• No results found

DION YSIO

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "DION YSIO"

Copied!
20
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

©. D.

DISSERTATIO ACADEMICA,

De

DION YSIO

LONG1NO CASSIO,

EJUSQÜE

IN EXCELSA ORATIONE

PR MC EP TIS,

PA M,

CONSENSLJ AMPLISS. FACULT. PHILOS,

IN REGIA ACADEMIA UPS ALIENS!,

PRJESIDE

VIRO C EL EBER RIMO,

Mag. P E T R 0

E KERM AN,

ELOQV. PROFESSOR. EEG. ET ORDIN.

PUELICO EXAMINI MODESTE SUBMITTIT

JOHAN. ANT. LÖHNGREN,

OSTRO-GOTHUS.

IN AUDIT. CAROL. MAJ. AD D, XVI JUNII,

ANNI MDCCL.

HORIS, ANTE MERIDIEM , SOLITIS.

U P S A L I iE.

(2)

A

MONSIEUR

LAURENT HAGTORN,

PROPRIETAIRE de Mines.

■ L n'y a rien, qui touche de fi pres les hom-

mes, que leur propre bonheur: c' eft pour

quoi, qu3 ils temoignent leur affe£tion & leur

eftime å ceux, qui leur font du bien. De meme, Monfieur, lorsque j? ofe Vous dedier cette Dis- fertation, il efl bien facile d' en trouver la raifon.

Il n3 y a pas fl long tems, que j3 eus Y avantage

d3 entrer dans Votre Maifbn; mais en rappellant

3a memoire des bontes &kdes bienfaits, dontVous

m5 avez comblé, je trouve leur nombre trop

grand, pour ne pas Vous en donner une par- faite reconnoiflance. Ce font ces faveurs , qui m'

ont obligé å Vous offrir ce petit ouvrage j que fi Vous le regardez dJ un oeil aufli gracieux,

que mon zele eft ardent, je ferois tout fatisfait,

& cela m3 engagera å meriter, par mes foins,

Vos bonnes graces. Et comme je ne doute point,

que Vous ne me les continuiez, je Vous prie, Monfieur, d3 etre perfuadé, que je ne cefierai

d'addreder des vceus au tout Puiflant, qu'il veu.il-

3e Vous rendre la vie aufä longue, qu'heureufe.

Je fuis avec beaucoup de refpeft, MONSIEUR,

-

Votre tres humble (erviteur

JEAN ANT01NE LÖHNGREKf.

(3)

Viurimum Reverendo atque Doctisfim VJRO,

DOM. ANDREJ LÖHN G REN,

COMMINISTRO in Eneby & Kifi meriffimo,

PÄRENTI OPTIMO,

nn * Ui, Pater indulgentifiime, mentionem injicions,

eo amoris & pietatis fenfu perfundor, ut me

relinquat omnis dicendi facultas. Etenim Tua cum repeto beneficia, quibus teneram fovilti aetatem, &

adultiori profpexifti, accidit fere mihi, quod illis fö¬

let , qui ad infvetum quoddam , at repentinum fpeéta-

culum , vel metu, vel admiratione correpti, & fui &

eorum , quae agunt, oblivifcuntur* Satius igitur duco,

bonitatem tuam pio venerari filentio, quam gracili

fermonis filo eam perfequi. Et, fiquidem majus nil

habearn , accipias benevole, rogo , pertenues bas,

Tibi facratas, pagellas, quas in devotse mentis teffe-

ram Tibi offero. Parva haec munera comitabuntur

vota ardentiflima: dignetur Summum Numen cetatem Tuam, fene&utis moleitiis multum fra&am* placidam

leddere & jucundam, ut Te fero orbatos nos videa-

mus. Sic voveo, ad cineres permanfurus

PARENTIS OPTIMI

Filius ohedicntisfimus

JOHAN. ANTON. LÖHNGREN.

(4)

q: f. f. &

/. t

Ra»cbrüm in belli a?que, ac paei%

artibus Sc difciplinis praeftan- tiam, noftra laude majorem

cum dtieamus, gentem, ad l(*'

teras, pri(eis temporibus, non folum maxime aptäm, mira*

mur, fed quafi naram fa&amr-

que. Miramur , inquam, quodnon tan tum, flo-

rente libera civitate, eruditorum perlongam ha-

buerit coborteni, fed, opprefia omni ex partet

fubacta penitus, iiterarum imperium adeo retinue-

tit ,< ut, qui viCbores inde dilcefTerant, difeendi gratia mox eo-redire cogererttur. Quod nec diffb

ten cur ipli Romanietenim Cicero Non me jam

hoc dieeve pudebit, prxferti'm in ea vita, utque m iis

rebus gefiis, m wibus nen potefi reßdere inert i & autle-

vitatis utta fufpicio, nos eä , qide eonfeqmui fumus, iis fludtis & artibus etfe adeptos,cpux fint nobis Gr<eei<e mo*- mimenti s difciplinisque tradita d), Quid, quod fecu*

lo poft Chr. N. certio^ multorura adhuc ingenia

(5)

eüi? > o c ? doSrinafiim fludio calebant; cujus rei teftiffioninra

dabit certum , qui setacis fuae omnibus ante cellere'

putabatur, Dionyfuis Lönginus Caffius ,• cujus de

excelfa oratione pr^cepta in medium allaturi,! iklq;

quam breviffime, euani G. L. mitiorcm expetimus

eenfuram.

a) L. I. EpifL i. ad Ck_ Fratrem*

In folo natali Rhetoris rtoffri indsgando ecfi &

peram pofuimus debitam, fateamur tarnen necefls

eil:, rem non ad liquidum potuiffe perduci, taceiv

fibus id, qnotquot fere evolvimus, Auöoribus.- Sufpicatur quidem, rationibus- an firmis non dicanv

Cel. Gabr. de Petra, patriam ejus fuifle Pheenieiam^

certius forlan erit, fi in Grsecia eurn lucem primum adfpexifle flatuamus, cum & ipfe fe Graecum tefle-

fur a), & idera alii iramere videantur b). Tamet-

fi patrem ignoremnscum tarnen haud ignobiH

loco fuifle coliigitur c), ne c exiguis fortunis, quare filium omni düciplinarum generediberaliter inftitu-

cndum curavit. Athenis* nerope, Romse & alibi

terrarum, do&iffimos quosque viros aufcultaverat:

Dum effemus adolefcentuli, fcribit ipfe, non pauei Phi-

lofopkt# ftudiis excellebant, quos quidem omnes videre

mbis contigit, quofiiam, a teneris annis, multas

fafftm regiones, nna cum parentibus, fgragravimus d),

Confe&o itinere, animum ad fcribendum & docen-

dum adplicnif: e Judo ejus, quem Athenis habuit 5

prodiit, inter aliös, cekbris ille Philofophus, Por-

pbyrius Tyrius, qui magiiirum omni laudis geners

(6)

'6 ) o C

nui la v it in Phcenjcia quoque aliquamdiu effc

commoracus 5 htic Porphyrium e Siciliaad fe revo-

cavit, librosque Plocini fecum adferre juffit /), Tandem, ingenii farna latiffime fufa , & ipfas in-

trante reglas, ad Gracas literas pertradandas le¬

das eft dodor a Zenobia, Palmyrenorum Regi¬

na, ubi, violenta morte, A. 273. vivis ;ereptus eft. Etenim illa, mortuo marito, Rege Odenatho,

Romanis fe oppofuit, iEgyptum aliasqne terras fäas fubjiciens potefhti. Quem ejus conatum repref-

furus Imperator Aurelianus, in orientem cum ex- ercicu proficifcitur, ubb caefis adverfariorum co- piis, urbeque Palmyra , quo Regina confugerat,

obfidione cinda, literas ad eam mifit, ut fe dede-

ret, fvadens. Quibus cum fuperbius refponderet,

ira incenfus Gdar, paucis diebus, urbem expugna- vit; interque alios, Longinum, maxime quia ar- rogantiorem illam epiftolam, Syriaco quidem fer-

nione, exarafle dicebatur, ad fupplicium mox e-

duci juffit, quod tanca dicitur pertulifie conftantia,

ut etjam eos, qui hane ejus calamitatem indigno

ferebant animo, confolaretur /;).

a) Ubr. 77£ g) vipxc SeB. 10. b) Cfr. Holfl en. de

vit. Porphyr, t. 2. Gentzken. Hift. Philof. p- 93• c) Fa- bric. Bibi. Gr* L 4 c. 31* 9- d) Cfr. Porphyr, de vit, Piotini c. 20. e) Fabr. Bibi. Gr. L. c. e.jr. /. f) Por¬

phyr. /. c. c. 19. g) de Palmyretioimperio vid. DiJf.Chri- ftoph. Ce Ilar ii habit. A. I093. b) Cfr. Zofimum L, L r,

96* & Fabr. Bibi. Gr. L. 4. c. 31. 9.

jr. hl

Obitis itaque tot terramm & marium fpatiis,

quo

(7)

) o ( i quo omnes difciplinas reconditae flnus pertentaref?

quove praelariffimos fui asvi viros amicitia & mu-

tuis literarum commerciis ampfe&i beeret , nemo infkiabitur , credo, ad eruditionis apicem adfpiras*

fe Longinum, Quid in laudes ejus magnifieencius

cogitari poteB, quam quod ab Eunapio dieiusfue-

ric ßißhc&rjxy spv^vyog , Kcti t égot m v pidastöv, fpir ans hibliotheca cJ vivum mufium ci)} Quibus ve-

ro difciplinis excellnerit, jam erimus vifuri. In Philofophia praeclarus utiquefuit, & Platonis fingu-

latim cultor, cujus natalem feu Platonia celebravit:

ScripBt enim, teBe Fabricio, muka Philofophict argumenti; immo ipfe non perfunftorie in illo Bu-

dio le verlatum efle adfirmat /;). Prorfus elegans

eB teBimonium, quod de illo fert Boilavius: //

etoit, inquitj un Philofbphe capable cb etre mis eil

faraleleavec les Socrates £5* les Platons e). Cui adjun- gimus Suidam & Gentzkenium, qui percelebrem

ilium fuifle Philofophum produnc d), licet diflen«

tiat Plotinus, qui eum pro Philologo, non Philo- fopho habendum, contendit e). QuicquideB, in Eloquentice fladio longius proceffit: etenim prae- terquam quod adamavit perfpicuum, purum &ve-

nuBurn Bilum, fublimitatem in fententiis fedulus confe&abatur, cujus artis prsecépta nonnuda,&

ornatu deBituta 5 tradidit, verum* ut loquitur

Gabr, de Petra, de grandi Qratibne> it a fcripfit, ut przceptis åeclarandis vice KagufetytJLOiTtov poffit eße i*

pfamet Longini oratio /). Hinc Rhetorurn princeps audit hinc ab Heinfio refertur inter illuBriÉ-

-v mos

(8)

$ ) © -C

0ios il i os niagiftros, ArHfotelem, Ciceron em 9

iQnintiliaouin, Hermogen em, Deraetrium & Dio- (nydum Halicarnaflenfem, fine quibus, inquif, in e-

Joquentia progrejßusfieri nequit b). Sed luculentior

tres crit , ii, qiiod in arte Critica adfcenderit fa- iligium ^ iodicenaus. Occurrunt hic elogia fere Jn vi de nda virorum .Geleberrimorunr, qui de illo,

{tanquam de prodigio, verba fecere. V cl umcumfuf-

iicere ;poßet Eunapii teflirnoraum, publico oranium fdoSorarn fufrragio, cenfuram & judicandi autoritä¬

rem de omoibus, cum aiitiquis, tum fui se v i icri-"

.ptoribiis Löngino deeretam coneefamque fuifle,

oqcetttis i). Cui nee cedit Porphyr i i 5 qui, cum Plodni gloriam vellet extollere, putabat, fe digni-

tati ejus iiaud melius poflc confulere, quam per

Judicium, quod de co tul.itLonginus, quem vo- iCat XfmwTajpv9 étäoyifÅtSrarov xoä iXsyKTixuT&rov,

ßcerrmu judicii vinan , elegantisfimum ad ingenia Mvgumåa promt.ijjimum k). Sic Longini nomen pro fCride© & erudito Cenfore «lurpari ccepit, unde Jfieroniymos/ Critkum diceres eße Ltmqimm^ Ceti- fov.emqu-e Uswan# facunäke /), In pro ver-bi um quo- que abüt , % xotnå hoyyXvsv xgimv s quod pro ma¬

le judkare dicebatur m). Sed quis,, quxfo , enu-

merabb pr^oonia, quibus adfechis efi: noder? nam

viri doäiiiimi g tefte Bergero, fumma femper con-

feniionc^ Longino accrrimi judicii Jaudem conceC ferunt, adeo quid em, ut iidera , illius regula ex- jcmpleque, aliorura direxednt Judicium n), En im-

mfß m Uß e^eeiluii: üßdiis, (cd fm o

(9)

ms* ) o ( f

quoque in Polittcis perquam verfatus. Quare ad

Zenobiam deve£lus, brevi inter Reginas intimos locum obtinuit, quippe quem tanti fecit, ,ut ad confilium ejus, in rebus maximis gerendis , fem-

per accederet. Longinum denique fuifle Antiqui¬

tät is fludiofum bdem faciunt partim Fabricius, o) partim Heinfius, p) qui Longinum in eorum ad«

gregant numerum, fine quibus nunquam de art- riq uitate recle judicarc poflumus.

a) Holßen. de vita Porphyr. c. 0. b) Fabric. Bibi

Gr. L 4. c. 31. O La preface ,du Tratte du Sublime, d) Gentzken. B t fl. Pbifef p.yj. e) Porpb» de vita plotini c. 14. f) Dedi c. p. 7. g) Jacob, ad Por tum

Epiß. ad Gabr. de Petra. b ) Cfr. Adr. Batllet Ju*

gemens des Savans, Tom. J. p. 119. i) Holfl en / &

k) de vita plotini c. 20. I) Epift, gj. ,adRufticumr

m) Bfr, Fabric. L. c. n) Prxfat. in L. de nat. pul*

ghritud. erat. p. 10/. c) de flißor. Grete. 1. c. p )

\Cfr Pier o er /. c*

§. IV.

In medio jam pofica Longipi variac erndjtia.

■nis laude, quomodo .nonfuae tantum setatis ha.

minibus, fed pofteritati quoque, per jngenii mo.

uumenta, confulcum voluerit, videbimus^ Mni¬

ta in Philo.fophia & Eloquentia literis .conbgoa- vit, quorum notitiam a yiris do&is, Langbasnio

& Hud.fonio, maximam partem colle£tam, nobis exhibet Cel Fabricius, a) fed opufeula illa, fum-

ma cum reipiibl. literariae ja cl u ra, perierunt* ete-

jaim, präster fragments quaedam apud Porphyr

B rium,

(10)

m< ; ) O- c mm

tfiuffi, b) Eufebium c), & Fabricium, d) unions-

tantum negl oipxe libellus setatem tulir: qur, edi'

;non fine lacunis & ulceribus ad nos perveneric,.

fatis tamen.ampius ert, ad excitandam ih nobis ma-

gnam AuÄoris admiradonem,, nec non< defideri-*

4«rn reliquarum tant i viri lucubrationum. Utilita-

tem ejus i ta prsedicat Mor ho frus l Quant opcre in-

q vit, p'itclariffimci illa de Suhliniitate przcepta infef-

viant ora t or i, dki vix potejl: neqite kl pr ofa no fa--

lum, fid of facro, fi quis commoåe ea applicare'

queat: üdeo ut libellus ob eximium plane itfum omni'

tus commendamlus, omniumque terendus mariibws ft. e)>

At Boila-vius paucis muka: C ef un Chef d ceuvre

$ un des plus Javans Critique de antiquité.

f) Ncmpe litevxy impuriffimorurn temporum fe--

eibus liberatx, friam ieculo- XVI. recuperäre vi¬

de ban t-ur dignitatem, atque hunG in fmem Grsé-

?ei Latinique font-es reclucfi, ut ab illis incorruptae*

"döflrinse cultus latiffime dimanaret, qiiare neque

bic vere aureolus über ufrbus humanis diu fufr--

duci atque- delite&ere potuit. Francifcus R-obor--

tellus erat primus, qui, laudabili prorfus au(ii, il-

lum e latebris, qnibus fepulcus jacuerat, in lucem

vocavic ediditque. Bärtleas A. 1554. Evulgato jarii-

libro, quafr (afta contentione, nitebantur viri, e-

ruditione praertantes,. laboreni non pcenitendurn ipf

illo eXplicando eollocare. Idcirco feeufus nom

modo ert anno fequenti, (edfepius,- novis an im-"

adverfionibus notisque locupletifrimis au&us,*

juitidior femper & emendatior prodiic,, utque ni plii- Bus

(11)

y*> x

rlbus prodefle pofiet, converfus in lingvam La-

jtinam & Gallicam. g) Ex hoc, inquam, libro*

tanquam ex area , pnecepta qusedam in äkitudine

dicendi depromere lubet.

a) Bibi. Gr. L. 4, c. 31.$. b) de vita Plotini- c)

L. 15. d) L. c'fe. cit. /2. Tom. I. L. 6. c. /. 6. /) laPreface du Braité du fuhlime. g) Vid.Iabr. B1I1L

Gr. 1. 4. c. 3/. >

5. v.

Exiflimarunt multi Lon gin i iilud eße3:

-

qnod Tarfenfts ille Rhetör, Hermogenes, in li-

bro, quem de arte Rherorica, confecic, vocat

fcsy&og; tam vero diverfa ratione eandem rent tra£tari, ica expedire volaic Stephanus a Caflrobel- io, ut apud Longinum epitomam quandam do£tri-

v.x il! i us, quam fufam ae di fp er (km expofuit Her¬

mogenes, fe invenire crederet. a) Sed Tanaquib

lus Faber, folertiffimi vir ingenii, fa£ta inter magnitudinem Hermogenis & fublimitatem Lon- gini contenrione, arbkratur, ifliim de ftiio fubli-

iri loquutnm efle, hunc vero de fublimi foloi b) Qnam fententiam ut veram juéicavit Boilavius,

ita (ublime, menti Lon gin i eongruenter, vocavit illud, quod cum lepore quodam inuiitato dicitur,

illud admirabile, quod percelik animum, & ita adficit, ut commotus pereuflusque, & q na fi ex¬

tra fe pofkus, obftupefcat. c) Differt rtaque-a (li¬

fo fublimi, qui grandia femper pofluiat verbaP at

Longinus nec fimplieia, nec vulgo.tr i ta, 'repa*-

B 2 diat,

(12)

ft &X0 ) o (

dia t, /ed altitudine cogitätionurn nihil habet pri¬

ns, nihil antiquius.

Se£É J) Dicendi fioc genu< primus adumbra-

vit magis, quam ahfblvic, Qecilius Siculusj quip-c

pe qui, ftilo nirnis humili, multis praeteritis, infra;

fei dignitatem ftumi ferpfit, proinde Longinus,

vel corre&o, vel fuppleto expolicoque illiiTS- opére,.

quae prscipua fint in hac doÖÉrina in cömpendi- umredigere cönftituit. Atque adeo, quöniam urge-

ferit baud pauci, to Crpo# plane a natura' efle , dif-

quiritV utrum tillins artis prxceptionibus poflit'

il lud eomprehendi. Naturae quideni' fuas pärtes Circa tribuit, ita tarnen',- ut äd grariditatem

nori fhfficiatf illa, Ted requiratur prtidentia nem- pe & ars, quifeus', veluti fh'mülisexcitetur In

nobis naturalis illa difpöfitio,- & fi nirniurn Iuxik riety tanqüam fre no coerceatur, in gyrumque' eompellatur; Prius vero', quam ad pfopofitum de-

veniäc", eä fubmovet, qua» granditati Viderentur i-

nimica ? ut inanis tiimor, Galit vöCanienfiure\vci

quem delabi hoc facilius eft, quö diligentrus na¬

tura omnes granditatem fectamurf fuerite, feu fri- gidumdhetidi genuf\ quod nimia & puérili concin-

ilatis cupiditäte frigefcit; & Ttafé)/§v£Tt$, cum

plus jufto cöricitatur oratio,- inani Sc intempeftiva

adfeÖuuin 5 ubi illis opus nod eff, ufurpatione, Quae vitiä exnovieatis,- in exprimendis ariimi cötf- ceptibus, ftudio ortay tum demiim fugere poftu-

fiius, cum vene fublimitatis pUfairi & fimplicenf

Mubté comgäraverimirö notiriam* Eam itaque

(13)

-

) O C && t#

©peram nä vät", ut döceaf,» riori éfle magritirif, cu*

- jtis contemtus mägrium quid fepütefür;: neé qtiod

eo ipfö, qriöd dicituf, rion fimüt äd clévätioriem

möveat anirmimfcd relinquaci illäm verö pra>

clarani effe gfanditafem, quaé pér omriia orftnibus

placeac, tiec riori q'uae fubinde cogitäridaocciifrac,

& indelebilt hrmaque féiieafur memoria. His rtav utviarn ad faftigium quaedtum e^péditiotem' & ma¬

gis munitam fedderef, prae m iffis,q üinq rie fubl imi ta ti '§

fontes aperit Äu£lor. Primus éft felix fententia-

rum ut er t eis ampUtuåp; älter vehement ahi-

mös Conti täriS, qüi enthitfiaflicus dicitur, äJJeBjis / qüi majori ex parte farit naturales :• reliquöé äu-

tcrri: conrtituunttäonea hgUrairum,• tum iri féftfefttiisy

tum iri verbiß, Cénfortmäti6\ pfecftätifj in deleÖil

verbörum $ & in ipfä ditliörie fäÖfcä* élécMioj St frzilaräi iri dignitate St fufelfmlcacd pöfita,< tothpo- fit i o: atque hi artis omniriö fünf.

Seä. 7.) SenteniiAmM aliituiö, qtiäe primö erat poiita ioco, & it v^ét capuc ed,« licet inftäfca«

fur magis, qüäril paretur, interim tarnen ädfuéfäci-

endäfunt ingeniä gerierofis Cogkätröriibus ädgraridia,

nihil , quod humile & abjectum eft, cogiearido.

jjuarenori riifiiri efäti fpifitui hominis Cädufttgran-»-

dia, quf verö hiimiliä & pafväfäpiurif, nihil ädmira-

fiorie dignum edunt. Häric in fententiis präfiäntiam

©onfeÖatus eft Horiierus, Jliadem fcrifeen^ riori ve- fo Ödyfleärn cum coriciririäref, riärti ingen ii St ädfe>

älrnm illcöigor jam feriefceritem reliquefat. Sielow cföfctHeöenefeofr, öfamajertäterii iri fimpfieitäte* doft*

B I fpfc

W

(14)

)« c *

^pfetuis efl: Dixit Deus ,fiat lux cf fall a efl:fiatterrt

& fatta efl. Ubi modo vere fublim», & Dei Nu-

,rnine digniflimoloqtfitur Mofes; unde'ob majefta*

;tem nocionnm , mentis &fenfus? abLongino, paga-

110 licet, nonfolum commendatur,fed etiamin com-

parätione ipftus, cum Homero fa£fta, ita celebra-

tur: jäv.ty) xul o tm üspuosstyg, sx o ru%uv

ftVYjg, £7t£>M TYjV TS Sg(s XZTCc TYjvrf&.aV syvU- gicré, xa^étfqvsv eySvg év irj iigßoXf y*äfzg wv vo

'ii?? sv o Ssog, ygygcrSi) (pen;, xa) gyéve ro. ysfa&M yij, xxt

ßybßTo d) Secundum locimi, ubi réc t:c&y}tU& de-

hderantixr, tenerrt virtutes quredam , fublimitatis

mon exiguam vim habentes; quales func, cun*

propofitiones, ex primariis & fummis fubje&as

niaterix cireumflantiis deJefras, apta conjunftione

tan quam in un um Corpus redigimus-: Ted difpiei-

iCndum, ne quid ficirlneum aut indecoxum oratrioni inferatur, quo labefa&atur mukum & .corrumpi-

tur. Deinde amplificam, quam dicit exquifttam

,eorum .omnium, qux perfonis ac negotiis conjun-

fuot & attnbuta, .coileQaonem, inftitutse orationi,

diutius inbaerendo, vjm & rpbur conciliantem; ad-

coque drffert cum ab argumento, jtum a fublimi«

täte, quqniam iftud quajftioni probandi adhibetur,

illa in Lina fepius eft lententia,at amplificatioin len-

sfcentiarum eoäcervatiöne confiftit, & a fublimkate

nunquam eft le parata, nifi in miférationibus ßc exte-

«niatipnrhus. Porr o 'huc Beiert prxflantifftmprum quo- ftmqtt# auttorum imitationem, non ignavam, Ted cum

^midadone j-unäam, xpx efficir, ut, qui, Iba natura;

^ " Phcc.-

(15)

Ehocbeo ifto nön agun&ur Furore , aliorüm rhagni^

fciidine compidfi, concitentur et rapiatitür, tanquarfr tripodi admota Pythia, oraculum confulentibus re«

fponfä datura. Quo in liegotiö fublfttiitatis ftudiqV

Fus obfervet, quomcdo idem, ii forte coritingntV

grande cffeciflet Homerus & aliiiilimo, illi'jpfi^

tanquafn arbltrr & cenfores eortim,. quä?dicirnos&-

fcribimus, fingendi. Qirarta denique^ qua?rriliplitu-*

dinem eiicic, virtüs zitphamaßa^ qnando, commö-

rione quadam vehementiori, eärtim rerurh, qu£:

dicuntur, imagines cerrtere videmür, atqüe äuditö--

ribus ob oculos ponimus. Vel pcética eft, vel era.-

teruiy iJlius Fnis,; ut aniniös", eciarft pr#te? fident,

in ftupore defigat, baec vero illuftfatiönern rei 8zc*

Videntiam gignit; at, fi argumentationibus iffirriixta (it,

fion fleftit modo 8z aUicit, fed fubigit etiam düditoreni.

oj Épift. ad"G'ab f. de Petra. byCfr. fiuoemens de.f

fircans par M. Baillet Tom. /. p. 24$. c) La pre face'

du Tratte du Sublime.• elf Cfr. Cüiiffuti Élocfji» Sac* c5

ifr&f. p. iq6>.

.> VL, .... . .

Seft. 14,) Haften 11s primürn fublirriieatis fori--

tferti, 8z alia quadam CipqÄo'7rdiu- inveftigavit Auftoi>

jarn, pfötermiflb altcro,- quoniam de adfeftibus Fe'

deineeps & alibi Fcriptururn piririlidt Fect, £. 8z dl-r

tima, ad figur af fit trandtus, quibiis tertius erat

adfignatus locus. Scimiis tamerl illarn doftririam'

ab Auftore non plane reliftameffe, quoiliam coni- pluribus in locis , prxfertim in Fguris, qua? & cU-

ent animi. motus Sc Iiis riiulcum c-ommendantnf,,

(16)

tå ) 9 c

plurfl ejus tradidit capita. Figurarum & grandita*

eis cpnjunftip eft necgflaria, iibi invicero enim gr¬

ina porrigunt; fed multum refcrc, quo modo quo«

que locp iis utamurj fl coram fliperioribus, påven-

dum, ne infidiarum & paralogismi fufpicipncm injiciant ; fl latcant, optima eft oratio# Huc per- linet efxofh qui Apoßrpphe audit, (i, exernpk) De*

mofthenis, modo & tempore, quo par eft, adhi- beatur, temere eiiirn & quomodocunque jurarc,

r»on e(i magnura eenfendum. Jnterrogationibus Sc.

refpofißonibus mulcp vehement!or Sc concitatior redd.itur oratio, quam fl flmpliciter flu a t. Sed

ron tantum florfum pofitx figurx, fed, fa&a ve«

Jut focietate, jnter fe per mixt#, maximam fvaden-

di yim Sc virtotem habe ri t : ut Jnapbpris fl jun-

gantur Afyndeta, non a ii a ratione, quam qui ver- berat, flum alia aliis addjt, .animos jadflcit prator.

Quantum ad commovendos animos valeant Hy perr

lata, qu# in ver bor um Sc flententiarum, qua con- feciniopem, mutato Sc turbato ordine eonflftune,

dici vix potefi:, jnprjmis ubi fcienter coJlocantui;,

usque adeo, ut natura Sc ars eonfcntiant. In me- tum enjm vejuti conjicitur auditor, ^um quae dicere quis cceperat, flifpendic, alia aliis adtexens, tandem

vero, praeter ,exfpe£tatioqern, opportune ad rem jnque viam rediturus. Nee alia e(t ratio mutatipnum jiumeri, temporum , perfonarym & generum, quae elo-

outionem multum variant excitantque# Cavebimus

tamen pirea mutationen! numer i, ne, ubi jubje&a materja gmplificacionis auc mulcitudiuis Sc adfe&u-

um

(17)

) o < 14

I Bm capax fron Ht, tinDinsatmla '&crepitacula adpen- damus, -quod nimisSophifticum efb Prseterea, ut

efficacius exponuntur, qua: induxeris, tan quam quse

jamfierent; fic quoque .perfmérum eommutaéio, cum oratio vekit ad fingulos convertitur, vel cumOra-

itor ipfe repente illius, de quo verbafack,fübit loetim,

commotiorem, attenciorem & cura plenum facit au-

ditorem. Agmendaudit Periphrafi^ quam nonin-

fiatam oportet efle, fed fvaviter & propria locutione

temperatami mukurp quoque-refert, opportune ilJam ufurpa(Ie,nam, ii modum exeedat, habet iatuum quid, langvens & ridicukim.

f- VII

Seft, 27.) Ad quartum, duce Aoöore, vipqyo-

pttQ fontem pedern promovemus, qui prxßms efie- iocutio, fen genus dicendi exquifitum« conftans duabns partibus, verborum dekllu & Trapis. Quantum gran¬

di um verborum dekftus Oratoribus, fiimmum di¬

cendi genus £e£hncibus, magnicudinis, pulcbritudinis

år roboris conciiiec, nemo artis peritus neiciti ubi- sqne tamen ornamentis iliis locus non eft, minutis-

fima enim quaeque magnis verbis exprimere, per- inde eft, ac (i quis tragicam pra:grandern perfonani

puero adcommodaret: fftnplicitas itaque ipfoornatu

mukoevidentior ineerdum eftj 8z pluris facienda.

Metapborts nonduabus tribusque in eadetn periodo,

fed pluribus, praeunteDemoflhene, locus concedi- tur,ubinempe adfefbus,torrenris inftar, aguntur. In.

iocorum defcriptione,f requentibus translackmibus ni¬

hil eMgnificantius, Sed ne pecees, tanquam lineas

j£raaülimdo,jultofrequentiorgm illarum uhun pari-

G ter

(18)

©*2> ) ° C &&

ter, ac immoderatas illas & duriores difTvadet, quo no¬

mine Platonem ita reprehendit Cxcilius, ut ei Lyfi-

am praeferre haud dubitaverit. Quod hoc modo

refutatLonginus, ut demondret, magnitudinem non- nunquam errantem, mediocritati citra fublimitatem,

licet errati immunis fit, prsedareyadcurataenim medio-

critas vixdnepericulohumilitatis efle poted, &

necefle fere ed aliquid negligi in excellenti magni- tudine, quod tarnen, vel una fublimitatis virtute, com«

penfatur. Quod fi ita non effet, fequeretur, Hype-

ridem Demofthene, quo nihil habet diferta Graecia majus, efle fuperiorem. Cum itaque virtutes nori

cx numero, fed ex praeflantia earum asdimandse flnt,

Homero, Demodheni & Platoni vi&oriae pramia lem¬

per delata funt,nunquam auferendareorum enim nx- vi, quibus qvidem non vacant, ne minimam qui-

dem conficiunt partem eorum, in quibus rem pry¬

dare geflerunt luam. Metaphoris, ut redeamus,vi-

cinae funt V arabola & Icones, nec non Hyperbata, in

quibus probe fciendum, quousque progredi lfceat;

iiimioenim amplificandi dudio elatae vim perdunt.

Etjam hic notari meretur, optimas effe, quas, a magna

inprimis animi commotione profeto, occultentur-

f. VIII-

Se&. 34). Supered jam ultima tra&atio-

nis pars, qua, quantum ad fublimitatem confe-

rat momenti apta orationis compo/itio, indicatur.

'Ut, in muflcorum inftrumentis, fonorum mutuus

Inter fe concentus & asquabilismixturaadmirabilem

voluptatem adfert; flc orationis harmonia, a variis

yerborunn fententiarum & reruro formis inftru- CL~

(19)

° (

öa, non folum ad dele&ationem & perfvafienenb

fed ad animi etjam motum effieax erit: nec

minus neceflaria judicatur membrorum , quam verborum concinna compofitio, quae, ami-

ciffimo quodam vinculo conjun&a, periodo judam

addunt magnitudinem. Sed fruftra haec obtine- bis, nid abdineas a numerofra&o & concicato,

nimia etjam modulata oratione, quae auditoribus

non tam fententfe, quam numeri, voluptatem im- pertit. Ut fuccinfta brevitas dirigit intelle&um;

(ic abruptum & concifum dicendi genus obfcuri-

tatem ipd parit. Maxime etjam dedecorant dicen¬

di hoc genus verba exilia, & infra dignitatem ma¬

terias abje&a, ad qua*, non nid fumma adigente

neceflitate, defcendere fas ed.

-S IX-

Hasc funt paucailla, quse, proradone indituti^de-

cerpere conftitui,quorumuberiorem qui dedderac expoddoncm,adeat, rogamus,ipfum fontem, ex quo, adfatietatem usque,haurire lieebit. Nec dubito,quin probetur cuiqne Longini ida opera praeclaridima,

quam tanti fecerunt veteris aeque, acrecentioris,sevi do&i. Quare, praedantiae illius probe gnarus, Joan.

Gvilielm. Bergerus illum potiflimum ducem & arbi-

trum delegit in commentario illo, cedro fane digno,

denaturali pulchritudine orationis, ad excelfam Lon¬

gini difciplinam, illudri continentique C. Jul. Caefa-

ris exemplo, edit. Lipf. A. 1720. Heic, inquam, i-

ta familiariter ufus ed Longino, ut ab ejus condliis nunqnam receflerit; quin potius,quicquid ad oratio¬

nis corpus perfieiendum & expoliendum fpe&arec,

(20)

«o <sst> ) o C SS®

lita praccepdonibus contmeri v.ere judicaverit. Sed ut

,

dicendi virtutes, jörseeunte Longinoviedulus explanavit Jiic., ficvitiaj quo:, in fublimioratione,caiite vitaadafunt,

«ödem tioélore, exurellit Samuel Werenfelfius. a) Interim stamen3ii quis alius, Cel. Heineccius nimis a-crem agifi eenforem, quiLonginum, cum multis aliis, de dicendi

formis & chara&eribus ita differuiffe dicif, ut, quid fibl

v el it, fere nefciamus, quam fenterrtiam in fr a paulo mutaffe

vi(tetur £). Eråm verc^firnitius velimus judicare,ut, quae JKhetores prsecipiunf, curkla cegre quisquam ad praxin

deducere poterit.5 iic reperies eorum yix ullum, qui omniaita exhaufit, nihil ut Ulis addidebeat.

sä) DiQ- de Meteor is Or ät. b) Fundflili part,. /. c.2 17 >43*

TANT U.M.

'

"

å MONSIEUR

T es fo'ins 8z les peines, que VousVousdonnez

tous Ics jours, po ur rri* inftruire dans tout ce

qui m eft avantageux, m" om fak fouhaiter long

tems de pouvoir Vous temoigner plus ouver-

stement la tendre amitié & PafFe£Hon,que je vous porte. Mön defir va etre accompli, lorsque Vous

donnez au jour cette belle diflertation. Mais 1*

exeez de joye, qui tn' empörte å cette occafion,

«eft fingrand, que je ne faurois m' exprimer di-

jgaement; & ne me permet, que de Vous en feii-

eker., & de vous fouhaiter de tout mon cceur, que

perfonne ne Vous enviera P honneur, que m dri¬

tte votre vertu & votre crudition* Au refte, Mon¬

sieur, aftiirez Vous, que, ii je pouvois jamais

Vous muntrer en elf et, combien je Vous dois, Vous avoeeriez, que perfonne eft avcc plus de plaillr,

que je üiis,

MONSIEUR ;

Votre tres obt'iJJflntfervsteuT

k

PIERRE HAGIORN,

References

Related documents

ciat atque producat, quod eft calidiffimum, fuis tarnen in-. co mm od i s prorfus non eft de- ftitutum; cum

Pro obecné konstrukce je k dispozici příkaz \logo , jenž vysází aktuální logo – tedy logo uni- verzity nebo její části v jazykové verzi podle voleb balíku tul.. Pokud

Práce je zpracována s přehledem, systematicky, soudím, že mtůe i sloužit jako prezentační materiál k problematice (ve jmenovaném podniku) i jako základ pro

– Na nástěnce u vstupu do knihovny můžete během celého měsíce dát hlas jednomu či více ze svérázných citátů spisovatele Bohumila Hrabala. K výběru máte z

Můžete využít databáze Web of Science a  zaměřit se na její nové pěkné ikonky hot  papers a  highly cited papers .  Jako hot papers jsou označené ty články, které

Pokud znáte DOI nějakého článku, stačí ho napsat do hledání na webu http://dx.doi.org a ten vás přesměruje na stránku nebo do knihovnické databáze, kde si můžete

U nás si budete moci zavzpomínat na dětský kurz angličtiny, dobře se nasnídat (máte rádi chleba ve vajíčku?), zamyslet se nad filmovými hláškami, zkusit

Postup při půjčování je velmi jednoduchý - přiložit průkazku, zadat na dotykové obrazovce PIN, přiložit knihu a odejít. Postup při vracení je dokonce