D E
I M P E R I O T R A P E Z U K T I N O
D I S S E R T A T I O
CUJL' S P A R T E M S E P T I MAM V E N I A AMPU F A C U L T . PHI LOS. UPS A t .
p. p.
P E T R US
W I Lr H. A F Z E L 1 U S
m i l . M A G . A D K E G . A C A l ) . B I B L l O T H i C A M A M A N U E N S I S E . O, I I I S T O k l / E U N I V E R S A L I S D O C E X 9 FT P B T R. H A S S E L R O T Stip. Victorirt. Vrftro-Gothi. I « ATTOIT, CÎÜST. n r E V I I I J U N l l MD C t C X X V f . H. A. M. S. U P S A L1
Æ , R X C U D E B A N T U.KC2IÆ A C A Ü E I I I Æ T Y F O G H A P I f T .K O N U N G E N S T R O T J E N A R E P R O F E S S O R N , P R O S T E N OCH K Y R K O H E R D E N S. S. T H E O I/O G IÆ C A N D I D A T E N H Ö G Å R E V ÖR DI GE OCH VI DT B K RÔ M D K SA MT H Ô G Â D L A F R U P R O F R S S O k S K A N i f ö d d
BERON1US
De Huldaste Föräldrarhelgas dessa blad
af
k o n u n g e n s t r o t j e n a r e
B K R G Q î Â S TA REN OCH R I D D A R E N A F KONGL. W A S A - O R D E N L E D A M O T E N A ¥ KONGL . W K T T E N S K A P S A C A D E M I K H H Ô Ü A D L K
„ „ J O N A S B E R O N I U S
S A M T H ÖgÄdL A F R U B E R GmAs ï a R I N N A N O oAROLINA
W
.BERONIUS
f ö d dBERGVALL
Vördnadsfullt P E U R H A S S E L R O T .V i H IS A D M O D U M R E V E R E N D I S
S V E N O N I W A L B E R
G
Y. P A S T O R I E T COM M I N I S T R O IN S A R EST AD N E C NONG U
1 L I E L M O
v o nZ W E 1 B
E R 0
K
A D J U N C T O P A S T O R I S P A R O E C I Æ S T . M A R I Æ H ü L M l K N S l SPrœceptoribns oliin, none Amicis
S a cru ai
T o l u i t , d t b u i t R e s p o n t l e n s .
c o n v e rfa eft. C o m p lu re s fub id te m p u s u trim q u e c æ fi; in bis ipfura T z a n y c h it e n , qui e r a t u n iu s factionis prin» c e p s , praelio cecidisse tra d u n t k).
D u m h æ c g e r u n t u r , infequenti anno 1341 / ) mo£ r i t u r A n d ro n icu s P alæ ologus J u n io r , p a t e r Irenes. P o s t e ju s m o r t e m q u u m J o h a n n e s C a n t a c u z e n u s , M a g n u s t u n c te m p o r is D o m e f t i c u s , r e r u m publicarum curam fulce p iffet, hic ob alia negotia petitioni Ire n e s ftadm fatisfacere nequivit m). V e ru m C an tacu zen u s anim adver t e n s , T ra p e z u n tio ru m anim os m axim a e x p a rte fluctua r e , inde Tatis in tellex it, I r e n e s confilium non om nibus placere. E r a t enim apud T ra p e zu n tio s lex pæne fa neta, a nullis fe gubernari p a ti, nifi C om nenorum ftirpe natis n). Ita q u e neglectis Iren es precibus mifit T ra p e z u n te m ad c iv itatem illa « g u b e rn a n d a m , M ichaelem C o m n e n u m ,
A-
lexii m o rtu i fra tre m , qui fex tu m e t quinquageflm um aeta tis fu æ a n n u m jam attingebat 0).In te rim e x S e n a to ru m p ) n u m e ro qui dignitate e t opibus ex cellebant, alia confliia agitare. H i, qui
fum-£) Nictph. Greg, l. c. p. 340.
I) Ibd. p. 346.
m ) Niceph. Greg. Lib. I3> p. 424. n) Ibd.
o) Ibd.
p ) t»» EïyxXjyr««. Senatoren re i Proeeres regoi.
F resnt Glofiar. med. et infiro, Graecit.
hiV'fc p o î e fl iè e m ludibrio habeb a n t, o m n e s q u e re s p r0 JtVbiHo agere poterant, c o ep e ru n t fim uiare, fe infantem unum e x fpuriis Bafilii liberis e x p e t e r e v elle, cui Impe rii ho no r em d eferrent. V e r u m quum ad p o rtu m T r a pezuntis n a v e m , qua v e h e b a tu r M ichaeleS, appellere v i d e r e n t , q u æ d e c r ê v è r a n t, palam exfequi, haudqua- quutVi p la c u it, ne, fi d e p r e h e n d e re n tu r, plebes iis impedi- tViénto éfîet. Itaque M ich ae lem , e veftigio, u t p a r e r a t , honorifice e x c e p tu m , in Palatium ducunt. A t vesp eri eum in ipfa arce ta m q u am in carcere includunt. E x n u m e ro e o r u m , qui M ichaelem eran t fecuti, quibus ad trire m e s fuga in te rc lu fa , ii partiin c æ f i , partim in cufto- di'aro dati. M ichaelem poflero die cuftodiendum E u n u cho cuidam t r a d u n t , qui e t ipfe cam S enatoribus focie- ta tem in ie r a t, et iis, quos v o can t L im n io s q) , tu n c t e m p o ris , p ræ e ra t. Haec quum gefta eflent, duo v el tr e s e x S e n a to rib u s fum m am ibi poteftatem adepti fu n tî at m a le ab iis respublica adm iniftrata, plebe im perium de- tre c ta n te , n e q u e n o v o s ceflante indies m o tu s e x c ita re r)*
q) A tfitviu vt Hanc locum CC- ftadia a Trapezunte distare fcribit N icephorus, fed nihil de ejus fitu dicit. Neque id fecit du Fres- ne, quum in notis ad Zonarce Annales Paris. i6 g 7 p. 1 4 6 , èx
ineditis tunc tem poris Nicephori lib ris, refert, Michaelem Com- nemnum in c a f t r u m L i m n i o r u m fuisfe abductum. Verum idem'Au ctor in Giosfario med. & infin. Graeci ta t, fub voce X t p v t u * lecto» rena ad Georgii Contaris Hifh Athenar. Lib» 7 p- 168 delegit. Quod opus videndi mihi hàud copia fuit,
= = = = = 5 i
Pbftquam v e ro p ars e o r u m , qui fuga e x periculo e v a f e r u n t , B y z a n tiu m perv en isfe n t, ( e r a n t ii e x familia S c h o la rio ru n ) f ) , vindictam ex S e n a to rib u s e x p e t e r e (la t u e r u n t . Itaq u e ad A n n a m Inperatricem fe c o n f e r u n t , a t q u e ubi dictis p rom isfisque ab illa im p e tr a v e r a n t, u t M ich ae lis Com neni filius, qui tu m vigefiimim vitae an* n u m c o m p le v e ra t, T ra p e z u n tio ru m re g n o p ra e fic e re tu r, in tr ir e m e s quasdam L a t i n a s , m e rc e d e co n d u c ta s , j u v e n e m im p o n u n t, et poft decem d ierum navigationem ad p o r tu m T ra p e z u n tis appellunt. A d arm a qu u m ibi dis c u r r e r e n t n o v a ru m r e r u m a u c to re s (in q u i b u s , u t ante d ic tu m eft, S e n a to re s potisfimi e r a n t ) , ir» illos a plebe feditio facta eft. A d idem te m p u s a rm a ta L a tin o ru m m a n u s p e r urbis p o rta s perrum pit. S in e labore ad v er- farii v ic ti; quæ dam e x bonis e o ru m d e rip iu n tu r. P o s t q uam M ichaelis filius r e g n u m o b ti n u it, S c h o la r» , quo* r u m o p e id factum e r a t , illatam fibi an te a in ju ria m , vindicandi copiam nacti funt. E x co njuratis d u o , quj e ra n t dignitate c eteris p o tio re s , capitis (u n t d am nati; qui fecundum te rtiu m q u e honoris g ra d u m te n e b a n t, in p e r p e t u u m exfulare jusfi /).
A b hoc te m p o re vix tribus annis p r æ t e r l a p f i s , M i chaelis filius re g n o expellitur. N a m cum is, pofthabitis feniorum S chola rio ru m confiliis, æ r a r iu m R eipublicæ ,
s) rut ' ZxoXufia» • T % o Cuftodes Palatii vel Im peratoris, qui in Scholis Palatinis militobant. Du Fresne G lossar.
quo libidinem fuam fa tia re t, e x h a u rire coepisfet, h i, in dignatione p leni, lafcivientem ju v e n e m com prehendi, By- z a n tiu m q u e in cuftodiam mitti ju b en t. Quod cum fecis- f e n t, M ichaëlem p atre m ab L im niis arcesfitum (nam eo dem te m p o re E u n u c h u s , cui tra d itu s e r a t , e vita exces. ferat) I m p e r a t o r e m re n u n tia n t «). Inde factum, ut ii, qui M ichaelem in in teg ru m r e ftitu e ra n t, haud parum in civitate au cto ritatis asfequerentur. N am M ic h n e les, pri u s q u a m r e g n a re o ccepit, pacta cum Scholariis inita ju r e ju ra n d o confirm are coactus eft. D e c r e tu m q u e e f t , u t ipfe apud fe M ichaeles infignia poteftatis re tin e re t, cete ro r u m v e r o , q uæ in pofterum esfent g e re n d a , Scholarii p ræ fid e s , r e ru m q u e om nium five palam sive clam agen d aru m judices forent v). Sed te m p o re p ro ced e n te, quum plebis in Scholarios odium c re fc e re t, e t potentiores in d i e s , qui illis a d v e rfa re n tu r, facti e sfen t, tandem et ple b e s e t ipfi S cholarii, in te lle x e ru n t, m axime fibi utrin. q u e p r o d e s f e , fi f u t n m a esfet penes Michaelem pote- ftas jc). Ita illi fiabile firm um que im perium fuit; neque quis poftea obftabat, q u o m in u s, quid vellet, p ro Iubitu « g e re t y).
u) Ibd. V) I. c,
x) 1» c*
y ) Ainfi ce Prince divint pins a b s o l u que ne l’ivoient été ses pre.
deceffeurs, et le peuple gagna 1.avantage de i/être plus froissé en tre la puisfjnce militaire et la puissance sénatoriale, Hift. du B u-
Q u e m in his auctorem fecutus fum, Nlceph. Gregorai i s ad alias re s enarrandas d e fle c te n s , me- hoc loco in cer t u m dubitantem que reliquit, an e re p tu m mihi H iftoriæ filu m re p e r ia m , a n , q u æ fatis in te r fe disjuncta f u n t , n o d o conjungam. D e M ichaele C o m n e n o , praeterquam q u o d is frate r fu it Alexii ll:d i, fdioque e j e c t o , im perium a d e p t u s é ft, nihil e g o , quod ultra r e f e r a m , habeo. N e q u e id m i r u m , S te m m a ti P rincipum T rap e zu n tir.o ru m , q u o s e n u m e r a vit D u F re su e , n o m e n M ichaelis deesfe. Inedi t o s enim c o n fiâ t, tu n c te m p o r is , reliquos ex Hiftoria
Nicephori libros, qui eum c o m m em o ra n t z ) . D uos is B a . filio s, p atre m f iliu m q u e , ordine regnasfe fcribit, in te r Î u n i o r e m e x h i s , e t A lexium III, alio quo d am , q u e m A le x ii p a tre m p u ta t , interjecto. N am veritati nim ium r e p u g n a r e ei vifum eft, (ut quidam au ctores funt), A - lexiutn III Bafilii ju n io ris fuisfe filium, quum fatis confiet* A le x i u m a. 1428 adhuc vixisfe a). In hunc m odum D u
F rem e, ubi m on u m en ta d éfu n t, q u æ veri fint fiaiilia,
icripfit. E t m ihi, in tain obscura r e , quis f it, nifi con jecturae lo c u s? — F a t e o r q u id e m , me in eo a praecia« risfim o S c r ip t o r e , cui m ulta d e b e o , abhorruisfe, q u o d , q u u m is d u o s I m p e r a to r e s , B a s i l i i n o m in e , n u m e ro T r a p e z u n ti regnantium inferuerit, ego u n u m pofui. N a m fruftra a m e , in libris Nicephorii j u n i o r i s cujusdam Bafilii n om e n quæ fitum . Q uod non im pedit, im perium ,
z ) Poftea vero in notis ad Zonarce Annales fupra citatis Micbaè’U?
Cottjneni Du Freme mentionem injecit,
priusquam M ichaëles C o m n e n u s T r a p e z u n te m pervenerat, cuidam ex f p u r i i s Bafilii liberis a S e n a to rib u s trad itu m ; id faltim eos m achinatos, fcimus b). Nicephoriir, q u u m
M ichaelis m e n tio n em facit, haec v e r b a , q uorum diffi cillima eft in t e r p r e ta tio , adjecit: ’'Sic p o teftatem , in. q u it, M ichaeles a c c e p it, quae olim ipfius patri a m a jo ri bus tr a d ita , deinde poft ejus m o rte m ad fratre m A lexium p e r v e n e r a t, ta n d e m q u e a d i f t u r a , d u o b u s j u v e n i b u s i n t e r j e c t i s c)” Q uibus verbis valde obfcuris videtur Nice-
phorus indicare voluisfe, d u o s j u v e n e s p r o x i m e ante Mi-
chaëlem re g n o T ra p e z u n tin o p ræ fu isfe, fed, quum h o ru m neq u aq u a m prodidit n o m in a , nobis folum conjectura eft, unum e x his ju v e n ib u s fpuria Bafilii prole n atu m , alte, r u m fuisfe ipfius Michaelis C om neni filium, qui, fub p atris exfilio, v ix tr e s a n n o s , ficut ante dictum efl r e gnavit.
P o ft p lu r e s abhinc a n n o s , p e r quos inteftinls turbis v e x a b a tu r R espublica, im perium occupavit A l e x i u s , t e r t i u s , poft conditam civitatem , iftius nominis P rin cep s d
j-b) Vide fupra. E x legitima uxore n u l l o s Bafilio liberos natos diferte Niceph. G regor as indicat. I. c. p. 434.
c) I» c»
d) RUhs Handb. i Medelt. Hift. T . I. p. 188. A nnas, qao Alexius T rapezunte rerum potitus eft, parum conftat. Hoc tamen credibir le eft, id circa finem fæculi.XIV vel initium X V factum esfe. S tr it
N o b ile m ex familia C antacuzena fem inam u x o re m du« x i t *). S o ro r ei fuit Eudocia C o m n e n a (»iam illam fo- r o r e m , h au d quaquam filiam fuisfe Alexii, u t quidam fcri- t>unt, fatis te m p o ra t e f t a n t u r , licet p a re n tis nom en in o ccu lto fit), q u æ p rim u m u x o r fuit Z e tin is , Satrapae v e l D ucis cujusdam T u rc ic i; deinde vidua facta, M an u - e l i , Johannis I P alæologi filio, nupfit f ) . Accidit v e r o , q u u m M an u ele s E udociam B y z a n tiu m d u x is f e t, u t ipfe p a t e r J o h a n n e s , pulchritudine feminæ c a p t u s , illam filio e r e p ta m u x o re m d u c e r e t , etfi ja m annis co rp o risq u e infirm itate p æ n e co n fe c tu s effet g ). H a s J ohannis Im* p e ra to ris cum forore Alexii nuptias circa a. 1380 i n i t a s ,
D a F re m e a u cto r efi: h). C e t e r u m , A lex io T ra p e z u n ti im p e ra n te , turbidus ibi e r a t r e r u m (latus f), u s q u e dum
1) Laoniei Chalcocondylce Hid. Libri X . Parisiis 1650. Lib. 9 p. 246. Du
Fresne
1
. c. / ) Ibid.g ) Laon. Lib. 2. p. 42. D u Fresne
1
. c.k) 1. c.
0
Non posfum , quin hic inferam, quod Tub eodem tem pore, a. >380, T rapezunti accidisfe Ubertus Folie ta narrat, in H id. Genuenf. Lib. 8* pagg' 483, 84* (Continetur hæc Folietce Hidoria magno O pere, quod inferibitur: Thefaurus Antiquit, et Hid. Italiae & c ., curaG. G ratvii. Lugd. Bat. 1725) "Annales n o d ri, incipit A uctor, me
morabile fortitudinis et audaciæ (ingularis exemplum • cive privato Genuenfi, privatis armis privatisque confiliis editum hic inferunt; . 'quod, quamquam nihil Rempublicam attin g it, tamen quod ad decus . dtitati« node« io poderum pertineat, eos illam cives tulisfe, qui
56
= = = = =ipfe infidiis filii periit. N a m cu m J o h a n n i, qui e x fili*
cum ipfis Regibus ac fummis. Principibus inimicitias exercere et bel. Ia gerere non form idarint, haudquaquam praetermittendum duxi. Æ - tatcm agebat in Aula Cæfaris Trapezuntii Megolus L ercarius, ob egregias virtutes fuas ac morum comitatem ingeniique fvavitatem ' cum Imperatori ipfi, tum multis Aulicorum primoribus mire gratur. Is cum forte cum adolescente, qui aetatis flore (u t ferebatur,) Cæ" fari acceptus, majorem gratiae et auctoritatis locum , quam foed3 et obfcena minifteria poftularent, obtinebat, latrunculis luderet, alter, catione inter ipfos o rta , poft multa verborum contentionem , ad ju r gia tandem venerunt, adolescensque fuperbia et ira c o r r e p t u s M e - golum in ore colapho cæcidit; cumque multi confurgentes contentio
ni fe interpofuisfent, maximaque pars Procerum atque Aulicorum in adolefceotem (ut necesfe erat) inclinarent, Megolo acceptam in- ïari3m ulfifci non licuit, cum ne Csefar quidem juftis folatiis Mego. lum injuriam conquerentem affecisfet. A t Megolus omnibus^ ira cundiae aculeis in Cæfarem ipfum converfis, tantum certaminis ad-
verfus illum animo im bibit,' ut per omnia ardua e t praecipitia ipfu. m et ulcifci ftatuerit. Igitur e vefligio fe Genuam confert, habitu, que fordido et lugubri, ad hoc barba et capillo prom isfo, ingen
tem animi rooeftitiam praeferens, propinquis et geutilibus fuis, ad hoc omnibus quacumque necesfitudine attingentibus convocatis, in. juriaque expofita, p etit, ne fibi in tam pio e f jufto negotio desintç enimvero illi haud retractanter duos triremes comparant, omnibuä- que ad ufus bellicos aflatim inftructas Megolo tradunt, qui, nulla m ora interpofita, per tanta maris fpatia in Euxinum co ntendit, lit- toraque Imperii Trapezuntii te n e t, quæ asflduis mari et terra ex- curfionibus infefta faciens, ingentia immitis animi atque inhumanae fevitiæ exempla in miseros captos edidit, qoos naribus atque auri« bus defectis dim ittebat, cupiditate vindictæ alte animo infidente, nub lum alteri cogitationi locum dante. Cum nullum fmetn faceret ,J Cae- fa r, ad tantum dedecus delendum , asfiduaque damna depellenda »
