• No results found

PARALLAXI STELLARUM

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "PARALLAXI STELLARUM"

Copied!
34
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Z). D.

DISSERTATIO ASTRONOMICA ,

De

PARALLAXI

STELLARUM

FIXARUM ANNUA,

Quam,

Confinfu Amplijf. Facultatis PhiL

in Reg. Acad. Upfal, PRjESIDE

tAMVLlSSlMQ FlRO,

MAG. ANDREA CELSI O,

Aftronorn. Prof. Reg, 6c Ord.

Pro Gradu

Publice ventilandam exhibet

S-.je R:Ai M:tis Alumnus,

JOHANNES ©<J3ti9ie<££Ue£

Norcopia O-Gothus,

InAud.Guft. Maj, d. i Dec.

Anni MDCCXXX.

Roris ante meridienrt confuetis.

L , ,,| m

tIPSALl/É,Literis W£RNebjani$£

(2)

S:£ R:& M:TIS

MAGNAT FIDEI VIRO,

Reverendisfimo

PATRI AC DOMINO,

bn. jo an ni

S. S. Theol. DOCTORI lon-

ge Celeberrimo, Dicecef. Lincop.

EflSCÖPO Eminentiflimo , Vtn.

Confift. PRiESIDI Gravifllmo, Gymnafii Scholarumque E-

PHORO Adcuratifiimo,

M7ECÉNATI MAXIMO.

sAußbusummé mjecenas,randenoflraPr^sul,veniamvem*Ca«

mena

Des, lentpralußre Tuum citanti Nomen opelld.

Deii

(3)

Delii pleäris modulatct vatk Barbitos, fummas celebrare laudes

Fix Tuas poßeU tenuh quid außt

Dicere Clio ?- Dicet at prapes meriti decorem

Fama Aviti, dum referet perennk Qiiot Tibi AlcuU tribuit labores

Cura facrorum.

Stent DFl héc nutu moderata blando Omneper tempus, vigeantque farta Sab Tuo, Prasful Venerande , dudtt

Gotthica templal

*<//« proßer, numeresque aweeme

Amplafortis dona\ Tuum ferenum

L<eta jam vultum beec fubeat pakflrk

Parvaque Mufa.

Reverendiffimi Nominis Tui

Cultor humiüimus

Johannes Sparfchuc%

(4)

Maxime Revevenäo atq; Amplifftmo

MAG. JNORFf OLRHYZELIO,

AR^Hi-P.RjEPosiTo.Dioecef. Linco-

pcnfis Celeberr., Ven. Confift. ibidem Adsessori Primario Graviflimo,

M/ECENATI OPTIMO.

4," 4" xM%*$kv£Hät V"\C 1

QlloHcic gyfarreataamomi Cafiali's indigamagnii muneribus littt>

; Aramve propenfi favoris Inßruere aut adotere temet\

Hirtc> Iviaglie nlcccclläs) tJtimili-y precor^

Mentii pice hoc dotintn pofittu loco, Digneru adßetttt bentgno,

Id leve fit licet, intueri.

Summumgue Nuwenfiupplice neutiquam

Orare cejfiem vöcé, remittieret

fi$uicquid benigni Largiare•%

Max, Rev, atcg Ampl.TuiNominis

*1 DOMINO

Adtliderüque fk rogttnti.

ZV

(5)

VIR I S

Admod„Rev. Praelarisßmü,

Incluti Gymnafii Lincopenüs

L E T Q HI B U S

Dexterrirriis, Ven. Confiftorii ibidem

; ADSESSOHIBUS

&quHI]rois,

D0MIN1S

Mag. BOTHVIDO RISING,

S, S. TheoL Lefi- Prim. & P,iftm in

©fcbfl/ Gynmafii h. t, Reßori.

Mag. PETRO MILBERG,

S. S. Theol.i^: &Paß. in fättDert?*).

Mag. JOHANNI THUN,

Mathefeos le&. 8c Paft. in 0{q£c?.

Mag. CAROLO ECHMAN,

Log. Phyf & Metaphyf. Letf.

Mag. SAMUEL! FRÖLING,

Graec. Linguae Leß.

Mag. JOHAN. SAMSONIÖ,

Hift. & Moral. Leß.

Patronis atque Evergetis

Qutvüob^ervantitgentre atatcm loUndh*

(6)

' Atiamini, Fatroni. Exoptatiflimi»

Praifens. Hoc.

,Schediafma. Acadcmicum.

Vobis.

Sacrujn. fien.

Quod,

Ut. JEqui, Boniquc. Confulatis,

Spesquc. Meas,

Vobis.

f. •• #

1Göxn'mcndatiffiinak; Håbcatis*

r,;:- m

Qrja. Par, Eft«

Obicrvkhtia.

Oro. Quicfoquc.

Meum. Erit.

Calidiffima. Nuncuparc.

'

y .*F?. iVota."i.

«.*'*-MJ- (.rr- 1'!? TfföJ? :fJÖibüß j6öh 1

Diu, Pröfpérc. Agatis.

u$$ m -•' ' -

Ecclefia;, Chrifti, Prodcft«,

4ämoä. kever. & Pr^clarijßmrum

Nom. Veßrorum

Cultor aßidnttt

Johannes Sparjcbucb.

(7)

A ^ ß.

$. I.

Rebris steg per mul-

torum annorum de- cunfum quam accu- ratifiitne fadtis obfer- vationibtjs Aftrono*

miac acropolin confti-

tutam e(Te mttnitamque, nemo igno-

ret, qui vel primoribus labris fideralis

fcienti# ftudium deguftaverit. Quan-

quam vero hac in parte nec fua laude

defraudanda fit antiquiorum Aftrono-

morum induftria > longe tamen infra

recentiorum conatus fubftititj quippe qui idoneis magis inftrudti & adjuti organis obfervatoriis » lentibus tele- fcopicis fe. aliisque, eximiam Aftrono-

miat conciliaruntperfedtionem.Qvuin

idcirco problematum in Aftronomisu*

A omni;

(8)

i -m o

omnium longe difficillima exhibeat

do&rina Parallaxium, ad diftantias fi-

derum eorumque magnitudines in.#

primis indagandas fpe&antia , haud

mirari convenit, non aeque exadam-»

felicemque hoc in negotio veterurrL»

fuifie operam5 propter nirniam ob-

fervationum neceflariarum fubtihta-

tem. Cui rei, inter alia , argumento lir9 quod vegetam & vividäm fixarum

lucemex opticis ratiombus minuscon- fiderantes, earum orbes atque diame¬

tros nimium ampliårintj quas tarnen perexiguas efife , & fere infenfibiles;

immo , ipfas ftellas fixas, perexquifita telefcopia fpuriis exutas radiisi pun- dtorum lucidorum inflar obfervari, do-

CCt HLIGSNILISin Cefmotb. /. z.p. m 109,

Qiiarum tantillam magnitudinem.. >

qvum jufto majorem multö äffümfe-

rint TACG^vet. Afir. L. y C. z. N. z6.

Pil* P' z°8 & LONGOtoONT* Aßr. Dan.

Tbtor, L. t. c. /♦p. /7. feqq. ex falfoejuS-

modi principio, fixas, in terrae mota

hyporhefi, orbem telluris excedere»

*vel faltern aequare , argumentati funtj

r& proptereaoninimodam fixarum par- Biaxin afcmjatti, lndeque «reeßendarn

. confe-

(9)

-m o Häh I

confequentiam pro adftruendo fyfté-

•at mate Pyrhagorico , prorfus negarunc,

Cfr. GALILALl GAL. Dialogus de Syß»

^ Mund.p. m. 1$J.

Qvum igitur tanti mömenti ne-

llj gotium, num fe. diverfitas aiicpua ad-

fpettus inflettüfixisdcprebend4tur, (quam^

^ ex motu tfUuris per eclijiticam, varioquc

a' ejm diverß Ith»t temporibus in eafiruori-

t0 undam , Parallaxin ftellarum annuam-.

imn' dppeåamu?% qvum, inquam, hoc

negotium non rifft fumma cura, &

e"

per. longam annorum feriem colIata_»

?n ingenioTifbmorumobfervatorumopera expedirs poffic , tum ob parallaxeos

,ta hujus, fi qua efTet, parvicatem, turru

n"

alia perplurima incommoda, jufhe ob-

°* fervationss legés infringere fohta,hinc

°9, decifio fentehtiae hoc in pundto fu-

'* turae meritoceffit aitari* Quapropter, 'qvum nihil etjaru reliqui feeerinr A-

ftronomorum Coryphaet, tam proxime

tn' prarterlapfo , quam praefenti jam fecu-

lo , quod ad enuclcandurh nobiliffi-

tx mum hoc, panter ac utihtfimum pro-

e> blema pertineat, ideo, quid circa il-

lud ha&enusab ipfis prasftitum fit,me-

ir' thodo haud inconvenience paucis trå- l"1 demus* Ä i

fe-

(10)

4 4M ö ]

5. Iii ' j

Propgduum hoc noftfum b. c. D. ; exfecuturi, nihil efl; quod diu more- j

murcirca exponendum GALlLdElcom- 1

ßlium , de notandis hunc in finenu ,

ftellarnm elevationibus & depreffioni- <

bus,inftrumentorurn mathematicorurn loco , per montis cujüsdam latus , ad aliquotrmlliaria remoti, aut etjam £- dificii alicujus difiiti latus perpendicu- lare, vel etjam erefti poftis , aliusve perpendicularis figni , ope telefcopii \

a longinqüo confpiciendi; cui obfer-

Vationi fatis opportunam efTeexiftimat

Luci'darh*Lyrae, utpote polo eclipticx

vicinani, & proinde majori parallaxi

obnoxiam. Vid. GALIL. DUL de Syfi♦

Mund. p. m. fr.feqv. Mittimus quoque

IVALLISII fvafum , ut parallaxes fixa-

rum expiorentw patius per invefti- ganda a^imutha, amplitudines f. elon- gationesßelfaruminfigniofum circum- polarmm , in quas r'efraöioni nihil

edet juris» Cfr. ipßw Op.Mathem. Vol.

2. c. to8. p. 469. Sicco etjam

przterimus variosParallaxes & diftafr-

tias hxatum a terra indagandi modo*, ceeendtosRICC10PO inAlmag.L. 6. c.y.

t• 4'4*

(11)

o jr f,414.[eqq. & ÖRZGORIO in ylßr. Phyf.

< Of Geom. L. ].Prop.jq. p.'ijß qvum nec

horum aliquicl in praxinunquamreda-

1 åum efle alicubi reperire liceat.

Primus, quodnos quidem novimus,

, infigni huic negotio expediundo ma-

num admovitROB. H00K1US, Reg.So-

ciet. Lond. Membr. & Mathematicus excellens , qui de motu telluris ad o- culum demonftrando folicitus, adhi- buitteleicopium 36 pedurn,in te&oca»

merar fuac perpendicidaritér eredlunn,

& firmatum , quo diftantiam ftellarum

a vertice per tptum anni fpatiumean- I dem non efiTe obfervavit. Scilicet da- prehendit ftellam lucidam in capito

Draconis tertiac magnitudirris, tunc

temporis in declin. ji. gr. $j.m. pr.

37-Cec. exi.rtentem , d. 6. Jul. lööp, h.

9. vel jo p. m. CollegiiGreshamenfis,

(quod Londini eft fub lat. yl. gr.29. rri.

pr.) meridianum tranfire,circiter 2. m.

pr. a, fec.a menfuratoris Zenkh ver-

fus bcream. D. 9.ejusd. in eadem ad-

huc a vertice diftantia ftellac locurtu

notabat. D. 6. Aug. arcum meridi-

ani inter Zenith & ftellam, poft oc-

eafum folis h.S- j fere inveniu. m.pr.

.b m

(12)

6 -m o H*.

6 fec. D. tandem i i.Oft h. 1-17.m.pr.

p.m.fole adhuc fupra horizontem 11 gr.

elevato , eandem ftellarn in diftanria

1. m. pr. 48. vei yo. fec. ad fe- ptentrionem animadvertebat. Qyum

frgo 314. circiter , vel 16., fec. pro-

j?ior fuerit ftella ipfi Zemth ad piagam

bor. in folftitio brumali , quam in x-

ßivo , prout parallaxeos annuac ratio jpfi populäre vifa eft , tanti quoque

taxandam eflfe fixa? hujus parallaxiru

cxiftimavit eruditiflimus Obfervator.

^Quid verö de hoc ejusjudicio haben-

dum j ex dicendis poftmodum appara- bit. Vtd, Traft. HOOKll Anglican. An Attewpt to prove tbe motion oftbe earth from obfervations. Lond. A,. 1674, Phi-

iofoubic.il Transaft. Vol. S. p* t>.

Animus quoque fuitCl Hookiofbanc

Tuani de^uo tentare obfervationem

*circa ultimam flcIlana in cauda Urfäc rnajoris, quippe quac negotio huic a-

ptiffirna habebatur, qvum e.flet ferein

eadem declinatione, ac Grenovicen- fe obfervatoriura latitudine, edetque ,pra£terea fec. honoris gradu, eoquo magis, corufcante erjam-fole,cbnfpi-

cuai fub meridie eniéb d. f< Oå., &

ful»

(13)

r. 1

9 7

fub media noåe d. 4. Apr,, tranfitus ejus per ipfum Zenich exfpeiftabatur.

$. III.

Similiter poft Hookium , ab A. \

ad A. cép7i eidemoperae vacavit Gel,

FLJMSTEEDlUS,1 nfign 1 s fui avi Aftro-

nomusj quin & ipiius veftigiis in

mnibus'propemodum inftitit , accura-

tiori tarnen apparatu obfervatorio in-

ftru&us. Is enim, ex imo profund*

putei in obfervatorio Reg. Grenovic,

(Ope arcus muralis, cujus radiös 7pe»

dum cum 8 unciis, in limbo lyogr.

continebat, obfervavit variationerrL.

diftantiae ftellac polaris a vertice , in

circuli fui partefuperiöri, menfib. Jul»

Aug. & Sept. minorem, menfib,Nov..

& Dec.j at, m parte inferiori,. ean- dem. minorem , menf. Nov. Dec. <5c Jan., quam rnenfibus Apr,& Majo.lin¬

de prono flueret alveo, ftellaeiftiuser longationem a poli ipfius pundo,ma¬

jorem eflfe menfib. Apr. Maj. Jul.Aug.

& Sept., quam Nov.Dec. &Jan.

Inter Sept. autem & Dec. invetf-

tus eft ang. paralla&icus 27. ad 50.

fcrup. fec«5. i»ter Dec.r#Apr. jo1.5%

A4 inter

(14)

8

inter Jul, & Dec, vel potius inter Dec.

&Maj. 57, 4orad 47 ejusd. commatis;

adeo ut maxima ^ariatio diftantice ftel-

lac polaris a polo "elTet 40 ad 47 fec.j

Sc inde äpparens diameter circuli ,

quem cir^a polumdefc&hit-ftélla pola- ris, i. m- pr. 20. vel 50. fed minor

fitmenfeDec„ quam Juniov i -

Supponit namque Cl. obfervatio-

nis aut^ar;,:-; fokni.* cottoeatüm ceii-

tro Orbits telluris annus V,

(Fig. t. ) faeitque » locuni telluris

menfe Jun. , fpu in folftitio sftivo>

quando fol confpidtur fere in eadem longitudine'4 quaftellapolarisj ©au»

tem, tellurislocum inDec.rquandofél

in oppofito pundo, f. in folftitio bru>

jnaliconftitutus videtur;linea ?fc;,de- fignat diametrum ecliptices; S, ftel-

lam polarem, ex qua ducuntur reds,

S S > : funt quöque cetera ,-qus

cxipfo fdiemate patent. Quibuscon-

fedrs, commohftrat > angulurn St>

latitud, fc, lieila,-polaris roenfe Jun.,

mutötö minorem elTe angölo: S ® E-,

•Aatirodme fc. menf. Dec.j & inde fibi .perfvadgtdecl-inati.pnem ejus ;mino-

n£c nofl diftantiam a polo ma-

f - jorem

(15)

« 5# 0 jorem elTe menfe Juhio, quammenfcj

Dec.» aut quovis alio anni tempore.

Cfr, Cl: FLAMSTEEB. Epijl* ad lFaUif*

de Astg d.iöa bec. iit Oper.Math. T'»

f.%Wftqq GrWWHISTON. Pral. Aftr.f,

tf.feqq. A3%rwä MenfMaj. A-1700.f.lyy*

§. IV.

Fatetur quidem Cel. T). CASSINI, fi-

lius, obfervanones Dn FUwßaedti cum Iis, qua: in obfetvatorio Reg. Parif.in»

ftiturae funt,'CöngruereyéotltCndit ni-

InlominuS argument-is plane inviftis,

ilias' variafiones diftanriac ftellae pola¬

ris a poloy' ejusmodi nod elfe , ut a

motu teil uris annuo profrci fei cenfe»

>antur. Demonftratiö^Huc redit»

Referat Scentrum folis ( Fig. z.);

IRDÖfcSelipfcidam f. orberh tellurisanr

-nuum /cujusdiameter eil 10 ; & qui-

<dem I & ©ploeaiférrar ttppofita folfti-

tiis. Cireulus HKF , ve! TCG , äd -fclipticam perpendicularidcolurus

folftitiorutTueß: in globo"terra:, per polos ejus..B & A tranliens ; obi IB ,

& DA, iDitts axis cvadit -in utroquo ejus fkipf Pundum eciiptices, F, vel

G, pofe reiluns höreo-projdmum-,? erit 55 f H, tfelT, ab.eodem remotis-

*£. Lit.EME* determinanc

A / cinju-

(16)

Q.

drculum annua telluris revolutiono

fignarum per ecliptices polum 9 re-

fpedu folis in S, & terrae-. in. 1 .& D

locatae : &(imiliter NPQ%% circulurrL,

axe telluris defenptum reipedu fo!i$

in S > & terrae in B & A,v adeout fixa X, per hane revolutionen! deprehem-

datur nunc vicmior polo>,nunc lon- gius ab e-o remota.

Sst ergo , in fuperficie fphaerae ,

<Fig. ?,.> polus eclipticae, P, & polus mundi.» A; perque hare punda ducla

linea PA reprarfentet arcumcoluri folr

åitiorurn gr. 29.. m, pr. Circulus

€EL, defignet annuam revolutionen!

poli terrae; BFD, eandem ecliptices.

•Stella polaris refereturad 22. gr. n »

dug., gr. ab initio Conftrudo ita-

que angulo g. gr. dudaque linea PM>

m ea depreh.endetur dida modo ftella , 24 gr. fe. diftans a polo eeli»

pticacj. fadaque PS toti dem graduum,

xrit S BeMar polaris locus.

Quura itaque terra, una cum polo fuo, Zodjacique, in ®. cpn-ftituta eft, quando fol confpicitur in 1c? , quod

cmenie Dec. copting.it, & coötranum

accidit menfe Jonio; fequitur inde,

5 - 1 I~ . t comple-

•f

(17)

»*.ti•mo

complementum laritudinis ftella? pol*

laris menfeJun., notatum heic perSB, mäjus efie complemehrb latitudinis e-

jusdem , menfe Dec. SD5 & (icipfarn

latitudinem ibi rhfnorem , hic majo¬

rem evadere. Quamvis ira fiellx di-

ftäntia a polo eclipnces, SB, in Jun.

majorfitSD, in Dec. 5 inderamen non fequitur, deciinationemibi minorem,

hic majorem exiftere; & proprerea hy-

pothefi terrae'mota? valde repugnare li/ipißegdh dbfervar a paret j fiquidem

illanonadmittit declinanonem injurt.

omnium minimam. Complementum

enim lat. in Sept.SF, majuseftcompl.

lat. SD in Dec., quum råmen SE, complementurh declin. in Sept. minus

fit SI, 'compl. declin. in DcC- Quin

etjam > du&a ex S percentrum Areftå

SOC, efiet SC maxima fteiia? polaris

diftantia a polo ,menfe Mart., & SO

ejusdem minima, menfe Sept., fi cel¬

lusper orbem anntiurn incéderét. Sed

longe alialoqvunturinvennFUmfieedii)

fc.di&äm hane dilVäntiam inarquinoétiis

mediocris elfe cjuantitatis,& utrinque

fere äqualem; adeoqueexilii'squidem

ad parallaxin ftellä annu2msa»< non con-

^3rv«ndk

(18)

U O

veniet-argumentari. Cfr. DUHAMEL Reg Scient.Acaå.Hifi.A.iépp. L.6p. 734.

& Metnoir. de bAcad. Roy. des (ciencgA.

l6yp.p.i-p.feqq.

Eandem cum D. Cafjlm fententjam fovere TideturCl. EUSTACH. MANFR8- DI, qui eruditum in, Aftronomiqts tradatum, de Parallaxibus quarundam fixarum, luci publica: comniifTurus, confequentiam inde deducendam pro-

mom cellur is ftabiliéndod dubiamrpd-

det ;, quemadniodum edocemur ex Novell. Fit. Upf. N. 64. A. i? ny, p. jff, it. N. n.A. 1730. p. loo.

Ad hunc etjam modum, qus in Jtinerpr. Uraniburg. &Commcne, Acad%

Reg. Siczeftr.Menf. Jul. ifa, comrriemo-

rantur de variätionibus diverfis anni

temporiBusobfervatisinaltitudine ftel-

ia* polaris, ejusmodi funtr ut nullo niodo refpondeant hypothefiCoperoi-

cxxj- quin & ibi mqlta ipfi prorfus

contraria reperiantuf,

£ V.

Qvumvero omnemmoveatlapidem ClWbifipn,utFlamfleedtum,& praedecef-

foré ejus .paralogiTmi crimineexfolvat,

fiientio involvens fere Cel. cdßni ar¬

gumentum) Hne exceptiönemaximum, adver-

(19)

o SÄ» »?

adverfarium in fcenam protrahit CL

DAVID. GREG0R1ÜM > qut in Aßron.

Phff Geom. Elem, L. Prop.jj. p, 2py,

&(eqy. exobfervatis Flamftedianis par- aliaxin fixarum certo concludi non

polTé contendit j ejusque obje&ionibus

quidemfatisfacere ftudet,inPrateft.Phy- fic. Math. 2/.' p. fpj. fcqq. Ncc ITIültUtTI jpfi negotium faceffit argumentum, quod petitur ex ofcillatipne axis terra:,

dum fingulis revölutionibus annuts bis

i le inclinet in eclipticam, bteque re-

deat ad pofitionem priorem ; fihe qua nutatione, regreflfus nodorum terré- ftrium, h. e* prarceflio pun&orum ae- quino&ialium , in Philofophia New-

toniana intelligi aut demonfträri ne- quit. Vid. IVHISTON. Pral. aßr. p,3p.

feqv. it. Pra!. Pbyf. Matb. 20.t$$.feqq*

Nihilominus tarnen , fecundum antea

didra, corruunt obfervationum Flarn«.

ftedianarum conclufionesj & proinde

hifce fundamentis innixa ratio fixa-

fum diftantias indagandi, JVhißono a- deo laudäca, certa" & infaliibilis noti eft. Haud itaque prorfus contemnen-

da erst metbodus * qua diftäntias fixa-

r«m c«m diftaniia foliå cortferendo, fuppofiu

(20)

14 Co|h|».

fuppofita eadcm utrobique apparente diametrorum magnitudme, ingenio-

fiffime primus ufus eft Cel. HUGSNtUS

in Cofmotbeor. z. p. to. 114. Vel et-

jam comparando ftellam fixam cutn_»

planera quodam pleno orbe fulgente,

prout placuit Cel GREGOR/O, mAßr.

Phys, & Geom, Bleni L, Rrop, 60. f>. to.

3$o,

§. VI.

Sed ad Cl. D. CASSINI elt reverten-

durn>:qui oinni etjam cura & induftria

in id ineubuit > uc, aliorum inter ob-

fervandum & demonftrandum admif- Tos errores cavendo , vexattffimum hoc, de Parallaxi ftellarum fix. pro-

blema, ad pla.cit.urti hypothefeos Co- pernicana: expediret. Huic negotio

accomodatiffima ipfi vifa efi: ilella_»

Sirii, tum ob ratipnes cum Hugenio

'communes , tum ob alias adhuc ma-

£is aftronomicas. Telefcopiüsri adhi*

blitt $ pedum, in commnm utriusque

Vieri foco 4 fiIis deculTatim pofins in- Tlxü&um , Sc quadranti 6 ped. ad rnu-

rum obfervatorii reg*valide fixo appli-

catum. Hoc ipfo per integrum anni fpatium, a rnenfe Apr. 1714 ad idem

iertipus

(21)

•m o *5 tempus anni fequentis» altitiidinenu

ftellac venatüs> angulum paraliadicum

6 fec. haud majorem judicabat. - Qui-

bus pofitis t quid inde, methodo A-

ftronomis familiari, promat caiculus Trrgonometricus, quarque alia ad to-

tum hoc fpe&ent negotium/ plunbus

exponunt, Mémoir. de lAcad. Roy. des

Scienc.4. /7/7163,(eqq- nec nonJour¬

nal desSfav.Fcvr. tyll p. 163, fepjV.

In hoc autem Dh.lcjßni tentameru quasdam animadve'rfiones fcripfit'^CVA

EDM. HALLZT, totamque hane obfer-

vationem dubiam reddidit. Oltendk

nirnirum, differentiam decfihationis

maximam , C ang. paralla&ictim 6 fe-

cundorym , trium pedum radio nonu

-poflTe dignofci, qvum tam paucorum ferupulorum fubtenfa non fit nifiT506

unius digiti. Sufpicatur quoque , ut>-

fervationis auftorém non rite diftin-

xifTe refraftiones medii a differentiis parallaxeos: evieftum interim efife con-

tendif, barometri variationem 1.ad j.

dig*fequi denfitatem aeris T*T fui par¬

te auftam ; qvum ergo refracIione"S>

ex HÅuktbeji experimentis,4int inter

(22)

j* © Sl¬

inter fe, et denfitates medii, poterit

refraftio, akitudini merrd. Sirit Pari*

(iis is gr. ordinarie debitä> i.m. pr.

yj. fec. vel 11f. fec. fu| parte, i.e,

7. I. g. fec. alteräriy qua: variatio Integra parallaxi 6. fec. major- Leg,

Transatt. Vhilof» N. 364. Menf.Jan Febr.

Muri. (!f Apr. f/20. p, 1. Jeff. it. Aß*

JErud. Menf. Jun. A. /727.p, ipi.

§. VII.

Ulo fere tempore, quo jam memo*

Tata circa praefens negotium agitabat

Cl. CnJJtnif eidem quoqüe opera: invi-

•gilavit Aftronomus celeberrimus, Profeffbr Academiac Hafn., Tin. RET.

HORHEB0W1US. Ipfe enim ex L Dn.

Rcemeri, AntecefiToris fui incluti, petf cpmpiures annos continuatis obferva- tionibus, demonftrationem Parallaxe*

os Orbis Annui primum pertexim A.

1714, quam deineepsuberioribusob- fervatis, fuburbano in loco ab. Rente-

to itidem quondam inftitutis, & fei-

tiffimis CoroIIariis ditatam , fubtitulo Copemhi Triumphdntü ,juris publici fe*

cit A. 1717. , menfe Nov. Ömni&j huQ tendunt, wt (e* g, Fig. 4, ubi li-

tcra

(23)

*4^? o SJ I tera T indigitet tellurern in utroquo

I aeq.uino&io, S 8c L vero duas fixas)

rite demonftretur, longius temporis fpatiunx converfioni arcus HEG, in¬

tervenierte fc. nödde, impendi, quarrt oppofito anni tempore , converfioni

arcus KCl > intcrveniente nimirutru

die. Et hoc quidem ita fe habere./",

comprobat Celeb. Audtor ex coJlatik

accuratiffirnis obfervatiönibus dome-

fticis, ab A igqi ad 1704 habitis

circa Lucidam Sirii & Lyrar. Notan-

do enim tempus inter tranfitum ha-

rum ftellarum per meridianum inter-

cedens , cölliguntur in trquinoåro

1 verno hor. 11.j4.n1.pr.fg.fec. $4,tert.

in aptuprnali Vero hor. n. $-4. m. pr.

.54. fec. i z. tert.: differentiaergo 4,01.

fec. 2t.tert.duplo cedit paraflaxeosart*

nuz, f. ang, TLO*OLT. 'Si indö

demantur11.tert., quanti fe. rnotus a- feenfionis..'feto Sirii prae Lyra: aefti-

mandus efl' iptra femeftre, fpatium,

relinquétur duplum parallaxeos max.

correcbum, 4. prufcile fecundorurrij

temporis, h. e. i> min. arcus; cujus

dimidiiim tribuatur ang. ' TL05 vcl

B • - OLT

(24)

it 4W o

OLT =2 LTM. Eandem etjam para!- ?

laxin prodire affirmaturex obfervatio-

nibns A. 170) & feqq. & poftrnodum ^^

ex obfervationibus circa aliasatque aii-

asftellas faftis» ab A. itfpi. ad A. us* *

que 17003 cujus fummam b. quoque 8

Roemerum ex obfervatis antiquioribus conrtituifife, refert.» Cl. hujus Traft. e

Auftor. Inter Tufculanas vero obfer- c

vationes non nifi generali quadanu (

rationeconvenirffatetur 3 juxtatamen contenditj* & eas ejusmodi efTe , ut ,

re accurate penfitata, ipfzequoque par- allaxin quarfitam adftruant.

«V* >Vfa*■*' > -i-" "•■}' Av■>•— '-'b^

§. vur.

In hane Cel. HorrcboTvll fententiam

nos quidem lubentes iremus> praeci*

pue qvum fibi etjam confentientes ci-

tet maximi nominis Aftronomos DE V ISL£8c MANFkEDly in epiftola ad

Cel.Dn.Praelidem data Hafn. d. 4Sept.

1730. Aflenfum tamen qualemcun-

que naftrum inhibet Cl.J. BRODLET, Savil. Prof. Aftr Oxon., hterisad Dn.

HALLET mifiis, quibus fe novum ftel- larum ttiotum inveniffe demöflftrat;

pro

(25)

>§§£ o IQ prout docent Rhilof Transaft. Vol.

A.i7z8.N.4o6.y.6tf. feqq.Nec mtrandum,

tam tärde erm, quae tam alte jacentj

dicente Seneca. Norunt enim omnes, totius hujus negotii cardinem in or¬

ganorum inter obfervandum adhibito-

rum fumma perf-eåione vertij norunt etjam» recentiorum induftriam, iniis

conficiendis aptandisque, longeultra antiquiorum exfpedationem tendiflTe.

Ob quam rem pracipua jam laudcL»

maftandus Dn. GEORG.GRAHAM, cui

fe non minima debere fatenturAftro-

norm Angli. Hujus opera in adornan-

doorganoobfervatorioadjutusCl SAM.

MOLYNEUX, una cum foeio cl.BRAD- LET, qui,animo ftabiliendi obfervata

Hookiitk Flamßeedii, oculos direxerunt

in y Draconis, d. j.Dec. \?xy, tranfi-

tumque ejus prope verticem obfer-

vatorii , in Knv conftituti, notarunt.

Praeterlaplis paucis diebus, obferva-

tioni huic minus commodis ? d. 17.

Dec. verfusauftrum a polo magis ten- debat haec ftella, via prorfus contra¬

ria ac exfpedabatur fecundum hypo-

thefin inveniend^ Parallaxeos cujus-

B t dam

References

Related documents

[r]

This bachelor’s thesis aims to discover how a IT-company can work with security management within the Internet of Things, this is done by looking into how a IT-company can

He was recruited to Jens Schollin’s research group and the PCR project in 2001 and was registered as a PhD student at Örebro University in 2006 with Professor Jens Schollin as

Ex obfervatis trihus locis Solis tn ttodiaco, &amp; motu ejus oeqvaliyCum differentia apparentem motum &amp; ceqvalem interceden-. tet locum Apogcei &amp; maximam Profta phcerefin,

[r]

[r]

In the yearbooks Africa South of the Sahara and The Middle East and North Africa, overviews are provided of UN and other international organisations’ presence in Africa, as well as

Eftersom Linux är ett populärt operativsystem som används mycket idag så finns det stor kompetens för det och därför var det ett val från IBMs sida enligt respondenterna att