&B. V.
DISSERTATIO GRADUALIS
Dej
RETRACT ATIONE
ERDDITORUM;
£>htam,
£λ; lndultu AmpiJJ,\ Factdt. Philofopb.
InReg.Academ% Upfalienfi, PRrESIDE
CELEBERRIMO VIRO,
Mag. MATT Η'·Ι A
m 0 i>/
Eloq. Profess. Reg. & Ord.
PMco examini modefte fuhmtYii "
NIGOLAUS HACKZÉLL, '
Veflro-TSotnienfis.
In Audit. Guft, Maj, ad d.rfjun,
Anni Mdccxxxiv.
Hor is /inte meridiem cévfvetU,
V£>, y5>> yj>> ys*»
WSALIX , Literis WERNERIANIS,
S:m.R:« M:tis
ivlAGNiE FJDEI V1RO,
Reverendisfimo
PATRI ac DOMINO,
T3n. NICOLAO
ST ER Ν E L,
S. S. TheoL Docloriy Per Norlandi-
asOccidentales SupermemlentiyReg.
Gymnai. Scholarumque Ephoro>atq?
Ven. Confift. Pr<i^//,Celeberrimo, Adcuratifiimo,
M^GENATI MAGNO.
VIRO
A/lax, Rev. atque slmphsfimo,
Du. GEORGIO
W A L LIN,
S. S. Theol. Doäort& TrofeJJ,Celeb.
Acad.11ρΠBibliothecarw aåcmztiftimQ) PATRONO BENIGNISSIMO.
VObishumillima: mcntis,, M&cenatetatqtoecumPatroni Optimtardcntiflimis votis,, leviifr*pro
RjE^ERENDISS,atque AMPL1SS.
Cultor mcolaus
VIRO
ΛηιρΙπβτηο atqucCekberrimo,
Dn. JO ΗANΜ
«<S9t®a3!®®©3i/
Eloq. & Polit. Profefl.
Reg. & Skytr.
PATRONO OPTIMO,
simplisfimo
VIRO,
D». O L A
RO SEL 10,
Provincia? Stockholm» Secretario Spe&atiilinm,
PATRONO BENEFICENTISSIMO.
mum hoece munus cbartaceutn , ceu ifttcfpretem
perenni Vefira incoiömitate, dat, dicar, cpnlccrat
MMlMMt rBSTRORUM y
Htittiiliimus
U^CKZECU
VIRIS i
Plurim.Reverendis atq;Pr<?clarij]imis> £
A4ag.DANIELl BODING, \
Pafiori in Orjdtra meritiiTimo.
Mag. OLAO TURDIN,
PafioriinO?ort>maitn0 vigilantitfimo.
Mag. JOANNl BURENIO,
Paftori in 3.ord<ifer laudatiffimo.
Mag.JACOB.RENMARCK,
S.S.TheoIogiie Lettori in Reg. Gymn.
Hernofaod. digniffimo. ,
Mag. ANDREAS SUNDIO, *
PAftori in @oflåficå dexterrimo, Promotoribus , Benefa&oribus, r
et ρ
Affinibus iuis Benigniflknis, - t
Honoratiilimis, c
JLJAspagellas, invenerabundi fagra- }
TI ii animi pignus^ob plurirna infe 3
collata beneficta, cum voto féwpiternä 1 fehcitatis, facras ejje voluit . £
NOMINUM VESTRORUM [
cultor obferv/tntifwus
λτ· Η. ■
<<5*yC>> <<··>. v> v£>>"<^
W*% ® ^ ^ ^ *®
Ζ Λ7. £
J. I.
U Hiloibphi EclesfH-
ci eft,e fingularum
ieöarum piacitis o-
ptima qua?vis fe- ligere & appro- bare , quod Pota-
monicse hujus phiiofophias fcri- ptores confitentor. Ventatem au-
• rem dum inveftigare ftudet eam- que cum aliis communicare, libe-
. re etiam de rebus philofophicis
e judicare adamat. Hinc , ob con-
nacam mentis imbeciliitatem,pr^- ceps ilii eft in errores lapfus: quod
ii hic meliora edo$us , diverticu-
- lis opinionum miffis retraåatisqi,
" A regi*
1
regiam tutioremque petat viam ,
tum omnino & fibi & fjo inftitu-
to optime coniulet. Nam ut bene
monuif Stollius : Dies diem docett
Tbilojophus quctidie dtjcit : nemo ed,
qui hatan omtiem mtnte comprehendat
verttatemx obligatur bomo ademendu·
tionem tum tntelleflusjum vo-
lmtatu,atq>adeo mutarefententtas non- numquam cbgitnra).Eténimveritate,
ad obcufi cujusvis ingenii captum,
in aprico pofitam,vix deprehendes: quippe quae in puteo quafi Demo·
criteo demerfa non nifi Herculeo Iabore & lyticeisoculis quari & in·
veniri ioiet. Adeoque , ubi extra orbifam erraveris, aflerta revocare'
&pal?nodiam canere, iaude potius
quam vituperio dignum nobis ha·
betur, quibus amicus eft Ptato, a- micus AriOoteleSjamici ceteri Phi- lofophi,omnium tamen amiciflirna
veritas. Idem fuo exemplo olim
con-
d) Introd\ in Hift. Lit. P, 11. cap.
i. 102. n. i.
3 confirmavit J. Pafleratius , Eloqv.
in Acad. Parif. Profefl. inclutqs ,
qui, quoties a vero abducererur, iilud Comici in^eminare folebat:
mutor verisb)% De hac Eruditorum Retrafiatione^cum pauca, bonocum Deo, fim di&urus, Tuam B. L. ea,
qua par eft, animrmodeftia ,expeto benevolentiam. Et me ad revo-
cationem, ubi in devia delatus tu-
ero , habebis paratum.
5. ii.
Retra&ationis vocabulo, quod in frontifpicio diiiertationis exftat-j, quid ititelle&um velimus , patet, fi iilud hoc loco cum vofrMjfiiot
Graecorum , fynonymum effe di- xerimus. Apud Au<ftores Latinos,
retraflare? nunc idem eft , ac de-
nuo aliquid incipere, feu iterurrL, traöare uti Plinius , Oratiunculam
unam ér alteram retratfavi; & λ-
äiuficuks retraäo , dixit c). Nunc
A 2 ' fibi
h)vid.Anton.Mufiefivguldeviris Erud·
florent.p.m. 102, ci) Lh,y ep- 15.
fibi in memoriam revocare , figni*
ficat, quo fenfu apud Ciceronerna
occurrit: augemus , inquic , retra·
daftdo dolorem d), & Ovidium:
loqnor mecum , defuetaque verba
retrafto e).
Interdum notat di&a revocare.»,
fententiamque mutare , qua? ac- ceptio nobis jam arridet , & a
Virgilio hifce adftruitur verbisi
Nulla mora inlurηo, nihtl eft,quoct
dida retradent
Ignavi JEnead<s , nec qu<s pepigere
recufent/).
Cui pollicem etjam premit Traja-
nus , in epiftola ad Plinium , ubi
retradare & in irritum vindicare,
conjunéta habentur^). Qua ratione
cum Grsecorum zocAimMv optime
convenit ; quippe , quod Erasmo
definienteιeft , diverfum ab bis, qu&
prins d)adAttic,Lib. g. ep. 9. e) drift,
Lib. 5. Lieg. 7. v. 63. f) Mieid. Ub.
12. v, 11. & 12., g) Elin, Lib, 10. r ep, u 2,
prins dixifti, dicere , nc in contra-
rium mutarefententiam: translatum
a Steficbori fabula mtijfima : quairu.
definitionem au&oritateChryiofto-
mi, Auguftini, Platonis & Cicero·
nis firmat &).Cum his etjam fa¬
cit Suidas, παλινωδία εςινεναντία ωδή9 yj το ταεναντία ειπείν τοις πξοτεξοις/).
Mittimus illud Luciani παλινωδεΐν
παος το χεϊαον, quod diverfa pla-
ne a noftro inftituto iignificatio-
ne , dicitur de iis, qui a virtutibus
in vitia collabuntur , veiut vitam be-
ve aäam retraäantes , vitiis Je de·
dendok).
§. III.
Antequam ulterius progredia·
mur, illa nobis breviter expen- denda eft quaeftio : utrum deceat Philofophum fententiam,femelpro- nunciatam & fcriptis.editam de- feniamque,revocare?Non quidem
A 4 diffi-
h) conf. ^Adag. p. m. 38. O Steph.
JbeJ.Gr.LwgsVerb, ίδω. k) Idem &
loc> cit.
6
diflRtemur , viri prudentis atque_j naris emun&ioris effe, prius ium-
ma dxgipsiK fua ponderare placica^
quam cum orbe erudito illa com- municencur , ne levis & cothurno
verfatilior , praecipue , fifaepius fua
retra&et , habeatur , & eruditio·
nisfamarri apud alios amittaf.Quod
ii humani quid accidat, id dan-
dum imbecilla? noftra? naturs, curn
rerum fublimitate collu&anti , ut
praeftet omnino,παλιν^ομήσαι, yjx.%- xäς δζοίμέΐν l). Neque llle incon*
ftantiae eit inRmulandus , qui fe_»
fuaque recolligetido ac genuinos repetendo fontes , errores , hoc
vel illo tempore apud fe & alios excitatos, delet & exitinguie.Nam
fecund im Epi&eti iHud : Tόϊς χ?ι- Βεΐιτιν Ιμμενειν Μ ιτασιν , άλλα
τοις οβως m). Sic etjam Spizelius
noftris favec partibus: Literatt, in·
quit, l) Lucian. in Αβη. T. 2. p. 89· M)
Lib. 11. cap. 15,
7
quit , β non antequam miffis in lu-
cem ltbris,deprehendantJereoseJfe alt-
cujus rueviimanu ipfimet fpangia ad-
mota , cafttgant retradantque, uti
boni piäores opus , nondum arte ul«
Urna perfedum w).Unde patec, apque
inhumanum eiie Erudito juftariL·
palinodiarn vitio vertere ; ac Phi·
diam probro afficere , quod curn apud Eleos Jovis fimulaerum fin·
geret, ipie poft föres ftaret , e-
mendaturus, quse a prcetereunti-
bus corrigerenturo).Ideoque hand
immerito culpandi funt lili , qui
exuta omni quafi humanitate,fen-
tentias erroneas , mordicus de- fendunt, nec vel latum unguemu
bene monentibus cedunt, nefcio
quid tyrannidis , in oppreftam a fe veritatem , exercendo. Cogitare
vero deberenc ejusmodi pugnaces
athletae, quanrum damni, hac per- vicacia s tam Ecclefias Dei , quam Rei-
n) Ut;fil p. 412. o) Lucian. pro
Imag. p. 184.
δ
Reipubl. Literarias inferant. Neque
enim Flacius , vir alias magni no- minis in hane pertinacia? fcyllam incidiilet, nifi, praspofterae iuas fen·
tentiae imprudencer adhcefiiTet.Nec Baltbafar Bekkerits pofteritati famo·
ium fe reddidiilet, niii praefraäa-.
errorum tutela gloriolam impie au- cupari voluiilec ρ).
5. iv
Qui vero ea, quas perperam
a fe olim di&a fint, revocare velit, faciat illud , non ex nimia philo- fophandilicentia,nec temerario no-
vaturiendi pruritu , cujus abuiu, plurirnos in errorem abreptos elle, experientia teftatur. Nec pravas philautiae malo , quod ubique late
regnat , nec homines fui judicii el¬
le permittit, huccompellatur. Ecjam
hac in re fugiendas innt praecipi-
tantia in variis ideis componendis
& préeconceptö opiniones, qua? te-
fte
p)ytd. Gotl,Stoli,[ Hift, Lit.P. 2, cap.
§.55» η. i.
$ ile Buddeo, funt principict erronea,
ex qtiibus deinceps alia judiciapravλ
progignuntur q)\ adeoque multis va- riorum erroribus aniam praebuere»
Multo minus decet, ex inconftan-
tia fententias fuas murare, vertu- mni inftar, potius ad vagam fortu»
yix auram,quam conftans veritatis
decus fe componendo : uti de Ju-
fto Lipfio retert Anton,Muia,quod
in argumento Religionis lubricus,
anceps , vagus, in omnes formas
mutabilis,immofcriptordeconftan-
tia inconftantiiftmus fuerit r).SicC)a
Stollius , inter ventofos ejusmo·
di homines receniecJoan. de Bruye·
re , quem pari apud Gallos gradu
effe exiftimac, ac Lipfium apud
Latinos s).
Hinc facile patet , viri vere E- ruditi eiTe , ex maturo judicio , a-
more veritatis , ejusque clariore_,
A 5 luce,
q) \Phil hflr. P. /, cap. 2. §. 39.
r) vid. ej.fingul. de Vir. erud. flor. p.
m. 67. s) Ht/i.Ut l\ llhc. 5. j. 38.
luce, fententiasretra&are. Monen·
te enim Buddeo, in judiciis&rati- ocinacionibusnoftris, veritasutram- que factetpaginam : hane navibus o*
nimbus atque quadrigis omnes expe*
tunt, feäpauet obtineut. Vera itaque cttjusjunt judicia </y ratmmationesjs
id conjecuius eji, ad quod muiti jrufira adjptrant t)> Neque tamen ideo
eorumconiuetudinem adprobamus, qui intempeitive adeo tunidi iunt,
ut rarius certi quid ftatuere aude-
anc > unde & iero admodum fu-
fceptaconficerepofluntopera:quod
vitium apud Paul· Aimilium Ve-
roneni. inclucum alias virum,ob-
iervat Anton. Muia: llle enim icri-
pfit hiftoriam de rebus geftis Fran¬
corum , cui annos 50. impendiile
dicitur. Nunqnam fibi 'fatisfacie·
ban, fed , quories recognofcebat
iua , mutabat pleraque ; ut dice-
res opus,non correéium, ied aliud.
Quod in caufla fuit, cur ille a?gre
omnino
t) loc. citcap 3· 8»
οτηηϊηο quicquam in publicum_,
edere poilet, Hinc de eo Latomus
ap. Jovium, inElogv! Doåor. viror.
pag. ii
Qu£ femel abjolvit lambendo fimiafas-
tum ,
Plus te (fefas e(l dicere) Paule,fapit.
Quum natura duas tantum coticejpt
habere ,
Miror te extremam non reperire
manum u.)
§. v.
Sciendum prasterea eft , pro
Varietate erroris , variare etiam ,
qua rationem formalem , fenten-
tias mutarionem, prout error in ie gravior leviorve fuerit : adeoque
non eadem apud omnes qu^ren- da efTe τctXm&ag χ.ξΐτήξΐ&. Quibus-
dam enim iufficir, vel pauciiTimis fignificafles hane vel illam in fcri- ptis fuls adfertionem fibi minus
placere. Si vero concingat, ut fal- fa, u)conf, dnt, Muf. Tratt, antea cit.
pag. 5.
12
fa , hypothefi cuidäm, iubfternan-
tur principia, neceflum utiqueeft,
ut iliam auåor revocet, nec folam;
(ed fingula quoque adfertionts illius prava?, confe&aria. Namαδύνατον, inquit Ariftoteles , ånτο τ8 πρωτζ κ, τ9 εν άξγγ) ήμαρτημένζ, μή άπαν*
πάν το τέλος κακόν τι χ). Sed muta-
toprincipio, faciie mutantur, qu<£ ab
eo pendeut y). Prscipue hoc faci-
endum efle reor , ii qua ratione-»
S, S. Theologia, & Articuli Fidei
fundamentales lasdantur:Erroremm dolore dignusefi: impietas exfecratio-
neζ). In hiice tamen omnibus,
circumftantiarum habenda eft ra-
tio, & diftinäio palinodiam inter
& commodam fententia? explicati-
onem atque reftriåionem, obier-
vanda.
$· VL
Ad magisfpecialia jam deicen·
dendum x) vid, Polit. i. y) Budd. Ρbil
Jnflr. P. IV. cap. 4. §, 9. z) Sal L
3. cont. avarit.pag.93,
t?
dendum,& quid£ ad virosEruditos,
qui retraåatione iententiarum fu-
arum inclaruere. Agmen eorutn.·
ducat Aurehus Auguftinus, Hippo-
nenfium olim Epifcopus laudanff.
& primitiva? Ecclefia? Pater,quern libros Retradlationum fcripfiile <f), plnrima Eradicorum loquuntur te- ftimonia , & cuivis non poceft noa conftare.
Huic merito jungimus Mega·
iandrutn noftrum , & verr Evan¬
gelier Religionis reftauratorem,Z>.
Mart. Lutherum:qui,praeter alia, ec-
jam retra&avit id , quod philofo- phiam Ariftotelicam , inicio efcho-
3is eliminatam voluerit: quemad-
rnodam & generatim Ariftotelis philoiophia ad ejus palatum haud
fuir. Cicero mulco ei videbatun,
melior. In aliam veropofteaeum
iviile fententiam oftendit Heuman·
turs
a) Joh. Heny, Feufikingn Trad. de Pahnod, Sacr. §. 3.
t4
ms in ad, Vbil. Part, X, pcig, 58g,eit.
åtollio b).
Joh, Franc. Buddeus, in Element.
Phiioioph. Pra&ica? , varia defen- dit, quä? in hiftit.Theologi<x Moralis
c), poflmodum mutavit d\ Summus
hic vir , retraÄavic efjam diiTerta-
tionem fuam , quam habuit Jen#
A:o 1690. de artibus tyranniets Hie- ronymi SavanaroL·, qui erat Floren-
tinus, & Ord. Dominicani vir. Id<|
peculiari quodam fchediafmate-ί,
Halte Saxon. 17ος edito é).
interJCros notiilimum eftnomen Chritliani Jbomafii. Hic totum fu-
um deJuritprud. divina fyiiema mu¬
tavit f)y & in ejus locum , Funda-
menta Jur. Nat.ér Gent. poni juilit.
Quae- b) Intr. ·/» Hift. Lit. P, 2. cap. r.
«. 2. c) P. 2. cap. i. 5. 10, /<?</.
conf. Thomaf. Fund. J. N. & G.cap.
procem. §. 14. e)vid.Budd, Barerna
Ηiii. Theol. pag. 324. Fenflk. Scbe- cliafm. de Pal. Sac. §. 6. f) Bitdd. Inft.
'ibeol. Mor. cap. 1. §. to.
ϊ*
Qnaenam aurem eroendavdritihre·
liquis, oftendunt adjeéhe adnota-
tiones errendanrp^). Ipfe de fein¬
genue fafetur: Uti hbertatem re- linquo cuihbet, cm hatc mea nonpla-
cuerivt, wavtvdi in via trita & com·
mavi ; ita eandem hbertatem & mi·
6/ ftipulor , faltem in eo deteriorem
conchtionem meamfaciens >qtiodprom·
tijfimus jhv^ mutare do&rinam meam,
meliora edofiusb). Si veroperomnia reéle le habeat hsec illius retra&a·
tio , noftrum non eft dijudicare.
Etjam Hippocratem, iua quaedam
de fra&ura capitis revocafie,tefta-
tur Spizeiius i).
D. SebaftWirchgiuu Med.Roftoch.
palinodia , qua (uum de Medierna
j^/>/>//«w,traåatu,erroribusplenum,
correxit, innoruit;eam vero,poft
monitum Guftavi Adolphi,Princip.
Mecklen-
g) Stoll. H. L Ρ. ς, cap. 2. §. 15.
h) vid. ejus Pund. J. /V. & G. cap.
procem, $. 27. 1) Lit. Fel pag. 4^. .
ι6
Mecklenburg. & cenfuras Theolo·
gicas Witceb.cecinic k)·
Occurrunt porro , fummi nomi·
nis vaflteque eruditionis viri: Sa-
muel Bochartus,qui inter aiia fatetur,
fe in iis errafTe , qua? de Cafpiis portis, & Nifeo campo, in Sacra Geograph. Lib. Il.cap. 14. dixit/);&
Johan. Lightfootus, cui non gra-
ve fuit , iententiam iuam, de in-
termiffa Gr^cae verfionis interHel- leniftas Ie£Hone , revocare, ut ipfe expreffis teftatur verbisVolILOpp.
f, 940. , & Feuftkingius, illaetjam
adferc, loco nuper ailato.
IfaacusVejjnts, SihiUma oracfta^ceu
invincibile veritatis Chriftianae fe-
> flimonium, må&o laudat, ut ex Ii-
bro de Stbillinis , aliisque , qu#
Chrifti natalempracefterunt, oraculis>
conftat m ). In quo tamen rra·
äatu , p. 257. & 302. unum alce-
rumque
k) haftk. de P. Sac. §. 6. /)vid.
Feuftk, l.c. m) conf, Morh> Polyhift.
·/» 5· 5* cap· i·»· §e 5*
17
rumque errorem , illum eméndai-
' ie,Jatque manu fua correxifTe,fa?-
i· pe/audatas Feuftk. docet. n).
ι· Georgius Buchananus Scotus, ce-
r, lebris ille Hiftoricus & Poeta-^,
is MariScotia? Regina?, famam ad·
a ortus efo Quapropter morti vici- 5 nus , petiit a Deo, tantillum tem-
i- poris fibi concederec, quo poiTet
conicientias iux morfibus mederi,&
1- crirnen,in Reg. Majeft.commiilum,
fe paiinodia expiare o).
p« GaliUus a Galilais^ Pefavii & Pifis
η Mathefeos difciplinas profeilus eft.
Cum vero hypothefin Copernica-
u nam de fyftemate mundi Ptolo- maica? prasferret, Romse,coram in·
quifitionis facra? tribunali, hypo-
6 theiin hanc ejurare coa&us eftp).
^ Huic Framifcum Patritium, Italo-
ι. lorutn , judice Erythra:o , fere_»
ϊ- B eru-
e ti) Sched. de Pal. Sac- §. 6. o) /lut.
/# Muf. fingul de vir. Erudit. flor.pag.
1, 19. ρ) Stod. Η, L. Ρ. /. cap.7. $.42, 5. & Ant. Muf. L, c, pag. 47.
ϊ8
eruditiffimumY fubne£imus, quf,
quum in dijcuffiontbus fuis peripateti-
cis, & in Philvjophm ηοναΛdefende-
ret non pauca , qua? Ariftoteiico-
Scholaftici ferre non poterant» mui·
tos na&us eft hoftes, quos quidem
refutabat prirno, poilmodum ta-
rnen , ad id, ut fententias iuas re- vocaret, com.pulfus effc q).
DeJoan. Amos.Comenio Morhofius
refert, a^åH-cum variis fcriptis no- vaturietidi pruriginem prodidiiier,
&, inter alia , Panfophiam fuiflet
molitus; illum tamen pofteain non»
nulliserrores fuos deprehendifler).
Stollio infeiix ideo Scholailicus au- dic j). Sunc etjam , qui adfirmant,
1 Cartefium ipium , Phyficen iuam di-
xiiie fabulam , pradentibus amicis:
verba Tunt Gotl. Stollii i),
jfoany q) Stoll H. L. Ρ. 2. cap. 4, $. 3?.
t? c. /. 39. r) Polybift. T. 2. L.
1. cap. Ltt' 2 caP·
2. $.50.«.3. t) H. L P. 2. cap. 4·
5.47.
19
Joan. Scharfium , multa adferuiiTe
in fua Phyficarecognita,quae inprio-
ri negaverat,perhibet Feuftking«).
Jacobus Martini, in Exercita*
tiombus metapbyficis & Partitioni*
bus fuis , agnovit cauilam per.»
accidens,ex parte effe&us, proprie
veram cauilam non eile. Verum alias, rebus magis accurate ponde-
ratis, contrarium docuit, & firmis-
fimis rationibus demonftravit, uti idem Feuftkingius pluribus adfe-
rit w )»
Joan* Lockius,Anglus, tefte Stol·
lio, fubtilis fuit & magnus Philofo- phus, fed fine pertinacia, ut nec religioni fibi duxerit fententias
fuas iterum mutare a·).
C<efar Baronius , hiftoricus qui-
dem maximae diligentiae , fed cujus
annales, judicio Montacutiiy part*
I. Orig» Ecclef. plurimis fcatent
B % mendis,
u) Scheä. de ΡalSacr.§.6. w)Ibid,
*) //. L. P. 2» cap. 2. §. 44. 0. i'
20
mendis. Modeftia? tamen clariiH-
mum protulit documentum , dum
fua quasdam in variis capitibus
revocare, fuamque fateri imbecil-
litatem, ab honeftareremotum non duxerit: verba illius, utpoteproli-
xiora , heic a nobis adferri neque*
unt y),
Joaimes Ctampohs, Florentinus, Virgilium,Horatium & Petrarcham
conviciis adeo profcidit , ut eos pueris, qui tum primum in fcho-
lis verfus facere difcerent, adfimi¬
laret: fe vero eorum eiTe magi- ilrum, in quo omnes ex virtutes confpicerentur, quarum alii eilent
expertes. Verum, paullo anre obl·
tum , totam fententiae fux ratio-
nem niutavit, & Poétas hos fum-
mos , in priftina? dignitatis locum
repo·
y) vid. eius Vrxfat. acl ^Xppend.
T. X.pag. 641. conf. etjam Feujik. ds
Ρal. Sacr♦ j. 6.
repofoit> undeeosantea deturba-
verat ζ).
Marc. Anton. Bonciarius, Peruii-
nus, AcademicusInfenfatus,atque
Mureti difcipulus a\ Ciceronianas eloquentiae tam felix fuic imitatör, utetjam formulas ethnicorum ju-
randi fibi familiariffimas reddide-
rit. A Franc. Benzio vero, hacde
re, utpote Chriftiano indigna, mo·
nitus & reprehenius, finiftram il-
lam confvecudinem pie exuerepro- rmfit b).
FrancifcusRofaritis,ob DucumLotha*
ringiae geneaIogias,aCaroloMagno dedu&as, magni criminis reus cen- febatur, quodque non nilt publica
palinodia diluere potuit c\
Henri*
z) vid, Morh. Polyb. Ht. T. r lib.
i cap, 15.5.22. undehtec defumta flint*
a) Id. 7. i. lib. 1. cap. 23. §. 64. b)
vid♦ Benz. Epift- Marpurg- ed.p. 49·
& $9. c)IVetfti Idea bon- Hiftor« cap*
1.5.4.
Henricum Regntm, Med. Do&. &
Philoioph.Profefl. Ulrrajeét i Srolll·
us revera initio feftas Cartefianae marryrem exftitiffe ; fed poftea_»
etjam primum ejus apoftatamfuiiTe d) monet.
PetrusGajjendus, Prof.Aquis-Sex-
tiis Gäll. iibrum fcripfit, cujus ti-
tuius hic erat: Exercitationes Para*
doxic<s adverfus Arifloteleos, in qui*
bus pr&ciptict totius doftrin# peripa·
tic£ funåamenta excutumtur, opimo·
£/// wdi , aut e vetuftiori- r
te ob(olet£ flabiliuntur. Harum ve- ro exercitationum illum , fenem , pcemtuiile, adfirmat Morhofiustpro-
vocatque ad teftimonium Honor, fabri e). Qgam tamen psrnifenri-
am, ut falfam,rejicit Stolhus f).Quic*
quid fir, hoc certum eft,GaiTendum defticiile ab editione Exercicat. VI.
quum
d) Hifl. Ut. P. 2-cap. i. §. 95. e) Polyh. T. 2. lib,cap. 12. 3 f) IL L f
P, 2. cap. 2. $· 48·
23 quum ab amicis certior fa&us ef- fec, ftomacharr non parum Peri·
pateticos , ob prioris libri editio-
nem.
Pari ratione retra&ationem Ca·
roll Ρerralli, celeberr. Srollius, con¬
tra Sebajl. Kortboltum & Pet. Dan,
Huetiitm in dubium vocat. Edidic namque Perraltus opus quoddarn,
hoc tirulo: Parallele des andens <&*
des mödernes,en cequiregarde lesarts
& les fciences: ubi in veteres adeo eft inveélus , ut, fecundum Hueti¬
itm g), adferere aufus iir : nollram
hane tftatem , quamcunque traäave-
rit artem, quamcunque attigerit di·
Jciplinam, prijei <evijuρeraβeperitiam.
Sed Perraltitm , hujus & confiiii
& fa&i poenitentiam (ubiiiie, Kort·
Wf/i aileverat b): quod tamen ne- gat
£) in Comment. de reb. ad ipf. per-
tinent.pag- 129. ett. 5iö//. 6) chjf de jcript. qnort virtus jmgulartbus in
Doär. meritis illuftratitr pag. 5.
24
gat StolHus i>, cui etjam totanu
hane clarifT. Virorum litern acce-
ptam referimus.
Celeber. Chrifloph. Cellarium,ele- gantioris Latinitatis vindicem itre·
nuiflimum , ad monitum Amplift
jBorrichti) haud pauca in Curts Pofl·
eriortbus retra&afTe, nemini non-»
conftat k )·
Agmen claudat Cl. Gotttieb. Stol·
titts , quem toties teftem adhibui-
mus. Is ipfe fatetur, fe primum foviile eandem cum And. Rydigen opinionera, de Jenfu vert & falft
generattm , & fpectatim de fenju e- jusdem in voluntate, quam poftea,
unacum myftica,rejecit /). Et alio
in loco : dtu, inquit, mihi perfvafe·
ram, fuifle Hobbitfententiam,omnetn
demum obligationem ex paäo oriri;
pojiea vero, quam Gundlingiana part.
i) H. L. gener. fiefi. §. 26. k)
vid. Vr<ef. ad Cur. Pofler. /) ti' £·
p. 2. cap. 2. jj. 41.
>
XII1L 5. X perlegi, ac Hobbii β-
ml contuli elementa, fateor ingenue,
ra?;; , philojophum himc fal·
Jo hujus rei inftmuiajfe,
§. VIII.
Hi jam fuere, quos,ex initrå-
öiflicna Erudirorum phalange, ad-
ducere volui & quoram plerique,
ex innato amore veritatis cogno- icendap, Retrafiatione inclaruerunt,
Finem nempe alium nec poilunc
necdebent intendereEruditi,quan- quam non pauci forte exftiterunt,
uti& nos fupravidimus, qui vel vi
externa coa&i , vel metu palino·
diam cecinere , vel etjam aiiis de
cauffis afferta fua revocare volue-
runt. Nos autem veritatem, utpote
cum gloria Dei, fine primario, ap-
prime conjun&am , ceteris omni»
bus prasferre nulli dubitamus* Fa»
xic
m) Intr. in llifl> ht- Ρ· 3· cαρ.
2- §i 8- n. 5«
