• No results found

Disputatio philosophica de memoria hominis quam ex consensu & auctoritate ampliss. facultatis philosophicæ in regia academia Upsalensi præside ... Joanne Billberg ... publico eruditorum examini reverenter supponit auctor Magnus G. Detterberg WestGothus in

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Disputatio philosophica de memoria hominis quam ex consensu & auctoritate ampliss. facultatis philosophicæ in regia academia Upsalensi præside ... Joanne Billberg ... publico eruditorum examini reverenter supponit auctor Magnus G. Detterberg WestGothus in"

Copied!
38
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

I WM

QVOD B ENΕ VERTAT DISPUTATiO philosophica

MEMO

RIA

HOMINIS

Quam.

Ex confenfu & AuffcoritateAmplifl«,

Facultatis Philofophicae

in

Regia Jcademia XJpfalenß

PR&SIDE

ClarijJimo Virο

Dn.JOANNE

Mathem» Profeff, Ordin,

Tubltco eruditorum examini Reverenter

ßpponit Auctor

-MAGNUS G. DETTERBERG

WeftGothus

In Auditorio Guftaviano Majori ad Diem Z6. Novemb; Anno 1687,

@©@@

UpfalK,ExcuditHenricus^c^ftt/S,R..M.

(2)

Rcvevendijfiwo Damno, 1

Dn.

Mi'

HA

QjlINO

θ

^

& ^; 2

j

GothicogciidenraJisEpifcopo longe digniÖ^n?o, ςοηίιίΐρπί Scarenfis Prse- ι

fidi graviflfu&io, Regiique

Gymna-iiiEphoro LaudatifBmo,

Moecenati & P'atrcmo magna

ETii

queproilluftrimujnetySomniiun

grayitafe

laude

quod

adminitlrastanta

tam-

ut

iam pridemampliEimov officio plus dignitatis

4ρψ1ΐ£ qyam ab eo aqeepiiie vidqans., catp

l&vimunere·nort eiTesadeuiidus : quiatarnen

pi« fiippliqifajti aaEquuus hpcce.priyilegii

in-dultumerat,utDiisetiam lade&molatantum ialia qvandoque Litaretur, hocce quidquid eil

fpeciminisin4peqoiayods,Ajri%pliii.N.T.racrare

liqn dubitavi;pietaiepiquamtibi

Rever^ndiiii-mePaterdebeoprecationibusacvotis pro

inco-lumitate tua nuncupawdis jugiterperiecuturus.

ReverendiJJl 2\ζ. Ti

addiftiflW*

(3)

Rcyerwdo

Domwfh fhrimum

ill ©drCjiaD Paftori

VigilantifiL

mo,avunculooptime merito mihipro pacreoiTini honoi;e (UMqps.pietate

gternum profequendo.

TUa

b-iiis-

in

quaedanf*me,

Cariffime,

benevoie»tkpaternaqiie.bo-

^yuncule,

incredi-nitasftuiiorunxmeorui». fru#um omnemfibi

juredep®fcit,cujus enim benehciis me magis devin&umelfede proiitear&gaud^am qua tu-ishabeoneminem.Utroqtieparepte όννχων απαλών orbatus^ in te umeo, fqlatjq

acqui-efco, ii igiturtibiteféprobaverit hocce vene-rabili nominituo dicatum.Gymnafma^ft quod

tuisoperis tanquam prasckrus artifex laeteris. Cum mea teitificatio virtutum tuarum ob

magnitudinem beneficiorum , majorem

offi-cii quam Teftimonii Auftoritatem habere

vi-deatufjqujdquid partium^mearumeftvocispro

faiute (ufcipiéndis defungar»

VervencYAbilis N. T* obfervantidimus

(4)

IUI

IS

i*

»■£♦ Λ^τζ} "%&Ρ&ύ&ι&&ΐΜ Ad luvcnem ρerexlmum Dn. MAG Ν UM DET-TERBERG,

Autorem Diiputationis eruditas

de Memoria

A

tyXaci Μνημοσύνηςreo tokvctQcdvuv åootyj ETÅfsrej i/pafav μνημοσυνον σοφιης*

(5)
(6)
(7)

Benevole

Le&or,

C

cjui

Um

fui

pr&fentls

ipforum ignoratione

argument

i,

omnibtti

nonde* LeSimtur prorfus commendabilis,

non nifi inchoatam ac minm perfeftam

traftAtionem a mepro ingenii ac temporis

contraftiori modulo fufctpi pojfie pra

fen-tirem > confultim fortafis me

reprehen-diffem, nifivel mdiligentia vel dijfiden* \ tiaJufptcionem cavendamputarem

fimuL-, que receptoe confvetudini parendum ejfey

quam qui alto fupercilio contemntt quid facit aliud a quam ut prodat quam lon*

ge abfit a vera fapiendi raiione qua non

fapit contra confuetudinem nifi in ils in

quibm confivetudo manifeße defipit,

Ce-terum cum non multo pmcioresjunt modi

ejufidem effeftm exflicandi quam caufa ejußem producendicapates\ nimts quantum

fibi adfumjerit, qulsquis res Phyficasfiemi

per aufet determinare quomodo reapfefint

cum in multls contentm ejfie debeat

o-fienderequemadinodum effepofint, fifuan-tumad vwofimvattmetde loco

fenfuicomii-(a) . nidi

(8)

ni dicato, Jptritibui, Otis

fibrillifj,

cerc*

bri, qvamvts hac fenßbus non

patcfcant\

J

illa tarnen probabilitatem non amittit

ß-qutdem reitχ rationi,

ejfeituå,

quibus

ex-

*

plicandh

adhibetur

convenuns,

ils

qua

fenfibus patent non repugnat.

Jßuod

β

eontingat aliorurn docias

lucubraUones

annuis rutninaticnibusfubacias cum haccc ι mrnflrux mcditåtinneula componi » te

U

ebfeero B. L, aquumte cenforem pr

ab

cas;

^

Et aquis feras auribus ;

Occaßonalts

>j

^

realiter & ceterAm ßyli duritiemvel

ipfi

^

mihi extra hocferibendtgenusdamnatam.

Eoflquam eruditorum

judicia

de

rebus'

non tam ex teßimoniis quam ra-

1

tionibmfieri ceepta funt , non multum

ak

t

reiprobationem

referreputabam

hujus

ne

j

antllites aulioritateflaretur,imprimis

quok

{

etiam per fe conatum

bon

is

foliturn

fit\

probareJed plurimurn

in

tuo

B.

L.

cando·

repouo ctti quo plus

tribues

,

in

hifce,

ml·}

ηus dure accipiendis, hoc-minus

excufa-

i

110ne mea opusfuerit* j

.

j i

(9)

48

Thefis Ι,

g Uia hornö ex mente

Sc

,corpore unum

eft

com-poiitürrij magna circum-ipeftione opusefl: ne

u-triusque fünftiones confundantur;

ac proinde in limine prasdici

o-mnino oportet5quid adcorpusaut

ttientem aut denique u;iionem

ipiam attinere videafur, Nam iine horum intellcclu nulla homi. nis fur^itio reite at^ue ordine

ά iciri tradive poteft. Itaque con. [a- iulto iepoiita Memoria?

WOfXAJOÅO-y\p, imperatai brevitati litatürys, felis habebo , iunftiones horni»

W 5 quatenus in Phyficis ex

pen-duntur bifariam

difpeicuiffe

*

A

(10)

Κ χ &

cogitationes mentis,

&

motiones

corporis , qua:

pofteriores fme

conceptu cogitationisclaré &

di-ftiniléintelliguntur^ Sc in

corpori-bus,inanimatis (quod

velignisfo-lius exemplopateicit)majorenon» l nunquam quam in

nobis agilirate

patent 5 ac tametfi qua:dam a ·

mente queant

determinari

5

mnes tarnen machina: noftra:de* l

beri cenfemus : Notatu vero ad* .

modum dignum

eft,

quid inter

|

moturn& vim movendi interfit. Thefis II,

Jamitaque corpori

denega*'

mus omnem fenium quo conici-um fiat eorum qua: nobis

acci-dunt, quidquid aliquant cogitan-

*

dirationeminfinuat, menti

acce-ptumrelaturi: cujusfacultates, in<

telle<ftus Scvoluntas? cum neque

(11)

m 5»

a potentia cogirandi,

neque afe

invicem realiter fintdiftmitie,ied idemquodres ipia cogitans^ qux quando nude percipit fine afhr*

matione Scnegatione dicitur

intei-le<£tus, quando adfirmat velnegat,

fugit vel proiequitur, dicitur

vo-• luntas,

earumque aétus iemper

ferme conjunguntur, utique non uique adeo magni interfuerit ide·«

as, qua; ex occafioncveftigiorum

memoria;exciranturadalterucrani

i referre 5 quiaramen inclinariones

appetitus, &judicia direcleab anima pendent, hiec utique

com-modius ad voluntatem feu

facul-tatem agendx Sc nos

dcterminandi

retulerim : Contra vero perce»

4 ptionesfeniuum, imaginationis

Sc memotias, uractioni obje&orutn

i 1 Sc motuum incerebro excitatorü

diverfitati aliquampartem

(12)

*3 48»

tur ita ad intelleftum ceufaculta*

(cm patiendi percipiendique,quip-pe quain animam patet

quafiadi'

tus, perrjnere cenfentur,

Thefis III,

Cseterum mentis & corpo^

ris fun&iones qusedam, ex

infti*

tuto conditoris inmodum ferme

caufassquivocasaiia reciproce

ab

alia dependent, & aétionem

&

paffionemirareciprocant, utmo* ) '

tuscorporis tanquam caufaocca* 1

fionalis excitent in mente cogita*

tiones, condirionem corporis vd

objeclü unde motus venit

repra:-ientantes, &exadverfo tnentisi-dea??qua2 extentionemvelaliquem

modorum ejus pro Objcfto

ha-bent , ipeciem corporcam nun#

quam non comitentur j Natn η t PEus Opt: Max Animam

corpori

(13)

-4$ f B

ea lege uniram

eile

voluit, uthasc

quodäcertomodofentiretaut

co-gitaret quoriescunque corpus aur

quscdam ejuspartes ccrta quadam

ratione moverentur j & vice

ver-fa, utcorpus

vel

partes ejus certo

quodam modo etjam moveren¬

tur quoriescunque anim3 certa

qaadamratione fenriretveicogitaa*

ret : in iithoc aftionumSc pak

fionum commercio 9 cauialique

cogitationum rnentis Sc motuum

corporis reiatione& reciprocatio.

ne poiitam eile unionem 5 gravi

decaufa nobis probabile faflum

eft. Cogimur aucem

adinftitu-tumhoccedivinum recurrere,quia

nulla rarione adfequi poflumus

quomodo corpus in animam in. corpoream aut h^c in iliud agere

poffit ? curenimailusaliquis

(14)

fes 6 g*

iuuin externorum velinternorum

edatur, e natura iolius mentis

quippe qu^recipit, nonpatet, nequepoteft objeétum quidquam inaniniamimmitrere5 quod iui i, deam inducat, Quippe nulla

eil:

habitudo intermotus corporis de illas qux eorumoccafione in inen·

teexcitanturcogitationes*

Th: IV.

In apricoeft: mentemjuncilani elfetoticorpori5 quameunque e-nim partem oflenderimus,

dole-mus3 apoplexise enim? paralyfes,

ruulta experimenta 5 ipiorum

nervorum ex cerebro orien-tium 3 iparfimque ad reliqui

corporis extremitates

pertinenti-umtextura aperteteilantur, neq; motum corporis menti occafio-nem darealiqua ratione ientiendi aut cogitandij neqve corpus ad

(15)

'β 7 S*

Volantatem mentismoveri> r?iii

Ii-ber in cerebrum aditus

regreflus-quepateat , Inde liquet cogita-tiones mentiscumommumcorpo¬

ris partium motibus non recipro-cari. Indefignanaa igitur illa par¬

te,cujusmotus cogitationibuscer.

tisimmediatefunt alligati, in di-veria eunt Philofophi Verum non infrafta eorum audloritate ,

quiopinantur mentemex

occaiio-nc niotuum,in tradlibus albisftri-atorum corporum iuperiorum &

mediorum, ipioque ovali centro excitatorum , άμίσως fentire,

ima-ginari & niemimfle ; Memoria?

explicandse nonalia iententia in

pratens magis iniervire videtur,

qvam, qua cenietur, certis

incli-nationibus glandutepinealis,

fpi-rituumque

exilla

egredieruiumfor#

(16)

Η 8 »

mis5

quando alio

ac

confveverüflt

modoexeunt, animascogitationcs

proximejundtas

elfe,

Totumve*

rocerebrumipiamiocietarem non

prasftare plane

peripedlum

habe-mus, duplices enim ejus partes

fuppeditarent menti

occafionent

unius objedti duplicem ideamha« bendi, denique omnes ipecies

in

memoria hoipitantes 5 quoniatn

fine motu non iunt, obiigarent

meutern, utiemper de

objedtis

abientibus quorum notas iiintjCö*

gitaret,

Th: V,

Sperare vix aufim

fore

, ut

quid

fit memoria

clare

lntelliga-tur , nifi cerebro cutatius

in-fpefto,

offcenfoque

,

quomodo

ipeciesimprimi inibi

conlerv^ri^c

(17)

pol-Ίδ 9Φ

fintpriori idea comitara? ; Cété* brum itaque expendenn ? licebit

animo concipere, texturam

quan-dam fiiamentorum retiuiutli, ac

moliitia admodum flexibiiiü

diver-

fimodecontorrorum,quariniuper-ficiem venrricuiorum interiorem

colieda terminantür*fpirinbusque älluuntür,ac feparata tenentur. Uc

Vero objedrum in fenfus

agendo

nervorutn fibrillas liiövet

^ iilico

movetur & illa pars qü'kin

füper-fieieventricnlofum ? feu fibrarum pléxii terminatur > ex quo fit uc

Spiritus qtiibus Caritas jfta

diften-ta eii, in foramen, quod circa

mo¬

tas fibrillas hiaicixillabanturjeam·

que formam quam apertura

defi-derat

fibiinduant,

iuoqueillapfu

r moveant proximos, & hi rurium

Contigua lerie vicinos ufque dum

(18)

ven-<&§ιο&3·

ventumiueritad ipios^ quiex

ar-teriis plexuschoroidjsappulfi, ex punitisglandulär foramini plexus,

verfusquod jametiam

propendet

maxime oppoiitis

egreffuri,

ne-ceifehabenteam formam

affume-re, quam apertura difignant3

fic

utinterfibras currentes

parvosvil-los, quibusfibrarumcorpora

ve-ftita eile credibile eft:«, dimoveant

fledlantque, ac iui curfus formam imprimant, nonvaldediffimili

ra-tioneacfi viatorfilvam ramis exi« mieflexibilibusimplicatisque

com-miilam traniiturus obfiftentes ra»

mosdimovendo diiponendoque? corporis iui formam relinqueret, non perfecte prima vice, melius

tarnen, meliusquefi frequentius

eandem viam iverit ; pari modo

fibrilliE, earumque villi tenaces flexura?;curfu ipirituum formars,

(19)

«3ΐι|·»

iilifpeciegqua?objedlopnefénteία· perglandulaefögiataeilredhiben»

dxmfervientes, in cauia iunt> ut

mens ideäcorpore^ ipecieicomi· temconremp!ata,eadem

cogirario-nisformam iubear, idqsex fcedere

quodmenticü corpore

intercede-re diximus3 ficonungatut

veitigia

curiuipirituumformata, ieu

fibril-larü flexuras &pori apertinonnihil obliterenrur, faciliustamen denuo

ι . * . ·

f apenuntur, fp;ntu iolIicirante,ac

priftinamformamreiutnunr,quam

aiii qui talem formam nunquain

habuerunt. Iraquefita eilmemo¬

ria corporeainhabilirare5quseporis

ventriculorü cerebri fibriiiisqueac

ι eorumvilliscuriu ipirituum apertis flexisque maner, eandemformam

denuo fubeundi. Cumigitur

re-cordari volumus alicujusrei, ea

voluntasjunéla eil cum talimotu

(20)

glan-ۤ I2$f

glandula:,

qui

eam

verfusillam

par*

ternplexus inclinar5 ubi veitigium ?

reiquasfifasexaratum cfl: 5 quo

fit

ut ipiritus in corpore conarn com

tenti, verius lllam partem emiffi?

determment eodem aiio ι qui iiin

f

porosdeiideratosincidermt, rcdu- i

(ilaiuper giandula fpecie, extern*

plo reiquam quxrimus, in men·

tem venit. Saspevero

unumexa-lio nobis meidit , ut plura quam

qu^iivimus recordemur, namipu ^

nrus motus obit in pluribusfibriiiis

quadam connexione unitis, quse aiiumpra una piica reliquas

ejus-dem ordinis faciiimeinduunt,haud

iecus quamcharta in plures rugas,

cenvoluta licet explicate didufta (

iuent, iacilimc tamenm easdem

Complicatur.

The: VI.

Hiice rite

perceptisverc

vide#

(21)

*§ \l Si

murcontendere,memoriam qua*

tenus pro faculta^e recordandi iu?

mituripiamanimam

eile^fpeifta-tam quatenus rerum pr^rentarum

pluresideasiimuldenuo reiumere poteft, eademieriequapnus

ad-tniiL· erant diipoiiras, qua?adipfi repra?ientandas reseasueoi prakte¬

rnas qualesiunt, exoccalione io<

lius ipiritauai animaiium fluxus,

pecuhares in iibniiis cerebri

ob-euntis moriones qua? ejusdem

iunt rationis ac ea? qua? antea

ab

iisderii rebus pra?fentibus produ¬

cta? fuerunt» excitantur. Utnam-queab anima reliquorum (eniuum

munia, pro ■ quorum

diverfis

a-étibus nomina diveria iortitur uc

guilus, auditus &c# (

Γι modo

reitecomparatafuerint orgaria ex

dignitarte pra?ftantur) itaetiam a* étus recordandi dextre

(22)

turfibrilliscerebricommode feha*

bentibus. Qvemadmodum

nul-lusfenins memoria fimilior quam

fecunda imaginatio, ita accuratum difcrimenhabendutneft* Quan· doitaque aftus memoria?

produ-cuntur, debet(piritus! animalisin

pluribus cerebri fibrillis,

ejusdem

generis niotusac fuerunt ilii

ipfi>

qui alias å pra?fentibus idearum, quas denuo recipimus,

objectis

excitati fuerunt,ordinatimobire, iervans eundemcurrendiordinem

motusque rationem, ac iscujus occaiionc prima? rerum quas

re-cordamuridese certa conneftione

unita? , produéla: fuerunt. Sed aftus fecunda? imaginationis5occa* fione variorum motuum in fibriU

Iis ftuxuSpirituumdenuo

exeitato-rum producuntur , fine ulla ordi-nis,quo ipiritusanteaex una

(23)

fibril-lainaliam tranfiliit,

contemplatio-ne: inde etiam idea? finerefpeftu

adordinem prima? receptionis5

i-maginationi redeunt. Pra?terea

excitaturmemoria?aftusoccafione

ioiius ipirirus animalisfluxus 3 quo nomine åienfu communi ieu pri¬

ma imagir.atione diflert, qua? ad*

mitrit ideas non occafione ioiius

fluxus ipirituuin ied quatenus is interventu nervorum ab objedis

excitatur $ denique repra?ientant idea? memoria? res pra?teritas

qua-les funt? & in ie ipfis, quomodo prima?imaginarioni iifiruntur 3 Sc quales iunr re(ped:u ientientis,

quemadmodurn adtu ienfationis

percipiuntur, hoc tamenintereft,

quod fenfatio qu^e alioquin

pri-niamimaginationem pra?cedit

eä-deminadibusmemoria? iequi vi¬ deatur? primumenimin mentem

(24)

4Mg*

Venit medicamenti olim iumpti* demde ejus iaporis, cutn autemhi actusalter alrerum citiffime exci-tent,vulgo diftmfte nöri animad·

vertuntur*

The- VII,

Notandutnveroquod

remini-fcentia hoc nomineå memoria

dif-fert, quod rem antea perceptani

noniolum denuö percipir 5 ied et-iam conceptüpuro perceptioneni recognoicir. Quamobrern memo·

riaidea^reditüm iemper

comita-tur 5 reminiicentia non item:

hac ratione non inepte retundün-tur 5 qui animam iniantis ullas

cö-gitahones habuifle, pra^fradtc ne-gant, eoquod earum memoriam

non coniervet; prxterquam enim

quodfpecierum qua? tunc impri#

muntur debiiitatem ac cerebri

(25)

#iolliciemincrepirare

poflem

5ncM iandum quodfpintusa

nimalts

mx*

quabilifiuxij

vehementer

&pet>

iurbate incurianres mentem per* ;ceptionibus>,yiqueadeo

mancipatå

tenent, ut ad mreileCium purum

aftu reflexo attendere nequeat *

ideirco licet memoria;

vertigia

in* delebiliaeffent, nihilotarnen ma¬

gis mentem

ad

reminifeendunt

obligarent:

etenim

novitatis

nota*

tioimaginationis

viresiuperat,

de¬

betigitur mens conceptupuro e*

am percipere , aftuque

inteile-ctusreflexonotarepriorem vicem

quandoobjeétu

obverfabatur

tite* adem idearedeimtereditum ejus iimul percipiat>perfpiciens

ie

non prima vice eam cogitationem

ha¬

bere:quoties enim inmentemno*

bis incidunt aliquot verfus^ quO$ nunquam

legifie

meminimus

mCé

(26)

4$iiu

ftiöriaeflr^iivcro mensfecum repii*

tet eos anteaTibi leftosvel auditos

effe,eftadtus reminiicentias, qui

non iemper adeftmemoria!)

nam

quando qimlam tumultuaria le- "

étione auditioneve percipiuntur , f.

fieripoteft, utnon tantum otiifit

anima! å preceprione ut in fe u

piamreftefti poffit, Aceedit&hoc

quodpuerorumcerebra continiio I peraccretionem augeantur,ex quo

,

fitutveftigiamemoria!

perturben-

|

tur &evanefcant*

The; VIII, |

Rerum prseteritarumideashoc citius &

expeditiusrepetere

poflu-mus, quofpiritus earumnotasfi>

brillis cerebri

altiusimpreffit,

ita-quenon obicurum eftplurimum

conferre ad bonitatem memoria!

$

humorum,

iangvinis ac

(27)

4^*8»

Um temperamentum,fibrillarum·

*

que conformationetn > quse ii

ni-mium iiccasiuerintjimprciTionem nonrecipiunt 5 iinvapidaj eflutita

■f impreffione diffluunt 5 tenucs,

f ab objcftis Sc facile pati ? &

ipcciesimpreflas diftin&eretinere

poiiunt* Spiritusjuila copiaäqua¬ lem ac temperatum urium currant neceffe eil, ne prse

paucitate invalidas ipecies

impri-mantautjufto abuadantiores

eas-dem confundant5 autdenique

ju-ilo citatiori flumine pertinaciter

in quesdam poros ventriculorum

cerebritendentes3 motum

glan-dul^3 ipfi menti qvemadmodum

fit inphreneticis, prxripiantjquod

ii magnus hiatus in aliqua plexus

parte pateat, is fufflamini eilepo* teft5 quo minus reiqua^fita^recor.

deinur} licet enim volujitas

(28)

nifeen-41**I»

rtiicendi irrtpcllat ipirkusver/üs ifc

lam partein plexus, tibivcftigiiirti

cxaratumeft5 abripi ramett pofi

funt reliquorum ipiriruüm mäjöv

rem hiarum pet&ttiuiiicuria, tt

poros deihnatosreperire aürlub* frenequeant; adde* qnod fr invh*

einia fora mini? dilatatiy fint pör'if

qüi apcricndi foreiit coardfcentür,

fibriliis vicinis, prioris apertur#

ampiificatione eompteffis,

The: IX

Mirabiles effedtus memoria

arrificiote, qua arrem quicalient

aliquot millia

vocabulorüm

lernet

tantümmodo Iedtavetaudita,certo ordine fecundumnotös charadfe* resrta collocant ut ordine quo.» cunquectiaminverfo fi plaeet

fine

haditatione recitare queant,

ad-^

mirari definimus > cum

(29)

,

(Suni habémus quam facile pöfi ( ömnes qöi fnnul antea

aperti

fue-runt proprer peculiaretn

refpe-étum Sc eonexionem quam inter ie habent reeludanrur , ii

mo-r douatisiuerit apeftus* nam

fpi-ritus qui ad eum

vehementer

cürr

rtint impellunt iecam contiguos

in eum fere modum , quö aqua

delabens, aéra fecum adtrahit? qüi ut pnmum priilmum

curfunt

äc formäm reiumierint, eadem

quaanteapro penhone exuno po-roinalium ihfiifunt, ut aiTurnptcé

primo veiligio caetera qu^

ad

eant

ieriem fpectenr iacile

periequan-tur. Quod

ii

alicubi

iapfi

fuerittt

denuöHicepto opuseft ut

preiTius

priörum vertigoru ordim

infiftant,

cogitandum prs&rerea

fibrillas

cum prima vice fleCtebantur

ac-quifiviife iacilifatem easdem

(30)

«§ «8*

xuras recipiendi, non alitcr quam

papyrus plicata, unaplica affum^ pta reiiquasejusordinis iacilinego*

tioaiiumit, proinde etiam ad a·

(ftiones quasobivimuscu impreb fiomcerebro facta erat diiponi" mur$ Hinc patetcurequus Darii

Hyftafpis redudtus m locuni ubi

pndie txminam iniverat hinnitum

ediderit, cur canifufte graviter

verbetatofine intentatione verbe*

rum timorem injicere poffis

5Sc id

genus afe ammalium brutorutn

adtiones, arque etiam noftra: u

piorum

fiantjutquare

medicamen-tum cuius acerbitatem antea

ien-iimusilne eodem ieniune

confpi-ciquidemvel audirinobis poiTit5

quaj diduftius exponere per irn-peratam brevitatem non licer,

The; X.

Arida ienum

(31)

$ it Ζ*

fiones fuicipere nequeunt, &

ti

non nihilfledtanturpriitinoftatui, ta meniemoxrePcituunt, propter· ea nihileorumqua? pauio ante

ac-ciderunt in memoria habetur, ju* ventutis autem iux fadta ienum

memoria exciderenequeunt, quia cerebri partes induruerunt poit-quam faciiitatem ieie aperiendi

acquiiiverunt. Tempore ni a tu-tmo cum cerebrUQi adhucliberum eft arerum veiligiis,

qux mente

penfitamus, memoria: Sc faciiius tradunrur Scpertinacius miidenr.

iibrse enim non"modo va

poπbus

tum temporis

digeitioneperadia

nongraveicunt,

verumad

celeri-orem etiam motum refectee io# mno aptiores redduntur

,

quoni-am multarum rerum delineatio

veftigia

perturbat, Humor

mor-bidusquacunque

decauia m

(32)

*2HS*

broinvaleicens non iniufficiens

eft

memoria? veftigiis

expungendisj

perinde ac

humor

papyro

iniuius

omnes ejus plicas eluit3 ut

nulluni

Urefacta? fit poftea iuperj

ka"

que Meiala

Corvmus

gravi la*

bprans morbo ? nominis fui im*

memor factus eft, quippe

via:

in

cerebro ope fpirituum

format#

lenta pituita

obitrucfoe

eranij 9 contrario quicquid

obftruitiones

diflolvit ac fpiritibus

viam

aperit

per meatus

cerebri,

memoria

0-pitulatur.

Ciementi Sexto

font:

Max: exvulnerC jneapite acce«

pro eamemoria?

feiicitas

obrigiife

iertur utqua? lemel

legiffet

jugiter

deinceps retinueret,

The; XI

Memoria? impoftura

quibus*

damaccediile

probabileeft,ut

ftm

praa

aliaque

facmorn

iautum

(33)

gira-II**»

gitara

libere

proidTi

fint

a

feperpc-trara eflearque iupplicio

fidern

profeffioniiuxfecermt3

licet

enim

ipfi actioni,

cumineo

maxime

efTentut rem defignatam

capefle·

rent, quaqua ratione

interceifuni

fit, formaramen

fpirituum

egrei-iorumexfenfu communi, ac in mufculos tendentium cerebrore-ceptarei

facfhe

memoriam

pryda¬

re poterit,nam iola

voluntas

menv

brum quoddam

movendi

non

im-parhabetur,

ipiritibus

in

muicu-lostranfituris debito curfu infor-mandis, proinde membraetiani

cum minusvalemus prolubitu mό¬

νεmus, cum ramenne in

floren-tiffimo ilatu omnia ex arbitrio,

memoria redte committamus^ ut

enim ideam hibeam rei cujus

re-cordari velim, necefle eilut ipe*

ciescuiea unita eilfupergiandula

(34)

cfiigi-m t* fr

effigietur,

quodut

fiat

non

eft ab*

ioiuteinpoteflrate animae, quippe

quae dum ψ^Α<τως domina

eft

mo-tuuni tantuingianduise, ipirituum

curium neqve augere neque

mi-nuerej ied tantum determinare valet 5 itaque veftigia ii levia funt,

non prompte aperiunturi curius

etiam quo ipiritus in cavitate ce*

rebri feruntür in aiiam partem ÖC

ipios &glandulaniavertere valet, ut autem pertinaci defiderio

re-cordandi obfecuta ad poros fub-inde qui aperiendi forent fe

qua-qua verfum vertendo5 ipiritus de-terminet? fruiiratarnen efl:} quo-niam longius quam ligamenta* quibus trunco medullär! efl: alli-gatay permittunt? non pertingit*

The: XII,

Memoriacorporea abintelle-iluali qua; fine phantafmatum

(35)

exer-€·§ 2;§*

^xercitatione in mente a corpoi

ris vmcuiis iaxata aff/ecam vicem

prasftarc debeat 5

di

itingvitur

5

quis enim

infieias

iverit

mentem

etiani extra corpus & organa

fen-iuum cogitare5 varias

jdeas for#

mare, easque

computatione infti#

tutainter ie contendere, atquifinc

memoria? vincuio componineque*

tint5 eoque nec ulla concepruum

additiove!fubtra&ioaut iumma,uc

in ratiocinatione accidir 5fieripo-reft\ Nam. funftiones hominis a(c invicemdependent: utigiturin

ad-jniffione idearum aliquid

corpo-reurn repra?ientanrium.

(a)Ratioju-dictum,Judicium mtmorUm corpoream,

& hdc rurfum tmAgimtioncm, tmaginatio fenfdtioncmpr&fuppomt $ Ita

qua^cun-que ad fpiritualem & cogitantem

lubflantia pertinent percipiuntur

pracipueperconceptionemperqj

D ι

rocmo-(*) Xejrnwd,Vmjfws

(36)

42285*

memoriam intelledualem judicio

ac tandem rationi iiftuntur. »

Ceteruni 111hac ftarione 5 utpote

cuminomnibns, qua? docendi

iu-mus infignirer nobis

exuiufitme*

inoria corporea, admtendumeft,

-uteiquod opuseft

firmiter

certoq,

ordine infigarur 3 iortius autem

imprimuntur 9 qua*

ciaréatque

diftinde percepta iunt , item

evidentibus cauiarum ,

effecto-rum,loci3temporis, &id genus 7

aliiscircumftantiis adnotatis,

con-nexa arqueordinata;juveritetiam non parum ad fpcciemaltius

Infi-gendä dcfiderii öc

admirationis

ab

ieftus 3imprimis iianimusindiver«

fa diftradtus non fueric.tempera-to Jftudio diftinCte

ponunturipe-cies in cerebro, fibrillae habilio-res redduntut, & fiqua

obftru·

Aiöne laborent> illacrcbro uiu ,

(37)

epul-<129g»

depulia, ad facultatem fpeeierum cxpedite recipiendarum

liberan-tur, verum uteas lantfrus

cufbo-diant crebra repetitione opus efb

ac collatione,

,qua compofiracum iimplicibus generaliora, cum

ipe-cialibus meritisquadam

refledlio-neconnedtantur. Sed plura

per-iequi hic rerum mearum ftarus

prohibet, itaque ut ipero

pluri-ma perhaecce

, qu^ in tranicurfu

tantumoilenfa iunt intelligi

poife*

ita B. L+

qua? tua efteruditio 3c ^quanimiras precor velis

qua?de-funt fuppiere,

qua?que oculis tuis

iubjecerini, non nimis inclcmen-ter

inrerpretan, quod ii quoquo

modo placeanr ut ieie

pro veris veriveialtem nonabiiimlibus

probent velhoc nomine iuntamplaiatis,quod

tibi ramen grata

(38)

Γ**'

Ad

Virum

Huvenem

Literis moribusque eximium

Dn. Μ

AGNUM

GABRI-ELEM DETTERBERG,

amicum egregie cdrum

Cum eruditam de Memoria

Diipu-tationem Publica; lud.

permitteret.

Θησαυρού

fciuv

θ*'

et

μα

ßoojew

rf-νίλ-Μημοσυνην tgyav, <rso μνημης dCr/pa

Truty-%"» , , n Ευ τι ο]ζβΐλίως σπίνος νυν, (φίλταΰ ί,ταίϊξΕ. TxJts σννήίομενός m tyω χά&ν έυχομ&ί ολβον ! Ο. SMARiEUS«. WS·

References

Related documents

bene qvadrat, qvod videlicet pari addita facit imparem, 8c impari addita facit parem : hoc. enim ipfum accidit etiam ternario,

im * quod ens creatum eft finitum in tali ni- natura, nihil habeat in fe per quod illi. oc repugnat habere in rerum natura ali- □r; ud Ens creatnm fibi fpecie

eft qvod ipli impucurare confveverant, nam Eptcurus Solus inqvit Cicero vidit pimum ejfe Deos, qvod tn omnium animis ,eorum noittiam imprefferit natura (ic). Et infinua fåne

audiunt, fed etiam animi &amp; corporis bona aut mala, quatenus eo modo fefe habent ad cognolccndi facultatem mentis, ut rationc. boni vel mali

Imofi verum eil, ur quidem eile arbitramur, omnes colores unius. ejufdemque eile indolis, non refifcius pronun# \ ciamus albedinem qu* in pariere

poflit fuftinere» Cujus rei alia non eft caufaquam quod calor folis tunc tem¬.

cent, qui non voce tantum, verum etiam o- culis quafi aiiisque corporis partibus, geftibus conformandis deftinatis, auditores alloqvun- tur, iignis equidem ii npn magis certe

periculorumfy defiderat\ prat er hane lau dis Gloria: qua quidem detrafåa, quid eß. quodin hoc tam extguo