a
SK A. 1.
:
'M
DIS£ERTATiO GRADUALIS
P Q L Y P U M AULICUM
repras(entans, qjj am
ConfenfuAmpliflîmi Colleg.
Philofopbu
in
Regia Academia Upfalenfi
PRESIDE
FIRO Çeleberrimo
Amflisßmo^
dn. hemmingo
forelio
Poe£ Profeff Ordin.
EtColleg.
Philofoph.h.
t. Decano fpe&ab:Publicofubmittit examlni
JOANNES 3^©
Jemtius V. D,M.
InAudit* Gufldv. Majoria. d. xxi. Mari*
Anm MDCCVIII.J
horis antemeridiem cenfvetisj
UPSALIS,perJ. ITWerner# Reg.Typ.
Reverendisßmo in Chrißo
PATRI ac
DOMINO,
Dn georgio
WALLIN,
S. Theol Dodtori Gele-
bernmö,
inclutas Diœcefeosper
Norlandiajrt
Occidentalem Su¬perintendent! Eminentiffimo,Con-
fiftorii Hernof. Praefidi Graviflimo, Gymnafiique Regii & Schölarum-»
per eandem Dicöeeün Ephoro
Adcuratiflimo ,
Mxcenati ac Patrono
Magnd-.
Pl. Reverendo
Clarißlmoque
VIRO,Mag.CLAUDIO
Eccleiiarum Brunfloënfium Paftori meritidimovigilantidimoque, Benefa-
élarifuooptimo, œternumfufpiciendo.
Exiguas
hafce, de Polypo Aulico, lineorenti caiamo duAas, cumJpe
certijji
tum & vbto
urdentijjimo
ad DEum petua atqtieflor ente,fubmifje
acreveVIRO
Amplisfimo Dn. ELLE SALIN,
Canccllarix
Regia? Aétuano
follertifïimo, Promotori exöptatis- firao, omnihonoris cultu per-
petim profequendo.
PL Reverendo
Clariflhnoque
VIRO,Mag. PETRO B0Z£0,
Pailoriin@unttdaudatifßmo,Faü-
tori plürimumhonorando.
las, ob nimiam
temporis anguftiam
cur-ma ampltoris favoris ér benivolentia , Opt. Max.proIllorum
incolumitatepor¬
tenterdedicat &
oj}ert
humiiümusdiensScobfervantiflimuscultor
J. SSremminfl.
Reverende atque
Dotfißme
Dn. OLAE
^€$^3^©/
InUnöeréöfcr V.D. M. fideliffime, Amantiffime Parens.
Ç\Uuan exoptatiffima mihi nunc iüuxerit
diesy commodaq3 fiefie ohtu1erit bccaßo, pradicandituum in me affeBum patemum, hominemmeeffe ohlivifcerer^fimeamobfi'er-
vantiam,mtum in Te amorcm declararcy
publireqj teflariintermitterem. Adhoctan-
to magis'me cbftriBum effe fentioy quanto
majores Tu<cde meßnt cur<efiollicitudines-
que. fifißuumque bénéficia Tua, quibus ab
incunabulis me ampiexus es, t antafint, ut
ea enumerando omnino impar fint, pio illa
involvam filentio-) humiüime rogansyutle- videnfie hoc munufculumyquodarBis admo-
dum temporis limitibus circumficriptus-, fi-
lius Tuusy ceu religiofia obligdtionispignusy
ater vaque in Te pietatis depofitum certiffi-
mumofferty benigne accipias. fipuodreli-
quum efiy fiupremum Numencalidiffihnis ob- teflorfufiiriis, velit venerandam Tuamfie-
neBamy multis annis laboribusquequaffa-
tam■)gratia fiua fiufientare atquefu/circj»'
ItA vovetfemperque vovebit Tibi
Tuus obfcquentiffimus filiits
J.
Hemming»
CAPUT PRIUS.
Thef.
Uanti vitae
integri-
tas,
ejusep
vericul-toresab hominibu?
ingenuis femperha-
biti fint, cuivis, ve- terum Philofopho-
rnm (cripta
evolventi, luce meri-
diana clarius patet. Hane enirrL, I virtutemin omnibus negotiis cole-
re, nec aliud recondere intus,
aliud
exterius fimulare» ere&i efie ani- mi, uno veluti ore affirmarunt-».
Hanc, inquam, tanti
asftimarunt,
ut nihil quidquam ageretur,
quoc}
huic repugnare putarent.
Proinde
non fine cauflk, übm, rem omni-
Ä um
um juftifiîmam, ducemque ad o-
mnia bona , appellare haud dubita-
verunt. Hinc quoquefadlum, ut,
cum calliditas nomines, religione
ac fide carentes, deprefferit; fin-
ceritas quemvis fui seftimatorem
ita in illuftri pofuerit, inque ranto collocarit dignitatis gradu , ut ve- iuti pretiofiflimo monili, optimis gemrnis margaritisque diftin&o ,
exornäti viderentur. Infuperabi-
lem heröa Achillem hujus fvavita-
te ac dulcedine ita captum fuilTe-»,
jnemoratHomerus, ut non aliter
ac mortem odio häbueritillum, qui aliud ore prolatum, aliud in pe&o-
re reconditum haberet. Romanam intuentibus Rempublicam, liquido
conftabit, è tam exiguis initiis,ad
tantum dignitatis faftigium, nulla
alia de caufTa,fuiiïe eve&am, quam fide, vitseque integrifate. tefte Gell,
lib. 20. c. i. Et hodiernoquoque»*
die mortalibus nihil magis prodef- fe, quivis aequus virtutis hujus se- ftima-
ftimator facile affirmabit. Verum
enimvero, ficut cetera artes bona?
vitiis hominum profcribuntur in__, exilium, fic 6c huic virtuti accidit.
Longiflimereceflitres
tamhonefta
6c amabilis, generique
humano fa-
lutaris atque neceflaria, locumque ejus pafîim occupavit
vultus
com- pofitus, fermo fiftus, 6cquicquid
probitatis imagine
fraudes doloscg
îollerter poteft obtegere. Non e-quidem difîitemur, quin hoc pras- fertim tempore
admodum vulgare
fit nomen amici , fidelem vero 6c candidum fi quaefiveris virum, vix
facilius ejus tibi copia erit, quartL.
Diogeni , qui
adhibitâ interdiu
lucernâ ,
qua?rendo homines, fru-
ftra multum
irnpenderat temporis»
Socrates cumpiarvam
fibi œdificaf-
fet domum , intèrrogatus
de ar<fta
ejus ftru&urâ,ref|)ondiiïe fertur, fe
nihil magis votis optare, quam uù
veris eam impleret amicis.
Votum
profe<ftö virofapientiflimo,
ut eumÀ 2 vocat
4
vocat Cicero, non indignum. At
mortuus nunc eft
Epaminondas,
exceiïit etiam e vita Atticus : fu-
perefle vero multos Polypös
&adu-
latores, nulli dübitamus. De hifce
vehementer fuo tempore queftus
eftPlutarchus in pereleganti
fuoo-
perede difcrimineAdulat.&Amici.
Qui non affentantur, inquit,
verbis,
fedrépugnant utilitatis gratta, eos a-
verfantur; blandientes autem >
malos
hommes, & illiberales, atque
impoflo-
res, non intra fores duntaxat &
do-
mum, fed & ajfeâus resque arcanas admutunt. Haud diffimilemja&a-
vit querimoniam alius quispiam_>
hifce verfibus leoninis feu ajquivo- cis, ut eos quidam appellant:
Heu cYucior corde quia fraus jam re¬
gnatin orbe■>
Jam fraterfratrem?jamfallit f.lia ma- trem,
Jamfacius focium, jam fallitamieus a- mieum.
Tbef.
5
Thej, IL
HIfce
ufubreviter
receptum,praemiflis,
& amultis morem du-
dum
adprobatum,
paucapnelibare
de natura & origine vocum, tanto magishoc in negotio
necefie duci-
mus fequendum , quanto
obfcurior
diflertationis titulus Le&ori candi-
do occurrere poffit:
Proinde quid
nominePolypivelimus
denotatum,
in ipfo limine
indicafle haud pige¬
bit. Scilicet nos non heic ufurpa-
re voeem hane in propria &
genui¬
na fua vi & fignificacione, qua
dé¬
notât pifeem à
multitudine pedum
fie diéïum, quique fuam
debet ori-
ginem Graeco itoxijttxg,
quod
a -ko- ïùq multus, & nisç pes.Ab hujus
verö
pifcîs
naturametaphora
trans¬lata eft ad homines verfipelles,ver- futosjfalfos, fraudulentos,
impofto-
res & adulatores, quos heic
Polypi
nomine infigniri
haud
ineptejudi-
camus. Quippe,
quemadmodum
Polvpuspiieis cuicunque
adhaeferit
B 3
top.
6
faxo, protinus illias
fabit colorem,
de quo Megarenfis Theogiïis in E- legis ita fcripfit:
TlcÀwrz opyyjv l'cry8
ftoM/iïîdk&y
oç To]i 779Tpp ' Tfj Tçoo"o[xi'A7](ry) toÏoçiMv
éCpctvY).Plieatilisment emhabepolypi: eutcunque faxo
îs adhœferit , talem fe colore tâ afrettu
monftrat.
Athen.Deinof. lib.7. c. xix.
Vel ut Ovid. fragm. Halieut. v.
30.& feqq.
- feopulis crinalicorporefegnis Polypusloaret, tôhueeludit rctiafraude,
Et fub legelocifumitmutatfccolorent; Semper eifimilû, qvem contigit.
Ita & Polypus homo verfipellis &
adulator, ad voluptatemajudientiö,
velrba (ententiasque facile mutat ,
&ad ufusneceflitudinesque fingulas
occurrentes fefe accommodât, nec eandem femper perfonam fuftinet,
fed aliam aliamque
facile
induit, &fieviùuperata vita; ratione,
fallendi
gratia eos,
quibuscum
vitamagit,
7
polypum femper imitatur.
In hane
rem Athen,loc.fup. cit,ex
Clearch.
lib. 2. Prov. hos attulit verfus:
YloXv7roooç {toi TSKvovsywv jion Ay- (plXox Y)ÇUÇ
TcfUtm
ètyaçyôÇw
måv ml
oriyov ÏKYjCa.Polypi,mifilt, Amphiloche beros, mett-
tem habe-)
Et adquorumgentem veneris) teils ac¬
commoda.
Aulici ver o vocabulumadhibuimus, oftenfuri, multorum principum au¬
las hoc teterrimo vitioelfe infe&as;
quamvis non diffitendum fit, & ut
in fequentibus erimus
probaturi,
privatas etiam perfonas ab hac ea-
dempefteneutiquam effe
immunes.TheJ. Ill
REmotis obiter
ces differtationiiis,
préfixasquas circa
impe*vo-
dimento nobis elfe exiftimabamus, omnium primo, antequam
ulterius
gradum promoveamus,
feiendü eil, polypös
non uniusejusdemeß e^e.
gene?
fr
generis. Alii enim a civilis hifto-
riae fcriptoribusnuncupanturAper- ti, alii Occulti. Aperfi funt Para-
fiti illi & fcurra? aulici, qui ridiculis
di&eriis alienum captant cibumu.
Hos A.thenacus lib. 6. c. 6. 8.9. ad
vivum fere depingit, ubi Alexis
mentionem facit parafiti,perconta- tori hasc refpondentis :
Cceno cum volentibus^ advocentUli modoX
Cocn» cum nuptia celebrantur, etidmCi
nuüus me vocet.
Tum verofeftivus fum, acplurimum
Txcito rifum, convivatorem in os laude \ Convivarumßquis mihicontradic/tt7
lüum ince(fo conviciis> illi oppedo: Heinde cibopotuque multo dißentus,
Abeo :
Viles 5c abje&i hi funt homuncio-
nes, qui animo funt vafro & aftu-
to, nulla pietate in Deum, nulla fi-
de in principem, nulloque candorer
inpatriam;fedtaies, quiomnemho-
neftatem bonosquemores corrum-
pufit,praefentes importunis geftibus
&verbisexcipiunc, abfentes convi-m • _
CllS
cîis profcindunt &
ludibriis
expo-mint: terra? filii, ut Cochlea?,a?que fegnes tardique ad ea, qua? re<tta_»
&honettafunt,capeflenda; & quo- cunque exloco
pederti
extulerinr,in eo nulia tion relinquunt turpitu-
dinis veftigia. Haec eorum fcele-
lerata vica, quandoquidem, uti di-
ximus modo, nonpöteft non
effe in
Deum impia, finceris omnibus o- diofifiima & molefta, teneriorisque
äetatis hominibus in imitationem_»
pronis periculofiffima ,
ab
omni¬bus finceris non mododefpicatuihi
habendi, Ted & ne cuiquam fcan-
dalo fint, gravibus maétandipœnis.
Alterius generisfunt Polypi
Ùccuh
ti, quiverbis fuis compofitis, nilni-
fi pietatem, amicitiam, fävorem,&
bona quaevis pra? fe ferunt, ut faci-
lius incautos decipiant,
deceptoscp,
quo velint, trahant. Quos in fe- quentibus , tenui tarnen penicilio
eriimis delineaturi.
Tbef.
fo
Thef ÎV.
QUernadmodum
um Vitium eft ferri, teredoli-a?rugo propri¬
giii, muçor panis, acor vini; ita_.
polypös & aaulatores efte peftem_»
aulis, eosdemquefcepenumero pri-
mum ibi occupare locum, inque_»
coniilia admitti, confentientibus fa- pientum vocibus,[dudumeftfirma¬
tum. Atque fic
Quifidus nullu, affabilis omnibtis omnes
Decipit, hune primofufcipit aula loco.
Vix fide
digniora
auribus hauries.Tales enim multorum principum
mores funt, utvera parum aequis
auribus accipiant, fed aftentationi-
bus & verborülenociniis fedemul- ceri patiantur, Atq;
ibi
valetillud
Lucani lib. 8* v.494.
- exeataula
Qui volet ejje pins,virtus&fummapotefias
Non coe'unt.
I Thef, V,:
PAucis
piverfarific
maximeoftenfo loco*
gaudeant,pro-ubiPoly-
ximum
II
ximumerit, ut moresvocescjj,qui-
bus principumgratiam
favoremc#
aucupari
ftudeant
,obiter
tanga-mus. Habemus hoc in negotiono-
bis confentientes,
quotquothacfu-
per re confuluimus
fcriptores, in-
terque eos eruditionis
principerna
Senecam: unum eorumeiTe ftudi-
um , unam contentionem , quis
blandiflime fallat. Quod fceleftis-
fimum eorum propofitum, ut ma¬
gisipfisexvotis
cedat, dies no&es-
que in principum
auresfi&è fimu-
lateque infufurrant, eosqueproli-
xis exornant laudibus. Fallor, ni- fi fit iis illefcopusrprincipi in
omni¬
bus afientari, oculos mentemque_»
habereintentos ad nutumejus, cui adulantur, ad voluntatem loqui o- mnia, nihil ad veritatem, ut fum-
mum apud principem queant
obti-
nere locum, exiftimantes Polypi
formas neceiïarias effe omnibus,ex initiispra?cipue exiguis
altum fafti-
gium afcendere , infignesque
ali-
quas
quas
progreflïones
facere cupien-tibus. Magna etiam & atrocia fce-
lera laüdare, omnibus promifcue-»
aiïentari, hiftrionum more varias
formas induere, &adulationis gra-
tia cun&a agére, novum aucupii
inventum elfe arbitrantur. Pro- inde fi crudeliori in(iibditos animo exiftat prihceps, occafîonem faci¬
endi fubminiftrant, lignaque igni ingerunt: Sietiamnulla ferentene- cefitate, nimia fangvinis profufio-
ne gaudeat, veloxque ad arma__»
procurrat,
fortitudinem ejus
fum-mis encomiis evehunt: Si in ava-
ritiam proelivemvïderint eum, ra-
pacitatis artes excogitant ,
majo-
remque in modum commendant : Sinimis inter pocula & commeiïa-
tiones verfetur, liberalitatem ejus
lummislaudibusextollunt, hœc Po-
lyporum
verba
inculcando: Undfélicitas
eflbona
vita: facere omnia libéré,frui palrimonio. Hoc efl vive-rePhocefl,ß mrtalem elfe
meminiffe.
Sen.
Sen. Epift« 123, Veneri fi
fefe ad-
dixeric, -velarnento nequifciae Vitium
quoqueillud
tegunt.Tributagra-
vesque exa&iones
civibus
a prin¬cipe impofitas,
gravioribus illoso-
nerare, ad moremjuvenum confi-
liariorum Rehabeami, ipfi confu-
lunt. Si fiudia de artesliberales, a-,
lias necefiarias,de principe longe_>
digniflimas , de in primis infantiae
annis addifeendas , neglexerit, in-
ertiam laude profequuntur. Mufa-
rum cultores , ut commoda éva¬
dant Reipublica?
membra, necefia-
riis ftipendiis ornare ac
fublevare,
fi minus fe* benignum preeftiterit,
mox de illi in aures infufurrant, di- cendo, ftudia literarum efîe inani-
um verborum firepitum. Atque_#
fie flagitiis omnibus,
quibus
prin¬cipes deditos viderint,virtutumno?
mina imponunt, de quocuique
pla-
cet, fuain omnino fententiam ver^
tunt, quafi xotx figulorum
ad ake-
rius fenfum nutumque celerrime
con-
14
convertuntur: magisque varii funt
in moribus ac fermonibus fuis, quam Hydra verficoloribus notulis
diftin&a.
Adeoq; fibi induunt for-
mam & imaginem Echus, qua? ali-
um non reddifc fonum , quam qui
cum eo, quem excepit, conveniat.
Sic Terentianus Gnatho : Negat quis, nego; ait, ajo; poflremo impe-
ravi egometmïhi,omnïaaflentari. Te-
rent. in Eun. a&.2. fe, 2. Et ut mollibus eorum fermonibus major
habeatur fides, magisex animi fen-
tentia fluant, locumque
apudprin-
cipem mveniant commoaiorem.,,
pro aris «Sc focis, ut fert
proverbi-
um, pugnant, ne cujusdam
probi
confiiiarii Regi fiât copia, fed bo¬
norum confiliariorum denudetun..
auxilio. Et ficut ceteras fallendi
artes
optimè
callent; ita & hanc,quam à patre mendacii didicere ,
calumniis «Sc mendaciisomnes affi-
cere «Sc clanculum mordere,
quod
vituperiis obrutumeftlaudare,qua;vero
verö Iaudem merentur fumm am ,
vitiis dare. Verbo: tot funt Polypi
mores,quot Polypifunt numéro.
Iisnomma mille, millenocendi arte's\
Tbeft FL
ET licet
nullumtemporisheec homiiiüm
fpatium omit-natio ,
tat, quo non conÇinuo velüti motu
agatur, quomodo principum aures verborum lenociniis demulcere, de fubdolis fuis fimulatiscß verbis ve- ritatem infufeare queat ;
immode-
ratiflima tarnen eorum eft adulatio,.
cum reipublica? adminiftratio , ac
infignia imperii prineipi fuerint_,
commiila. Et maxinie fi tenerio- ris fuerit astatis, tan ta advolante,
frequentia,
veluti mufca? ad ollamla<fte aut melle madentem, de tam
fertile atque abundans tunc eft fe-
culum pefteillapublice exitionata:
Quam olim mufearum
eft,
cum ca- letur maxume, utloquitur Plaut. Truc. a<ft, i.fc.i.Capiunt tunc confilium ad princi-
pem
i6
pem
decipiendum,
ut vidaad
qusenatura proniorem eum
viderint_,,
fub virtutum velamine libereexer- ceat. Cujus animum utocyus fibi
faciant devinéhim, variis quidem_»
utunturrationibus, inprimis pieta-
tem impenfe colere fimulant, tri-
Idffimam ja&antes querimoniam, fe, ut utar Reinhardi verbis lib. ii,
c.v. in notis polit, ad Lipf veteri
fub imperio, vel acceptis
injuriis
vel calamitate aliqua affe&os
fuifle.
Verum fimul atque adpotentiam
funt proveââ, ait idem ille lib. in.
c.ix. ex Jofeph.lib. 6.
antiquit.Jud.
exutis fimulatis iftis moribus, &
tanquam in fcena mutato habitu ,
novaque perfona
aflTumta
inomnem audaciam & infolentiam a cdivina-rum humanarumque contemtum
prolabuntur. /Fufius hœc
adducit
Choch. thef. polit, aphorif. lib. iv.
c. in. ad quem Candidum
Le&o-
rem modeftè remittimus.
Thef.
Thef.
mM Ores
adfallendumvocesque,
principemquibus Polypus
utifö¬letyftriéHm-exhibuimus: nunc pari brevitatejquantumRegi ac Reipu- blica?.noceat,erimus diéèuri. De_»
Polypo pifce memorant naturalis
£
hiftoriae Scriptores,quod,
quemde-
mergere cupit, prius ample&atur;
ejusdem fere indolis Polypös feu adulatores elfe facile nobis perfva-
demus. Cum enirnaffentando 8c
parafitando mollibuscp verbis prin¬
cipem fuerint ampîexi, 8c ad pa- tranda omnis generis mala allexe- rint, inc£ vitiorum gurgites fecum
abripuerint,
ad irna deinde rerumu»difcrimina detrudunt. Abundant., hiitoria? exemplis oftendentibus
in quantum difcrimerç principes fmC dedu<Sti, cum Polyporum incanta-
tionibus pronas
pribuerint
aures.Darius potentiflimus Perfarum*.
Rex ftipatus ejfcempdi Polypis 8c confiliarjus, quiplus
de
privatocom-B modo
18
modo, quam
publica
regni falutCL*& trànquillitate fuerunt folliciti,
blandttixs eorum eo eft dedu&üs,
lit res ipfius è felicisfimo ftafcu de-
turbarentur. IncornparabiiiHeroi
Alexandro Magno, non aliud irri-
tamento erat, ad tantam in viros optimos exercendam qrudelitatem,
ac Hephaeftionis aliorumcß
afTenta-
tio. Confta-ntius, referenteGeorg.
Schönborn. lib. m. Pol. c. xxiv.ex Marcellin. lib. xv. ab adulatoribus
&Polypisaredotramife ingravilH-
muni fane periculum eft addu&us,
cum omni placéndiftudiovirtuterii
felicitât'em^
imperatoris Conftan-tii extollerent in ccelüm : quo ille
ftüdio blanditiarum exquifito
fub-
latüs, immunem fe deinde fore ab
omni mortalitatis incomododiden-
ter exiftimabä^t. Remcerte vidit
Curtiüs lib. vin. c. v. Adulaiionem
perpetuum
malum
Regum vöcat, quo¬rum opes
fœpius
aßentatio, quamboftis
tvertit. Idem teftatur
Diphilus
a-pud Athen, lib.v i%c.xvi. Nam
Namajjentator
milïtum duâores,
0-ptimates, amicos>
Ac denique civitates evertit,
Maleficis
verbis
brevi tempore noscum obleâaverit.
Re&iflime itaque Carolus
Quintus
dicere folebat : Adulatïonem regiam
qumdam
JcabiemeJJe&venemtm, quod
fceptrorum intimadepafcit, cum
plures
bac una, hoflis evertat. O pe- ftem humant focietatis ! & cuique
candidioris animi viro exitiabile_, malum, eoque
formidabilius, quod
non majorant tantum, fed & bono¬
rumfaspe prinçipum
aulas turpiffi-
me infeåaverit. Bias interrogatus, quod animalomniummaxime
effet
noxium , refpondiffe fertur :
înter
immkiatyramms, intermitia adulator.
Vere itaque dixit Antifthenes:
fa-
tius effe in corvos,«quam in affen-
tatöres ihcidere, quod iIii mortuos tantum, hi vero vivos videntesque depafcerentur. Pra?terea etiam
äf¬
fe ntatio folet habere jucunda prin^
B 2 cipia
20
cipiaj exitus vero
afferre amarifli-
mos.
Thef. VIII.
VIdimus hä&enus Polypum
cum vili centunculo amiéhim,fiauli-
nunc Polypum privatum fuis
de-
pinxerimus coloribus, a noftro in-
flitutohaud alienum fore putamus.
Anatomicam igiturviicerum inter¬
norum pariter ac externorum
de-
fcriptionem exhibituris, primum-»
confiderandum venit vitium illud
in corde delitefcens, Licet enim hicceperfidus
blandiffimis,
meram- que amicitiamfpirantibus, verbis
utatur, ut nihil afperi, nihil noxii
oflendant, fa&a tua nimiopere ex- tollat, aiïentatoriisgeftibus verba__»
fua exornet, incurvando incedat_>:
hoftem tarnentibi infenfiffimuma- nimo refert, mel in ore , fel in_»
corde geftat: aliud in üitulo,
aliud
in pyxide, ut in proverbio eft: a- liud habet claufum in pe&ore, a- liud promtum in lingva, magisque
vultum
21
vultum quam ingenium
bonum,ut
loquiturSalluftjn
Conj. Catil;
c.-io.Nam licet verum erga te nunc a- lere videatur nmorem, & falfa hu-
manitatisfpecie fefe infinuet, inque
omnibus tefibi facere devinäum^
ftudeat, arcana tua utexpifcetun* :
tarnen deinde data occafione in ul¬
timum rerumdifcrimen teconjicit,
transformatque hic fefe in
form
amcantharidum,quaeinrofisfefe
occul¬
tantes, venenato mortiferoq; acu-
leo incautos pungunt.
Alii rurfus
demifli ac venerabundi proximum
fuum excipiunt , lingva
lambente
ac ore blando, oculisque ad hilari-
tatem compofitis amicitiam
colere
fimulant; non diutius tarnen hcec
eorum amicitia ac finceritas firma eft, quam aliorum menfis accum- bentes, ferculis delicatioribus fe_j
fatiarepoffint, utheichabeatlocum
illud inter fymbola Pythagorae
ab
Erafmo allatum :
Fervet olla, vivit amicitia
B 3 N
At
21
Atpoftquam rem familiäre & bona aliorücomederunt, virus acerbita-
tis evomunt,lingvä fuam ferpentino
ae
peftifero
venenoinficiunt, fama
ejus, quitotbeneficiis eos cumula-vit,arroduntaeviolant,'calumnianü, vitupérantj 8c
quod didlu
horren-dum eft, hoftilia qua»que moliun-
tur,&ad mortem ufij
crudelifîïme
venantur. Elegantes prorfus attu- lit verfus in fi&os amicos Martialis Poéta lepidiflimus lib. 9. ep.15.
Hunc, qitem vina tibi-,quemmenjapa-
ravit amicum,
Effeputasfidœpeâus amicitiœ
? Aprum
amat,&
mullos,&
fumen,&1
oflrea; nonte.
Tantbeneficœnem,nofterarnicaserit.
Sunt autem hi, quos Plaut,capt.
i.fc. i. partimcanes venaticos,
partim molôflicos appellat
:Prolatisyinquit,
rebus, Parafiti
ve+natici
Sumus:
quando resredierunt, Mo*
hffici,
îca
25 Ita & Horat.iib» i. epift. xv. 28.de-
fcribit Mamium, qui
- - rebus maternu atquepatemu
Fortiterabjumtis,
urbanus cœpit baberi^
Scurra vagus, non
qui
certumprœfepe
; teneret :
Impranfus
nonqui civem dignofieret
hofley
Qnœlibet in quemvis opprobria fingert
fievus: Pernicies
tmpeßas barathrumque
maceîli.
Talem beneficiis afficere, idem
eft acenutrire angvem,
apud
neu-trum epim gratia
benevolentiam
parit.
Dernoph.. Sim.
55.Thefi IX.
IrJH cum
ejuseemodi,utidiximus,
Jtl fint calliditatis aftutiœque, ut fimpliciores &
omnia fine fuco
a- gentes opprimere invotis fois pri-
mum ponant, retiaque
fua innocu-
is tendant, ut facilius illoslaqueo conftringant, idcirco
tali
in nego- tio,quomodo quis adverfus hos fe-
B 4 fe ge-
24
fe gerere debeat, jam paiicis"eri-
mus fignificaturi. lis, qui peftife-
ro iîifeâi funt morbo, a medicis
varia adhibcri foient antidota, ut quam ocyfîim'e priftinse reftituan-
tur faluti. Soient etiamIHi, quibus
de mortifera horum pefte conftat,
Ermaque
adhuc fruunturvaletudi-- ne, a confortio eorum abftinere^, donec revalefcant. Quiqß noxam
aut damnum nöbisintulerunt, eo¬
rum confortionem diflolvere fole-
mus. Pulcerrime hunc inrriodum hac de re loquitur Adam Contzen
Iib. 6. Pol.c. i. Medicum, ß femelve-
nenummifcuit,femper averfarisvcon-
filiarium^(ttua vitia laudando, velvir-
tutesfupra verumextoUendo dehnquat,
ad fecundum CMifitium ne admittas.
Hujuscemodi fequi exempla haud
inconfultum fore , judicamus*
Multi enim Pöiyporum blandi-
tiis adeo dele&antur, ut ne horu-
\x quidem fpatium omittere que- int, quin
.ejuscemodi
verfipelliumj, con-
converfatione fruantur, mälosque
eorum dolos ac fraudes auribusac-
cipiant, cum tarnen-quotidiana ex-
perientiaabunde doceàt, plunmos
ex eorum retibus fine damnohaud facilius elabi pofie, quam ex mille laqueis cinâa fera fine libertatisfuaî fummodifpendio. Efficacifiimum îgitur pharmacum, contrablanditi-
is grafiantium peftem, aures cerâ
noxiishorum vocibus occludendas
obturandasque, & nonaliter acSi-
renum exitiofiflimos cantus fugi- endos, quisquisgenerofiorispeéto*
ris valuit fiducia fapienter exifti-
mavit. Quocirca cum Pafleratio»
nonfatis admiraripofïumus Pafiie-
num Crifpum, quiPolypis &afiçn-
tatoribus voluitapertam eiïe
janu-
am, cum tarnen omnes aditus foli- de fint intercludendi. Hos enim admifîos graviori cum difficultate
excuterepoteris: Quorumprava~»
laudantium fermo, diutius ha?ret,
<juam auditur; nec facile elf, ani-
26
modulcem fonum excutere, profe- quitur 5c
durât,
5c exintervallo
re-currit, Sen. ep. 123. Neminem i- gitur in
admirationem
rapiat ,fi ftagrantibus ftudio
ftnceritatis tx-diumfuboriaturconfortiicumejus-
modi Polypis, ne dicam,
proditori-
bus. Quapropter Diogenes iile
Cy-
nicus eximiis maâandus encomi- is, qui hos tanto
profequebatur
o- dio,utcumhominesatiquandöcon-vocaftet, dixiftetque : hem homines aåefte: omnes concurrere, quos
ba-
culo abegit, dixitque:
àvbçuiœçyàp
û Kot&âpfjiajcc: Hommes e- nim advoeavi, non purgamentai*.
vid. Georg, Schonb. Üb. 3. pol. c;
24. oderis igitur aiïèntantes, ait I-
focrates orac. 1. ad Demon, tan-
quam decipientes, utricgenimcre- diticredentes lasdunt. Optarém i- gitur, utuniverfiac fingulieorum converiationes fugerentj tantoque ardentiori ftudio fibi ab his cave-
rent, qnanto adnmicitias
ineundas
contra-
contrahendosquefiintprocli vlores,
ad familiaritates proniores , & ad
converfationem propenfiores: in .
omnibus tarnen vulpinam
induunt
pellem, eorumque amicitias exi-guum admodum tempus
difTolve-
re fölet. Non equidem
infkias
i-mus,
quin
verrrre&îque
amantesneeeiïum Habeantfaceri, hos hofti- bus effe exitiores,& proimde
majo¬
rem efFe hosfugiendi difficultatem,
quam hoftem aperfcum: attamea-j ab ipftxrumt
infidiis
nocumerrtisque magisfibi cavere debent; pr^fer-(im cum aftutiaeorumfub finceri- tatis prœtextu
profunde laùeat. Sed
cum cailidicas perfonae
omnibus fit
cognitasfamaque ejus
pertoturiL#propemodö
terrarüorbem
percre*Duerit, ideo diligentius obfequen-
dum monito Ciceronis lik i* Off.
c. 26. cavendum, ne aßentatoribus
patefaciamus
aureis , necaduiari
nos finamus. Hue etiam facitgra- Viflimi Catonis monitum:
Sermo*
2g
Sermones blmdös:,
blœfosque
cavere memento,Simplicitas veri farnaeft, fraus fiâa
loquendi.
Damnamus igitur eos, qui
talia_>
confilia afpernantur, opinanturque
licitum efTe uXwnsydfyiv itçog srspav äxdrnexx, quibus tantominuspofïu-
mus fuffragari, quanto luculentius
faniores Philofophi nos
docéantu»,
cultum amiciti« non debere efTe_»
necfi&um nec fimulatum, fed ve¬
rum & candidum. Proinde , fi
fraudibus dolisque totusfit confu-
tus Pclypus ifte, &in malitiofis ac
perverfisartibus pergat, eum tune,
uti diximus, avérfari debemus, a-
lienationemque abeo ocyus effe fa-
ciendam firmiter afïirmamus. Cave
etiam, neamicum quendamfacias,pri¬
nsquamexploravens, quomodo
ufusfit
prioribusamicis: fieraemm eumetiamergatefieritalem, qmlis & erga illos
fuit
: tarde qüidemamicusfiasfiaBustvero tentapermanere. Ifoer. Orat. i.
ad Demon»
Thefi
29
Thef. X.
DEinde
putamusmultum
iis, quiquoque ab hac Poly¬ prodefle
porumpefte immunes
eiïe
cupiunf, îiinindebitas laudesnimiumexcur-rentibus, aures non tribuant, pras- fertim nifi de perfonarum
conftet
candore. Et quilaudis funt
avidi-
ores quam par eft , viles &
abjeâi
homunciones
plérumqj
cenfentur.Verum enimvero» tametfi ha?c in-
diciäjinquitReinh.lib.iii.c.v.inPol.
Lipf. fatis funt manifefta;. fölet tar¬
men amor proprius, tam
eiTe
coe-cus, utaliquandoadulaùionem
häud
agnofcat princeps,Tedcapi fe fitiat fuis»laudibusvquœ nefcioquam fva-
<vem in fenfus exerceanttyrannide,
ut nulla tam fit enormis, quanij
principes non
credantfuis debere_*
meritis. De privatis idemefto Ju¬
dicium, Cum
experiunturPolypi
irriforia fua eneomia grata atque_*
accepta fore, ab iisdem non
facile
abftinent, fed identidem tanquam.
- aliud
3©
aliud agendolaudes imifcent,haud
aliterac venatores, quideprehen-
fâ fera non defiftunt, fed diiîinui-
latofenfu praeterituri via re&âper-
gunt, ut
ad
eam laqueo captandam,commodroripfis occafio detur. Si
itaaue laudibus fupra meritum eu- <
mulemur, in nosmetipfos defeen- damus, exploraturi quales fimus,
Sc fi quid laude dignum inveneri-
mus, demus operam , ut veram^
laudem feâando, bonis quibuscun-
•que
operibus abundemus.
Ertium antidotum, noxiam_.
Polypi peftem effugiendi, po- nimus illud, ut quisque tritum il- lud, yv&Bi vstxuTov omni tem pore_»
ofo oculos ponat, inque corde fuo
liabeat inferiptum , fummaque at- tendat diligentia, ne Philautise vi¬
rus nimis facile accendatur atque
Cerpat. Deteftabilem enim notL^
minus quam periculo expofitamefi¬
le ignorationem fui,
deque condi-
Thef. KLtione
tione humana malè rnereri, con- fentientibus Philofophorum voci-
' bus, ab antiquisretro feculis,mul-
tis eft comprobatum atque
ftabili-
tiim rationibus. Sed cum in hac mentis humana? caligine, re&ano-
' titia fui, inter lapiefttfae humana?
partes, omnium
aifficiJlima foleat
& debeat annumerari, necefle eft^
ut ab incunabulis, & a tenera fta-
tim a?tate, ad re<ftam noftri notiti-
am adducamur, per inftiturionem
& ediicationem bonam, qua
nihil
in republica fociefati.humana? pot- eft efle uriltus, & fmé qua nullus fubfeqüenda? astatis
fperandus
fuc-ceflus.
CAPUT POSTERIUS.
Thef. 1
ÏN
nesllüdfuperioribus
callidos,loquuntur,&Polypös,
aliudvafros,fentiunt,homi-
qui a-odio, uti parerat,profecuti lumus, Hïçjàmenaliquis
no'bis
auremvel-
licarc
32
licare poterit,
dicendo
: annpncer- tis, de cauffis aliud lieeat eloqui ,quam quis fentiat ? Fatemur hane qmeftionem non exiguis involvi difficultatibus, onusque longegra- vius-efTe, quam ut noftri valeantv,
commode, ferre humeri5 attamen hane rem diligentius perpenden-
tes in partes non dubitamus ire_»
illorum, qui affirmant non fimpli-
citer omni tempore & ubivis gen^
tium animi fenfa effie expromenda:
maxime cum veritatemjemperdijer-
te
eloqui,
periculofaßtfpiceritas> tefteSavedr. Symbol. 43. p. m. 330.
Quumque ßepenumero
apud
prin¬cipes veritas
nuda
& feveriué pro-pofita
odium
pariat> uti contigit_»Gharidemo, de quo Curtius lib. 3.
cap. 2. falutare
eil
inftitutum, ubiprudentes
animorum medici'fei-unt am ara veritatis abfinthiatdul-
ci mellis liquore ita temperare_» 5
ut nomines improvidi ludificentur, fed
deeepti
tarnen hon capiantur , verum33
verumpotins mentes eorum taîi fa-
t fto recreatce valefcant,utiLucretius lib. I.eruditisnon minus,quampul-
chris, verfibus canit:
- Velutipueris abfinthia tetra medentes
Çumdareconantur,primor aspocula circum
Continuant rncllis dulciflavoque liquore,
Utpuererum <etasimprovida ludificetur
Labrorum tenm, interea pcrpotet amarum
Abftnthi laticem, deceptaque noncapiatur,
Sedpotins tali faiïo récréâta valefcat.
Ecq; fapientiacumnonminori cau- tjone acprudentia conjuné}:a inapo- logo illo celebri Nathanis ad Davi- dem elucer? 2Sam. 12. V.i, 2,3,4,^
6.Quam prudenter virDEIRegem,
quem in tanto faftigio confiitutum
verbis planis & dire&is,ut meruit, reprehendere minus tutum eiïe ar-
bitrabatur, pulcherrimo verborum
circuitu eo adduxit, ut infcius, &
nihiltum minus, quam fe peti cogi-
tans, decretoriam de fe fententiam pronunciaret ? Et quid? fi vita in- iiocentis, aut par aliquid aliter fer- vari, & alter ab improbi facinoris
Ç perfe-