/.
/#
I. N. T. S.S.
DISSERTATIO HlSTORlCO-PHILOSOPHICA, DE
STUDIO SAT1ENTUM
PRIS CI
IN '
E RU D I T I O NE
COMPARANDA;
Quam
CONSENSU AMPLISS. FACULT. PHILOS.
in REGIA academia upsalienbl,
PUBLICS BONORVm D1S&UIS1T10N1 S1SWNT
AUCTOR et PRISES
PETRUS M. aep/
O-GOTHÛS,
NEC NON
RESPONDENS ALUMNUS RESIUS
NICOLAUS PAULIN,
ZEMTIUS,
IN AUDIT. CAROL. MAJ. D. XIII. MARTII,
ANNI MDCCLVI.
h. A. m. S.
Ul'SALIAz, Excud. LM. HÖJÉR," Reg.'Âcid. Typogr.
S:JE K;JE M:TIS
MAGN/E FIDEI VIRO,
DiœcefeosStrengnefenfîs EPISCOPO,
Vener. Confïftorii PR^ESfDI,
Gymnafii Scholarumque EPHORO,
Reverendiflimo P AT RI ac DO MI N 0,
Dn. Doct. e r i c o alstrin,
d aram bcnevolentia Tu®,Patrue Honoratifiime, ne- mini non obviam, leve boc tyrocinium , quoi omnern nitorem defplendido Tuo Nomine mutuatur, ea, quapar ed, pietu te deponere Ç? mitiTu® cenfarce J'ubmittere au-
fim. Ea con/umrnatre eruditionis Tu® vefliqia Pindo no*
flro alte impreffa exdantt ut antiqui Sapientes, quibut
me jam dipatum vides, Te, utpote feliciJJtmo inge-
niorum ac omnigenredoBrinee arbitra, tenigne excipiprœ- optent, aijus blandifjimtr hofpitio alloquioqne fruirefjcique
ipfis fapius rontigit. PdBaris ergo\ M^cenas Optirne,
»ö/ Jpes acfortunas noflras Tibi humiliime comm°ndare,
concordi voce ardenfilfimq vota pro perennifaluteTua fundere. Reddat DEus O. M- jeneBarn Tuam in dies vi¬
refceutem ut, Te diutifflmefafao ac incolumi, Ecclefix, Reipublicœ Literarire , Diœcefeos, Familiœ demquefut¬
erum &patrociniimfatvum e/fe cognofcamus!
REVERENDJSSIMI NOMINIS TUI
MälCENATI MAGNO,
PATRUI LOCO, DEVENERANDO,
devotifjtmus tnitor nefios, PETRUS M.
VIRIS
Adwodtim Reverendo tf Prœclàris/lmê
Dn.Mag.HENNINGO TIDEMAK,
Parœciae Rôdôenfîs PASTOKI, & adiacentis diftri-
&us PF/EPOSITO longe vigilantifïimo;
Admodum lin-erendo Clarisfimo
Dn, Mag. DANIELI SALIN,
PASTOKI Ecclei*. in Oviken, Myrfjo & Hakås AdcnratfÏÏÎmo;
Plwimum Reverendo (J Clarifjimo
Dn. JOHANNI N O R D IN G,
PAS! OKI in Brunflod, Lockne, Nas & Marieby Meritirficno;
Vlurtmum Reverendo & Clarisfimo
Dn. NICOLAO HOFVERBERG,
PASTORI in Berg , Klifljé & Kåtan Laudarifïïmo;
Reverendo ffi Clarifjimo ,
Dn. M ARTINO NIUREN,
COMM1NISTRO in Berg, Kiif'jô & Råtan,
Maxime induBrio,
PATRON IS & FAUTORIBUS
Optimis, Benigniffimis,
CT\ifJertationem banc Academicam, ob multamihipr<e*
U fitra bénéficia,/'??gratifjimœ mentispigmsy D. D.D.
pkteclarissimörum nominum
VESTRORLM
indefeffus cultor, NICOLAUS PAULIN.
ClarisfmiQ EH AUCTORI.
C /Joniis f€rre &vat libamim Mufis,
Innocui cultus ni pia figna gérant ':
Nec fatis e(l lonqos veri penetrafje receffus,
Si tenet täecebris prava libido malis.
Précipites quotqtiot famé rapit una cupido,
Pr£tendant vittis nomina vana fuis.
Hls virtusy animes in mollem folvere luxum, Illis eft, placitis abHinuiJJe cibis*
H/ pulcrum'cinqi demijjo formate ducunt, //// fed lacera corpora ve(le regi*
Heic refonent ta poppyfmt plaufusque jeeundi, Jnqenti (Irepitu garrula linqva rutt*
Jllic fecejfus Pf tetra filentia captat,
Quem trahit in libros irrequietus amor.
Hac funt, quœ vatum mores veterumque Sophorum>
Cetera ne memorem » vix decuijje putem*
Ecce fed i(la docet monumentis eruta prijeis'
Et calamo jelix AuBor pf ore potens.
Dum célébrât, Sophia, mage eulta recentior œtas Addidit p? qutdquid roboris arte nova,
Quidquid Pf expromit Grajorum cana vetu(lasy
Romaque nec penitus rejicienda jubet•
Namque ut apis circumvoUtat per fiorea rura
Stirpibus e cunttis dulcia mella legens>
lIndique fie fola tu duffus ab indole rerum
Colligis, o foliers, ufibus apta tuis.
Fondera vix latis humeris capienda virorum
Miremur juvenem nune fvbiijfe Juis.
Aràua fed Froavum Pf magni vefliqia Fatris
Sic propert's fequttur grefftbus ASP1ADES*
E. Hçsselgren.
A x&f IX.
5. t t
ihil omnino in rebus humanis Jî*
terarum cultura prasflantius : hanc ambrofîam qui fuba&ioris judiçii palato femel deguftavif,
faturari ea nequit, ejusque eft indolis, ut voluptas, quae ex- inde oritur, quo percipitur ma*
jor, eo avidius expetatur. Ne-
mo nonMufarum pulcritudinem admiratur,fed pau- cis datum eft, in intimiorem earum amicitiam am-
plexusque defideratos venire. Solet heic idem non- nunquamfîeri, quod amatoribus, ut e fexcentis vix
unum reperias, quem non amore aliquando defipere
videas. Multi hoc filo Ariadneo abutuntur, ut vel
nihil aganc > quod iiberali ingenio dignum fît, vel
a via, qua eundum, aberrantes in praecipîcia ruant, vel, cum larvis& umbrisludendo, nubem proJnno-
ne comprehendant, & chimasras ac centauros, in e-
A rudid
£ DE STUD. SAPIENT. PRISCI £VI
rudid orbîs fttiporem , procudanr. Hos aliosgue ejusmodi, nominc potius, quamrc, fapientes, quo¬
rum tanta& ofim fuit & hodie eft copia, ut vel fpa-
tiofÏÏfimus campus Martius eos aon capiat, iis jacu-
latoribus afiîmilavero, qui fagirtam arcu excutiunt>
fed fcopum non refpiciunt , iisque nauclcris, qui
navcm intcr fyrtes & fcopulos in portum dirigcre
nefciunt. Vera & folida eruditio,ad gloriam Sum-
mi Numinis & noftri aliorumque commoda promo- venda, tcndere debet, quibus félicitasnoftra& con-
tinetur &abfolvitur; hinc non alia nobis quxrenda
/tint fubfidia, ad illam obtinendam, quam quse huic fini inferviant. Quid refert, tantum temporis labo-
V risque fiudiis addifeendis trffiuere, & in ea tôt fum-
u tus impendere, fi vel bonifelicesque non evadimus»
vel efie definimus, poflquam docli efie ccepimus?
Nullus animo cukiori fvavior cibus apponi poteft,
quam multiplex rerurn cogmtio : ubi vero illa vel
riefultorie tra&etur, vel nimia intemperie îegendi
haud benedigeratur, plus nobis nocet, quam prod-
eft. Quiproinde in latebras mufei fe ideo confcrt.iif
dö£Hor , nonmelior, evadat, eum ego pedantifmi fufpe&um a regia via aberrare , ac inftar navis,
ventorum vi in fcopulos& vada ddatas, mifere pér¬
ira contendo, Nequeenim fufficit, officia contem- pîando afiequi, aut virtures tantum intra otiofas eu- jusdam fpeculationis orbitam includere : ipfa etiaiîl
vitaeas cognitas exprimere oportet, nifi veîis Came-
nas in Sirenes tràrtsformare. Habet fe ingenium ho-
minis aeque ad feientias > ac ager ad femen. Hoc fi
IN ERUD. COMPARANDA. f vel minus generofum fuerit, vel fulcis largius, quam par eft, committatur, meffis voca colonorum deRin
tuet ; lic multum IntereR, quibus artibus animum
imbuas, & qua ratione tempus colloces, ne ipfe fu- perfioarie do&us évadas, ac vulgi naufeam & fini-
Rrajudicia incurras. Neque enim in folitudine iRa,
quam inter mortuoslettaris, ipfe vivusefte defines,
hoc eR , nullam decori , nullam patientia:, nullam denique locialicatis & humanitatis exercitationem
quxres, Sapientiam finevirtute jure dixeris eiïe a-
quam puram, cœnofo inhifam vafi. Eum enim ne-
xum heic utrinqueconfpicies , quem in machina in¬
ter rotas earumque motus. Bene enim agimus, ut felices reddamur: re&e autem Ipeculamur, urbene
agamus. Hinc experientia teRatur, viros mcdio-
criter do£tos , qui cornes & urbani fuere , magis fe commendafle, quampolyhiRores, a virtutis & mo-
rum concinnitatealienos. Antiquosquosdam Philo- fophos in fcenam producere juvat, de eruditione comparanda adeo follicitos, ut a libris ad alia, in
vita civili magis neceRaria, oculos vixconvcrterint,
quos nunc laude profequi, nunc levi cenlura notare lubet. Quod vero ad diffieilis hujus argumenti qua- liacunque lineamenta ducenda » rude penicillum a cralfiori minerva mihi datum fît, id benevolus Le- tior, mihi, utpotejuveni, ben%ne ignofcae.
$ Il
Duo fe praecipue offerunt fcopuli, Jiteratis fum-
ma prudentia pracemavigandi ad quos, tanquam
Ai ad
DE STUD. SAPIENT. PRISCI /EVI
ad fcyllam & charybdin , plurirnos eorum naufra-
gium fecifîe confiât : hinc ignavia , illinc literarum intemperantia. Illam in exfïlium jam dudum pro.
fcripfît toca Sapienturn cohorsj qvum, peftilentis
inflar fîdcris , quotquot ve^fo fno afflatu attigerit,
eos ad ardùum eruditionis culmen adicendcre non
patiatur. Formicae & apes infîgnem diligentiae fa«
cem nobis praferunt, dum grana ad mellificandum
perpetuo comportant: quanto magis nos fumma ope niti decec, officii nosnoftri efle memores? Quicquid
magnum , puîcrtim & nobile eft, id nonnifî conti.
nua lu£la & indelcfîo labore acquiritur. Hinc vir-
tutis & eruditionis arcem, ut maxime remotam, &
in editiflima rupe pofîtam, finxere veteres, ad quam
ne quidem oculis pertingereqois pofîet: & ad hanc
confcenfuris afpera & longa via , fpinis & fentibus
obfîta , hoc eft, per fudores, variosque fortunae fï-
niftrioris cafos , per angufta ad augufta, eundum.
Sic fvaviffi'ma illa poma, qux in Hefperidum hortis,
a vigilantiflTmo draeone euftodiri, fabulofà finxitan-
tiquitasy indicant, cum periculo ac otii jaftura con-
junftum effe ; ftudrorum difîicultate expugnata, ju-
cundo îeftionis fruftu potiri. Arque hinc eft, cur rnulti imbecilliores , defîdia ac focordia pacem ac quietem redimere malint, quamtôt infultus , tôt in¬
commoda fuftinere.
im
Akerum eruditionis obftaculum, maxime vitan- tV dumi eft immoàicus leçendt ac fcietidi ardor , qui
non tan tunicorporisTanitatem, fèd & omnem, qua-
l'm i. ù qua
IN ERUD. COMPARANDA. 7 qna patet, fcientiarum campum magnopere infeRat, >
ut nihil fere inta&um relinquat. Quernadmodum
enim illc, qui luxuria diffluit, quo magis ventrem increfcere paritur, eo plös roboris démit valetudinr,
varios morbos me mbris ac vifceribus luis infî-
nuando; lic apud eos , qui intemperie fciendi ca-
piuntur , nefcio quid ventofi , quod plus 1'o-
nac , quam fapit, pluraque mala, ex unieo fu- perbiae fonte promanantia, cognofcere quis poterit.
Hinc enim dcfultoria illa levitas oritur, ut in cam-
pis Hcliconiis errantes nefciant, cui bono tot vigi- jiis corpus macerent : hinc libido dominandi,&aliis,
fcholaRico quodam fupercilio , infultandi : hinc ad
nova quaevis & abfurda dogmata propetifto : hinc
morum afperitas : hinc denique in veRitu ceterisque corporis integurnentis , quo obfoletior eo grarior
modus , ut cum prifcis Graecis barba & pallio phi- lofophari ament. Sunt quidem libri commune illud
fcientiarum vinculum , quo homines, per longa lo-
corum intervalla disjun&i, in fànioris dodlrinae prin- cipiis continentur : led quoniam nrmia eornm copia
orbem literatum inundat, prudenti opus eR delectu,
ne fuperficiaria rerum variarum cognicio ac infru- ftuofum legendi Rudium tenebras potius, quam lu¬
men , in animos noRros inducat. Scilicet arEes li' berales lucem & vitarn ab eo accipiunt, quem pro fine fuo agnofcunt, eamque nobiscumcommunicant, quo re&um: vitsc iter ingredi rabbis liceat; ica tamen
ut portio illa , quae ab hoc fine averfa fuerit, & ipfa
tenebris immerfa jaceat , & alios in devia qusevis praecipitia deducat : haud aliter accorpora illa cœle- Ria,
0 DE STUD. SAPIENT. PRISCI J£VI
ftîa, qux circafoîem gyrantur, lumenfuum, ab eo
mutuo fumtum, in terras noftras transmittunt, illu-
minata tantum ea parte , quam ad folem converfam
videas. Atque hinc cft, curille, qui confnfa rerum
multitudine diftra&us fan&ioris dilcipîinœ pulpita
irruit, fingulis controverfîis di&atoria quadam au-
ftoritate fc ingérât, temere arripiens, quicquid ar-
mprum invidia acmalevolentia ipfi fuppeditet. Hinc
quoquc eft, curvia confragola acafpera, quam pJa-
na &fimplici, incedere malit, ut rarius videas nodos
ab eo folvi, quam in fcirpo quaerî. Hinc denique eft,
cur in vica communi plerumque eum deprehenderc
liccat raorofum ac torvo altoque fupercilio paucis
te alloqui, vel cum Diogene in dolio latere, vel
cum Domitiano , inter religiofa inufei lui filentia ,
mufcas captarc ac ftylo configera, vel cum Helio-
gabalo aranearum telas undecunque colligere, adeo-
que tôt dierum , tôt impenfarum ia&uram facere,
ac , multa agendo, nihil agere. Decet omnino fa-
pientias ftudiolum in librislegendis ita verfari, utex
Hs dulcifîimum induites fru&um nonipfe folum de-
libet, led alii quoqueperfentilcant. Alioquin, ubi hoc
non obfervat, fideliciis fermonis Latini impenfius ai-
ie&us fuerit, in illisfollicite corradendis totam vitam
transigit,nonutiisdemutatur,(èd utanimumvano quo-
damacnonprofuturooble&amencopafcat. Scilicet fe- licemfereputat,dum Au&orum veterummonumenta
fummoardorepervolvit,mutilatarefiituit, traje&a fuo
Iocoreddit, corrupta emendac, ca, qua olim Palae-
raon, arrogantia ufus, utlitcras fecum natas & fe-
cum
IN ERUD. COMi'ARANDA. I
"
■%
ciim morituras protcrveja&itare non dubitet. Ubi
fvaves Poetarum argutias contemplatur, blanda car*
minum vi quafi efïafcinatus, inter metamorphofcs
cum ftupore perleras, vel ipfe mutatus extra fe ra-
pitur, vel in Parnaffi jugis infanientis inftar ober-,
rar, omni corporis cultu negle&o , cibi potusque oblitus. Huc Anagrammatiftas, anxios iftos litera¬
rum aucupes, retulero, quorum laborem, nifî féli¬
citas ingenii accefTcrit, in elumbem acinfulfam fen-
tentiam definerefaepe videas, Neque in Logica, quae
reliquarum fcientiàrum minidra meriro audit, veri-
tatem inquirit, fed tricas & fpinas fe&ntnr, concin-
nandis fophismatibus unice intentus- Hanclcien-
tiam, œque ac Metaphydcam , ut inextricabilern quendam labyrinthum, illotis manibus pedibusquc ingrediebantur olim Scholastici, dcrili contentio-
num farragine immenfa volumina implentes. Haec qui evolvit, cœnae Heliogabali fè affidere cogiter, in
qua plura quidem fercula apponebantur, exargilla»
ligno & marmore fpeciofe confe&a , quibus forte ocnli, minime vero ftomachus> nçdum pedlus,fatu*
rari poterant.
f IV.
Ad bina hxc impedimenta , în fcienciis promo*
vendis, levi brachio ta&a, accedit mos ide a multis
receptus, in praeceptamajorum jurandi, eorumque
fingulaeffata,ut totidemoracula,extripode di&a,admi-
randi. Aristotelemintempeftiva adeo vencratione profèquebatur furiofa barbarorum eius difcipiilorum incemperaruia? ut parati eflenc veritatem dogmatum
S DE STUD. SAPIENT. PRISCI JEVl
ejus fangvine fuo,martyrum inftar, confirmare, cum Averroë temerc pronuntiantes, eum efle exemplar,"
quod natura invenerit ad demonflrandam ultimam"
perfe&ion-em humanam ; do&rinam ejus efîe fum-"
mam vericatem; ejus iucelletfcum fuifle finem huma-"
ni incelleclus; creatum iiluni & d3tum nobis divina"
providencia , ut fciremus, quidquid fciri potfic, &c."
Ted & caditibus impieadnumeratum, praecurforem"
dixerinteumfuifle Chrifti in naturalibus, quemad."
modum Joh.Baptifta fuit in gratuicisa); effata ejus
infallibilibus facra doftrina: teftimoniis impie pra- ferendo. Hinc vel latum ungvem ab illo difcedere,
fibi religioni duxerqnt, in alias quaslibet Philofopho-
rumfeêtas, innumera probra & convitia eftutientes.
Verum enim vero haud decec fapientem in cujusvis piacitacaeco ferriadfènsu, fed fingula prins
maturo rationis libramine expendere, quam tenen- da judicare. Thefi ergo cuidam non ideo adltipu-
lari licet,quia åker, ututmajoris au&oritatis, vel famx
illam defendic;fedquod immotiseamprincipiisftabi- liri,adeoque in feveram efîe,deprehendat. Bene Stur-
mius: venerandusVlato,ampleffcndus Ariftoteles, aulten- dusetiamEpieurus, honoranduscumDemocrito Gaffendut,
œftimandusCartefïuSjamiciceteri; (cd (repeto auro gem- rnaque dignam Stagirit* vocem) cnoi7tçonpLÔivjrjy
Sem, magis veneranda, magis amica veritas b). Ne-
que enim alius cujusdam philofophi judicium adac-
quata menfura efle poterit, ad quam reliqui fe
componant : alioquin irrita omnis foret fpes
ulteriorum in fcienciis progreflaum , qvum vaftis-
fîmus
IN ERUD. COMPARANDA.
fîmus fît fciendi campus , qucm errretiri noft unius
eft feculi, multo minus unius cujusdam viri. Re- quiritur ergo, ut fînguli, qui operam philofophias
non (iiperficiariam navare cupiunt, pro rata partead ipfam excolendam fine omni prsejudicio fua confé¬
rant penfa : & habebit nihilominys, in quo fè exer-
ceat pofteritas. •
a) Vtd. LIPSU mnud.adPhil Stok.di/J. IV STUR-
MII Phil. Séâf. & Elefitiv. C. II). GASSENDI txercit.
parad■ adv. ARISl. Ltb.l II & 1RJBRECHOV de Do- filerib. Sqbolafl. C. V $.111. b) In dijput. de aufiioritate interpret. Nat.Phtl. EclecLp. izo.
£ v. ,
His noxis, jam enumeratis, affe&os fuifle anti- qnioris xvi Sapientes, ex ipfîs annalibus haud diffi- culter confhbit. Adeoque iis injuriarn non fieri arbi-
tramur, G partem eorum intemperantiae arguamus,
qui prse immodico legendi ftudio in mufea fua fe ab-
dere foliti fuere, & res domelticas &lauta patrimo-
nia (sepeadfpernati, ut animo magis vacuo liceriso- perari eis liceret. Sic Démocritus maximas divitias, H
a pâtre acceptas, quae vel nniverio Xerxis exercitui fuftencando fufficere potuifîent, fapientias amore vel penitus fprevit, vel inter fratres diftribuit, vel rei- publicas obmlit a). Crates Thebanus agros fuos ^
pecoribus promifcue pafcendos permifït,&magnatii pecunias vim in mare projeCit b). Zeno, Socratico-
rum librorum evolutione, quos pater, Athenis mer-
caturam exercens,fecum attulerat,adeo fuit commo-
tus, ut ad fcientias philofophicas" animum adpelle-
B ret,
1© DE STUD. SAPIENT, PRlSCfftVI
ret, Se immodico îegendi (ludio arrirm pabiilum f?bi
qœereret f). Severiflimus iile morum cenfor Cato
ea fuit in feriptis aliorum confulendis pertrrtacia, lit
in ip-a enria, dumSenatus cogeretur, farpius legere
fuerit folitus,do&rinaî fuae incrementum, etiam eum vulgi reprehenfîone, in quam ideoincurrebat,quae-
rens d). Carneades Cyren^eus, ob nrmiumlite-
rarum ftuditim, omni eorporis cura negle&a, fqua-
lorem contraxît, ubi ad menfàm accumberet, dex-
trani ad cibura capiendum extendere obîitus e), De-
mocritus abderita,tede Hippocrate,eoftudiï ar-
dore fcripfit, utalios adventantes diu non obferva-
ret/). Plato eacontentione liferrs vacabat,ut quic-
quid corporelSe mortalis ei effet, fere jam depofuis-
fe videretur g). Inftiterunt veftigiis magiftri, Plo-
tinus j Porphyrïus atqueJamelichus, qnos adeo
totos fuifte in meditatione commémorât Eunapius,
ut fenftis iftis nonnunquam quafi ligati fuerint bjh
Archimedes, princeps matbfematicorum fui îevi, ea
follicitudine in figuris ac lineis ducendis occupaba-
tur, ut cibi nfum& eorporis cukum non tantum ne.
gligeret, fed etiam a tabula , eui inharnebaty ad bab
neum 8e ungventa a fàmulis vi pertra&us, ne tum quidem fpeculationibus geometricis abfiineret /'), ve¬
rum interlavandum 8e foco 8e corpori un&o figuras
inferiberet À). Neque, in expugnarîone urbis,arma-
rum ftrepitus, nec civinm, qui tructdabantur, fu«
fpiria, lamenta, ejulatus, nec te&orui® cadentium
fiauor,eum abexercitio ftrdiorum avocare poterant,
ut peucutforis inanum jugulo prius exceperit,.quam
exej»
IN ERUD. COMPARANDA. n cxcîrîium totius urbîs auribus haoferit /). Seneca
mentionem facit Viri cujusdam «»)', qui eu m in mo- dum adverfus quosvis cafus mencem obduraverat,
Ut &, dum varices exfècandas pnrbebat, a libris le-
gendis non defticerit. De Ecjmolpo traditur, quod
in ipfo naufragii dt/crirrtine conflitutus, excandue-
rit, dum furorem poçcicuni incerpellabant naina2r
dicens : Jinite mejententiam explere; laborat carmen
in fine n). Neque inter Veteres defuere, qui tan-
quam ivbwiuÇôpiew rerum ideas, inter continua
murmura, nefcio quo ftupore correpti, in animo
formarunt. Lucianus , hujusmodi Viri meditantis
& ob intentam affixamque obje&ö mentem fubmur-
murantis , geflus & a&ioncs eleganter defcribit o).
Ipfe de fe profiteturStatius intégras fibi no£es in¬
termurmura & meditationes abire p)x
- - » - - luprocurrenfia primis
Carmina tiofirafonis, totasque in murmure nobles
Aure rapis vigili q) -
a) liAILE Difticnaire , voce Democrite, not Ii*
b)DFOGEN. LAER11US de vitis philof\Ltb. VI. p. m.
ipç. c) Le.L. VÏI.p.m.iiïf. . d) CICEKO defin. bon. &
mal. lom.IVcLib. FFF.c.2.p.m.pl.operumedit.Hamb.ifaX*
e) DIOG.LAER1WSLib. IV.p.nz. f) FnEpifl. ad Da-
mâgetum opp. HIPPOCRA7IS low. FF. p. <jip. edit.LugcL
B.i66p. g) Vid. opus de(ecretiore parte divin*(apietitie
/ecutidum/Egyptios loin. FF. opp. ARISIG 1ELIS p. 1036.
h) DevitisPhilof Sopbifl.var.locis. 1)PLU1ARCHUS
in vitaMarcelli loin.Lp-Sû7- Lr* on bûè §jv êçiv riàéooç
kut t7ilK8çov 1. II. p. 1094. I) Le. in Marcello Opp.
loin,I. p.joS' m) Epiflola yS- ») PElKONI UM in
B 2 Sati-
DE STUD, SAPIENT. PRISCI &VI
Sàtirico p. f6. o)itiHermotimo Opp. T. I.p. eâit. Amft.
1687• P) Sihar. Lib.IJhSilv. V.ad uxorem, v:si <j) Gon- fer M. CASAUBONUMy H. GERDESIUM, KG.
HANSCHIUM &reliquos, qui de Entbufiajmo JcripJere.
5. VI.
Nnlla proînde re minus, quam otio, abunda-
bant veterum Sapientes, in id maxime intenti,
ne ulltim temporis momentum ipfis fruftra efflueret.
De Solone honorificum hoc judicium tulit Vale-
Kius Maximus a): dudum migrafje exbominibusiner-
tiam , fi eo animo Atam ingrederentur, quo eam Solon egrefjus fit- Etenim non folum base verba fymboli
inftar ipfî erant :
Tnçuc-y.ûû cite) 7ro&cc iïtiïecaxofxevos ,
vernm & dicifur in ipfo agone debile caputerexifle,
& amicos invicem différentes, de colloquii argu-
mento interrogafîe, ut eo melius mori poRet. Viris
hifee aetate quidem , non vero indefefla ftudiorum
culfura, minor fuit Origenes, %a?m£vtffct diffus,
quia ipfe refert, fibi concefium vix f-uifîe ceenare,
aut corpus quiete reficere, nec totam no&em dormi-
ré, ne ftudîa interrùmpérentur bj. De Rhetore Ro-
mano Latrone Porcio mémorisé prodit fodalis ejus
Seneca : ÇumJe ad jeribendum concitaverat, jwgeban-
tur noiïihus dies, & fine infervallo gravtu s fibiinftabat,
nec definebat, wfi perfecerat c). C- Gallum eo no«
mine laudat Cicero : Mori viaebamus m fludio diine-
tmndi pœne cAi atcjue terrée- C Gallum , familiarcm patris tui. Quo ies illum lux nofîu cliquid defcrtberéin- grefjum, quoties nox oppreffit, currt mane cœptfjet d) ?
IN ERUD, GOMPARANDA. ij Cui non flint auditœ , ait idem Tullius, Demoflbe-
fils vigilûc , qui aegre tulit , fi quando antelu¬
tanaoptficum induflria vicfuffuifjet e% SicAristote-
les, quoties cubitum i vit,globam aeneum in manum fumfit, lit hoc, in fuppofitam pelvim dccidente, ille
fono excitatus ftudia repeteret. Cleanthes Stoi-
cns Philofophus eo flagrabat ftudiorum amore, ut,
cgeftate cogente , no&u operam in hords ad hau-
riendam aquam locaret, vel molam verfaret, quo
interdiu philofophicis curis haud interrupto ordine.
fe îmmergeret. Hinc in ejuslandem erumpit Plu-
tarchus f) : Otrcv TO (p^OVY\y.CC r£ dviïçoç, CC7Ï0 T& fJLvXa Y^j rr/i fX0&KTÇCi£ 7TS7TT8(jr} K&l UÅ8CV\ yçcc(peiv 7Tsçï
Seôov v,#] a-eÅw^ n&j olïçav faix. Confentaneum
hifce eft , quod de Menedemo & Asclepiai>e,:
Eretriacae fcholœ alumnis, conftanti amicitias vinculo
intime jun&is, Athen/eus annotavit^): eos, cum
a (enatu'interrogarentur, cur illi, qni dies totos o- tioii & omni fupelle&ile defh'turi, philofophis adhse-
rebant, tam valido corporis habitn gauderent; po- ftulafle e piftrino quendam arcelïïri, qui, cum ve- nifler , teflatns eif , en vvytos txcliris nccrlovres hs rov y.vhwwc h&f ocASvtfç , Juo iïçcc%fuàs ctutyoreçot Åccfx/Sixv&cti.
Etiam M. Accius Plautus heic in cenfum venit,
qui, cum opibus careret, ad molas manuarias fe lo-
care piftori fuit coattus. Binas illum fabulas, Sa-
tyrionem & Addi&um, & tertiam , cujiis nomen
non adfcripfit, in piftrino compofuifte, e Varrone
Gellius nos docnit b). Sic apud Grœcos moralis fapientiœ parens, Socrates, duro neceffitatis telo
coa&us,
