• No results found

PATRES ECCI ES.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "PATRES ECCI ES."

Copied!
16
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

D. D,

SPECfMEN ACADEMTCUVT,

PATRES ECCI ES.

LATINITA I IS

FAMA CELEBRES,

Sillens,

Quöb,

CONSENT. AMPLISS.FACULT.PHILOSOPH.

IN REG. ACAD. UPSALIENSI

Pr^side ,

V TRO CELEB ERR IMO,

MAG. P E T R O

EKERMAN,

ELOQUENT. fKOEESS. REG. El ORDIN.

PVBLICO EXAMINl MODESTE SUB7ICTT

Ai.umnus Rj:gjus ,

LAURENTIUS TORGNER,

GESTRICIUS.

IN AUDITORIO CAROL. MAJ. D. vii.APRILIS ANN. MDCCLIII.

Il A. M. ,9.

UPSALUE, 1

Exc. L. M. HÖJER, Reg,Acad.Typogr,

(2)

VIRO

Max. Reverendo atque Amplisftmo,

Dn.Mag.LAURENT. PORTUAN,

Ecclef.SlCatharina?Stockh. ANTISTITI loßge DignilT.

ADSESS. Confift. Urbic. Gravifiimo»

VIRO Pturimwn R?ver. £5* Clarisftmo ,

Dn. O L A O SOLLENIO,

PASTORI in Thorsåker GeÜr. Vigilantiflimo.

VIRO Proeclarisfimo,

Dn. Mag. GEORGIO VOUGT,

Eioqvent* & Poéf. LECT. in Gymn> Geval.

Dexterrimo.

PATRONIS £f FAUTORIBUS

IGnoJcite

mutari yaufim.

PATRONI

Voluiftisjmltos

Optimi

per ann&stme,

quod

,

lumen

fingutariW

demum cunque data occafione, teiiatum relittquere. Ät ingeniiy immatuntm licet, Vobis, adfcriberevoiui, Toto

Ml Optimi, act extremamusque feneButem , omnigetia gaudium ö clientumpatrocimum, quibus ut me adnume Max, Rever, Praeclariff. Clarifl. &

Wiltor humiUitmtt LAURENTIUS

(3)

VIRO

AJtttothm R'vrrendo /ittji/t Tvucclnrisltm

Dn Mag CARQL. SAM. HEDMAN,

EvCief. Oiwanfiöends PÅSTORi Me- ritifiimo.

VIR O Plurimum Rfver, atque Claris!tmo\

Dn. LAURENT. FAGERHOLM,

PASTÜRI in Åhrfunda Digniflimo.

VIRO Plurimum Reverendoatque DoBisfimo,

Dn. SAMUELI NETSELIO,

COMMINIST. in Thorsåker Geftr.

optime Merito.

mni venerationis cultu obfervandis,

rens lucubrationibus bijce , id de Nominibuß Veflxis aomyleBifavore^ meumergo e(l,gratifftmum animum, qua nihil habens, quod muneris loco offeram, factum baue

•peflore voveo9 digneturSummum Numen Vos, PATRO- felicitate beare , in Ecclefia prcafidium , Veförorum

vetis, etiam atque etiam oro.

Dodiff.Nominum VESTRORUM,

& obfervantifffmus,

TORGNER.

(4)

ätres Ecclefise Latinse, '/.ur e£c%jv

jta di&os, de religione Chrifiiana,

niorum integritate, virtutumque

choro praeclariffime fuiflememos,

neminem, nifi in hiftoriarum mo- numentis plane hofpitem atque peregrinum, fugere poteft. Incu- fantur, fateor ingenue, errorum circa credenda non leviculo-

rurn, quemadmodum necdefunt, qui, inillis, nasvos

Chronologicos, Hiftoricos, Orätorios, Ethicos, Phyfi-

cos & Logicos detexerint (a); at, ti temporis, quo vi-

xere, communem reminifcamur vel infcientiarm vel ini- quitatem, tantumabeft, ut fint acerbiori vexandicen- fura, ut potius veniam illis dandameffe, unacum magni

Hominis viris ju licare haud dubitemus. Etenim Celeb.

"Walchioi fententiam htic, omnium confideratiflime, fe- renti, nos libenter adfurgimus; Hlorum, inquit; inflttu-

tum haud pfobafe poffumus, qui nimio erga quosdam E"~

ti?fix Do&oresf quos Patres vocant, amoreoccupati, il*

los contra quasvis accujatimes åefenderefuftineut, fedme- diam tenere Diam optimum erit, Sicpro veritatis ampli-

ficandxtuendxquedignitate deceterroresmodefieohfervarei

pro bona mente autem, qux viris bis inerat, iHosmatris

Å exat*

(5)

'm&> ) 2 (

excufare, pfflperflringcre (b). Prakter do&rinam, In fcriptis ejusmödi Patrum quac mirifice elucet, ltilus eo- rum nonnunquam adeo e(t nitidus , fvavis & excelfus,

ut, Latine fcribendo, certare quafi videantur cum iis,

quos inhac eadem palseflra veneramur furnmos, Cicero«

nein Ioquor, Csefarem, alios. Adfenfus ergo ab eis,qui-

bus contigit illorum lucubrationes feduia manu verfare, opercfe nobis extorquendus non eft. Ita tamen id fta-

tuimus, utnonredarguamus iilos, qui amim Augufteum

Latinitatis gloria omniom maxime effloruifie, graviori- bus de cauflis , defenfitent ac contendant. Nobis vero

fuffecérir pauciflimis oftendere,Eccleliae Patres, nec Ene fruélu, vel ipfam Latinitatem fi fpe&averis, legi & ad imitationen!, ubicunque ufus & argumenti ratio pofcat, proponi. Quod dum facimus, tuam , B. L. expetere ne- ceffe erit benevolentiam folitam . quam ea, qua par eft,

obfervantia demereri ftudebimus.

(a) Cfr. Differt. Theologie.M. Rever. Dn. DoclOfo- vi Celfii Fil de Aucloritate Patrum.Ann. /7)-/. beic habi-

tamp. 12 & jeqv. (b) Parerg*Academic.p>nuföf.

$. Il

Sermonis Lafini faciem , unarri eandem femper non fuifTe , tutoadffruimus. Etenirn huic contigit, quod ho-

n ini, aliisque rebus, ut örtum habuérit & incremenruro,

ad fummumque perfeélionis culmen polteaquam perve- n,t, partim ab ruina atque interitu abfuerit. H nc inva- luit confvetudo certas ei adfignandi åétates , pueritiam

utpote , adohfcentiatn , virile robur & / neUutem. Sic PoéPae, qui, diverla temporum intervalla c.csnere,La- tialis lingvffiperiodos in auream, argenteani, teneam 8z

ferream dividend! atifarn, credo, rrsebuerunt Ipf\ vero eerarum termini, id quod nec tiiffirruiandum , baud ad-

curatepo/Tunt conftitui> liquidem inter eruditös alius ab

alio.

(6)

<£*2 ) 5 C

allo, nimium quantum, difcrepare foleaf. Aureas a?tatis

Initium repetunt plerique a Punico bello fecundo, feu

ab Anno urbisconditae eamque extendtmtad ulti- marÄugufti tempora, b. e. ad Annum Chrifti 14. År-

genteam aetatem ordiuntur A. Chrifti 14, finemque ejus

ponunt m exceffu Trajini feu A C. 117. /Enea setas

ab obituTrajani ad Romarn a Gothis captam five ad A.

Chr. 410 numeratur, qua annorum ferie includunturPa¬

tres, in quibus defcribendis noftra nunc veriabitur ope¬

ra. Ferrea denique aetas incepit ab See. V, & ad inftau-

ratas literas duravit. PorroScriptores aureae «tatiscum

ejus fint notfe, ut ad eorum fcripta, tanquam obrufiam puritatis & elegantiae Latinae, fermonem noflrum exige- redebeamus; &quo remotiusAu&ores a Ciceronis tem¬

pore floruerint, eo magis cörrumpereturlingva Latina,

id quod de Patribus, in tertia «täte Latinitatis, negari nequit •> objicitur nobis eorum Latinitatem tanti non es- fe seftimandam, eosque indignos9 qui eloquentise laudem promereantur ullam. Efto: fuerit Latinitas hujus sevi

non optima, at in quibusdam tamen monumentis ac vo- luminibus minime fuit mala. Auétoritate heic nitimur teftium quidem locupletiflimorum : Nonflrifie, inquit Borrlchius, annorum, aJeculis melioribus magis minus*

que recedentium, Ipatio metimur AuLtores,fed & ingenii magnitudine, vocumfelettarum ufu eultuque diffionis(a).

Paria habet Walchius : Mtas aurea & argentea confir-

mant vocum caßitatem, quamquam heicgeneratim obfer*

v es i n$n imma bona effe , qua leriptores habentfeculi

aurei> nec omnia in infulas barbarorum efje deportanda,

qua funt ex ceneo Latinitatis /ecufo. Namque nec Au-

flores aetatis aureaepeccatis carent, cum modo Arcbai- ßnos, modo infvaves Gracilmos, modo variores voces ujur- pant: e contrario, avum ceneum jerax fuit ingeniorum, quorumLatinitas nonpenitus contemnenda (b).

(a) Cogi-

/

(7)

) 4 (

Ca) Cogitah de variit L.L. aetatihus p. iß. (b)Hift%

Crit. ting. Lat. p. 174.

s §. "f.

Dum in eo occupamur9 ut Patres, Latinitatis farna fiorentiflimos, percenfeamus, primum fefe nobis offert M. Minutius Felix. Celebris hicce cauffidicus Romanus

circa initium See. III. vei A. poft Cbr. nat. 220. vixit,

quem natione Afrum fuifle, ex ftilo iplius conje&arunt

Critici. Quod paganae religioni antea adhseferit, neque

ipfe diffimulare videtur, his verbis ; cum, difeußa cali- gine, de tenebrarum profunda in lucem fapientiae & ver'i-

tatis emergerem. Qua vero ratione coriverteretur, cer- to non conftat nec quamdiu Cbriftianus permanferit.

At, dialogum compofuit, inter Odtavium Chriftianum

& Carcilium quendam gentilem, qui O&avius infcribi- tur, totum ibi gentilium cultum, Deorum profapiam,

rion minuserudite, quam ingeniofe, conveliit, & Chri- ftianos eorumque facra , ab omnibus Caecilii calumniis vindicat. Stilum ejus Dupin ita commendat : Dialogus

noninelegans, exquißta verba, vocabula excogitata,gra*

tus leposy rationes dilucidée, valde dotfus (a). Cui C.

H. Langius accedit: Religionis noftroe mylleria putcerfi~

mo elegantique prorfus (tik defcribit, tf mulia ex mytho- logia projert eaque confutat, quibus in aliorumAuelorum

leclione, haitd exiguo emolumento, utemur (b).

{a) Biblioth. T.Lp. igg. (b) Infit.Stil.Rom.p.jfa Cfr.Iieitiecc.FundamßStil.p.jjö.

§. IV.

Hunc excipit Thafcius Caecilius Cyprjanus , qui

claruit circa medium See. III. Afer hie itidemfuit, &

ex mente nonnutlorum Carthaginenfis. De parentibus

ejusf nifi quod in illuftriori loco effent pofiti, & anno, quo luerit natus, apud Scriptores altum eft fjlentium. A prima

(8)

sä# .) 5 r

prima getate in Thilofopbiam incubuerat , adultior fädus

nomen dedit Chrifto, converfarione & fvafu Presbyter!

cujusdam Caecilii dudus, ex oecafione quidem ledionis Jonoe Prophet® » idque A. 246, Frudus converfionis éjus pauperes llatim percepere haud vulgares, opes enim, quibus abundavit , ad eorum indigentiam fublevandam,

confumlit & dilargitusefi, qusre tanram ab omnibus in- iit gratiam, ut A. 248 in faftigium Epifcopatus Cartha- ginenfis eveheretur. Biennio prope exado, & perfecu-

tione quidem Deciana, cum ethnfei, irafcentes & ftoina.

chanfes,quod ad conftantiam in religione Chrlltianafuos exhortabatur, facpe eum fibi de^öfcerent, ut feris obji-

ceretur, Carthaginem reliquit. Etexul, & perfecutio-

nis vi celTante, redux, Epiftolas, & Tradatus adverfus

gentiles & hsereticos, non fine laude, conlcripfst varios.

Stili ejus eJegantiam eo minus in dubium vocamus, quorl dignus fuit judicatus, priusquam Chrifdianus fieret, qui Oratoriam Carthagine publice doceret. In fcriptione compofita, ornata & copiofa de rebus, pnrelarus omni-

nofacimusexftitit» Teftimonium de iplo Ladantii nos magni

: Erat ingenio copiofo, Jvavi, qntefertnonts

maxima virtus, aperto,utdifeernere nequeas, utrum- fie ornatior in eloquendo, an faciltor in explkando, an

potentior in perfvadendo fuerit (a). Cui, ut innume-

ros taceam, adfdipulaturJo. Gv.Bergerus, quinon folum

in Minutio Felice & Cypriano nitidum ac fvave dicendi genus eollaudat, led in hoc eodem Cypriano veftigia

imitationis Juli® deprehendit, ex iis retent® propaga- t®que temporibus, quibus Rhetorica docuit vir dicendi

peritiffimus & antifdes Carthaginenlis, ita quidem, ut Cöefarem ab eo non minus, quam ab Ladantio Cicero-

nem & ab Sulpitio Severo Sallufdium, exprimi conten- dat Cb). Tandem, orta perfecutioneValeriana, A. 258.

fiquidem idolis Jacrificare nollet, indigna csede, mada-

tus eld.

(a)Libr•

(9)

) Ö (

(a) Libr, V. Infiit ut. cap, /. {b) Natural Pulcrituä?

Oration. p. 74/ 4/^.

JUV.

Pedern promovemus ad Chriftianse eloquentia lu¬

men illud acgrande decus, Lucium Ciziium Lagtantiu?v£

Firmianum. Hujus de origine Scripfores nihil fere me-

moriseprodidere, nifi quod patria ejus Firmium,oppidum Italic,fuiffevideatur, Fioruit circainitiumSee.IV, Nomen ab eloquentiat lade fortitum effe funt ex eruditis, qui de- fendant. Opera & fvafu Arnobii prseeeptoris Chriilia-

narh ampleFtebatur religionem. Literis vero ita inflitu-

tus mit, ut in arte dicendi poft Ciceronein faeiie obti-

nuerit principatum. Quare nec mirafnur eum Nicome- diam ad Rhetoricam doeendam arceffitum. At, cum paücos haberet difcipulos- Greeca enim civitaserat, ubi eloquentia parvi ducebatur Latialis» ad feribendum ani-

muin adpulit. Hunc propter eloquentiam debitis efferunt laudibus omnes achnguli. Etenini, nunc Chri/tiano-

rum Cicero audit, nunc eloquentia Chrifiianse parens,

nunc puriffimus Latinitatis Auetor,nunc Ciceronissemu-

tus,nitidus, perfpicuo& limpido eloquentiafönte usque- quaque decurrens. Quid multa ? fuere, qui, cum Pico Mirandulano, ejus fiiium Ciceroniano prsetulerint (a*).' AbImperatore Conltantinoeligebatur, qui Crifpum fi-

lium ejus , in fermone & eloquentia Latina erudiret.

Extrema obiit fenedute , fed quo anno , incertum ,

poÜquani variis Ecclefiam ditaverat feriptis, quee non fantum elegantiflimusftilus , verum etiam materiei di- gnitas commenda^^Ad laudern ergo illijus fpeclat Dis- putatio Jo. Auguiflgfebfii de Sfilo Ladantii, edit. Halse

A. 1702, Matth. Iv|j. Korthofti Diatribe de Cicerone

Chrililano, Laétantio, GiefT. A« 5711. atque Jo. Georg.

Walehii Diff, de La&antio ejusque Stilo, Lief. A. 171.5»

(G) Dupin Bibit T.I.p, 324.

B % VI.

(10)

&& ) 7 ( 5. VL

Ad Hilahium Pi&avienfcm fnGallra Epifcopum, qul floruit circa medium See. IV. progreJimur. Religlone

ethnica fuit imburus , &, per juventutem, ftudio

fMentiarum profannrum invigilavif. Deprehendens

vero infulfas gentilium de Diis ophiiones , forte

fortena in Li bros Mofis & Prophetarum incide- bar, adque Chriftianifrnum adhterefcere ccepit. Maxi¬

man! partem vitse in Arianifmo confutarido exple- vit, tum ubique terrarum increfcente, cujus hoftis fuit

acerrrmus, adeo cjuidem*. ut nonnulli etiam exprobarint

ei nimias hac in caufa inimicitias. Sic in Synodo Bite- renfi A. 356. Arianis fe ftrenue oppofuit, Athanafium defendendo, unde ab Imperatore Conftantio exulatum in Phrygiain relegatur. Toto illo quadriennio , quo

exuhret, fcriptis elucubrandis animum adjecit. Hmc

natum nobile illud opus de Trinitate, in quo videtur adhibuibfe, quicquid ingenio» quicquid eloquentia,quic- quid Sacrarum literarum cognltione effiei unquarn pos*»

fet. Kruditus, eloquens, &acris fuitjudicii : inde fa-

élum eft , ut Hieronymus eum Romani ferrnonis tubam

& eloquentia? Latinae Rhodanum adpellaret, non folum

ad regionem, ex qua érat oriundus, fed etiam ad cha-

raéterem ftili» qui violentus éft & rapidlorT inltarfluvii Rhodani, vi aquarum oppofita quaecunque trahentis, di- gitum veluti intendendo Ca), Irnmo & Celiarius C. P»j

p. $5. non dubitat eum referreinter Patres eloquentifli'l

mos. Exantlatis multisIaboribu nfione tideL

extremum tandem obiit diem Å.

lus.

(aj Dupin Bibi. T. 2. p. /tfy.

(11)

<SÄ2? ) B (

GalPaf, nomine Symmaeho. Cum in cunabulis clorml-

ret aperto ore, examen apum adyeniéns os atque fa¬

dern complerunt, non iine prcefagio fururse vei eloquen-

tiee vel magnitudinis. Mortuo patre , mäter Romarn repetit, fecum adducens Ambrcfium, ubi literis fedulo imbuebatur. Difciplinas veroedoélus, Anicius Probus,

Proefeftus Praetorii, propter eloquentiam ilium adfejTo?

rem elegit. Ei deinde tradidit Luguriam & Aimiliam provincias regundas, & prottcifcenti rrandata dedithi$

verbis: vade, age, non ut judex, fed ut Epikopus. NeQ

multo polt, Auxfntio Epifcopo Mediolanenfi Ä. 374.

mortuo, convenerunt in cedibus facris, quorum intere- rat, alium in locum ejus eligendi ergo. Diffenfum in-

ter Arianos & Catholicos, feditioni proximum, cum

Ambrofius fvavi fermone fedaturus venifTet , mirabili

concordia eleétus fuit, vaide licet reniteretur. Facui-

tates fuas pauperibus divifit, & in omnibus ita fefe ges- fit, ut bonis fefe mirifice probaret. Ämbrotti. ttilus ali-

quando incultus ett, aliquando fmgulari induftria elabo-

ratus

, fed femper gravis atque nobdis; concifus itidem,

& fententiis ingeniottsque acuminibus refertus > ita quj- dem, ut materiam, quam fufcepit, mira rerum & ver¬

borum copia, nec non naturali jucundoque lepore exor- net. Obiit A. $96» (a)

(a) Dupin rlom. 2. 442

§. VHf.

Hieronymus nafus ett A. 345. Stridone in confinio Pannoniae & Dalmatiae. Pietatis rudimenta, a patre Eu- febio Chriftiano poftquam hauferat, Romarn, ftudiörum gratia, mittitur. Ibi & in Gallia cum pneciaram inibi- -biffct eruditionem , privarus viv'ere maluit. Vita ejus

otio literario, piis exercitatiönibus, & frequentiiTimis

itineribus exada fuit. Orienfem luttrans, Amiochiaeo -

B 2 dimbus

1

(12)

<S*3) ) 9 (

dlnibus facris initiatur circa A:o 37?. Sene&utis fedem Bethlehemum elegir, ubi fchol^m aperuit, & plurimos

nobiiium pueros,curae fuee commiflos, pietate & do&rl-

na folidiore nonmodo inßitub, fed innumera etiamcon-

fecit fcripta , confummatse pietatis exemplum incolis girsebuit, & clariffimis tam dignitate, quam do&rina vi-

ris, ad eum undique conßuentibus , & oraculi quafi

Vice eonfulcntibus, refponfadedit. Morifur A. 420. ab Auguftino hocce ornatus elogio: Nemo bominum fciviti quod Hieronymus ignoravit (a). Scripta ejus permagna clrcumftuunt tum erudirione, tum elegantia. Caßis-

fimus idcirco , Latinitatis inter Cbrißianos crnrervator

a Cellario , a Walchio eloquentiffimus, ab Erafmo fa- cundiffimus falutatur.

(//) Cfr. Di(P.Magifl.Adolph. Stenhammar deSomnio Ilieronymi Anti-Ciceroniano.

§. IX.

Aurelius Augustinus natus Tagaßae Nuimdice

A. 554. parentibus Gbr ßianis, Pstricio & Monica. Ju-

ventutem variispolluit vitiis, illedius partim impurisefh-

nicorum libris, quos in fcbola ex more recepto verfare debuit, partim theatris & fpeétaculis, partim negltétus

a parentibus , qua^étfe poßea deploravit reßpilcens.

Scripturarum Ie<ßionenjPptopter fimplicitatem ßiii faßjdi-

vit ideo , quod Tullialtee dignifati cederet Gramrnati-

cam Tagaßie, & Oratoriam Carthagine, Romae & Me- diolani docuit^ Ubi, fermones Ambrobi audiens, vale

dixit errori Manichaso , cui per tempusaliquod adhsefe-

rat. Baptifabatur ah AmbroboA. > &, patriam repe-

tens , Presbyter A, 391. licet multum rehi&ans, erea«

tur. Ita vero huic muneri invig.lavit, ut Epifcopus Va¬

lerius curaveriteum conftitui fibi adhucviventi inEp fco- patu defungendo focium^quod nonbne magna tergiver*

J fatione

(13)

) IO ( fcj&p

fatione effe&um luit A. 39 f. E vita difceffit 430, varia poüquam eiaboraverat eiegantiffiina , utilifiimaque fcri-

pta, quprum exadam cognitionem, pariter & reliquo-

rum Patrum , qui defiderar, is adeat Job. Gerhardi Patron.

logiam^Guilh.Gave inHift.Script.EcclefiafiicorumLitera-

ria , Thom. Pope Blount in. Cenfur. celeb. AudorUrn,

Jof Alb, Fabriciufn in Bibi. Lat. & alios. InLatinita-

te vocat cum Dempfterus eloquentiffimumj neque alirer

Walchius : Ambroßus , inquit, Hieronymus, Augufli-

nus, eloquentiffimi quidein tunt Patres, quamvis non, tam

voce Lf diclione, quam rebus (Iiis, quibusEcclefice iitilis- firman operam navarunt (a).

(a) Hißor. Grit♦ Lirig, Laup. gß.

§, X,

Patres Chrißiänos, ex quibus elegantiorem LafinL

tatern ceque , ac ex profanis Scriptoribus haurire licet» percenfuimus. At objiciat quis nobisp quoel eloquentia

circa res facras non fit fedanda , fed fngienda potius,

cum id fvadere & jub'ere vi.leatur, 1 Épift Pauli ad Co-

rinth. Cap. 1 & g Bej.c mus & nos Latini ferrnonis ni¬

torem, dum officit perfpicuitati S Scripturac, & quan-

do figpirce Rhetoricte nimiopere frequéntantur. Conce-

.dendum juxta nobis dl, fermonerri ita effe fiebere per*-

fpicuum, aIii mentem noflrar» ut facila percipiant; id

verOy negleda caftitate 9 qua ratione bat hau 1 video,

Nonne eninri vpces ba^barse, novce ac minus ufitatrc fen-

fum efficiunt obfcurum ? Si itaque in argumenta Theo- logico adhibeamus verba fne ullo ordine , bda & pere- grina , oegre omnino intelligerenaur. Pnvterea nativus,

IVavis & elegans fermo, qui eloquentiam conllituit, a- rimum ad ea, quce proponun-tur, reddunt attenciorenv Urges fieri non pofle, res Theologicse Romano itilo &

quidem terliore ut conveftiantur. Unde in fcriptis Pa-

truiB

/

(14)

) a (

frum Ecctefiae, deprehenduntur non fantom voces mi¬

nus ufitatae, verum plane innovatte, Jn eloquentiseque regulas ac prceeeptiones peccantes. Quod ad hoc arlri-

ne£ , non difåtemur ipfos Patres inrerdum ufnrpafTe

vocabula minus calia, irnmo harbara, fed id ipfum com¬

mune fuiffe cum eioquentiflimis Latinitatis Scriptoribus,

ne Cicerone quidem excepto» parum abeft, quin con- vincamur, Quemadmodum nusquam locorum, inquit L.

Reinhardus., tam fplendidum rtperitur adificium, quod

non habeat angules, jordibus quibusdam (cätemes : ita

nullus unquam fuit in univerfo prijcorum Auclorum nu¬

mero, in cujus libris non repertantur quxdam vetußius prommtiata Cf impura vocabula. Hesc itaque notanda

tf vitanda funt (a). Concedimus etiam no va eos ex-

eogitaffe nomina, verum hmul contendimus, id opti-

mo jure fadtum fuiffe. Quomodo enim res novas al-

teri fignificabis, nifi hoc tuo fuerit arbitrio reliktum?

Nova vocabula, monet Walchius, non funt penitus pro- feribenda quoniam neceffitas verum novarum , de quibus

dicimus, interdum nos co^it ifta adbibere, éf Jcribendi

ratio ifta jure quodam fibi vindicat [b). Cum igitur

Patres de rebus facris agerent , quse in veteri Latio

inter homines, a vera religione alienos, fuerunt igno-

ratee, necefle fuit, aut plane nova vocabula adhibe-

rent , aut illis, quae erant ufit^ta, novas notiones ad- fignarent. Et quo minus vocabula, quae paganam re-

ligionem fapiunt, ad Chriftiana facra adpücarent, ob-

ftitit pietas. Age, inquit Chrift» Becmannus , optio

tua ef!o ; elige, utrum maks ? aut ne(dre, aut nofce-

re res , quce Ciceronis <evo non fuerunt , noflro funt, Vis ne(dre} omnium ßultiftimus es. Vis nofcere} ne- cefje eß, ut nova reeipias vocabula (r). Kon dubita-

mus igitur adftruere, ipfum Ciceronem, ii Apoftolo-

rum vixiffet eetate, Chriftoque nomen dedi/Tet, voces Theo-

(15)

<g&£ ) *2 ( G333

Theologorum Eccfefiafticas, Romana dvitafe donafasv

in oratione non minus elegantes judicaturum jfuifle,

quam ä fe inve|ps. Neque e/t, quod in/tes, multurra

temporis & laboris requiri ad eloquentiam fibi compa*

randam : refponfionis loco Weismanni de Laétantip Judicium adtuliffe fufficiat, ita ille : Ciceronisftilum a puero imitatuM fuijje, vcri/fimum eft* Sed cum buk

tandem fuerit adfvetus, isqtte in alteram quafl natu-

ram apud eum tranfierit > uvde probabunt cenforcs, af*

fcclafje eloquentiam tftam LaBantmm etiam Chriflta~

num & adultum , telJaltem cum prtejudicio iflarn flili elegantiamJuiffe conjunBam ? eaäem utiqtie facilitate,

pulcre df Ornate (cribere potuit LaBantius , qua aUi

jejune & imperite , pofiqmm illud pridem didkerat«

HaBenus igitur in ea re nihil mali eft {d). Cum i~

gitur fint inter Patres Ecclefise, quorum di<ftio cafti-

monia , elegantia & fvavitate nitet & commendabilis eft, haud male ^ fecundum opinionens magnorum vi-

rorum , confuleretur Chriftianorum Schölls , fl profa-

nis fcriptoribus Eccleftaftici focii adjungerentur ; inde

enim juvenes non folum , ab ineunte äJtate , antiqui-

fates * ritus & ceremonias Ecclefiae haurirent, verum etiam flilo elegaruiori eas exprimere difcerent. tTflirri

hune pium & faluberrimum multis ccmmendat Chrifh

CeHarius , aliaque inter haec adfert verba : Non puta multos ejfe, qui contra nos negatum eant, e re Schola*

rum jore tf Chriftianorum, fl9 amotis libris & amo-

rum fabulis tUecebrofis, jeculares Auelores optimi re*

tineantur, Hsque ert Ecclefta jimgantur, qui purioris fermonis amantes, elegantia non minus rem literariam^

quam profani, poffint adjuvare. Ut, qiat fentio, ple-

nius exponam, cum Cicerone Vellern La Bamium , illius

imit' t or em , componi, aut fi uberior, q; am pro eaptu

adolefcenthz , Minutium Felicem? nihil LaBantio nito- te

(16)

) 11 (

r (lili cowedentem , argumentö parem , juvetituti bre-

titute gratiorem iß). Nequé ab hac fententla difeedit

Chr. Falftems, ui vero loquifur: Urflt&Ämbrofio, Fiié-

ronymo, Auguflino pf eeteris iä tftatir atque ordi nis Scri- pton\us lonfhétfaa auBoritas , non infiti$r, eodem jure Theologes cid horumimitationenJe cenjerre po/le, imo fe~

re (iebere , quo Phiiologus V? jermanis Latini ftudiofts

'ClafJicosAuBoresfequitur,PoetaaliquisVirgiliumjOvidium,

ffCtiiS Vlpumumy dualios (/). Digniflimus tandem, utia viam redeam Etque verbo concludam, erit Muretus, quem hac in re difierentém audiamus : 7/2 Tertullianc, inqirit, Arnobio , Hieronymo , Angußino , Ambrofio,

^, qyod magis myrens. » Amdeje, Cojfiodoro, Martia- bo etiam pf Sidonio Apollinaris miflta reperiam,

quibus fuo loco pofttis, oratio uberior Pf

ornatior fiat (g).

(a) Jnßit. Stil. Lat.p.p. (b) Hiß. erit. Ling. Lat.

p. 7j?2. (n Manuå. /?d J.Mt. linv.cap. 10. p. 6g. (d) Hiß.

Eitlef.T.I.p.jof. (e)Prtjat.in edit Minut'. Felic. A.ißgoj {i) Cog itat.Philologienp.161. (g) Vanor,L. X V. p.

LAUS TRINITATI!

References

Related documents

Aktier som inte tecknas med primär företrädesrätt ska erbjudas samtliga aktieägare till teckning (sub- sidiär företrädesrätt). Om inte sålunda erbjudna aktier räcker för

Felium quoque illud fatuorum, quod alio nomine Kalendas dictum fuiffe obfervavim us, ab hifce conviviis negle&amp;um non fuiffe, teflarur, quod illa etiam

AD qui nomen ergo didtam putent quod å attinet, Balteo five funt?. cingulo aureo, quo

naque fimul animum (Ire η 11 um, in iis gignerent. Sie igitur nihil fecerunt, quod non requiratur aquocunque cive: mortem fcilicet iimpliciter pro Patria oppetkrunt,. neque iis

quod tarnen ejus meritis dignum erat, verum etjam po- ftcrius ejus Germanici nomen decreuit fenatus, quod b-. lins ejus &amp; nepos vere quoque gedarunt^). S, Schurz-

Pauli et Jacobi dissimiies, sed etiam modi, quibus illae expfimuntur, partes sunt necessariae, quae, cogitatione quidem distinetae, re autem vera conjunctissimae, totam et

etiam lingvas eidem fato obnoxias fuerunt, &amp; funt quotidie ,nifi quod. per reguläs

derent, quam teftimonia, quibus hujus noftrae antiquitatem, dignitatem, am-. plitudinem imo &amp; bonitatem