I o ,
D. De
DE
NATURA
SIM1LITUDINUM
EX HOMERO.
Pars Secunda.
QUAM
CONS. AMPLISS. ORDIN. FΗILOSOPH. VFSAL.
PRJESIDE
AL,CHRIST
ΟΡΗ. DAHL,
GRiEC. EITT. PROF. REG. ET ORD.
PRO LAUREA
p. p.
LAURENTIUS LAUR. LYTH,
Alumnus Buhrmeifteriams.
gothlandus.
IN AUDIT. ECCL, D. XX MAJI MDCCXCVII.
UPS ALU,
Litteris Joh, Frid. Edman, Reg. Acad. Typogr,
Τίιρ ι 1IIJV.1I- : ΓΓ-
-
. '-
V· A «y_ *.
X
.. :.· /..v':.' il'*"'
*\-·
. ■ kJL. . ,
.
.
I"·♦< · ■ v"■···■ ·.- ·f--';.
t
'
) ΐ9 ( Λ?*
§. IV.
Diximus de natura {imilitudinum, quarum proxima
vis eft in llluftrarione fententiae; diccmus alterum ge¬
nus, quod ad Amplificntwnem plurimum faciat. Illarum
rationem prascipuam obfervavimus, ut imago iit nota,
perfpicua, familiaris, ipfiusque rei, cui adcommodetur,
rnenfuram diligentius prematρ)·} in his autem, ex ufa
ferme contrario, nihil obtinet, niii excelfum, grande, venuftum, fplendidum, ita ut (imilitudines, quae rei aiicu- jus «ugendae atque tollendee caufa inducuntur, modum i- piius non tam fervare, quarn excedere, videantur. Sci- licet, ad indicandatn rem in primis magnam pulchram-
que parum utique fecero, ii, ex fubtiliori examine, com-
pararionem petam aequalium: fac autem, ponam imaginein
mulro majorem puichrioremque, illa certe mentem adeo
fortirer adficit ac paene percellir, ut admirabilem formam
fui facilius quam verius transferat in rem tatitum non
alienam, eidemque a femet profe£lam, quanta esfe ma¬
xima poteft, pulchritudinem magnitudinemtjue inducat.
Atque hujusmodi artificio fententiam arnplificandi, vel
decoris quidquam, quod per fe ipfam non habet, lucrandi
ex iimilitudine, fatis auda£ter indulgent Orientales Poe-
tae, nec abstinet Ossianus inter recentiores. Ita Homerus
etiam, quamquam moderatior, rem grandem grandiori
ornat imagine, qualis eft cadentis Sarpedonis;
''Ηξΐ7ίε &ώε οτε r/sr $ςυε ηςιπεν η οίχεςακε Hf τwfbs τψ τϋζεσι τεχτονεε Μ$ξεε Ε^ενιχμον πελεκεσσί νεψ.εσι, νηϊον g/var
'81ε ο
7ΐξοε 3' /7Tπων 8ιφςϋ κειτο τοινυ&ειε, Βεβξυχμε, κοηοε $ε$ς<χ<γμενοε αιμκτοεσσηε q).
C 2 Ne-
ρ) Suprn (f. 111.
q) //. Χ!11. 38$. Ηζ(7Τε-Υΐζΐ7ϊ'εν, artem non prodit argittiit verborum multij)iiccm variamque, ftd Homeric& dtSItoms m
) so (
Namo non inrelligit, immane quantum discrepare
ftaturam, quicumque fuerit, hominis & ingentis quercus
aut abietis, nec parero fieri ex urriusque cafu ruinam.
Sed orra jam eft ex imagin« cadentis arboris notio ma-
gnitudinis quaedam, quam mens omnis ita nunc conrero-
plarur, ut in rerum difcriminibus anxie exigendis non fa*
tis otii na£ta, ad ingentis hominis cafum trahat( jeamdem.
In venuftis imaginibus par valet ratio: formofum Poeta
juvenem, caefum a Menelao exilius certe di£lurus esfet,
ii verbis vel exquifitisiimis vegeti vernantisque roboris
viridem gratiam & retentes, quas inerant illi, aetatis llle-
cebras omnino ornnes enumerasfer quam diligentisfime:
de ipfo autem nihil, nihil de dotibus his profirerur: fed
omnium quaerit aliunde imaginem: hane illuilrar, hane
ornat: educatpulchram oleam, Jaeram, virentem, albo fiore
perfperfam: omnis eft vicinise decus: lafcivir aquae rivus
circa radices: inter frondes ludus ventorum: faepir eam,
fodir, cuitodit &, ut verbo dicam, nihil non agit Poéta,
quo fenfu pulchri repleat menrem, mox in rem aliam
transituro: ita enim fubjicit cafum Euphorbi, Trojani, in
ipfo pubertatis flore peremti;
Oiov de τ^εφει εξΐ/cs ανηξ εξ&ηλες ελοίίης
Χωξω εν οιοπολω, c& ωλις ανοίβεβξυ·χιεν ύοωξ,
Κοίλον, τηλεβοοον, ro de τε πνοιχι οονεχσι
Ποοντοιων άνεμων, τε βξυει αν&εϊ λευκώ'
Ελ&ων ό €^o67T(Viάνεμος, συν λοοιλαπι πολλή, Βο-
fumma etiam majeftate fimplicitatem. πι>%ς βλωΒ-qvj, procc-
dens in altum, procera, vicina nubibus pinus, n,m prater
βλωσχειν, quod Jones habsnt pro μολειν ire, procedeve, junt,
qui οίίΒηξ låtere vident invoce. νηιον είναι, ut arboris velpra-
ceritas velmaturum robur intelligatur. βεβ^υγως, Hefyayμένος
optime, fed extra comparationem: neque emm uecesje ejf ut
per omma accuratc confietftmilitudms ratio.
^ ) 2ΐ (
BοΒξΰ τ s£e<?qe\pe x&j εζετκνυσσ εττι yaiv\' Tοιον ΏανΒχ ύιον εϋμμελ^ν Ευφοξβον
Ατξει$?\ε Μενελαοε, εττε/ κτοινε, τευχε εσυλα r).
Ad hoc genus fimilltudinum pertinent etiam audaciares
haud raro imagines; fed, ut in omni ilmiiitudine prin-
ceps quaedam atque propria virtus eft, ut vera fit, evi-
dens atque facilis comparatio, caveatur, quod accidere
ioiet muitis, magna fcilicet fonaturis, ne fublimes illas
C 3 gran-
r) 11, XVII. yq. εξίΒηλεε, late jrondms, patula, χωξω
εν οιοπολω-, miram vim babet Ef cures Ef decoris: Jolitaria, cuftodita, fcepta, late fpeElata, fala purgati agri totius incola,
un<2 ruris delicice. αναβεβξυχεν, locum notat aquis irriguum, iisdetnque ferme ludentibus Ef, ut dicuntur Horatio, trepi- danUbus: adeo fingula verba comparata junt ad gratiam Ef
amcenitatem. τηλεΒαον [εξΐΒν\λεε-τηλεΒχον): fcepe miratus fum
in Homero identitatem, ut loquuntur Dialeclici, epitbetorum:
differentia tram vocum, ex qua εξίΒηλεε ipfum a£lum, τηλε- Bacv nativam modo vim germinandi notaret, vereor, ne inge·
niofior, quam vevior, exiftimetur, rationemque, quam pro fenfu Poeta, mentintur fubtiliorem; [ed dande efl beec ventet antiquitati, ut facile ad easdem imagines, infantum morc, recurrat, easdemque amet vetbofius perfequi: cogitare potes oleam latam, felicem. ττνο/οί; JW&<nv, argutam audio frondem,
leniutn Zepbyrorutn ludibria. βξυει avbet λευκώ, bunc accipe
nunc virorem, albo flore per/perfum, in βξύει adefl no-
i/o bemgnitatis Ef abundantiee, //i /« copkfa (imilitudine ni-
bil excogitari posfit, quod defit, pulchritudinis Ef bilaritatis.
/H ingruit repente tempcftas, ελΒων ε^απινηε ανεμοε κ. τ. λ.
«7? anm gemina comparatio, zY/o florertis juvenis, bt£C caden-
tis. τευχε εσυλα, exphcat vim ptcscedentis λαιλαπι 7toKXny tmiltnm vexantis turbinis, qni miferam arborem, non fint circumjettis late ramunuhs, foliis, fiorikis, multiplici cum
fcevitta firatam, fuo /po/iavit bonore.
) « ( <&*
grandesqie venenrur & arcesfante nubibus ferme ima-
gines, quae rem ipfam, ex longioti intervallo reli&am,
& tanto non iatis dignam apparatu, fua majeftate & co- pia, necesfe eft, deprimanr potius quam extollant. La¬
crimarum per genas manantium comparatio cum torren-
te ex foluta nive derivaro de montibus, diciporerit, haut infitior, audacula &, quam pro re, amplior; in hoc vero,
ut in quolibet genere fimilitudinum, hane videre videor
mihi conftantem regulam, ut Γι partium in imagine ea-
dem ratio fit atque in re comparara, bene habeat fefe,
quaecumque parva magnis componar, fimilitudo: neque
enim iimplex hoc loco comparatio inftituitur genarum feu oris humani cum monre, neque lacrimarum cum flu-
vio, Ted eamdem, quam fervat in monte fluvius, pro-
portionem, hane lacrimarum in genis Penelopes effufius
flentis aptisfime proponit Homerus:
Τηε ας ακβασχης ςεε βχκςυα, τηχετο οε χςωε*
Ω,ε Se %ιων χατατηχετ εν αχςοπολοίσιν οςεσσιν, Ήν τ Ευςος χατετηξεν, επην Ζεφνςοε χαταχευοΤ Τηχομενης αςα της ποταμοί πλη&χσι ςεοντεε' 'ils της τηχετο χαλοο παςηϊα άακςυχεασεε' s).
Ima-
s) Odyfs XIX. 204. Prodit Odysfea omnis Poetans eetate maturiorem, vel Solem, ut belle oit Longinus, non, ut in lliadt, primis ferventem ignibus, eumdem tamen, occajuipro- piorem (ev τη Οδύσσεια, πχςαχειτχι ris: av χατα^υομενω τον
Ομηςον ηλίού): unde parcior etiam ibi proventus ed fimilitudi¬
num, quas informandi major dos esfe Jolet recentis ac ferme juvenilis ingenii. τηχετο-χατατηχετο-χατετηζεν-τηχομενηε-τη¬
χετο, cavs, vitio νertas ηomer ο: eft fuee, quam dixinms, fimplicitatis; neque enim ipfi ad laudem multn Er diligens
opus efl elocutio recentiorum, quee non raro fapit hoc Cice-
ronis: jacent in confiliis, dominantur in verbis*
**. ) *3 ( jff*
Imagines, quaruro finis praecipuus efl fubftratae materiae amplificatio, ha£tenus exhibuirnus notas & faciles: debe-
re tamen easdern non nirnium esfe tritas atque vulgäres,
per fe fatis intelliget quisque, qui norit, quantum rebus
officiat faftidium fatietatis. Qui vero fiar interdum, ut,
quod obfcuritatem potius prae fe ferre, quam lucem, videbitur, res per fe notiores cum rebus non modo mi·
nus notis, fed humanae etiam cognitioni plane imperviis,
non abfurde queant coriferri, hoc loco, fupereft, ut ex-
pediamus. Ad hunc autem ordinem fimilitudinum non ego tales retulero, qualis eft inter alias fequens Homeri-
ca, qua inducuntur fenes Trojani
ctyoQYiTcct
Εο9λο;, TsTTiysjaw εοικοτεr, οιτε xoc$' ΰλψ
Αεν^ξεω εφεζομενοι cttos λειςιοεσσαν ΐεισι t).
vel ejusdem rationis alia, ubi pugnata Trojanos inter at¬
que Achivos vehementior pugna hunc in modum effertur:
O; å' a?V οομητηξεε ενάντιοι αλληλοισιν
Ογμον ελ&υνωσιν, ανδξοε μακοίξοε κατ οίξϋξαν9
Όt t) 11. 111. ιjo. $ενσ$ξεω εφεζομενοι, nam in Afia canunt de ramis arborum, non facile bumi: unde proverbiumferme,
τίοιειν Tfss retTiyocs rois εγ^ξοιί γιοίμο&εν αόειν, facere, Ut cicadae hoftibus de plana terra canant, idem valet, ac tan·
tam regionis facere vaflitatem, ut ne avhör quidemflans re-
linquatur. Senes igitur bi oratores in alto (ενι τ:vqya>) fede- banti uti τerriyes in arboribus. Caterum ut ot τεττιγεε per·
bibentur οονχιμοι (fine fan^vine) u&f ψυχροί την κςασιν (tem¬
peramento gehdo), odixoi όε (cantillantes asfidue), ita etiam,
ex eequa admodurn combaratione, referunt fenum naturam9
quodk res jegniter gelide, ut Horatjustaity tniniftrant#
fa&i inopes & invalidi, verbis tamen largi, clatnofir fireperi.
Ö7TM λείξιοεσσανvel in genere, ut av&vjfos., floriåam, fuavem, placidam, gracj/em, vel inter föres nemorum (λείξΐκ) audiUm,
»fc, ) 24 ( Jt*
Πυξών η Χξ/^ων, τω οε όςωγμωτω τκξφεαι τΐτπτα'
'ils1 Ύ^ες H&j Αχαιοί επ αλληλοισι hoqovrss
Δη&ν' 8d" ετεξοι μνωοντ ολοοιο φοβοιο U).
Scilicet in altera ignoramus nos quidem cicadarum hoc
genusj in altera morem illurn metendi: imagines vero
Graecis fuere familiares; nobis non itera: quae ii fubobfcu-
ras quodammodo nec omni ex parte videbuntur fat evi-
dentes, hoc utique minus pendet ab ipfarum narura,
quam diveriirate loci & inftitutorum. Nec alia ratio eft
copiofae fimilitudinis, quam ex corio bubulo in partes
varias, nec, uti nunc fieri fölet, extenfo» petit Homerus
ad indicandam contentionem asqualem Graecorum Tro-
janorumque de abducendo Patrocli cadavere utrimque
certantium:
ils d'' cr avv]ς ταυξοιο βοος μεγαλοιο βοειψ
Accoicrtv $u)Y\ τα\νειν, μεΒυασαν αλοιφή' Δεζαμενοι f αξα Toiys $ιαςαντεε τανυασι
Κυχλοα\ οιφοίξ de τε Ιχμαε εβη duve; de τ αλοιφή,
Πολλών ελχοντων, τανυται de re 7τασα dioc ttqo'
'ils oiy εν'όοο xgj εν$α νεχυν ολtyη ενι χοοξτ\
'Ειλχεον αμφοτεξοΓ μαλα ya(> σφισιν ηλτιετο $υμοζ
Τξωσιν μεν εξυειν 7tort Iλιον, αυτα^ Αχαιοί?
Νvjas ει,χι γλαφυςαε — ν).
u) II. XI. 6η. αμητηςεε ενάντιοι αλληλοισιν, natn folebant
prifci mesfnres fe ita dividere, ut alii ab alio extremofegeti5
inciperent £f deitide in ntedio agro finirent: & certamen in-
ter sos esfe folebat, utra pars prior ab extremo Juo ad me¬
dium metendo coUigendoque perveniret.
υ) 11. XPil. 3#9, Prijcam indicat fimplicisfmam co-
rit fubigendi rationem, quod tvibutum pingucdine (μεΒυαταν
αλοιφή) flantes per orbem (κυχλοσε) bomines, quo extenderent,
fitiguli obmtebantur, ut ad fe traberent.
Sed
