Dispvtationvm de allegatione scripturarum tertia de similibus allegationi qvæ infra eam sunt ratione simplicitatis & rerum in academia Upsaliensi cum consensu ven. facultatis theologicæ publice proposita præside Martino Brunnero ... respondente Olao D. Re

Q. É. V. J>ISPVT ATIONVM d ε

%

sA ALLEGATIONB SCRIPTURARUM TERIU

SIMILIBUS

ALLEGATIONI

«QyJE INFRA EAM SUNT

ratione _{fimplicitatis&rerum}

ln Acidcmia

Upialicnii

Cum

_tonfenfu

_Ven.

_Facultatis

Theologieλ

publice

propofitA

V R Λ S I D Ε

MARTINO

BRUNNERO

S. Theol.

Prof. Ord.

REi?ONDEK.T B

OLAO D. REPPLERO

Ad dicrn 27 fa». Anne

Μ DC LXXtI

ÜPSALI A

feuudit Henrichs Cufio S.r.M. A

TL

_{TßVE'RE'NDIS,}

_AMTLISSIM1S.

CX iÄIiiJiiJÄ_{£j£ VIRIS}

D Ο ΜΊ Ν 1 S

M. OL A O S W Ε Β IL I

Ο,

Primaria! Eccletiarum Holmenfiiim Paftori digniffimo, S.* R.® M.tls Conciona#

tori Aulico_fupremo>ac

Coniiito-rii _{utrjufque Pcacfidi}

graviiümo.

M* MAGNO

PONTINO,

Inclycseejddrni metropplitan« urbis

Eccle#

üx _{DEi.qujead S. Jacobum}

_eil,

_Pattori

mericiffimo, Coniiftorii Adfeifori

dexterrimo» acSacri ordinis

iniul«navalis Stiperinten-denti _graviffimo.

M. DÄNIELl

WALLERIO,

antehac R.* Μ.?? a Sacris concionibus

vigilanriiiimo,jamveroEcclefia:

Gotho-burgenfis confirmaro Pailori

ejus-deroque Djcecefios

Archi-prajpofico djgniiiimo.

Mtc&natibust Promotoribus ac tlim Priceptoribut

meis multa Ammi revereutU _{fujpiciendts per*} fetimque colendisφ

y,

Ampliflimi

Viri

ac

Domini,

Ej4

eft,

prorftis

ut

in

animu

meritorum

onmium qui

indoles

frugi funt,

grataq;

Vff

^

fe

quibm

commode

profuerunt

7

Validam

, '

fui

memoriam

[olicitumque

gratitudinis

tefian*

da

_ßudium

_rehnquant.

_Hoc

_β

_qu£

_alia

_ycum

primus

cura

iL·

efficit,

_qua

mcnti

ereElrt

impen-ditur_yut

_{probe iL·}

_formetur

_kertfque

_ac

_bonis

artibm

_Jubigatur,

_quo

_vit£

_{ratio deinceps}

_tanto

felicm

tniri

poßit¥

Ejufmodi

infigne Veßrutn

inme

olim,

idque

platte

_paternum

extitijje

meritumy

utboc

unum ex

tot

alm

in pr^jens

commemorem,_qua

decet

yideßy memori

_pla¬

que

agnofco

mente,

&

dum vita

er

it

Venera-q

bundm

agnofcam

femper.

Onde

quam

Vobis,

IS

'

felicitatis

me* ut

magnis

poß Veum

au£lo+

ribus_y

_ita

_&

_promotoribus

_{benivolts, obnoxtus}

ßm

y

tiemini

non rerum mearum gnaro

in

con-fejfo ejje potefl. Iditaque

oppido

e

re

nunc

meΛ

ribut

efi,

ut

aliquod vicißim

_me#

_in

_Vos

obfervant'tä

P<r*

_{teßtmontum publice}

_extet

>

quo<NSfingenua

de-biti

_ojjicii

_mei

_confeßione}

&

ejusfattofflplen-α

«i ι

nßrmitatis

_me<t

mode

[la

defungi-interpret

& tione_queat.

_Hafce

_infe

_partes

_hoc

[ufcipere

con>

fidit,

_{quodjam jam}

in

_{facrts ßudiis cxigui}

pro-feSlus

mel

fpecimen

molior, id.jue

_occafione

_hu~

jus

de

allegatione

Scrlpturarum

operis,

cut

inta

eximiosamnomen

_rejponaentu

_mihi

_{indigno dfr}

f

recontigit.

Kec quid jimpltßimls tiominibus

Veßris

in grati

obfiqu'n

pignus meliori

amenotλ

exhiberi

_poßit

_fcio>

_qut

_tenuitatis

_meame

conjci-entiametiri

_necejjum

_{habeoJBemgrio}

_proindt

_ac-

_^

ciperc

digneminianimohoc

_qualecunq-,

_officiige-

_ir.

nus,

quodfimplici

_reVeretitia

_Amplijltms

Ko-minihus

_{Veßris ohlatum}

_dicatumque

_eo,

_qui,

ιΓ

q'

pramiffo

ad Deum Optimum

ac

Maximum

ca-

al

lidoinjeros

duratur

a annos

inco/umitatis

Veßra

ti

S!

yoto,

_perpetuo

ex

tenore

debiti

mti

futurus

[um

ti

Yl

Ampliffi"01

Nominum Veft.™01

te Vpfaliat d,8Jannat» Anno 167a. ir 01 re Olfirvdntifimus _^ tmtor Olaus RsmiKuf»

p

Ό-ι_to¬ ter k" rUS tä (Ti¬ li C» 'C· i 0-«, 4-te loj DlS ΡV T AT I OΝIS III. I Μ I L I B ü S ALLEGATIONI T η εsis I.

fnit de _{illis, qu*}

ljpg£>pra

allegationerri

funt,quantumquidem 1_vr^Xfii v · ■ Λ

propotin ratiopoim*

5^^ylav:t.

'

Sequitur

eo-j.dem modo deiisquie ^-^^infra cain exiftunt.

éx_{quibus, uti}

dictum, percracians fm ul

_i"g"ioncm

intelligetnr» an & qtutenns qu*rdam funt qua.* juxta _{allegationem poni poiiinr. dam}

II. _{Quemadmodum iupra diximus}

quscdamin_{Scriptum occurrent.a f pra}

allegationemponi ratione vel compofi#

tionis vel_{dighitatis: ita& hic iufra alle¬}

gationemaliaponimus rationefmflu ta- rationevel

ιΰ,alia ratione_viiitutis;

quorum priora

veritatem,pofteriOra oppoftam fa iita- tisvel

V1^'

tu »ii · tatis.

tem _{habem. illa tum mtra tum extra}

fcriptnram ;polleriora_{tant um extra} eam

inveniri_{poil· nt: ndi quod hujiiS' feqiii«} oris_{genens iliam}

qu«da.ri commeiiiDra#

re (anclita i_{ejus nihil officiat.}

III.

_{Qn«oblimpiidtatem}

_infra

_al#

legationemponuntiir,id eft,ou» minus

pluresmintdquelutenios,utioqui iole*

Hesconcer sunt

ST nuda

Ϊ04 De

Simlibw

mus,cornple&iturmf.nrisa&us _>

vel

_rei

9. ... concerounc,

vel veréa Si diäionem

;

feu

ve*"

'on.

'n

hac

fenfus idemvel

diverfnsfit.

Utrin-ctminrve! quealrqtiid a'fcgationi tantum

(imileoc-aii^ioDcm. ciurit:_{qu«fimditudo & externafpecies} inaliis_{partibus &exemplismajor,inaliis}

mmoreft.

I V. In illis_{quacresconcernunt}

,pri-mo loco hic qiiidem _{poni pote't} anda

Μ ε κT i o rei ejufdera; qnajfcilicet Sialibi 3vel inlocofcripturae aliooccur#

rit. _{Qniaverononomnis mentio} fimili-ålENTIO'

tuc^nem

allegationis

habet,

ejus

diitin£bi

expoiitione hicopus eli Er primo qui-ftNårratio ^e,n '^aare'^aYratione

feparandaeilet,

hoc nomine,quodmentioiermofit

bre-vior, Si remvelfummatim vel_{parte tan#}

tum unaantaltera_{tangac: narratio au*}

fem fermo _{probxior fit, & per partes}

pf re dijjeftus. Sed quoniam in (crrptu-ris _{ex^mplaoccnrriint,quajiriter brevi#} taremft _{prohxitatem quafi}

_medialunt,

minushic iilas duas _äliquid

tommemo-randi_ipeciesdiftingvimus. In _quoheut

fuum _{pretium intemeratum}

_rrllnquimus

Iis , qnasdevocumdiferimine philologia

Latinanonnnnquam fubtilins difpüta'i itaviciiiim_{e^pe&amus bona cum graria} rrobif licere hifee voeibnsSi

_qtnbnfdam

»liia accommodate ad _propofiturri

Megatiori το f tönitnutija&uri gratsas, fi q"« auf hit

commodiores dederic, aur has com*

moduis _d'geffcnt.

*' _{V· Mentio autem}

variet^em

al

am Sju*.r«ii>i habet _{quando refertur adjfes, qaaaitntas»ufc*} firinentio:aliarrj_q

a^dAi^ferrur

_{ai auf·}

m sm_{ejus qti mentiönern facit, Priort} modö_{magisinfe confiderätfr.··}

_efpeötut

fnimillead res _{magis ilh eduri -al»·} ed_:

> _{.modo poiteriore adtubjedts, η quo}

_eii<

qualirares _aliquas magis esterna«»

tvla-tionem_{lufeipit Ergoinfe ,five farionc'} rerum,de_{quibus fénrocti} , cönfidera-ta_{mentio, velabfoluté derea!i}

qua ana,«

cujus alibiindemnoη fit memio,

joqid-.tur:velde re t_dåtm, vel de rf ,

cujus & ali©löco méntioe'ttaty vélde-i

A

hiqué de fedtfimU inftitmaed. Méntia queabfolutefir, aLfolutu dicipötéft,es¬

teras de rebus iifdern, ßmihbusy yel

diiömilibus,infe vociim ionus oiie d,t ironmale relativa*dici,cum Si in'erret

diilimdes _{prout tales funt. ipfa}

diffimi-htudoreläes >_aliquafit. AbfoUir

?

nicn-( tionisexemp'ümprarbere poteitdia apad

Apofto'ü judam.v-9.decer amine aren-^ _{angeli Michaelis}

cumPiabolo dec- _rpoié

M«is: quam in aliislenρter* f..„re

io-cis exrareminus_expedifurn

_fuerit

_{ode. a}

» \ dere,

Quod ii dicas exntilTe tauten inf

1 % _fcri*

ϊοί De Similibm

fcriptisaliis,auttraditione aliqua

;quod

iios _{hicquidem ill medio} reiinqnimus:

alirer fe habet illa Pauli de membranis ,

ι.Tim. iv. I uc hoc _{exemplo in} hac

fe contenris eCTeliceat. At tibi in hiftö- * ria Elia» 1. _{Reg. xvin. 31. tnentio} fit dtiodecim_{lapidum , dequibns Sc Mofes} loquitur Gen. xxxi 1. 28.jam horumlo-cortimaher alcerurn habet ad _quem re-ferri _{poteil, ut adcum qui mentionem}

_'

rei _{ej ide»n conrineac.} Sed _mentionunü

relativaruna ut _{pitires ftint fpecies,ic'a}

Sc _{fingulis fua exempla, quanfum in} hoc _{negocio fatis eit, infra fubjicienrur.} VI. Micatuem notandum , primof

Deea ob# queriiadraödum ad /tridius _acceptam fetvatiunes _{mentionereqiuriturjUt}

eafit derealiqua χ ^

diufc _{fermobrevior: itanon videri neceffari'}

j

11m, hicquidemj utobirer, _{Sc inter}

agendum alia>five,ncvulgo loquimtir>

incidenter ea inftmita fit. Poteit enim eciartiexprefefibinftitui, _aut faltem hic

ita _{capi, Detnde oblervaudum in}

_hac

quidem cradatiorte ad eandem mentio#

nemfatisefle ,fieain locotaneumalter·

utro occtirrat: in altero autem extec #

plenior rei ejufdem corrsmemoratio.

Nain Λ'hoc_{pado fimilitudoabqua}

_alle#

_{, <,} gationisoccurnt.Ca ifam &ufurn h'qus .

obfi'fvatiönis _{cxempla qu«}

_{inferius af¬}

fere acur _oitendenr.

AllegAtioni. IP7 VII. Attendendoadanimuraejusqui

mennonefacitjingenereqtiidem>&extra

C*

fcripcuras,facereeamaliquispoteil, vel nihil_{tonfciusanteaba!ioeandem}

_fadtam,

aut_{poft faciendamede:vel}

confcius

qui-dem , at

finepropofito

eam iterura

fa*

ciendi:velSe _{confcius Sc cum}

_ißo

_propofito.

Scriproiibus Canonicis minus

adicribi

potelf ignoratio mentionis anre in

Scri*

pturis lacris fa&ae:quidquidfit

de poil

facienda. _{Apocryphisautern}

_aliquando

tribui_{utraque ignoratio}

_poteit

_:

_utriique

aiitem _{fcriptoribusgenus}

_mentionis

ter-tium. In volnmine _igitur

_Bibliorum

_, quatenusdici poteft primum Sc

fecun-dum_{genusinveniri,fimdtudo}

allegatJO-nis_{inträ nudammentionemconfiftit. In}

terriovero_{genererepetitionit}

_quidam

re-fpeihis _{fupervenit. In narratione}

_hoc

oifcrimen confideratum _{aliquem ufum}

habetin_{iis,quaEjuxtäallegationem}

_poni

volunr.

VIII. Mentio _abfoluta, quaten«s*emovt-nullam infert_{allegationisfimifitudinem,tur}

_hinc

hucnon_{pertinet. Eodemque modo, &}

_{nientie ab*}

eandem obcaufana,nec mentiorelativa

r°j "t;va

_rfc{,

rerum_{dtßinühum: netunequidem cum rum}

difli-res iibeextra mentionem in fcripturis_miliuip.

faftam fimilitudinem non _ineptam

re-i _{cipiunt.Nec enimvelfpeciem}

poS Df Simltibut

pisi"ter fe habent loca i Reg.ii. »J? fibi difciptilu* Ebfieus tuirulifle dicmij?

togam magiitri

Elise: Sc

2..Tm\. iv ij. , „

i?b? Paohis _{difcipido Tirnoibeo} praeci-pir deaftrrendapenniaiua. Habent ift« *

res_{aiiquammrerie}fimilitudinem _junde

Sc in paiaicevis & exordiis concionum facrarnm ,antalioqui intheologia

homi-je-

cataüaadhiben foienc: 1'ed fimilitu# d *dtarernoraeilabhoc negotio noftro.

Itnirris_{incongrneinconcipne loqneie·}

tnr_{qui prioremifturn locum in}

poiterio-ti 'egar ni eflediceret. Cui tamen rei gtvr.-na faciunr

quidam

, quibus

nimis

proin nm eil per

abnfiitp

vocabulorum I

in_{tabbvstypum ponere : quem eos in}

pri-*iis vo:eafmäirtmg inteli _{gere comper- /} a

tumeil _{Typus enim in}

fcrptnris

_véram f

allegatipnis fpeciem» fen al'egationem

v ramconriner:inhisne_qnjdemfpecies

externa, atir fimiiitudo _allegationis

lo-c-m habet*

I X IHa vero menrio qnarad aliam

refpetaum hab^t, Sc ad inftjciitnfn

no-ltrum_{fpeåat, eft rei vel ejufdem ve!}

_βφ

^wc

fniln.

Dxitur

fiic

nobis

res

eadem

,

non

0

ycfP'

l'

Tantum pront in

fe

una

eaden

que

eft:

I. fedétiam prout non fpecbttnr rnfi in _re j

-IVci cjuide una.quarenus utin alla exiltens

fpeÖa-

j

sur.Resauteinfimilis, hicdicitur, qua

fpe-AÜrgxtiani. 109

fpe&atur

ut

exiftens

in

rebus

pluribujs

Sc

diverfis._{Utraqwe p'enius}

_{exponendg ^5}

exeroplisilluflranda

eil. Reseeciem,qu*

in_{fcnpturis ftib mentionem}

_veniunt,ea>

_Λ dem funt vel genere;vel

fpecie,velnume-

Gcutre

ro. Eaedem genere

funt

fpecies

plures

_»

five illaeattu fint aut fuerint, five efle

poffint} illa?nempequas

μ,ονχΑκ&ς

Philo-fopiii appellant; quam

itidem

variera*

tem _{fcripturse exempla}

commooftranr.

In _{priori genere}

_{exempü vicem}

_{fubire Speocbus}

poffunttna lilain populo jndaico

fella

_^svu,Sai^

annua_majora

, Pafeha,

Pentecofte, «Sc

us

fe-him tabernaculorum: _qua: inftirura

legnntur Exod. xxm. 14. Sic.

item

Deut. xvi. 16. mentio autem eornm porrofiti.Par.ν111. 13. «'bi tarnen

fi

q"isallegationemaliquam

effedicat,

non nieltumcontendimus,prasfertim fi non nifi remote eam iftic eile concedatur.

Aiierrethuc_{aliquisexGea.}

_νπ·&

_Lev·

Xi mentionemanimaliummundorum Sc immundorum. aut iitius generis alia.

Ad genus _pofterius,

_fecundum

_fernen-

_{ycj fecu$,} tiam_{prarllantiumautorum}

_{referri potelt}

dißerftoilla, cujus cum varierate

aliqua

addic« _{defignationis}

_mentio

_fit

_api.d

Johannem Evangeliilam c. v*i.

45Sc

Apoftolum Jacobum cap.

I·

1.

Petrum

Epift.

I»c.l.|.Obiter

aliquis

rem

intuens

puw-<10 De Similibus

^utarethofce fcriprores facros alium ad

«liWsnomn mo_{refpexifie. Exquoiterum}

prdnum foret exiftimare allegacionem

ali-jfiam hic intervenire. Sed newruiu fa »le aiSrmandum eft. Nam

diiperfio-nn iftmsmera nit horum _{quibbet, rem}

i ρbimSc homirses difperiosintuensjnon irem_{Airiproremabum,qui five}

ddperhonis prior merrtinerac. Cerrefine

ifto inuiitu _{icriproris alrerius hnjus rei} mentionemfeafle_{potni , Deinde fi vel} naaxime_{re(pe<äus aliquisinrerhxc} icri-pt'irarloca in'ercedit, non ramenomnis

reipedhr a legatio eft; nt vel ex iisqu« iuprairadita funt intellsgi poteftj& ex

illis_{quaepofthac rradenttirόidern infeb} 1_{gettr. Diximns vero djfperfionem} IrpHeatio Eigenere candem abhifte divinis fcripto-exeoipii ribusindicari,ιιπfeibcervirj jnter

eru-p.iu.o plc* diios non _{poftremi femiunr. Quo·} h _c

quidemad abquam exeniplorum

varie-rarerr) attendentibus fas fit _{fequi· Cum} Jolepho Stabgeto lib vi i. de

emend.

temp Sc anim adCbron.Euieb.ρ. ι;4· Si Cafa bono Exercir. χι v. ad Ännal.

Baron. p. 274.viris inbac in primis

eru-v dirtonis

parteinfignibus,Sc all is,q"idam

'

eriam ex noftns_{difperfionem» cujus in} l.'teris facris fit mentio, _dnplicem

faci-unt, alterasa Afianam _Bab/lonis:

_E»«·

ropae-Megdtmu Iii

ropasam alteram Grsecorum. Qiii ad priorempertinebant Judaei* utebantur

in_{legendafcriptura paraphrafi}

Chaldai-'

caOnkelos, grati Judseis

Hierofolymi-i tanis. Qni.veroad poftcriorem

fpe&a-bant, illi?pfi quos Johannes

«Heiligere

putaturfubnominediJPerfionisGracorum,

Hellend!* five Grascienfes A&. vi.i*

&alibi dicuntur· Hi _{lingva Gracca, &} infacris iridem Grarca verfione

Biblio-rnma lxx _{interpretibus fatta uii, I'}

ie-rofolymiranisnonperiodegrari,

fed

ιη-viii _porins

erant, ut ex adduéto jam

Aåornm loco &document s aliis

pro-barifölet. Videverode hacretota

Qui-ftorp.annoc,Bibi.inEvang Joh,c. vil.

55.& Att.c. χι 2,0.A Dannhaw.

Chri-iteid. A£t. t, Th I.phten. _1. aliofque.

Haecad h _{ijnsexempliqualemcunque}

ex-plicationem hoc loco attnbfle fufficit. nequeenim _{difputatioiftahnjus}

_eft

_loci,

quando non hocfolo exemplo tra&atio

noftranititur. Utenimalia noncircum»

fpiciamus,& quidquidfit de difperfio*

ne,_{geminamfuiiTepopuli Dßlin V.T.}

deportatione

fivecaptivitatem,vixmul-

a

lu

' tacumfpecieverinegaripoteft.Equidem

fi'nc_{quieaspluresnnmercnt(Franzium}

vide de _{incerpr. fcript.orac. cxxvii.)} > Sed _ea

qujp per partes

gefta (unt, ad

gl» De Sm'tlilut

unumtotumrevocare nihilprohibet. Et

pofiro fuiileplnres,neid

qwidem ab hoc

inllituto noftro abludet; De utraque

vero_{captivitate valde} firoilia _occurrunt

apud Jeremiam capp. xxix, χχχ. χχχι. >

& 2. Par,xxx. 8.9. Tob.χι ιi.locifque »Iiis. Et ficut hic non difpntamus, _an

litrinque eriam typicus

fenfus

inveniri

poflit,Sc an reditus ex captivitate non tanrumtribubujduabus, fedetiam de·

cem illis tnbuipollitdta_quoqicertum

efi»

fecredimus, ea qu» utntique

limilia

oc¬

currunt, _{Sc ad q<ίχ noshic}

refpicimus,

Eue _{allegat'onis refpe&u in feripturas}

fa rasrelataefle. Imoetfi Stephanusin

A'5tisc,vit.43.alleganseaqua» detap-tivicare_{AiTyriacaicripiit Arnosc.}

_V

_v. nie.meotionemfa< ia _Babylonis; tarnen lie<ic q iidem_eum

illa de

captivitate

Ba-bylonca allegate vo'uiife exiftimamus; in_{primisqnatenus»lie}

_Propheram

_feq"iV

tur,Sc ut noshicremfpedam'H.

Quo-modoveroidomne fe habear» infra In

capitedeforma ieu variis

allegationum

modis _{exponendi locus erit, quanttim}

quidemhujusa

nobis

pradtari

potent,

Speele.

X·

Medii generis

in

quo

res

fpec»e

/

eademinment»onem venit, exempDm

habemusm Encaeniis, _quorum

Jßcgationi. ϊΐ$

jiem itidem Eva igebfta

Johannes

facjt

cap.χ. ι ζ

inilitutio

autejm

de

forma

dé»

fenpraexrar i. Maccan.

iv\

0.

Hnjus

feftitantum mentionem S Johannes fa#

'

cit: l'jbri iftitis & loci alleganonem hie

noninituujr, ntexhoc Eyangehfr# JöcO

nemoPontificiusprobaverit

hbrnm

ifhim

Mtccabxor^m in _{Scriptura Canpnica} allegatüm, de Canonicum ipfm

eiTef

Q 'odtarneninferre fnittra conarus

e$

Salmeron,tom. ι 4.difp. if* Quanquam fi_{probari poiiet locum}

_iitum

_a

_Johanne

allegattun eiTe, nihdo id magis

1

bros

Maccabacorum ( anomeos redderet, NaminnovoTeftamento, utiommbiis

notumjebam Poemara Menandri,

Arä-λ ti SlEpimemdis dec,item vulgi

ferm

nibustrita _{adagia allegantnr,}

_Sed

_lfturri

locum, quod jam dicere eeepimus,

San&us _{Evangebita non allegat.}

_Aliud

enimeil locumextext'i,titloquimur

hi#

iloriae Maccabatoruro äljquid

probandi

vel iliuftrandi cauia afferie: aliud rei

cujufpiam tempore

Maccaba?orum

iriti·

tutae,de iniflislociscommemorar«men¬ tionem _{injicere. Ad hunc}

_eundemde

φιοjam'oqumtir

reipedtum de

id

per-tinet_{quod ejufdem inllituti de moris}

_fiv

^

Debris

mentionem

fine

a'terius

a'legatio-flefaciunt_{Jeremiasc. xvi. 7.}

_dcTobias

114 .Ve Sitniithm

c, iv. 1S.Scc. Sc_{quaehujus generisex»}

emplafuntalia,

<y XI. Resn!)meroeadem,qii3B itidem

fcfumcrp foliusmentionis_{exemplum prxbec,eo#} dem loco _{apud eundem Evangeliftam i ι}

occurrit, «bi ille _{porticum Salomonis}

nominat, fed itajiit dici _{nequeat eum}

locum _{i.Reg,vi» 5. allegare. In hifto·}

ria_{paifionisDomini Matth, xxvii.}

51.

menriofitvelj_{templi jSc meminit Evan- >}

geliftarei ejuidem,dequa 1 Par. ni·

ii-legere eft. Ubi locus «niis tanrum

mentionemfacit rei, in loco alio com-memorat# :_{quod fcilicet ad rem illam}

eandematnnei , Sc quidquid fit derebus

aliisquann loco alrerntro prseterea

con-tinenr«r,quomodo hicManhams velnm

ijftudfcifiiim elfeait. Solenc incodicibaS < Λ facrisnonraro ad marginem _adjici mr meri,_{qui locumillum alterum indicant.} Norum veroeftelfe nun_{paiicos,qvjbus}

faris_{frequens eftdrcere iftos ad margi»}

nem_{adjectosnumerosalegationemcon·}

tinere._{quodtamen nbi proprie}

loquen-dumeft,fecus fehabet. Sed

_pergendum

ad alia_{potiora, quaementionis} confide-Mcutio re- ratiofubminjftrat.

tum extra

XII. _{Attigimus fupra id,}

_quod

_in

occurten"1

^cr'Pfu"s

facris

fatäa mentio isepe

ad

$tum.

Scripta,

fententias

Sc ftatuta excurrat,

j

qu»

Jttegaüoni t i f qua?extfaicripturampofitafunt. Inquo

itidemnoninntileerir obfervafle,

men-tioncm tanttim eile,non _{allegationem»} nee _{approbationem.} Unde de talibus

rebus_{Judiciumaliunde}ex focis«Iiis,vel

exftrudaex _{icriprurisanalcgia}

fideicöl-ligendnm eft. S- Lucas in Adis Apoft.

I. 12.nominal itcrSabbatbi. Et ad eari* dem rem _{refpicit eriam Dominus} ipfe Matth,xxiv. 20. cum _{gravidis &}

ladart-tibus örife,iraquif,nefugavcftrAiontitipAt

hyeine AutSabbdtho. In aiteroaddifficulta#

temiterfaciendi iftaanni _{parte :in aite¬}

road_{legem reipicit,}

quam praeter

ver-bum Dei _{poilmodum Judaji}

addide-tant. Solent hic etiam confiderari ea,

quaeleguntur i.Maccab. 11. 54. Seduc

tionaliunde>ita_{neque ex} hacfola

men-tioneiftius conftitutionis _prebari

_poteft

Deo _{placeretraditioneshominnra in iis,} qticEcnltnm Dei per fe Ipedan?; nec

cultum quemcunqueele&itium.

Quari-quam quod ad ceremonias, exrernam

dilciplinam, & adiaphoraomniaav inet,

baud fane_{parvumfit,quod Deus}

_iobrue

libertati Etclefi« rebquit Ad negotia

civilis_{perrinetidquod legirnus 2 Cof.} 1.24.tibi Apoftol s dicit iea popu* laribusfuii _{qutnquies acceptffe quadragmta} tmtnns ur,A. Iü le&evero Domini

i i6 De Stmilibus

Üeiit. χχν. _{j. numerus}

plågarens

rotundas _{eft, nec prohibernr} ulci-mam_{quadragelitnam Gemeriroijifligere.}

Juda?i vero abs fe addita cautiöné earri prohibentes»eifioere voiuernnt,nequis ultramimerum in _{lege MoCiica}

_expreß

Tum fortein caedendi calore

prögredere-fiir. Mentionemtantum _{hujt.s iriditutf}

Jfudaeorum

Apoiolus hoc loco nobis»

nona legationem _{autapprobattonem}

re-I_{quit. Ettetiamcumtantnmmentio} abcujus reivel iniiirnti Scriptores Sacri

faciunr, al» verodequibus _illi

loquun-tur,ineademretdequafermo efl al

e-ganonealiqua, aur atiociriatione etiam al,a tirunrur. Ita Matth, xxvii. _{7 de}

numisargenjeisa juda proditore reddü

fis diciinc _{primarii Sacerao es}

fud^o-rum :nonlicetess·<miterein_{ctirbotixm,cfwd}

pretiwnfingvt nu efl. Saris habet Eva ge-lida _{hujus de reri il'ofrtm mentoiiem} fecilfc'-Ratiovero_{quamhoniη es}liti_anew

runt,aurper conleq cn iamfcripturam

al_{'q1amal legat ufpote Deut. xx. 11..1S.}

Ϊ. Par.xx ii. Jf.&c. aut refpiciendo

pi(-biicam horiedatemnon η ail'egat'pne

4c

tedimomo , ledin argumenro,ut lo

,ui-ßiur,arrihciali eonh t.r. _Qoidquid ut» perbvange iiie eiidain mentronem

ni-ifel_{hornm qua;auulimusvimjuris}

_divini

acte-jQegdtieni. tif

äccepit. Sedde his tabbus commodius

couue& _{plenius agere}

licebit

_infra , in

capirede al legationeet placitis Synago·

-g*&inftitutis populi

judaici.

Id hic

adjiclendumeft, ficur fupra dicebatuf

fcnptores facros interdum per folami tnentionemaflerreea,in quibus alii ar# gumentarione tituntur :itaeciatn ex ad-verfo eiTe»cumejufmodi fe_{riptor cor#}

, tratium faciat, id eft allegationi fnjg

mentionem extra _{Scriptnras extanrem}

iromifceat. Facit id _{Paulus, quando}

i.Tim. in. I. iUuftrandi ca(Taexc.vii·

Exodtv._{n.allegans qnardam de} advef-fariis_{Mofts, admifcetindocnmenns}

et-tra_{fcripmram pofins obviam}

rnenrio-nem_{nominum , JannesSc Jambres} » qui-Λ bus _{iftiappellabantur}

mjgi. Iraquetom'

parandohunc _{Apoftol· locum cum jllo}

Mofis, eftin eoiftius Mofaiti _alfegatio

cnmadditamenro_{quodam.explicationis}

Canfa. Sed _{comparandoeum u m llbss}

dixirousdocurrentis , tantu»

repe-titam _{mentionem, five mentionem rei}

cjufdem continere videtur: fi _quidera b«c omnia_{appellatiombus propriis}

d,f-k

cernendaerunt. De_cujustarnenfacien¬

di

neeeifitate, prxfertim femper»cum

nemine contendmus. _jf^

\ XIII, ha'fuit de »entione rei ejus#

simdi'une

dem

ii? De similibut

dem.

_{Sequiturdeillaqu®}

_{rerüm eil} fi-tiüilium,in _{diverfis fnbie&is exiitentium.} Vtenim_{ftiprafcripfimus}

,in hac

tra&a-tionedivideiidi rationemad_fubjeäa,in

quibish«res funt,_alligavimus. Secun-dtimillorumvanetarerndiifrn&e_quidem

Sc hic _{procederemus,nifi idiicefletyut} ficut_{pritnas ineo, de pritrusproximasIi·}

neasdneere_{perfe facileeft, ira caetera}

tempuis requirant,in quonecfeilariumad taliaotium_{öccupationesalia; minus no*} bis_{negaburr* Ut pauca tantum}

afferå-mus notumeil no*raro _{diftingvi resSc}

fa&a. Ad_{exempla rerum aliqu's} revo-caverit _{qnadragmtadieriim Sc no&Jum} jejunium Mofis, Deut, xxx*v. 19 Elia:, I. _{Reg. xix. S. Sc Domini Chrifti,} Matth.IV.2 _Luc. iv. 1. _Verufn alii hic

ήοη _{allegationis fimilitudinem, fed ty}

puminferipturisnatum ,non

abundeil-lattmponunt. de quo pluribns agetiir tibi ad _{allegationemtjpicam ventmn}

fu-eric. _{Quomodocunqtieveroid fe habe¬}

st,inrebus, quod ad fimilitudinemalle¬

gationisattinet,non poUremac funt vi-iiiones San&orum hommiim > per quas

resfimiles illis _{reprselentat*funt. Eze¬} chiel!,ut docet Propbetia ejus c. 11·?· feqq. in. 1.feq.offertur

comedendum

Volumen»_{quod in ore comedentii dul*}

AÜegdtioni. 119 tceilet. Idern, multacum fimilitudiné

legirur de S. Johanne Apoc. x. 8. feq.

PleriquequosvidereconrigicCodices ad horum löcorum alterum numeros

adji-ciuntfquialterius fintindic.es. Ulivero

vixadindicandam_{allegationem adje&i}

fünf,fedad urilemobfervationem aliam.

Ex fimilitudiné fcdicet _utriufque men-tionis,Sc _{qualirate negotii, non absre} Colfigitur. eum qui voltimen come-dendum oflért, _{utrobique effe verum} I)EUMiSchujnfmodi al>a. Anautem hic nihil praetervifionem, anvero &

prx-terea_{aliquid fafti extérni ftierit.id eX*}

ponere horum lecortimjtrili jnterpreris éft. SedSc mentio vifionum, inquibus

vifa_{ftylofignare jnb'enturPropheta}

Je-fajasc.vixi. i. xxx.8. Sc Habauicu.l. Sc idern_{Johannes Apoc. xiv. 15. ali¬}

quantnaurui intuitus ip'eciem gerir. Ita

vifionum fimilitudinem Confideraffe a

ftudiiTheologici

diligentia alienum notl

érit;qnando aliosid feciiie videmus in éxemplislllis, inquibuspauciorumquam

inhiice noiiris _{partium corgruentia} vi-deri _{poifetlegenres minusjrivirare· Vi*} de _{Spanhem. Hiftor. job. c. ι.§> xi. 1·} Inhisverooccafioneeorum _quae tra&a-tnusUlisvicinainterdnm _{attingentes,id} facimusquodjamdiumorisinculpati fuit.'

120 DeiSim'tlihm

& _XIV.

Similiumfa&orumdi&oriifs-a orum

qne fnenti0 itidem iic fe habet. Jofua ruD1<E

& Elias ii _{lapides collignnt, eandem} fectui canfam numeri, _Joi. iv. Reg. ^

XVIII. _{31. Ahafiierus conjugefna vehe· ,}

«nenter dele&atus aftirmat eam laiu-ramquidqujd_{peteret,ufque ad dimidium}

regni. Efth.v. 3. £» Facit idemHerodes

Marc. vi. 20. Davidem in controverfia

civili_{probandieinnoceatiac caufa ad}

fa-crificiaprovocare i.Sam.xxvi. i>. au-töresgravesftattiunt. Quanquam iftius locinon unafit_{expofitio. Qua vero te#} nusifta_{placet. fimileeft factum}

_Elia:,

_in

controverfia_{religionis 1 Reg.xvi11.2J.} Ubi in _{proclivi non eftftatuere Eliam} omnino Davidem imitatum efle» &

in loco hoc _{pofteriore allegationeiri \}

efleiftius _{prioris. Eft tarnen tibi fimili'}

um _{fa&ornm di&orumque negotium}

per allegationem expofitiim eft. Luc«

ix. _5-4. diio Apoitoli _{in homines}

ma-los Sc _{inhofpitales ignem de}

_cctlo

devoeare_{parantes,ficut Eliasfecit>}

in-quiunt Nempe ut id legitur 2. Reg· I. 10. ii. _{quanquam ha« voces ver#}

fio _{vulgata oraitrat. Per fe vero}

pa-tet,quatenushicinterfecomparari

Prcr

pheta

&hi Apoftoli poffint,faftinempe ' itotentione*CKCutioneiion item· Λ

AUegatiMK IIl

ΧV. Etiam exrra _{fcripturas fe}

hxc

_Etia»

«i-rcrum fimilium mcntio _{porrigit. Ad t|;a}

_fcriptu#

quod oftendendum hoc loce fuffccerit ias*

obfervarioilla_{,quodconfteteffe, quan*} do rebus illis de _{quibus iacrae lirerae} Io-quuntur,ali» extra easadeo fimilescom#

memorentur, nt refpe&u _non ignobili

confe_{rripoffint cumallegatiorieea,qua}

icriprura fcriptoresexterooscitat.«S'i qnit percujferittein dextratn maxillamtuam.prt* iei!li_{öra/ierdwpnquitChriftusMatth.V.}

39J & quod verbo requifivit,exemplo

monftrat Matth, xxvj. _{67. De Socrate}

philofophofa&um narracurfirmle» fi ifta

(criptura: verba feaiu fimplici capias,

ipedefqj

faétum ipfum,abfq;difFerenciä

illa_{quam aflert pracfcnsvel abfens}

gra-tia _{fpiritus. Percutienti} fe homini v|ot lento cht_{«Vwftr, non reluäatmeß}> Ted

pribuit illi _{caputverberandum, donec}

plagistuberelfettotum, uteilapud

Ba-filium _{Magnumin oratione five homilia}

ad_{juvenes,de utilitate capiéndaex}

fcri-ptis Grjecorum. Nemo tarnen _promté

fc

vere dixerit Chriftum in eoncione

iftaad_{hoc,&fiquailli in gcntilitate} fi-milia_{fa&a frierealia,more citantis}

refpe->.

„ lifle:maxim efi adeosattendas,qui

ver-(

ba

illa Chrifti continere ftamunt

ada-^ium_{populi in iilis térrisnonfine figurä}

ι ix De Emilibus

Sc _{hjperbole ufirati. vide Thren.iit.} $o. Prxtereamuraferme hie ftnt pari#

entia Socratis. Tantum _{pollq'am pul*} fandofariatusefTecalter_{,fronti (uae hie}

inferipfit: eS£va i-rn'iei:nonnemofecit.Sed de rali _{patientia hsc Chrißiverba in«}

telligenda non eiTeottendit tum exem·

plnm ejusftipraaddnätum, tibi id

ple-ne _{Confideratur:}tumlocus lob. xvtir.

Sc _{prxtere.a exemplurn Patiii Act*}

xxiii. _{3« Qu» omrua docent figurarn}

fermonis inefle huic _prxcepio Chri-ßi, _{loquenti de tolerandis injuriis,} ullo _{pacto tolerabibbus. Quin etiam} fenfu _{corr?pa»-a*o prxcipitur potuis} fe-rendameile_injuriamnovam,etiamprio¬

ri_{graviore«!,quam utexardeicarqiiisin} vindidam _{privafam, eveitat vim& or.} dinem_{judiciorum,atitprofei! onernho>} minis Cfanftiani deferat. Id vero non

tantum ftudio vindi&x _privat«,

_fed

etiam coram _{judieibus malitiofa, aut}

alioqui accrba mmis litigatione fieri

poteii. Addit idern Bafilius de

Peri-cle Sc Euelide> _{quod male de fe me/} ritis bene _{fecerint» quae Sc Chrifti}

_ad

fuos doéiriaa ed: eodem _apiid eun-dem _{Evangeliftarn capite,v.44. SedSc} inhoc _{exemplo fimilem potins} mentio-necn,«ptamillumalcerumetiam tacitum

refpe-Attegdtiont. ΙΧί refpe&um agnofcimus : quanquam po.

ftea _{fubjictat Bafiltus Chniam} Pyrha-goncum aiurejutando nihil falfo> etiam

cum _{jaCtura aium ralentorum> idque}

imitatione Chriitianpritm abftmuifle.

XVI- Qnoniam de firodibus faiäis

lonuicoenjmus>iiceathoeloco etiamde

Γ - , r FaCtorutu

jACtorum repcttiiotte paivca acidere : etil _repCtKj0<

6a» _{qnatenus ab homimbus iifdcm in,}

ad mentionis _{genus prins pertineie}

vi-dcatur. Quemadmodum populnm

Ju¬

daicum _{pro uno eodeipque habuiraus ,}

etiacn ut in dlverfa _{ddperftone fpe&a#}

tum&_{captivirare:ita etiamdiveriowra}

temporum judaei accnfationem iniiitu#

erunc contra eos,_{quoscontra urbem &}

1

jt templum locutos fuiflecalumniabanuir.

Accufarunr hoc nomine_{infigniter Je»} Temiam, _{}er.χχνι. ii.deinde}

_Cliriltum

ipbimMatth, xxvi.St.tum Stephantim

A&.vi. i_{J. Qii* loca itidem}

margina-libusnumerisnotari folent,_magis

alteri-us _{congruenti«,}

quam allegationis

ob-fervandaecaufa. Fadia Chrifti ficabill· fepe reperitafunt,utvel resipfa

videa-turfaihimunum _{idemque effe: vel}

de

illis_{loqnentiaverbafcripturjeinterfe}

ci-"

tationisrefpe&umhabere. Depriori, &

ι Φ-odadres attinet_{agetur,ubi deiifqux} ju*u _{allegatioaem ponuntur, agendum} «rit.

i*4

StmiVihns

erit. _Depofteriori

_{fuffecerit exemplnm}

fubjeeifle Chrifti

,bisexprimctitis

natu¬

ralem horrorem mortis. Joh. xn/17.

&. Matth,xxvi.39. Apud

johannem

di-cit: _{Pater, liberameab hora hac.}

_Apud

Mattbasum:Patermi,βpoßtbile eft, tranß dt ame calix tfte. Repetit hicid quod

rantedixerat, δζ.cum eodem affeétu

lu-&aturt_quanq jam non aequali

paffio

nis

gradu. Vide

Gerhard.

Contin. Harmon·

cap cxLvii. Atqueita

basc duo locafi*

milisfa£ti

_mentio^em

_continent.

_Si

_ra¬

meneaconferascumJef_{lxi41. f.} cir-(umjpexi, &non eratauxiliator;quafivi,& nonfuit qui adjuvant, jam

[Evangelift»

nontameandetncum Propheta

mentio-nem»quam Scriptur»

impletionem

ex-hibere videntur. Illaveroaballegatione

Vera in univerfum fecernenda non eft» ut infra oftendetnr. Quod fi hatc ad

di&a_{magisquam faétapertinere}

_dicas:

quanquamin

oppoiitione

ad

res

illa

non

valde folicite interfe diftingvamus: haec

etiam de _{quibus hic}eft

fermo

_{non tan·} tum cum vehementi motu interno,

fed etiam vix (ine _geftu

_aliquo

exter-no a&a fint: _{exemplum tarnen}

_aliud

afferre non_{gravabiraur, in quo}

faétum

externum _{operofius fuir.}

Johannes

Cbri-A&CgdtiPHt. I lf ftum _ejecifle e templo ementes Scven*

dentes. Triennio _{poitea idem fecit,}

quod narrant Matthasusc. xxi.Marc*χι.

Luc χ ι χ.Scquidem majore_cum

feveri·

täteut hoc _{utrumque notanc}

Vinarien-fesad Matth, xxi. jz. De hac fimiliurp

faftorumcoromemorationeintelligenda

&_{illa,qnae ad haecloca}

_paiiim

confpi-citnr _{<τυ(λφω\ιίαζ annotatio.}

XVII. Aballegationisquidem fpecie !3 aliquanto remotiora,mentionivero,

de

Nudum

qua _jamegimus,

_propinquipra

eile

_vi#

drntur_{Jocailla, quorutn unus}

_ad

_{altq^ ^xpr 1«.} dus _{explicationem}

_aliquid

_{Suofidii vel}

_{c A}

TIO-»dminiculi afiert·Eft verohic reipe&us Ν IS,

a _{fuperiorementionisrefpp&u}

diverfus.

In illo enimresvel eademeft> vel alteri

perfimilitiidinemquaficollateralis:

hic

▼eroresaltera ab alteraorpa& deduåa, atque ita cognata eft. ficitt

id ipia

nominis notatio oftepdit. Ita _quidem

fe reshabet in illo _{exemplo quod jam}

allaturi_fumus;in aliis difcrimen aliud

efle _{poteft. In}

_Apocalypfic.

_{11.6. iy.} nominantur Nicolaitd, homines quof

iftam _{appellationem}

_traxifle

_ereditur

_a

Nicoiao, proielyto

Antiocheno,

cujus

interDiaconos cacteros AQt. vi. 5. no#

menrecenfetur- _{Quae inhis vocuna eft}

tognatio, ingeritillaquidemlegendefle

116 De Shnilibus

inter ea refpe&um aliquem. Et

qtian-quarnfrequens valde fit refpe&tis alle-gationis,frequeatior etiarn ejus in fer*

raonibus hominum mentio : ramen qui

interhare locaeft _{refpe£tus extra} alle-gationem confiftit. Nempe nenter

in-trotualtetiusad_{probandum aliqttid vel}

illultrandum

_fcrjptus

_{eft. rantum ad}

_ab

teeruns _{explicationem alter aliqnid}

fubfi-dii affert. _{Qui enim pleriius explicare} aggrednur qualis fuerit fe&a

Nicolaita-rnm,explicatjonis parcern ab hujus

ap-pellacionis origine Nicolaoducir. Serb

pfimusveroicadeautore hujus nominij credi _{:qaandodeeo non lina omnium} eltfententia. _{Quodfi quis aliam prärie#}

rat, eavix aliterfe habebit, _{quam ut ex} illa_{qtioquetaleexplicandi adminiculum}

peti poflic. Eit praeterca inter rem

de

quahic agimus Si mentiortem tei ejus-dem id_{d<fcrimen,quodinlita mentione,} quia utrinque res eadem elt» qui novit tinum, noritetiamalterum: inhoc ve¬

ro_{explicationis fubfidio intelligere}

ali-quispoteltunum ,quinon fimul

inrelli·

gitaltrrum. v. g. id quod eft Aét. VI.

ctn non fimul _{Inteliigat alterum}

illud

Apoc. ii. Atqui

reite

intelhgit

locum

Lev.XXI ii. _{16.eodem etiam}ipfo inteb

ligicquidfit ultima magnadies

feßi

apud

;

Jücgationi. 117

Johannemc. vi1.37. Et ita

quidcmfe

hiijus geocris exentpla habent.

X 11 X. _{Superfedcmus verohic ju» χη & cx?} Ita opera inquirere» an in boc quoqtie tra

fcriptu-generealicma extraScripturam inver-iri m«? poltinr. Quomodo & fnpra , cum de

rcennonerei_{ejufdemageremus,}

_conful#

toidomittentes,quidquid deeoin prae-fens dicendom videbatur, huc diituli*

mus. Neutrumverohic_{pari cum}

ca>te-risfilo_{exeqtiimur. Illieriim rei tempus}

aliud commodius fore _{intelligimus,fi} quando _{aliquid hujus nobis}

_agendum

erit.Inmedio funterudiri _icriprores ex ·

quibusiftaomnia cognofci poßunt. Vel

unius _{Joh.Cunradi Dieterici Antiqui#}

tates _{Biblicae, quai nuper prodierunt,} nonpaucahuc pertinenna habent:qu«

elegantioris dodtrinse cupida juventus

vix _{fir.e prarfenti opera: pretio leget.}

Mentionis_{exemplaprajberepoffuntquas}

iftnd_{opushabetde equis&curribus So¬} lls.1. _{Reg.xxtn. 11. item de}

idolola-ti'arumfefevulnerantium ritu , in faci»

endare divina. 1._{Reg.xvi 11.zS.} &

hu-jufmodi aüa _{plnra. Ad explicationis} hibfidia, qualia hicfpedlamus

, propius

decedere videntnr _{quae de Api» Idolo}

■^gyptiorum afferuntur» ubi fermo eft devitulo ab Ifraehtisfaåo Exod.xxxi r»

ι*8 pe Similtbus

4> Quidquid fit defententiaillorumqnt vitulum iftum ad imitationem

Cherii-binorumfa&uro exiftimant. Quam con-troverfiam neceiTe non eft ut hic no·

itramfaciamus» _{Qui volent legere po#}

teruntautores iftic ab eedem erudito

<&_{diligenti Scriptorecitaros,5cillis in#}

ter alios addere Dorfcheum» fingular.

angebe, differt. in. Suntvero in iftis

antiquitaribus& aliaita tradita, ut buc

nonomnino_{malecongruere yideantur:} v.g.illaqua»Prophetiam Danielis

con-ceruunt. Et aliorum qnoque _fimile

eft

Judiciumde hiftoria Efdras &Nehemia^

comparata cum feriptoribus illis

exter-ttis/quide iifdem Perfarum regibus &

rebus _{geftisagunt, atque autores}

_ifti

iacri. Verum de his aliorum in_genere fententiam rerulifle fatis fit:

_fpccialis

enimde_{fingulis difquifitioficeft»utex¬}

trahunc rhombum _{poni debeat.}

De _fetiptis

Porro ficuteft allegatio

aliqua

fcuptuiaa- reriim,

feu

qu®

immediate

res

ipias,

vel

li^ua Gira nonferiptas,velutnon feriptas,

id

eft

pofteriori- nihil attendendo_{quod ,fcript®fint»} alle-ttS·

gat;dequafuo locoquaedamafferre

ani-museft:ita Sc in _{hoc genere tale}

_quid

occurrit. In_{quoid hoc loco in} obferva-tionem_{venit»quod^crac literärin}

qui-bufdam_{locis,loquantur}

_de

_rebus,qn*

AUegattonu 119

tiinc,cummonument»illa facriconde»

rentur,nondumå

fcriptoribus aliis

in

li-tcrasreda&aerant.velredadafuiflfenon· conftat.certede illisimmediate, Sc fine

fcriptionis intuitudivinae

fcriptur« Icr

quuntur·Loquuntur autem

ita,

ut res iß«, nobisjamcognit* per

hoc,

quod

poßraliteris

comprehenf»

funt, loca

ißa_{fcriptur« explicare}

_volentibus

_ad

pleniorem_{intelligentiam}

_{parandam ali#}

qnid iubfidii aflerant, Unde licet

alle-gatioa£tiva,&qu» illi

fimilia funt,

ad

fcripta ante edita, nonad

poit

edenda

relpiciantsinhoctarnencaiunihilo mi¬

nus_{fcrjpta illa}

>qu« poft

fcriptüras iftas

divinasconfe&afunt, «5c de iifdem illis

rebus_{agunt, deqnibus}

_aliqua

_fcripturie

loca_loquuntur

, adminiculo

nobis fune

ad_eademilla_plenius

_{intelligenda.}

_Unde

9»ia idem nobis prseftanr»

quod

in

tali

negotiopr«ftare folentfcriptaa

icriptu·

risdivinis diverfa. adqua:utante extan-bahaevelill«facrarumhterarumpartes

aliquandorefpiciunt,etiam

ißa

exempla

*liquo modo ad hnjus

confideratienis

noltrae confinia accedunt* S. Lucas in Actis _{Apoft. c. lv. 17.}

_fcribit

_conventjfe

ad necem Chrifti cum Hcrodc & Pontto Pilat»_{gentes(χ fofulos ifrAelü.}

Conve-niffeautemnontantumad

130 De Similihus

fed etiam ad deliberationem _coliigit DafihawerusinHermeneutica (acraietl,

l.art._{xv.$, excollaro hoc loco cum}

Luc xxr1. _{4.Sc porroinmedium vocat}

quamarnfuerint 15·^,genres five

genri-les_{illi,quiinbujusdefiberationisfocie#}

tatem venerunt· _{Explicationem}

quaeftio-nisSc loci arceilit ex_btßoria

, ut ipfe

lo-quitur,regmtnii in _populo [udäico:Sc

ex _Joiepho

exponit deprarfe £Fs cohor# tis Romano, cum quibus ccniilia _com*

municarint_{quiC hriihirn adnecemqua.'"} rebant_{Jtidxi. Longius quidem ab} in-ftituto noftro receciir, obfervatione

tarnen_{dignum eft id quod ibidem}

ante-cedit_{exemplum ex Ad. xxiv. 25. ubi} divinus _{fcriptor dicic Paulum coram} Feiice concionatum eftede _{caftitate &} jtiftitia. De quo quajri poreft cur

de

hifce duabusvirtutibusunice , aur certe

prascipueapud Felicero concionatus fit

Apoitolus. Rede_{refpondendi admini*}

culnm_{peritexTawro Hift. v.?■ 7· E'bi} hic Felix dicitur _{per omnemftvit'idW &}

libidinemjusreg tumfervili ingenio

exewttf-fe. item ex S'veronio in Claudio cap.

xxvi 11.ubi_{hicidern Felix trium}

regi-Harum marirus audit. _{Exempla hxc} nobishic_{quidem fufficere poifunt.argu¬}

mentum vero hocde fubfidiis expbca»

χ

/tlrgationii I51

tiönisdignum ommno videtur, in quo juita tradationc exponendo aliquis rei

tant» fiibiidiiS_iplc

inftru&us fatis

,ope-ram_ponar. .

Χ X. _Quandoautemdicitur inhis ii»

militudinemocturrereallegationis,_{qua- extcrnaa(j«}

liscunq;tandemilla(it,pleniorvel

obicu·

naittcre»

rior, fundamenti_{quaiiioeoante}

confti-tucomeifedebet, _{fcripniram haec talia} explicationis ftibfidia admittere. Id ve#

ro hicnon dubiramus affirmare.

Equi-dem _{fcriptura ipfa tibi}

_fufficiens

_{elt in}

operefuo, de quo praeter aliosJohan¬

nes_{Evangeliitac. xx.}

41. Paulus Rom»

*v.4.2.Tim. 111.16,17. Sc in nego¬

tio_{Tahitispluribufque aliis absque omni}

J

opeextraneaclaraiatis& peripicua eft. 4* Sednihdofecius

multaetiamTunt,inqui-husexternabaEc _{,fiquisfobrieadhibeac,} ounimefaftidit,aut _{rejicit. Imour}offi¬ cium_gratum

nonnunquamaccipit,finon

potius_{exigit!utminifteriumiii vel}

maxi-roe non _{penitus neceßarium, debitum}

tarnenjiicut _{srquumelt fapientiam}

hu-manam _{divina: famtilam efle. Neque} vero_hocfuerit

fcripturaro intcrpretatioß

ηι

proprta Tubjicere contra Apoftolum Pctrum11._Ep.

χ. 20.Aliud enimeft icri-pturae&_{Spiritusdu£tu Scripturamcum}

rebusvetdocumeutis aliis eonferre: ali* di?

g)i De Sim'tlibui

tid_{his,raajoribusque aliis praefidiis de»} ftitutum eam vel fecundum _propriatn

ignorantiam maleexponendo,argumen¬

tum erroris novifacere: velfecundum

propriapr®

judicia

prave

torquendo

tibi-einemerrori_{antiquöfupponerej} utrum-que irivito Deo, ftdivina

ejusindole:

&fi _{quidprartereafit aliud,quod Apo»}

dolus voeibus interpretationü

proprU

in-tellexit. Admittit ergo feriptura non·

nunquam, &quidem facilis,iftade qui·

busdicere _{coepimus explicationis admi*} nicula. _{Quin&,utex minoreid quod} majuseft inferatut, nonrefptuint lacr* liter®haneabexterno_{opemetiam in}

il-lis,inquibushicfubfidii refpedtus

ab

o·

mni parte minusapparet. Nolite

confcr-wartbukfeculo>inquit D· Paulus Rom·

Sil. 2.Jam feriptnras _nonremeraverit, quihiinclocum explicans inter

autpoft

alia etiamid attnleritj quod petittim •xhiftorico Romanode moribus Germ·

c. xix._{3. huc non male} quadrat:

Cor-rumpere & corrumpi feculum vocatur, Quanquam & talia in fubfidiis

explica*

cjonis_{aliquo modo poni poiTe}

videan-tur» fi minus quoad ejfe explicationis,

Uti _{loqui mos eft: attamen}

_{quoad lent}

ijfe.neque tarnen utiftud bent

ejfe

totutr»

AUeiAtim. ι

fecne fe habere

_explicatiö

_{poteft: fe4}

•Jtid_{plenius au&iuique reddant.}

XXI. Removimus vero fubiidium_pX{rptj0

explicationis nudum: quia non quodvisjehocfub·

fiibfidium hinc removeri debet: illudfidio.

nempequodexallegatiohe nafcitiir,

vel

cuméa_{conjun&umeft.Narautin} do&ri-na_defpeciebm

allegationum

oilendetur»

eil _{allegaci© quatdam locum}

_fcriptur»

afierens alium»utid_{quod tra&atur,}

il-luftreturexcirciimilantia aliqiia,_quac ia

loco_{allegato indicatur. Itafe res}

_habet

inilio Lucasc.n. 41. _patentesJefu af-(indebant_{Jerofolymam, fecundum}

confue-tudtnem_{fefti, Verba hujus loci ultima}

üluftrandica'ufa,taciteScvirtualiter,ut ioquimuriallegant locum Deut, xvi.f.

6.7.non_{poteris mmol}ArePafcha,wquAlibct

urbiumtuarum&c„ _Ajebamusautem S·

Lucam illuftrandi caufahunc locumMo# faicum _{allegaffe; res enim dubia nqn}

crat.itaut

_pro(?atione

_{egeret. Tantum}

hoc_{adjecit,ut plenior}

_eflet

_narratio;de

oftenderetur _{quam ob}

_caufam

_{Sc quo} tempore parentespueri in

iftam urbem

hent. Sed_{ioquitur , inqöiesf}

_de

con-fuetndine Judasorum in

illo feilp

cele# brando:utdeclarationon exferiptura»

fedex_inftitueo

populi petita

fit. Verum

wi in promtufuat

_{expreß» verba}

_legis

ι_{i54 Di Similibut}

divinx, erß idem tenueric Sc

confite-tudo;dubiumηόη eftquin ita ad eam

refpexerint fan&i Dei homioes, ut fnndamentum confuetudinis,_{ipfumver. !} bum Dei>prajcipue _ante oeulos habu# q

erint. Plusvero _{qt'io'd in confnetudine '} ultra _{legem notaret hanuic Evangelifta}

Johannes ubic. ii. 6.bydttA, inqnir,po* fiu erantfecundum purificationcw Jud&o»

rum. ultra _{legem, inqumnus, extanterti}

Lev.Xv.f.videChemnitium in Harmo-nia,Sc Vinarienfes ad h. 1. deadditalegi

traditionein ceremonia lotionum. Sed dehoc_{explicatiouisgeriéreSc}

allegatio-necxinftitutis_{Judaicis fuprafcripfimus}

nos a&uros in_partealia.

3 XXII. Do&rinai_generalis

exemplum

i

ipecialij _{fpeciale videtur itidemhuc,ηοηaurem} ,

jFüNDA#

ad

allegationem

pertinere»

In

eo

enim

αρ PL i Ca ta"rum

fundamentutn

Sc

ratio

fpecialis

TIONIS. appficationv, quae argumentum

eft

arti-ficiale»ipe&acur. DEurn bomma

in

viu

ftiufervare generalis doctrina

eft

ex

Pfal.

xci. j ι._{eoque Scillos quiin}muri,

faepe

maximocum _{peritulo iter} faciunt.

Pfal.

cvii. 13. feqq. Hujus doitrinae exem¬ plum fpeciale. probet

navigatio

Pauli

Ait.xxvn,Inconiervationisveromodo varietatem eflfe in _primis

_oftendit

_navi<·

gatio Chrifti Sc

Apoftolorum

Matth.

Megat'nftri. 157

tfle_{refpe&um illum,quoirppleriTcripturaf}

dici-tur,_{quandoanteedita mapdara opere ipfo}

im-plentur. Divcrfiverogenerisimpietio illaeft,

quaeinexemploaltero3z.Reg, xv 111. continc-tur:_{quae nempe non mandati,ied praidiftionis}

ι _{impietio eft; & in illa nonilta liniverf-ilis ad}

parti<-uiarfiapplicatio, ledpra:dirftio ipTa proprie

fpeäatur.

XXIV. _{Quin&rlnnplifiter, atque intuerii ExcCp{;ö} dolocatantumduo,in haccollafiohe paititu· _a i

lariumcumunivcrfaiibus_{allegbtioiiliqua iöcum}

haberepoteft.Docerttidnontantumexemplaa. libi_{cccurrentia4ied etiamnotiihmaxqucac}

ele-gantidimaverba_{Prophetae Danielis c. vi1.10.}

mUlla rnilliumminifirabantei:Cdotestnillie1ctnc tenamillia_{tßißebantei. Angelus 'aurern Gabriel} Luc. 1.19.ut facerdoti Zacharias fidem faciat fe_{angelum tfle,unum exinnutneiabiliilla} rrul-titudinecoelcftium fervorumlummi _regis,Ego,

inquitt[umGabriel,cjuiadflu_{ante atquc}

itaallegitionctacitaiflumProphetae Joeum ad-ducit. Facitautemid ita, utliceat, imo

opor-teat _{fub univerfali fubiumerc, ut loquirnnr,}

particulare. Oninesilli_qui adftaHtceum Dio

nuniero_{longe plurimi,funt angeli,}

ntmpequj

adftantcoram Deo miniflrorum riru, iemper

intucntiiim faciem ejus Matth, xvut. 20. ut

jufla ejus_{promteexeipiarit &exequantur. Ego} GabrielhcadftocoramDeo;fumitique&ego angelus. Direfte hoc di<it &docetGabriel. Per

confequenriamvcro exhis iiidem vcrbis imeD bgitur,diftinftionemillam_{angelorümIudaicam,}

Gregorio Magno & rontificiis qu/biifdrim re-ceptam,_quadivid.untur _inangelos afliftentcs5c

■jiiniftrantes: fi quis fic capiat.ac (i perperu o

"'fctiminealiitantumafliftantD?.oad ejus throe

num:_aliiitrhas

teirashiifii illi miniftrenc ta;v tum;

A_{38 Dg Simliibus}

tum;ίΐ,inquimu5, diftinftio ifta fic

intelüga-tur»eamcontradicentem fibi coeleftem_angelum nähere. Sed haecg» _{rmgyS», Applicationi,quae}

inhifce_{yerbisangclieft. hrnilem dat, fed} fernen-tianegativa,angelusille qui Apoc. xix.10. &

Scxi_{X« 9.Iohannem feadorare vetat. Vide,} in-quit, nefeceris:confirvttstuttsfum j rion itaque

Dominusilie,_{quifolmadotari debet, Matth.iv.}

iO.Deut, vi. i _{j. χ. 20. ι.San.vi ι. 5· &c·}

Indeapplicatiotalisernergit: Nullusfervus ma¬ gni iitius Domini,Jcaliorum confervus adorari

debet: _{Egofumtalis fervus:itaquenon debeo} adorari. Afquehasc quidem in prasfens. Verofcripturarum eil: fcecunditas dubitari non debet,_{quin in hacquoquehujusargumentipar¬}

te_{generaplura,&inhisquaénosattulimus}

gene-ribus_{plures cir«umftantiacatq;exceptionesinvc»}

liiri _{poifint. Sed nobis nihil minuspropofi*}

tum_{fuit quam conariomnia invenire 6cperfequi.}

Cortllnriuin ad _{thef. XlV.}

PefitoDavidem in controverhacivi'iprovo· cafle adiacrificia; utincaufa _{religionisid fecit}

Elias:exhistarnenexcmplisreftenon infertür»

vellicitumeiTeS.c oenauti ad oftendendamju· ftitiamcaufae in lite civili: velin controverfiis religionis dodoribusmere oidinariis provocan«

dumeifeadmiracula.

j&cp&Åfixfo. inter exferibendum commilia.

*ΤΉ.ν._{f. τ06.vocetduodecimlapidum,} c^ar'

·*■

tamconjeii* träntintuitu thefcos XIV. irrcpftruntprt

•vtcibtfhicfcripttt nominumIacobi. Excidcru»ttuan*

iecanonnullaaddita loct_{Cjtn.xxxtr- itemcxtmll*mentio}

ttuitcrat* innominibtu_{quorundar»idoltrum.&(· & T} tili, preDeut.XXXIV· icgtndum Exod.XXXIV. Excidit dtiam colUtio locorumExtd.111.j.ύ- lef.V. IS·inqutbut 1

tMtJes& lofaa jübenturcxlccos txuere,et qfod locut>m

quoftabant facer tßet. Cetera,quahic»nnotarccomrneduW fitn_«ßtaqtfammitati Qhrißianiiiitoru fmtnittitntis>