefeit ille: unde

id veniar, miratur* Hoc, quia raro fit, nec ratio-

nem ullam videt, cafui id tribuir. Cum igitur ali- quid cafu aut fortuito accidere dicimus, ita illud

intelligendum eft: nos aut cauifam ejus ignorare ,

ejus-

f) Vid Ar i flöt. L. 21 Ρ bys. c

(7)

Fortuito. 7

ejusque com antecedentibus, concomitantibus & con-

fequsntibus nexum non perfpicere: aut id deniqoe

nobis infciencibus, vei a noftra voluntate indepen-

denter; aut aliquid fine propofito in iis fieri, quae confiiio agaritur: eamque ob caufTam improviium

& ig not um humans rationi efTe. Qux fic cafu

fieri videmus, idem etiam fortuito fieri , vel a för¬

tona , dicimus. Ed autem fortmia concurfus c aus-

farum minime prcevtfus, ad effeFlum homini vet bonum

velmalum. Fortuna fecunda dicitur, quando effeCrus

inde pendens, nobis judicatur b onus \ aji fortuna ad*

ver]a audit, quando ejfecius inde ortus, nobis cen- fetur malus. Homo quidem folitarius, nt hoc utar, fo¬

ras exitmane, vix dum orta iuce: in lapidem quen-

dam ofFendit, qui ejus crura frangit. Dolore maximo perckus, vehementer clamat. Quem audiens viator quidam, accorrit, & medicas admovet manus. En I

quae, praeter omnem opinionem , hicconcurrant, ad e- jus tam fecundam quam adverfam fortunam. g) Cum igitu.r omnia quse natura gignuntur, ar&e incer fe

nexa fint atque concatenata i ornnes ibidem eventus ab antecedentibus dependent, licet non femper eo-

rundem percipiamus nexum ieriemque continu-

sm : quod ipfum tamen non impedit, quo minus

illa connexiO; iit realis. Atque haec obfcuritas i·

gnorantiaque caufTarumj nonnulfos in eam opinio¬

nem ihileam induxit, quafi pofiet quidquam per fe cafiis aut fortuna efficere, cui itaque a genth libus

g, Cfr. Wolf. 7 b, Nat. Ρ. κ C. 1IL §

(8)

Fortmto

libus templa ac ddubra exftru&a legi mus« h) Ex- emplum notatu djgnum invenimus in Diölionaire

des Sciences & des arts, vulgo Di£E Encyclopedi-

que, uhi raentio fit Piéfcoris cujusdam, qoi3 cum

non poifec depingere fpumam equi, quem jam depi£fcum, habebac: indignatione motus, fpongi-

am in pi&uram abjicic, eaque cafu efficit, quas ftu·

dio & arte aßequi non potuerat. Quae de hocca-

fo ibidem fertur fententia, dignam o ni η i no judi- cavi, quam hic apponerem, & cui nonpoiTamus non

adftipulari. Ita enim habet: cependant il efl evidentf

que tout ce, qiCon entend ici par le mot de ha¬

jard , ceß que le petntre rfavoit point prevu

cet ejfet, ou qiiil rfavoit point jette Veponge dans ce

defiein, & non pas, qrfil ne fit point alorstout

ce qui etoit necejfaire pour produire C ejfet, de facon

qiien faifant attention d la direciion, dans la quel¬

le il la langa, ainfi qu'd la forme de Feponge,

d fa gravité fpecifique, aux couleurs dont eüe e-

toit imhibée, d la difiance de la main au table au;

Fon trouveroit en calculant bi en, qrfil etoit abfolu-

ment impojfible fans c hänger les loix de la natur e, que l*ejfet rf arrivdt point. Nous en Urions au-

tant de V univers, β toutes les proprietés de la ma¬

ttere ncus etoient bien connues i).

§. III.

Cbara&eres zf effeäus fortuitorum planius exponit*

Ad ea, quse jam ailata iunt, qui bene ätten«

derit, fl

b) Apud Ciceron. Liv. Ρlut ar cb, i) Encyclop, T, FUL

(9)

For t nit o. 9

derit, eaque diligenter obfervaverit, qu£ temere

& fortuito fieri putantur, faciie videbic, quam man«

ca ruant, quse a cafu proficifcuntur. Videbic in- fana plerumque effe fortuitax c$ca femper, incer«

ta, vaga, volubilia. Ordinis aucem & rationis ex-

pers cajus, nullum fibi pnefixum h'abet finem: ne-

que ullas obfervat regulas confitantes & uniformes,

auc leges noric: negligens & levis: nihil perficiens

a ut abfolvens. Quid igkur mirum, ii fortuitorum

effe&us maxime fint inopinaci acque irnprovifii ii nos

fallant, commoveant, percellant: ii irreguläres, ra-

ri, infolences, acque extra ordincm rerum commu- nem curfumque pofiti. incerci autem cum maxime iinc atque ambigui, quid certi de iis nobis promit-

tere auc fperare poffumus? In iis itaque, quse cafu proveniunc, non eum animadvertimus ordincm, eam diipoiicionem rerum, quas earundem conveniant na¬

tura & fun&ionibus: quia iine omni ordine & le¬

ge ruunt. Neque multitudinem quandam rerum fimilium, eodem tempore, & uniformiter prode-

uncium in iis cernimus; neque unam eandemque

rem continuo repeticam, atque certis regulariter temporibus redeuntem , cum mutabiiis fit valde, ur

conftans & regularum expers. Nihil perfe&um in iis, aut omnibus fuis numeris & partibus expletum, videmus, quia cum maxime fit volubilis & imper- feftus, nihil de eo tale fperandum. Negligentia au¬

tem ejus non finit eum aiiquid accurate & perfe¬

kte imitari. Et cum per fe nulla dirigatur ratione

& prudentia i nullum in iis deprehendimus concen*

&

tum?

(10)

De C<]ü

ι ...

tum v proportionen null s:: nihil denique quod in¬

fe habeat vim fe e cnnferyandi ac defendendi, aut ad permanendum fuhtidium. k) Jam qua ratione

fieri poffit ut huic tam caeco , tam incerto princi-

pio, mundis hie, iummum (um-mi artificis artifi·

ciunr, in quo tant a rationis, folertrae, confilii, fapi-

enrise, ac: providenti« fpecimina admiramur, fuam

debeac anginem atque fuftentationem „ mox vide~

Mriitfo.

$ W.

Übt obfirvatur nexus & ordo incorruptus\ ibi/ .

intentio qutcdam & ratio ordinam necejfa-

no erit admittenda..

Ublcursque omnium tam exatlam deprehem

dimus partium proportionem atque i η ter fe &r cum:

toto connexionem, ut a É invicém dependeant, fe-

qne motu o füpponant arque fuffentent, vei ad

unum quoddanr commune conftanter tendant con·

enrramque;; ibi finis quidam & coniilium e vid en- tiitime paret. Hae'c & quaevis e video tia, åffénfum

noltrum neceiT rio elieirt vel illa fola eil,, cui o»

mofe animae relu&atro vana ed. Nec fa eile quis*

quam; ed, qui ejus vim haud fenttar. Non video*

itäque r cur non eam evidentem habeamus verka·

tem, in qua ampleöendå om nes intelligentes neces»

fario cbnfpirant. Mac hin am- quandam a r ti β c i o iiiT3 rn e conftruftam cum videmus, aut paiatium magnift·

cum fufpicimusi primum, egrCgia hiec artrfTcfe(fii

|mo-

k) Bullet fur Z" exi/1,, de Dieu„ T. u.

(11)

Fortuito«

modo quid quam videmus) admiramun deinde,

quis illorum fuerit inventor atque fabricator ex·

quirimus. Hic curfus eil naturse omnium, quem impedire necquicqoam conamur. Quod ii au-

rem quis fe natura: opponere niteretur, ipfe iibi

contradicere certe erubefcat. Orationem quandam

Archite&i cum legit, ubi ilru£lura hujus vel iliius

adifkii explicatur: ubi ratio redditur magnitudi«

nis, ordinis, nexus atque dgurx omnium, quibus

conilituitur partium : ea, quam In hac ejus oratio-

ne deprehendit, feries, non iinit eum dubitare,,

•quin ab autlore quodam fapiente fit contexta. iE-

dificium ab eodem archite&o exilru£lum, quid a- Jiud eil, quam eadem i ρ fa oratio, adornata marmo·

xe, aut aiia quavis in ordinem redaöra materia. /}

Quid eil, cur, cum fcriptum aliquod aut fyilema legimus optime cohasrens, cumque in eo, plurium

confenfum Sc harmoniam videmus, cur non dubi-

tamus, quin fit illud ex aliquo intelligente profe-

&um? earn enim ibi cernimus colligationem feri-

emque idearum omnium, propofitiormm, atque ar- gumentationum, quae non poßunt non aliquam de-

monflrare rationem. Et profetlo, quo magis ra- tiocinandi conneftendique arti, nos fumus ipli afve-

ti, eo evidentior nobis illa patefeit veritas.

In quovis ifaque compofito, ubi omnes inter

ie 8c cum toto partes concinentes videmus exa&e-

que proportionatas, atque ad unum omnes efficien-

B 2 dum

/) BnUit. T.i.

(12)

12 De Caju

dum concurrentes, ibi ordinem & finis cujusdam ccnrequendi fubbdia, haud obfcure percipimus.

Ordo autem non poteft non eile effe&us rationts Sc

intelligentias; nam, ut is hat, requiritur primum,

ut finis re&e cognofcatur: deinde media huic fini convenientia, inveftigentur, rkeque applicentur: id quod neceflario aliquam fupponic ratioriem. Fieri itaque non poteil, ut, quod ratione conßet, id cajui fit tribuendum, ut qui omni prorfus ratio¬

ne eft deftitutns.

Haec praemifTa volui, ut, quae ex comparatio·

ne fortunas, hujusquse univerfi indole, ducantur rationes, nemini non evidentes maxime videantur,

atque perfpicuae, ex quibus tandem colfigamus,

quam partim ad hunc mundum efficiendum vagus Sc incertus cajus valeat.

§. V.

Indoles ac conditio hujus univerß, omnem ca-

jum & forum am excludit.

Qui totuni hoc univerium, Sc quaecunque com-

ple&itur plane admirabilia , mentis acie luitrare, paulloque aitius contemplari fuiliniierit, ei pleno qua«

ü jubare iliico afFulgebit, quanto in illis conftru- endis, confervandisque opus fuerit confilio, quanta ratione ac Providentia. DiiToive ,*quantum potes, in

mente, veluticum catenam quandamdiifolvimus, aut corpus in fuas partes fecamus: ita quascunque jarn

connexa & concatenata quaff videmus , eaque feorfim

^pe&a; & confiteberis, eile digitos Altiifimi, qui fta connexerit. Quam admirabilis , in ampliffimo

hoc

(13)

Fortuito* ή hoc orbe confpicitur rerurn omnium difpofitio ac

ordo: qui ut opus rationis eiTe facile agnofcitur,

ita quo admirabilior ille fueric, tanto & praeflabilio-

rem rationem, a qua ipfum profe&um, eife opor-

cere conftat. Quam adrnirabilis, inquarn, corpo-

rum csieih'um proportio, iicus ac difpofitio: quam racos-& conftantes fuos circa folem, motus confer-

vant teilus, luna cetersque planets, & fteliae o- mnes, quotqoot moventur aut moveri poflunt: tMl·

de & noftra habernus figna temporum, in ftatis a- ftrorum mutationibus & viciflitudinibus continuts atque ordinarii?» jgnam admiranda hujus mundi rerumque omnium, quse continet, pulcritudo ac

ornatus cernitur, ex mirabili cumprimis partium ejus diftin&ione, varietate, fymmetria, colorumque miftura, ortus» Pulcritudo autem, ut a fola mence

percipifur ac dijudicatur, ita quomodo originem ha¬

best, nifi a ratione ac fapientia, non video: tanto·

que majorem proinde efie illius racionem oportet

ac fapientiam, a quo quid pulcri profe&um eil,

quanto plus gratis iliud ac venuftatis polleat. Quam egregia porro deprehenditur totius naturs ad fui ftabilicatem perrennitatemque ac communem crea- turarum ufum adaptatio: quam concinna rei cujus-

cunque viventis, ad vitam ducendam a&ionesque

varias edendas conftru&io, qus tam profunda rur- fus fapientiae, tam fummi confilii eft, ut nec demi-

rari illam, nec aiTequi fatis omnino valeamus: quod ipfum, tum ex humani corporis, omnium quippe

vifibilium nobiliffimi, ejusquc cum anima commcr«

B 3 dl

(14)

Ce Cafii

cii plane ftupendi, tum ex ceterorum aninialium^

vel levrflimorum contemplatione, animadvertere licet,

iive ftru&urae earundem fpeÜemus cum humana

convenientiam, iive ab eadern difcrepantiam. m) Quanta denique admirabiiitas, rerum ornnium etiam

maxime contrariarum concentus ac harmonin Haee

autem omnia, quae admiramur, iive ad cadurn o- culos attollimus, iive in terrarn demittimus, ad ho-

minum ufum 8c Sälutem fa£ta efie acque parata, haud obfcure intelligimus. Quo itaque pa£lo is^

qui csecus ipfe non iit, caeco quodam impetu, hoc

tam perfe&um univerfum coniiftere, eaque ccifu fi-

eri dicar, quae quanto confiiio gerantur, nuüo com

(τ1 i o aiTequi poiluraus. n) Hsec Tane (i quis cseco iive cafui, iive neceffitati tribuenda ftatuac: dicam csecita-

tem, omni& oculorum & metitis acie efle perfpicacim

rem, hoc eft, tenebras eile lucem, & lucem tenebras,

Hic cafus, qui tanta camque prseclara aliquam

do efficere potuit, cur 5 qiiiefo, tam cito deiiit ? cur

non shodie nova quaedam admirabiiia producic? cur

non enda novse cujusdam fpeciei in conipe&um prodeant ? Quas manus hunc fortuitum concurfum

retinuit, quas vox monuit: ne transgredienda e£

lent ea, qqae fint necefTaria ad exiftentiam & com ferv.adonern aniuscujusque ipecici, nec non ad eam,

quam cernimus totius fyftematis harmoniamt iic ut nulla vis, nuilus Impetus repentinus eam turbaret?

Cur vi) Leg. Cic. Lib. LJL de N. D. LdEiant. de opifict bom«

C. V. Pil, it. Galen, in content, de nfu part. corp.

n) Cfr. Difp. de Biß. att. Prov. Div. it. de Jnflux»

Free, in Prov. Div<fub D. PrceJ. went.

(15)

For mit οι.

Cur unicuique* anmialium, coneeffit partes, es

m em bra corporis, quse ei maxim e idonea effenr e·

lemento, in quo viram ducerenc, eiq-ue quo nutrt·

rentur alimento? Cur omnia tam anirnalium quam plantar um genera ,adeo juftunv inter fe fervare ae-

quilibrium videruus? Cur tarn conftans· conipicitur

ea· fimilkudo, qua quodque individüum fuam quam- que refert fpeciem? Cur non interdum, int capite Aquihe invenirnus oeulum piicis ? cur non edam

id c aßt. fieri potuic, uc (int ungues bovi, ungula

ieoni? o) Cur q ose vis planta,. herba & arbor, iuarm femper confervat naturam , fuam figuram atque ma-

gnicudinem, quam fnperare nequeunt?- cur junipe«

rum ha tid videmus in aititodinern querer aliquancfo?

excrefcere, hanc autem humi repenterm> Quoeun-

que fane oculos conjicirnusunamquamque rem de*

prehendimus propriam habere , certamque naturanv iuum fernen

,

fuam legem ab exordio datam, cou~

dantem & uniformem.,

Λ t ve ro (i mundo m efficere potuit cafus for»■

tuitus, curpordeum (funt verba Cic*L.IL de N. D.)

cur cemplum, cur doraum, cur urbem non potcft,

q aar func minus operofa, & muSto quidem faciliora?

cur montes marmoris iecerit, columnas & fimulacra

non potuit? an iimuioerum hominis & da tu am ratio

Sz ars fingir, ipfum hominem de fruftis temtre con°

mrrmtibus fieri' putabimus? p )

Nee de cetero ed5 quod quis mondra

J

quasdam

&

o) G fr. JerujaiefTi». Biff. Pbill, fur fes frin: fund. de la

velig» T. it p) Cf r. Laüuftt. Infi,.Div. L, de haDeiyCap X,

(16)

16 De Cafu Fortuitol

&· mala nobis objiciat, qii« in hoc mundi Theatro,

non raro fefe offerunt. Ad illa quod attinet, non aliud probanc, quam quod ex legibus motus genera- libus fluit, quas Dens fancivit, ut ordo hujus univerii

conftans&pulcerrimus clarius eluceret, iiniulque pa- teret, eundem non caeco ac immutabiii cuidam fato,

fed fapientiffim« Conditoris bonitati unice eile adfcrb bendum. Praeterea, in aliis innumeris, natur« deli- ciis, tam manifefte fe prodit foiertiilima Dei manus,

ut ad monftra, quas raro adparent, confugere non neceflum habuifTet is, qui lites movere cupit. q) Si

cafus valeret & regnaret, pleraque fierent monftro·

fa; regularia & uniformia forenc rariffima, malaque

& deficientia abundarent ac bona numero longifiime fuperarent. Jam vero mala in comparatione cum bo- nis, pauciilima effe conftat, eaque ut a Deo praevifa funt, ita eadem permittendi, fuas Ilium habuiiTe fa-

pientiffimas rationes, plene planeqve fumus convi&i:

quemadmodum etiam, quin ea ad optimum finem di«

rigantur, nulli dubitamus. Jam ficui, pr«ferrim de

veritate admonito, ad tantam ejus lucem c«cutire pla·

ceats is fuae fåne caecitati, vel voluntari« potius infam«,

qu« meritas ab eo poenas exiget, relinquatur.

H«c funt brevia illa, qu«, maxima temporis an-

gutfia, tu« ü> L. mitiori cenfuras iubrritrere aufus fum. Multa me egifle cogicarem, ü di£ia aliquantu-

lum tendere videanrur ad illudrindam SUMM i NUMINIS GLORlAM.

T A Ν T ü M.

q) Cf, Bullet. Demonβ. de Pexift. de Dieu Ρ, i.

L;ι raifon i? la prudence guovement ce q'il y a d'rßentiel dnns lavie,

Camburat.

/

References

Related documents

Idcirco alias etiam funt caufae quam indigentia , qua; pretium aliquod rebus adferunt. Mentionem fecimus

Cum influxum religionis Chriftianæ in imperium Romanum disquirere ftatuimus, hasce prænotiones, ut ex iis progrediamur, haud incommode nos præmifisfe

ri faciat: eam vero divendere, vel aliter diffipare, prius quam Iis ultimo fuerit decifa, prohibitum ed;. nam Reus, fi fententia Dicaderii mutaretur, jure t quod luum ed, requjrit

nibus prima cogicandi obje£ta accipic, &amp; in iis tanquam omnium cogitationum humanarum fundamentis, tota mcditandi atque intelligendi vis definit ac fubfirtie. In principio

This report examines patterns of reported cargo thefts at maritime transport facilities in Europe, the Middle East, and Africa (EMEA) with respect to frequency, incident

I ETT BREV TILL badhusföreningen i förra veckan låter idrottsborgar- rådet Madeleine Sjöstedt, FP, genom sin sekreterare Teodor Koistinen meddela att det i avta- let mellan staden

Malin Khoso berättar också om de avsatta tiderna i badet för babysim, sjukgymnastik, vattengympa för överviktiga, tider för kvinnor som vill bada utan män, samt om hur det

ATque igitur, nobis ipfis in vitam cum nullum noflram..» jus?. competat, nec