Dissertatio philosophica de conscientia bona et mala, quam, suffr. ampl. colleg. philosoph. Upsal. præside mag. Daniel. Boëthio ... publicæ censuræ submittit stipendiarius regius Olavus Israël Lindahl, Vestrobotniensis. In audit. Gust. maj. die 31 maji 17

D. D„ DISSERTATIO PHJLOSOPHICA DE

CONSCIENTIA

BONA

et

MALA,

* Qua m,

, Sitffr. Ampi. Co lieg,

Philofoph,

Upfal. PRjTSIDE

MAC. DANIEL.

B0ÉTH10,

Etbic. Polit. _{Prof, Reg, Zf Ord,}

Publica: cenfurs fubmktit

Siijjcncliarius Regins

Olavus

Israel

_Lindahl9

Veflrobotnienfis.

In Audit. Guft. _{Maj. die 31 Maji 1736".} Heris A. M, Solitis.

UPSALIÄ ,

KYRKOHERD EN

vålärevordige och hoglårde

HERR MAGISTER

ISRAEL LINDAHL.

SAMT

högådla frun

ANNA

ELIS- LINDAHL.

f0dd

biuur,

mine huldaste föräldrar!

]tv» öm

a

omjorg

och

o/parda

koflnad

Mine

Hulda·

^

fie Föräldrar βåndigt haft för mm upfoftran, ger mig deremot fårbinde Ifer, hvilka jag aldrig, Eder

värdigt, km fullgöra.

Mine öme Föräldrar! _{jag mifskände}

får-?nyeket Edert hjerta, ow tviflade, dii j Ju

tf-ven med _{välbehag anfen de fvagafle prof af min}

barnßiga tilgifvenhet och

fkyldigaße

erkänßaj Ηvår¬

före jag ock, til vedermäle deraf, vägar tilegna Eder

Mine _{Huldafie Föräldrar!} denna min Academifka

Låro-fpän. Och dä uprigtigafie böner til Ällmagten

for Eder oflörda fållhet bhfva det enda kraftiga

of¬

fer jag kan hembära Eder, fkola de aldrig faknas

af

den, fom med βorβa vördnad

framhärdar-mine huldaste foråldrars

lydioftefin

DE

CONSCIENTIA

BONA et

MALA.

§.I.'

agna , ut Cicero ait , vis

eft

confcientiae

in

utramque partem] ut neque metuant,

qui

nihil _{commiferint, & pcenam fcmper an¬} te oculos verfari _putent, qui

peccarint.

Tritam hanc & ab _{experientia nunquam non}

com-probatam veritatem a iuis in

humana

indole

funda-mentis deducere & _{explicare plures conati}

_funt

Phi-lofophi, Ted non adhuc eo,

quod dolemus,

fucces-fu, ut fua opera omnium meruerint

fuffragia,

atque

ut omnis de perfvaiione ad _communem

humani

ge-neris falutem utiliifima cefTaverit contentio. Quae ad¬

huc de conicientias bonte & malae fundamentis

diipu-tari _{iolent, noftram} , quod fatemur, mereri

nobis

vifa iunt attentionem , atque, quse

ad lites de iis

motas rite dirimendas fidelis earundem perfcrutatio nobis _{fuggeilit, momenta, brevi}

_{commentatione}

pro-ponendi animum nobis addiderunt,

cujus

innoxios

conatus Tuae Benevole Lektor mitiori cenfiirae jam

commendamus.

§. ii.

Ut a Sociali vita excitatae fuerunt mentis

huma-nae iacultates, & futuri curam femet gerere poffe cognoverunt mortales, non potuere,. quin

falutis

fuae

4 De Qonfcientia

cupidi difcrimen ponerent

iriter mentis

inar

confilia

& _{regulas quasdam vitae}

_formarentj

_{nec fieri}

potn-it, quin earum iiios pceniteret

a£lionum,

quibus

ii-bimet _{ipfis nocuerint &}

_impedimenta

_iuae

feliätatis-ipii attulerint, dum e contrario contentum tranquil-lumque experirentur animi ftaciim,

quando animi

cor-porisque viribus debrto. &

ad commoda fua

au gen

da

conducente ordini u-ti friere. _{Utrumque v}sro hunc ftatum eo verius iibi pertinere-fentiunt, _quo magis

vires, _{quibus uii fuere} , aut

quibus

uti

neglexerunt,

in fua fuiile _{potetlate cognoverint.}

_Hunc

_amoris

pro-prii effeftum naturalem &

neceilarium eile,

nemo

negaverit, cui non placuerit, renuente

omni,

expe-rientiae _{ferrfu, humanae indoli omnem prae rebus} inanimatis & ratione carentibus _{praecellentiam}

dene-gare, & hominum-agendi vires aeque

arftisneceffita-tis _{legibus circumfcriberer, ac' caeteraquae}

_praeienti

fenfuum _{impulfu absque}

_futuri

_cura

_diicunmr,

ani-inalia: _{quod ferio quemquam}

_{facere potuiife,}

_{vix ac}

ne vix _{quidem nobis^ perfvademus* Sed non}

_folura

reguhs vitae propter indi vi

dualem fitam felicitatem

forrnarunt _{homines, &} non iolum pcenitentia angun-tur, dum. ie (uaque, propria culpa, in di(crimen

po-itierunt , verum ie quoque aliorum hominum cauila

η atos eile faclosque agnofcunt, & _{mcerore atque}

a-nimi taedio _{graviffimo interdum motos ie}

experiun-tur, quando aliis nocuerint, & aliquid de propriae

felicicatis fenfu demtum eile ientiunt, quando eorurn,

quod potuerint, rebus non attulerunt levamen

&

fola-tiiim. Quae mentis _agitatio ea interdum vi eos

moT-Bona if Μaho t

raovet, ut omnem alium fenfum

fufFocen

& demat & iceleflos horrori & exfecrationi iibi _ipfisefle cogat.Dum

e contrario illi, qui aliorum, quantum in

illis

fuerit,

bono animo auxerunt commoda,. & qui humano

ge-neri amica fovent confilia, fereno animo graviilima

etiam infortunia _{perpeti ρo(Tunt. Hic cum}

confcien-tia faciiltatum _{earumque uiu copulatus mentis}

hu-manae flatus confcientia praecipue,

fenfu morali,

dici-

^

tur, quas, fi cum tirdio propter

malefa£ta conjun£ta

eil, mala, fi autem gaudio propter

benefa£la

affici-tur, bona audit. Minima ad res humanas & admini-cnla felicitatis-noftrae communis attentio,unumquemque

edocet, utiiifiimam haue eile indolis humanas

affe&io-nem & quibuslibet rationibus

firmandam,

_ne

in

perverfa ruentes appetitus

humani

generis

noftri

infelicitatem & excidium minitentur. Nefcio vero,

quo fatali occoecati

paradoxiae

amore,

nonnuMi

eo-rum, _qui cauffas & nexum

affe£tionum

humanarum

explicare conati funt, hanc

confcientiam

ita

enodan-dam eiie crediderint" ut inter praejudicatas

opiniones,

quas propter fua

commoda excitare

&

fovere

volu-erunt focietatom civilium reäores, credulum vulgi

animujn _{pro fuo arbitrio tempérantes} ,

referri

poffe

videatur; atque idcirco portam

licentiae

aperuerint,

ad quam homines deperditi fecuritatem.

fcelerum

que¬ ren tes _{tendunt, &} falia impunitatis fpe

iibi

blandiuntur,

usque dum triflis experientia

feram

admodum

addu-xerit _{peenitentiam, fragdemque contra}

_internum

fee-lerum ultorem _{praeiidiurn disruperit,}

quando

animi

ferne 1 amidam tranquilitatem. fruftra

quxiierint.

β De _Confcientia

ces hi in explicanda humana indole _{duces, initium a} veris & haud _{denegandis facere videntur principiis,} fed ita in eorum adpiicatione _{verfantur, ut,} Sophi-ftica calculos ducendi _{ratione, conclufiones} non

tan-tum _gratis

, verum etiam ipfis ab experientia petitis

principiis contrarias affumant. Qui vero ab altera

parte virtuti & generi humano amiciora fovere vi¬

dentur _{confilia, & iua opera rem utiliffiman novis}

prseiidiis firmare laudabili propoiito voluerunt , non

femper ea gaudere nobis viii funt _perfpicacia, ut

ipfos erroris fontes detegere potuerint, fed omnia

adverfariornm _{placita peftilenta efie reformidantes ,} nil cum Ulis commune habere _{voluerunt, alia itaque}

fibi formanda efie _{principia crediderunt, ut véritati} fuum ftaret robur. Hxc vero _{principia, cum nullibi}

nifi in eorum _{opinione fundata fuerint, fragile}

omni-no dederunt virtutis aedificio fundamentum, quod, _ut

compertum fuit, novam addidit licentiae & vitiis vim.

Nos _{utrosque hos evitare allaborabimus fcopulos,} dum ad confcientiam boni & mali e principiis

in-dubiis _{explicandam & firmandam properamus.}

§.

III.

Nititur vero re£ta confcientias Moralis explica-tio determinatis de ortu confcientiae fui _{ideis, has}

itaque fundamenti loco _{ponimus. Anima fe}

fuam-que exiftentiam non fentit, _{antequam impreffiones a}

rebus externis _{faftae illam}

movent; ii unica tantum

in _{organa ientiendi fada fuerit}

impreffio,

fenfum

fui

Bona Mala. ₇

cum hac unica feniatione confunderet. Ut vero _plu· rium rernm actione _{plures ortas} fuerint feniationes, _fe

ipiam ab illis diftingueret, ita tarnen, ut ideas,

qui-bus _{occuparetur, quafi totidem diverios exiftendi} modos fentiret. Omnes ideae a ieniationibus his

im-mediatis _{oriuntur, ied non ideo intra fenfationum} immediatarum numerum fubüihint : dolor &

volu-ptas per fenfus immediate percepti agendi vires

ani-mo inditas excitant, _{ut eorum} caufia ideae _a fenfibus

ortae-componantur, dividantur, comparentur &

trans-formentur, qua: iingulae idearum mutationes iterum novos confcientiae fni modos _{adferunt, aeque}

necefta-rios & animo humano convenientes ac illi, _{qui per}

varias rerum externaruni a&iones excitantur. Hi ve¬ ro modi, _uiu facultatum _animae formad , indolem a

cauflis ad eosdem formandos _{impellentibus mutuan«}

tur & eandem coniervant,adeo _{ut animo nunquam} obverfentur niii cum voluptate vel dolore, _quae ad

eosdem _{componendos impulerit, quodam modo}

co-pulati. Neceifitas agendi a boni malique fenfu

ex-citata, _{prout rerum circumjacentium indoles} poilula-verit, lernet exierit, & ideas animo ingenerat, quae quousque eaedem res circumilantes adiint & in

pri-primitiva deiideria effe£tum producere poffint, tuum

in noftra _{perfuafione habent robur, fuamque ad}

no-ilram felicitatem aut inielicitatem vim. Jam _{vero res} circumftantes vel pro _iingulis homininibus

variae eile

poffunt & progreilu temporum vel penitus

tolli

vel

alia indui _{forma, unde ideas apud iingulos}

homi-nes diverfas & _{pro variatione rerum}

variabiles

effi-cere

% De Confcientia

cere _{poflunt , vel etiam omnibus}

adfnnt

_homi« nibus & _{per omnes vicse atque generis humani} setates conifantes & immutabiles manent, unde ideas

procreant univerfali hominum confenfu adprobatas,

& _{quousqüe humana durat indoles cum confcientia}

ftii indivulfo unitas vinculo. Ideas vero omnes, ad

quas propter neceffitates formandas res extra nos

po-fitse _{impulerunt, compoiitae iunt, & ideo attentione} & rationis ufu fuas in _{partes reiblvi poflunt;}

caven-Hurn vero, ni hane propter cauffam credamus,

eas-dem _{non, nifi antecederint diftinbta ratiocinia &} fpe-ciales calculi a _proprio commodo petiti, concrefcere

potuiffe, nec vim ad abtiones dirigendas habere, nifi

in _{qualibet actione particularem quandam utilitatem}

nobis _{proponeremus, in hunc enim errorem illapii}

funt _{illi, qui hominem nihil aliorum caufa facere}

poiTe contenderunt; fed componuntur & cum fenfu noftri _{copulantur hse ideas in ea dudum setate,}

quan-do diflinbtam idearum rationem nobis _{ipiis reddere} adhuc _{ignoramus, & ab iis rebus, quas femper nos}

circumdant, adeo conffanter firmantur, ut in habitum abierint & fenfum _{quendam a natura noftra nunquam} divillendum _{conftiturerint, antequam cauffas} earun-dem _{invefligare & dijudicare in mentem nobis}

venerit.

>

§. IV.

Ε _{generali hac idearum five animae fui}

_confciae

modorum theoria _{sequis rerum seflimatoribus}

Bona i? Mala. ₉ £hiram deduci _{poile arbitramur confcientiae moralis}

explicationem. Experientia extra dubium _pofuit

fen-fum boni & mali indivfdualis Sc _{phyfici priorem}

es-fe es-fenfui boni & mali _{moralis, hic} vero _quomodo

ortus, & an ab illo derivatus _{fit, quaeritur. A primis}

inde vitae initiis neceffitatibus _{urgemur, quibus} fa-tisfaciendis _{alienis egemns viribus; hominum}

itaque

exiftentia _{eorumque cura cum prima vitae noftrae}

confcientia _{copulatur, crefcimus & adolefcimus}

alio-rum _auxilio,

eorumque cura fublevati, _{per totam} vi-tam iilis circumdamur ab illis vel commoda vel

damna _{quotide experturi» Dum inter haec}

propriae

falutis ftudio _{ducimur, & res,}

quae nobis obefle

aut _{prodeffe poflunt,}

pro diverfa earum indole &

agendi vi ad noftros iiius convertere _{geftimus, ex¬}

perientia in quolibet vitae momento renovata,

habi-tLialem inde ab infantia enatum _{fenfum, nihil nobis}

magis vel nocere vel utile eile _{poiTe quam homines,}

adprobat, & eodem nos _{edocet, nihil commodi ab}

hominibus _{expecbri pofie, niii}

per mutuum ad com·

munia _{commoda augenda voluntatis}

ardorem; Ted

coniilia hominum faiuti inimica animos eorum a no¬

bis conftanter remotura fore. Salutis _{itaque aliorum}

refpe£tum habere _{propriae felicitatis cura}

unumquem-que cogit, & a confcientia _{rerum, quas ipii optamus}

aut _{reiormidamus, alienos}

quoque fenfus & aliorum

defideria _{cognofcere eruditi}

, nihil illis inferre, quod

non _{fpi! aequo pateremur animo, difcimus. Haec}

per-fuaiio, quam hominibus circumdati, ab illorum

confi-liis Sc _{aäionibus commoda vel incommoda}

quotidie

per-lo De Confcientia

perturi,

non

pofiumus

non

haurire,

univerfalis eil,

& ad omnes, quotquot humanas

parcicipes iunt

na¬

turae, iemec extendit, &

confcientia*,

bonas

&

malas

fundamenta ex indole humana nunquam

evellenda

po-nic. Fieri _quidem

_poteil,

_{ut cceco}

_mentis

impetu

agitady facinora perpetrent

homines

aliorum

falutis

obiiti; fieri quoque

poteil,

ut,

proprii

cömmodi fludio,

confilia prava &

communi

felicitati

inimica

nutriant,

& in actum erumpere finant;

fieri

denique

poteil,

ut niibern fceleribus obducere iemet

oofie fibi

blan-diantur, & ea fpe itibnixi,

aliorum

ignorantia &

cre-dulitate abutantur ad itia com nioda cum eorum

de·

trimento augenda ; fed tarnen remanet

fceleilo

quo¬

que peclori

infixa

perfuafio,· le.

hominum

meruiiie

contemtum > inimicitias or exfecrabonern,

quibus

Te¬

met fubtr-ahendi fpem quidem

ad

tempus

alere

po¬ teil, fed duhiam &

vacillantem

, quam

varii

cafus,

humana induflria nunquam

preecavendi,

deftcuunc·.

Μ

η d

s

ν·

Ferfuafio h'xc, conifans 8ζ inimιιtaFi tle eon

feien dar

moralis fundamentunr, nen· in- niida & ing;da

officii

& _{obligationis, agnitione}

_iuhiiitk,

_fed

_an

_im

_um

_rno·

vet, & cum dolore & gandio gravi

Iii

in o

copuiata

animo obveriäcur & _{fepifiime (einet}

_prodit

Ne-ceffitates, quibus tirgentur

hominesvires

fibi

pro¬

v-idénd i _{requiront, ut has vires}

_lufficientes

fuerint

8: earurn ufum defideriis , quibus- occupatur mens humana _{refpondere polie^ fperari}

_poteil

_,

Bona ζ? Main. II

lum & contentum animum fervare _{poiiunt homir.es;}

ut vero defideriis _{impares experiuntur vires, fenfu}

infirmitatis fuie cruciantur. _{Jam vero vires ,} neccffita-tibus tam _{primitivis, quam iis, quas per culturam} facul-tatum formatas habent homines, fatisfaffcuris, _inde ab _{ipfa infantia ad ultimum usque vitse terminum ,} debiles & defideriis humanis minime fufficientes ex¬

periuntur , niii aliorum hominum auxilio &

bcnevo-lentia fublevatae fuerint; unde eorum orbati pnefi-dio & bona _{voluntate, quibus mens confcia}

fcele-rum _{indignam fe fentit, non poflunt non debilitatis}

üix _{urgeri fenfu > femper felicitati inimico} , & pro

vario. hominum habitu interdum graviffimis ftipato

cruciatibus. Vel nobis non monentibus, _patere arbi-tramur, nos heic non locutos fuifie de aliis _viribus, quam, quarurn ufum iua in poteflate fuifie ,

quis-que, ab experientia edoflus, perfentifcit, ilke

e-nim _{folie earumque ufus moralitatis objeftum}

evade-re poifunt, Si _itaque infirmitatis iibi confcia

neces-iario evadit _{mens, aliorum orbata adprobatione &}

benevolentia, e contrario _quoque forte & virium ro-bore contentum _{gerit ilie pectus, qui eorum}

di-gnum laudibus eorumque amicitiam femet fentit,non

iemper quod laudes reportet, aut benevolentia eo¬

rum commoda iua re _ipfa aufta experiatur, fed quod praefidia & auxilia iibi non denegarent,

ii

iu-am falutem rite ^eifimarent homines, & ii pia men-te _{agitata coniilia cognoverint. Confcientia itaque}

mala, ita, qua fuam originem, nobis

defcribenda

vide-tur, ut fit fenfus infirmitatis cum confcientia fui

jun-12 De Confcieiitia

jun£fcus, ubi

a&ionibus

Sc confiliis hominum faluti

inimicis eorum a fe animos averfos effe metuere de-bemus. Bonam vero _{confcientiam, quaoriginem, ita}

ex-plicarmis, ut fit cum confcicntia fui conjun£fcus

ro-boris Sc _{dignitatis fenfus, ab adprobatione, quam} ho-mines fuam _{propter falutem, probitati, juftrtiae Sc} virtutibus communi humani

_generis

_flori

_profuturis,

denegare non pofiunt, enatus. Hxc confcientise mo¬

ralis _{explicatio eo magis cum veritate nobis} conve-nire _{videtur, quo certius eandem ad omnia} phxno-mena mentis humanx _{jufti Sc injufti confcix}

adplica-re _{poilumus, & in illa eorundem cauffas}

, debita ii

ufi fuerimus attentione ,

perfpicere;

Sc ü quis _pro¬

prio Marte adplicationem hanc tentare voluerit, ηUl¬

li _{dubitamus, quin album noftrx fententix addendum}

eile calculum fateatur. Id tantummodo _{ejusmodi labore}

cavendum effe _{putamus , ne quis externa Sc qux a}

-prx£fcu quisque fibi arripere poteft commoda, Sc

ufur-pare vires, cumiis, qux hominum bonam voluntatem

fuam _{propter falutem fibi permittere debuiffe quis¬}

que videt, confnndat. Et cum homines aliter fuam

adprobationem

_denegant

_{quando contemnunt, aliter} quando oderint Sc exfecrancur, diverfus quoque vel

gradibus faltem diftin&us oritur _{proprix infirmitatis}

fenfus, a diverfa hac _{improbatione derivandus.}

$. Vi.

Si _{porro ea momenta, qux confcientiam bonam}

malarnve extendunt _{illique malus addunt robur,}

ami-Bona if _Mala.

13 aminare _{volumus, nova oriuntur pro noflra}

fenteti-tia _{argumenta. Agnitio Dei hujus univerii} Condi-toris & _{fupremi Gubernatoris, quamdiu virium}

fua-rum _{prasfixos iimites}

fuamque dependentiam

fenti-unt _{homines, in natura humana immotis}

fuperftru£ta

eil fundamentis. _{Eadem quoque confcientias bonas}

& malas maximum addit _{pondus. Homines fcilicet*}

fuam in _{quolibet vitae rnomento}

experientes depen¬

dentiam ab _{iis, quibus circumdantur rebus,}

per fen-fum facultatum iuas _{mentis, naturali feruntur}

proni-tate, harum rerum direÖionem ut effectum _entis

vo-lentis & _{propter fines agentis,}

confiderandi, & ubi

cnltura rationis in ultima tandem omnium rerum or-dinisque rerum caufla fubfiilere _{didicerunt,huic}

caus-ix _{omnes, quas cognitione}

creaturarum & iux

prascipue mentis cognofcere poflunt, _perfeQriones

neceßario attribuunt ab omni

_{inperfeétione}

_liberatas; pro quarum veritate nova _{magis argumenta capiunc,}

quo magis ad ordinem rerum & _{veftigia Sapientias}

in eodem obvia attendere valent. _{Hinc, quas in iua}

natura fundata fentiunt _vitas

morumque prascepta ad

Hörem _{generis humani necefiaria, ut Entis}

Supremi

voluntatem atque ut _{ieges ab Illo profe£tas}

coniide-rare difcunt. _{Fieri Ii}

poilet, ut quis, fophiflica

Atheorum _{argumentandi ratione deceptus, de}

exi-ftentia _{Supremi Numinis ierio dubitaverit,}

remane-ret tarnen in _{pe£tore illius incertitudo}

quasdam > quae

metum, ne _{exifteret, aleret; & cum poifibiiem iic}

Dei exiflemiam _{agnoicere cogeretur, Illum ehe}

non

poße, niii fua in voluntate _{beneplacitum haberet, &}

14 De Coxfcientia

nid, propter fapientes agens

fines,bona

& nrofutura

o-nia _{probis& ad}

_{voluntacisillius}

_normam

viventibuscede-re _permitteret.

Agnofceret itaque

Athens ipie etiam

hoc

reipe£tu fecuriorem

eile Sc

metu

magis

carentem

homi-nemprobum_quam

improbum.

Ipfa

_vero

fecuritas

&

me-tus abfentia quid eil, nifi

roboris

ienfus;

metus vero e contrario, niii inbrmitatis

conicientia? Qui

Deum,

ut _par eil,

agnoicit,

Iiliusque

imperium

veneratur,

conicius bonarum,_{quasadIliius voluntatem patrare}

po-tuit a&ionum, hduciain provida

QmnTpotentis

cura

for-tis _{eil; confcius}verofcelerum metuenti animo

i'uis

reli¬

ktum fe fentit imbecillis viribus. Concludimus igitur

conicientiam bonam ehe fenfum roboris, malam vero

infirmitatis, & utramque ab hominum in

homines

per

focialem vitam eftektu _{originarie derivandam}

_{ehe, &}

quaiiidiu homines

mutuis

egent

auxiliis

vel iibi

invi-cem obeiie aut prodeffe _ponünc,

firmis

Sc

_{e natura}

humana _{nunquam evellendis}

_{fuperilrutlam ehe}

fun-damcntis; quae niii a natura pofita

efient,

ficta

ne-que &, quae praejudicatis unice

nituntur

opinionibus,

officia hominibus _{imponi non potuerunt,}

_{fed ad}

metum _{atque fiduciam in} hominum

peclore

excitan-dam nil efficerent.

§' VII.

Brevius forfan, quam par eil, rem

utilifiimam

& _{propter humani generis falutem}

_quibusvis

_rationi·

bus firmandam _{explicavimus,} ied quae

attulimus,

iuffi·

Bona Mala. _Μ fufHeere _{fperamus ad eorum refellendas audaces} opi-niones _{qui conicientiam moralem ab arbitrio}

homi-num & praqudicatis opinionibus _{unice pendere} afleve-rarenon dubitarunt. Eam formatam efle _concedimus,

Ted a _{rebus, quae homines neceflario circumdant &}

efle&um _{nunquam tollendum in eorum deiideria}

habent; concedimus quoque eredulis & imperitis

ho-minibus _{imponi pofle fi£ta faifaque offieia,. Ted non}

imponerentur & eorum confciencia continerentur,

ni-fl vera _{qua:dam natura ipfa praTcripfiflet, quae, cum}

illa, iublatis falfis, _{qtiibus nituntur, opinionibus,}

de-cidunc, certa & immutabdia , quamdiu humanuni

exftiterit genus , manent. Ab hominum itaque arbi¬

trio _ipia

_i'undamenta

_{confcientiae non pendent, fed}

eorum _{opera debilitari & firmari poflunt. Id igitur} agendum eft, ut quantum in eorum fuerit

potefta-te, res ita difponantur, _{ut infirmitatem fuam,}

in-de ab _{infantia, ab hominum odio & contemtu}

reve-r.i _{quisque fentiat, atque ut ea} tollantur fulcra,

quibtis fcelefti & vitiis dediti immeritum

iibi _{querere ρ ofluηε robur.}