ULULIXL* ?
Moral. et Polit. PROFESSORE Reg. et Örd_
l'UBLICO EXAMINI MODESTE
Alumnus Regius.
FRIDERICUS MELLIN,
VESmO-GOTHUS.
IN AUDIT. CAROL. MAJ. D. XII. DECEMB.
A. O. R. MDCCLXI.
ff,A.
fei UPSALI iE.
t
MONSIEUR
GEORGE TILLMUS, 1
£uré & Ρtxvot des Paroifes de SIMTUNE &
d7ALTUNEj 8P a
MADAME
SARA CORNEILLE
DE MEVYDEN.y
JedenefuisVosqueamitie.tropPendantperfvadé,PefpacequeVous rrPavezde presque dehonoretrois
ans, quePeducation de Votre eherfils m7a ete co-nfiée,
felonlepeu de connoiflance, quej7aifurunfujetii deli-
cat, Vous lPavez pas moins temoigné pardes realités,
que par des paroles, que ma fortune Yous a eté extre-
mement chere. JTaiPhonneur deVous ailurer, que je
reconiToisparfaitementVos bienfaits,&quejene ceilerai Jamals de faire des voeux ardents auCieipourVos pro-
fperites. Ce petit ouvrage doft a Vos boittés, comme
,vousn'ignorezpas7Pavantage deparoitreau·Jour. J7 ai crtrdonc, quela tendrefle, dontVous irPävéz favorifé,
permet, quej7ofe honnörercetteDiiTcrtation deVosrer ipeclables noms. }'ai Ρhonneur de me recommander dans la continuatjon deVosbonnes graces,&;d7etre tou-
joursayec une ibumiilioninexprimable MONSIEUR & MADAME
Vitrefres falftihfc ifftresobsißan'tferviteury fKIDRIC MEIXIR
VIRIS
Athnciå. Rev. o~ Praclarlfl.
DinoMag*ANDR. H. FORSSENIO,
In P.eg. GymnaC Scarenii S. S. Theol. LECTORI Prima¬
rio, Vener.ConfiftoriiADSESSORIyEquiiTimo, PR./E-
POSITO & PASTORIinGjothenedGraviilimo.
Admod'. Rev. Pveeclarifjymn,
D:no Mag. OLAVO LIDBORG,
PRAiPOSITO&PASTORI in Segerilad AdciiratiilLno.
Plwhnwn Rev. & Clnrifjimo,
D:no OLAVO KINDELIO,
PASTORI in Valöra Vigilantiillmo.
Ρlur. Rev. atque DoBtßimo,
D:no OLAVO HERNBLAD,
COMMINISTRO m Valöra Laudatiilimo.
VIROGonfuttiffimo atqve SpeEiata Fidei,
D:no ANDRÉN WENNERBERG,
Soc. Stockh., ciidEae Lotz-Contoir,INSPECT.AdcuratiiK
PATRONIS & EAUTORIBUS PROPENSISSIMIS.
StV"ita,PatroniFaventii!irni, anod mihicertumes tenet»adeo firfincera,ut memoria,quseineilmeratumque,utcontuliftis,meritorumjivirtusyqusc
V.obiJ exftinfcdaJ facialistarnen,precorhumillimusjutnon cred»tjs,ean- demdemeoabolitampeftore. Vixitprofe&oinmehucusque# vivit, vireC quoad vixeroipfe, Quid rnirum ? Ipfeexpertusnovi, hautaljo amoriiafFe-
6uVos memefexcepiiT#FosmeapromovifTeJludia, Vosrebusmeisceteris confuluifle, Vosmeatriftia exhilaraite, ac, quoparentesindulgentiifimi fi-
liumprofequanterprobum. i^edubitetisitaque,fubmifTus effiagito,quinve»
nerer, veneräturusomnitempore, quse, Veftrofavofi#Veftroamori# in me
lanefingulBrfjpignorajdebeo. Hocpaupertinomodo Veßratot mihitanta- queprscfiitabenefieia remunetariaudeo*. Amplus enimVefter,ergame^tavor
poiiiceturmihi# haut Vos#nifigratumanimunljamerepofcere» Rt fi vel aB»
ecI amequaereretis#tarnennihilmtreniefis# ut Ipfi fcifisjpraiter fo/umam- mum,Vobrsteiiificandumgrati/Smum. Idem inpromtumihi erif# quocunque
me mea fata feränt i Ideiri# Patroni benigniifimi# additis iniuper vo«
iis,properenniVeßrafel/cicate# calidiftimiSjnulIo# nullo# iiiquffffij tempore;
Weftraίπme fiieritareticebit. Permanfurus
NOMfflVM yESTRÖWM
cultor fitimillimulF
FRlDgRICUS MEL,LIN.
A MONSIEUR cetteL'ÄUTEUR -de belle
Diffemtioa, -
eflundevoir imprimé dans lanaturemtme, dP etrerecon-
^ noijfant, principalemenp envers ccnx, quiprennentjoin
de noiis. Plus lefoin efl grand, plus notr.e obligationT efl auffi, C eflpoiirquol que tes enfansnepxenventjamaisajfeζ
honorer 1-eursparens, qui ontpris leplus grandßoin de.te'uf
éducatioii, Efparconfeqiient, ils né peuvent ajfe% \eχprimer
kurreconnoijfance. Ilenefl de meme deselévesenvers les com ducl.eurs de leursétudes, carlilstiennent lieu des parens·, ψ
enfdis aVouslf.aindi Ρ applicathn, Monfieur. . Ptäsqve:i pendant lefems, queJaiJeulebonheurdejouirdeVotre fide-
le information dans mes études> Vous iiave-zepargneaucum
foin, Ρefl aujjiicequimefaßregretterlemanque demoyens deVousen marquer ma vräie reconnoijfance. Recévls dåbon-
nepari,je Vousprie, mes voeux commeun temoignagein~
faillihledemon amitié, Que le Gel Vous dorne un heiireux fucces dans toutes,Vos entreprifes, Efunetiche EP abondän»
te moijfon de Vis frävaux; 1 Sojez perfuadé quetefont tet
voeuxfinceresdecelui, qui[eratoutela vie
MONSIEUR
Vdre trés-humble Ef trls-affe-
. · ^ clionnéferviteur,
PIERRE CORNEILLE TILLiEUS»
MON CHER AMI!
prmettezmoi, moneher Ami, d3exprimer iattachemeni
^ Ef l'amour, dont Vous me rende% redevablepar Votre dijfertation, c3efl ä dire; quej3aime tont ce quipeut Vous procttrer de ΐhonneur Ef de profperité comme Vitarrivoit å
moimeme.
JAQUES FjELLSKOa Γ
?uppotiente$ex.Tbeologianaturali, Deum exifiere, cf φιϊ-
dem ita, ut per fe fit, venerahundi afferimus, eumopus
creationisdecementcni profinebabuiffe ultimo, w?β redde-
ret copnitum.
tenim, cum fit Deus abfolute per-
fe£bilimus; quatnteliécfum, fe &
queecunque adextra graducog;*>
feit difrinctiilimo. Sicfemetipium
eile fummum bouum videt: Sic Ejusattributafuppeζιιηίilli motiva
fortiiTima ad ha:c vel illa agenda.
Ergo, cumDeus creaverit, & con- fequenter crearevoluerit; ipfa attributa Dei voluntatem
Ejus ad mundum creandnm permoveruiit.- Ergo, ante
omnia refpexit Deus ad fuas perfediones: h. e. proqtd:
easdem prteomnibusaliis, Deuscreavit. Continent ita-
queattributaDivinaultimumfinem, cur creare incepe-
rit. Quare, cum nihil fiat fine ratione fufficiente; aut
creationem Deus voluit propter perfeclionum iiiarum
confervationem, aut propter earum incrementum, aut
A ' mani-
» ) a ( »
manifeftationem, quarmm non dator. Atqui, qunm DF.us, velqnodidem eil, Ipfius pertecliones, fint abfo-
lute neceilariae & immntabiies| lic nequé ob prinss ne- que ob iecundum, ergofoinm ob tertiana, h. e. propter
manifeftationem attributorum iuorum, vel, quod eil idem, ur lemetipium redderet cognitum, Dens opus creationis mchoäré decrevit.
Sel), Perfedtionesvelattribntadiyinajundtimfnmta, ipfiim confiituunt Détini, & complexus perfedtionum
divmarum, quatenus a creatura rationaU cognofcimtur, gloriam Delaöfolvit. Quare, live dicanius, IDeumvel¬
ie fnam gloriam, fivefiias perfedfiones irimanifeftatuiiV,
five fe fiericognitum, idem lentimus.
§· 1L.
Hane mamieilationem Dei, cum infe fit fioias infi-
nitus; &.duo Vel piura iiatuere entia infinita involvat
conträdiciionemj perfinita creanda fatnram, neeefiario
yidemos.
Quåre, cuméjfusmodientiaDens voluerit exilitura;
nop potnitnon, per qutepofient exifterp, eilentias, iliis conferre, utquéereconilituunturab efiéntialibus, atque
exeorundem Cönienfuin eo, oritnridea rerfedtionises-
féntialis, eandem iingnlis Deum concem&e entibus ap- paretr UberiiB, quumeilentidéo entia,· ut perillaper¬
fedfionesDeiilluflrarentur, utflipra,*patet, eisdem fuiile"
potentinm ad idem neceilariam. Quemadmodiim itaque
nullumens concibipotefifinéeHentia,nec hcecfiné eden- tialibus, utantea; Idens poteniiam ad cognitas redden-
da4 perfedtiones finas, efientiälibus entium iingulorum
necefiarioindidifi Porro, cum Deusanteomniavolue¬
rit manifefiationem fiui ι §. ant.); apparet, F.i piacuifle,
uteademintantum fieret, in quantumperfiapienfiam II-
lius fieri ppfiet. Atqui, quidquid Deus viilt ordinaria
fua yoluntate, idemaecernit? nemo yeropoteitfegare,
j| ) 3 c ρ
quin illa Dei yoluntas, hoc in cafu, loctfrnhabeat, ae-
tentionefafia adremipfam, ergo Dens decrévit, ut e:c- iliura omnern adimpleturaeilent numerum,perfapienti-
amEjuspoilibilem, &deinde, ut tan tum, ie interagni-
turaeilent fingula,variationis,quagradusinferiores fqb- Hmioresquein papefaciendo Deo,quantumfapieiitiaper-
mint Iliius. Qnx tarnen yariatio eominuspotuerit eile confufa, cum Dens tunc argueretur imperfeclionis, 8z -ficfimulinteftdiifet fe manifeilare, qiialisper fe fit, h. e.
perfecli hinaus, & fimul hoc non vOluiüet., Qute, ut a- perta eil contradiclio, prius vero in antecedentibus de-
moniiratum; non- potuit 11011 idemperfectiiTimus Crea¬
toradcuratiifimediilinguere inter vires cujuscunque eli¬
tis, quousquequodlibet yolueritprogreffurum in mani-
feilando Auflore.
I. CoroIJ. F.. quo plures & quomajores eilentialibus
funt potentias ad ilfuflräöas perfefliones divinas, hoc
eminentius entiagloriam Dei loquuiitur.
II. E. ofipntialia entium fant apta media glorite
Dei illuilranax, fen, quatenus ex confpiratione eilen-
tiälium in confrituendis eflentiis, oritur perfeclio effen- tiali's, utantea, ppflumusetjam dicere, eilentialemper- feflionem entiumeile mediumaptumgloriasdivinasma- nifeilandar.
§'· πτ.
Attendentes adnosmetipfos &ceteraextranos,pro- babiliter }udicamus, dari poile medium Deum inter &
homines, h. e. fubilantiasfolum fpirituales &tarnennon divinas, feinterdifFerentes, acperfe, absque ulla con- junclionematerias, fubfiilentes. Quibus, argumentantes apoflro fpiritn,eoprarilanrioranoflris,adjudicamusmen- tiseffentialia, quo, utcorpore cärentes, emineneiffimas concipiantur omnium finitarum. Corroborati yero ul-
terius biac in mente? manuquafiilipulata Spiritus Sanfli,
A 2 de
& WC £
'•■V ι deexiftentiaartgelorum, deqae lllorum perfe Aione, ma-
'
xima omnium creatararum, haut dubitamus aflerere, t
ipibrumeflentiaiiahabere maximas potentias ad gloriam
Dei,gradu eminenftiffimo, patefacieudam» (ContiCor. L
§. IL ) Ätquiintelleflus noher refleflens ad nosmetipfos,
i cumnulladetegere queat creatorum eflentiaiia, propius angeflcis, quamhumana, accedentia, firmiteripondet,
animam rationalem & corpus organicum, partes noftras
eflentiales, creberrimis non minus, ac fortiflimis gau- ?
dere potentüs, cetera inter entia, puta materialia, &
, A.ßmplicia a) admanifeflandumDeum. Etenim, nec de-
y Jtituti ßiftiiismaßria, necCmphcttateßh..e. intelleflu, ut- ιβιΖ*pote potentia cognoicendi bonum diAinfle, &liberavo-
1 luntate, utpötefpontanea facultate, iinealiorumprinci- piormn eflicientium externorum concurfu völendi ex
plurib.us contingentibus cognitum bonumpra?malo,ma-
jusbonum pra?minori&maximum orermajori. Quares
ut icimus, cunfla extra nos, Deo angeüsque exceptis, -
exmateria& flmpiicitateconflare, eflentialibusvero en¬
ttarn inefle demonftravimus, (§. II.) potentiasadfinem
Delexiequendum; videmus,humana eflentiaiiafuperbi- -
re non iliis tan t um, quibus ifta iingula pra?dita funtpo¬
tentüs ad Deumilluftrandum, Ted etjam, iisdem,'multo praecelléutioribus,q uaIntelleflum&Jiberamvoluntatem.
I. Cor. E. per Cor. I. §. ILpofluntrationales, utpo-
teangelihominesqueiiiis excellentiflimis viribus, gradu eminentiflimo, reuquasinter creaturas, gloriam Dei iflu-
flrare.
IL E. per Cor.IL §.II. efl: rationalium,&coniequen-
terhominum oerfeflioeflenüalis,mediumpotentiflirnum
finis ultimiDeiexiequendi. . y
V *- 1111 " "■ 1 U !■■■«'■*■/ »■. -
a) Inteliigimus per encia iTmplicia^ anjrnas brutorum* iisdemadfcri»
benti} facuicatesßntiendi> iiiiaginandi, TCCordan.<ii» ' k
» ) Ϊ c $
§. ιν. _
Medium, praeterpotentiam, fimulgaudefis habitti]
h.e. promptitudinefinis obtinendi, eiTeei, qui inténdit
finem, majusbonum, quam, fi prior fola prarogativa
ädeflet, quisnonvideti Quarepatet, eilentialia entium,
quippe qua: media (Cor. II. §. II.) fcopi ultimiDivini
exfequendi, inftrudapromptitudine fimulcum potentia,
eile Deomajus bonum (pernot. boni relat. adDeum ),
quam, fi ibla potentia eilent ornata. Deusvult omne bonum, &quomajus, hoc libentius, ergo Deus inten-
iiusvult, ellentialibus entium fimül eiTe habitumad glo-
riam fuam illuilrandam, quam fi fola potentiapollerent
adeandem. Per hunc habitumnon intelligitur, nifiper- fedio accidentalis, h. e. confenfus accidentalium entis
cumejusdemeftentia-ibus in fine Dei ultimopromte ex-
fequendo. Quidquid Deusabfoluta fuavoluntate vult,
id fit, atnemopotefl inficias ire, quin I )eusabfolutafua
voluntate creaverit omnia; ergo [Deusperfedione acci-
dentali entiumeilentialia fimul ornavit.
Atqui, cumdifferant feinter eilentialia entium, in gradibus, qua potentias perfediqnum divinarum mani-
lefiandarurp, ut, &apriori r CIL ) & a pofteriori (§.
III.) indicatumelf·> fic, ratione habita ad eosdem, per juftitiam, Dens aüis majorem, minorem äliis, aliis lte-
rümmaximam attribuitperfejfctonemaccidentalem.
L Cor. F.. ( per Cor. I.§. III.) rationa'ium, &con- jfequenter hominumeilentialia, eixcelientiffima Deusat-
fecit perfedioneaccidentali.
IL E. confpiraturam, vult Dens, perfedionem ac¬
cidentalem entiumcumeorundem efientialibus, vei per¬
fedioneeiTentiali, ingloria Deipatefacienda.
III. E. eilperfedioaccidentalis, proqterconjundi-
onem cum eflentiali, quoque medium finis obtinendi
Conf. Cor.II. §. II..
A 3
r&-')
δ C '·5Κ
/TriCor. Ε.eilgerfeßiöacbidentalis homintimprom-
dflimum medium-maniieilandi Deura. ■ , '«
F. E. inteniius- Ileus vult hörmnuni perfefüonero accidentälera, quamceierorurn·1
FL E. <per not. boa. j eil noftra -perfe£tio hséc,
confentiens cumeflentkü in gloria Dei promte manife-
ftanda nobis bona.
<
. - §· V· ·
Tria, amma rationaiis, corpusorganicum & flatus
externus, füllt cujuseis hominis -propria. Sic, qua ani-
mam, per ctamonftrata (§. ar,t. ) prcmtifilmum Deus
creavit intellerium noilrurri in periioicendis, qua: con-
fpirant cumnoflris eiientialihus 111gloria.E)ei illuflranda,
h. e. nobisEunt bona (pernot.,Conf. def. int.§.II.): fic
voluntateni fecit promtiillmam ad appetehdum judica-
tum abintelleffu bonum (Cond. not.VoL.'§·.II.): Tic cor-
i>usimum infurt&iönibus.noilrum,cum fmgulis ihis orgaais,·eefcruxit expeditis-ammas obcündis, tendeatibusin
gloriamDei patefaciendam: Sic denique, quascunque ad
ltatum fpeclant externum, & fub nominejucunditatis &
commoditatis veniant^ utpote reftcientia &refocillantia
ίο tum noilrum, fvayiilime nobiscum confbiratiira or- dinayit.
' §· VI.
•Atqui, quod ad hanc inteileclus perfeSionem atti-
net, certum quidem eft, nos pofle vielem, qute nobis profint, fedprimo, hoc priusnonfit, quamad aliquam
annorurti pervenerimusmaturitatem,deinde,attendamus,
oportet, ad conferiaria rerum; tum adcuratiffimi &
tiiligentiilimiin eoverfabimur, acdenique, ipfa noflra
naturanobis eritexplorata, quamtarnen, fateamur, ne- ceßumeft,nosiero plerumquepernofcere-ergo,utomit-
tamus,nosfepius,immovel faspiilimemalum haberepro
fepno, δζ yiceyeria, haudobicure cernimus, noilroin-r
teile-
£ ) 7 ( £ , ; tefie&iupinpradenti, biullam eilepromtitudinem in cc^
gnofcendobono. Quod ad voluntatem,perfpicuum eil,
eandem'confideratam, utfequetiteminteileelum, neque gaudere habitn ad appetendum boniim. Quod ad cor¬
pus, fcimus, iliüd quidempoile tüentialjteraiilmtejiiila exfequi, aft, quam innumeris idemne expofitüm eil mortis, quibus, teflatur ufüs, iilud multoties impediri
inadlionibusperagendis? Quod tandemad ilatum exter-
num, eheu! quot& qüantama'a, inde a' cunabulis, ad.
rogum usque nos obüdent, premunt? Sive qnemque
noilrünl, per ief, extraconjuhdlionem cum hcminibus,
iivein foci'etate cum aliis, confideras; vides tarnen, m
numquemcrue fua trahere incommoda, animi vigorem
tollentia, cörnus enervantia, immoveinon raro deiiru-
e'nt-iaidem. Quare, cuminteileåtii in obfervando bo¬
no, cumvolüntatiindefiderändö eodem, dent promtitu- do, cum corpus haud'careat obllncuUsin fliis expedien- dis, 'cumque'rec externe res animum corpusque deii-
nant turbare, mo" eftiis gravare; at ad perfedlionem,
quam dedimus (■'§,IV.).pequiritur, utfingülaaccidentia
horum tn'norum ('§. V.) in üno eodemque cum noftris eilentialibus, gloria divina promtiiTime manifeilanda,
concurrant; vielemus>; prctientemnoflram conditionem
eiusmodicarere perfedlione.
§. VIT.
Quid igitn-r? Aut peiß nös creavit fme habitu in
pesfectionibus fuis patefaziendis, aut perfedlio, (Cor. L·
§. IV.\ abiit & peniiutatäeilinipurium quid, remoram nobis injiciens in fine Déi e fequendo, tertium nonda¬
für. Siiilud, tunt, contra ij, quoddemonilratum eil
f §. IVY, promtitudinem fei ltetme Iii, conjundlam cum potent® ejilsdem, finis Afciüeodiergo, eile majusbo-
num intendenti irnem, quam fölam potentiam divifim' iumtamj fequeretur primo,.Deum reipupre majus bq-
« ) -8 ( »
flum prce niinofi, ex eo, quod non attendiilet ad habi-
. tum, corijunclum cum potentia medii, üt majus, Ted
tantum ad ipiam potentiam, ut minus ilbi bonura, re-
fpectu finis obtinendi. Deinde confequenseilet imme- üiatum, Deum el'igere malum pro bono, ex eo, quod ejosmodi noilram perfe3ionem, quae habitu inftrir£la3
poilet promtiilime Ejus gioriam reddere 'cognitam, Sc
ideoEibona, averfatusfuiilet, aclocoiilius, talia apud
nosEiarriilflient aceidentia, q ineimpedirent glorianiiiius
majorem manifeftationem, &confequenter Eidem eflent
mala.· Quod utrumqué, ut Deo eil moraliterimpofl-
biie, fic, ut prétereamusaliafcediillmamaximeque im- piajudicia, ex quibus, perabfurdum eandemrem ρolle-
musexponere, patet, Deum non potuiile nondåreno-
bis habitum in gloria iua illuilranda. Ergo, fequitur, genuinam noilram perfeftionem accidentalem eile per-
mutatam inaliudquid contrarium. Immo funfcaceiden¬
tia, exquibus coniiat hecc perteclio, mutabilia. E. con- fenfus eorum cum eilentialibus mutabiiis, Ε. ipfa ha?c perfectio quoque mutabiiis. Gum itaque perfectio 110- ftra Vera permutata iit in contrarium quid.; aut Deus,
aut homines ipfi, aut aliud quid extra Deum, eandem commutavit, quartum non aatur. Si ilfud, itidem fe- quentur,Deumvelie mälumprobono, quod tarnen, ut Ei eil möraliterimpoiTibile, perfupra; néquepotuic ]De¬
nsmatareveramnoilramperfeélioneminfpurium quid. . Ergo apparet, aut homines ipfos , vel aliud quidpiam '
extra Deum, permutaile noilram perfectionem acciden¬
talemgenuinamin contrarium quid.
Sch. Hinc non fequitur, nos naufragium quoque tuliife perfeHionis eilentialis, ut enim ufus proditjaau-
ram perfedlionis accidentalis, iic idem docet nos perfe^
ttionemeilentialemfartameile teclamque. Q uis inteta- te difcretionis, ibit inficiasp noilram animam gaudere potentia
«5? )?( S
potentla recipiendiCognitionen bom &inålli Q uis nos aclualiterpoile malairitfer & bonadiillngu ere,at teηdencio
ad ea, qua? natural! nexu res fequuntür? Q uis nos con-
cuplicere bonum & averfari malum ? Quis nobis eile corpus, ex carne, oflibus, fangvine conflans, organis
ίυdispr.eeditum: Prqfecto hatcnegans, hömines nos eile
femegat.onum& contra.Sed dicis,Itanoseil, hocia?piilime agnofcereveronondebemusmalumeilen-ut
iaalibus mentis, verum fpuriis accidentalibus, qua?, a~
miilisvérx perfeAionis accidentalibus, in eorumiubre-
pferuntlöca. Suntprartetea eilentiälla entlom immutå- bilk, K. confeniu.s eorum in conilituendis entibus im- mutabilis, E. perfectio eilentialis immutäbilis.
§.: VIII.
Cum Ileus libcntius velie perfeclione m accidenta- lem'liominum, utrationalium (pcrCor.V, §.IV), quam
ceterorum, puta irrationaüum,& eandem intendat con- fpiraturam cumnoflra eilendaii, ingloriafuai11 u(Iranda
(per Cor. t §. IV.), fedopeexperientia? &ianorumra- äociniorum ( § §. VI. Sc VIL ), videmus, genuinam no-
bisinprimacreatione datam perfeclionemaccidentalem,
eile inipurium quid permutatam, impediens manifefta-
tionern gloria? divina?; patet I)el eile voluntatem, ut','
ha?c perverfa, quo? nos preniunt, accidentia,'iterum mutenturinverä,h.e.ingenuinam noflram perfeclionem.
I, Sch. Accidentium coexiflentia cum eilcntiaiibus diciturflatus; mutatione (latus permutantur accidentia,
mutatio veroflatuseil allia
L Cor." Ε. cum Ileus velit, ut perverfa accidentia
mutentur in vera, per iupra demonflrata,' vult etiam medium, h. e, ut mutatio eorundem hat agendo, vel
aflionibus.
IL Quurnfint accidentia mutabilia (§. VIL ) h.e.
talia.· ut oppofkum cujusque fit poilibijei contingentia
quoque funt. B UL \
SK ) ro ( ψί
TILCor. Ε.&flatusillorum, & mutatiofllorum fla¬
tus, eil contingens.
IF. E. quoqiie lunt aä:iones contingentes, qulbus
Deus vult amiilarn·perfedionemutadquiraniiiS..
F. E, cum perfediode qua agimiis, fit noftrcr»
η o(Iris adibnibus contingentlbus adquirendam yult
Deus.
//■ Sch. Satisparet, haud xnteiiigi per Iianc perfedl-
onem, nifi externam, quam, ufu dodl,. novimus actio-
nibus ρolle adquiri,& nonillam perfedionemaccidenta- lem,quae·iacri'siniitteris fpecialiterImago dxcitur divina.
§. IX..
Cum fapienti', quo majorem ihteiidit finem, hoc aptiöra, fitahimus, reddere media, fipaflititreddi; fic Dens,- utpote: Ensfapientifilmum, quum omnium raa- xliixumhabeat finem, gloriamfiuamillufirandam (§. L);
nonρ oteil nonveKe media magismagisqueredderecon-
yenientiaficopo exfiequendo. Suntvero mediaejusdem, perfedibnescreaturarum (Cor.IL §.,IL &Cor. III. §. IV.)
ergo eilDeo ftudium proniifimum perfectiones entium
promovendi.
Ätqiu, eilperfedio, aHa.eflentialis, aceidentalis a- lia, per antecedentia,, ergo, aut iilam, aut hanc, aut ntramque Deus yult augendam, corroborandam. Sed
nonpriorein, etenirn, cum illa fitimmutabius ( Sch. §.
VII.); neque eademaptior, nec deterior, quam per&
fit, fieri poteft in fine exfiequendo-; E..pofteriorem, ut¬
potemutablem (§. VII. ) Dens vult promoyendam, E.
nonutramque./ Aftpropterfuamjuftltiam, tantumDe-
tis vult eandem penes fingulas creaturaseilepromoyen¬
dam, quantum qua eam, de ihter diixerant. Quare»
cumrationaliiim Scc'oniequenterdominumperfedio ac- eidentalis fit e-xceilentiilima {Cor. I. §. IV. ); Optima®
peusfkgrantius appetit hominum, Ut rationalium, per¬
fedionem promovendam. Sehr,
·£ J « ( $
Sel·. Intelliglmus, ut patet ex antecedentlbus; per
promotionem perfedtionis accidentalis, quod eadem a-
ptiorflat, fen, quod conienfus accidentium cum eilen- tiaiibusinfine Det promte exfequendo, in .quo confiftit
hxc perfectio, augeatur, corroboretur. Quaré vide-
mus, haneperfeftionem perpromotionemmutari, non
vero ita, ut totaliter defmat eile, quod antea -fult, fed
quagradusexcellendoreslusevirtutis, adéöutmagisma-
gisque-promta, poftpromotionem, quam anteeandem,
officium obirequeatfuum.
Cor. Ergo, cum ita fit, eft Dei voluntas, per" de-
monftrata proxime prtecedenti §:o, perfeftionem no- itramaccidentalem prornotanliri aciionibus noftris com
tingentibus. -
§. X.
AStio hominis eil alia libera, alla neceftaria. lUa,
eft mutatio ftatusaccidentalis, cujus oppofitumeftpoffi- bile, falva manente eilentia fubjecti, träbensrationem,
curnunc, &nonalias, curhoc nonallo exiftat modo,
aliberavoluntate, confiderata accidentaliter. Con£ not.
lib.Vol. Heecefl0 cujusoppofitum nonpoteft iieri, fub conditione, ii eilentia agentis , talis, qualis eft, per¬
maniuraüt, rationem iliteexiftentia:habensnonin libe¬
ravoluntate, fpeflata accidentaliter, fed in ipla eilentia
humana. - ,
I. Cqv. Ergoeft actio libera contingens, altera vero
hypothetice neceftaria (pernot.J.
IL E. per Corollaria §:iYIII. & Corollarium J.IX.,
funt a&iones nofteliberte, advoluntatemDei, media
&adquirenda: &promovendte uoftrte perfeftionis.
Diximus, noftra eflentialiä eile infaivo (Sch. ad §.
VII.).
L Cor. Ε.quaintellecijum poilumus cognofcere no-
B 2, ftraiu
JS ) ii C; -K
fframperfectiäpem, utpotenobis bonam, & qtta voiun-
tatemappetere eandem. (Co-nf.Cor. VI. §. IV* cum tief.
intelL & vol. §. III.)
IL E. poiltnnus videre qimiam abtiones nofira: Η- Λ berrediiie nobis bonå^ qiumam mala*, attendentes ad
natarälia earundem/ conie>taria. '
iIL E. illis, quas perciplmus nobis bonas, efl Del
voluntas ( Cor. II. §. X.), utnöfiramperfectionemreftl-
tuamns jk,promo veamus..
Sep. Periplcuiimefl, Deum velienolcamus bonum qua.elTentiamintellectus, &non qua aecidentia per Ver¬
la, coexiilentia intelleftiii, tunc enim habitum forec a
nobis maluiil. Conf.. Sch. ad §..VIL
I XII. ^
Conceilb, Deum velie (§ §.. VII1J&IX. ), nofiram
perfeflionem rehiti.il & promoveri, fequitur, Ejus in-
tentionem eile, ut quatenus rationales, hoc, agämus ra- tionalitervolentes. Quare, ut nullus appetitus raclona-
Iisniii in bonum cognitum; vult Deus omnium primo,,
cognotcamushane periebtiohem, &quiäem per efienti- ani intellectus (Sch..f. ant..) quaiis iciiicet illa fit nobis,:
b.e. bona (Cor. VI. §. IV. v, atque deincepseandemap~
pelarnas per eilentiani voluntatis.. v
§. XI1L
JTolaßtas eltcognitio intuitiva boni.
I. Cor» Ε. (perCor.,I. §.)\I.) poteft nobis Herl vo- luptasexnoitra, perfectioce..
IL.. E. (per§.XII.) vult Dens, ut.nobisfitvoluptas
exeadem. /
1. Sch.. Voluptatem, utpotecogmtionem intuitivam boni, & antccedenter ad ob;eetum bonum appetendum obtinendumque, & confequenter ad dudum obtentum·,.
poile coniiderari, ex Iba quisque experientiapiycholo-
\ - gica
