• No results found

forelio AULICUM

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "forelio AULICUM"

Copied!
40
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

a

SK A. 1.

:

'

M

DIS£ERTATiO GRADUALIS

P Q L Y P U M AULICUM

repras(entans, qjj am

ConfenfuAmpliflîmi Colleg.

Philofopbu

in

Regia Academia Upfalenfi

PRESIDE

FIRO Çeleberrimo

Amflisßmo^

dn. hemmingo

forelio

Poe£ Profeff Ordin.

EtColleg.

Philofoph.h.

t. Decano fpe&ab:

Publicofubmittit examlni

JOANNES 3^©

Jemtius V. D,M.

InAudit* Gufldv. Majoria. d. xxi. Mari*

Anm MDCCVIII.J

horis antemeridiem cenfvetisj

UPSALIS,perJ. ITWerner# Reg.Typ.

(2)

Reverendisßmo in Chrißo

PATRI ac

DOMINO,

Dn georgio

WALLIN,

S. Theol Dodtori Gele-

bernmö,

inclutas Diœcefeos

per

Norlandiajrt

Occidentalem Su¬

perintendent! Eminentiffimo,Con-

fiftorii Hernof. Praefidi Graviflimo, Gymnafiique Regii & Schölarum-»

per eandem Dicöeeün Ephoro

Adcuratiflimo ,

Mxcenati ac Patrono

Magnd-.

Pl. Reverendo

Clarißlmoque

VIRO,

Mag.CLAUDIO

Eccleiiarum Brunfloënfium Paftori meritidimovigilantidimoque, Benefa-

élarifuooptimo, œternumfufpiciendo.

Exiguas

hafce, de Polypo Aulico, lineo

renti caiamo duAas, cumJpe

certijji

tum & vbto

urdentijjimo

ad DEum petua atqtie

flor ente,fubmifje

acreve

(3)

VIRO

Amplisfimo Dn. ELLE SALIN,

Canccllarix

Regia? Aétuano

follertifïimo, Promotori exöptatis- firao, omnihonoris cultu per-

petim profequendo.

PL Reverendo

Clariflhnoque

VIRO,

Mag. PETRO B0Z£0,

Pailoriin@unttdaudatifßmo,Faü-

tori plürimumhonorando.

las, ob nimiam

temporis anguftiam

cur-

ma ampltoris favoris ér benivolentia , Opt. Max.proIllorum

incolumitatepor¬

tenterdedicat &

oj}ert

humiiümusdiensScobfervantiflimuscultor

J. SSremminfl.

(4)

Reverende atque

Dotfißme

Dn. OLAE

^€$^3^©/

InUnöeréöfcr V.D. M. fideliffime, Amantiffime Parens.

Ç\Uuan exoptatiffima mihi nunc iüuxerit

diesy commodaq3 fiefie ohtu1erit bccaßo, pradicandituum in me affeBum patemum, hominemmeeffe ohlivifcerer^fimeamobfi'er-

vantiam,mtum in Te amorcm declararcy

publireqj teflariintermitterem. Adhoctan-

to magis'me cbftriBum effe fentioy quanto

majores Tu<cde meßnt cur<efiollicitudines-

que. fifißuumque bénéficia Tua, quibus ab

incunabulis me ampiexus es, t antafint, ut

ea enumerando omnino impar fint, pio illa

involvam filentio-) humiüime rogansyutle- videnfie hoc munufculumyquodarBis admo-

dum temporis limitibus circumficriptus-, fi-

lius Tuusy ceu religiofia obligdtionispignusy

ater vaque in Te pietatis depofitum certiffi-

mumofferty benigne accipias. fipuodreli-

quum efiy fiupremum Numencalidiffihnis ob- teflorfufiiriis, velit venerandam Tuamfie-

neBamy multis annis laboribusquequaffa-

tam■)gratia fiua fiufientare atquefu/circj»'

ItA vovetfemperque vovebit Tibi

Tuus obfcquentiffimus filiits

J.

Hemming»

(5)

CAPUT PRIUS.

Thef.

Uanti vitae

integri-

tas,

ejusep

vericul-

toresab hominibu?

ingenuis femperha-

biti fint, cuivis, ve- terum Philofopho-

rnm (cripta

evolventi, luce meri-

diana clarius patet. Hane enirrL, I virtutemin omnibus negotiis cole-

re, nec aliud recondere intus,

aliud

exterius fimulare» ere&i efie ani- mi, uno veluti ore affirmarunt-».

Hanc, inquam, tanti

asftimarunt,

ut nihil quidquam ageretur,

quoc}

huic repugnare putarent.

Proinde

non fine cauflk, übm, rem omni-

Ä um

(6)

um juftifiîmam, ducemque ad o-

mnia bona , appellare haud dubita-

verunt. Hinc quoquefadlum, ut,

cum calliditas nomines, religione

ac fide carentes, deprefferit; fin-

ceritas quemvis fui seftimatorem

ita in illuftri pofuerit, inque ranto collocarit dignitatis gradu , ut ve- iuti pretiofiflimo monili, optimis gemrnis margaritisque diftin&o ,

exornäti viderentur. Infuperabi-

lem heröa Achillem hujus fvavita-

te ac dulcedine ita captum fuilTe-»,

jnemoratHomerus, ut non aliter

ac mortem odio häbueritillum, qui aliud ore prolatum, aliud in pe&o-

re reconditum haberet. Romanam intuentibus Rempublicam, liquido

conftabit, è tam exiguis initiis,ad

tantum dignitatis faftigium, nulla

alia de caufTa,fuiiïe eve&am, quam fide, vitseque integrifate. tefte Gell,

lib. 20. c. i. Et hodiernoquoque»*

die mortalibus nihil magis prodef- fe, quivis aequus virtutis hujus se- ftima-

(7)

ftimator facile affirmabit. Verum

enimvero, ficut cetera artes bona?

vitiis hominum profcribuntur in__, exilium, fic 6c huic virtuti accidit.

Longiflimereceflitres

tam

honefta

6c amabilis, generique

humano fa-

lutaris atque neceflaria, locumque ejus pafîim occupavit

vultus

com- pofitus, fermo fiftus, 6c

quicquid

probitatis imagine

fraudes doloscg

îollerter poteft obtegere. Non e-

quidem difîitemur, quin hoc pras- fertim tempore

admodum vulgare

fit nomen amici , fidelem vero 6c candidum fi quaefiveris virum, vix

facilius ejus tibi copia erit, quartL.

Diogeni , qui

adhibitâ interdiu

lucernâ ,

qua?rendo homines, fru-

ftra multum

irnpenderat temporis»

Socrates cumpiarvam

fibi œdificaf-

fet domum , intèrrogatus

de ar<fta

ejus ftru&urâ,

ref|)ondiiïe fertur, fe

nihil magis votis optare, quam

veris eam impleret amicis.

Votum

profe<ftö viro

fapientiflimo,

ut eum

À 2 vocat

(8)

4

vocat Cicero, non indignum. At

mortuus nunc eft

Epaminondas,

exceiïit etiam e vita Atticus : fu-

perefle vero multos Polypös

&adu-

latores, nulli dübitamus. De hifce

vehementer fuo tempore queftus

eftPlutarchus in pereleganti

fuoo-

perede difcrimineAdulat.&Amici.

Qui non affentantur, inquit,

verbis,

fedrépugnant utilitatis gratta, eos a-

verfantur; blandientes autem >

malos

hommes, & illiberales, atque

impoflo-

res, non intra fores duntaxat &

do-

mum, fed & ajfeâus resque arcanas admutunt. Haud diffimilemja&a-

vit querimoniam alius quispiam_>

hifce verfibus leoninis feu ajquivo- cis, ut eos quidam appellant:

Heu cYucior corde quia fraus jam re¬

gnatin orbe■>

Jam fraterfratrem?jamfallit f.lia ma- trem,

Jamfacius focium, jam fallitamieus a- mieum.

Tbef.

(9)

5

Thej, IL

HIfce

ufu

breviter

receptum,

praemiflis,

& a

multis morem du-

dum

adprobatum,

pauca

pnelibare

de natura & origine vocum, tanto magishoc in negotio

necefie duci-

mus fequendum , quanto

obfcurior

diflertationis titulus Le&ori candi-

do occurrere poffit:

Proinde quid

nominePolypivelimus

denotatum,

in ipfo limine

indicafle haud pige¬

bit. Scilicet nos non heic ufurpa-

re voeem hane in propria &

genui¬

na fua vi & fignificacione, qua

dé¬

notât pifeem à

multitudine pedum

fie diéïum, quique fuam

debet ori-

ginem Graeco itoxijttxg,

quod

a -ko- ïùq multus, & nisç pes.

Ab hujus

verö

pifcîs

natura

metaphora

trans¬

lata eft ad homines verfipelles,ver- futosjfalfos, fraudulentos,

impofto-

res & adulatores, quos heic

Polypi

nomine infigniri

haud

inepte

judi-

camus. Quippe,

quemadmodum

Polvpuspiieis cuicunque

adhaeferit

B 3

top.

(10)

6

faxo, protinus illias

fabit colorem,

de quo Megarenfis Theogiïis in E- legis ita fcripfit:

TlcÀwrz opyyjv l'cry8

ftoM/iïîdk&y

To]i 779Tpp ' Tfj Tçoo"o[xi'A7](ry) toÏoç

iMv

éCpctvY).

Plieatilisment emhabepolypi: eutcunque faxo

îs adhœferit , talem fe colore afrettu

monftrat.

Athen.Deinof. lib.7. c. xix.

Vel ut Ovid. fragm. Halieut. v.

30.& feqq.

- feopulis crinalicorporefegnis Polypusloaret,hueeludit rctiafraude,

Et fub legelocifumitmutatfccolorent; Semper eifimilû, qvem contigit.

Ita & Polypus homo verfipellis &

adulator, ad voluptatemajudientiö,

velrba (ententiasque facile mutat ,

&ad ufusneceflitudinesque fingulas

occurrentes fefe accommodât, nec eandem femper perfonam fuftinet,

fed aliam aliamque

facile

induit, &

fieviùuperata vita; ratione,

fallendi

gratia eos,

quibuscum

vitam

agit,

(11)

7

polypum femper imitatur.

In hane

rem Athen,loc.fup. cit,ex

Clearch.

lib. 2. Prov. hos attulit verfus:

YloXv7roooç {toi TSKvovsywv jion Ay- (plXox Y)ÇUÇ

TcfUtm

ètyaçyôÇw

m

åv ml

oriyov ÏKYjCa.

Polypi,mifilt, Amphiloche beros, mett-

tem habe-)

Et adquorumgentem veneris) teils ac¬

commoda.

Aulici ver o vocabulumadhibuimus, oftenfuri, multorum principum au¬

las hoc teterrimo vitioelfe infe&as;

quamvis non diffitendum fit, & ut

in fequentibus erimus

probaturi,

privatas etiam perfonas ab hac ea-

dempefteneutiquam effe

immunes.

TheJ. Ill

REmotis obiter

ces differtationi

iis,

préfixas

quas circa

impe*

vo-

dimento nobis elfe exiftimabamus, omnium primo, antequam

ulterius

gradum promoveamus,

feiendü eil, polypös

non unius

ejusdemeß e^e.

gene?

(12)

fr

generis. Alii enim a civilis hifto-

riae fcriptoribusnuncupanturAper- ti, alii Occulti. Aperfi funt Para-

fiti illi & fcurra? aulici, qui ridiculis

di&eriis alienum captant cibumu.

Hos A.thenacus lib. 6. c. 6. 8.9. ad

vivum fere depingit, ubi Alexis

mentionem facit parafiti,perconta- tori hasc refpondentis :

Cceno cum volentibus^ advocentUli modoX

Cocn» cum nuptia celebrantur, etidmCi

nuüus me vocet.

Tum verofeftivus fum, acplurimum

Txcito rifum, convivatorem in os laude \ Convivarumßquis mihicontradic/tt7

lüum ince(fo conviciis> illi oppedo: Heinde cibopotuque multo dißentus,

Abeo :

Viles 5c abje&i hi funt homuncio-

nes, qui animo funt vafro & aftu-

to, nulla pietate in Deum, nulla fi-

de in principem, nulloque candorer

inpatriam;fedtaies, quiomnemho-

neftatem bonosquemores corrum-

pufit,praefentes importunis geftibus

&verbisexcipiunc, abfentes convi-m • _

CllS

(13)

cîis profcindunt &

ludibriis

expo-

mint: terra? filii, ut Cochlea?,a?que fegnes tardique ad ea, qua? re<tta_»

&honettafunt,capeflenda; & quo- cunque exloco

pederti

extulerinr,

in eo nulia tion relinquunt turpitu-

dinis veftigia. Haec eorum fcele-

lerata vica, quandoquidem, uti di-

ximus modo, nonpöteft non

effe in

Deum impia, finceris omnibus o- diofifiima & molefta, teneriorisque

äetatis hominibus in imitationem_»

pronis periculofiffima ,

ab

omni¬

bus finceris non mododefpicatuihi

habendi, Ted & ne cuiquam fcan-

dalo fint, gravibus maétandipœnis.

Alterius generisfunt Polypi

Ùccuh

ti, quiverbis fuis compofitis, nilni-

fi pietatem, amicitiam, fävorem,&

bona quaevis pra? fe ferunt, ut faci-

lius incautos decipiant,

deceptoscp,

quo velint, trahant. Quos in fe- quentibus , tenui tarnen penicilio

eriimis delineaturi.

Tbef.

(14)

fo

Thef ÎV.

QUernadmodum

um Vitium eft ferri, teredoli-

a?rugo propri¬

giii, muçor panis, acor vini; ita_.

polypös & aaulatores efte peftem_»

aulis, eosdemquefcepenumero pri-

mum ibi occupare locum, inque_»

coniilia admitti, confentientibus fa- pientum vocibus,[dudumeftfirma¬

tum. Atque fic

Quifidus nullu, affabilis omnibtis omnes

Decipit, hune primofufcipit aula loco.

Vix fide

digniora

auribus hauries.

Tales enim multorum principum

mores funt, utvera parum aequis

auribus accipiant, fed aftentationi-

bus & verborülenociniis fedemul- ceri patiantur, Atq;

ibi

valet

illud

Lucani lib. 8* v.494.

- exeataula

Qui volet ejje pins,virtus&fummapotefias

Non coe'unt.

I Thef, V,:

PAucis

piverfari

fic

maxime

oftenfo loco*

gaudeant,pro-

ubiPoly-

ximum

(15)

II

ximumerit, ut moresvocescjj,qui-

bus principumgratiam

favoremc#

aucupari

ftudeant

,

obiter

tanga-

mus. Habemus hoc in negotiono-

bis confentientes,

quotquothacfu-

per re confuluimus

fcriptores, in-

terque eos eruditionis

principerna

Senecam: unum eorumeiTe ftudi-

um , unam contentionem , quis

blandiflime fallat. Quod fceleftis-

fimum eorum propofitum, ut ma¬

gisipfisexvotis

cedat, dies no&es-

que in principum

auresfi&è fimu-

lateque infufurrant, eosque

proli-

xis exornant laudibus. Fallor, ni- fi fit iis illefcopusrprincipi in

omni¬

bus afientari, oculos mentemque_»

habereintentos ad nutumejus, cui adulantur, ad voluntatem loqui o- mnia, nihil ad veritatem, ut fum-

mum apud principem queant

obti-

nere locum, exiftimantes Polypi

formas neceiïarias effe omnibus,ex initiispra?cipue exiguis

altum fafti-

gium afcendere , infignesque

ali-

quas

(16)

quas

progreflïones

facere cupien-

tibus. Magna etiam & atrocia fce-

lera laüdare, omnibus promifcue-»

aiïentari, hiftrionum more varias

formas induere, &adulationis gra-

tia cun&a agére, novum aucupii

inventum elfe arbitrantur. Pro- inde fi crudeliori in(iibditos animo exiftat prihceps, occafîonem faci¬

endi fubminiftrant, lignaque igni ingerunt: Sietiamnulla ferentene- cefitate, nimia fangvinis profufio-

ne gaudeat, veloxque ad arma__»

procurrat,

fortitudinem ejus

fum-

mis encomiis evehunt: Si in ava-

ritiam proelivemvïderint eum, ra-

pacitatis artes excogitant ,

majo-

remque in modum commendant : Sinimis inter pocula & commeiïa-

tiones verfetur, liberalitatem ejus

lummislaudibusextollunt, hœc Po-

lyporum

verba

inculcando: Und

félicitas

efl

bona

vita: facere omnia libéré,frui palrimonio. Hoc efl vive-

rePhocefl,ß mrtalem elfe

meminiffe.

Sen.

(17)

Sen. Epift« 123, Veneri fi

fefe ad-

dixeric, -velarnento nequifciae Vitium

quoqueillud

tegunt.

Tributagra-

vesque exa&iones

civibus

a prin¬

cipe impofitas,

gravioribus illoso-

nerare, ad moremjuvenum confi-

liariorum Rehabeami, ipfi confu-

lunt. Si fiudia de artesliberales, a-,

lias necefiarias,de principe longe_>

digniflimas , de in primis infantiae

annis addifeendas , neglexerit, in-

ertiam laude profequuntur. Mufa-

rum cultores , ut commoda éva¬

dant Reipublica?

membra, necefia-

riis ftipendiis ornare ac

fublevare,

fi minus fe* benignum preeftiterit,

mox de illi in aures infufurrant, di- cendo, ftudia literarum efîe inani-

um verborum firepitum. Atque_#

fie flagitiis omnibus,

quibus

prin¬

cipes deditos viderint,virtutumno?

mina imponunt, de quocuique

pla-

cet, fuain omnino fententiam ver^

tunt, quafi xotx figulorum

ad ake-

rius fenfum nutumque celerrime

con-

(18)

14

convertuntur: magisque varii funt

in moribus ac fermonibus fuis, quam Hydra verficoloribus notulis

diftin&a.

Adeoq; fibi induunt for-

mam & imaginem Echus, qua? ali-

um non reddifc fonum , quam qui

cum eo, quem excepit, conveniat.

Sic Terentianus Gnatho : Negat quis, nego; ait, ajo; poflremo impe-

ravi egometmïhi,omnïaaflentari. Te-

rent. in Eun. a&.2. fe, 2. Et ut mollibus eorum fermonibus major

habeatur fides, magisex animi fen-

tentia fluant, locumque

apudprin-

cipem mveniant commoaiorem.,,

pro aris «Sc focis, ut fert

proverbi-

um, pugnant, ne cujusdam

probi

confiiiarii Regi fiât copia, fed bo¬

norum confiliariorum denudetun..

auxilio. Et ficut ceteras fallendi

artes

optimè

callent; ita & hanc,

quam à patre mendacii didicere ,

calumniis «Sc mendaciisomnes affi-

cere «Sc clanculum mordere,

quod

vituperiis obrutumeftlaudare,qua;

vero

(19)

verö Iaudem merentur fumm am ,

vitiis dare. Verbo: tot funt Polypi

mores,quot Polypifunt numéro.

Iisnomma mille, millenocendi arte's\

Tbeft FL

ET licet

nullumtemporis

heec homiiiüm

fpatium omit-

natio ,

tat, quo non conÇinuo velüti motu

agatur, quomodo principum aures verborum lenociniis demulcere, de fubdolis fuis fimulatiscß verbis ve- ritatem infufeare queat ;

immode-

ratiflima tarnen eorum eft adulatio,.

cum reipublica? adminiftratio , ac

infignia imperii prineipi fuerint_,

commiila. Et maxinie fi tenerio- ris fuerit astatis, tan ta advolante,

frequentia,

veluti mufca? ad ollam

la<fte aut melle madentem, de tam

fertile atque abundans tunc eft fe-

culum pefteillapublice exitionata:

Quam olim mufearum

eft,

cum ca- letur maxume, utloquitur Plaut. Truc. a<ft, i.fc.i.

Capiunt tunc confilium ad princi-

pem

(20)

i6

pem

decipiendum,

ut vida

ad

quse

natura proniorem eum

viderint_,,

fub virtutum velamine libereexer- ceat. Cujus animum utocyus fibi

faciant devinéhim, variis quidem_»

utunturrationibus, inprimis pieta-

tem impenfe colere fimulant, tri-

Idffimam ja&antes querimoniam, fe, ut utar Reinhardi verbis lib. ii,

c.v. in notis polit, ad Lipf veteri

fub imperio, vel acceptis

injuriis

vel calamitate aliqua affe&os

fuifle.

Verum fimul atque adpotentiam

funt proveââ, ait idem ille lib. in.

c.ix. ex Jofeph.lib. 6.

antiquit.Jud.

exutis fimulatis iftis moribus, &

tanquam in fcena mutato habitu ,

novaque perfona

aflTumta

inomnem audaciam & infolentiam a cdivina-

rum humanarumque contemtum

prolabuntur. /Fufius hœc

adducit

Choch. thef. polit, aphorif. lib. iv.

c. in. ad quem Candidum

Le&o-

rem modeftè remittimus.

Thef.

(21)

Thef.

m

M Ores

adfallendum

vocesque,

principem

quibus Polypus

utifö¬

letyftriéHm-exhibuimus: nunc pari brevitatejquantumRegi ac Reipu- blica?.noceat,erimus diéèuri. De_»

Polypo pifce memorant naturalis

£

hiftoriae Scriptores,quod,

quem

de-

mergere cupit, prius ample&atur;

ejusdem fere indolis Polypös feu adulatores elfe facile nobis perfva-

demus. Cum enirnaffentando 8c

parafitando mollibuscp verbis prin¬

cipem fuerint ampîexi, 8c ad pa- tranda omnis generis mala allexe- rint, inc£ vitiorum gurgites fecum

abripuerint,

ad irna deinde rerumu»

difcrimina detrudunt. Abundant., hiitoria? exemplis oftendentibus

in quantum difcrimerç principes fmC dedu<Sti, cum Polyporum incanta-

tionibus pronas

pribuerint

aures.

Darius potentiflimus Perfarum*.

Rex ftipatus ejfcempdi Polypis 8c confiliarjus, quiplus

de

privatocom-

B modo

(22)

18

modo, quam

publica

regni falutCL*

& trànquillitate fuerunt folliciti,

blandttixs eorum eo eft dedu&üs,

lit res ipfius è felicisfimo ftafcu de-

turbarentur. IncornparabiiiHeroi

Alexandro Magno, non aliud irri-

tamento erat, ad tantam in viros optimos exercendam qrudelitatem,

ac Hephaeftionis aliorumcß

afTenta-

tio. Confta-ntius, referenteGeorg.

Schönborn. lib. m. Pol. c. xxiv.ex Marcellin. lib. xv. ab adulatoribus

&Polypisaredotramife ingravilH-

muni fane periculum eft addu&us,

cum omni placéndiftudiovirtuterii

felicitât'em^

imperatoris Conftan-

tii extollerent in ccelüm : quo ille

ftüdio blanditiarum exquifito

fub-

latüs, immunem fe deinde fore ab

omni mortalitatis incomododiden-

ter exiftimabä^t. Remcerte vidit

Curtiüs lib. vin. c. v. Adulaiionem

perpetuum

malum

Regum vöcat, quo¬

rum opes

fœpius

aßentatio, quam

boftis

tvertit. Idem teftatur

Diphilus

a-

pud Athen, lib.v i%c.xvi. Nam

(23)

Namajjentator

milïtum duâores,

0-

ptimates, amicos>

Ac denique civitates evertit,

Maleficis

verbis

brevi tempore nos

cum obleâaverit.

Re&iflime itaque Carolus

Quintus

dicere folebat : Adulatïonem regiam

qumdam

JcabiemeJJe&venemtm, quod

fceptrorum intimadepafcit, cum

plures

bac una, hoflis evertat. O pe- ftem humant focietatis ! & cuique

candidioris animi viro exitiabile_, malum, eoque

formidabilius, quod

non majorant tantum, fed & bono¬

rumfaspe prinçipum

aulas turpiffi-

me infeåaverit. Bias interrogatus, quod animalomniummaxime

effet

noxium , refpondiffe fertur :

înter

immkiatyramms, intermitia adulator.

Vere itaque dixit Antifthenes:

fa-

tius effe in corvos,«quam in affen-

tatöres ihcidere, quod iIii mortuos tantum, hi vero vivos videntesque depafcerentur. Pra?terea etiam

äf¬

fe ntatio folet habere jucunda prin^

B 2 cipia

(24)

20

cipiaj exitus vero

afferre amarifli-

mos.

Thef. VIII.

VIdimus hä&enus Polypum

cum vili centunculo amiéhim,fi

auli-

nunc Polypum privatum fuis

de-

pinxerimus coloribus, a noftro in-

flitutohaud alienum fore putamus.

Anatomicam igiturviicerum inter¬

norum pariter ac externorum

de-

fcriptionem exhibituris, primum-»

confiderandum venit vitium illud

in corde delitefcens, Licet enim hicceperfidus

blandiffimis,

meram- que amicitiam

fpirantibus, verbis

utatur, ut nihil afperi, nihil noxii

oflendant, fa&a tua nimiopere ex- tollat, aiïentatoriisgeftibus verba__»

fua exornet, incurvando incedat_>:

hoftem tarnentibi infenfiffimuma- nimo refert, mel in ore , fel in_»

corde geftat: aliud in üitulo,

aliud

in pyxide, ut in proverbio eft: a- liud habet claufum in pe&ore, a- liud promtum in lingva, magisque

vultum

(25)

21

vultum quam ingenium

bonum,ut

loquiturSalluftjn

Conj. Catil;

c.-io.

Nam licet verum erga te nunc a- lere videatur nmorem, & falfa hu-

manitatisfpecie fefe infinuet, inque

omnibus tefibi facere devinäum^

ftudeat, arcana tua utexpifcetun* :

tarnen deinde data occafione in ul¬

timum rerumdifcrimen teconjicit,

transformatque hic fefe in

form

am

cantharidum,quaeinrofisfefe

occul¬

tantes, venenato mortiferoq; acu-

leo incautos pungunt.

Alii rurfus

demifli ac venerabundi proximum

fuum excipiunt , lingva

lambente

ac ore blando, oculisque ad hilari-

tatem compofitis amicitiam

colere

fimulant; non diutius tarnen hcec

eorum amicitia ac finceritas firma eft, quam aliorum menfis accum- bentes, ferculis delicatioribus fe_j

fatiarepoffint, utheichabeatlocum

illud inter fymbola Pythagorae

ab

Erafmo allatum :

Fervet olla, vivit amicitia

B 3 N

At

(26)

21

Atpoftquam rem familiäre & bona aliorücomederunt, virus acerbita-

tis evomunt,lingvä fuam ferpentino

ae

peftifero

veneno

inficiunt, fama

ejus, quitotbeneficiis eos cumula-

vit,arroduntaeviolant,'calumnianü, vitupérantj 8c

quod didlu

horren-

dum eft, hoftilia qua»que moliun-

tur,&ad mortem ufij

crudelifîïme

venantur. Elegantes prorfus attu- lit verfus in fi&os amicos Martialis Poéta lepidiflimus lib. 9. ep.15.

Hunc, qitem vina tibi-,quemmenjapa-

ravit amicum,

Effeputasfidœpeâus amicitiœ

? Aprum

amat,

&

mullos,

&

fumen,

&1

oflrea; nonte.

Tantbeneficœnem,nofterarnicaserit.

Sunt autem hi, quos Plaut,capt.

i.fc. i. partimcanes venaticos,

partim molôflicos appellat

:

Prolatisyinquit,

rebus, Parafiti

ve+

natici

Sumus:

quando resredierunt, Mo*

hffici,

îca

(27)

25 Ita & Horat.iib» i. epift. xv. 28.de-

fcribit Mamium, qui

- - rebus maternu atquepatemu

Fortiterabjumtis,

urbanus cœpit baberi^

Scurra vagus, non

qui

certum

prœfepe

; teneret :

Impranfus

non

qui civem dignofieret

hofley

Qnœlibet in quemvis opprobria fingert

fievus: Pernicies

tmpeßas barathrumque

maceîli.

Talem beneficiis afficere, idem

eft acenutrire angvem,

apud

neu-

trum epim gratia

benevolentiam

parit.

Dernoph.. Sim.

55.

Thefi IX.

IrJH cum

ejuseemodi,utidiximus,

Jtl fint calliditatis aftutiœque, ut fimpliciores &

omnia fine fuco

a- gentes opprimere in

votis fois pri-

mum ponant, retiaque

fua innocu-

is tendant, ut facilius illoslaqueo conftringant, idcirco

tali

in nego- tio,

quomodo quis adverfus hos fe-

B 4 fe ge-

(28)

24

fe gerere debeat, jam paiicis"eri-

mus fignificaturi. lis, qui peftife-

ro iîifeâi funt morbo, a medicis

varia adhibcri foient antidota, ut quam ocyfîim'e priftinse reftituan-

tur faluti. Soient etiamIHi, quibus

de mortifera horum pefte conftat,

Ermaque

adhuc fruunturvaletudi-

- ne, a confortio eorum abftinere^, donec revalefcant. Quiqß noxam

aut damnum nöbisintulerunt, eo¬

rum confortionem diflolvere fole-

mus. Pulcerrime hunc inrriodum hac de re loquitur Adam Contzen

Iib. 6. Pol.c. i. Medicum, ß femelve-

nenummifcuit,femper averfarisvcon-

filiarium^(ttua vitia laudando, velvir-

tutesfupra verumextoUendo dehnquat,

ad fecundum CMifitium ne admittas.

Hujuscemodi fequi exempla haud

inconfultum fore , judicamus*

Multi enim Pöiyporum blandi-

tiis adeo dele&antur, ut ne horu-

\x quidem fpatium omittere que- int, quin

.ejuscemodi

verfipellium

j, con-

(29)

converfatione fruantur, mälosque

eorum dolos ac fraudes auribusac-

cipiant, cum tarnen-quotidiana ex-

perientiaabunde doceàt, plunmos

ex eorum retibus fine damnohaud facilius elabi pofie, quam ex mille laqueis cinâa fera fine libertatisfuaî fummodifpendio. Efficacifiimum îgitur pharmacum, contrablanditi-

is grafiantium peftem, aures cerâ

noxiishorum vocibus occludendas

obturandasque, & nonaliter acSi-

renum exitiofiflimos cantus fugi- endos, quisquisgenerofiorispeéto*

ris valuit fiducia fapienter exifti-

mavit. Quocirca cum Pafleratio»

nonfatis admiraripofïumus Pafiie-

num Crifpum, quiPolypis &afiçn-

tatoribus voluitapertam eiïe

janu-

am, cum tarnen omnes aditus foli- de fint intercludendi. Hos enim admifîos graviori cum difficultate

excuterepoteris: Quorumprava~»

laudantium fermo, diutius ha?ret,

<juam auditur; nec facile elf, ani-

(30)

26

modulcem fonum excutere, profe- quitur 5c

durât,

5c ex

intervallo

re-

currit, Sen. ep. 123. Neminem i- gitur in

admirationem

rapiat ,

fi ftagrantibus ftudio

ftnceritatis tx-

diumfuboriaturconfortiicumejus-

modi Polypis, ne dicam,

proditori-

bus. Quapropter Diogenes iile

Cy-

nicus eximiis maâandus encomi- is, qui hos tanto

profequebatur

o- dio,utcumhominesatiquandöcon-

vocaftet, dixiftetque : hem homines aåefte: omnes concurrere, quos

ba-

culo abegit, dixitque:

àvbçuiœçyàp

û Kot&âpfjiajcc: Hommes e- nim advoeavi, non purgamentai*.

vid. Georg, Schonb. Üb. 3. pol. c;

24. oderis igitur aiïèntantes, ait I-

focrates orac. 1. ad Demon, tan-

quam decipientes, utricgenimcre- diticredentes lasdunt. Optarém i- gitur, utuniverfiac fingulieorum converiationes fugerentj tantoque ardentiori ftudio fibi ab his cave-

rent, qnanto adnmicitias

ineundas

contra-

(31)

contrahendosquefiintprocli vlores,

ad familiaritates proniores , & ad

converfationem propenfiores: in .

omnibus tarnen vulpinam

induunt

pellem, eorumque amicitias exi-

guum admodum tempus

difTolve-

re fölet. Non equidem

infkias

i-

mus,

quin

verrr

re&îque

amantes

neeeiïum Habeantfaceri, hos hofti- bus effe exitiores,& proimde

majo¬

rem efFe hosfugiendi difficultatem,

quam hoftem aperfcum: attamea-j ab ipftxrumt

infidiis

nocumerrtisque magisfibi cavere debent; pr^fer-

(im cum aftutiaeorumfub finceri- tatis prœtextu

profunde laùeat. Sed

cum cailidicas perfonae

omnibus fit

cognitas

famaque ejus

pertoturiL#

propemodö

terrarü

orbem

percre*

Duerit, ideo diligentius obfequen-

dum monito Ciceronis lik i* Off.

c. 26. cavendum, ne aßentatoribus

patefaciamus

aureis , nec

aduiari

nos finamus. Hue etiam facitgra- Viflimi Catonis monitum:

Sermo*

(32)

2g

Sermones blmdös:,

blœfosque

cavere memento,

Simplicitas veri farnaeft, fraus fiâa

loquendi.

Damnamus igitur eos, qui

talia_>

confilia afpernantur, opinanturque

licitum efTe uXwnsydfyiv itçog srspav äxdrnexx, quibus tantominuspofïu-

mus fuffragari, quanto luculentius

faniores Philofophi nos

docéantu»,

cultum amiciti« non debere efTe_»

necfi&um nec fimulatum, fed ve¬

rum & candidum. Proinde , fi

fraudibus dolisque totusfit confu-

tus Pclypus ifte, &in malitiofis ac

perverfisartibus pergat, eum tune,

uti diximus, avérfari debemus, a-

lienationemque abeo ocyus effe fa-

ciendam firmiter afïirmamus. Cave

etiam, neamicum quendamfacias,pri¬

nsquamexploravens, quomodo

ufusfit

prioribusamicis: fieraemm eumetiam

ergatefieritalem, qmlis & erga illos

fuit

: tarde qüidemamicusfiasfiaBus

tvero tentapermanere. Ifoer. Orat. i.

ad Demon»

Thefi

(33)

29

Thef. X.

DEinde

putamus

multum

iis, qui

quoque ab hac Poly¬ prodefle

porumpefte immunes

eiïe

cupiunf, îiinindebitas laudesnimiumexcur-

rentibus, aures non tribuant, pras- fertim nifi de perfonarum

conftet

candore. Et quilaudis funt

avidi-

ores quam par eft , viles &

abjeâi

homunciones

plérumqj

cenfentur.

Verum enimvero» tametfi ha?c in-

diciäjinquitReinh.lib.iii.c.v.inPol.

Lipf. fatis funt manifefta;. fölet tar¬

men amor proprius, tam

eiTe

coe-

cus, utaliquandoadulaùionem

häud

agnofcat princeps,Tedcapi fe fitiat fuis»laudibusvquœ nefcioquam fva-

<vem in fenfus exerceanttyrannide,

ut nulla tam fit enormis, quanij

principes non

credantfuis debere_*

meritis. De privatis idemefto Ju¬

dicium, Cum

experiunturPolypi

irriforia fua eneomia grata atque_*

accepta fore, ab iisdem non

facile

abftinent, fed identidem tanquam.

- aliud

(34)

aliud agendolaudes imifcent,haud

aliterac venatores, quideprehen-

fera non defiftunt, fed diiîinui-

latofenfu praeterituri via re&âper-

gunt, ut

ad

eam laqueo captandam,

commodroripfis occafio detur. Si

itaaue laudibus fupra meritum eu- <

mulemur, in nosmetipfos defeen- damus, exploraturi quales fimus,

Sc fi quid laude dignum inveneri-

mus, demus operam , ut veram^

laudem feâando, bonis quibuscun-

•que

operibus abundemus.

Ertium antidotum, noxiam_.

Polypi peftem effugiendi, po- nimus illud, ut quisque tritum il- lud, yv&Bi vstxuTov omni tem pore_»

ofo oculos ponat, inque corde fuo

liabeat inferiptum , fummaque at- tendat diligentia, ne Philautise vi¬

rus nimis facile accendatur atque

Cerpat. Deteftabilem enim notL^

minus quam periculo expofitamefi¬

le ignorationem fui,

deque condi-

Thef. KL

tione

(35)

tione humana malè rnereri, con- fentientibus Philofophorum voci-

' bus, ab antiquisretro feculis,mul-

tis eft comprobatum atque

ftabili-

tiim rationibus. Sed cum in hac mentis humana? caligine, re&ano-

' titia fui, inter lapiefttfae humana?

partes, omnium

aifficiJlima foleat

& debeat annumerari, necefle eft^

ut ab incunabulis, & a tenera fta-

tim a?tate, ad re<ftam noftri notiti-

am adducamur, per inftiturionem

& ediicationem bonam, qua

nihil

in republica fociefati.humana? pot- eft efle uriltus, & fmé qua nullus fubfeqüenda? astatis

fperandus

fuc-

ceflus.

CAPUT POSTERIUS.

Thef. 1

ÏN

nesllüd

fuperioribus

callidos,loquuntur,&

Polypös,

aliudvafros,fentiunt,

homi-

qui a-

odio, uti parerat,profecuti lumus, Hïçjàmenaliquis

no'bis

aurem

vel-

licarc

(36)

32

licare poterit,

dicendo

: annpncer- tis, de cauffis aliud lieeat eloqui ,

quam quis fentiat ? Fatemur hane qmeftionem non exiguis involvi difficultatibus, onusque longegra- vius-efTe, quam ut noftri valeantv,

commode, ferre humeri5 attamen hane rem diligentius perpenden-

tes in partes non dubitamus ire_»

illorum, qui affirmant non fimpli-

citer omni tempore & ubivis gen^

tium animi fenfa effie expromenda:

maxime cum veritatemjemperdijer-

te

eloqui,

periculofaßtfpiceritas> tefte

Savedr. Symbol. 43. p. m. 330.

Quumque ßepenumero

apud

prin¬

cipes veritas

nuda

& feveriué pro-

pofita

odium

pariat> uti contigit_»

Gharidemo, de quo Curtius lib. 3.

cap. 2. falutare

eil

inftitutum, ubi

prudentes

animorum medici'fei-

unt am ara veritatis abfinthiatdul-

ci mellis liquore ita temperare_» 5

ut nomines improvidi ludificentur, fed

deeepti

tarnen hon capiantur , verum

(37)

33

verumpotins mentes eorum taîi fa-

t fto recreatce valefcant,utiLucretius lib. I.eruditisnon minus,quampul-

chris, verfibus canit:

- Velutipueris abfinthia tetra medentes

Çumdareconantur,primor aspocula circum

Continuant rncllis dulciflavoque liquore,

Utpuererum <etasimprovida ludificetur

Labrorum tenm, interea pcrpotet amarum

Abftnthi laticem, deceptaque noncapiatur,

Sedpotins tali faiïo récréâta valefcat.

Ecq; fapientiacumnonminori cau- tjone acprudentia conjuné}:a inapo- logo illo celebri Nathanis ad Davi- dem elucer? 2Sam. 12. V.i, 2,3,4,^

6.Quam prudenter virDEIRegem,

quem in tanto faftigio confiitutum

verbis planis & dire&is,ut meruit, reprehendere minus tutum eiïe ar-

bitrabatur, pulcherrimo verborum

circuitu eo adduxit, ut infcius, &

nihiltum minus, quam fe peti cogi-

tans, decretoriam de fe fententiam pronunciaret ? Et quid? fi vita in- iiocentis, aut par aliquid aliter fer- vari, & alter ab improbi facinoris

Ç perfe-

References

Related documents

6 § Vid utsläpp av radioaktiva ämnen från en anläggning i beredskapskategonri 1 eller 2 enligt strälskyddslagen i sädan omfattning att särs kilda åtgärder krävs för

1:150 FASAD MOT ÅRSTAVIKEN (Motstående fasad skiljer sig något i fönstersättning på övervåningen) 1:150 FASAD MOT EKERMANS GRÄND (och Tantolunden). 1:150 PLAN

Inter alia atque alia vota nihil fe- p. re apud veteres Romanos foUem«» p nius, quam ludi Dlis nuncupati, C quibus fefe Diis rem gratam

Det här verket har digitaliserats vid Göteborgs universitetsbibliotek och är fritt att använda. Alla tryckta texter är OCR-tolkade till maskinläsbar text. Det betyder att du kan

Trumpet in C (straight, plunger and cup mutes, one thick metal wire clothes hanger and a cello or bass bow) Plus 2 crotales suspended in front of the performer for ease of

The two-part act, Mirandas Atemwende – Calibans Wundantwort [Miranda’s Breath-Turn – Caliban’s Wound- Response], forms the second part of compos- er Ming Tsao’s

Så var del dags för Numismatiska Tipset igen, det första för i år. Vi hoppas all få in minst lika många lösningar som i december, speciellt nu när del till- kommit så

Flera hundratals organisationer döpte snabbt om den till ”Den framtid vi inte vill ha” samtidigt som konferensen fick byta namn till Rio minus tjugo.. Bristen på