Z). D.
DISSERTATIO ASTRONOMICA ,
De
PARALLAXI
STELLARUM
FIXARUM ANNUA,
Quam,
Confinfu Amplijf. Facultatis PhiL
in Reg. Acad. Upfal, PRjESIDE
tAMVLlSSlMQ FlRO,
MAG. ANDREA CELSI O,
Aftronorn. Prof. Reg, 6c Ord.
Pro Gradu
Publice ventilandam exhibet
S-.je R:Ai M:tis Alumnus,
JOHANNES ©<J3ti9ie<££Ue£
Norcopia O-Gothus,
InAud.Guft. Maj, d. i Dec.
Anni MDCCXXX.
Roris ante meridienrt confuetis.
L • , ,,| m
tIPSALl/É,Literis W£RNebjani$£
S:£ R:& M:TIS
MAGNAT FIDEI VIRO,
Reverendisfimo
PATRI AC DOMINO,
bn. jo an ni
S. S. Theol. DOCTORI lon-
ge Celeberrimo, Dicecef. Lincop.
EflSCÖPO Eminentiflimo , Vtn.
Confift. PRiESIDI Gravifllmo, Gymnafii Scholarumque E-
PHORO Adcuratifiimo,
M7ECÉNATI MAXIMO.
sAußbusummé mjecenas,randenoflraPr^sul,veniamvem*Ca«
mena
Des, lentpralußre Tuum citanti Nomen opelld.
Deii
Delii pleäris modulatct vatk Barbitos, fummas celebrare laudes
Fix Tuas poßeU tenuh quid außt
Dicere Clio ?- Dicet at prapes meriti decorem
Fama Aviti, dum referet perennk Qiiot Tibi AlcuU tribuit labores
Cura facrorum.
Stent DFl héc nutu moderata blando Omneper tempus, vigeantque farta Sab Tuo, Prasful Venerande , dudtt
Gotthica templal
*<//« proßer, numeresque aweeme
Amplafortis dona\ Tuum ferenum
L<eta jam vultum beec fubeat pakflrk
Parvaque Mufa.
Reverendiffimi Nominis Tui
Cultor humiüimus
Johannes Sparfchuc%
Maxime Revevenäo atq; Amplifftmo
MAG. JNORFf OLRHYZELIO,
AR^Hi-P.RjEPosiTo.Dioecef. Linco-
pcnfis Celeberr., Ven. Confift. ibidem Adsessori Primario Graviflimo,
M/ECENATI OPTIMO.
4," 4" xM%*$kv£Hät V"\C 1
QlloHcic gyfarreataamomi Cafiali's indigamagnii muneribus littt>
; Aramve propenfi favoris Inßruere aut adotere temet\
Hirtc> Iviaglie nlcccclläs) tJtimili-y precor^
Mentii pice hoc dotintn pofittu loco, Digneru adßetttt bentgno,
Id leve fit licet, intueri.
Summumgue Nuwenfiupplice neutiquam
Orare cejfiem vöcé, remittieret
fi$uicquid benigni Largiare•%
Max, Rev, atcg Ampl.TuiNominis
*1 DOMINO
Adtliderüque fk rogttnti.
ZV
VIR I S
Admod„Rev. Praelarisßmü,
Incluti Gymnafii Lincopenüs
L E € T Q HI B U S
Dexterrirriis, Ven. Confiftorii ibidem
; ADSESSOHIBUS
&quHI]rois,
D0MIN1S
Mag. BOTHVIDO RISING,
S, S. TheoL Lefi- Prim. & P,iftm in
©fcbfl/ Gynmafii h. t, Reßori.
Mag. PETRO MILBERG,
S. S. Theol.i^: &Paß. in fättDert?*).
Mag. JOHANNI THUN,
Mathefeos le&. 8c Paft. in 0{q£c?.
Mag. CAROLO ECHMAN,
Log. Phyf & Metaphyf. Letf.
Mag. SAMUEL! FRÖLING,
Graec. Linguae Leß.
Mag. JOHAN. SAMSONIÖ,
Hift. & Moral. Leß.
Patronis atque Evergetis
Qutvüob^ervantitgentre atatcm loUndh*
' Atiamini, Fatroni. Exoptatiflimi»
Praifens. Hoc.
,Schediafma. Acadcmicum.
Vobis.
Sacrujn. fien.
Quod,
Ut. JEqui, Boniquc. Confulatis,
Spesquc. Meas,
Vobis.
f. •• • #
1Göxn'mcndatiffiinak; Håbcatis*
r,;:- m
Qrja. Par, Eft«
Obicrvkhtia.
Oro. Quicfoquc.
Meum. Erit.
Calidiffima. Nuncuparc.
'
y .*F?. iVota."i. •
«.*'*-MJ-■ (.rr- 1'!? TfföJ? :fJÖibüß j6öh 1
Diu, Pröfpérc. Agatis.
u$$ m -•' ' -
Ecclefia;, Chrifti, Prodcft«,•
4ämoä. kever. & Pr^clarijßmrum
Nom. Veßrorum
Cultor aßidnttt
Johannes Sparjcbucb.
A ^ ß.
$. I.
Rebris steg per mul-
torum annorum de- cunfum quam accu- ratifiitne fadtis obfer- vationibtjs Aftrono*
miac acropolin confti-
tutam e(Te mttnitamque, nemo igno-
ret, qui vel primoribus labris fideralis
fcienti# ftudium deguftaverit. Quan-
quam vero hac in parte nec fua laude
defraudanda fit antiquiorum Aftrono-
morum induftria > longe tamen infra
recentiorum conatus fubftititj quippe qui idoneis magis inftrudti & adjuti organis obfervatoriis » lentibus tele- fcopicis fe. aliisque, eximiam Aftrono-
miat conciliaruntperfedtionem.Qvuin
idcirco problematum in Aftronomisu*
A omni;
i -m o
omnium longe difficillima exhibeat
do&rina Parallaxium, ad diftantias fi-
derum eorumque magnitudines in.#
primis indagandas fpe&antia , haud
mirari convenit, non aeque exadam-»
felicemque hoc in negotio veterurrL»
fuifie operam5 propter nirniam ob-
fervationum neceflariarum fubtihta-
tem. Cui rei, inter alia , argumento lir9 quod vegetam & vividäm fixarum
lucemex opticis ratiombus minuscon- fiderantes, earum orbes atque diame¬
tros nimium ampliårintj quas tarnen perexiguas efife , & fere infenfibiles;
immo , ipfas ftellas fixas, perexquifita telefcopia fpuriis exutas radiisi pun- dtorum lucidorum inflar obfervari, do-
CCt HLIGSNILISin Cefmotb. /. z.p. m 109,
Qiiarum tantillam magnitudinem.. >
qvum jufto majorem multö äffümfe-
rint TACG^vet. Afir. L. y C. z. N. z6.
Pil* P' z°8 & LONGOtoONT* Aßr. Dan.
Tbtor, L. t. c. /♦p. /7. feqq. ex falfoejuS-
modi principio, fixas, in terrae mota
hyporhefi, orbem telluris excedere»
*vel faltern aequare , argumentati funtj
r& proptereaoninimodam fixarum par- Biaxin afcmjatti, lndeque «reeßendarn
. confe-
-m o Häh I
confequentiam pro adftruendo fyfté-
•at mate Pyrhagorico , prorfus negarunc,
Cfr. GALILALl GAL. Dialogus de Syß»
^ Mund.p. m. 1$J.
Qvum igitur tanti mömenti ne-
llj gotium, num fe. diverfitas aiicpua ad-
fpettus inflettüfixisdcprebend4tur, (quam^
^ ex motu tfUuris per eclijiticam, varioquc
a' ejm diverß Ith»t temporibus in eafiruori-
t0 undam , Parallaxin ftellarum annuam-.
imn' dppeåamu?% qvum, inquam, hoc
negotium non rifft fumma cura, &
e"
per. longam annorum feriem colIata_»
?n ingenioTifbmorumobfervatorumopera expedirs poffic , tum ob parallaxeos
,ta hujus, fi qua efTet, parvicatem, turru
n"
alia perplurima incommoda, jufhe ob-
°* fervationss legés infringere fohta,hinc
°9, decifio fentehtiae hoc in pundto fu-
'* turae meritoceffit aitari* Quapropter, 'qvum nihil etjaru reliqui feeerinr A-
ftronomorum Coryphaet, tam proxime
tn' prarterlapfo , quam praefenti jam fecu-
lo , quod ad enuclcandurh nobiliffi-
tx mum hoc, panter ac utihtfimum pro-
e> blema pertineat, ideo, quid circa il-
lud ha&enusab ipfis prasftitum fit,me-
ir' thodo haud inconvenience paucis trå- l"1 demus* Ä i
fe-
4 4M ö ]
5. Iii ' j
Propgduum hoc noftfum b. c. D. ; exfecuturi, nihil efl; quod diu more- j
murcirca exponendum GALlLdElcom- 1
ßlium , de notandis hunc in finenu ,
ftellarnm elevationibus & depreffioni- <
bus,inftrumentorurn mathematicorurn loco , per montis cujüsdam latus , ad aliquotrmlliaria remoti, aut etjam £- dificii alicujus difiiti latus perpendicu- lare, vel etjam erefti poftis , aliusve perpendicularis figni , ope telefcopii \
a longinqüo confpiciendi; cui obfer-
Vationi fatis opportunam efTeexiftimat
Luci'darh*Lyrae, utpote polo eclipticx
vicinani, & proinde majori parallaxi
obnoxiam. Vid. GALIL. DUL de Syfi♦
Mund. p. m. fr.feqv. Mittimus quoque
IVALLISII fvafum , ut parallaxes fixa-
rum expiorentw patius per invefti- ganda a^imutha, amplitudines f. elon- gationesßelfaruminfigniofum circum- polarmm , in quas r'efraöioni nihil
edet juris» Cfr. ipßw Op.Mathem. Vol.
2. c. to8. p. 469. Sicco etjam
przterimus variosParallaxes & diftafr-
tias hxatum a terra indagandi modo*, ceeendtosRICC10PO inAlmag.L. 6. c.y.
t• 4'4*
o jr f,414.[eqq. & ÖRZGORIO in ylßr. Phyf.
< Of Geom. L. ].Prop.jq. p.'ijß qvum nec
horum aliquicl in praxinunquamreda-
1 åum efle alicubi reperire liceat.
Primus, quodnos quidem novimus,
, infigni huic negotio expediundo ma-
num admovitROB. H00K1US, Reg.So-
ciet. Lond. Membr. & Mathematicus excellens , qui de motu telluris ad o- culum demonftrando folicitus, adhi- buitteleicopium 36 pedurn,in te&oca»
merar fuac perpendicidaritér eredlunn,
& firmatum , quo diftantiam ftellarum
a vertice per tptum anni fpatiumean- I dem non efiTe obfervavit. Scilicet da- prehendit ftellam lucidam in capito
Draconis tertiac magnitudirris, tunc
temporis in declin. ji. gr. $j.m. pr.
37-Cec. exi.rtentem , d. 6. Jul. lööp, h.
9. vel jo p. m. CollegiiGreshamenfis,
(quod Londini eft fub lat. yl. gr.29. rri.
pr.) meridianum tranfire,circiter 2. m.
pr. a, fec.a menfuratoris Zenkh ver-
fus bcream. D. 9.ejusd. in eadem ad-
huc a vertice diftantia ftellac locurtu
notabat. D. 6. Aug. arcum meridi-
ani inter Zenith & ftellam, poft oc-
eafum folis h.S- j fere inveniu. m.pr.
.b m
6 -m o H*.
6 fec. D. tandem i i.Oft h. 1-17.m.pr.
p.m.fole adhuc fupra horizontem 11 gr.
elevato , eandem ftellarn in diftanria
1. m. pr. 48. vei yo. fec. ad fe- ptentrionem animadvertebat. Qyum
frgo 314. circiter , vel 16., fec. pro-
j?ior fuerit ftella ipfi Zemth ad piagam
bor. in folftitio brumali , quam in x-
ßivo , prout parallaxeos annuac ratio jpfi populäre vifa eft , tanti quoque
taxandam eflfe fixa? hujus parallaxiru
cxiftimavit eruditiflimus Obfervator.
^Quid verö de hoc ejusjudicio haben-
dum j ex dicendis poftmodum appara- bit. Vtd, Traft. HOOKll Anglican. An Attewpt to prove tbe motion oftbe earth from obfervations. Lond. A,. 1674, Phi-
iofoubic.il Transaft. Vol. S. p* t>.
Animus quoque fuitCl Hookiofbanc
Tuani de^uo tentare obfervationem
*circa ultimam flcIlana in cauda Urfäc rnajoris, quippe quac negotio huic a-
ptiffirna habebatur, qvum e.flet ferein
eadem declinatione, ac Grenovicen- fe obfervatoriura latitudine, edetque ,pra£terea fec. honoris gradu, eoquo magis, corufcante erjam-fole,cbnfpi-
cuai fub meridie eniéb d. f< Oå., &
ful»
r. 1
9 7
fub media noåe d. 4. Apr,, tranfitus ejus per ipfum Zenich exfpeiftabatur.
$. III.
Similiter poft Hookium , ab A. \
ad A. cép7i eidemoperae vacavit Gel,
FLJMSTEEDlUS,1 nfign 1 s fui avi Aftro-
nomusj quin & ipiius veftigiis in 0«
mnibus'propemodum inftitit , accura-
tiori tarnen apparatu obfervatorio in-
ftru&us. Is enim, ex imo profund*
putei in obfervatorio Reg. Grenovic,
(Ope arcus muralis, cujus radiös 7pe»
dum cum 8 unciis, in limbo lyogr.
continebat, obfervavit variationerrL.
diftantiae ftellac polaris a vertice , in
circuli fui partefuperiöri, menfib. Jul»
Aug. & Sept. minorem, menfib,Nov..
& Dec.j at, m parte inferiori,. ean- dem. minorem , menf. Nov. Dec. <5c Jan., quam rnenfibus Apr,& Majo.lin¬
de prono flueret alveo, ftellaeiftiuser longationem a poli ipfius pundo,ma¬
jorem eflfe menfib. Apr. Maj. Jul.Aug.
& Sept., quam Nov.Dec. &Jan.
Inter Sept. autem & Dec. invetf-
tus eft ang. paralla&icus 27. ad 50.
fcrup. fec«5. i»ter Dec.r#Apr. jo1.5%
A4 inter
8
inter Jul, & Dec, vel potius inter Dec.
&Maj. 57, 4orad 47 ejusd. commatis;
adeo ut maxima ^ariatio diftantice ftel-
lac polaris a polo "elTet 40 ad 47 fec.j
Sc inde äpparens diameter circuli ,
quem cir^a polumdefc&hit-ftélla pola- ris, i. m- pr. 20. vel 50. fed minor
fitmenfeDec„ quam Juniov i -
Supponit namque Cl. obfervatio-
nis aut^ar;,:-; fokni.* cottoeatüm iß ceii-
tro Orbits telluris annus V,
(Fig. t. ) faeitque » locuni telluris
menfe Jun. , fpu in folftitio sftivo>
quando fol confpidtur fere in eadem longitudine'4 quaftellapolarisj ©au»
tem, tellurislocum inDec.rquandofél
in oppofito pundo, f. in folftitio bru>
jnaliconftitutus videtur;linea ?fc;,de- fignat diametrum ecliptices; S, ftel-
lam polarem, ex qua ducuntur reds,
S S > : funt quöque cetera ,-qus
cxipfo fdiemate patent. Quibuscon-
fedrs, commohftrat > angulurn St>
latitud, fc, lieila,-polaris roenfe Jun.,
mutötö minorem elTe angölo: S ® E-,
•Aatirodme fc. menf. Dec.j & inde fibi .perfvadgtdecl-inati.pnem ejus ;mino-
n£c nofl diftantiam a polo ma-
f - jorem
« 5# 0 jorem elTe menfe Juhio, quammenfcj
Dec.» aut quovis alio anni tempore.
Cfr, Cl: FLAMSTEEB. Epijl* ad lFaUif*
de AstAßg d.iöa bec. iit Oper.Math. T'» 5«
f.%Wftqq GrWWHISTON. Pral. Aftr.f,
tf.feqq. A3%rwä MenfMaj. A-1700.f.lyy*
§. IV.
Fatetur quidem Cel. T). CASSINI, fi-
lius, obfervanones Dn FUwßaedti cum Iis, qua: in obfetvatorio Reg. Parif.in»
ftiturae funt,'CöngruereyéotltCndit ni-
InlominuS argument-is plane inviftis,
ilias' variafiones diftanriac ftellae pola¬
ris a poloy' ejusmodi nod elfe , ut a
motu teil uris annuo profrci fei cenfe»
>antur. Demonftratiö^Huc redit»
Referat Scentrum folis ( Fig. z.);
IRDÖfcSelipfcidam f. orberh tellurisanr
-nuum /cujusdiameter eil 10 ; & qui-
<dem I & ©ploeaiférrar ttppofita folfti-
tiis. Cireulus HKF , ve! TCG , äd -fclipticam perpendicularidcolurus
folftitiorutTueß: in globo"terra:, per polos ejus..B & A tranliens ; obi IB ,
& DA, iDitts axis cvadit -in utroquo ejus fkipf Pundum eciiptices, F, vel
G, pofe reiluns höreo-projdmum-,? erit 55 f H, tfelT, ab.eodem remotis-
*£. Lit.EME* determinanc
A / cinju-
fö Q.
drculum annua telluris revolutiono
fignarum per ecliptices polum 9 re-
fpedu folis in S, & terrae-. in. 1 .& D
locatae : &(imiliter NPQ%% circulurrL,
axe telluris defenptum reipedu fo!i$
in S > & terrae in B & A,v adeout fixa X, per hane revolutionen! deprehem-
datur nunc vicmior polo>,nunc lon- gius ab e-o remota.
Sst ergo , in fuperficie fphaerae ,
<Fig. ?,.> polus eclipticae, P, & polus mundi.» A; perque hare punda ducla
linea PA reprarfentet arcumcoluri folr
åitiorurn gr. 29.. m, pr. Circulus
€EL, defignet annuam revolutionen!
poli terrae; BFD, eandem ecliptices.
•Stella polaris refereturad 22. gr. n »
dug., gr. ab initio Conftrudo ita-
que angulo g. gr. dudaque linea PM>
m ea depreh.endetur dida modo ftella , 24 gr. fe. diftans a polo eeli»
pticacj. fadaque PS toti dem graduum,
xrit S BeMar polaris locus.
Quura itaque terra, una cum polo fuo, Zodjacique, in ®. cpn-ftituta eft, quando fol confpicitur in 1c? , quod
cmenie Dec. copting.it, & coötranum
accidit menfe Jonio; fequitur inde,
5 - 1 I~ . t comple-
•f
»*.ti•mo
complementum laritudinis ftella? pol*
laris menfeJun., notatum heic perSB, mäjus efie complemehrb latitudinis e-
jusdem , menfe Dec. SD5 & (icipfarn
latitudinem ibi rhfnorem , hic majo¬
rem evadere. Quamvis ira fiellx di-
ftäntia a polo eclipnces, SB, in Jun.
majorfitSD, in Dec. 5 inderamen non fequitur, deciinationemibi minorem,
hic majorem exiftere; & proprerea hy-
pothefi terrae'mota? valde repugnare li/ipißegdh dbfervar a paret j fiquidem
illanonadmittit declinanonem injurt.
omnium minimam. Complementum
enim lat. in Sept.SF, majuseftcompl.
lat. SD in Dec., quum råmen SE, complementurh declin. in Sept. minus
fit SI, 'compl. declin. in DcC- Quin
etjam > du&a ex S percentrum Areftå
SOC, efiet SC maxima fteiia? polaris
diftantia a polo ,menfe Mart., & SO
ejusdem minima, menfe Sept., fi cel¬
lusper orbem anntiurn incéderét. Sed
longe alialoqvunturinvennFUmfieedii)
fc.di&äm hane dilVäntiam inarquinoétiis
mediocris elfe cjuantitatis,& utrinque
fere äqualem; adeoqueexilii'squidem
ad parallaxin ftellä annu2msa»< non con-
^3rv«ndk
U O
veniet-argumentari. Cfr. DUHAMEL Reg Scient.Acaå.Hifi.A.iépp. L.6p. 734.
& Metnoir. de bAcad. Roy. des (ciencgA.
l6yp.p.i-p.feqq.
Eandem cum D. Cafjlm fententjam fovere TideturCl. EUSTACH. MANFR8- DI, qui eruditum in, Aftronomiqts tradatum, de Parallaxibus quarundam fixarum, luci publica: comniifTurus, confequentiam inde deducendam pro-
mom cellur is ftabiliéndod dubiamrpd-
det ;, quemadniodum edocemur ex Novell. Fit. Upf. N. 64. A. i? ny, p. jff, it. N. n.A. 1730. p. loo.
Ad hunc etjam modum, qus in Jtinerpr. Uraniburg. &Commcne, Acad%
Reg. Siczeftr.Menf. Jul. ifa, comrriemo-
rantur de variätionibus diverfis anni
temporiBusobfervatisinaltitudine ftel-
ia* polaris, ejusmodi funtr ut nullo niodo refpondeant hypothefiCoperoi-
cxxj- quin & ibi mqlta ipfi prorfus
contraria reperiantuf,
£ V.
Qvumvero omnemmoveatlapidem ClWbifipn,utFlamfleedtum,& praedecef-
foré ejus .paralogiTmi crimineexfolvat,
fiientio involvens fere Cel. cdßni ar¬
gumentum) Hne exceptiönemaximum, adver-
o SÄ» »?
adverfarium in fcenam protrahit CL
DAVID. GREG0R1ÜM > qut in Aßron.
Phff Geom. Elem, L. Prop.jj. p, 2py,
&(eqy. exobfervatis Flamftedianis par- aliaxin fixarum certo concludi non
polTé contendit j ejusque obje&ionibus
quidemfatisfacere ftudet,inPrateft.Phy- fic. Math. 2/.' p. fpj. fcqq. Ncc ITIültUtTI jpfi negotium faceffit argumentum, quod petitur ex ofcillatipne axis terra:,
dum fingulis revölutionibus annuts bis
i le inclinet in eclipticam, bteque re-
deat ad pofitionem priorem ; fihe qua nutatione, regreflfus nodorum terré- ftrium, h. e* prarceflio pun&orum ae- quino&ialium , in Philofophia New-
toniana intelligi aut demonfträri ne- quit. Vid. IVHISTON. Pral. aßr. p,3p.
feqv. it. Pra!. Pbyf. Matb. 20.p»t$$.feqq*
Nihilominus tarnen , fecundum antea
didra, corruunt obfervationum Flarn«.
ftedianarum conclufionesj & proinde
hifce fundamentis innixa ratio fixa-
fum diftantias indagandi, JVhißono a- deo laudäca, certa" & infaliibilis noti eft. Haud itaque prorfus contemnen-
da erst metbodus * qua diftäntias fixa-
r«m c«m diftaniia foliå cortferendo, fuppofiu
14 Co|h|».
fuppofita eadcm utrobique apparente diametrorum magnitudme, ingenio-
fiffime primus ufus eft Cel. HUGSNtUS
in Cofmotbeor. L« z. p. to. 114. Vel et-
jam comparando ftellam fixam cutn_»
planera quodam pleno orbe fulgente,
prout placuit Cel GREGOR/O, mAßr.
Phys, & Geom, Bleni L, Rrop, 60. f>. to.
3$o,
§. VI.
Sed ad Cl. D. CASSINI elt reverten-
durn>:qui oinni etjam cura & induftria
in id ineubuit > uc, aliorum inter ob-
fervandum & demonftrandum admif- Tos errores cavendo , vexattffimum hoc, de Parallaxi ftellarum fix. pro-
blema, ad pla.cit.urti hypothefeos Co- pernicana: expediret. Huic negotio
accomodatiffima ipfi vifa efi: ilella_»
Sirii, tum ob ratipnes cum Hugenio
'communes , tum ob alias adhuc ma-
£is aftronomicas. Telefcopiüsri adhi*
blitt $ pedum, in commnm utriusque
Vieri foco 4 fiIis deculTatim pofins in- Tlxü&um , Sc quadranti 6 ped. ad rnu-
rum obfervatorii reg*valide fixo appli-
catum. Hoc ipfo per integrum anni fpatium, a rnenfe Apr. 1714 ad idem
iertipus
•m o *5 tempus anni fequentis» altitiidinenu
ftellac venatüs> angulum paraliadicum
6 fec. haud majorem judicabat. - Qui-
bus pofitis t quid inde, methodo A-
ftronomis familiari, promat caiculus Trrgonometricus, quarque alia ad to-
tum hoc fpe&ent negotium/ plunbus
exponunt, Mémoir. de lAcad. Roy. des
Scienc.4. /7/7163,(eqq- nec nonJour¬
nal desSfav.Fcvr. tyll p. 163, fepjV.
In hoc autem Dh.lcjßni tentameru quasdam animadve'rfiones fcripfit'^CVA
EDM. HALLZT, totamque hane obfer-
vationem dubiam reddidit. Oltendk
nirnirum, differentiam decfihationis
maximam , C ang. paralla&ictim 6 fe-
cundorym , trium pedum radio nonu
-poflTe dignofci, qvum tam paucorum ferupulorum fubtenfa non fit nifiT506
unius digiti. Sufpicatur quoque , ut>-
fervationis auftorém non rite diftin-
xifTe refraftiones medii a differentiis parallaxeos: evieftum interim efife con-
tendif, barometri variationem 1.ad j.
dig*fequi denfitatem aeris T*T fui par¬
te auftam ; qvum ergo refracIione"S>
ex HÅuktbeji experimentis,4int inter
j* © Sl¬
inter fe, et denfitates medii, poterit
refraftio, akitudini merrd. Sirit Pari*
(iis is gr. ordinarie debitä> i.m. pr.
yj. fec. vel 11f. fec. fu| parte, i.e,
7. I. g. fec. alteräriy qua: variatio Integra parallaxi 6. fec. major- Leg,
Transatt. Vhilof» N. 364. Menf.Jan Febr.
Muri. (!f Apr. f/20. p, 1. Jeff. it. Aß*
JErud. Menf. Jun. A. /727.p, ipi.
§. VII.
Ulo fere tempore, quo jam memo*
Tata circa praefens negotium agitabat
Cl. CnJJtnif eidem quoqüe opera: invi-
•gilavit Aftronomus celeberrimus, Profeffbr Academiac Hafn., Tin. RET.
HORHEB0W1US. Ipfe enim ex L Dn.
Rcemeri, AntecefiToris fui incluti, petf cpmpiures annos continuatis obferva- tionibus, demonftrationem Parallaxe*
os Orbis Annui primum pertexim A.
1714, quam deineepsuberioribusob- fervatis, fuburbano in loco ab. Rente-
to itidem quondam inftitutis, & fei-
tiffimis CoroIIariis ditatam , fubtitulo Copemhi Triumphdntü ,juris publici fe*
cit A. 1717. , menfe Nov. Ömni&j huQ tendunt, wt (e* g, Fig. 4, ubi li-
tcra
*4^? o SJ I tera T indigitet tellurern in utroquo
I aeq.uino&io, S 8c L vero duas fixas)
rite demonftretur, longius temporis fpatiunx converfioni arcus HEG, in¬
tervenierte fc. nödde, impendi, quarrt oppofito anni tempore , converfioni
arcus KCl > intcrveniente nimirutru
die. Et hoc quidem ita fe habere./",
comprobat Celeb. Audtor ex coJlatik
accuratiffirnis obfervatiönibus dome-
fticis, ab A igqi ad 1704 habitis
circa Lucidam Sirii & Lyrar. Notan-
do enim tempus inter tranfitum ha-
rum ftellarum per meridianum inter-
cedens , cölliguntur in trquinoåro
1 verno hor. 11.j4.n1.pr.fg.fec. $4,tert.
in aptuprnali Vero hor. n. $-4. m. pr.
.54. fec. i z. tert.: differentiaergo 4,01.
fec. 2t.tert.duplo cedit paraflaxeosart*
nuz, f. ang, TLO*OLT. 'Si indö
demantur11.tert., quanti fe. rnotus a- feenfionis..'feto Sirii prae Lyra: aefti-
mandus efl' iptra femeftre, fpatium,
relinquétur duplum parallaxeos max.
correcbum, 4. prufcile fecundorurrij
temporis, h. e. i> min. arcus; cujus
dimidiiim tribuatur ang. ' TL05 vcl
B • - OLT
it 4W o mß
OLT =2 LTM. Eandem etjam para!- ?
laxin prodire affirmaturex obfervatio-
nibns A. 170) & feqq. & poftrnodum ^^
ex obfervationibus circa aliasatque aii-
asftellas faftis» ab A. itfpi. ad A. us* *
que 17003 cujus fummam b. quoque 8
Roemerum ex obfervatis antiquioribus conrtituifife, refert.» Cl. hujus Traft. e
Auftor. Inter Tufculanas vero obfer- c
vationes non nifi generali quadanu (
rationeconvenirffatetur 3 juxtatamen contenditj* & eas ejusmodi efTe , ut ,
re accurate penfitata, ipfzequoque par- allaxin quarfitam adftruant.
«V* •>Vfa*■*' > -i-" "••■}' Av■>•— '-'b^
§. vur.
In hane Cel. HorrcboTvll fententiam
nos quidem lubentes iremus> praeci*
pue qvum fibi etjam confentientes ci-
tet maximi nominis Aftronomos DE V ISL£8c MANFkEDly in epiftola ad
Cel.Dn.Praelidem data Hafn. d. 4Sept.
1730. Aflenfum tamen qualemcun-
que naftrum inhibet Cl.J. BRODLET, Savil. Prof. Aftr Oxon., hterisad Dn.
HALLET mifiis, quibus fe novum ftel- larum ttiotum inveniffe demöflftrat;
pro
>§§£ o IQ prout docent Rhilof Transaft. Vol.
A.i7z8.N.4o6.y.6tf. feqq.Nec mtrandum,
tam tärde erm, quae tam alte jacentj
dicente Seneca. Norunt enim omnes, totius hujus negotii cardinem in or¬
ganorum inter obfervandum adhibito-
rum fumma perf-eåione vertij norunt etjam» recentiorum induftriam, iniis
conficiendis aptandisque, longeultra antiquiorum exfpedationem tendiflTe.
Ob quam rem pracipua jam laudcL»
maftandus Dn. GEORG.GRAHAM, cui
fe non minima debere fatenturAftro-
norm Angli. Hujus opera in adornan-
doorganoobfervatorioadjutusCl SAM.
MOLYNEUX, una cum foeio cl.BRAD- LET, qui,animo ftabiliendi obfervata
Hookiitk Flamßeedii, oculos direxerunt
in y Draconis, d. j.Dec. \?xy, tranfi-
tumque ejus prope verticem obfer-
vatorii , in Knv conftituti, notarunt.
Praeterlaplis paucis diebus, obferva-
tioni huic minus commodis ? d. 17.
Dec. verfusauftrum a polo magis ten- debat haec ftella, via prorfus contra¬
ria ac exfpedabatur fecundum hypo-
thefin inveniend^ Parallaxeos cujus-
B t dam